le .Taargang. ZATJERDAG ^5 kAAÏîT 191G. JVo. 163. ABONNÈRENT EN. Per 8 maandea voor Holland 12.50 franco per posfc. Losse jttummers: Voor Holland 5 cent roor Buitenland 7Vs cent. Den Haag, Prinsegracht 69, Telef. Red. Adm. 7433. BELGISCH DAGBLAD Bestuurders : Dr. TERWAGNE — CH. HERBIET. Hoofdredacteur : L. DU CÂSTILLON. ALYERïEKTIENr Vàu 1—5 regels f .1.60; elka regel meer f 0.30; Réclamés 1—& regels f 2.50: elke regel waeer f 0.50. London : Dixon House Lloyds Avenue E. C. * DE ZWARTE VLAG. Onze cpnfrater Les Nouvelles, van jMaastricht, bevat "de volgende inlichting aân wier echtheid niet kan worden ge-twijfeld:^Wij veraemen uit verschillende bron-nen, dafc de Duitschers in België hebben aangoplakt, onder andere te Luik. dat voortaan aile ingevoerde koopwaren in België inbegrepen diegenen van het Voe-yiingskomiteit — for Relief in Belgium •— kunnen opgeëischt worden vuor 'de behoeften van het leger en het Duit-fche volk. Dit bericht heeft in België den pijn-lijksten indruk nagelaten en doet de ergste vooruitzichten bij onze verdrukte, ivtgehongerde bevolking v'oorzien, reeds zoo ongelukkîg door het feit, dat die beu. len elken dag nieuwe dwangmiddelen toe-passen.Wij hebben rêeds gezegd, dat de Duitschers langs aile omwegén trachten de hand te leggen op, de eetwaren." Het doer ons gespatieerd woord of-gcëischt 'dient volledigd. De Duitschers beloven immers die opeischingen te be-talen_ of bedoelde eetwaren te koopen. In den grond verandert dit niets aah Se uithongeringspolitiek, die zij van zin zijn te voeren. Onze correspondent uit Brussel meldde ons gisteren, 'dat een règlement betreffende [de voedingrantsoenen zou uitgevaardigd worden. Dit règlement zal aanstaanden jjlaandag of Dinsdag worden uitgeplakt. Het onivat aile eetwaren. Zoo wordt het boterrantsoen bepaald op 125 gram per hoofd en per week en het vleeschrantsoen op 150 gram per hoold en per week — en niet per dag, zooals we verkeerd hebben gedrukt, in ' den Brief uit Brussel van 24 Maart. Die maatregelen mogen beschouwd wor. den als voorloopers van den hongersnood. De vijand heeft handlangers gevonden hij zekere kooplieden in boter van Brussel, die zich leenen tôt zijne helpers, Idaar waar zijne organisatie te kort schiet. Bit is de geschiedenis van de botercen-trale, waaYover de Duitsche bladen spre-ken. Bedoelde handelaars liebhen steeds Miel het grootste gemak passen voor Holland verkregen, waar zij boter en margarine kochtén, waarvan zij een groot deel aan de Duitschers moesten afstaan. Zij jnoes-ten zelfs de réglementaire borgsonf niet slorteu ©m over de grens te komen. Zij reisden ook vrij naar het Noorden van Frankrijk op verzoek van de Duitsche militaire overheid. Ilunne namen staan op het zwart boekje. Onze correspondent uit Brussel verze-kert ons nog, dat de Duitsche post te Brussel dagelijks een groot aantal pakjes le-vensmiddelen naar Duitschland stuurt- Die paketten bevatten boter, vet, kof-fie, cacao, chocolade, brood, cnz. Natuurlij'le komen de meeste waren uit Holland, door toedoen van ontaarde Bel-gen, die de Duitschers dén mond helpen open lftuden. Is het dan te verwonderen, dat Enge-land de schroef nog meer toedraait, om te verhinderen, dat de Duitschers hun tegenstand rekken en België blijVen be-zetten en uitpluiideren? Ten slotte kan onze correspondent stel-lig verzekeren dat de nood, ja, de hongersnood zich reeds laat gevoelen. Eenige dagen geleden heeft de gemeenieoverheid de Z.WABTE VLAG te Gent, te Brugge en te Oostende laten opsteken, om de boeren te verwittigen dat zij eten naar die steden moesten brengen. De Duitschers zijii volgens de