De eendracht: weekblad voor het Vlaamsche volk

1022 0
close

Warum möchten Sie diesen Inhalt melden?

Bemerkungen

senden
s.n. 1918, 04 Mai. De eendracht: weekblad voor het Vlaamsche volk. Konsultiert 28 März 2024, https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/de/pid/xp6tx36z0p/
Text zeigen

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Derde Jaargang, Nr 18. — 4 Mei igi8. Prijs : 10 centiemen. ©erde Jaargang, Nr 18. —> 4 Mei 1918. Prijs per Jaargang fr. 5.20 » » drie maanden » i.3o Postc'nekrekening Nr 86. | Weekblad voor heî Viaamsche Volk | Redafetie «a Bureel : Langue Nieuwstraat, 108, ANTWERPBN. "* ~~ " rn Prifistpr ïlan ilisr HfRiilfmfnnrls INSCHRIJVING door de zorgen van het weekblad „De Eendracht". :L_,uS~r — (4-5-18 nr 18) Overdracht fr. 222. W. De Mulder, Denderhautem 2.5o Ingezameld op het propagandafeest van ae 0 Viaamsche Kunstvereeniging » in de feestzaal Thalia op 8/4/14 18.52 idem idem op 21 / j/1S s6.3g Omhaling tijrie&s eene .Viaamsche verga-dering te Bornhem 1.37 fr. 26 ..78 Er wordt nogmaals een wann beroep gedaan op de offervaardigheid van aile Viaamsche strijdgev.ooten tôt steun van dit fonds, dat reeds in voege is gctreden en langs om meer bewijst een nood^ahelijkheid te ~'jn. N.-B. De gifler zijn voortaan enkel te stor en op de Postchekrekening van het weekblad « De Eei dracht », met dringend verzoek echter er per brief of postka rt onmiddel ijk kennis van te geven aan het bureel van dit b!ad, voor kontrool en ten einde misvers'and of verwai ring te voorkomen. .«MMEasa» . ",3a» -sa» •' IN BEI GERECHT. Geruehten zijn verspreid als zouden de stakende rechters het- werk hervatten. Praclitig ! Die heeren hebben zich scliuldig ge-maakt aan eene samenspanning van ambtenaàrs, met het doel de bediening van het gerecht te belcttçn, een yergrijp dat. volgens art. 236 van het Stràîwet-boek. gestraft wordt met eene maand tôt tvvee jaren gevang en hontierd tôt vijf-honderd frank boete en dat lien bovendien blootstelt aan ontzet uit hun ambt. Die heeren meenden het aktivism den genadeslag toe te brengen en bemerken nu tôt hun schade en schande dat hunne onbesuisde daad de geheele openbare meening tegen hen heeft doen keeren. Die heeren zien hun opzet mislukt ten gevolge van de aangekondigde oprichting der Duitsche rechtbanken. Had de geheele magistratuur zich laten tiranniseeren door eenige belhamcls, nu zien zij hun mis-stap in ; degènen onder hen die ztch slechts met tcgënzm gesolidariseerd had-den met de leiders der beweging, zijn nu de eersten om het gebeurde openlijk te betreuren en de herneming van hun ambt te verlangen. * * * Is hun terugkeer we! gewenscht ? Dat de Duitsche rechtbanken niet Defi-nitief zijn, hoeft wel niet gezegd. Zij kunnen enkel tijdelijk zijn en zij zouden nadeihand vervangen worden door Viaamsche. Onder dit oogpunt hadden de stakende rechters aan de Viaamsche zaak een grooten dienst bewézen. De vervlaamsching van het gerecht heeft evenveel belang als de vervlaamsching der openbare besturen ; het staken der anti-Vlaamsche magistratuur verheugt ons dus evenzeer als het weggaan der ver-franschte ministeriëele beambten. Aldus wordt het mogelijk met een slag de rechterlijke macht op Vlaamschen voct herin te richten. Moest het aan de stakende rechters zon-der andere gevolgen toegelaten worden hunne zètelsopnieuw te bezetten,dit