1®" Jaar — W 172 centiemen het nummer Douderdag 7 October 191b De Belgische Standaard Door Taml ao Foll. Foor 0od an H&ard an h&nd Afc>Bimwe»tsprÇs voor fi« mannne™ u,, Voor ûe acUSatei» : #,60 tr. V )or û« nlet-soMfitea - la 't Ui-rf S.60 ftv; feaitm »t ï*»d: 6.00 ft. Indien meer esempltren v*n elk nommer worden genmd, wordt de abonnement*- . Eettararder : ILDEFQNS PEETERS. V*xi« opMtoll&FÊ : M. B. BBUPAI2U2, L. DUYKI5E8, VAM GRAMBEFJEN, B. VAN DEK SCHE3LDEN, Jtral FITaLI.AEET Voor feîle mededeeiingen zich wenden tôt) ViiU MA COQUILLE, Zeedijk lankondtgiogen : «.aj fer. de regel, — Rcklameo 0.40 fcr, ^e regel, Vltjr.htelÎB^eîi s 3 inl&gsehiagén van 3 regels, 0,50 ks Hat Vrijheidslied J 't Is aanmoedi^cnd te veruemen tergelsgon- j heid van dezen ooriog, hoe de rechtvaardigs-heidsgedachtt, om aan ieder volk z^jn recht , te l&ten wedervaren, meer en meer vooruit- i gang doet, a Sir Grey, de Engelsche mlnister voor Bui- § tenlaudsche zaken, moest deze gedachten- | strooming rtaar de rechtsherstelling reeds | hebben gevoelds toen hij, in 'tbegin van dcn 5 ooriog, verklaarde dat de vrede zon gesloten | worden in een geest van rechtvaardigheid en vrijheid voor de kleinere stammen en volkeren. Wjj gaan dus een weg op in tegengestel-de richtmg van dezen door de vroegere we-ralcipoUÎJûk gevolgd. f>e giiftst van conceniratie overheerschte. Kk iïi :r© volkeren moe3ten hun stambewuat-zijn ondordrukken, hun zeden, taal en ge-bruiken verloochenen. De wereld zou opge -bouwd en ingericht worden naar één of naar enkele patroons of models. Kunstenaars hadden lucht te geven aan hun kunstgevoel in een en dezolfde wereldtaal, schilders en b -eldhouwers zouden gevormd in één ea de-zelîde school. Met een woord, kleinere volkeren met hun kwade en goede hoedanigheden, hun wel en j hun wee, met hun mooi- en onbeduidendheid | moesfcen hergoten worden in den vorm der i ééne, algerneene wereldkultaur. Hierover alleec kon men het maar niet cens worden : welke nu die ééne, algemeene vorm zyn zou. Zouden de kleine volkeren herscha-pen worden naar het Fransch, naar het En-gelsch, naar het Russiscli, naar het Ameri-kaaasch, naar het Japaneesch model ? Al deze modellen liadden hun mooie en lepl^ke kanten. Allen hadden zij hun voorstanders, hun apostelen. Over een punt waren ze allen tôt akkoord, het eenigste, namelijk dat met de wenschan der kleinere volkerta zelf geen rekening zou gehoudea worden. De grooten hadden het oategensprekelijk recht de kleinere volkeren te gieten naar hun evenbeeld en gelijlienis. Teekenden de kleinere volkeren ▼•rzefc aan, .iaar moest niet naar gehiisterd worden, 't is inaar, ziet u, die kieine volkèren zijn tekort-sîîchtig, te onnoozel-dom, om te bîgrijpen welke weldaad het is in een algemeensn vorm hergoten te worden. Ook hadden de kleinere j volkeren den vorm niet te kiezen. De groote staten konden best oordeelen ] voor welken vorm zij geschikt waren. En daar nu elk grooter volk zijn eigen beeld het mooiste vond, was het een strijd om te weten wie onder hen het recht zou hebben het kleinere voîk in zijn oven te steken. Het Engelsche voik zou het wel stellen met den 1er, den Franschen Canadees en den Transvaaischeti Boer. De Rus bad voor zjjn paarc den Pool, den Fin en den Roemeen. De Ooatenrijker den Hongaar, den Magyaer, dei: Pool, den Roemeen ; de Duitscher den 1 Pooi, den Elzas-Lotharingen; en de Belgische ' Waul den Vîaming. Al deze volkeren, met minderof m«er wel- ■ gemanierdlieid of huichelarij, onderdrukten de kleinere volkeren om ze mak te maken. Toen opeens de Duitsch verschijnt en aan dea Fx-anschrnaiî, den EngeiechmaD, den ; Rus, ien Waal zegt: