aie Jaar, - M® 126 " <rtjf wîfeieman liât nugimer Vrijdag 13 Ooyst 1915 De Belgische Standaard oor Ta: 1 stà Volk DAGrBLAD Foor Ood au Haard en L&ik * SE KLM fTAUDMRG » tfiftliptt, Abonnc-mectsprijs ••oor 50 nuramer* bij voormtbetaling. Voo) de soldâtes 3,50 fr. - "&#ï Voor de nietaold?.ten — in 't tane 3,3e ir. 1 huit** 't land $ 00 fr. Indien meer '.if va**lk nvmmir ttnrdtn ftvraaçfi, warrfi 4* abQnaemmt*- ; éyi's titin/ier_ : HLDEF0N8 PEETER8. B OPiTHLIUBRS j M, E. BELPA1RE, L. OUYKEBS, VtetOf VANGRAMBERE^, t&rtrmâ VA M OER SCHELOEN, tuul FSLUAERT. Voor aile mededcelingen zich wenden tôt : Villa MA COQUILLE, Zeedijk HE PAISSE» \ Aankondigingen : 0.25 fr. de regel. — Rekkmen : 0.40 fr. de reg Vluchtelin&en : 3 iiîlassckineen van a regels, o.<o ir. Na een jaar 0, dood, o wereldkoning, Hoe heerscht gij overal, Hoog in het blauw der heem'len, Diep in der waat'ren val ; ( Schaepman ). Dat is het wat dit jaar ors heeft ge-bracht : dood en vernieling. De bekroo-ning van een heerschzuchtig gedacht da glorie wilde en verheerlijking zocht, h ge weest een ploetering in bloed en dood Hoe kenschêtsend toch het verloop var een leven in verband gebracht met hei beoogd doel! Wat waarheid i* voor een mensch i= duizcndmaal waar voor een heel volk De hoogmoed gekweekt in het zelibe hagen en het trotsche zelfvertrouwer v eea hee* volk, was ei toe gekomer ds werdd te beschouwen niet als eer gemeenzaamheid van aile menschen, — eene kristelijke rechtvaardigheid vooi aile menschenbroeders, — maar als eer uiisluitend eigendom van een persoonlijli gedacht, — de ikzuchtige begeerte var een hysterisch-opgezweept-onkristelijk gevoel. Dit gevoel was gebouwd op zand en de lossen grond is onder het duitsche volk weggeschoven, zichtbaar latend een kuil van bloed, met daarboven den vloek var de wereld. Zoo wordt de begeerte : de straf. Als we dit jaar doorschouwen dan staan we verlamd voor al de ijselijkheid die is opgehoopt, maar dan staan we 00k fier omdat boven en door deze gru-welijkheid voor ons, die de verdrukten moesten zijn, de glorie is gaan worden voor ons ras. Wij waren onbaatzuchtig, m ;nschlievend, in~goed,en onze onbaat-zuchtige menschiievendheid is de mijl-paal geworden van het recht en de red-plank van het recht der wereld. En dat moet nu eens hoog gezegd worden. Wij hebben niet alleen de wereld, ge-holpen, zooals « Le Temps » onlangs schreef maar wij hebben de wereld gered. Nu het voor iedereen duidelijk is ge-bleken dat deze reuzenstrijdzal beslissen over ue toekomst van der menschen rechtvaardigheid, mag het niet dietsch gemaakt worden dat we daarin slechts een onderleschikte roi zouden hebben ges t . Een wegmoffclen van Belgie's op ff ri •.* zou deswege mogen aanzien woi ei ais een slechte daad. Heel waar is het,, dat EngelandenFrankrijk enRus-land en Italie en andere, de eer der wereld n handen hebben, maar heel zeker is het 00k dat Belgie het recht van die eer, eerst, heeft hooggehouden en la-ter. dan heeft volbracht. Vv'ij werden gesteld midden het rader-werti van eigen gsmakzucht en eigene slachtoffering, van 's werelds eer en eigene oneer, van eigen ondergang in goed en bloed en 's werelds welzijn. En wij hebben niet geaarzeld. Plicht kent geen aarzeling ; aarzelen is zwak zijn; en in ?iel en lijf, in land en volk stonden wij altijd eikensterk. We wisten toen nog niet, — vermoeden mochten we 't vvel, — dat niet alleen onze eer, ons be-staan, 01 , e vrijheid op 't spel stonden, maar dat 00k de eer, het bestaan en de vrijheid van heel de wereld achter ons lagen. De onbewusiheid daarvan heéft onc met den tijd de huidige klaarte ge-br'-ic t ?an ds bewondercnde wereld, maar we willenniet dat met den tijd 00k, onze handelwijze zoo wordt uitgelegd, dat nog slechts