le Jaargang. WOËN^DAG 19 APRIL 1916. ÏYo. 184: AEONNEME NT E N. ter 3 maanden voor Hoîiand 12.50 franco per post. Losea iummers: Voor Holland 5 cent ioor Buitenland Vit cent. Den Haag. Prinsegraclit 89, ïelel. Red. Adm. 7439. BELGISCH DAGBLAD Bestuurders : Dr. TERWA6NE — CH. HERBIET. Hoofdredacteur : L. DU CÂSTILLON. BUREAUX OPEN VAN 9 TOT 12 URE EN VAN 2 TOT 4 URE. jF ADVEETENTIEN; 'Vaà 1—5 regéls f 1.50; elk« regel ffieçr î 0.30; Réclames 1—5 regels f 2.50: elke regel liieer f 0.50, London : Dixon House Lloyda Avenue E O. ) . ■ . »saa—iaaBMHaw^""f innii—m ie siteiiwe officieele faal in BeScgië. KLOKKE ROELAND. Het was meer dan een klok eui eau klepel in het belfort van de goede stad d'er Artevelden. Ilct was een symbool; de stem van het volk van binnen en buiten de kuipê vain .Gent, de stem van gansch Vlaanderen. Is er één dichter, één componist in dat land, die niet werd opgewekt do or den bronzen mond, waarvan de herinneringi alleen nog voortleeît in den stoeren toreai, waarin Roeland klepte en luidde ? Mijn naam is Roeland. Als ik klep is 't storm of brandi, Als ik luid is 't zege in Ylaandterîand. Johannes Joergensen, een beroemd Deensche dichter heeft den symbolischen naam gekozen om al het oorlogswe© en ^ al den rampspoed van België te verdui-delijken.Met hare fijne en gesmijdige pen heeft mejnffer Mairie Belpaire er eene vlotte yertaling in 't Noderlandsch van gieschre-ven en Paul Brand, van Bussum, stak die vertaling in een puik kleed (in-genaaid fl. 1,50'; gebonden in stempel -band fl. 2.00). Hartstocht steekt in dat boek; vlam -mende hartstocht die den mensch lot dichter verhelt, hartstocht van opstand en toorn om het onrecht en het lydien die België onreoMvaardig zijn aangieidiaan. - Zooals Raetmaekers met zijn vlijtmendl stift of Toorop met zijn synthesiseerend' potlood, heeft de neutrale Deen, die ook België kent en het daarom lieî heeft, de ziel van ons land begrepen en hare dtiep-ste roerselen blootgelegd. Hij" heeft het vooral gemunt op het ma-nifest der 93 Duitsche geestesgrootem met hun zesvoudig ,,Es ist nicht wahr," de specifieke Duitsche looehening, die we ook hoorden na het torpedeeren der Tu-bantia en der Sussex; een looehening die we nog zullen vernemen wanneer andere barbaarsche Hunnendaden in de toekomst zullen worden gepleegd. JMci Ixx/c w ujtçcuiixca gcvxi wuoigioiibcv- der wereld eene les van geniale anato-mie.Het opgezwollen lichaam der monster-kultur ligt uitgestpekt met Waggelenden bnik, en waterhotjid op het amphithea-ter der openbare meening die de opera-tie bijwoont. En evenals de meester op Rembrandts oiisterfelijk doek van het Mauritshuis in Pen Haag, toont deeer-lijke Deen ons de plaatsi van tle krank-heid. Het is een ongeneeisbare ziekte, waar-aan Duitschland lijdt; een ziekte die het ten onder zal brengen: de ziekte van den hoogmoed die de engelen ten verd'er-ve bracht. Hare zes oorzaken M" or den hier blootgelegd en besloten met het woord: ,,Gij zult geene valsche getuigenis gérai." Wij kennen geleerden, die het leugen-stuk hebben onderteekend en die nu op de borst slaan en hun handteekening ver-loochenen.Zij zelf zijn achteruit gedeinsd voor de reusachtige fout die zij bedreven in een iibermensch-zijn. De wrekend'e vliem van een Joeigienseia do et de rest. Die Deen kent Duitschland en de Duitschers. Hij beschrijft ze zooals wij ze kennen sedert