iste Jaargaii]* W'iH 11 ■' WOENSDAG S9 É5$ EPTEMBER 1915 IVo. 13 ± jii n. Per 3 maanden voor Holland t 2.50 franco per post. Losse nummers: Voor Holland 6 cent voor Buitenland 7lk cent. Den Haag, Priisegracht 16-39, Telef. lied. 2787. Adm. 7433. BELGISCH DAGBLAD Bestuur: Dr. TERWAGNE — CH. HERBIET. Redactie : E. PREUMONT — L. DU CASTILLON, ADVERTENTIEN: Yan 1—5 regels f 1.50; elka regel meer f 0,30; Beclamea 1—5 regels f 2.50; elke regel meer I 0.50. London : 2 "Wliite Hall Housa "Whitehall E.W. DE WISSELKWESTIE IN HOLLAND. Een zaak van gevoei. Van een onzer lez ers ontvange] we volgendeii brief, waarvoor w graag onze kolommen openstellen Rotterdam, 28 Sept. 1915 Mijulieer de Directeur ! Mag ik U eeniga bedenkingei onderwerpen die me reeds gerui men tijd kwellen ? E venais allen heb ik ondervonden lioe ontmoe digend het is zijn bezit te zier verminderen door de daling dei waarde van onze " bankbiljetten In het begin ontving ik fl, 47.7£ en nu ontvang ik fi. 41.50.... doo: een bijzondere gunst en dan nog... voor een brief je van 100 fr na driemaal op de Bank te zijr geweest. En nocbtans..., wanneer ikdenl aan de onnoemelijke ëllende welk< de soldaten, die voor ons streden geleden hebben, wanneer ik dent aan het lijden der families die vei; loren kinderen beweenen, aan d< vrouwen die bar en man en d< kinderen die hunnen vader bewee nen, aan degenen die vermist wor den, die hunfortuin verloren..,.. dar denk itc : Wat kleini^heid tocl een ge franken te verliezen, zelfc wanneer men den bodem zijnei beurs ziet opdiepen !.... lin wanneer ik daaraan denk... zeg ik me zoo : ik lieb nog lieve] —Mg——a—■MBWB'EgfllMI Ml j—H—————— i I te lijden en niets te zeggen... Be-3 grijp goed dat het geen verwijt . is gericlit tôt de toegewijde per-sonen die de belangen der Belgen verdedigen en die in den grond der zaak geiijk hebben.,.. en dat de weekheid van gevoei mij een beetje kan doen dwalen. l Maar, nochtans, de Belgische - Staat heeft niet voor plicht aan pari , uit te wisselen en ergo, is de koers ■ van al de oorlogvoerende landen î niet geforceerd ? : En bovendien, alhoewel ik zekere . reclamaties betreffende de moei-> lijkbeden van uitwisselen goedheid : voor zekere Belgen, zooals die wel-. ke verblijven vei van een wissel-. kantoor, alsook het verschii dat l gemaakt wordt tusschen de ver-schillende plaatson voor wat aan-: gaat de som welke men gemach-; tigd is te wisseien, vraag ik me , dikwijls af, of we niet het gevaar : loopen eenigzins onze Hollandsche • vrienden te storen en vooral het 5 uitstekende personeel der Neder-i landsche Bank ? Kwestie van teer- • gevoeligheid ? 't Kan.... Maar moet • men aile gevoei uit het leven ban-l nen? M een, niet waar ? Dan zou-l den we geen 13 egen meer zijn.... ! men kon ons wel voor Duitschers • aanzien. Aanvaard, mijnheer de Directeur, . mijn welgemeende groeten. : J. D. Het Belgisch legerbericht. 