! uitm&ismm j sr*4 y* *r 9—7 ' -.Wâi*53! ' i *«..- : (/. > i«usr.?*3 6-2? ! à AS.- 8-ïï snm ; rsîïi *à l Σ iôi .. î fear i i s» • ' î ï • ■bu* >•• I ». à- #*Hsa ^ li*s* ; t Bï'.f'jj fr. 3.-50 ■ ■6?£ '« g. t» | muk*IK| ?,|e OPSTSt 3 % b a a ë 3 8 «LIA X HLa. CoQliliÏA > i*S£.r»ï"J l>£ PA3®3 ê* *téis 2-digisR'ts : C.35î,tlatj£&i HECLÀMEiS . TOigcm cwaaa* ksssït. Yattt Medewwkers : M. K. Beipaîre, L* Daykers, P, Bertrand Y«n der Sehelden, Dr Van de Perre, Dr. J. Van de W'oeityne, -luaî i'iïiisert, Dr L. De Woîf, 3. Situons, 0. svatîez,cÂdf. H. Baels, Hiî&rion ïh&na. Beschaafd of Plat. Dr. Vanden Bosch heeft over dit onder-werp eenige beschouw'ngen uitgebracht die, in weerwil van een uitstekende intentie, de j zaken, naar mijn meening, in een verkeer- " den lioek brengen. * ( Mag ik daarneven een paar kanttcekeningen ] naast schrijven ? « ] I. Het taalverschil tusschen Nederland en : | Ylaamsch België wordt niet gaandeweg ] grooter als een gevolg van de staatskundige ; scheiding, maar wordt geëffend naar groo- . tere eenheid naaruaate de artistieke en weten- ] schappelijke betrekkingen drukker worden ] en wederkeerige invloed de gewenschte wis- | selwerking gaande boudt. Schakeeringen zijn er en blij ven er ; ieder gewest geeft aan de taal zijn eigen kleur. Maar lees eens ' een sluk, laten we nemen van Van Cauwe-laert (om artistieke bijbedoelingen niet op ' 1 den voorgrond te brengen) en daarna een î brok proza van Félix Rutten ; ik zie niet in waarom het eerste Vlaamsch en het tweede \ Nederlandsch zou moeten genoemd worden. j II. De oorlog zal onze taal niet zoo ver j doen afwijken van 't Noord- Nederlandsch • dan schrijver we! meent. Het minste gedeelte van wat er nu binnen gesmokkeld wordt is een akeiig soldatentaallje dat even weinig vlaamsch als fransch is. Het « clateeren van 'ne scharpenel >» of de « tir van 'ne contre-avion »is bargoensch. Oorzaak? Overb-kend. j Het eigenlijke pittige dat thans in onze vlaamsche soldatentaal voorkomt is een waardevolle aanwinst waarmee ook Nederland door onze litteratuur zal verrijkt worden, —« zooals wij van het koloniseerende , Nederland ontvangen hebben. Om met dit argument nu den doodsteek q te wiiien geven aan een Algemeen Neder- n landsehe « omgangstaal » ! —Kom 1 Ko m i Dan zullen we met ons soldatentaal de menschen uit het bezelte gebied evenzeer be- g rreemden als een Friesche boer. s III. Mijn waarde vriend schijnt waarlijk een overdreven belang te hechten aan den invloed van een Academie. Misschien zou j die waaideering wel gegrond zijn ware de taal een produkt zooals kandijsuiker, aard-appelbloem in plaat» van daj, wentelende, vloeiende, onvatbare iets dat ademt, onbe- ^ dwingb&ar en onbegrensbaar over aile ge- y slachtea heen.Wel,de Académies verdeelen, . c geiegen of ongelegen, de premies, schrijfen h prijskampen uit en steilen verslagboeken op. d Maar aan het wezen der taal zelf hinderenxlie h heeren zich volstrekt geen sikkepit.Hun be- î achouwingen blij ven even platnisch als * j gouvernementeele verklaringen in zake ' .. Viaamsche gerechtigheid. s ^ IV. En de lijn tusschen het gesehreven > en het geuproken woord ? I ri Zooveel theorie werd daarover reeds ten . ^ beste gegeven dat