Tweede Jaargang, nr 26. •V*,Ax ïî^ijs per nummer : 5 centiemen. Zonda g, 1 Juli 1917. De gazet van Leven ABONNEMENTSPRIJS|: §; Per jaar .... 2,50 îr. Voor 6 maanden . . 1,25 fr. Voor 3 maanden . . 0,65 fr. AlleIBriefwisse^ng te zenden : Naamsche Vest, 41, HEVERLEE (Leuven) Postcheck-rekening' N1 242 Elke medewerker blijft verantwoordelijk voor zijn opstel. Ongeteekende Jbrieven of bijdragen worden niet in aanmerKing genomen.j Haudschrii'ten worden niot teruggegeven. ==————=—-11 w AANKONDIGINGEN : Naar overeenkomst. | j BOEKBESPREKING : Het inzenden van één — exemplaar geeft recht op vermelding ; twee ,—. exemplaren op bespreking. [ j De Hoogeschool te Leuven. (vervolg). De openingsplechtigheid was schitterend ! Niklaas Prum sprak in de eerste redevoering den lof uit der wetenschap. Zooals vastgesteld, begonnen de lessen den 2 Oktober. Paus Eugenius IV schonk in 1431 aan onze hoogeschool de fakulteit der godgeleerdheid, met als eerste professors : Niklaas de Midy en Antoon di Recaneto, Jan de Wyninghem, Emeric de Campo, Godfried de Loe en Jan Ruyssche van Mechelen. Volgens overeenkomst tusschen paus, her tog en Leuven, vormde de hoogeschool eene republiek in de stad waar ze gevestigd was. Het academisch volk was volstrekt afge-scheiden van de burgerij. Tusschen stad en hoogeschool werden geldelijke, staatkundige en zelfs militaire diensten onderhouden. Het academische volk bestond uit zeven klassen : 1° de leeraars en de personen die academische graden hadden ontvangen ; vôôr de groote Fransche omwenteling telde het leeraarskorps 58 leden ; doctors, licenciaten, bacheliers en meesters stonden onder de hooge bescher-ming der universiteit zoolang ze te Leuven verbleven of zich ergens anders gingen vesti-gen met de toelating der hoogeschool ; 2° de schooljongens en studenten op elken ouder-dom en rang, van inlandsche of vreemde afkomst ; 3° de kloosterlingen die deeluit-maakten van het « studium » d. i. die kloosters welke minstens twee leden naar de openbare lessen zonden en deelnamen aan de openbare plechtigheden der hoogeschool ; 4° de amb-tenaren, bedienden, helpers, bereiders der universiteit ; 5° de weduwen der licenciaten en der dokters, die niet in den handel waren, noch na den dood van den man hare levens-wijze niet veranderd hadden ; 6° de knechten en de meiden der leden van de eerste reeksen; 7° de drukkers, boekhandelaars, boekbinders en anderen, door de hoogeschool aange-nomen ; deze klasse onstond slechts op het einde van de 15e eeuw. \ Het ware hoofd was de rector magnificus, die bijgestaan werd door den academischen senaat. Deze vergaderde zeven maal in 't jaar en bestond uit doctors der vijf faculteiten. De senaat stelden den rector aan, doorgaans en om de beurt in elke der faculteiten, eerst voor drie maand, later voor zes. De rector moest tôt de gewone geestelijkheid .behooren. Hij bezat geestelijke, burgerlijke en lijfstraffelijke macht, zelfs voor de grootste misdaden ; bij aile plichtplegingen had hij voorrang op iedereen, ook op den diocesanen bisschop. De tweede hoogwaardigheidsbekleeder der universiteit was de kanselier, die de acade mische graden toekende, dit was de proost van Sint-Pieter ; de derde was de bewaarder der voorrechten, gewoonlijk de abt van Sint-Geertruidenkerk.De vijf faculteiten waren : godgeleerdheid, kanoniek recht of « jus pontificium », burger-lijk recht of « jus cœsareum », geneeskunde en kunst of kunde ; deze laatste omvatte : wijsbe-geerte, letteren, natuurwetenschap en physica; ze bestond uit vier natiën : Brabant, Frankrijk, Vlaanderen en Holland; tusschen dezen streed men elk jaar voor de eerste plaats ; in 1429 werd de Leuvenaar Hendrik van Loe « primus » . uitgeroepen. Aanvankelijk werd een«primus» zeer eenvoudig gevierd en gefeest, maar later ' uitbundig, niet alleen te Leuven, doch vooral op zegevierende wijze in zijne geboorteplaats, ja zelfs door het slaan van prachtige gedenk-penningen ; bijna altijd werd er een opzettelijk i daarvoor gecomponeerd muziekstuk met koor 1 uitgevoerd ; de « primus » was een held, die . zijn triomftocht begon te Leuven en hem maar , eindigde vôôr de ouderlijke woning; en groen ( en vlaggen, festoenen, zegebogen, opschriften, ; feestgewaad, ruiters, trompetten, vuurwerk, en wat al meer ! om hem te verheerlijken. (met vervolg) Kater. j ^ Kleine Kronijk Tabak. De duurte van den tabak heeft al menigen rooker doen vreezen dat hij zijn geliefd pijpken zal moeten in de kas sluiten. De buitenlieden nemen hunne voorzorgen en kweeken tabak voor hun eigen ge-bruik ; maar de rookers van dezen tabak klagen dat hunne waar te sterk is ten gevolge van de groote hoeveelheid nicotine die inlandsche tabak bevat, ook zouden zij eenen adem als een natie-paard moeten hebben om de pijp of beter gezegd den tabak in brand te houden. Welk is hier van de oorzaak : geheel eenvoudig dat de tabak niet bewerkt wordt zooals het behoort. Men stelt zich meestal tevreden met de bladeren te laten drogen, ze worden gesneden en hij is gereed voor het gebruik. Andere personen beweren er wat meer van te kennen ; zij persen de droge tabaksbladeren tusschen haverstroo in bakken en laten hem daartusschen eenige weken liggen om hem eindelijk voor 't gebruik nog licht te besproeien met cognac of eene andere likeur. Ziehier wat er moot gedaan worden : Na het plakken der bladeren worden zij nog groen op eenen hoop of in eenen bak gelegd, men oversaust de bladeren goed met water waarin men eene hoeveelheid zout en een weinig salpeter heeft opgelost; de gisting die daardoor onstaat trekt de nicotine en een groote hoeveelheid eiwitstoffen (oorzaak van het slecht branden) uit de bladeren. Na een dental dagen worden de bladeren in bus-seltjes gebonden en men laat ze drogen in eene plaats waar zij bevrijd zijn van zon en te veel wind. Zijn de bladeren droog dan worden zij in een vat of bak geperst zoo vast mogelijk, hoe langer de tabak alzoo kan bewaard blijven hoe beter hij wordt. Tabak is als wijn en gemaakte sigaren : hoe ouder, hoe beter. Vernieuwing der abonnementen. Vele abonnementen van 3 of 6 maanden ver-vallen met 1 Juli. Ten einde aile vertraging in de bestelling te vermijden, verzoeken wij de belang-hebbenden ons, zonder uitstel, het bedrag hunner nieuwe inschrijving te laten geworden door stor-ting op onze postchekrekening nr 242 of anderszins. Uit Mechelen. Van heden af is De Gazet van Leuven te ver-krijgen bij den algemeenen depothouder Emile Leemans, 1, Adegemstraat, Mechelen, alsook i-n aile dagbladwinkels der stad. Wat men er aan het front over denkt. In " Ons Vaderland „ een frontblad, dat onder de leiding der gekende Antwerpsche schrijfster Mej. E. Belpaire verschijnt, ontleenen wij volgende onder die hoofding verschenen regelen : Vlaamsche Soldaten ! Er is nieuws, — groot nieuws ! Ziehier letterlijk vertaald, wat de " XXe Siècle, „ gouvernementeel dagblad, in zijn nummer van Mei 1917 schrijft : " Als er één Belg is, één enkele die ooit geleden heeft, in zijne belangen, in zijn vrij hei d, omdat hij de Vlaamsche taal aankleefde, dat men hem noeme, en wij (" XXe Siècle „) verbinden ons, eene openbare inschrijving te openen, daags na de vrij-making van België, om hem een standbeeld op te richten, dat we uit het kostbaarste marmer zullen doen vervaardigen. „ : Zoodus, Vlaamsche Soldaten bewijst het b'ad, i gelijk ge ziet, dat gij niets te reclameeren hebt, 1 aangezien gij allen de Vlaamsche taal, uwe moe-dertaal liefhebt, en dat gij daarom nooit vervolgd zijt geweest en altijd in voile vrijheid mogen leven hebt. Altijd heeft men, u, Vlaamsche