Houdtop, ge maakt mis-baLseîs, uw mode) deugt niet, slechts één model is goed : hst mijne. Ik zal u allen her-gieten naar mija eigen heerlijk voortreffelijk besld en geHjkanis, Dat zal een weldaad aijn \ voor a, waarvoor ge me eeuwige dankbaar- | haie zijt verschuldigd... De Franschman, de Rus, de Engeischman I kijkt heel verwonderd op ; z66 hadden ze dat ' niet gemeènd, Neen, liever dood, dan ia 't [ Duit-ch model gegoten te worden. Hun oogen gingen open voor het licht. Zij i zijn aan 't nadeuken gegaats, hebben zieb. op : de borsi; geklopt : De Fin, de Pool, de Roe-meeo, de Afrikaander, de Canadees, de Via* miag hebben ook niet gevraagd om in ons model hergoten te worden. Wat de Duitscher na met ons wil doen, dat hebben wlj allen met de kleinere volkeren gedaan. Nu zien we dat in. We gaan dat herstellen, we zuilen aan al die kleinere volkeren de vrijheid geven "om te zija wat zezijn : Fin, Pool, Roemeen, Magyaer, Transvaler, Belg, Vlamiog 1 De Duitscher a&î.ï de groote volkeren de oogen geopead. En hij zelf staat ru verbaasd bij die çûtwakiog voor het recht. :v Niet uit liofde, het verleder, bewijst het, maar uit nood, hij hteft den stenn der door hem verdrukte volkeren noodig, zal nu ook t, de Duitscher het recht op bestaan der kleine- jj re volkeren erkennen. Het ontbreekt foch j niet aan beloften. De « KOlnische Volksztg » diingt erop aan dat de Polen zouden vertrouwen hebben in de Ptuisischo regeering. De vrijheid hunner taal zal aan de Poien geschonken worden ! Wat zal het heerlijk zyn al de volkeren, grootere en kleinere, in koor te hooren zingen te midden van de vrije, blije natuur het lied van vrijheid ea van vrede ! Dr A. Vande Perre. De wraak der 5teenen. | Groot is de kunst die beeldt in d'harden steen [der eeuwen den lieven engelkop, de fiere tnuil der ieeu- [wen ; ^ die hallen trotsch, die torens stout en tem-1 [pelwand, als uit een stuk gehouwd, daar schept in [steeuen kant. Wee ! die een roekloos hand durft naar dit [kunstwerk steken. De misdaad op die kunst komt zelf die kunst [cens wreken; het hoogste op aard, voorwaar het hoogste [recht ook pleegt ; die kunst hoort gansch een volk,wien8 wraak [dan op hem weegt. De steen der doode kunst wordt dan een [levend wapen, een voorraad zonder eind, alomendom te [rapen, een wraakgetuig in d'hanc! van edel en [gemeec. Men moet n^ch lans uoeh zweerd, noch dolk [noch degen scherpen ; de wra&.lr van gansch een volk, dit is : met [steenen werpen ! 't Kwaam dan é4a steen te kort ; 't miek aog [van 't hert een steeh. H. NORDA. iron——1 w!■ m 1 ir-nii-i t** De aedere Ooriog. II. Ons biad, vatte van 't begin af aan, hardnekkig post in 't kamp der strijders, die spijts ailes, in ailes willen afscheu-ren van Duitschland. 't Ergerde wel den Keulschen correspondent en eenige ' blinde penneknechten. Maar dat ze ko- S men zien naar Yper, en het Herculanum ' en Pornpeï der twintigste eeuw door-kruisen. De lappen muren, die gelekt door de vlammen, daar nog recht staan, de blokkln steen en brokken hout die i daar liggen tusschen verbrijzelde meu-bels en tusschen flenters, splinters en spaanders, schreeuwen wraakroepend hetgeen ze beduiden. Daar, lijk te Visé, Dinant, Leuven, • en langs heel de Yserstreek beteekent die barbaarsche verwoesting : | de ruïene, het op den dool jagen, het uitmoorden, de foltering en 't martelaar-schap van gansch een volk, dat onbe-wust, enkel een schelmstuk sinds jaren bedreef : een neerlijke, vlijtige, rijke natie te zijn, die met zijn klein, harts-tochtelijk beminde streepje grond, den Pruis in den weg stond. Dat zé ook komen hooren, naar de vermaledijdicgen, die de eenvoudigste vrouwen