vvare geen succès, noch voor het aktivisme, noch voor de bezettende macht. De rechters zouden eene overwinning beha-len, zich door hunne onaantastbaarheid gedekt wetende, zouden zij, met meer verwatenheid dan ooit, zich aan hunne Vlaamschvijandige werking blijven wij-den.Dit kan niet gedoogd worden en daarom mogen m. i. de rechters niet terugkeeren in korps en ook niet zonder voorwaarden. Wie, onder de rechters, het goed meenen met het Viaamsche volk. en slechts tegen hunnen wil in Jicl smadelijk avontuur werden medegesleept. wij verlangen niet beter dan dat zij terugkeeren. Onder deze voorwaarde althans : n.m. dat, te meer daar de staking ah protest tegen Vlaanderen's zelfstandigheic bedoeld was, van de terugkeerende rech ters, evenals van aile ambtenaars, de erkenning van de zelfstandigheid wordi geè'ischr. WlLFRIED. MBPWBPWnH inillliH il VHWiJ AVJ8Bgt?MWK'53g^atagJ^tM3Blia Vertepnwoerfliqjng naar buiten De grootste opwerping die tegen de —- per sonaele of reëele — unie aangevoerd wordt is, dat met «lit stelsel Vlaanderen en W allonii eene gemeenschappelijke vertegenwoordiginj naar buiten hel»ben. Vermits, zoo redeneerei de voorstandors van de algeheele scheiding de Walen geslepener diplematen zijn dat wij zouden zij het laken meer naar hunnen kan trekken dan voor de Viaamsche belangen nuttig ware. M. i. wardt het belmg der buitenlandschi vertegenwoerdiging fel overdreven. Wie onde ons bekommerde zich vôôr den oorlog om d< wijze waarop de Belgische Staat bij de ander. State» en mogandheden vertegenwserdigd was Welk lielanj- hechtts men er aan, dat de Bel fisehe gevolmackligde Ministers • diplcna m tisclie agenten Walen, Vlamingen of frans-kiljons waren ? Een terugslag op onze binnen-landsche toestanden had dit voorzeker niet. Zelfs op de buitenlandsche politiek der Belgische Regeering was de rechtstreeksche invloed der gevolmachtigde ministers al keel gering. Blijkt immers'niet uit de tijdens den oorlog bekend gemaakte diplomatische bescheiden dat onze ministers te Berlijn, Parijs en Londeu eenparig en voortdurend, maar ook te vergeefs, gewaar-sshuwd hebben tegen het gevaar, zieh door de Ententemachten in hunne tegenover Duitsch-land gevoerde afzonderingspolitiek en hunne voorbereiding tôt den oorlog te Uten mede-slepen.Hoe weinig aandacht vôôr den oorlog aan onze nochtans zeer degelijke diplomatische vertegenwoordigers in den vreemde geschon-ken werd, des te meer wordt nu door sommigen gesc'nermd met het belang" dat de buitenlandsche vertegenwoordiging in de toekomst voor Vlaanderen hebben zal Van waar die over-dreven bezorgdhcid ? 't Is waar, er zijn onder ons veel nieuwbakkeu politiekers, en met al den neotieteniever die hen kenmerkt, komt het wel voor dat zij zich zoo onstuiming in het politieke zadel wippen ciat meer dan een langs den anderen kaut van het paard in het zand l>ijt. * * * Het Belgie vaiv vôôr den oorlog leefde onder het regiem van de door de Mogendheden bij traktaat opgelegde neutraliteit. Daar traktaten feitelijk dienen om geschonden te worden en daar er reeds meer dan een geslacht over heen was gegaan, kon de buitenlandsche politiek der Belgische Regeering wel eenigszins van die opgelegde neutraliteit afwijken. De Entcnte-landen, in wier iuvloedsfeer het offlcieele Belgié geraakte, zagen er natuurlijk getn kwaad in en Duitschland was niet genegen om op dit