den 4 Augus-tus 1914. Hunne gemoedelijkheid is maar het licht vernis van hunne brutale instinc-ten, huichelarij en snoodheid die hun do or overerving van twee duizend jaren en langer in het bloed steken. Die wilde en woeste instinlcten hebben in voile XXe eeuw de wereld met ont-zetting geslagen, in zoover dat er een bergkelen van afschuw, haat en vermale-dijding tusschen hen en de beschaafde wereld is opgerezen — een bergketen van lijken... Barbaxen zijn de stammen tusschen Bijn en Oder gebleven als ten tijdte der Caesars. Die barbaarschheid zien wij uitgebeeld in het boek door ,,der grosse Bruminer' ', Tlior, de oude germaansche afgod, die de gothische kathedralen met zi|n hamer vermorzelt, eene verrijzenis die Heinrich Heine in een geniaal visioen yoorspeldi heeft. Met drie woorden karakteriseert Joergensen de Duitsche kultur: wapenlust, lief-delust, wraaklust. Het is de Barbaar dîé geweldig en onweerstaanbaar verlangt naar den Hermannslag en het Teutobur- Het is de heidensche kultur ondanks hare officieele gehuichelde godsvrucht op kommando tegen de spontané christelijjke; der grosse Bruomner, het 42 c. kamon tegen wien nu stormt de vrijheid-verkon-digende klokke Roeland ! O klep maar brand, O luid maar, klok, O Roeland luid, wij houden stand; Ons volk yerrijst bij uw gescholt En 't stormt in Vlaanderland ! DE TilESTAMÛ Rond Trebizonde zijn de Turken, na een slag die zes dagen duurde, door de Russen verslagen. Op slechts 18 kilometers staan ze van die liavenstad, die thans onder het bereik van hun zwaar geschut moefc wezen. Nu blijkt het, dat de Turken in allerijl versterkingen naar Armenië hadden gestuurd niet alleen o n de Russen te doen wijken maar ook om Erzeroem terug te nemen, zooals dit gebeurd is met Przemysl in Galicië. Dit plan is mislukt en trots de verwoede aanvallen moesten de Turken, aangevoerd door Duitsche officieren, voor goed deinzen met achterlating van talrijke krijgsgevangenen. De Russen konden aldus hun opmarsch hervatten en voortzetten. Dit verklaart waarom zij in de nabijheid van Trebizonde zijn en de strate-gisebe punten op de bergen op die stad be» zetten. De veldslag bij Trebizonde is dus een nieuwe nederlaag die de Duitschers hebben opgeloopen. Erzeroem, Verdun, Trebizonde. het begint te tellën. De nieuwe overwinning der Russen zal ongetwijfeld indruk m'aken op de Turken, Bulgaren, Roemenen, Grieken en Serviers, die zich als poppen door de Duitschers laten gebruiken. In Ruâland zelf vordert het Russisck offen* eiet geleidelijk. Het leger van Koeropatkin treedt zeer beslist op en heeft zijne stellin-gen verbeterd daar Duitsche keurtroepen naar Verdun waren gezonden. Hindenburg, die met tegenzin zijn leger ziet verzwakken en overweegt de mogelijkheid om zelf te jmoeten deinzen, schijnt voorgenomen te hebben eene uiterste poging in te spaneen om Dwinsk of Dunaburg te nemen. Daarom laat hij het bruggehoofd van Ukskool dag en nacht be-schieten.an het westelijk front is de artillerie zeei hedrijvig rond Verdun, zoodat men zich binnen kort aan nieuwe gebeurtenissen mag ver-wachten. — De vliegers leggen eene groote activiteil aan den dag, Berlijn beweert dat een vliegei bij Pervyse te hebben doen dalen, terwijl d« Pransche vlieger 16 bommen wierp naar eei vijandelijk vaartuig in de Noordzee en tusschen Verduu en Metz spoorwegen, stations eaz. vernielden. Rond IJperen