DT BFLGISCHE BTAnDAARD USS3mmfiiB, Voor Solda.tes: S musd ff< i-5 i a Buttsd» a.50 I g maaad«8 $-75 1 I Jfiet tolde.yon l S 4 in 't land ; \ I ma*nd fr. 1.75 ■ maaadefi 3.50 • 1 g maande» 5-25 ■ Baiten 't !and ; t mnind Jr. a. 50 9 mundea 5-c0 >] |mA»Bden] 7.50 | *• OPSTBL B I BBHBBR nui « B* CofiMU » Z2BMJK DB PAHNB Kleine umkon-«jifiiogen : ë.25 f.igrefol RECLAMES : velgen* overeen-komeî. A C H T B A /\ HT Stichtei» ïldefons FeeCers, . . - : . . • :: : > Vas/e Medewerkers : M. E. Belpaire, L. Duykers, P. Bertrand Van der Schelden, Dr Van d^ Perre, Dr J. Van de Woestyne, Juul Filliaert, Dr L. De Wolf, J. Simons, 0. Watt«z> Vakonderwijs —o— In de ontwikkelinG en sterkmaking va ons land, zal het Vakonderwijs een dooi weoenden roi te spelem hebben. Over de princiep is elkeen t' akkoord, doch treec men in de werkelijkheid, zoekt men naa de beste regeling van het vakonderwijs da gaat men gemak>eIijK zeKere toestanden e feiten roorbij, die nechtans hun belano heb ben. Hoe kostelij; en modem de vakscfyole 00k zouden ingericht, hoe bekwaam 00 de leeraars zouden zijn, die scholen blijve altijd maar bijKomend en moeten zich b< païen bij eene aUemeene vorming : het vah onderwijs in den werkwinkel zelve, is voo ailes onontbeerlijk : al doende leert mec zegt het spreekwoord ; onder 't 000 en on der 't geleide van bevoegde vrerklieden i den werkwinKel, zal de leerjongen het mees vordering maketi. En hier is het noodig ds wij een hinderpaal aanduiden, die vele liefst in de schaduw laten : de i^zuchtie heid, de kortzichtigheid der werkliede zelve. In de beroepen bijzonder waar d dagloonen hoog staan, waar cr een groot ""v"'0 vpi>pisçht wordt, gebeurt hetmaa al te <ii wijls dal ut wersiSim wejgert ici voort te leeren, tenzij aan zijn kinderen c leden van zijne familie In de overioe zie hij enkel de Konkurrenlen van later, di zijne plaats îullen innemen wanneer zi n werkvaardigheid zal venninderen. Daar lio voor het vakonderwijs een voorname stron kelsteen, die men moet trachten uit dei weg te ruimen. Het leerlingenwezen moet gereoeld en in gericht worden ; de vakvereeniGÎngen vai werklieden en die der patroons zullcn bes de gepaste re eling vinden : geen overtollij getal leerlingen, die aan den patroon eeni goedKoope weiKkracht aanbieden, hem ^ul len toelaten later werklieden van veertig vijf en veertia jaar daar te sluren aïs min der winstgevend, maar oot niet eene over dreven beperking, een ongewettiod mono polium van het vak in de handen van eeni gen. De vereem'Gingeri moeten durven d< waarheid aan hunne leden zeicgen, hun aan toonen dat eene korUichtige inkrimpinj van het getal leerjongens ten slotte uitloop op eene verplaatsing der niiverheid naai andere steden, ja 00k andere landen ; ei moet op gewezen worden dat, zoo in onz< kunstnijverheden zooveel vreemde werio krachten aanwezig zijn, dat te wij ten if aan aebreK van voldoende vorming van jon-ge werkKrachten 1 Het ware eene oroote fout die waarheic niet te durven zeggen aan diegenen die zoe veel schade berok>,enen aan de national* nijverheden, enkel omdat zij de verre ge-volgen van hunne daad niet inzien. Yakleergangen, leergangen van tee^enen algemeene vaKstudie, heel goed ; vakscho-len waar dat ailes wordt »e#even en tevenf loegepast in al zijne verta^kingen, noç beter ; maar bovenal, vakopleiding ia der werkwinkel zelve zal onïe nijverheden toelaten hunne plaats in te- nemen op de we-reldmarkt en daarom moet dien hinderpaa! uit den weg geruimd worden, waarovei zoovele leeriongens gestron'eld ijn en dal kunnen wii enKcl met de sortzichtigheid dei vafmannen weg te nemen, hun gezîchtein-der te verfereeden en 00k diezelfde vaK-mannen te beschutten tegen een Kort ichlig onkristel' k wins'be ag vanweoe de pa-trosns. Wij herhalen : regeling van het leerlingenwezen 'door de vereenigingen van patroons en wcfklietit-n is het doeltreffendst ïiriddcl. F1. V. D. IL De Toestand IN 'T VERSCHIET n De vrede ligt, naar aile vooruitzichten, in 't water en de oorloG, bitterder dan ooit, t staat