verdragen en conventiën verplicht de bevolking van een bezet gebied te voeden. Noch de Engelschen, noch de Franschen, noch wie ook moeten dit doen. Door 7030.000 Bel-gen uit te hongeren, komen de Duitschers nogmaals aan' hun plichten te kort. Door onmenschelijk op te treden in een land dat zij uitgemoord en uitgeplunderd 'teMaerij trachten zij een revolutio uit te lokken, wat met hunne politieke inzichten moet strooken, ook wel door den honger snood van een volk, druk op de Belgische regeering en onrechtstreeks op de geallieerden uit le oefenen. Yerkeerde berekening. l\Velke zware ver-antwoordelijkheid hebben die nolabele Bel-gen op zich geladen, welke cens hunne ge-vluchte landgenootert aanzetten naar het land terug te keeren! DE TOESTAND De voorgeschiedenis van den aanval op Verdun is waard gekend te worden, opdat men zou kunnen beseffen de hard-ïiekkigheid der Duitsdhe aanvallen tegen de vesting. In September 1915 werd te Charlevil-lo bij Mezières een groote krijgsraad ge-liouden om te onderzoeken op welke manier do oorlog zou kunnen verkort worden. De. groote stâf begon dan onmid-dellijk de organisatie van eene massa mannen die de Fransche lijn zouden doorbreken. Elle Duitsch leger aan het wcsteiijk front moest voor een deel in deze nieuwe strijdmacht tusschenkomen. Uitzondering alleen werd gemaakt voor do legers in Ai'tezië en voor Soissons, daar het niet raadzaam voorkwam de Duitsche liniën langs daar te verzwak-ken.Het zevendo reservekorps van de Aisne, het achttiende van de Somme, het vijitiende van Yper,- vormden dit nieuw leger samen met het derde korps van Biandenburgers. Dit leger werd speciaal afgerichi, gewapend en uitgerust voor de groote inspanning. Dit offensief zou alleen eindo April gebeuren, doch na de reis van Briand naar Rome, besloot de Duitsche staf ein-de Januari den dag van den aanval te vervroegen. Verdun was niet enkel het doel van den aanval, doch een tweedeaanval moest op een ander punt van het front ge-sGhieden onmiddelliik na de victorio te Verdun, die als zeker werd beschouwd. De tegenstand der tweede Fransche li-verplichtte de Duitschers liunne nainvkeurige plannen te veranderen. Het lijkt onwaarschijnlijk dat de Duitschers hunne anderen aanval zullen kunnen ondernemen. Zoa ja, dan zal dit Jnet zeer. varmindeialj/strijdkrachten en wet zeer \veinig lîlfnsen van succès. ' °or Verdun waren 3000 Duitsche kanoirnen éamengebracht, die ecliter de i'ransche poilus niet hebben kunnen doen Wijken. i^angs^ Haumont vorderen de Duitschers niet. De meeste Fransche gevan-genen xi.ÎJi mannen van het zuiden, die juist niet totde keurtroepen van Frank-behooren.-.Us naar gewoonte verspreiden de -eliers allerlei overdreven geruchtea ' ' f"'.iters van gevangenen en buitge -«.".-rte wapenen. Het tegenoffensief der Russen brengt de Centralen op een glad parket. De Russen zijn vroeger van leer getrokken ondanks den winter. Hnnne voordeelen bekronen echter die overhaasting. Ook in Saloniki zijn do - Franschen niet stil blijven zitten. Zij hebben de Grieksche grens in de richting van Stroemitza gezuiverd. Intusschen vallen de Russen met een aanzienlijk leger de vooruitgeschovèn ste^ingen van Trebizond aan, langs het noorden, het oosten en het zuiden. Hulptroepen komen steeds aan en worden onder de bescherming der vloot op enkele mijlen der stad ontscheept. n imiimii ^ .iimnr.rr i ..iujucts ■■ «m i wi ta—mom 2EVEN GRAVEN EN ZEVEN KISTEN. Den 15 dezer meldden wij de exeeuiie van zeven Belgen, die een Duitsche krijgsraad ter dood veroordeeld had. Hunne namen waren Leone© Roels, no-taris; Désiré Van den Bossche, beid.en