28 September. De aanhoudende b<> schieting van onze vooruitgesehoven loopgraven in het zuiden van Nieuw. poort, van onze voornaamste linie nabij Diksmuide-Oudekapelle en van onzeloop giraven naar Noordschoote en meer be -zuiden. Wij hebben géant,woord. met te-genbeschieling en vernieling. Het voet -volk heeft niet gestreden. Oe taesfaaici. De iaàtste legerberichten van het Weste-llijfc front lui den, dat de Verbondenen huïîne yeroverde posities ten Noorden van Atre h hehouden en de Franschen in tJihamp: Igno Ûoor onalgebroken gevechten zich op een hreed front doorwerken tcrt de tweede Duitsche stellingen. Het w.as te verwachten, dat de Duitscheis, zooals len tij'de van het Fransche offën-sief bij Atrecht, nu vier maandea geleden, zouden tachten de situatie te equ libree-ïen, zoo niet- ten hunnen voordeele te -doen keeren door een aanval iangs hun straiegisch doorkraakpunt, de A gontieS, dat ook hun sterktepunt moet blijven bij een eventueele dooibraak dar Ftansahen in jChampagne. Tusschen. Maas en Samijer toah zouden de Duitschers zich met uiterste krach-ten zien te behouden, daar slechts bij or-delijke zwenking van hun in Vlaanderen, Artesië en Champagne aangevallen leger-korpsen rend de sterke Argoimer spil eene déroute of doorbraak kan vetrme-den worden. Kon de Kioonprins bij dis ,ac-tie doorbreken, dan kwamen de Fiansche legers in een zorgwekkeride positie te staian, Het blijkt ,aan zijn goeden wil idet gefaald to hebben, maar trots wanhopige storm-lôopen, tôt viermaai toe onder het moiair-dend schroot der Frianscha kaiionnen entier doodzaaiende mitrailleurs nqrhaald, hnacht de vijaàdelifke infaiïie.ie het niet ver-der daja tet de voorui tgeschoven li-nies der Fr&nschen. En wie de bèschrijving der Fr.ansche stellrngen in Argonne aan de hand va,n Duitsche oorlogscoaespondenten heeft gelezen, weet dat de doorst erke eer s te f rontlijn pas komt achter de yooruitgeschoven stellingen. 't s ten hemel schreiend tergend, dat zooveel jeugdige le-yens sfgesneden worden voor dergciij. e aan-"winstj die dan nog verloren gaat, zoaals het communiqué van gisteren meldt. Het.succès der Verbondenen hlijft dus onvermiinderd. Het wint nog a(an beteeke-nis door de aangifte der laatste cijVeis. Tôt liertoe tellen de Verbondenen een buit vari .70 kanonnen. ."Voor degenen onder ons, die vervoerd worden door wenschen, die wj allen graag vervuld zaeen, mtgen do laitsto tij hngen nrinder wezen dan ze verwachtten. Voor hem, die het front heeft gezien en de rots-sterke veiweeimiddclen van dezen veld-vestingsooriog — er is geen juister bena-ming .aan dezen loopgravenkrij'g te geven — kent, is het een der mooiste sucoessen die op het Wdfetelij'k-front verkrogen zijn. Inde pars werd de meening niegesproken, dat de Verbondenen hunne kanjnnen voor-uitbrengen cm h(^ bombardement de.r vij-anUelijke stellingen stelselmaiig voort te zet-ten. Z00'wat om de vier kilometers f ont diepte zou de hfeschieting, gevolgdvan i fan-terie aanval.en zich herhalen. En de Duit-schefs zoucien zich al a us i& g aam ter g trekken. Simplisiische voorstelii. g. IIo ; vor zouden die ,aa,nv.lien g an? H .eveel man zoaden er na eenige KilometexS van d r-gelijke tcegepaste stratégie overulijven ? En waar zijn de muniitie fabrieken dro dat kun-îien voihonclen? Wij mogen het ons niet onlveinze'tf, cr is een hemelsbreed verschii- tusschen da verdedigingswerken van het onmetelijko O. s seltijk-frcnt en het meer bepeikte Weste-lijk-front. En men moet er z.ch vcor hoo-den, zonder grond, van een groot oîfensief te gewagen, dat het inzetten van het alge-meen cftensief inoet beteekenen, wat dan uitblijft en > ongemotiveerde ontmoediging wakt. De Duitscliers hei.ben een gewèlùige klap gekregen. De VerLondei.en hebben mot hun munitie-vcorraad een krachtmeoing g hou-den, waa.rvan de pxoeven siechts toc hua voile recht zullen komen, wanneer ze de doorsLaande