aan de deur. In de eerste dagen, de ^ eerste Weken beleven we wellicht het gru-welijkste dat de oorlog ooit zal voortge-n bracht hebben. De levende en de materieele krachten zullen in uiterste geweld tegeneen botsen om de zege te bevechten. Ma* en we ons in niets meer begooehelingen. Duitsch-land stelt zich scherp in 't verweer om 't j* 't zij aanvallend op te treden, 't z'v met ver-woedheid tegen te werken.. Het keerpunt n van den oorlog zal in 't bloedvan millioenen menschen geslecht worden. Want overal maakt men toebereidselen die ijzen doen. In ons nieuws uit het land zal men lezen ' wat troepen de Duitschers België doorvoe- ren naar 't Ylaandersche front, waar de samentrekking van legers iets reusachtios blijkt. Enalhoewel we steeds waarschuwend zijn op«etreden tegen ïulke nieuwstijdinoena kunnen we het toch niet verholen dat we ditmaal in deze geruchten meer dan een bron van echte inlichting vinden. We hou- den het ons voor dat Duitschland ditmaal zijn blufïen bi; geen woorden zal laten. De » kolan^-en v^n heel het kei-errijk staan £ jp }u:t spel en aeze-belaitgt->à tjjfîtit<*■.. t meest behartigd worden op 't Westelijk front, waar vol ens aile oorlogsleiders de beslissing te plaatsen is. Duitschland trent legers thoope langsheen de hollandsche grens, langsheen het Ylaan-l dersche front, in Champagne en in den El-zas. Men «ewaagt van 58 leoerdivisies die uit de Oostelij^e russische en roemeensche fronten ijn aelicht om tegen het onïe te 1 weaen. 1 ln Champagne poogde de vijand reeds ' vêrscheidene handslagen die meer dan bezig-houden beduiden. Is het misschien een te enhanger van het Engelsche geweld op het Somme-front ? MogelijK, maar mogelijk 001 een voorbereiding van nakende gebeur-tenissen. Het zal een spel zijn eerste te we-zen. Daarin is ailes gelegen. Op Zee is de duikbooten-oorlog in vollen gang. Op de Neutralen moet niet meer géré' end worden, alleen op ons verweer. En het weze voor ons een waarschuwing wat Hindenburg heeft gezegd : « Het doorvoe-ren van den duikbooten-oorlog kan onze actie te land van grooten steun zijn. » En nu dit aan gang is moet het wel be-dacht worden dat de beslissing in een nabij verschiet te plaatsen is. Vlaamsche Mengelmaren t Herman Broeckaert Te Dendermonde is overleden de in Vlaamsche middens zoo gekende en gewaar-deerde dichter-schilder Herman Broeckaert. Hi'- gaf verschillende liederbundels uit,waar-, onder « Van den Menestreel » uitmunt. Het Gedenkteeken der IVe Legerafdeeling Op een vraag, door een Volksvertegen-woordiger in 't Vlaamsch gesteld, betreffen-' de het Gedendteeken op »e richten te Wulpen, antwoordde de Minister van Oorlog : dat het opschrift tweetalig 'al zijn, zoowel versen (1 ?) van Verhaeren als Roden-1 bach zullen er in gebeiteld worden. Opde vraag indien de commandant,de Vlaam- j sch'e «oldaten voor duitschge^inden had uitge-scholden,omdat ze de tweetaligheid vroegen, antwoordde de Minister dal het feit niet is gebeurd. ' Wâàrvan aide. ) i DDE STSUDUEEm DE BOOMEN M.M., Om, in een midden zooals dit, waar de Kunst uit zoovele panneelen tôt den oeest en tôt het harte spreekt, hoe beschtiden 00k : mijn stem te verheffen, meende ik dat er bevoeodheid of ten minste geleerdheid noodig was : bevoegdheid, waardoor men, zelf ervaren in de Kunst, anderen wenken geven Kan, hun te nut, ofwel nieuwe horizonten ont-sluieren, of nog, met diepdoorgaando beoor-deeling de werKen der kunstenaars kan keuren ; geleerdheid, waardoor men, belezen en bestudeerd in een vak, het sap uit menige boeken weet op te vangen, te zuiveren en als een smaakvol gerecht de greti^e toe-hoorde-s op te disschen. Welnu, Mevrouwen en Heeren, dergelijke bevoegdheid of belezenheid kunt ge toch niet verwachten van lien die dertig maan-den van aile menschelijice Kunst of weten-«chap verstoken, eenvoudig we<S geleefd hebben als kinderen der natuur. En toch, indien iK het hartelijk aanbod oni filer iii dczen' - A*UTIî5t(CriJpcl jprooleja te houden, niet heb van de hand gewezen, danis het omdat ik op voorhand ervanze-er was, hier mij gansch « te huis # te gevoelen midden de werken van strijdmakkers. 