Abonnementspriis : Voor soldaten : Voor i ma and fr. 1,25 — Voor a Kaaadea fr. 3,50 — Voor 3 m«*nden fr. 3»75 ■ Niet soldaten in 't land : Voor I maaad fr. 1,75 - Voor s uinanden fr. 330 - \ 001 3 muuadea fr. 5,25 Niet soldaten buiten 't land : Voor I maand fr. 2,50 - Voor a oiaaaucn fr, 5,00 — Vooj 3 tnaanden tr. 7,50 Aankoadigingen : «,as fr. de regel — Rekiamen : 0,40 Jr. de regel. — VluobtîliogcD;:^ mlasschingen van a regel» 0,50 fr. Voor al)e mededeelingen îich te wenden tôt : Villa MA COQUILLE, Zeedijk, DE PANNE. OORLOGPRAATJE Daas werd al dikwijls gescfcreven over de groote, ware, innige broederiijkheid welke er h«erscht in onze raagen. Wordt cr soms door bui.enstaaa ers, door burgers gcmaikfclijk geschosid met wariae pautoiLis ergeas ia E*igeiand of in 't Zuiden van Frankrijk, of ia neu-trale landea, wordt cr door niet-soidatsa soms nog getwist over politiek of taal-kwestie, we mogen 't fier verkiaren : in de loopgrachten kent men die strijden aiet. Mannen va a aile opmie, Vlamingen en Walen staan er schouder aan schou-der te strijden voor ons ééae België ; droomen er van 't wederopbouwen van ons ééne, groote, lieve Vadeiland I Nog meer : Viaoaisgen en Walen leerden er eteanders rcchten naar waar-de schaUen, eikaaders taal erkennen. 1k 21e den toestand te ruoskleurig in ? Ik sluit moedwiiiig de oogen voor die en die waaverhoudingen ?... Toca niet ; 'k weet wel dat ailes nog niet volmaakt is op 't gebied der geîijaheid. Maar 'k weet 00k dat de oorlog, toestanden medebracût waar men rekemng moet mee houden. En 'k weet voorai dat cr geen te kort is aan goeden wil. Ten andere, 't is me niet te doen over taalstrijd ot taalrechten. Moeder Cen-suar heeft al één mijner praatjes in 't zakje gestopt ; 'k beb geen lust nog-maals heure verbolgenheid op te loopen. 'k Wii enkel aan mijn Viaamsche vrien-den iets zeggen, en voorai aan de Viaamsche studenten, die zoo talrijk sija in ons heidenlegtr. Dat iets hebben se dik-wijls gehoord, vioeger, in vredestijd ; dat iets klonk aïs een gekend reficia in al de îeerzalen en van ai tk spreekge-stoelîe ; "t werd g^zegd en herhaald op vergaderingen eu studentenfeesten : Spreekt beschaafde taal I Spreekt zui-ver Nederlandsch ! Niet waar, ge keat allen die leuze ? Maar, hoevelen zija er niet die ze verga-ten ? Negenïieu maand oorlogsgewald veroatschulûigen veel. En toch, beste makkers, toc h kom ik u dringend vra-gen, uit liefde voor onze taal en land : Spreekt zuiver Nederlandsch 1 Ge staat zoo fief en schoon in uw loopgrachten ; ge geeft zoo biijmoedig aw schooaste levensjaren, uw vrijheid, uw bloed en uw le yen voor't Vaderland;ge praalt zoo hoog in 't helderstralend licht van zelfopoffering voor God en 't Vader-land 1 EUeen van u mag rechtzinnig en diepgevosld Roueabacb's vars herhalen; ' c Mijii. leven voor Vlaanderea en V!aan= deren voor God 1 O, mocht k, dat wia-nende, snevek 1 » Mag er u niet gevraagd worden een kleme moeite daarbij, een geringe inspanmng ter liefde van onze mooie, rijte, zwierige mocdertaal ? Het cogenbiiiï is guustig, ai klinkt dit woord misschien paradoxaal. Ge zijt immers ia uw .compagnie met jongens uit aile hoeken van 't land ; ge zijt er met Brabanders, Antwerpanaars, Liroburgers, Oost- en Westvlamingen ; met Waien uit Luîk, Namen, Henegou-wen en Luxemburg„ Moest els haisstar-rig houden aan zijn dialekt, 't ware bijna een torea van Babel ! Door nood gedwongen verandeït ge aiiei, — misschien onbewust — uw uitspraak. Doet bewust en met zorg al wat ge kunt om onze moedertaal zuiver en besebaaid te spreken. Zoo 2uit ge niet alleen dienst bewij-zen aan u zelven en aan uw taal, maar ge zult 00k nog uw VVaalsche makkers helpen. Ge weet wel dat er velen zija die zich met moed tocleggen op 'taanleeren van Neâerlansch, Ware 't niet jammer moest hun goede wil afbotsen op de ruwbcden van verschillende dialecten ? 