ik den schrik om 't lijf ; z krijg één voor één al de spitsvoudigheden ] g daarover te doen herop leven. ■ h Maar enkei één opmerkiog : onze spreek- z< taal is anders dan onze schrijftaai omdat, ie door onze opleiding naar echt anti- g nationaal patroon, geen harmonie heerscht in ons geesiesleven. Wij hebben een taal ^ om te spreken over wortels eu koolen, over ; zonneschijn en regen, en wij trachten er \ r eene te vindeu als wij schrijven over wijs- ■ 5 begeeite of kunst. j En hier komen wij lot Je kern van de zaak. Beschaafde taal is niet te verkfijgen bij een e' heele klas van menschen door persooiiiijk initialief, niei door 't voorschrij»en van ^ regels noch door 't ijveren van vereenigin-gen voor zuivere uitspraak. Beschaafdt: taal isde natuurlijke bloesem van eigen cul- B tour. Hftdden wij een vlaamsch onderwijs o u ! 1 t • gehad van laag tôt hoog t ons een vlaam- • sche aristocratie naar den geesl had geschon-ken, dan zou onze taal vanzelf gestegen : zijn naar volmaakfer peil. Het is een on-ainnige miskenning van aile psjcholgische •- wetien een vlaarosche beschaafde taal arli-, ficieel te willen oprickten naast een fransch e geestesleven. " i In bijzaken hebben de Vlamingen veel ! tijd en kracht verloren : in pogingen een 1 beschaafde taal op te timmeren zonder ver-» band met een intelectueel bestaan, uitslui-1 - tende bron van beschaafd spreken ; zij heb-? ben voor een groot gedeelte van de Vlaam-e sche Beweging een grievenkwestie gemaakt, " als deze JBeweging een loutere hervormings-- kamp is tegen een nationale grief : de mis-i kenning van het wezen onzer belgische • tweeledigheid. ^ Zedeles, Laten wij toch den strijd uit-diepen naar den kern van ons program, on-verzoenlijk, tôt het bitterste einde... en , dan komen de détails vanzelf. ? ' il FILIP DE P1LLECYN, î t VAN IEN VOOR ONZE SOLDATEN De Plïcht der Zuiverheid- r y - , -O— Vjordrnchten enkel voor mannen in de • parochialekerk van De Panne : Op Woensdag g, Donderdag io en Vrij-1 dag 11, ten 6 ure 's avonds door E. P- Henusse, aalm. II/5 A. E. H. Vanden Heuvel, aa!m. a Bn i L. Or de der Plechtigheden : ■ Ten 6 u. 's avonds : Ylaamsche Voordracht. ■ Ten 6 i/4 ure 's avonds : Lof ; Fransche j • Voordracht. Vrij dag /1, ten 6 's avonds : Plechtige sluiling. Lof in muziek. x Zaterdag : Biecht. Zondag : Algemeene Communie. 1 Belgische Koopvaardij- en Oorlogsvloot We meenen te mcgen bevestigen dat de Belgische regeering er ernstig aan denkt , van nu af een nationale koopvaardij- en een oorlogsvlootje in te richten om na den oorlog, in 't belang van 't land, te kunnen me-dedingen in den economischen strijd, die het gevolg zal wezen van dezen oorlog. j Een eerste stap was het stichten van de Lloyd Royal Belge, maar met onverdroten i ijver strek de werking zich uit. | Zoo vernemen we thans dat de Belgische [ regeering twee Amerikaansche schepenzon ; hebben aaugekocht, die als oorlogsschepen ; zullen ingericht worden.De bemanning werd î genomen onder het visscherselèmentvan cns : leger en een zeventig-tal Belgische jongens zouden reeds aangeworven zijn om hun opleiding tôt zeelieden op die schepen aan te gaan. De beide schepen zullen, uitsluilend tôt het vervoeren van munities en