uitspreken, wijl hun oogen vol tranen schieten, hun lippen en de ge- I spannen spieren van hun kakebeenen ! beven, vermaledijdingen tegen Attila en zijn bende bloedhoHden,die den oorlogs-afgrond zijn kokeede lava van smart op ons Vaderland deden spuwen, om de meesters der wereld te kunnen geraken. Zet u, heeren die verwonderd en ver-bluf't opkijkt om onse rotsvaste en ijzer- , sterke verklaringen, in de veronderstel-ling van die tragieke wezenlijkheid en in de plaats dier mannen die niets meer bezitten tensij 'n doolpad. Ze waren rijk, hadden in 'tzweethuns aaîrischijns een penning vergaard, bezaten een ge-rieflijke woning : een hemelhuis. Hun geld en goed ïeeft aileen nog in de méta morphosé van het gruis. Van hun huis-gezin — neemt, heeren, dat het voor een oogenblik, het uwe zij — is de moe-der vermoord, of ze stierf in balling-schap, de dochter werd verkracht, de i zoon voov den kop geschotsn, de an-I dere kinderen gingen half-dood van schrik en schier zinneloos van smart op de vlucht. Zoovele arme dompelaars van vaders en kinderen van uiteenge-scheurde familiën weten immers niet eens van malkaar. De grachtenlijn waarin de bandieten schuilen, scheiden onmeedoogend, sederfc zoo lange dagen en nachten de verdrukten die in 't land bleven, van de gevluchten die weglie- ' pen voor het walgelijk leger der Hun-nen, of vrijwillig het doolpad verkozen boven de dwingenlandij. Waren al die sehrïjvers, die thans gerust in hun sofa, of voor 'n fijn opge-dischte tafel te mijmeren of te redeka-velen zitten, eens lijk ons volk, gefol-terd tôt in 't diepste van hun ziel en tôt in 't diepste van hun beurs, dan zouden ze zonneklaar begrijpen dat er geen verstandhouding mogelijk is, tusschen dief en bestolene, tusschen verraders en yerradene, tusschen moordenaar en hijgende slachtoffer, inzonder als die onwankelbare waarheid vaststaat dat de sinds eeuwen ontaarde Piuisische meineedige, door de eeuwen heen een j onhartige barbaar zal blijven, zùo hij niet als een hond wordt gebonden en als een slaaf afgerost. Neen, geen toenadering, nooit, zoo- | lang Duitschland, verlost van 't Prui-sisch slavenjuk, geen echt menschelijke j gevoelens opdoet, en zijn rouwmotdig-sten Confiteor belijdt. Geen inmenging meer van Duitsch- '] land, op maatschappelijk, staatkundig, | stoffelijk of zedelijk gebied. We wetsn ! dat dit ailes, tôt zijn wetenschap en | geestelijke betrachtingtoe,maar slaafsch | gewroet is voor den koning van Pruisen. Dit ailes, beduidt voor ons, snoodheid, trouweloosheid, verklikking en verraad. 5 Dat aile Belgen daarom, als instinkt-matig in 'n samenzwering vereend, de | deur wijzen aan ailes wat Duitsch riekt. | Geen Judassen, die meer houden, uit i lagen winstjacht, aan een zilverling dan : aan Vaderland en Volk ! Een penning | gegund, wordt misschien de kogel of het ■ stuk sebroot dat onze kinderen zal ' dobden. Ons Slaatsbestuur mcet en zal — want de haat steekt hem dwars door al zijn gelederen — aile mogelijke midde- , len insj. "nnen axa aile betrekking met | Duitschland te vermoeilijken. Geen ge- | nade, als 't u belieft, in 't Vredeskon- | trakt. En dat aile landm van nu reeds, den stock waren opdoen, om aile over-Rijn-sche concurrentie te versmachten. Eens heeft Belgie slachtoffer geweest van zijn, ridderiijk woord en martelaar van zijn plicht. Geen tweede maal wil het den roi vervuller* yan het Lam tegenover den Wolf ! P. Bertrand van der Scheldk. Uit Italie. Geen meldenswaardig nieuws werd in de iaatate weken van 't Italiaansch tront verno-men. Het gaat daar nog altijd bij weder-| zijdsch bombardement. Maar wat misschien er wel zou kunnen toe bijdragen om de