'k West een geneesheer die Vlaamsch leerde ; 't ging al tamelijk goed en in zuiver Nederlandsch was een kort ge-sprek rnogelijk geraakt. Toen zou de doktoor zijn kennis beproeven op een Franschonkundigen soldaat ; 't ongeluk wilde dat hij te doen kreeg met een simpelen boerenjongen van ergens uit het Kortrijksche ; ge begrijpt wat er gebeurde 1 Maar 't kostte moeite den doktoor aan de studie te houden. Dit feit staat niet alleen. 'k Heb al dikwijls, uit den mond van ontwikkelde walen, de opwerping gehoord : * 'k Wil wel Vlaamsch leeren ; maar weik Vlaamsch? lepersch of Hasselsch of Gentsch ? » Die opwerping is gewoonlijk een uitvlucht-sel, 'k west het ; maar wij, zelfbewuste Vlamingen, we moeten onze taal zoo zuiver spreken dat zelfs dit uitvluchtsel niet kan benuttigd worden. - Dialecten bestaan er overai. Doch wanneer een Engelschman,een Fransch-man,een Italiaan,met vreemden spreekt, dan laat hij zijn dialect weg en gebruikt de beschaafde omgangstaal. Zoo moeten wij 00k doen. Gij allea die wat hooger staat dan 't onwetende volkskind ; spreekt beschaafde taal. Uw inyloed zal werken op uw omgeving ; uw voorbeeld zal cavol-gers vinden, en de woorden van Minis-ter de Broqueville, in zijn omzendbrief van 13 Januari 1. 1. zullen bewsarheid worden: «De taalmoeilijkhedenverdwij-nen wanneer allen den vereischten goeden wil aan den dag leggen en elkeen den omvang van zijn plicht beseft. » A. V. V. De toestand ia Duitschland We hebben ongelp ailes altjjd te optimls-tiseh in te zieo, inzake nithoogering en uit-putfing van Duhsehland. Meo pat zoo maar een rijk v&n 75 caillioea inwoners niet ult door le willen sllceo ; maar we hebben 00k ongeiijk te meeaen dat de blokkade geen vruchten afwerpÉ die gevoelige slagea voor Duitschland zija. Van een anderen kant moet men niet over-drflven ; maar toch mogen we 't wel aanne-men dat de blokkade, spijts de gosdwillig-heid van vejc neutralen, haar ontegentpreke-lijk nut heeit. Duitschland iiidt gebrek en groot gebrfk ïn de wareo en de lerecsmiddelen die het vôor den oorlog moest doen inkomen van andere iasden. Dit blijkt o. m. ult het feit dat in het bis-dom Metz geen gebruik van oiie voor de Godslampen meer kan gemaakt omdat er geen olie meer te krjjgen is. Uit Rome ver-kreeg de BisBchop volmacht om voor de Godsiampen petroleam of smalzlicht te ge-braiken.Binnen kort wordt deze maatregel tôt al de andere biadommen uitgsbreid. Wat waar is voor de olie it waar voor vele andere zaken. Schaarschheid kent Duitschland op menig gebied en deze schaarschte, alhoswel ze Duitschland noch met uitputting noch met nijpend gebrek bsdreigt kan ej veel toe bijdraçen om de stemming onder het volk zôo ts beroeren dat, in verhouding met het gedurig aankondigen van zegepralen en het uitblijvea van de daaruitspruitende voordeclen, een nitbarsting van de volks-woede meer dan gewetti^d zou wezen. Dit wordt door de blokkade bewerkt. w » - — — Leest en verspreidt DE BELGISCHE STANDAARD