van Sottegheun, ingénieur Jacmi-n en Alfred Balthazar van Halle, Arthur Pol-let van Manage, Alfred Ghislain van Hornû, en Theofiel De* Riddor van Brussel, Vlamingen en Walen, die ter dood veroordeeld waren omdat zdj hun land-liadden gediend. Onze correspondent uit Bi-ussel laat ons dieiiaangaande bizonderheden over hun procès (!) geworc.en, die waren zij niet echt, zouden doen denken aan de somberste tijc.en van de Renaissance. Toen de debatten plaats hadden en die zeven beschuldigden ondcrvraagd wer-den en zich verdedigden, waren reeds-spaden en houweelen gerekwireerd om zeven graven te delven. Zeven lijkkisten waren eveneens besteld voor 's anderen daags. De gansche proceduur voor den Duit-' schen krijgsraad was dus een akelige co-medie.OORLÛCSWEE, Och! arme, arme menschen, Met minder voor- dan tegonspoed. In 't wisselvaïlig leven, Met zijnen droeven ziektenstoet. OchI arme, arme menschen, Het weinig goede dat gy doet, Als krijg het beest ontketent, 't Vergaat in een ellendenvloei. - .CHARLES MEZANT. \ Links en Rechts De dubbele aanhouding van prof. Frederîcq en Pirenne. Vôôr welkdanig blad ook heeft het Belgisch D a b lad het eerst dfe dubbele aanhouding van de proïessors Fredericq en Pirenne gemeld. Woensdag werd !t nieuws te •< uro in ons blad voor Donderdag gedrukt. Waarschijnlijk heeft iemand die tijding .ian de N. R. O., die veel later verschijrit, getelefoneerd. Onze goede eonfrater La Belgique geeft César wat ^ôsar toekoint. Wij ook zien er niet op de bladen te citee-ren.Wij kunnen hier nog bijvoegen dat beide gelecrden nauwelijks den tijd hebben gehad zich aan te kleeden vooral-eer naar do gevangenis en -van daar naar Duitsi^hland te, worden Vervoerd. Twee poriretten. Ivarel van de Woestijne, teekent in de N. R. C. tweo fantastische portretten deze van de onlangs overleden Belgen : Kamerlid Dr. Juliaan Deibeke en mi-nister Juliaan Davignon. ,,...Dat fantazie-rijke bij Deibeke,, het is nooit zoo duidelijk en zpo gees-tig gebleken aïs tijdens do Rodenbach-feesten van 1909, waar ik u toen ver-slag over gaf, en waarvan gij u mis-schien herinnert dat nimmer een Vlaamscli feest zoo jolig en zoo betee-kenisvol verliep. Delbeko was riatuurlijk ziel en iichaam, leidende geest en uit-voerende hand, spil en drijfveer van heel het gedoe. Ik bad hem gesehreven of hij mij> een kamer wilde bespreken : liij had er niet minder dan vijf besteld. Hij zorgde \roor den historischen optocht even goed als voor ons persoonlijk ont-bijt ; hij verdeelde zijn ijver tusschen den gouverneur der provineie en de pint-jes voor de fanfare-maatschappijen. En :s avonds van den' voornaamsten dag, als ailes behoorlijk was afgeloopen, von-den wij hem zitten aan do ronde tafel mot blinkend zeil, onder do walmende petroleumlamp van een onoogelijk kroegje, zijn zilver-bestikten wethouders-jas open op de ge&roukte en verfom-aaide hemdsborst, den bepluimden 'stock sclieef op het oor, een rustig partijtje. kaart aan het spelen met den apotheker en den gemeenteontvauger, terwijl zijne lippen zogen aan een lange, Goudsche pijp, — net of er te Rousselaro niets was gebeurd, en Deibeke nooit zoo wer-keloos als dieu dag geweest was... Zoo iets had men heel zeker niet van mini.ster Davignon moeten verwach-ten, ik bedoel: zulke o n g e g en e er d h e ici niet,_ en .ook niet zulke uitbundige en noclitans rustigo werkkracht. Ik bracht hem met dr. Deibeke samen onder dit eenige punt van gelijkenis: dat zijne politieke roi in den lande uiterlijk be-scheidcn was. Minister Davignon's politielc optreden was dan ook alleen negatief in dezen zin, dat hij nooit opdringerig was, geen blijk van werkzaamheid in het open-baar vertoonde, dat hij haast nooit het ivoord voerde, en het altijd deed met lustelooze bescheidenheid, en iets dat op misprijzen geleek, — misprijzen, hadde men gezegd voor 't cigen karreweitje, voor diegenen die er hem mee hadden belast, en voor heel de Kamer, die er hem lastig om viel.