aitiller-istisahe _ kracht op een punt van het front zullen richten: het pu'nt waar de dcorbraak moet geschicden. Om dit tijdstip waàr te nemen moet men mot aondacht de gebeurtenissen op het Rus-sisch front en in den Balkan volgen. Rolt de zegewagen niet snel, wezen wij verheugd: de elkaar opvolgende gebeurtenissen komen ons staven in de ov.rtuiging, dat hij enstuithaar gds den ko^rs dar uren den triomfboog zal passeeren. Zij verslerken de Schelcle. (Part.) In het vocruitzicht vai een mo-gelij.ven afto'cht versterken de Du.tschers de Schelcle tusschen Maralbeke en Avcl-ghem. Rond Oudenaarde worden schan-sen en loopgraven gemaakt. — Al wie ovor de B >ven Schelda komt-, wordt sireng ende v aagd. De bevolidng maakt toehsreidse'.s om bij het eeirste ,ailarm het gewest te ont-ruimen. Te Brussel zij,n zelfs eeniga g3-zinnen uit het bedreigd gewest aange-komen. - ' Rond Kortrijk p'iaatsen de DuitschejS wolvenijjzers, om zciodoenda de Engelsche ruiterij te vea-hinderen âoor te dringen. De bruggen der steenwegea worden ondejî-mijnd Links en Rechts. Oe chauffeur van baron Janssen. Toen Groot Brussel door den vijand werd bezet, meldde zich eene groep Duit-sche officieren aan in het kasteel van Baron Janssen te Ukkel. Een van die pinhelmen bestelde er een dîner, zeggende aan de verbijsterde knechten, dat hij uit naam van zijn meester kwam. Toen nu het eten klaar gemaakt werd, beval dezelide officier den besten wijn op te halen. Toen de zwarte zusters op het wit ammelaken gerekt stonden, onder-zocht de officier da etiketten, schudde het hootd en riep don keldermeester. — We zullen eens sarnen nederdalen. De wijn van het patervatje is er niet bij, sprak hij lachend. In den ke.der opende hij zeli eene deur en wees den beteuterden knecht den specialen hoek, waar de beste wijn onder de ^pinnewebben la,g te rusten. — Maar wie ziji ge toch? vroeg ein-delijk da keldermeester. — Herkent ge mij niet meer, Baptist? Ik ben de oud-chauffeur van den baron. Oe Belgische Staat opgelicht. De U rechtsche recht ank veroordécidé de 42-ja..ge tabiieKaruejuo.ei ri. M. gehoi'en te Gent tijdeliji wcnende te Soest. dis naax HoîlaiiU waa gekomen om den eeintemeer-den soid'iat V. te bézoeken en Ixter, voor-gevende diens wettige echtgenoote ,te zijn, den Belgischen Staat voor 26 francs had opgelicht, tôt 4 maanden gevangenisstraf met aftrek van het voorartrest. De eisch had geluid 6 maanden met aftrek voor aïrost. Oostenrijks einde. Een „keizerlijke" sociaal-democraat, het lid van den Duitschen Rijksdag, Paul Lensch, heeft eene brochure uigegeven. Daarin betoog hij de noodzakelijte ver-smeiting van Oostenrijk-Hongarije met het Duitsche rijk. Schrijver doet er in uitschij-nen, dat 1866, 1870 en 1914, de drie trappen zijn, welke tôt. de vorming van Groot Duitschland teiden. De Oostenrijkers' zullen voorzeker niet zeer door dit vooiuitzicht gevleid zijn. Wie zou gadacht hebben, dat een a£-stammelimg van den keurvorst van Bran-denburg, die door de genade van een Habsburger de eerste koning van het kleine, aoodanne Pruisen werd, twee eeu-wen later zelf leenheer over het hoog-moedigste keizersgeslacht ter wereld, zau worden. Maria Theresia,moet .zich in haar graf omdraaien, toen dô nazaat van Fre-derik II, Frans. Jozef, de kastanjes uit het vuur deed halen.... Niemand kan in België een zucht sl-i-ken over het einde van een rijk, dat de monsterachtige misdaad