punt internationale verwikkelingen te verwekken. Het Belgiè — of Vlaanderen — van na dan oorlog zal zich aan een door de Vredeskon-ferentie opgelegde status moeten onderwerpen en zijne bu tenlandsche politiek zal zich bin-nen zekere gielizen moeten bcpnrksn. Dit status kan tweederlei zijn : ofwel eene *pge-legde neutraliteit, ofwel een opgelegd protek-toraat (dit woord werd in den laatsten tijd in het Nederlandsch vcrtaald door « aanleuning»), Wij,die zondernevenbedoelingen strijd voeren voor de volledige zelfstandigheid van het Viaamsche Volk, verklaren ons volmondig partijganger van de eerste eventualiteit : de onzijdigheid, die geheel in de lijn van ons politiek programma ligt. Deze oplossing laat ons land — Vlaanderen of Belgie zoo het heeten zal - zooveei mogelijk buiten de wisselvallig-heden van de Europeesche politiek en laat ons toe onze buitenlandsche vertegenwoordiging tôt hare kleinste uitdrukking te lierlciden. Ook de tweede oplossing aanleuning of pretektoraat — laat onze buitenlandsche politiek en dito vertegenwoordiging met t»t haar voile ontwikkeling komen, daar wij aldus fa-taal in het spoor zullen stappen van de gr»ote nabuur wiens satelliet wij zouden worden. In geen gevat bestaat er dus aanleiding om aan het vraagstuk der buitenlandsche vertegenwoordiging een primordiaal belang te hech-ten.t * * Ware het goed dat de toekomstige Staat Vlaanderen of Belgie aan grootscheepsche buitenlandsche poliiiek ging doen ? Zulke politiek naar buiten is enkel mogelijk wanneer zij steunttipeen sterke.i nationalistischen geest en eena onaangetaste vestiging der staatsmacht naar binnen. Nu weten wij wel dat wij nog zooveei binnenlandsche katten te geeselen hebben, dat er nog zooveei aan ons eigen huis moet gebouwd en hersteld worden, dat voorhands aan eene. imponeerende aktie naar buiten niet kan gedacht worden. De internationale positie van ons land 11a den oorlog zal niet schitterender zijn dan vôôr ! En, in dien tijd had Belgie op inter-nationaal gebied weinig op zijn aktief, wél vele misslagen te boeken. Dat wij het beter zouden doen na den oorlog kan ik nauwalijks aannemen. Op het gebied der diplomatie en der eigen-lijke politiek, wij zagen het reeds, kwam onze Regeering &t toe zich in het Ententekluwen te verstrikken . onze weinig benijdbare toc-stand in den wereldoorlog is er het gevolg 1 van. Van onze koloniale politiek zeg ik ongaarne kwaad, wijl ik haar bewonder. , Echter, zij kostte ons volk ontzaglijk veel ; geld, bracht ons nog geen tastbare voerdee-; len bij en zal — wie weet het — misschien 1 enkel dienen om een ander land te laten genie-ten van de vruchten van onzen arbeid en , vaa ®nze kapitalen. t Onze finantièale politiek... deze was aller-; minst gelukkig. Zij bestond hierin dat de Belgische spaarpenningen belegd werden in min t of meer gewaagde ondernemingen in aile 's r Heeren landen. Alléén Rusland verzwolg 6 à ; 700 millioen Belgische franken zuivar verlie»; • Argentinië en andere Zuid-Amerikaansche lan-? den maakten ons eveneens eenige honderden millioenen afhandig. Deze uitwijking van Belgische k«pit«len had veer gev»lg dat in het I 173 land zelf geen fondsen voorhanden waren voor ernstige ondersteuning en uitbreiding van de nationale nijverheid en landbouw. In Belgié zelf werden vreemde — meèst Fraitsche — kapitalen belegd (yoorbeelc : Limburgsche