- Zoo ooit iemand, dan was minister Davignon een toon-beeld van diplomatisch stilzwijgen. Diep-zinnig zag hij er niet uit : geheimzin-nig wel. Bij elke ministerieele crisis — en zij waren in de laatste jaren talrijk genoeg ! — sprak men ervan, dat hij ai'treden zou : hij was, zei men, ziek ; en inderdaad, hij zag er ziek uit, aan zijn vaal en lusteloos, zijn flets en mis-troostig gelaat met den enorm-naakten schedel, boven den tevreden-verzorgden maar niets-zeggenden baard ; zijn te wij-da gekleede jas; den vermoeiden, maar altijd gelijken stap zijner haaks-ge^ette voeten. Verweg de minst-sterke persona-liteit op de ministerieele banken, naast den hoffelijk-strijdlustigen de Broquiville, den verzorgd-pathetischen Carton de Wiart, den stoer-sterken Renkin, den plimlachend-zekeren Holleputte, zonk hij weg; men zag hem niet meer ; hij be-stond niet, in schijn althans. De handel met den vijand. Een Fransche handeiaar in grancïï werd veroordeeld lot drie jaren gevang en 20.000 fr. boete. De oorlogsraad te Marseille heeft twee*be-langrijke haadelszaken met den vijand onder-zocht.In de eerste zàak was betrokken de ge-naamde Jaak Hasslach, handeiaar m gra-nen. Hij bewoondo Frankripc sinds een tiental jaren en was gehuwd met eene Duitsche VTou.w. Hij was beschuldigd handelsbetrekkin-gen te hebben aangeknoopt met den vijand. Tôt zijne verdediging wendde hij .voor, dat deze verzendingen gedaan werden met de vereischte Staatstoelating. De coniimissariâ der Regeering heeft deze doenwgze in de strengste bewoordingen aan de kaak gesteld en" vroeg eene voorbeeldige straf. Na de pleitrede van den advocaat Laffon werd Hasslach veroordeeld tôt drie jaren gevang, 20.000 fr. bpete en tien jaren berooving zjjner burgerrechten. I Kardinaal Mercier De verhouddng tusschen de Duitsche militaire en kerkelijke overheid in België blijft hoogst giespannen. De Generaal-Gouverneur is ontstemd, onulat de H. Sto'el tôt tweeuiaal toe heeft geweigariJ, den B'elgischen Primaat de maatregelen voor te s.chrijven, welke van Duitsche zijao werden gewenseht. Het verzoek stuitto af op het antwoord, dat buiten kerkelijke en/ goesdienstige zaken een bisscliop vrij blijft, om zijn vadierland te ddenen op elke waardige wijze, niet met zijn ambt in strijd, en dat Kardinaal Mercier had toegezegd, door zijng)ema-tigd optreden daaraan te 'voldoen. Daar do Duitsche militaire overheid wederrechtelijke censuur oefende op de correspondance van den Kardinaal, o.a. het exemplaar van het schrijven dier Bel-gische Bisschoppen aa.n het Duitsche Episcopaat inhield, .dwong zij den Kardinaal, correspondentie te ontvangen langs een weg, die aan dit wederrech-ielijk optreden ontsnapte. De ,,Koln. Volk." bevat een heftig ar i tikel tegen den Kardinaal. Wij ontleenen eraan : Bij de inhechtenisneming van een s.pi-onnagecomplot bleek, dat Kardinaal Mercier met eenige Van de led'en in betrek-king stond. Deze vereeniging heeft çp ongeoorloofde wijze brieven uit het bui. tenland en ook zendingen der Belgische regeering in Le Havre aan hem overge-bracht. Een der Ieden heeft uitdiruklcelijk verklaard, dat hij aan den Kardinaal ze-lf is voorgesteld geworden en dat hij dezen de inrichting van het ongeoorloofde briefverkeer heeft uHgelegd. Onder de in bcslag genomen