le J aargang^ , ZATERDAC4 12 AUGUSTUS 1916. No. S280, abonnememïen. Per 8 maanden voor Nederland | 2.60 franco per post. Losse pommera; Voor Nederland 5 cent VOor Baitenland 7Vs cent. Den Haag, Prinsegracht 39 Telefoon Red. en Admin. 74S3. BELGISCH DAGBLAD Bestuurders : Dr. TERWAGNE — CH. HERBIET. Hoofdredacteur : L du CASTILLON. BUREAUX OPEN VAN 9 TOT 12 URE EN VAN 2 TOT 4 URE. a u v ju jx x ji; jn x i ju jy. "Van 1—5 regels f 1.50 : elka regel meer f 0.30 ; Réclamés 1—5 regels f 2.50; elke regel meer f 0.50. London : Dixon House Lloyds Avenue E C. Parijs: 7 Avenue d'An tin 7. ONZE HANDELSVLOOT. Wij hadden gehoopt, dat de schrikba-rô beproeviugen, die over ons land en over ons zelf zijn neergekomen, onze nationale ondeugd, de bedilzucht hadden vernietigd. Eilaas ! bij ie vele Belgen bloeit die bedilzucht nog als een brandnetel. Dit bleek uit het verzet van enkele belanghebbendo reeders tegen de oprich-ting van de Koninklijke Belgische Lloyd, ingesteld onder toezicht van den Staat. Alwie op de hoogte is van de propa-ganda om ons land door een handels-vloot te versterken, moet het sckier als een wonder aanzien, dat zij tôt stand is gekomen en dan nog in vollen oorlog eu in ballingschap. De leden van den Ligue maritime b e 1 g e en sommige ambtenaars van het département der Belgische marine, kunnen daarover een woordje meepraten. Men wist immers van waar de tegen-stand kvvam. Men wist ook dat zekere Duitschers, die Belgische stroomannen gebruikten, verlekkerd waren op toela-gen van den braven Belgischen Staat. Men wist wie met zuiver Belgisch ka-pitaal werkte en oôlc wie aan Duitsche baiiden lag. Later zal dit wel eens aan hel licht gebracht worden. Het verzet tegen de nieuwe handels-marine is even verdacht. De vereeniging van dit half dozijn Belgische reeders, die lucht gegeven had aau de nationale bedilzucht, komt op de kneukels getikt te worden door de minister van Marine en van Finantiën. Dit half dozijntje bezit niet meer dan 42,126 ton, waaronder verscheidene sche-; pen in Duitsche havens liggen. AVot is 42,126 op 337,000 ton, de Belgische tonnemaat van vôor den oorlog? WeJnu, die menschen hebben vette winsien opgestreken en zij klagen nog, : hcewel de minister -van Marine al hun-ne schepen had kunnen opeischen. Wan-I neer Engeland circa 50 t. h. ton van de Engelsehe schepen opeischte, vergenoeg-de zich de F'eltrische regeering met 20 t. h. ijtûcU* r.. lui.*.101 tïtTn ook, vînt door 80 p. c. van hunne schepen voor de vrije markt te behouden, zekere reeders weergalooze winsten hebben opgeslreken. Die heeren deden zich dik b et al en voor het vervoer van ladingen voor de Commission for relief, z on der welke commissie hunne Belgische broeders van het bezette land van hon-1 ger zouden bezweken zijn. En ('îc reeders zijn nog niët tevreden! ❖ ^ Ziehier het slot van dén ministerieelen brief. Het is striemend en het zal aile Belgen genoegen doen. ,.De Lloyd heeft niet alleen voor op-„dracht eene gansch nationale vlôot tôt j «stand te brengen, machtig genoeg om, ti'na de vrijmaking van ons grondgebied, „den dienst der regelmatige lijnen te ,,verzekeren, passend met onze eeonomi-„sche noodwendigheden en breed ge-,,noeg opdat de nationale nijverheid bil-„lijke voorrechten ondér toezicht van ,,den Staat geniete, maar zij is nog „nauw verbonden aan de onmiddellijke „bevoorrading der Belgische bevolking, „die binnen den ij^eren ring der bezet-,,ting is opgesloten en aan de toekom-,,stige bevoorrading in grondstoffen en „kommerscliap, naarmate de vaderland. ,,sche