koolmijnen). Zoo werd Belgié meer en meer genepen in de tang van het internationale kapitalisme, dat onze eigen kapitalen in leen hield en onze inlandsche voor-brenget van hare goedwilligheid tôt het voorsi hieten van kapitalen afhankelijk maakte. Het is omdat de buitenlandsche politiek, geboren uit de grootheidsgedachte van onze regeerders.zoo noodlottig is gtweest, niet alleen voor ons Ylaamsch volkswezfn, maor ook voor de geheele ekonomie van de Belgische landen, dat ik oang- ben van allen die hunne oogen meer gericht hebben op he; aanknoopen van buitenlandsche betrekkingen, ekonomische, staatkundige ef welke dan 90k, — dan op het opbouwen vau ons eigen staatswezen naar binnen, op de bevruchting van al de binnenlandsche mogelijkheden van ekonomischen voor-uitgang en ap de versterking van onze:i Vlaam-sehen nationalen geest door gezondmaking der annatuurlijke binnenlandsche toestanden. WlLFRIED. C - : * -i Het derde anti-Ylaamsch Smeeksehrift der franskiijons en renegaten. i De geschiedenis is een eeiiwig herbeginnen. Vôôr i83o heette men « Orangisten », hen die ds maatregeien goedkeurden welke het Hol-landsch Bewind tôt herstel van het taalrecht der Vlamingen uitvaardigde Er ds verfranschte leidenda standea, katholieken en liberalen met den Franschen prelaat Mgr de Broglie aan het hoofd, deden de goedgeloovige Viaamsche menjehen petities onderteekenen, waarin tegen de pogingen tôt verncderlandsching van ons openbaar leven ve_r|;et werd aangeteekend. In icjiS wordedfj "j die vun de Bezettende Overheid de vervlaiimsching. van Onderwijs en Bestuur aanvaarden voor « jDuitschge*inaen » uitoemaakt en nrinsen der ijgrk loopen. arm in arm met de waardigheidsbekleeders der Loge, de deuren af om door Viaamsche burgers aan het herstel van hun eigen réélit hinderpalen in d»n weg te doen leggen, Wij hebbenjindertijd (1) doen uitschijnen hoe luttel sen belang er moet gehecht aan het « rekwest der 77 t, het aoogenaamde stoof-hakcnmanifest, tegen de zelfstandigheid van Vlaanderen. Wij hebben toen betoogd dat geen enkel der bewijsredenen in dat stuk aangavoerd stand houdt en er op gewezen dat, buiten een half dozijn rechtzinnige Vlaamschgezinden die, ter oorzake der offlcieele plaats die zij beklee-den zich verplicht zullen geacht hebben onder dit door Havere ingegeven stuk hunnen naim te plaatsen, al de onderteekenaars personen zijn van wie de eenen enkel uit politiek belang of uit dilettantisme aan Viaamsche Beweging deden en de anderen zô<5 Vlaamsch lijn... dat ze onze taal niet eens kunnen spreken. Hat deel van die «patriotten» die a niet» van de* Duitsch » willen, is van de Duitsche Overheid gedaan te krijgea dat zij ophouden zou schikkingen te nemen en lïervormingen in ta voeren die de Vlamingen eindelijk liun voile taalrecht zouden schenken. Om in hun opzet te slagen, zoo dachten zij zou het vol-staan een hoop oifieieêle gezagvoerders, — Senatoren, Volksvertegenwoordigers, Burgemee-sters, Magistraten, Bestuurders van offieieéle kunstinrichtingen, enz. — met eenigo naam-aristocraten — Graven, Burggraven en Barons — te doen optreden. De « Boches », die zoo lioog oploopen met titels, zouden blind worden geslagen en om het mindere volk an zijn taal zou de Bezetter zich niet verder bekommeren. De voorstanders van onze «aloude en eer-biedwaardige inoedertaal » zooals die heeren zich gewaardigen