brieven bevindt er zich een, die van kerkelijken aard en die door den secretaris van d'en Kardinaal onderteekend ie. Brieven van eden aard kunnen even geod op de gewono wijze wox-den vei'zonden, zooals bijv. het schrijven der Belgische bisschoppen aan den H. Stoel. Daarom lijkt het ons zeer verdacht, dat Kardinaal Mercier brieven ontvangt, die hem op zulk een geheiimo wijze worden toogezondeii. Alleen reeds door het ontvangen van der gel ijke correspondentie heeft hij de spionnage ge-steund, al heeft hij zelf geen brieven op zoodanig manier verzonden. De „ï i m e s" verneemt uit Rome, dat de aandacht van het Vaticaan zeer in beslag wordt genomen door den brief, dien von Bissing aan kardinaal Mercier heeft gesehreven en 't Vaticaan in groote moeilijkheden dreigt te brengen. De brief wij.st op de verzekeringen die het Vaticaan herhaaldelijk en uitdrukkc-lijk gegeven heeft, dat de kardinaal bij zijn terugkeer in België gematigdheid zou betrachten. Zou von Bissing van woorden tôt da. den overgaan, dan zou de kwestie een zeer ernstig karakter krijgen, aangezien dan vermoedelijk zou worden ingegrepon in de vrij'heid van een kerkvorst. En het Vaticaan vreest niet ion der reden, dat von Bissing er niet voor terugdeinzen zal, om kardinaal Mercier van zijn vrij-heid te berooven of hem in Duitschland te doen interneeren. Naar verluidt, heeft kardinaal Gaspari uit naam van den Paus • eèn lang tele-' gram aan kardinaal von Hartmann ge-zonden, waarin dezen verzocht. wordt, be-middelend bij1 den keizer op te treden, opdat tegen kardinaal Mercier geen maatregelen genomen zouden worden. Een tweede telegram is aan kardinaal .Mercier zelf gericht, waarin deze» bevolen wordt de nieest mogelijke voorzichtighoid in acht te, nemeil. De „M e s s a g e r o" verklaart, dat het Vaticaan door de huidigô kwestie in een moeilijker positie gëbracht wordt, dan waarin het tôt heden verkeerd heeft. Op den dreigbrief, door den gouver-neur-generaal von Bissing aan kardinaal Mercier wegens zijn herderlijk schrijven gericht, heeft de kardinaal een zeer tïer en zeer edel antwoord gegeven. Hij zegt daarin, dat hij niets anders gedaan heeft, dan zijn recht van bisschop uit te oefenen. Hij herinnert er aan, dat de houding der Duitsche règeering onwettig geweest is en voegt er aan ' toe, dat "de Belgische bevolking — zooals iedereën constateeren kon — onder de Duitsche overheersching een kalme en edele houding bewaarde. De beschuldiging, door von Bissing tegen hem uitgebracht, als zou hrj1 de bevolking willen ophitsen, is dus valsch. Aan de „K o 1 n. Ztg." wordt uit Brussel gesehreven, dat kardinaal Mercier ook door bemiddeling van brievensmokkelaars verbinding zou hebben onderhouden met de regeering te Jlâvre. Dit geeft het Keui-sche blad natuurlijk aanleiding tôt een philipica van 'n dertigtal regels tegen den kardinaal, die o.m. van „unglaubli-che Riicksichtslosigkeit" tegenover de Curie beschuldigd wordt. De „Kôin. ,Ztg" besluit: „Wat echt-ter voor Duitschland in de eerste plaats in aanmerking komt, is het feit, dat Mercier steeds opnieuw zijn landgenoolen en zijne kudde het booze voorbeeld van wederspannigheid bdedt.'c De toeslanll fier seleepaart. Bij de direetie der Ilollandsche scheepvaart* lijnen. moet het bericht ontvangen zijn, dat Duitschland zimiens zou zijn ^oor aile mid-delen do verbindingen a£ te snijden tusscliea Engeland en do andere Europeesche landen. Deze nieuwstijding is niet van aard, om de gemoederexi tôt kalnrte te brengen en moest dit plan op eenige kans van welgelukken uit-loopen, zal de bevolking der neutrale landen in de eerste plaats