grond vrij wordt. De vereeniging ,,der reeders schijnt de zware verant-,, woordelijkheid niet in te zien, die zij „op zich torscht door te pogen die pa-„triotische en menschelijke taak te be-,,Iemmeren.,,De regeering houdt er aan, die vereeniging te waarschuwen zich van die ,,poging tôt verzwàkking te wachten, „M'anneer het uur zoo ernstig is. Gee-„nen Belg, die in het buitenland veir-,,blijft, is het onbekend, dat de Com-,,mission of Relief deze laatste maanden „die bevoorrading der bezette gewesten ,,van België en Frankrijk zeer onvol-,,doende heeft kunnen verzekeren, om-„dat zij schepen te kort hee't. Voor ,,Juli heeft België ongeveer „5 0 t. h. o n 0 n t b © e r 1 .ij k e 1 eh ,,vensmiddelen daarom moe-„ten m i s s e n. De dagelijksche rant-,,soenen aan levensmiddelen is sedert ,,lang Aerminderd. Vele Belgen roepen „om eten. Die» toestand moet aile men-,,schen met een hart ontroeren, zooals ,,zij de regeering diep ontroert. ,,Zij moet vooral indruk maken op de-„g€nen die, ver van door den oorlog te ,,lijden, in deze treurige omstandigheden ,,nog een kans van stoffelijlcen voor-,,spoed vinden. ,,Dezo pijnlijke toestand heeft ons, bui-,,ten aile andere inzicht, aangezet onder ,,ons toezicht te Mitmen de schepen van ,,de Belgische reederij, die het rijkst is ,,aan vaartirgen, om ze in het bijizon-,,der voor die bevoorrading van België „te doen dienen. ,,wij iiouuen er aan, u ^e zeggen aai, ,,indien uwe houding, zelfs ondanks u, ,,het droevige gevolg moest hebben de ( ,,bevoorrading der hongerende Belgen in , ,,welkdanige verhouding, ook in gevaar ' ,,te brengen of te verminderen, wij u j „enkel de gevaarlijke verantwoordelijk- i ,,heid kunnen overlaten door bij het ver- : ,,armde en rampzalig Jand, aan te kla-,,gen de gevolgen van uwe overhaas-,,tige tusschenkomst." Goed gezegd. Het land 'zal bedoelde reeders toeroe-pen : het geemebest boven uwen zak. Intusschen is de grondsteen gelegd van de zoo lang en zoo vurig begserde Belgische handelsvloot. Dit is het voor-naamste. T1ESTK1B De iitiiuiiiVj,i l Lcii iiit/i op liunne lauwereu, doch zetten hunnen tocht naar I Triest voor. Thans zijn ze bezuiden Go-rizia over de lsonzo geraakt tôt Dober-do, 0111 er de Oostenrijkers te verjagen I die den weg lang? de zee naar Triest I iestriiken. i>e nederlaag, tlie de UostenrijkerB te [ Gorizia hebbeu geleden, heeft de gemoe-[ deren m Oostenrijk nog meer verbitterd. Eene Italiaansche overwinning is veel pijnlijker voor de Oostenrijkers, dan een [ Eussische. Tôt overmaat van ongeluk wordt het léger van Bothmer, wiene moeilijke po-sitie wij reeds meer dan eens hebben doen uitschrijven, meer en meer be -dreigd. Eens de Russen te Stanislau, ; zij mrsschiien reeds himnengerukt zijn, 611 het leger van Sakaro! uit Noorden afzakkend, moet Bothmers leger onver-: ®ijdelijk verslagen worden, als het met : |let lot van het leger van Bazaine voor Metz ondergaat. Het oîfensiel van aartshetrtog Karel Frans ; ,'07'ef aan de Karpathen, diei Oost-Galicië Wa Hongarije scheiden, is maslulct, Ûaax da ™ssen melden, dat zij in de streek van "arochta vooruitgetrokken zijin. Nederland-bladen hadden ©sai groot belang ge-®cht aan het olfensief van dein priais, d:e lçr ttiet gelukkiiger is dan in Noord ltalië. 0 flankLeweging tegen het leger van gene-taal Letscbitsky is dus op ©en sisselr uitge-loop«n.^winelden wij nog de vorcleringen der En-| jj^chen ten noordwesten van Pozdères om hiepvai te pmsingelen. 