het Nederlandsch tenoeraen, hebben zich deerlijk misrekend : de Duitschers zijn niet gewoon zich een rad v<Sôr de oogen te laten draaien ; zij hebben er zich dadelijk van vergewist dat al die offieieéle, hoogge-plaatste, rijke en voorname heeren van de nooden Van het v»lk, waarvan zij door taal-verschil als d«or een on«verbrugbaren afgrond zijn gescheiden, niemendal afweten, al bewe-ren zij de « leidenda standen » te vormen. Nu lijkt het alsof de voorstanders van onze « aloude en eerbiedwaardige moedertaal » dat zelven zijn gaan inzien. Tegenover de honderden en honderden Vlaamschgebleven burgers, die het Volksmanifest voor de Viaamsche Hoogeschool hebben onderteekend, en de dui-zenden en duizenden die, laster, boycot en broodroof ten spijt, den durf hebben ep straat te komen om hun activistisch geloof ten aan-zien van vriend en vijand te belijden, hebben zij op hun beurt een « Volksmanifest » willen uitvaardigen, welk bawijzen moest dat 00k "net eigenlijke « Velk » tegen zelfstandigheid voor Vlaanderen is. * * * Ronduit gesproken het opzet onzar tfgon standers heeft ons een oogenblik enrust ing»-boezemd.Wij kennen te goed do middelen van ®ver-reding en dwang (z) waarover die lieden (1) Zie De Eendracht, Eêrste Jaarganffn" 33 (n A»ril 1917), 35 (28 April 1917), 38 {19 Mei 1917) en 40 (ï Juni 1517). (2) Van 4e dwaagmiflideieB die men tcpen de activisteiî aa*wendt sleekts dit ééne ftaaltje onder duieenden : een paar dagen vôôr den Vlaamschen aptocht ran 3 Februari te Autwerpaa werden in zekere laureau's, die wy voorloopig niât noeinea zullen, de b«diend«n tvMràen de k«us ge-plaatet: oi'wel schrlft© ijk beloren niât aan stoet d«l ta itviaoa ftwel •oWlaf. ("N J R.) " n4 ir beschikkan om niet te vreezen dat honderden, ja duisenden verplieht zouden worden hunnen naam tôt steun voor de pogingen dor vijanden en renegaten van het Viaamsche recht t» leenen... Welnu, — cok onze tegenstanders zullen het erkennan als zij rechtiinnig apreken willen, — het is een jammerlijk miskraam. De lijst der onderteekenaars — wij hebben ze v<5<5r oogen — bevat in 't geheel honderd aeht- en zestig namen ! (3) En of daar «ich niet de namen van een aantal grappenmakers, « truters » zosals mtn in Antwerpen zegt, onder bevinden ? Men vraagt het eich af wanneer man bedenkt dat Jan en Allaman veilig met den naam en titels die ze verkiezan aan te nemen kotiden onderteekenen, zonder dat door openbaarmaking *f door eenige andere voor-zorg den ernst van het stuk is gevraarborgd en als men verschillende onleesbare handtee-keningen vindt en er zelfs zekere «Bonnea» heeft geteekend wiens voornaam, hoedanigheid en woonplaats ontbreken En wat de enkele mannen van aanzien be-treft dia zich tôt levenstaak schijnen te hebben gesteld van den rang die zij in de Vlaam-sehe Beweging wisten te veroveren misbruik te maken, om de pogingen hunnar Vlaamsehe medestrijders van vroeger te verijdelen?... Wie heeft er niet gelaelien om dien optocht in een beroemd zangspel, waar een sind»looze rij menschen over het tooneel, de eene zijde op en de andare aftrekt... en die, bij slot rao rekening, uit slechts een twintigtal figuranten, altijd dezelfde, blijkt te bes'aan. Zoo een « cortège de la Juive,» vertoont ons het met bluf tôt « Protest van de Viaamsche Vereenigingen » opgeblazen factum, waarvan Frans van Cau-welaert in zijn Vrij Belgié