't Is te zeggen, in die schetsen en taferee-len door soldaten binst den wereldoorlog voortgebracht, de eenige ware bevoegdheid en geleerdheid te ontnxoeten, die, binst eoo'n maandenlange afzondering van school of werkhuis, van boeK of leeraarstoel, groeien Kan uit het gestadige samenleven met en in de Natuur. 0 ja, de natuur bevat toch immer het ge-heim van aile schoonheid, ze blijft het oor-beeld van elke oprechte kunst, en keerde soms de mensch, in zijn verwaandheid, haar den rug toe om door eigen schepping het eeuwige werk der opperste schoonheid te overvleugelen, dan was het hem genoeg haar weerom te aanschouwen om tôt be-zinning te komen. En daarom wil ik thans dat deze sorte voordracht, hoe onbeholpen 00K, mijn danr-lied zij aan de natuur, — omdat de natuur, waar des menschen boosheid ons verdreef en vervolgde, hare ■choonste schatten heeft wijd open gezet om ons te herbergen, op te beuren, in verruK-king te brengen ; — omdat ze, onder 's menschen mvaadaar-dig geweld, met ons is gewond en geichon-den geworden, doch zi®h altoos wist aan te passen op iederen toestand, met ons weende en streed, om weldra met vernieuwde levenskracht en herwordende schoonheid, uit de puinen op te bloeien ; — omdat ze, waar stift en penseel des kunstenaars hand ontvielen en het naar 't wre-kend vrapen greep, waar lied en woord van vreedzame heerlijicheid, door 't donderend schroot overroepen werden, waar de kunst-gewrochten, eeuwenlang met eerbied be-waard, almeteens vermetel aïs nietig stof de vlammea ten prooi werden uiteengesla-gen, zij toch, getrouw : door 't nietig gras-halmpje of door 't wijde hemelveld, ons het raadsel oploste der eeuwige, onverganKelijke schoonheid ! — 't Is wonder hoe men op oogenblikken van grooten angst zich getrokken gevoelt tôt al wat die beklemdheid deelt. De gezel i Hie bit '1 doorUgpvaar zijn hand in de onze ■ * i drukt, is alsdan als de intiemste vrienJ : -Je grootste geheimen worden op dien stond natuurlijker wijze gemeen. Zoo kwam het ooif, dat zoo menige bloemen of planten, vroeger met onverschilligheid bejegend, almeteens met al de lenigheid hunner vormen en den rijjcdom hunner kleuren onze bliic-ken troffen en dat wij die sinds liefderijk bekijken. Tusschen de aardenzakjes onzer schuiloorden in de loopgraven, priemden verloren korenaren uit. Hoe diswifls volg-den. we niet hun heen en weer varen bij den adem van den wind, en het wapperen van het bladje dat om hun midden krulde... Als wij in den grond lagen, gedoken voor de *ogels, of in de grachten vooruitstapten, hoe minZaam groeten we niet de Kleine gras-halmen, of de verdroogde gramminus, die vergulde boomKens uit een droomwereld. De gloeiende Kolleblommen, die onze dij-ken als met .bloedvlekjes besproeiden, het lenige lisch, het buigen van het ranke riet op de oneindige watervlakte, blilft dit al ons niet vast in den geest geprent, niet als onbepaalde poëzie, maar met al de gemoe-delifkheid van 't gemeenzaam samenleven. Doch wie 't mee*t van al een geZel en een vriend werd, wie 't innigst in ons oorlog»-leven deel nam, en de tafereelen van rust of van woeling altoos heeft opgeluisterd, heel de voeling van 't oogenblik in sijn kunst-vorm samenvattend, 't was het lievelings-kind der natuur : de boom ! Van miine kinderiaren af beminde ik ze met voorliefde, de boomen. Nu zijn 't op-recht vrienden geworden die 'àr gr«et in 't v»orbi;gaan Iangs de feanen, en die 'k met welgevallen bewonder, om de eenheid en eigenaardigen trant van hun getaKte, om de schoonheidsvôrmen van hùn geheel, om de gepastheid waarmede aij in elk natuur-tafereel vergroeien. We leefden ermee, en telfcenmale wij naar de vuurlijn trokken 's avonds of weer-keerden bij nachte, vonden we langs de gekende wegen de geKende boomen teruf. Bij 't wisselen der seizoenen volgden onze blik-Ken al droomen, het zwellen en openbreken hunner botten, de volheid hunner bladeren en dan weer de zwarte takjes tegen den hemel af elijnd als een penteekenin?, en waardoor de winte^sterren glinsteren. En terwijl iç de rangen volgend, stilzwijgend in de boomkruinen Jceek, vraagde ik mij dikwijls af of de kunst van onzen lijd de boomen wel genoegzaam beminde. Z®o dikwijls waren 't enkel misvormde of verminï-te boomen, die waardig werden geacht het menschelij'« gevoel tevertolken. 