is de beschieting langs we derzijden hettig. Voornezeele, Decltenbosch ei Sti Ëlooi moeten het ontgelden. Ook aan d( Somme is de artillerie geweldig. v Voor wat de gespannen betrekkingen tus fichen Amerika en Duitschland betreft, ni Washington wordt gemeld dat de Vereenigd Staten eene laatste nota naar Berlijn te sturer de waarschuwing voor de vervolgingen. Belgiseii ltisrberieht- 14 April. Zvvakke aitilleriëbedrijvi'.'heid aan verscheidene p'aatsen van het front, behalve in den omtrek van Dixmuide en lieninghe waar het geschut levendiger wag. 15 April. De dag verliep in het aige-meen rustig, behoudeng ten Zuiden van Dixmuide, waar de artillerie mëermaals lus-schenkwam. De Bclgigche batterijen deden een Duitsch munitedepot in de lucht vlie-gen.16 April. Zwakke beschieting dDor de artillerie van verschillende plaatsen van het Belgisch front. E© deses^l^yrs. De „déserteurs" zijn allen olficieel ge-kend en het is vastgesteld, dat zij niet zullen ontsnappen, en aan de wettelijke tuchtstraf-fen, en aan de algeineene veiacbting der Belgische natie. De openbare diensten en de private nijver-beid zullen voor hen gesloten zijn; zij hebben zich buiten het Belgisch gemeente-kerk ge-plaatst.Sonnnige van hen gemelen ruimschoota van de gastvrijheid in neutrale landen. Het leven in de Belgische middeng moet voor hen voortaan gesloten worden, afwachtende verdere bekrachtiging na aen oorlog. De BelgSiche perg in de onderscheiden laiiden zal waarschijnlijk kortelings de lijst van al de „embusquég" bekend maken. Zoo moei het zijnl Een ultmuntende maatregel. Wij vernemen dat baron de Broqueville ! minister van Oorlog, een uitmunten 'beslui , heeft genomen. t Voortaan zal hij aan het Belgische ge . zantschap in Den Haag, een wekclijkgtJ î overzicht der krijgsbedrijven van het Be; cisch leger opgemaakt door den giooten y ai . laten geworden, met verzoek het beritht med i te deelen aan de Belgische en Nederlanc s sche bladen van dit land. De neutrale zullen aldus in de gelegenhei - gesteld zijn hoor en wederhoor te vernenie t en de ouders en bloedverwanten der Be a gjsche militairen en aile Belgen zullen evei , cens met belangstelling kennis nemen: va het wekelijksch overzicht. Links en Redits. Aan Bethmann-Hollweg. Onze landgenoot, de begaafde teekenaar. George van Raemdoncfc, heeft voor den Groene een Vlaamschen kerel gekonter-fei't. die terwijl hij zijn leeuwenvlag aan het hart houdt geklemd, een dreigend gebaar maakt naar den gepinhelmdén ade-laar en toesnauwt: Ze zullen hem niet temmen den fieren Vlaamschen Leeuw. Flink zoo. Dit is andere taal dan die van een Bonus, een waren Jacob of een Declercq, die kruipen voor den helm. Het kletspraatje doet zijne ronde in Duitschland. In ons nr. 179 hebben wij gewezen op het kletspraatje van een Vlaamschen aalmoezenier, overgenomen door het weekblad Van Onzen T ij d en door het dagblad De T ij d. In dat nieuws werden de Pransche vrouwen als petroleuzen voorgesteld, gereed om zich op de priesters te werpen. De Duitsche pers is gelukkig die lastertaal van den lichtzianigq aalmoezenier over te nemen. „Vorwârts" van 15 April doet het onder den titel „Stimm<i;ngsbild aus der franzôsischen Provinz". De Vlaamsche aalmoezenier is hier reeçls een Vlaamsche priester die in Zuid-Prankrijk vertoeft, namelijk te Candes. Ongetwijfeld is de citatie van Vorwârts eene straf voor dien