zou doorgaan moeten al; een luttele noodzakelijkheid. V e f-.ebben ons land zien oplaaien in vuur în vlam, wij hebben ons leven zien sterven en verkrachten in 't bloed. Maar laf was ons volk nooit ! Door onze rid-derlijkheid berokkenden wij ons zelf on- ! noemlijke schade maar we redden de an- j dere landen die nu aan onze zijde staan. Onze doening oprakelen als eene noodzakelijkheid waardoor we anderen moesten helpen is ons eene meening aanvrij-ven die we nooit hebben kunnen koesteren Wat we nu doen, is volbrengea wat wi ' hebben begonnen. Anderen helpen ons nu en dat is een oneindig verschil. Had-den onze legers niet gestaan te Luik, ge-vochten te Haelen en te Diest, uitgeval-len te Antwerpen en pal blijven steker aan den Yzer, dan ware het pleit var de wereld beslist geweest en de oorlog zou de wereld beheerscht hebben en ver-duitsc'nt, anders gezegd slaafsch gemaakt, verdierlijkt, geknecht. Dank aar ons, beheerscht de wereld thans de oor-log. En deze verdienste moet ons worden toegeëigend, onbaatzuchtig lijk wij onbaatzuchtig zijn geweest in onze op-t offering. Neen wij hebben niet gehnljiev, maai , wij hebben gered! Gered door den dood . van ons schoon, dierbaar land. En moge . de dood nu tijdelijk wereldkoning zijn ( door dên waanzin van een hoovaardig volk, la ter zullen we mogen fier en trotsch gaan dat we de wereld het recht-matige-rechtvaardige leven schonken door het lijden in den dood. J. Filliaert. Zij wilden den oorlog niet Dit roepen de Duitschen op aile tonen. Zelf de Keizer hield het nog staande in zijn manifest van 1 Oogst. Wij hebben den oorlog niet gewild, maar de andere landen noodzaakten ons tôt den oorlog. Dat wordt hun geliefd thema. Ze begin-nen hen aan te stellen als de slachtof-fers van de wereld, alhoewel het buiten twijfel staat dat zij de wereld slachtoffe-ren wilden voor hun hoogmoed. Zij hebben de wereld overbluft door hunne me-thodische organisatie van den oorlog waarvan de bewijzen dagelijks en van langs om klaarder aan den dag komen en tegen ditbewijs in van hun waar in-zicht en het voltrokken feit, achten ze het nu noodig hun grootspraak te stellen van verdrukten ! Zij kunnen de wereld vermoorden, ze stoefen op de zegepralen die ze behalen door het uitstekend ge-halte van hun gedrild leger en hun voor-bereiding in zake krijgsvoorraad en nog meenen ze daarin een bewijs te vinden dat niet zij den oorlog ontketenden,maar dat de oorlog hen werd opgedrongen! Waanzin sluit aile redeneerkracht uit. Hoe immers zouden de bondgenooten | den oorlog aangedurfd hebben als ze ! wisten dat ze minderwaardig in aile op-zichten tegenover Duitschland stonden ? « Duitschland was bewust van het een en I het ander en met opgezetten wil heeft l het zijne georganiseerde raacht tegenover de vredelievende wereld gesteld. ! Woordenkramerij bewijst niets, feiten 5 staven, en de feiten van Duitschslands l voorbedachtheid komen met den dag j altijd talrijker aan 't licht. ; Reeds in Mei 1913 voorspelde de be-l ruchte Bernhardi,te San Françisco,datin 1914 een grcotc oorlog Europa teisteren zou en dat Belgie zou vertrapt worden tegen aile recht en rechtvaardigheid in, Hij deed deze zelfde verklaringen te St. Louis en te Los - Angeles. Nu ging hij zcover in de"New-York Sun,,te bcweren \ dat Engeland de ooriog in gang had ge* | stoken. Ook wanneer op 15 Februari de • rector van de hoogeschool van San i Francisço in de New-York Times Maga-i zine deze verklaringen van Bernhardi ; herinnerde was het groot lawaai in ; ! het duitsche kamp. Alleen de Sun j schreef de waarheid! Maar met bewijzen ] en getuigen staafde de professor Jordan dat von Bernhardi schaamteloos loog. O ! neen de Duitschen hebben den oorlog niet gewild ! Rond den ?al vae Warschow. ; l Wat