den tekst overdrukt. Er is maar één ondtrscheid tuasche» dit pratest en de twee vorige : de graven, burggraven, baron» en senatoren heeft men ditœaal gerust op hun kasteelen gelaten en vervangen door een - ook meestal met de offieieéle Belgische wereld vergroeide — ledan of bestuurs-leden van aen zeker gatal werkliadanvereesi-gingen, vakbondan en politieke alubs uit da achterbuurten van Antwerpen. »*« Voorop stapt Louis Franck. « Lui toujours ! toujours lui ! » Ditmaal heeft hfj echter zijn advocaten-toga aangetrokken en beweert hij —-evenals Hector Lebon en ICarel Weylar de « Viaamsche Conferentie der Balie » — den « Bond der Viaamsche Rechtsgaleerden » te vertegenweordigen. Waar die heeren het recht hebben gehaald uit naam dier twee genoot-schappen te spraken, die niet eens worden ge-raadpleegd en waarvan een aantal leden -wij noemen slechts Heuvelmans, Henderickx, van den Broeck, Theelen, Dojfel, van Roey, — beslist de zijde der aktvisten habhen ge-kozen ? (4) Dan komen een viertal lad en van de « Ver-aeniging der Viaamsche letterkundigen » die talrijke aetivisten — b.v. Verhulst, Baekelmans, Melis, Streuvels, Verriest — in haar schoot telt, zich nooit met «trijdend Viaamsche Bewe ging onledig hield en, indien de meening harer ledan gevraagd was geworden, voorzeker niet zou hebben beslist het aktivisme te bestrijden. Daarna verschijnt de algemeene Voorzitter van het >« Davidsfonds », één bentmirslid van het « Willemafonds (Sabbe) en drie leden va» de «Viaamsche Academie » die eigen machtig optreden zondar zieh met de ziens-wijze hunner medeladen ta bekommeren van wie fefi' velen voorstanders van het Activisme zijn en nog vefl meer het Activisme in hun hart genagen zijn, maar zwijgen uit vrees voor het patriotisch schrikbewind dat franskiijons «n renegaten doen heerschen. De reden waarem het protest dier heeren geen andere beteekeni» heeft dan de vertolking der zienswijze ran eenige enkelinjen geldt schier voor al — wij durven zelfs zeggen voor al — de Viaamsche kringen en maatscliappijen « Liberale Viaamsche Bond », « Katholieke Hoogeschooluitbrei-ding » enz. enz , die men de stoutheid heeft op te roepen tôt bestrijding van het Viaamsche recht. In geen enkele dier vereenigingen werd ruggespraak met de leden gehtnden. Dat anders die kringen zoo niet beslist te* voordeele dan toch voorseker niet ten nadeela van het Activisme uitspraak hadden gedaan, bewijst hetgeen gebeurd is in de genootschap-pen waar de zaak wel ter tafel kwam. In Vrede St Willibrords (Antwerpen) werd voorgesteld het rekwest tegen Vlaanderens Zelfstandigheid te onderteekenen. Eenparig wees het Bestuur dit voorstel af. Ook door het « Verbond der Gemeentesecre-tarissen van het Arrondissement» (dat wij, al-weer om sommige enzer vrienden voisr moei-lijkheden te vrij waren, verkiezen niet te noemen) werd een soortgelijk voorstel verworpen. Typischer nog : de Nederduitsche Bend van Antwerpen, uit wiens naam de heer Dr. Fr. Nuyens beweert te spreken, vorderde reeds in een bestuurszitting d. d. 24 Juli 1916 met (3) Heotdzakelijk flit Antworpen, alsof sij die het iuitiatief van het verzet n a rasa wilUm dae* vorgeteu dat onze stad steods het « hrandpunt der Viaamsche Bawef ing » was en raisschien ook om de onverzoenlijket«a onder de Franskiijons huitenslands te sussen die, naar het schijnt, zelfs uu nog niet te spreken