Belg, die de gastvrijheid van Prankrijk misbruikt om b.v. te schrijven: „Het volk wordt boos en ongeduldig. Er is als eei\ révolutionnaire geest in de vrouwen, hefc Pransche volk de verhevenste deugden tôt voorbeeld toont aan de gansche wereld den Vlaamschen aalmoezenier induis, die de laatste zou moeten wezen om de Pranschen te bezwadderen, Neutraliteit? De correspondent van de T ij d te Keulen meldt : De katholieke kerkelijke overheid in Duitschland heeft van bevoegde zijde uit het katholieke missiegebied de volstrekt betrouwbare mededeeling ontvangen, dat meer dan een millioen Armeniërs door llftnUkgtomgr'net®] aoor îmslianaeiingen. Tôt de millioen behoorden nagenoeg 100.000 katholiëken, waaronder vier bis-sehoppen.In Armenië was de volke-ming tegen de Turken opge-stookt door de Engelschen. Krachtens hoor en wederhoor vindt de neutrale T ij d geen woordje om die grove en lasterlijke beschuldiging, al ware het slechts onder voorbehoud mede te ' deelen. De Nieuwe Courant is ten minste correct, want zij laat de twee laatste regelen achterwege. ^ De simpele lezer van de T ij d moet concludeeren dat, zoo éen millioen Armeniërs zijn vermoord, Engeland daar-aan schuld heeft !... Was liet. Engeland of Abdul Hamid, die in 1896 het onvergetelijk bloedbad onder de christelijke Armeniërs had ver-wëkt ? Was het Engeland of het Jong-Turksch Comiteit van Eenheid en Voor-uitgang, die de slachting in 1909 beval? Het' ware wenschelijk dat de Engel-sclie leg'atie in Den Haag hier een oog in het zeil hield. Een onrustig geweien. .Het VI a l'rn sche Nieuws van den Waren Jacob en van Borms (Aiïgust) ridder in de Loopold II orde — die onze braven aan den IJzer met hun bloed verdienen — nog leeraar aan het atheneum te Antwerpen valt opnieuw de Haversc-he (sic) regeering aan. Volgens die regeering moeten de Via-mingen, om Belgisch te zijn, anti-Vlaamsch wezen ! ..De regeering eischt dat we lijdzaam, van haar goeddunken, welnemen en be Jiagen, het lot van Vlaanderen na der oorlog zouden laten afhangen. „Wie durft spreken en recht eischen wordt omniddellijk getroffen als hij bin nen het bereik ligt der gouvernementee le banbliksems. Getuige daarvan het ge val De Clercq-Jacob. ,,Een schrikbewind tegen de flamin-; ganten is de onzalige drooin voor de toekomst en is inderdaad voor velen vreesaaujagend en verlammend genoeg om zich niet geheel Vlaamschgezind durven te uiten, zooals ze anders innei lijk wel voelen. , ,, , Wie zich niets te verwijten heeft iioe niets te vreezen. V ie zijn plicht gedaa ' heeft als patriot, wie niet rechtstreekf noch onrechtstreeks geheuld heeft mi den vijand, trekt d6 scliouders op b - het woord schrikbewind. i Wat hebben de loyale flamingantenj - duchten ? Voor de anderen die Belgi en de Vlaamsche zaak naar den afgroi: e M'illen sleuren, en zooals Borms of J; -- cob verraad plegen, voor die kerels nia do straf niet uitblijven. De toekoms il van de Vlaamsche bewegir.g eischt d ri het dor bout van het groen hout g l- scheiden worde. i. Die verraders weten dit ook. Daaro n gaan zij aan het janken vooraleer ei pak slaag te krijgen^ GENERAAL TOWNSHEND. A y ii Het lot van generaal Townshend eu zijn legertje, die te Kut-el-Amara, tusschen de Tigris en de Turken, zijn op-gesloten, wekken niet alleen de belangstel-; ling der Engelschen op. De veldheer, die het daar reeds meer dan 130 dagen