te voorzien was is gebeurd : Russisch | Polen is in de handen der Duitschers. Juist 1 omdat het verwacht was, treft het nieuws ons i minder. Sinds lacg voelden we de beslistheid ' van Duitschland omtenallen prijze Russisch I Polea te bemeesteren, en meteen de snelle • tijdelijke uitputting van Rusland. Het ware gevaarlijk de waarde der gebeur-tenis te onderschatten. Duitschland heeft een ' daad gesteld van beteekenis, in allerlei opzich-■ ten. Het Duitsche leger zal in de zegepraal nieuwe krachten puttcn tôt verderen strijd.De Duitsche bevolking kreeg een flinken prikkel 1 voor steeds nieuwe en grootere offers. De ze-delijke invloed op neutrale lasden, vooral op de Duitschgezlnde bevolking dezer landen, is zeker niet te misprijzen. Maar wat meer te betreuren zou zijn is dat sommige soldâtes zich ongunstig zouden laien beïnvloeden. Er is immers een hoopvolle zijde. Angstvol wachtten wij op degebeurtenis.die onvermijde-lijkwas, omdat we vreesden dat het Russische leger in tween zou gesplitst worden, in Polen omsingeld en voor e<*n groot deeî gevangen genomen met hee! wat bewapening, zooals 't In 't jaar 70 te Metz met het Fransch leger het | geval was. Maar in zoover het nieuws ons be- i kend is, kwam geheel het Russisch leger uit den slag. Het moge tijd vragen om zich te hervormen ; 't zij zoo I We weten 3at het zich herinriehten zal ; dat moet ons volstaan. We mogen daarvoor dankbaar zijn aan de gene-raals dat ze tôt hiertoe elke omsingeliog van een deel onzer legors hebben vôôrkomen. Hoe behooriijk was het voor den generaal French, toen hij den zwaren schok van het Duitsche leger in uiterst moeilijke omstandigheden, te ondei staan had, zich ia de nabijzijnde forten te Maubeuge op te sluiten. Hij deed het niet rn redde, al vechtende, zijn leger. Was het ook niet door een dergelijke krani-ge beslissing dat ons leger zich redde uit Antwerpen. Qe val van Antwerpen had een groote zedelijke beteekenis voor Duitschland. En toch heeft de inname weinig invloed ge-had op het vervolg van den oorlog. Deze die door den val van Warschow zouden bekoord zijn-om aan de toekomst te twijfelen, zullen goed doen het geval Antwerpen te herdenken. Warschow beteekent voor den strijd wat Antwerpen beteekende. — Ik zeg meer, Warschow heeft een grooter nadeel. Antwerpen kondoorde Duitschers gemakkelijk worden bezet : er was een groote buit. In Warschow niet. En hoe verder de Duitschers in Rusland komen, des te moeilijker voor hen. Honderd j i jaar geleden, in 1812. veroverde Napoléon de «tad Moscou. Zij werd door de Russen in assche gelegd. Napoléon was verplicht uit de j ( stad te vlwchten en kon met veel moeite aan i ' de vlammen ontsnappen. De zege te Moscou • 1 was het begin van zijnen val. Ook in War- j schow vond de Duitsche keizer, zooaiet pui- j c nen, dan toch ledige huizen, verwoeste forten ! 1 en kanonnen. De toekomst zal ons leeren of 5 ook de zege niet het begin is eener nieuwe nederlaag. Maar de beteekenis is veel grooter | voor de Polen zelf. Polen en Belgen, we mo- j j gen tnalkaar troosten in ons lot : Polen en { België liggen op den weg der roovers en der | moordenaars. Arme Polen, welk lotis U be- : | schoren ? Door Duitschland uit uwe landerij- j j. en, uwe hoeven van Duitsch Polen verdreven, j j. zultgij nu, Russische Polen, ook uit uwe | , s Russische haard8teden worden verdreven. ; Aan U was het verboden uwe taal in Duitseh | ® Polen te spreken, zuît gij in Russisch Polen j t j hetzelfde lot ondergaan ? 