oorlogmate-• riaal dienen. Van ambtswege vernamen we < graag daar meer over. § De Gongoboot « Elisabethville » laadt tfgeuwoordig in een Amerikaansche haven een vracht graan in voor bezet België. Wat ons Koloniaal leger heeft verricht Generaal Tombeur, aanYoerder van h«t Belgisch-Koloniaal leger, is te Havre door onze regeering gefeest geworden. Uit de - redevoeringen terdi- gelegenheid gehouden, - blijkt het dat het dank onze troepen is dat n zoowel Kameroen als Duilsch-Oost-Afrika - ingenomen werden. Wij zijn dus de over-e winnaars in Midden-Afrika. We moesten over een schrikkelijk groot h léger beschikken, om zulke veroveringen te I doen? Verre van daar. :1 « Wij verloren aan negersoldaten, aldus n Generaal Tombeur, ia35 man, hetzij tienper - per honderd van het volledig effectief en 18 - à ao per honderd van de werkelijke strij- - - dende troepen ». - j We hebben dus in Duitsch-Oost-Afrika de , : Duitschers verslagen met een leger van - ! ia,35o man waarvan 7000 man in 't vuur - gestaan hebben. e j Met dit legertje veroverde Tombeur een > streek tweemaal zoo groot als Engeland.Dat ; is kunnen oorlogen 1 ' S " : De Verliezen van Mannen in April 1 Van ambtelijke zijde wordt gemeld dat de Engelschcn in de maand April verloren aan dooden 7,680 man, gestorvenen door ziekte 1,110 man, gekwetsten a5,aoo, ver-misten a, 100 man, 't aij in 't geheel 36,000 man. Het getal gesneuvelden is betrekkelijk ge-ring, gezien de verwoedheid van het offen-sief dat de maand door heeft aangehouden. . DHEÏIQOOFDZOH. —o— V GULZIGHEID IHad hij van >'t vertellen een droge keel gekrejyen en van zij ne morgenwandeling een ledige|maag ? Pastor Smits at als een hei-. despader, dronk aïs een molh gat, en zoo : | kwam heel geleidelijk te berde de volgende hoofdzonde : Giilzigheid. ; — < Gulzigheid 1 Ut sut vorax mag worden gezegd van elken Oemelegoemnaar. Ik wouu eens uitnoodigen op een kermismaal ten onzent, op een teerdag van de gilde, op een trouw- of zelfs maar een begrafenis-« feest # 1 Wat er daar wordt weggeset aan .vleesch en brood, kaas enbier. dat gaat aile , gewone zwelgkracht te boven. « Quorum deut venter est ! > Ze brassen en slempen bij elke gelegen-heid ; 'k weet nog van mijne inhaling als pastoor dat ik 's avonds. als stoet en aan-«praken, lof en diner waren afgeloopen, eene ronde miek om de verlichting te be. ^ wonderen ; weergekomen vond ik in eene | gracht een beetje mijne deur voorbij drie \ parochianen, zoo ver verzeild door de dob- s bele geesten dat ze gansch van streek, bij i 't voorbijgaan van ons eeregroepje, huilden J en tierden zooveel ze konden : « Leve de ; nieuwe burgemeester ! » Eu ginds eenigen tijd hebben ze weer wat versch gevonden ; ze vormen een^oudig a vraat- en ïuip- clubjes, waar de leden uit-leggeu van tijd tôt tijd en zoohaast het er af kan een mossel- haring- of viichfeestje wordt gehouden. « Visch moet zwemmen » hunne leuze en ze gieten eene zee van bier door hun keelgat. Dezen morgen toen ik vertrekkensgereed stond werd iknog bij onzen wagenmaker ge-roepen. Zooziek was hij dat ze den dokter hadden gehaald. « Geene ziekte, zei de dokter, enkel over-daad in spijs en drank. Dat hij een braak-middel neme en een dag of twee in 