krijgsvarrichtiugen een j sneller verlcop te doen nemen, is dst de weer-\ gestaltenis niet zoo uitmustend rr.ag ge-| noemd worden voor haridgemeen-zijnde légers. Het laatste italiaansGhe bericht meldt | dat de joragste schermutselingen gebeurden ' binst heviga sneeuwvlagen en hagelbuien en j dit op eeae hoogte van dria duizend meters, | Eene doorwintering op de Alpentoppen zou ! iets vreeslijks te beteekenen hebben en daar-| bij wel aile verdere operaties onmogelijk 1 makea. Ook mit deze eakele reden meenen we te , mogen besluiten dat een krachtige poging op het italiaansch front zal gebeuren, te meer dat in den laatsten tijd Qostenrljk eenige zij-ner troepeoafdeelingen tegss Italie werk-zaam moest op het Russisch oorlogstooneel ^ breogen, waar het Tsarenleger thans ook L eene drukkiog van belang begint. % DE OORLOG Laatste Berichten HEViGE BESCHIETÎfMG OP 'T WESTELIJK FROXT Parijs 5 October 15 u. In ARTOIS geweldig wederzijdsch borci-bardemei^, Ten Noorden de SCÀRPE ge-vecht met oommen en torpédos. In den sector van QUENNEVIERES, op de AISNE, op de hoogvlakten van NOUVRON en CHAMPAGNE hevig kanongeschut. la ARGONNE gevecht met granaden on springbusssn bij Courtes- Chauses en Fille mork.Ten Noorden VERDUN heeft onze arti-lerie een Duitschen trein beschoten. Een omtr luchtvlooten heeft 50 obussen gcworpen op de statie van Braches bij Pe-ronnes,leroptredeo der Russes op heel het front Petrograd 4 Oktober Bij DVINSK, na een gewddig bembarde-ment, waarbij stukken van heel groot kaiiber (tôt 8 duim) gehruikt werdefl, stormde de vfl-andop ons bruggenhoofd van Chickkovo. Na er in gelukt te zyn eenige loopgrachten iu te aemen werd h y er, door een krachtigen tegen aan vai, uit gedreven. BAROVYA werd stormerderhaBid ingeno-men, alsook Teliaka en Kozly. Onze légers trokicen de Spia-rivier over. In de laatste gevechten van Theminty en atidere dorpen hebben we 300 Duitschers kriJgsgevangen en 4 mitraijeuzen buH ge-maakt.Op de STYR, werd de vijand uit zijn s^el-lingen geslagen op verschillige plaatssn. IN DE ZWAËTE ZEE De Russische torpilleur Zavietny heeft b\j Trebizonde een schoener gekaapt en niet-tegensiaande een geweldig kustvuur naar Batoem ge3leept. Een ultimatum aan Bulgarije Het schijnt er in den Balkan met rasse schreden naar de ontknooping toe te gaan. Na de verraderlijke handel>vijze van Bul-garije, dat door zijn doening fin door zijn nakende daod niet enkel ons een dolksteek in den rug Wilde toebrengen maar door een keering van de gebeurtenissen wel zijn zelf-raoord aan .'t plegen is ; was het noodzakelijk dat eeist eene verklaring vao den Vierbond mitgaande, zou komen en dat dan een kracht-dadig optreden van onzentwege zou toonen dat we ons door geen valsche kuiperijen nog om dan tuin iaten îeiden of in doekjes winden. Dit moesteïi we doen om ditmaal Puitsch-land voor te zijn en zoo is 't gebeurd ook. Te Sofia lieten de gezanten van den Vierbond na een laatste onderhoud met Radoslovoff,weten ds t i lit betrekV. îngen sis afgebroken mochten en moesten aanzien worden en Jat van de ge-dane voorstelien allés terug getrokken werd. NatuurJijk moetdaarop een tweede verklaring volgen van Bùlgarije eiîchende dat het met zijne inzichten openlijk voor den dag kome, ZOoniet zou het pleit ooderste.unri en des-noods beslist worden door een samengaande militaire actie,. Doch daar er van redekalvelingen toch niets terecht kcmt hebben.de Bondgenooten het doeltreffender geoordeeld eerst de kriigs-bodreiging ten uitvoer te brengen. Dan kan men later redekavelen met het punt van de bajonnet in de lenden. Het wordt thans niet meer betwist dat eene ontscheping van Engelsch-Fransche