en wel het ergste g-etrof-fen worden. De bemanning van de Palembang, waarlus-schen zlcli de kapitein bevindt, is gigteren in Holland aan wal gezet. Er is streng bevel gegeven geene mededee-lingen te verstrekken aan de dagbladien o\ er het ongeval van het schip, waarschiialjjk oiu liet liangende onderzoek niet te bemoeilijken. Enkel is er te weten gekomen, dat er zich drie noodlottige ontploffingen hebben voor gedaan, -waardoor enkele leden der bemanning gewond werden. De boot is gezonken binnen de 7 minuten, doch heel de bemanning heeft zich kunnen redden. Er werd met den mees-ten lof gesproken over de ontvangst en de J verpleging in. Engeland. Verdere bijzoBdeiiie-den over de " ramp zijn er niet te verkrijgen. De Ilollandsche Ke^eerins- houdt zich.sedeit : Iaxtisten tijd errrsiig bezig met de -t>nvei-liglieid der zec. Er wordt inedegedeeld, dat zij in overleg met de bestuurders der zee-1 vaartlijnen besluiten zou getroffen hebben. Omtrent den inhoud is er tôt'nu toc nog niet3 geweten. In zekere ffollandsche middens 1 zouden de geruchten de ronde doen, dat Engeland de hand zou gelegd hebben op zuiver Xeder-landsehe liandels-eîfecten. Zulks is verkeerd. De Ehgelsclie regeering heeft deze eifecten ten spoedigste ter beetein-ming laten geworden, maar lieelt die effecten ingehouden, waarvan ten stellïgate bewezen is, dat zij van Duitsche afkomst zijn. Tusschen deze effecten bevinden er zich, die voorzien zijn van. een Belgischen zagel. Het staat dus vast, dat onze vijanden Ameri-liaanscho effecten in België opkoopén. Hoe ge» lukken zij daarin ? Door d w a n g en b e d r e i g i n g. Hun doel is de Duitsche wisselkoers op wat lioo-ger peil te brengen in Amerika tegeai een flinke winst op de verhandelde effecten. De mailboot ,,Prins Hendrik" is gisteren te Vlissingen aangekomen met 78 passaglers aan boord, waartusschen zich de h. Poullet, Belgische minister bevond. Aan De .M a a s b o d c wordt uit Keuien geseind: Buitenlandschc bladen melden, dat de Paus kardinaal von Hartmann heeft op-gedragen zijn bemiddeling bij den Duit» schen keizer aan te wenden, opdat scher-pc maatregelen tegen kardinaal Mercier venneden worden. Ik verneem uit betdrouwbare bro'n, dat kardinaal von . Hartmann een dergelijka opdracht niet ontvangen heeft.- PARUS, 23 Maart. De Duitsche pera blijft gewetdig tegen kardinaal Mercier uitvallen. De ware reden van dên toorn van Duitschland tegen den aartsbissehop van Me helm is, dat men niet vergeven kan, dat hij te Rome een onderhoud heeft gehad met ' Aristide Briand. Een telegrm uit Bern aan do ,,Matin" meldt, dat de brief van gouverneur Von Bissing aan den kardinaal niets anders is dan cen laatste waai'schu.wing voor de inhechtenisneming. De correspondent van de ,,Echo de Paris" te Rome aieldt aan zijn blad, dat do Paus, naar^ men verzëkert, kracht ge pogingen bij de Duitsche autoriteiten aanwendt om te verhinc.eren,^ dat dwang-maatregelcn tegen den kardinaal getrof-fen worden. Ilet is echter niet zekei, of de Paus liierin zal slagen. Gisteren, aldus de correspondent, wercJ mij uit wel-ingelichte neutralc bron inedegedeeld, dat de regeering ter Berlijn van plan zou zijn den kardinaal-aarts-bisseliop van Mechelen uit Bclgaô te ver-wijderen en hem in een Duitsche • ver-ting te interneeren. Zooals van zelf spreekt, zou een dergelijke aanslag den. H. Stoel niet onverschillig kunnen laten en zou er een ernstige spanning tusschen het Vaticaan en Duitschland uit kunnen voortvloeien. In Belgiischo kringen te Rome in men zeer bezorgd over het lot van denkar* [ dinaal.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.