DE DUITSCHE VERLIEZEN op 't Westslijk front De d uit fiche kerichten zeif moeten het be-kennen dafc de slag vas Verdun van hen offer8 vergde die in geentn deele de kleine bchaaldc voordeeltn wettîgen. Systematiach werd door de duitsche overheid de bloem van Duitschland» jongelingssch&p naar den dood gezonden om «enige meters grond te ver-overen.Tôt wat zal hen die verovering baten ? Tôt niets, tenïij tôt de schrikbarende bevindlng dat ze, niattegenstaande duizenden en dui-zenden weggemaaide leven» aog steed» voor een muur ?an Yzer «q atail staan, die hen de keel omscoert. Wat de Duitschers hîer op 't Westelijk front reed» ondergaaa hebben aan verliezen gaat het gedacht te boven. Ze wilden den Yzer over, kost wat kost. Het kost wat kost,... kostte hen 70,000 mannen en z« bltven achter den Yzer, waar hua froQt «en gruwlijk kerkhof i». Ze wilden door Ypsr naar Kale*, kost wat kost ! Het koatte hen 80,000 man en da weg naar Kales bleef gesloteu. Ze hei giti^en dit ten tweeacn maie in April-Mei 1915. Te Steenstraete greep een slachttng plaats onge-hoord. Heele regimenten werden vernietigi en ze bleven stroppsn. Hat kostte hen 30,000 man. In Artois kregea ze twee, drie erge klop-pingen die hen 25,000 man verliexen berok-kenden en in 't jongste offesisief van Champagne, lietsn ze op 't slagveld niet mindtr dan 60,000 man. Nu hergaan ze reeds voor de zooveelst# maal hua waanzianig spel vôor Verdun. Het vejrleden was voor hen geen les. Ze slachten menschen al» dieren en ze denken niet een» dat deze slachtingen hun de levende kracht onteeemt. Verdun is eene herhaling van al wat gebeurde op ons Westelijk front. De duitsche vloed beukt niet verder dan de muur en loopt zich ta pletter op het pantser en de wil«-kracht van onze mannen. Voor Verdun zullen de Duitsche lijsten honderd duizend namen mogen vermelden en neg zulien ze benedan de waarheid blijven Op 28 Februari werd het spoorwegverkeer voor reizigers ia Luxemburg «topgezet voor het vervoer van gewondan alleen die uit de richtlng Verdun werden vervoerd. Niet Blinder dan 41 trtinen met zwaargewondc Duitschers gingen door Luxemburg naar Duitschland.Te Scraing zullen 11.000 gesneuvslde duitsche soldaten van het Iront bij Souchez in de hoogovens verbrand worden. In den ee-rsten aan val op Brabant sur kause vcrlorea de Duitschers op éea uar 6,200 man. Dat zijn maar staaltjes. Ook i» het niet overdreven het gettl der tôt nu toe gevallen Duitschers te bar amen op 100,000 man. In éen jaar tijds verloren de Duitschers op het westelijk iront minsten» een half mil-lioen man aan dooden en iware gewonden. Al nutteloos bloed ten ondomme gestort. De muur der beschaving bleet pal recht staan. Waar llgt de macht ? Bij o«a. ZEERAMPEN Een Eagelsch schip wera glsterea geterpe-deord. De bemanning bleeg gaaf. Ds Spaansche passagieraboot < Princesse-des'Asturies » metende 8,871 ton en varende van Barcelona naar Buenos-Ayres is op een onderzeesche klip gebotst bij St. Paulo (Brazllië). Slechls 82 opvarenden van de 500 opvarendea koaden gered wjcdsa. Hélène Twintig jsren gelsdeïi spaslde m\ja vrouw — toerimaals mat m^ verJoold—met een kleinmeisje, Hélèae P. genaamd. Haar va-der, cens een bcscheiden baakiôf, had door te grooie winstiucht al z^jne beaittingen verloren en kon deor zyn ziekelyk gestel slachts met veel moeite ia het onderhoud van zijn gezin voorzien. Sedert verloor ik Hélèae uit het 00g... Voor