't bed blijve 1 » 't Vrouwken bleef schuddekoppen, met de handen op de heup, zoo zie 1 'k Zeg : « Wat is 't moederken, j;e moet ' daar geen slecht 00g in hebben 1 » — « 't Ergste van al, mijnheer pastoor, hij geeft morgen nog zuik een souper ! » Wist ge wat er op zoo'n feestje, en wat er aile Zondagen wordt afgedronken, 't zou u niet meer verwonderen da! de brouwer een foituiu verspaart... » Deken de Rudder had moeite om zijndro-gen gast te aanhooren «onder in lachen uit te bersten, maar hij hield zich kloek en sprak : « Mijnheer de pastor, hier zoudt gij ten minste kunnen temmen en tegen de drank-. zucht ingaan met hulp van aile kanten. De onder wij zers in de school hebben last de kinderen op hunne hoede te z&iten tegen die plaag des duivels. Ik predik aile twee drie maanden uiîsluitend over de jeneverplaag, ik deel anti- alcoholistische bladjes uit —en wat ik u aanraad, om uwe werkirg te be-ginnen, want uitstellen moogt ge niet, vraag een propagandist van Antwerpen. Het volk luistert zoo gaarne naar een heer uit de stad die schoon vlaamsch spreekt,.. doe eens wat ik zeg, let er op « dat pakt ! » -— « Mijnheer de Deken, van dien boer geene eieren meer ! Ik heb eens dat spelleken aangestoken, een redenasr gevraagd... eene zaal gehuurd, druksels laten ronddragen, drie zondagen te root de « groote vergade-ring » aangekondigd. En op het gestelde uur was de zaal iroppedevol... alleeu defameuze spreker zag niet om, op 't laatste oogenblik een telegram : belet ! Wat gedaan ? het volk platzak naar huis s'uren wilde ik ookni«i. Ik vroeg aan den onderwijzer van Kruiskenshoek, die veel met jenever- propaganda bezig is en die gekomen was om mijn redenaar te hooren, of hij zich niet in de kar wou spannen. Hij was onvoorbereid. doch zijn pastoor dien ik ter hulp riep om hem te overtuigen zei hem — 'k hoor die woorden nog in mijne ooren tuiten — « Frans, pak het aan, de menschen verwachten een leekensermooiflf gij moet onze redding wezen. Moest ge blij ven steken en een pak vreezen, —■ sta eens op de tippen van uwe teenen — zie ginder zit Gustjen Kardoef van de Neer-hoeve met zijn witten baard, vast bij het spreekgestoelte op de eerste rij ; hij is zeven en tachtig jaar, heeft nooit bier noch jenever gedronken, en ziet eens wat een pracht van een ouden man ! — Zoo trekt ge u uit den slag, indien ge moest strop zitten, « woorden wekken, voorbeelden trekken, en binst dien.tijd haalt ge uwe gedachten bij... » Ja, aangenomen. Maar de onderwijzer sprak gelijk een advokaat, 't ging op een rolleken over de schadeiijke gevolgen van den drank openkelmg en familie, voor de samenleving, godsdienst en goede zeden enz, verdierlijking, achteruifgang van het vlaamsch volk..., een prachtige rede ! Waarom vergat hij die inblazing van zijn geestelijke niet ! Hij had het voorbeeld niet noodig als stopgat, hij wou het alg pakken-de slottirade aanwendeh : « En nu, mijne vrienden > hoor ik hem nog zeggen, « om de proef op de som te geven, hier voor mij zit een levend bcwijs van wat ik u heb voorffehouden. Een man dien gij allen ftkent, van «even en tachtig jaar, die nooit bier noch jenever heeft gedronken, en die zich zoo frisch en gezond gevoelt als een eerste jonkheid— niet waar, Gustje Kardoef ? > 't Was een juichen en handklappen zonder eind, en Gustje, bevend van aandoening, bleek van genoegen, wilde zijne vreugde uitschreeuwen. — « Menschen, zei hij, t'A: ben nog kloek en gezond, dat is waar. Maar ge moest mijn broer eens zien, hij woont twee uren boven Brussel, die is er twee en negentig, en dat is nog een andere kerel !... Maar die pakt er een goeien t » Tableau ! Ailes was naar de maan !» 