van schendeu van Be'gië's neutraliteit, die het had ge-waarborgJ, goédkeurde en naar dat land troepen en zware kanonnen stuurde om het nog vlugger te onderdrukken. Aile kwaad straft zich zelf...,. Door de draadlooze telegrafie. Onze lezers weten dat het de Fransche pers niet toegelaten is Duitsche, Oostenrijksche of Turksche legerberichten op te nemen. Waaroin? Zeker niet om te voorkomen dat deze berichten in de loopgraven gelezen worden. Een jong officier zei ons onlangs : Hët Duitsche communiqué? . . . Maar wij ontvaugen hem aile dagen ... en nog wel zoodia bij verscbijnt en- op de eeuvoudigste wijze : Berlijn seint het over aan heel de wereld bij middel der draadlooze telegrafie . . . Wij hebben een ontvangst-post ingericht en . . . wij vangen het bericut op. 't Kan niet eenvoudiger ! Het verschii van de différencie... Op een warmen zomerdag wandelde een heer langs een koelen vijyer. Hij voelde lust daarin een bad te nemen en begon zich daartoe te ontkleeden. In zijne nabijheid hield een politiedienaar de wacbt en zag rustig toe. Op het oogenblik, dat de heer te water witde j^aan, riep deze hem toe. „Halt, baden is hier verboden." „Wat,i' zegt de heer in uiterste verbazing, „èn gij ziet, dat ik er mij voor ontkleed." „Ja,:' àntwoordt laconiek de agent, „maar uitkleeden is niet verboden." Duitschers en Oostenrijkers. Daily Telegrapli "meldt, dat zeventien Oostenrijkers in het gewest van Luzk de russischo loopgraven naderden om zich over te geven. Zij verklaar'den hun Duitschen serjant te hebben gedood omdat hij zoo brutaat was. Dergelijke feiten staan niet alleen. Tôt wat dient het ijzeren kruis? De Koln. Zeit. is het hartin omdat een clown met een ijzeren kruis op den buik verscheen in een nieuwen tingeltangel te Berlijn. Het blad voegt er echter bij dat het Duitsche publiek gewoon is ijzeren kruisen te zien op bierglazen en aschbakken. Wanneer vervangt het.ijzeren kruis het spiegelken in zekere... potten ? Een wapenstiîstaud 1 Volgens Frar.sjLo 1 la e:r vciluiilt, dat ûe Faus binnenkort een voorstei doen aan de oorlogvoerende landen, voor den dag van A 1er ie'ea een w ipensi stand t<? sluitcu. Koningin Elisabeth in de loopgraven. Een bericht uit Havre. Dezel dagen b'e-zocht koningin EliziaiLeth de loo^graien van de eerste linie. De soldaten bereidden H. M-een geestdriftige ontvangst. De koningin on-derhield zich mat verscheidene soldaten en makte een wandeling yan meer dan 6 mijllen la,ng het front. Plotseling begonnen de Duitschers cen, ho-vig bombaidement der looigjiaven. 'De ko-ningiii yerloor geen oogenblik haar koelblae-digneid en werd do>or oflicieren en man-schappen naiar een schuilplaats onder den grond, gebracht. Da.ar hleef II. M. tôt de regen yan shrapnels had opgehduden. , | Officieele Belgische berichten. Blijkens een Wolllf-telegram uit Bazel van 26 Augeuatua 1.1. had de ,,Biasler Ainzeiger"' een bericht bevat, volgena hetwelk op het Nederlandach Oonsulaat in een graote Zwitsersche ste(d een Belg zou zijn gebleken in het bezit ie zijn van een boekje, dat, blijkens den titel voor Belgische woldaten was hestemd en «ïfoeeldingen behelsde van versdieidjaria Fransche uniformen met het onderschrift ,,niOb alliéto". De d-atum van uitgifte zou 11 Juli 1914 geweest zijn. Naar wij van bevoegda zijde veirnemen is dit bericht onjuist. Het zich in het bezit van den Belg bevindende boekje droeg niet het