'Ook ten noorden | !atl de Somme schietein de Franschen op ' ncK>rdexu !het ibosch van Heto. , | de pûl£i. ^i^ertatea verneemt van de Rus-; Srens: De Tsaar zal binnenkort een i fle m u'^aar(ligen, waarhij aan Polen j fe£(fanuitgebreide autonomie wordt toe-! CessL' v oekase zal nog grootere con-I toatm evattôn dan de bekende procla-van grootvorst Nicolaas. 1 De vrees van Russen. Duitsche bladen hebben een oproep, ontvangen van het front, gepubliceerd. In dien oproep wordt verklaard: De Rus-sische troepen, die op hun verhaal zijn gekomen en die voorzien zijn van een onuitputtelijfcen voorraad oorlogstuig, hebben zich opnieuw op ons Oostelijk front geworpen. Een hagel van projectielen komt neer op onze troepen. Aan de Somme striiden wij op leven en dood. Ailes staat op het spel. RU3LAUD EH HOEHEliÉ. De Lokal Anzeiger ontleent aan *het te Boekarest versch^jnende iblad U n i-versul het bericht, dat twee Russische hrigaden, die uitsluitend uit Serviërs be-staan, t« Reni zijn aangekomen. Sedert eenige dagen heibben op den weg Bender —Reni—Boelgrad, groote troepenverscihui-vingen plaats, die ten gevolge hadden, dat het scheepvaartverkeer tusschen Odessa— Reni en Reni—Gaâatz gestopt werd. Met groote haast worden werkzaamheden aan den weg. die Reni met Ismail over Ca-tral verbindt, uitgevoerd Links en Redits. Een paskwil. Wij hebben het overlyden gemeld van kommandant Davreux, ordoimnans-officier van onzen Koning, die in een loopgraaf te Steen-straete door een kogel in het hoofd werd gedood. Kommandant Davreux, die met den topo-grafischen dienst was gelast, is dus midden zijn werk als een dapper soldaat gevallen. Een moffenbiad van,Zwitserland de Neue Ziircher Zeitung, waarvan een beambte van het press-bureau te Brussel correspondent is, weet nu te fantaseeren en schrijft: Enkele dagen geleden is de adjudant van koning Albert majoor Davreux, terwijl hij zich aan de zijde des koniags bevond, door een granaatstuk getrot'fen en op slag gedood. Vooreerst was Davreux geen majoor en nog minder adjudant (aide de cauip) des Konings. Een granaatstuk heeit hem* ook niet getroffen maar wel een geweerkogel, zooals we hooger schreven. Voeg bij die drie onnauwkeurigen de tegenwooidigheid des Konings in een loopgraaf te Steenstraetê en dit is de vierde onwaarheid. Het is zoo sterk als het bericht van den aanslag op den Koning van Engeland in een munitiefabriek waar Belgen aan den arbeid waren. De Maasbode, die bovenstaand bericht zonder voorDehoud of zonder ? ovei neemt, drukte ook het vaUch bevonden gerucht. De Britsche legatie logenstratte het en het Rotterdaitmer oiad trok zijne informatie aan. Dit moest baar tôt omzichtigheid aanzetten. Onnoodig de Belgen van het bezette land ongerust te maken. Wij lichten ze in en het Belgisch Dagblad wordt te Brusset en te Antwerpen gelezen. De Belgen in Frankrijk. Weet men dat de Belgische gezinnen waarvan de kostwinner in het Belgisch leger dient, dezelfde toelagen ontvangen, a! s de hraaische gezinnen, die in hetzelf-dt) geval verkeeren ? 5.500 Belgische gezinnen worden aldus door den Franschen Staat onderhouden. De volwassenen trek-kan 1.25 per dag en de kinderen onder de 16 jaar 50 centiemen per dag; mdts-gaders onderstand van kL/sderen, onder- ôL^k'.b: io 1- - '-X ' H 1 - - -t' I - ^ teloos vervoer per epoor, hulpgelden van bijzonderen, die aan de Belgische regeering worden toevertrouwd. Oaar de Belgische regeering verscheidene kinderkolonies heeft tôt stand gebracht, heeft de Fransche staat dit werk gesteund door toelagen te verleanen aan de jonge kostgangers en hunnôbewakers. 