't Vervolgt. Jozef Simons. ' Ooplogs £tfcfcirfc|j«ri L 1 i Het fiienw Eagelsch-Frassch otoieî ; m mi > Van LENS tôt REIMS wordt de Hindenburg=linie aangevallen i Na verwoede duitsche tegenaanvallen op ; het Aisne front hebben de Fransche troepen, : in aansluiting met de Engelschen, het offen-: sief hernomen. m Z.O. Vauxailles vielen zij de Hindenburg-linie aan en veroverden deduitfsche stellingen 1 op een front van zes klm. Zij bereikten den weg SOISSONS naar LAON. Geheel het plateau van CHEMIN DES DAMES viel in hun bezit. Verwoede tegenaanvallen haddeu Igeen gevolg In 't geheel werden boven de 4.300 krijgsgevangenen genomen. | .(Ambtelijk bericht van i5 uur.) — N.O. s SOISSONS vielen de Duitschers den dag î door verwoed aan, om ons uit onze nieuwe ; stellingen te drijven.Hun pogingen misluk-i ten teenemaal. Op 4 en 5 Mei viel de karn j van de CHEMIN DE DAMES door j gezamenlijke werking met de Engelschen in | ons bezit. Op dit front van 3o klm. namen S we 5-800 krijgsgevangenen waaronder i5o ! ofncieren. We veroverden 7 kanons. In l CHAMPAGNE on' den berg Cornillet woedt { het g echt aan me? goeden uitslag voor ons. s De Warboel in Rusland Uit Petrograd wordt geseind dat prins Looffj Voorzitter van den ministerraad beslo-ten heeft in buitengewone zitting de Douma bijeen te roepen, ten einde den waren toe-sland te laten kennen en de noodige maat-regelen te nemen om den oorlog door te zetten. iâaaiste Uur» De Toestand op 7 Mei 8 uur De Hiadenburg - liaie iQgebenkt N Bnys ? 6100 Krijgsgevangenen PARUS meldt : N. Soissons hebben wij onze winsten uitgebreid. We namen versch iîlende belangrijke steunpunten in N. den molen vao Laffaux en Braye. De artii-lerie-strijd duurt aan in de streek van Chemin des Dames. De Duitschers vielen ( verwoed aan om Froidmont, op het plateau van Vauclere en om Craonne, doch zonder gevolg. Tôt heden werden 6.100 krijgsgevangenen geteld. Een enkel Fransch leger nam er meer dan 1800. Op 4 klm. breedte werd sde Hindenburg-linie ingenomen. Londen meldt : Hetblijkt uit de verslagen dat de Duitschers heele massa's troepen in den strijd hebben geworpen' om de verloren sector in de Hindenburg-linie O. BUI.LE-COURT te herwinien. De vijand viel tweemaal beslist aan om zijn eerste linie Z.SOUCIIEZ,dezen nacht veroverd, 1e herwiunen» Al deze aanvallen bleven vruchteloos. Vijandehjke rilten tegen onze linie na ïf den geen gevolg. Een onzer vliegescadrillen, 6 toestellen sterk, werd verrast door twintig duitsche toestellen1-. Onze vliegers leverden zulk degelijk werk dat zij 4 duitsebe neerscho* teu en de heele duitsche escadrille op de vlucht dreef. Onze 6 vliegers keerden be-houden terug. — Drakk. DÀ8LB & ZOON D« Pann». r éWtMk ~Ê%t& B(655) Diiisdag 8 Mei l9ï7

Er is geen OCR tekst voor deze krant.