opsichrlft „nos alliés''; de bewuste Belg had zelf daa-rop gesehre-ven: ,Uniformen de nos alliés", zulks' najar hij beweerde op girond van een, hem midden Juli 1914 gedane mondelin-ge mededeeling. De persoon vain d:en Belg gai geen aanlei ding om aan zijn verhadl veel waaide te hechten, Nerterl, InschrljTlng op de Duitsche oorlogsleening. De correspondent yan de Tijd te E ilija seint: Naar ik zooeven op het département van financiS-i verneem, heihea Nede landsche banken vocr 2'10 mihioen Mark inga-schreven op de joi^ste Duitsche oorlogsleening. Ook werden aanzienlijke Ameri-kaansche iinschrijlv ingen door Lemiddoling van Nedërlandsche hanken overgebracht. De telling der inschrijvingen van Neder-landsche particulieren is nog niet yol-tooid.Hei Duitsche schrikbewind aan hef werk. — Het laatste bulSetijn Biarer handeiingen. Het is nu eenmaal eene uitgemaakte zaak dat de Belgische bevolking de fichoonhdd'cn van het Duitsche regiem niet naar waarde weten te schatten en wars blijven van de weld'aden der kul-tuur van het teutoonsch... godenvolk! Nu heeft men wel getracht er bij onze liatniclgenooten de genegenheid met. de twee en veertigers in te sehieten. Zonder ge' volg echter. Dan is de période gekomen der ijzeren hand... in de fluweeienhand-schoen. Nog heeft het niet getholpen. Op dit oogenblik levem de Belgen in het S'tadâum van hedmelijke veirvtolging, uitmoording en plundering. Het tijdiperk van het échrikbewind! het is de laatste periode. Hier volgen eenige sf-aaltjes van het terrorisme in ons land: De Belg Albert D'Hooghe vatn Brussel, is door het Duitsche krijgsgerecht yer-oordeeld tôt twee maanden gevangenis voor het gebruik eener valsehe kaart van eenzelvigheid. Ernest Harchal, van Tinnevom en Oc-t.aaf Dardenne, van Mesnil-Egliae, worden ieder tôt eene maand verwezen om-dlat zij hun personal ausweise niet op zich droegen. Felicien Vrins, aannemer van verhui-zmgen te Namen, krijgt twee d'agen gevangenis en 10, marken boete om meu-belen overgebracht te hebben van Epra-ne naar Beauraing zonder de voerlieden voorzien te hebben van een gianSchen stapel S che i ne n en papieren. Een teekenend geval is dit van doba-rones Marie de Villenfagne, geborenEg-germont en woonachtig op het kasteel van Sorinneg. De militaire rechters hebben deze dame veroordeeld tôt eene boete van 600 marken of 120 dagen gevangenis om de krijgsgeneesheeren en soldaten van het Saksieche leger gehoond te hebben! Waarin bestond nu dien hoon? In de volgende regels. ' uit een brief dien zij op 22 November 1914 aan den "voorloopigoyi Duitschen gouverneur gericht had: ,,W ij waren er van af te denk en dat ons kasteel aan plundlering zou worden {prijs6ege v e ». ' BELGIË. 0@sf^yiaasigler>eii. Stopgezet. Het veikeer, zoowel voor passag'eïs ialf goederen, tusschen Oostelijk Zeeuwsch V^aan.--deren en het Land van Waes langa d<j spoorlijn Mechelen—Terneuzen is yandaig dcor de Duitschers stopgezet. De eerste yisiti hier vertrokken trein mocht, toen hij TO het Belgische station jClinge kwam, niet verder rijden en men was al blij, dit men; vergunning kreeg n# Nederlandsch gebiecï temg te keeren. Er, wordt thans slechts geleden tusschen Terneuzen en Hulst. Naar men yeïmoedt is deze ma,atregel doofl d© Duitschers genomea al s straf voor het uitwijkea van den directeur der maatschap-pij, den heer Van den Broeck, le St. Nicty ïaas, die zich aan den arm der