uithoudt, herinnert het lot van Gordon pacha te Khartoem. Tweeinaal heeft Townshend de kanon-nen der nakende bevrijding vernomen en tweemaal moest hij hen hooren ver-stommen.Bovendien is het zijne schuld niet dat hij zoo lang en zoo nauw zit ingeslo-tep. Hij is een slachtoffer te meer van de tucht. De held van Chitral, in Indië, is de man niet om den moed en de hoop te verliezen. Hij is als generaal Pét'ain, niets dan soldaat in de ziel. De politiek verfoeit hij. Hij' is noch sportsman, noch salon-Vier jaren geieden was er reeds spraak van een oorlog met Duitschland. Die zekerheid zat hem tôt in de nie-ren. Hij voorspelde den oorlog voor den herfst 1914 Te Parijs legde hij eens eene kaart op ta-fel en wees de plaatsen aan waar de wereldoorlog zou aanvangen. Hij voorzegde dat de Duitsche legers door Luxcmburg en België zouden op-rukken. Hij voorspelde dat hunne zwa-re artillerie de Belgische forten in gruis zouden schieten en hoe de Duitschers haast met bliksemsnelheid zich over België zouden spreiden en Brussel, Antwerpen en Oostende maskeeren, om den Franschen van het begin af den gena-deslag toe te brengen, omdat dezen al hunne verdedigingsïniddelen zouden verwaarloosd hebben. Hij legde den vinger op de kaart om aan te dui-den waar het Britsche expe'ditiekorps zou manoeuvreeren. Hij voegde er bij, dat het zou overweldigd worden door een talloozen vijand, die het zouden pro-beeren te omsingelen. Wilde het niet vermorzel worden, het Britsche leger zou een aftocht naar het zuiden moeten zoe- ken. , Hij voegde er bij, dat, spijts^ de eer-ste Duitsche overwinningen, Frankrijk zou 'worden gered, dank aan den nieu-wen wonderbaren geest van deFransehe natie. Townshend kende en bemmde de Franschen. Hij spreekt Franseh als^ een Parijzenaar. Zijne vrouw is eene Pransche. Hij kent de Pransche militaire historié en volgde de Fransclie manoeu-vers. Hij studeerde de veldslagen van vroeger. Een tijd was hij zelfs militair atiaché te Parijs. Hij i3 een vader voor zijne solaaten; die hem naar den Noordpool zouden 1 V°Hij is de Britsche Pétain. Hij is ah hii een geestig en joviaal mensch. ' Townshend heeft soldatenbloed m d< ' aderen. Hij erft eens hetmarkgraafscbaï van Townshend. Hij is een afstammelin§ " van Townshend die te Quebec met vYolt< vocht. ' - lleig§iê*s l@f. De Nation zegt, dat de redevoerin; van den Rijkskanselier geen aannemelijki 't voorwaarden bevat, die een basis zoudei a kunnen vorme^i voor een eventueelen: vre s, de. Duitschland spreekt alsof de gealli ît eerden reeds verslagen zijii. _ De Rijl« ij kanselier richtte het woord niet zoozee lot het Duitsche volk, als wel tôt Duitscl e land's vijanden; maar hij heeft een twee 3 ledig Duitschland voor oogen gehad. Je d eene was een min of meer verslaget x- Van Prankrijk zegt bij niets, maar m g is duidelijk dat hij geen anne^atie va t grondgebied wenscht. Belgie mag m_ gee it geval een vazal-staat worden van Franl e- rijk of Engeland, zegt fortiori zeker niet van Duitschland zej sn deWat 'de eigenlijke bedoelingen zijn m België. is echter verre van duidehi'k. ■ 1 ' » —' l \.f De Amerikanen eischea België's herstel. NEW-YORK, 17 April. Er is eeiï adres "verschenen aan de volken der gei allieerden, onderteekend door 500 toon-> aangevende lieden in de Vereenigde Sta-, ten. Daarin wordt geschreven: jjWilj, burgers van de Vereenigde Staten, zen-^ den aan