150.000 Belgische vluchtellingen ontvangen aldus toelagen. Dit zullen de Groot-Nederlanders en de Groot- Germanjere niet in België ver-tellen.IJdele tegenspraak. Wij lezen in V r ij België: ,,Het Belgisch Dagblad spreekt onze bevestiging tegen, dat de heer Hul-lebroeck niet de toelating had ontvangen om, vôôr zijne reis naar Indië, op het Belgisch front te ^ingan en beweert, dat ,,vooraleer de heer Hullebroek naar Ne-derlandsch-Indië ver trok, hij stellig de gevraagdei toelating van den minister van Oorlog had bekomen". Het Belgisch Dagblad ver-gist zich. Op het voorstel van den heer Hullebroeck is nooit antwoord gekomen, om welke reden dan ook. ,,Waarheid is waarheid." We zullen niet als casuist antwoorden. Het is mogelijk, dat de toelating voor den heer Hullebroeck niet toegekomen is, vooraleer hij zich inscheepte, doch die toelating moet dan later gegeven _ zijn, te laat voor den geachten componist. Het is, meen ik, geen oiftiescheiden-heid en ook geen misbruik maken van een bijzonder gesprek, wanneer ik zeg, dat de heer Fr. Van Cauwelaert zelf, mij dit ruim een jaar geleden heeft verklaard. Willen wij ons tôt het département van Oorlog wenden om bescheid te vra-gen ? Het zou te bar zijn moest de Vlaam-sche muziek, het Vlaamsch tooneel en de Vlaamsch e artisten uit ons leger worden geweerd als undesirables. The right man in the right place. L'Echo Belge meldt dat de vermaarde Bary, die in Nederland de bewondering opgewekt heeft van den hoefijzercorrespon-dent van vet Handelshlad, redacteur van L a Belgique is gèworden, waarin hij de Belgische regeering aanvalt. Het hlad der gehroeders Hutt is zeer vereerd den re-fractaire van de Belgique dépendante de l'Allemagne tn de redactie te mogen tellen. rs£LH6SÛOLi£. Alleen zijn de nacht en de grachten, De laatste voetstap gebluscht... In de jonge zomerrust# Ontwaken de sluimergedachten.... Hoor 't rijpe bladergefluister Door den zwarten zomer g a an ) De daken zoomen hun dnistsr Met 'n zweempje sneeuweii maan. Wat innig, schuchter ver langea Zou etil in de boomen hangen? Waar zouden die ruisehende -grachten Zoo z w ij ge n d don k er naar smachten?..» MARTIN PERMYS. Het loger van Bothmer in gevaar. E3e Russen bij Stanislau. Zij zijn meesiep van het spoopweg* knooppunt Chs*yplin. — Oe Italianen maakfen reeds 13.000 gevangenen en rukken vefden dan Sopizia.— Fransche en Engeische successen aan de Somme.; Het Land in Gevaar Ileden beginnen wij als feuilleton niet een roman, niet een novelle maar een drama. Een patriotisch drame: het Land in Gevaar.Dit stuk werd voltooid den 1 Decem-ber 1912, dus meer dan anderhalf jaar Vôôr dezen oorlog. De inval van België werd er in voor-speld, de toen heerschende toestanden en uitoenloopende meeningen yoorgesteld. De strekking van dit drama is België aan te sporen een sterk en talrijk leger in te richten en geen ver trou wen te schenken aan eene neutraliteit van papier. Het verbotnd der militaire maatschap-pijen, waarvan luitenant generaal Du-carne, oud chef van den Belgischen groo-ten staf, de voprzitter was, nam het stuk o-nder zijne bescherming. In den Konink-lijke Vlaamschen Schouwburg te Brussel werd het ettelijk'e malen opgevoerd en op duizerden exmplaren in België verspreid. In het Fransch werd het stuk yertaald en ook - gespeeld. Eilaas! wat het drama yoorzag en voorspelde is werkelijkheid geworden. De onverschilligen, de twijfelaars, de spotters en de tegenstrevers va<n 1913 hebben bloedige tranen geschreid en mur-melen misschien nog hun mea culpa. Thans zegt men niet meer dat het franta-sie is. Evenmin zal nog een Kamerlid