zijn over d* overgave van de stad ieor Franck, do Vos en Ryckmans. Tan Limburg komt geen enkel naam voor op de lij»t; van Brabaut slechts eenige en van het Etappengebicd heet het in het factum dat men dat niet kau bereiken — al p-ijkt de Viaamsche (?) gemeenteraad van Gent eok onder aan lu't stuk. (4) In ons nummor va* verleden week leze men het artikal van den heer H. Momœaarts, om te \ ernemen hee eenige voermajinen van den • Belgische» Boareabend » het er op aan leg-den om uit naam va* hun duizenden leden renegate*werk te verricVtf* (X. d, K.l Mil, ,, I II I. I ^ 175 eanparige stemmen der aanweaige leden. (4) « 1®) Het verwerpen van het door sommigen » beoogde stelsel van tweetaligheid voor de » Viaamsche geweeten.» « 2') Het in- en door voeren der volstrekte » gelijkheid, van laag tôt hoog en op aile » gebied der Nederlandsche en Fransche talen » in Belgié, Nederlandsch in aile gewesten » en gemeenten ten noorden der taalgrens » (natuurlijkerwijze met inbegrip van Brussel, » voorsteden en verdere omgeving) en « volle-» dig %elfbesiuur voor Viaamsche en Waalsche » gtwesten de bestuurlijke grens in overeen-» stemming te brengen met de taalgrens. » Mag de houding van dien waarnemenden vooraitter aan wien dit besluit schriftelijk werd orergemaakt en die er niet voor terugdeinst namens den « Bond » het tegenovergestelde te verklaren van wat werd beelist, niet allerminst — laten wij niet te scherp zijn — zonderling worden gehaeten ? En als de meening der Vlaamschgezinda kringan die bij uitsondering worden geraad-pleegd derwijie wordt verdraaid, welk belang kan men dan hechten aan het protest der ledan van dat dozijn onderafdeelingan van politieke wijkclubs an andere bonden. « van b»-langhebb nden van dokken en kaaian », die de politiekasters welke hun toelagen en vaan-dels schenken als gedwee schapen volgen ? En welk gewicht legt in de schaal de zienswijze der leden meesters- «meder- zinkbewer-kers, houtdraaiers, en andere bonden van winkeliers die, uit vrees anders de klandisie van Mijnheer den Graaf of Mijnheer den Sena-tor ta verliezen, ook als men hun de zaak recht goed had uitgelegd, tegen het Viaamsche recht zouden zijn opgekomen ? Zeker niet meer dan de protesten van Oolen, Achter-Oolen, St-Pieters-Lille, Geel, enz. waarvan de gemeentevaders het stuk der renegaten ook hebben onderteekend. Wie weet wat men die menschen allemaal heeft wijsgemaakt ? Werd te Kessel-bij-Lier het gerucht niet verspreid, dat, als men het protest niet teekende, het Nationaal Voedingscomiteit geen bloem meer zou verstrekken en deed men te Lier geen beroep op de vaderlandsliefde der « mel-deplichtigen » om na « voor den Duitsch » te hebben geteekend, ook « tegen den Duitaeh » te teekenen !!! Al dat geknoai van franskiijons en renegaten « zal tegen onzen heiligen Vlaamschen volk-strijd niets vermogen. « Les chiens aboient, le caravane passe. » (Da honden blaffen, de karavaan trekt voorbij) Doelbewust, langzaam maar zeker streeft de Beweging Vlaanderens vrijmakirg na. De eenige rechtzinnigen onder diegenen welke ons thans bekamptn zulleji de eersten zijn om ons voor ons strijden en lijden dank te zeggen op den dag van de niet meer ta verijdelen overwinning. ALL-RIGHT. Bartf WWiTH» . i Fransch in het QnÉrwijs. Debatavond van 3 April 1918, te Antwarpen. Aan den Heer X, die betreurde, dat da F ait-sche