't Zij zoo ! Wij we- ? j , ten immers dat uw lijden maar tijdelijk is, en \ l dat het U toi de verlossing brengen moet. ] ; Uit de zegepraal zal een nieuw Polen verrij- | t ! zen, geen Russisch, geeu Duitsch, maar een t vrij Polen waar gp spreken zult uw eigen taal, ^ zooals er uit on» Belgen, verr\jzen zal een j , nieuw vrij Belgie waar Vlaming en Waal à , even gelijk zullen zijn in de rechtvaardige uiting van hun wederzijdschen aard. Dr. VandePerre, t Volksvertegenwoordiger. ? v h d KULTUR-LESSEN ? v e h De oorlog is niet alleen eene biologischa '■ z wet ; hy is oolt eene zedelijke noodsalcelti'heid, J v en aldus, een onmisbare factor van bescha - \ si ®ing. f g Bernhardi t< il 'IIIIIIIIIB 1 Mil m —■ 11M.—I «HUMInni W !■!—■■■ ■CMWM—llllli.jgM. Parljs, 11 Oogst, 15 u. In Artois, nevig kanongeschut in den loop van den nacht ron( Souciiez. Eene poging van Duitschen aanval met springbussen werc afgeslagen. In Argonne meldt men een zeer hevig bombardement onze: stellingen ten oosten der baan Vimne le Château Binarville. Kalrne nach op het overige van 't front. Petrograd 10 Oogst 1915. Bij Riga hebben wij, op 9" dezer, verschillige duitsche aanvallen ondersteund door zwaar geschut, met goeden uitslag afgeweerd. Na het gevecht bij Dviunsk, trok de vijand zich terug. Hij liet ir onze handen verschillige mitrailjeuzen, enthoeveel kassen munitie mits-gaders een honderdtal krijgsgevangenen. Op de Narew : hevige gevechten. Novodo-Georgievsk, op den linker oever van de Vistule, wercî eer vijandelijk offensief afgeslagen. Bij Lublin-Louko/j is het offensief genomen door den vijand. Op de Dniester, bij de monding van de Strypa-rivier, namen de Oostenrijkers een plaatselijk offensief. Het gevecht duurt voort. OORLOGSNIEUWS IN DE BALTISCHE ZEE. Wanneer het Duitsch offensief reeds zoo-ver zou gevorderd zijn dat de groote haven-stad Riga bedreigd scheen, voorzagen we eene Duitsche krijgsverrichting op zee, om Riga ook langs het water te bemeesteren. Dit vooi uitzicht heeft nu zijn eerste be-trachten gekend. De Duitsche vloot, die vo'gens haar sa-menstelling, gister in ons blad gegeven, groot wil doen, heeft het aangedurfd de golf van Riga te benaderen. Het Russisch ambte-lijk bericht zegt ons dat deze poging niet is gelukt. Doch deze logenstraffing schijnt ons heel vaagjes toe. Hoe en waar en waardoor de Duitsche vloot verplicht werd haar de-monstratie op te geven wordt niet bekend gemaakt. Hetgeen dan ook schijnt aan te duiden dat dit Duitsch betrachten niet op een heele mislulcking schijnt afgeloope» te zijn. Doch het feit is er en de belangrijkheid ervan antkennen ware kinderachtigs Immers sedert het begin van den oorlog, heeft slechts een-naal de Duitsche vloot het gewaagd de Baltische zee ten Noorden van Riga in te sraren ; en dan nog was het met een klein es-i&der. Thans is het gemeend en het mag ons ivel verwonderea dat de Duitsche vloot zich iterk genoeg acht in 't kanaal van Kiel om îaar met het aftrekken van zulk eskader te /erzwakken ! Hier is het klaarblijkelijk te ioen om eene lange operatie, indien de legers e lande ernstigen tegenstand ontmoeten ■ond Mitau op 20 mijlen van Riga gelegen. Con de Duitsche vloot, Riga tôt basis nemen lan wordt haar werkkr^cht heelemaal verge-nakkelijkt en kan ze, ofwel veilig de Russi-iche vloot afwachten, ofwel deze zelf gaan ipzoeken tôt onder de muren van Petrograd ;eif. Daarbij Riga zou dan desgevallend lienen kunnen tôt ontschepingshaven en angs zee zou ongestoord de bevoorradiag ran de Duitsche legers op hunne nieuwe •osities, kuunen gebeuren. Buiten den mo-eelen invloed (Riga immers is een stad van iij de 350,000 inwoners, centrum van aile landelsverkeer) zou de inname en het bczit an deze stad mogen aanzien worden als een ebeurtenis van belang op strategisch gebied. Deze vloot-demonstratie staat ook in heel iauw verband met de krijgsverrichtingen die a Koerland gsbeuren. De optocht der Duit-che legers tegen Kovno mag worden aanzien 1s het voorboodschap van de betrachte