een drietal jafen kwam mijn vrouw op «ans met een tydiag : in Parij» had zij Hélène P. weder teruggevondea... Hélène was gehtmd en ik zou haar binnen kort bij ons zien ! Werkelijk herinnerde ik raij teen dat meis-je en ook haar moeder, die ik eens ontmoet had, al» zij Hélèae naar school begeleidde. Bon avond kwam Hélène bij oasaan, door haar man en haar moeder vergezeld. Maar vader was gestoiven, eveazeer door zorg, berouw en verdriet al» door ziekte onder-mijnd.Hélèae, die niet zonder aanleg was, had in een handelssaak «en betrekking fe%vonden, die haar toelist haar ouders te «teunen en had ook daar kennis geraaakt met een bediende, die door onverdroten vlijt gelukkige vooruit-zichten hanpte ta gemoet te gaan. Ongeveer vijf en twintig jaar oud, fijn van trekken, mid lelm*tig van gestalte, even innemend van uitdrukking als nederig en bc-rtidwillig van aard, stak zijn kalm aiterlijk eenigzins bij de prillige, bewagelijke houdln-gtn en de schertssnde glimlachen van de aa-ders gulle en oprechte Hélène. De jonge man droeg in een kaoopsgat het lintje van een militairen draagpenning en hy vorte.de, hoe de lustom Afrika te bezichtlgen hem als sergeant aan den veldtocht van Ma-rokka had deel doen aemen, • * * Een paarmaal zag mijn vrouw Hélène, wier gezondheid nu en dan te wenscheo overliet. Do oorlog brak uit... ik hoorde niets maer van die jouge lieden tôt op ecas eea brief van mijn vrouw mij het valgende meldde : « Hélène P. was den Iaatsten tijd sufeke-« lead. Eeaige dagen geledea gevoelde zjj « zieh beter, maar op cens zonk zij, ea haar « raoedsr geroepen U hebben, in cén, Ha-r «moeder saelde te gemeet, doch eer zij hulp « kon verleenen, vond zij hsar dochter ae-« wegingloos. Een geneesheer die dadelijk « geroepen werd, verklaarde, dat zij pîotse-« liog overledaa was... aan... beroerte. « Dadelijk stuurt haar moeder eea telegram < aan haar schoonsoon, die orer eakele we-« kea met verlof dacht te komea. Dat tele-« gram is aangekomen, maar eer de sergeaat « een verlof heeft bekomen, aer d« trein, « waarvae de dienst vcrtraagd is, Parijs be-« reikt, is er veel tfld verloopen. « Aangekomen, sneit hij naar huis ea komt " kort voor het uur, waarop zijn vrouw ter " aarde besteld zal worden. * Hij stijgt — of lisver vliegi de trappen op " en werpt zich OTer het lijk van zijn vrouw " — die hij enkele weken later hoopte ta om-" helzen.... hij grjjpt het verstijfde lichaam " dat hij met zijn armen omstrengell en " overstelpt in wanheop het koude voorhoofd " met knssea." " Terug van de begrafaais ploit hij ineen ! " 1k ben in levea en «ij is dqod zucht hij. Op " eens stond hij op.kust haar,die zija schoon-" moeder was. «« Moader, zegt hij, die barba-" ren hebbea mij verhinderd de laatste " oogenblikken te deelen met een vrouwe.die " ik boven ailes bemindc. Neea, ik blijf niet " langer... wat doe ik hier ? Mijn levea heeft " naar een doel. Wraak, wraak !..." * • • Sadart is de sergeaat weder in de loopgra-ven. Hg zoekt den dood, maar de dood gpselt met hem «a verschuilt zich juist als hij maent zijn leven het duurst voor zijn Vaderlaad te verkoopen, juist dan acht de dood dat die prijs onvoldoende is.... en dat sombsre spel duurt steed» voort mat grooterea en grooterea iazat... Msucaioa. De Paus in de Wereld Een Noorweegsche gazant ten Vatikane Het bezoek van Kardiuaal Mercier aaa Rome en het samenkomen van denKerkvoogd metden hoofdminisier