den schrijver, in tegenwoordigheid yan zijne oonfraters der parlementaire pers in de hall van het Paleis der Natie wrevelig en sarrend toei'oepen : „Gij hebt eenvoudig de Broquevillo willen dienen omdat zijn tard Patriot was toen een scheldwoord en patriotard nog een gxooter. De schrijver zag de dreigende rampen voor zijn land als in een drieluik: De Inval; de Nederlaag en de Verlossing. Het tweede drama, de Nederlaag, had hij bijna afgewerkt toen België laifelijk overrompeld werd. Van het derde drama had hij een schéma gereeil gemaakt. Was hij om begrijpelijke redenen neu-traal gebleven in het Land in Gevaar, hoewel de ondergxond voldoende bemerkbaar is, in de twee andere vol-genie stukken was de vijand van zijn land: Duitschland. Zoo brengt hij in de Nederlaag ten tooneele een agent van Krupp en een Duitsche bankier die de Belgische officierswereld binnendrin-gen en spelers en vrouwenloopers goud leenen voor onzuivere doeleinden. Dit was misschien eene rominiscentie aan ze-ker schandaal van geleverde kationncn en munitie vôôr den oorlog, Onze lezers zullen het L ai n d i n G e-v a a r in vaderlandsche s féminin g willen lezen. Onze Belgische tooneelkringen, vooral aan het front en in de intorneeringskam-pen, mogen, als zij het verlangen, het Land in Gevaar kosteloos opyoe-ren. De veroverina yan Gorizia Na de in een stormaanval door de dappere troepen van het derde legercorps genomen versterkte barrière door den vijand op de hoogten ten Westen van Gorizia opgericht, en na het overtrekken van de lsonzo, waar de vijand vruch-teloos poogde ons den weg t© versperren door het gedeelteljjk vernielen van brug-gen, was op den avond van 8 Aug. j.l. de stad Gorizia feitelijk al in onze macht. In den ochtend van den 9en na-men onze troepen de stad in bezit. Een voorafgaand communiqué haci reeds aangekondigd, dat de offensieve operaties aan den beneden-Isonzo op 4 Aug. begon-nen met den aanval op de helliag van hoogte 85 ten Oosten van Monfalcone, dat de 5e verliep met het treffen van voorbereidselen en met aitillerie-bedrijvigr heid en dat de aanval op het bruggen-hoofd van Gorizia begon op den ochtend van den 6den. Hieruit volgt, dat na slechts drie dagen van hevigen strijd de belang-rijkste van de offensieve steliingen aan hèl Isonzo-front in onze handen viel door een aanval, die een van de krachtigste en meeât verwoede mag gen^md worden tôt nu toe in de geschiedenis van den tegenwoordigen Europeeschen oorlog be-kend.Daarbij mag er tevens wel aan her-innerd worden, dat • Oostenrijk aan de verdedigingswerken van Gorizia, reeds in vredestijd, bijzondere aandacht had gewijd en dat door kunstmatige middelen de de-feaisieve waarde van de van nature reeds sterke steliingen, nog was verhoogd. Ook gedurende de lange periode van onze neutraliteit had Oostenrijk voortdurend gewerkt aan de versterking van deze steliingen. Nadat de oorlog uitgebroken was, had het vijandelijk opperbevel in de stad Gorizia machtige voorraden en troepen ge-concentreerd en yan' de verdedigipeg van d® plaats een spil van zijn strategie gemaakt. Het is niet ondienstig op. de oorzaken te wljzen, die ons in zoo korten ttjd lïf staat hebben gesteld eeii succès van zoo groot 'belang te behalen. E/ is reeds gewag gemaakt van geweldige uitwerking teweeg-gebracht ûoor onze artillerie bij ' de ver-nieling van de vijandelijke liniën en van het onoveitrefbare élan en de hardnekkig-heid van onze infanterie, maar wat het opperbevel en de troepen van den vijand geheel overblufte, was de vastberadenheid, waarmee