u, volken van de drievoudigâ entente en uw bondgenooten, deze mis-: sive : ,,Onze overtuiging steunt uwi zaak; onze sympathie en onze hoop zijà met u in dezen strijd. Dit verklarende', zijn wij ervan overtuigd, uitdrukking t^ geven aau de overtuiging van de ovef'-weldigende meerderheid onder de Amerikanen, die meenen, het aan zichzelf ver-plicht te zijn, openlijker en formeeler van hun 3ympathieën en overtuiging ge^ tuigenis af te leggen. Daar wij steedà: onszelf gerechtigd hebben geacht open-lijk idiing te geven aan onze sympathi| lcen, dat wij ons in den geest solidaif govoelen met diegenen, die thans Strijd,". voeren voor de redding van de vrij-hedeu van de wereld en van de hoog-st'e idealon der beschaving. Met het oog op de groote moreele quaesties die op het spel staan bij den richtigen uitslag» die een levensbelang is voor den geheé-i len toekomstigen loop der beschaving, kunnen wij niet blijven zwijgen. Wij mogen niet de kans loopen, voor neu-traalgezind te worden aangezien, wani) dat zou schade toebrengen aan onze integriteit en ons gevoel van eigenwaar-de."De onderteekenaars van het document z,ijn niet blind voor de groote bijdra-gen, door Duitschland in het verlede» geleverd aan den gemeenschappelijkeiX' schat van de moderne beschaving. Maar voor derf bloei van die beschaving en voor de hoogste belangen van Duitsch-, land zelf, wenschen zij, dat in dezen strijd Duitschland en Oostenrijk-Honga-rije zullen worden overwonnen. ,,Wij verwachten vol vertrouwen dit resultaat. Wij beschouwen den inval in België als een misdaad, die nooit kaû worden gerechtvaardigd. Het geweten van het Amerikaansclie volk wordt er door tôt spreken genoodzaakt. Het pro-testeert tegen de misdaden, jegens de beschaving bedreven door uwe vijanden. tegen hunne wijze van oorlogvoeren, die schendingen zijn van het volkenrecht en van do moreele wetten der menschheid. De heiligheid der tractaten en de rech-ten der kleine naties, de vraag ol: het militairisme de beschaving zal overlieer-schen, dat zijn alleinaal vraagstukken, die bij den einduit'slag betrokken zijn. Een vrede, die niet aan het Belgische volk zijn eigen regeering terug geeft en die hun niet een zoodanige sehadeloos-stelling brengt om, voor zooveel moge-, lijk, hun vernielde steden en dorpen wreer op le bouwen en hun vernietigde s welvaart weer te herstellen — een vre-i de, die de rechten van de kleilic naties ; van Europa niet waarborgt en die niet : eenigen waarborg biedt, dat een ramp als de liuidige oorlog zich niet zal lier" ' halen, zoo'n vrede zou geen zegen, doen esi) ramp zijn De steun der vrouwen en kinderen van j geinterneerde Belgische soldaten. Het magazijn bij den „Steun der yrom wen en kinderen van Geinterneerde Be.giselie : soldaten, 53, Lange Voorhout, heeft aan aile verwachtingen voldaan. - 1 ' Geopend sedert nauwelykg 1 maand toit V dit magazijn reeds tusschen kliënten de ccistQ Belgische en Nederlandsche familiën. 4 [[ De pliilantropen doen er voortdurende bcs n %oeken. Het is de uitgekozen plaatg van het; n aanschaffen van gegebenken. Wij raden onzei lezers vurig aan die mooie lioek van Voor-a hout te bezichtigen waar oprecht artistieke! >t voorwerpen zijn tentoongesteld, vervaardigtr, met weinig geschikte middelen, door de et Geinterneerde Belgische soldaten eu nunnq vrouwea.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.