DuitscheS heeft onttrokken, omdat mon hem ook ia| bedreigd had met opzetiding naar Duitschland. , Verlofe Men schrijft uit Koewacht aan de N. S. .0. Aan enkele Belgische landbouwers, di*3 hier en in cmliggende Nederlandsché grens< gemeenten land hebben liggen, is veilol verleend de laardappelen op dit land tei rooien en de opbrengst in te voexen. | Dit verlcf is tôt énkelen beperkt, eiî woidt verleend naax de grootte van het land, terwijl nauwkeurig dag, uut en plaatg aa-ngegeven zijn, waar de geroojde aaidappô.-len ingeycerd meeten worden. Naar het front. De Tel. melSt: De bezetting van veH> schillende Belgische gemeenten kreeg Za-terdagavond last, onmiddellijk naar Brussel te vertrekken, waar de verschillende le-gergroepen geconcenlreerd werden en met spoed naar het front door gezonden. Zaterdagavond was de stad Gent irï spanning. Dat er iest gaande was, wist u-o irevoistng rooa.5 un net geweicrige ka-nongebulder, dat de gansche week had aangehouden, uit den doorvoer van ge* wonden, de aankomst van troepen en het transport van allerlei materiaal, maar Za< terdag ontstond plotseling in de stad een; groote heweging. Troepen, op. verscheidene punten ingekwartierd, kregen eensklaps bq-, vei haastig te vertrekken. Het was een; voortdurende drukte, een voorbijsnellen van auto's en gedaver van wagens. De troe- Een vertrokken in Zuidelrjke richting oveE einze en Thielfr, dus waarschijnlijk naar het front r'>ndom Ypel'en en mogelijk ook naar het Noorden van Frankrijk. Uit de houding van de Duitschers bleakt dat het hen niet voior den" wind ging, Zondag duurde de drakte voort. TreineU met ge won den reden het Sint Pieterssta-i tion hinnen. Veel gewonden bleven hier4 anderen werden verder gebracht. irabani Dexindruk van de veldslagen in Artestâ en in Champagne. (Part.). Reeds Zondiagmorgen wa& tej Brussel het gerucht verspreid dat de Frans chen door de eerste Duitsche linie waren doorgebiroken en dat Duitsche ruiters tôt Leuven waren gevlucht. Deze ulanen kwamen indWlaa(d uit Cham* pagne. Zij waren gansch uitgeput. Ook hel gansche Haspengouw is vol ver-moetde en afgematte Duitsche soldatem Voor onze gevallen helden. Verleden week, Donderdag, werd in d<j kirk » te Wespelaer hij Leuven _ een ja.afr getijde gezongen voor de aldaw iu September gesneuvelde Bie'gische soldaten, Da kerk was proppend yoï. Prinses" Marie José. Prinses Marie José, de dochter yan den! Belgischen kooing is aan de zorgen va'iS de Lfrsulinen te Brentwood (Engeland) toe- vertrouwd. , —I !■■■■■■ ■■Il —I III II ■ Zonder licht. De gemeente Sluis heeft haar gas yan! de gasfa,bciek te Brugge. Reeds in het vo-riig jaar bestond de viees, dat de toevoeiS haar Sluis zou worden afgesneden, vootral, omdai er gebrek aan kolen was bij de gas-fabriek. Maar tôt nu toe werd dezo vrees beschaamd. Zondagmiddag evenwel hield plolse"i g do toevoer op en dien avond was de geheele stad zonder verlichting. Een enkele ç«tro:t tleumlamp en ka.arsen naoeten nu daenst doen. l De corzaak is onbekend; men yjt!aagt_ zich evenwel }>ezorgd af, of dit zoo zal blijven. Daar er geen ' comnaunicaitie met Rrugge is1, zal dit niet spoedig bekend worden. Wel is aan de Duitsche grenswacht yerzocfnt naar Brugge te telefoneeren, om te yei!-nemen, wat de oerzaak is. Er gaan geiaichten, dat er bommen zj|i. gevallen op de gasketels al daar.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.