de actie door onze troepen toi het einde werd gevoerd. Het vijandelijk opperbevel had zich, zooals "gevangenen getui-gen, in slaap, gevviegd met den waaiï, dat de bliksemsnelle actie van ons, on) den inval der Oostenrijkers in Trente to| staan te brengen, onze offensieve krach{ voor langen tijd had uitgeput. Het Italiaansche opperbevel had echtei. door een snelle manoeuvre achter het front van Trente en de lsonzo, zonder den druk op het eerste te verminderen, in allerijl naar 't tweede, troepen eiï middelen overgebracht voor een krachtig offensief. Op het gunstige oogenhlik ont-wikkelde dit zich in al zijne kracht,, waartoe de lange en zorgviildige voor-bereiding .de mogelijkheid had geschapen'. De gevolgen van onze overwinning .blijkerï ieder uur grooter t© zijn. Het aantal gevangenen stijgt snel; de rijke oorlogsbuit ligt overal verspreid, maar het is nog niet mogelijk gêweest hem te tellen, daai het ijilereerst noodzalceliik is de Iqken, waar de vijandelijke liniën vol van liggerf, te venvijderen. mi sutiuKi in irasiBoniK-flfliarije. Volgens berichten, die t® Boekarest zijn ontvangen uit verschillende plaaxseiï in Oostenrijk-Hongarije, neemt de Ontevre-denheid des volks met den dag toe en mindert het vertrouwen in het leger. Er heerscht vol'komen oneenigheid tus-Bchen generaal Von Hôtzendorf en aarts-hertog Frederik, evenals tusschen de offi-cieren van het actieve leger. Lieden, die uitstekend op de hoogte z\jn, hewerea, dat de publieke opinie zich beslist vij-andig tegen de regeering keert. Er zijn opstootjes geweest in verband met de schaarschte aan meel, die feitelijk revolutionaire opstanden waren. Het 4de regiment, dat was ontboden om de menigte tôt kalmte te brengen, weigerdè te schieten. "Een regiment Hongaarsche troepen, dat in zijn plaats was opgeroe-pon, volgde dat voorbeeld. Bothmer in nesten. Uit St. Petersburg, d.d. Woènsdag aaa de Daily Telegraph: Men be-schouwt hier Letsjitsky's succès ten zui-den van de Dnjester als een bezegeling van het lot van het O.-H. centrum in Galicië. Tôt dusver heeft generaal Bothmers front stand gehouden; maar hetis niet met zekerheid te zeggen of het daar-toe in staat is geweest door flinkever-dediging, dan wel omdat het nooit krach-tig is aangevallen. Misschien lag het in het Russische krijgsplan, geen soldaten te verkwisten bij een frontaanval tegen de zeer sterke steliingen van dit Iront. Intusschen wordt Bothmer's legier nu ernstig op belde îlanken bedreigd. De lin-kervleugel werd al bedreigd door de troepen van generaal Sakarof, die nu door het succès aan de Graberka en de Sereth een naar het Z.W. gekeerdo linie hebben ingenomen, welke veel dieper naar achter inspringt. Tegenover Bothmers reehtervleugel staan de troepen van Litsjitsky, wiens linie naar het N.W. ia gekeerd,- enkele mijlen ten westen van de rechte lijn, die> Nizniow met Tysmienica verbindt. Men hoopt dat Stanislau "weldra zal vallen, want dat is — met Kowel en Barano-witsji — een der belangrijkste kruispun-ten van spoorwegen, waartegen de sla-gen der Russische legers rechtstreeks zijn gericht. Russische krygsgevangenen in Dnitschlanti. Het regime, waaraan de krjjgsgevangea Russische officieren in Duitschland zijn blootgiesteld, wordt steeds slechter. Die officieren l^den honger? zij blijven ver-stoken van vleesch, vet, boter en melk. Enkel mogen zij 1/t pond suîker in de maand koopen. Het is hun bjjna oH-mogelijk gemaakt, andere eerste levensbe-hoeften te koopen, omdat zfl1 er niet 2îjn.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.