Briand, heeft vr^Wel de openbare aandacht nog eens op zijne H. den Pau» gevesligd. Dit is veelbeduidead oader meer dan een opzicht. Men had het Immera véor den oorlog opgenomen, als was de Pau» maar een ondergeichikt persoon om in de,., politieke zaken en gang van de wereld m«e te praten. Echter met den oorlog is z{jne fi-guur zoodamg boven aile pohtiek gaan rijzen dat dezelfde politiek die htm eertijds misken-de, au kïiievaliend om zijne bescheraing komt spreken, Dit is meer dan verklaarbaar voor ai wie wat veider in de zaken wil door* sien, daa ze oppeeviakkig liggen. De Paus is het hooid van het moreel gezag, dus is het menschehjk gezag aan het zijne onderworpen.Nuis ditmenscneiijke zoohoo-vaardig dit te ontkennen intijdea van weelde en vrede maar eens de ramp aeerslâât, komt de msnscheiijke zwakheid van het measche-iijk gezag van zelf» bloot ea zwakheid zoakt »te«ds bcscheimiag. Van uit Rome straalt dan de kracht van dit gezag ea oveivleugeit da wereld omdatie wereld niets dan baatsucbt zoekt die geea liefde kent. Het gezag van dea Paus is de hoeksteen vas de wereld. Iedereen zoekt toevlucht en hulp in Rome, zeowel de menschen als de landea. Wie vôor ien oorlog niet vertegcuwoordigd was in 't Vatikaan wil er nu zijn. Zoo zagen we Engeland, Servie en Holland eea gezaût-schap ten Vatikaan zenden. Beu bewij» dat ze er de noodzakelijkheid van m zagen. Nu komt ait Christiana het berieht toe dat ook Noorwegsn een gezant, dea heer Brun-chorst, gezant te Stockholm, bij dea H. Stoel heeft afgevaardigd. Als het feit waarheid blijkt dan heeft het eene groote beteekenis. Dat een bijna gôheel protestantsch volk îich bij het hoofd der R. K. Kerk diplomatisch laat vertegenwoordigen, bewijsc opnieaw de positie van den Paus in de wereld. Aile landea zija thans bij dea H. Stoel ge-accrediteerd uitgenomen Fraakrijk, maar wezsn we 't woord indacht'g van dien staats-maa die segde : « Er zija feiten die niemand kan of mag oatkennen ; Frackrijk is er eea, de H. Stoel is er een aader. Ze zulien elkaa-der weer entmoeten omdat ze elkander.... verloren. IN KLEIN-AZIE De Russes oatsckepea nabij Trebizonde Officieel wordt bericht dat de Russische ontschepingstroepen, na een gewcldig voor-aigaandel^k b«schieten,aan walgekomen zija te Atinat«nOostcn Trebizonde en dat de weer-standbiedende Turken achteruit geslegen werden. Drie bonderd krijgsgevangenea werden gemaakt, en twee kanons veïoverd. Het dorp Mapawni, ia 't binnenland gelegen werd 'saaderdaags iegenomea. Atlna ligt op 110 km. Mapawni op 90 kilo» meters van Erseroum af. '1 Is zeggen met welken bekwamen apoed hier door de Russen Werd gehandeld. Deze oatscheepiog was voorzien, na da laatste berichten die er op duiddenàdat Qroot-vorst Nikolaas naar Trcbizonrfe landwaarts, oprukte. De russische vloot is heelemaal meester op de Zwarte zee, dus kon de ont* scheping plaats grijpen wanneer men wilde. Datze nu voorviel bewijst de aoodzakelijk-heid ervaa en de belangnjkheid. Trebizonde is bedreigd. De Turken willen er reservea aaar heen stareci. Om dit te beletten hebbea de Russen lang» zee gcwerkt, daar ze van te lande uit er niet in tgots zoudsn geraken om de turksche plannen te verhiaderen. In den Kaukassus verbazen de Russea oas met den dag, meer en meer. • - • ' ' * . c •'<. » l ( L i l. ;• ^ 2, Jaer — Nf 5i (3oa Vljr'centiemeii het nummer Vrijdag 10 Maart 1916

Er is geen OCR tekst voor deze krant.