troepen te Saloniki zal beginnen of reeds begonnen is. En dit feit zou misschien wel een ultimatum overbodig maken, daar het rechtstreeks tegen Bulgarie bedoeld, wel als 'n casus belïi kan geldeo. Door deze bedreiging wordt Bulgarie misschien op 't randje van den afgrond nog weerhpuden. Roering op den Yzer Voor de tweede maal in drie, vier dagen hebben de Duitschers cen aanvalspoging ge-| waagd rond Diksmuide, poging die zoowel | als de eerste maal op een sisser is uitge-s loopen. | Wat moeten We in deze schermutselingen zieçi ; voorboden van een grooten aanval, Iofwei een lutteie demonstratieom ons te doen gelooven d; t de vijand op zijn. hoede is. I Gissingen zija natuurlijk altijd gewaagd, | maar gezien den buiteîjgewonen toestand van het Yzarfront, wordt het belangrijk in te zien oenerzyds de sUndvastige werking van | de vijandeiyke artillerie rond Diksmuide, an-dçr2\jds debelangrijkheid van de stelling van Diksmuide ztM. Op heal het Yzerfrotit kun--• cec om zoo le zeggen maar twee aanvalspo-gingen gedaan worden en deze aanvallon moeten juist geschieden op de beide uHein-;• den van den Yzer : Nieuwpoort en Dik-■ sxnuide. Lnmers, tusschen Nieuwpoort en Pervyse is het terfein van zelf onbruikbaar gesteld voor al'e kr^jgsverrichtingen, daar het nog geheel of tan deele onder water staat, en ver-der Pervyse op langs den Yzer tôt Diksmuide is de grond te drassig en te gemakkelyk om . verdedigen. Nieuwpoort zelf zou veeleer schikken om een offensieve beweging te steunen, daar over deSassen twee groote banen eenoptocht naar Lombartzyde en Slype-LefiSnghe ver-gemakkelyken, wyl eea aanvallen in dit op-j zicht een gewaagd spel zou zyn, te meer dat de vloot bewezen heeft aile Duitsche pogin-gen te kunnen omverkegelen. Dit mo2t dan ook de kaimte verklaren die gedurende inaanden aan eén stuk geheerscht heeft op dit gedeelte van 't front. Doch het geweld rond Diksmuide krygt daardoor ook esn n eerdere beteekenis. Inzondeiiijk ten Zuiden deze stad wordt de meeste bedrijvigheid waargenomen, hetgeen dan ook la verband schijnt te gaan met de krijgsverrichtingen dis gebeuren kuanen meer Zuidwaarts, naar het Sas of Lizerne, Na moet ook aangenomen worden dat ons geschut niet onwerkdadig bieef. Integendeal,zonder ophouden heeft het gedurende eén m&and dienzelfden sector onder vuur gehouden en wat de Duitschers mis» schien zouden kunnen, vermogen wy zonder twijfel, nu het gebleken is dat op aile gebied wij ver boven hen staan. De mogelijke ooriog met Bulgarije Het ergste moet thans ingezien worden. Een sprankel is genoeg om het vuur aan de lont te steken. Servie staat vooralsau nog alleen. Zyn leger dat mag geschat worden op 300,00a man kan feitelijk een gewiide forsche drukkiog van het duitsch-oosteûrijksch leger, dat op de Servische grens is saamgetrokken en wiens getalsterke beraamd wordt op3oo,ooo man, niet onderstaan zonder te bezwijken. Een drie jaar langen ooriog heelt dit landje meer dan uitgeput. Dan nog moet de flank-bedreiging van Bulgarije als heel emstig ge* nomen woiden, want zonder overdrijven kan Bulgarije meer dan loo.ooo man tegen Servië in 't veld zendsn zonder zijn troepen op de Roemeensche en Grieksche grenzen te ver-zwakken.Indien nu Roemenie en Griekenland neu-traal blijvan al ware 't maar voor 't oogenblik, dan moet de Vierbond den belangrijken erest inzien van de Duiisch-Oostenrijksch-Bulgaarsche bedreiging. Hat is te hopen dat de ontschepiag dragen zal op meer dan eenige duizenden mannen, want anders ver-valt men'nqg in de reeds begane missiagen 1 die zooveel te meer nijpen, daar de Darda-nellen daar dichte bij liggen,

Er is geen OCR tekst voor deze krant.