les-uren in de scholen verminderd werden. Ik wil hopen dat de Heer X. een opr^cht Vlaming is, zooals hij zelf verkl- art, alhoewel er heden velen zijn, die zich achter dien titel vermommen, om de Vlamingen uldus achter-baks t: kunnen aanvalien. In dit geval moest hij weten, dat ons onderwijs er veelal op aangelegd is, onze kinaeren van af hun prilste jeuga en zoo vroegtijdig mogelijk Fransch aan te leereu Dat dit natuurlijk gebeurt ten koste van de algemee e ontwikkeling hoeft geen betoog Doch dat komt er voor de meeste menschen minder op aan. Van het oogenblik dat men in de school eenige woorden Fransch leert brabbelen wordt die school als goed aanzien en sommige menschen staan verbluft over de « geleerdhent ■> van hun kind. Gevallen zijn voorhanden waarin men Vlanmsche kinderen van af 4 jaar de gebeden in 't Fransch leert Wat de stakkerds er van zullen verstaan en hoe ze die schoone taal radbraken hoef ik niet te «zeggen Wat moet de uitslag van zulk onderwijs schitterend zijn ! Zulke toestand is niet normaal eu komi alleen voor bij volkeren die onderârukt wordt Wij. Vlamingen, zijn sinds eeuwen nooit vo : men vrij geweest. Zoo hebben wij het k zien verleerd en het kost ons soms moeiie om het onnatuur ijke en het verkeerde, van deze sinds eeuwen, bestaanden toestand in te zien. Daar er buitengewoon veel uren gebruikt worden tôt het aanleeren v; n de tweede taal, spreekt het vanzelf, dat de algemeene ontwikkeling er onder lijdt en 4at onze jonge lieden noodzakelijkerwijze min ontwikkelt moeten zijn dan Waalsche kinderen b v., die gansch hun onderwijs ontvingen in die taal, die hun het duidelijkst is, die het meest tôt hun hart spreekt: hun moedertaal. Over 't algemeen zijn onze kindeien dan ook minder bekwaam dan anderen. Ook zien wij, dat in onze nijverheid veelal de beste plaatsen werden weggekaapt door vreemdelin-gen, ni. door Walen en Duitschers, die noch-tans maar één taal kendeii. maar die goed geschoold het onderwijs verlieten, soms voor-zien van een dozis vakkennis. Rond Aalst en rond Gent zijn groote blee-kerijen. Vôôr den oorlog waren daar veel Ieren werkzaam, die de beste plaatsen be-kleedden.Die Ieren kenden geen Fransch, geen Vlaamsch, maar zij kenden hun stiel. Denkt gij dat men hun vroeg : «Kent gij Fransch?» « Kent gij Vlaamsch ? » Neen men vroeg hun: 4 kunt gij werken, kent gij uw ambacht ? » En die lieden verdienden goed hun lirood. Zoo is het overal. Ik beweer volstrekt niet, dat de kennis van een tweede tial nadeelig is. Dat zal niemand (5) Hefc getaî d*r aanweeige leden bedreeg 2?, wat in aanmerking: genomen dat ter oorrake van ziekte, uitian-digheid enz. veleu afwwig; bleven, vry beduidend is. De vergadering werd op initiatief van een groep be-stuur»leden belegd, nadat de tvaarHemende voorzitter Dr. Fr. Nuyens halsstarrig had geweigerd J.et bestuur bijee* t« roepen, ond*r voorwendsel dat de .Bezettende Overheid de vergndering niet zou toclaten ~ wanneer nochtans een aa\»tal kringen «lie toela^ing ffevraajd t»n bekemdn haddenl $JI\JJVEf( StTEfrc B'r

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dieses Dokument ist eine Ausgabe mit dem Titel De eendracht: weekblad voor het Vlaamsche volk gehört zu der Kategorie Oorlogspers, veröffentlicht in Antwerpen von 1916 bis 1918.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Zufügen an Sammlung

Ort

Zeiträume