in-an»e van Wilna op 97 versten van Kovno f. Over eenige dagen had men nog niet ! urven denken dat Wilna ooit in de handen er Duitschers zou vallen. Thans moeten we e mogelijkheid daarvan niet meer uitsluiten, rant Kovno is sedert drie dagen onder vuur enomen en gezien de ontzaglijke ammuni-evoorraad van 't Duitsche leger mag zijn al, als kunnende gebeuren, aanzien worden. idien nu in dien tijd Riga kan bezet worden, an woidt de Russische legers de uiterste erbinding met Petrograd afgesneden, biust imiddels de verbinding langs Wilna stop au worden gezet. In 't Zuiden dan, betracht on Mackensen de insluiiing van den Russi-:hen zuidervleugel. Zooals men ziet zijn de ebeurtenissen op het Oostelijk front, zoowel sr zee als op 't land ran orerwegend belang en aile gevaar is voor de Russische legers nog niet geweken. Moest Wilna vallen voor aleer de Russen genoegzaam naar 't Noorder geplooid zijn dan zou eencrzijds een gedcelti van hunne achterhoeden op 't front Wilna-Grodno-Brest-Litowsk van 't gros van 't leger gescheiden zijn en anderzijds zou het gedeelte van 't leger dat zich ten Noorden een weg banen kon, door de troepen uit Riga gezonden in den rug worden aangevallen. Warschow is dus maar een voorspel geweest en de inzet van den strijd. OP OEM YZER. De nacht tusschen 10 en 11 dezer is al geweld geweest. Onophoudend hebben de kanonnen gedonameld op gansch de uitge-strektheid van 't Yzerfront. flet hevigst woedde het kanongeschut op de twee uiteinden, Lombartzyde-waarts en in de richting van Diksmuide. Met even veel bedryvigheid antwoordde ons geschut langs aile kanten. Tusschen Veurne en Nieuwpoort z*g men geregeld den duisteren einder in hrande slaan en de ontzaglijke onplofflngen werden tôt drie uur ver achter het front gehoord. In langen tgd heeft men zulks kier niet meer te bestatigen gehad. Niet alleenlyk werden onze loopgrachten duchtig ender vuur genomen maar tôt in de nabyheid van gemeon-ten die tôt nog toe gespaard bleven, vlogen de duitsche shrapnels. In den vooravond zagen we iets byzon-ders in de duinen. Over de hillentoppen trilde de hevige klaarte van de zoekli«hten die in aile vre&dingen het ruim doorstraal-den. Daartusschen pinktan lichtballetjes en fusées. Ongetw^feld hadmen hetzoodruk om een vijandelyken vlieg-er of luchttuig.Of was het misschien te doen om teekens aan de kustbootenen batterijen? Zeker is het dat 'tkanongeweld langzamerhand verdapperde tôt een helseh lawijd. Mogelijk hoeren we wel in de naaste berichten van hevige gevechten die op de Yzerlinie z\jn begonnen. ONZE VLIEGERS Sinds een tijdje vandaan, melden de fran-sche ambtelijke berichten ons gedurig vlieg-tochten die door heele luchteskaders worden uitgevoerd. Doch daaruit besluiten dat individueele heldenfeiten van onze vliegers schaarsch of niet aan te stippen zijn, ware de waarheid geweld aandoon. Ben groot-sche daad immers wint er bij bewerkstelligd te zijn geweest door een enkel persoon, maar daar deze feiten zich thans zoo «vervloedig voordoen, heeft men er eenvoudig van af-gezien ailes aan te stippen. Een bescheidena glorie is heerlflker dan 't veropenbaren van een heldendaad. Doch niet alleen op't fransch front ver-werven de vliegers beroemdheid, hier ook dicht© by #ns zjjn wij aile dagen getuigen van het reuzenwerk dat onze belgische vliegers verrichten, reuzenwerk des te ver-dienstell,jker omdat het gedoken blijft. Hoe dikwyis hebben wy ze reeds niet bewonderd als ze ronkende on snorrende, statig de voldoende hoogte kiezen, om dan pijlsnel naar ginds te vlieger, waar de glorieryke Yzerstroom de bloedige scheiding v rmc van het land van bHofte, waarvoor onze soldaat jes te wachten staan. Ze zweven dan, midden kanonnengeweld

Er is geen OCR tekst voor deze krant.