't Was immers 't zelfde met de menschen. De mis-vormden alleen genoten bi val in de musea. Is het geen gémis aan liefde? Voorzeker, bij 't eerste zicht beantwoorden die misvorm-den beter op een steri afgelijnden indruK. Maar de meest opvtllende indruk is niet daarom de diepste. En is 't niet volmaakter met schoonheid een indruK weer te geven, met fijnheiden liefde. 0 watheeft elke boom zijn heel bijzonder karakter. En die boom, in sijn soort, de heerlijkste uitdrukkinr van dit karaHer, 0 had de kunstenaar den tijd en de liefde Gevonden om dien te vinden, wel!?e wondere kunst ware daaruit geboren. ('t Vervolgt.) A. Nobels. , Deze voordracht moest gegeven worden in de kunsttentoon3lellin.r ingericht door de vereenigina « Kunst op den Yzer », te De Panne. LEEST EN VERSPREIDT « DE BELG1SCHE STANDAARD » 1 KUNSTKR0NIJK t Hendrik VersiraekY. Op ^ijn buitenïoed van Merxem is over» leden H. Verstraete, gewezen bestuurder van het Vlaamsch Theater. Hij was de zoon van Mevrouw Verstraete-Jacquet, de be-roemde kunstenares en broeder van Mevr. Marie Verstraete, die tegenwoordig in Hol-land, in verschillende kunstmiddens op-treedt voor de beproefde Beloen. Hij was ook de broeder van Theodoor Verstraeten den geicenden kunstschilder. Hendrik Verstraeten die de dochter van den grooten Vlaamschen tooneelspeler Vio-tor Driessens huwde, was oo« voordien, bestuurder van het Rembrandt-Theater te Amsterdam, Een Kunsttentoonstelling te Londen Onlangs is te Londen in tegenwoordig-heid van de heele officieele en militaire we-reld, de jrunsttentoonstellino «eopend, voor-behouden aan de Belgische soldaten-Kunste-naars. De volgende kunstenaars waren in de inhuldiging aanwezig : Houben, Celos, Meunier, Cluysenaer, Verhaegen, Roiier, Ciaus, Thiriar, J. Delville, Ysaye, enz. Gezant Ilymans sprak de openingsrede uit in 't Fransch. Ooplogs tijdingen AMBTELUKE BERICHTEN Belgisch front. — 20 Febr. 20 uur. —• Twee Duilsche pogingen tegen Belgische voorposten Z. Steenstraete werden verij-deld. Gewoonlijke artillerie-bedrijvigheid op 't front. Fransch front. — ao Febr. i5 uur. —-Artillerie-strijd tusschen Oise en Aisne en om Auocourt. O. Wattwiller pleegden wij handslagen en namen rijgsgevangenen. Poincaré heeft gister op het front Guyne» mer vereeremerkt en tôt Kapitein bevorderd. Italiaansch front. — Von Hoetzendorf, Opper-Bevelhebber der Oostenriiksche legers neemt het bevel van het Oostenrijksch leger tegen de Italianen. De Vereenigde=Staten in den Oorlog Men weet dat de Zwitstrsche gezant te Washington het initiatief had opgevat om de betrekkingen tusschen Duitschland en de Vereenigde-Staten weerom her aan te K»oo-pen. Duitschland gebaart van geen eentje op het voorstel van Wilson : het intrekken van de bedreiging-proclamatie. Intusechentijd zitten de VereenigderStaten in nesten met een revolutie op Cuba. De toestand is niet roosklenrig. De Torpedeeringen Gisteren werden negen britsche schepe» gezonken waaronder een van zeven duizend en een van drie duizend ton. Totaal verloren tonnenmaat : 20.000 ton. iiaatste Uup De Toestand op 21 Februari 8 uur PARUS meldt artillerie-strij d om den kam 3o4. LONDEN meldt een duitsche aanval Z. Le Transloy waarbij een voorpost verloreo ging, alsmede ritten en mijnengevechten os» Yper. In MESOPOTAMIE hebben deJEngelsehe» een nieuw front van 5oo meters breedte veP» overd. — Oost het SUEZ-kanaal veroverdeâ wij drie turksche posten. De leening in Engeland beleeft een fkolofi-saal succès. Zeven honderd duizend pond (17 milliard en half) werd door het voljt alleen ondcrschreven. Donderdag 22 Februari 1917 S*6 Jaar « -N'37 Sn4

Er is geen OCR tekst voor deze krant.