Soldaten, eerbie- ! cligd. altijd heeft men u aangesproken in uwe j moedertaal en ten allen tijde zelfs in oorlogstijd, heeft men ailes gedaan wat mogelijk was, om u Vlaamschsprekende offlcieren en onderofficieren te geven. Gij, Vlaamsche jongens, die den strijd voert, ' voor recht en vrijheid. hebt dus niet te klagen '■ jn als ge zoudt te klagen hebben. hoeft ge maar rnar de " XXe Siècle „ te schrijven, en die zal u ' 3en standbeeld oprichten ! ! ! j " Maar, „ hoor ik u zeggen, "dat is niet waar, y lat is laster ! „ Ja, mannen, dat is laster, en kortaf gezegd : ' men is bezig met u in doekskens te winden 3ie groote kopstukken die tegenwoordig het woord /oeren, beloven u ailes, na den oorlog ziet ge " als e ;e braaf zijt en wel leert op de school „ en nu £ noet ge braaf zijn ! \ " Veel beloven en weinig geven, doet de zotten c n vrede leven „ maar intusschen doet men niets roor u, en gaat men altijd voort met u offlcieren en 1 tnderofficieren te geven die uwe taal onmachtig j ;ijn en u niet verstaan ! 1 In naam van vaderlandsliefde, sluit men u den a nond, en moogt ge niet reclameeren of anders zijt c ce een verrader ! \ En terwijl ge zwijgt, mannen, mogen bladen als a le " XX0 Siècle, , de " Echo Belge „ enz. uwen « naam zwart maken, uwe hoofdmannen-lasteren en hun den kogel beloven na den oorlog. Mannen gedenkt! en eens zal de dag komen dat Vlaanderen zal spreken ! De vroege aardappelen. Men wacht overal met een gerechtvaardigd on-geduld op den komenden oogst der vroege aardappelen. Volgens de vooruitzichten, zal deze niet achter staan bij dien van verleden jaar, zoodat men hopen mag, dat ieder zal kunnen bevredigd worden. Dinsdag 26 Juni hebben de eerste opladingen in de streek van Mechelen plaats gehad. Het sys-teem van verdeeling tusschen de verschillende centra zal het zelfde zijn als dat van verleden jaar. De centralisatie van den oogst zal gedaan worden door de zorgen van de "Kartofl'elversorgungstelle,,. Het bestuur der spoorwegen heeft spéciale stations ingericht voor het laden. Het vervoer zal geschie-den door spéciale snelloopende treinen, zoodat de zendingen den dag volgende op dien van het laden ter bestemming .kunnen aankomen. Men zal zoo-doende aile misrekeningen voorkomen, mogelijk met een betrekkelijk zoo licht bederfelijke waar, als de nieuwe aardappelen. Afgaande op de cijfers van de voorgaande campagne zal men, gedurende de maanden Juli en Augustus, een hoeveelheid van niet onder d" 59.600.000 kilo moeten verdeelen, hetgeen het indrukwekkende getal van 5960 wag-gons vertegenwoordigt. Volgens de vooruitzichten rekent men er op dat de gemeentebesturen een dagelijksch rantsoen van 300 gram per inwoner zullen kunnen verdeelen, De prijs zal ongeveer 0,30 fr. het kilo bedragen, op zijn hoogst. Strenge maatregelen zullen dit jaar genomen wordon om het smokkelen en het opkoopen te ondordrukken. Nochtans is, te dezer zake, de mede-w""1 '• ;v van het publiek onontbeerlijk. Indien aile burgers zelf politie wilden spelen, zou men er in slagen te beletten dat al te begeerige producenten en schaamtelooze trafikanten op een waar van allereerste nôodzakelijkheid speculeeren. Het is een gewetensplicht voor ieder de publieke machten daarin te helpen. Voor de Ouders. Welke ouders beminnen hunne kinderen niet veel, veel ! ? Allen denk ik. Wilt U de eer uwer meisjes onges.chonden, houdt ze dan van de straat, van het veld, uit de gebouwen waar zij gevaar loopen den gewetenloozen en zedeloozen kerel te ontmoeten. Ouders, oppassen is de boodschap. De Amerikanen en de konferenties. Een der te Stockholm aangekomfn Amerikaan-sche socialisten, Reinstein, deelde aan een medewerker van " Svenska Dagbladet „ een en ander mede omtrent de moeilijkheden, welke de Ameri-kaansche regeering hem in den weg heeft gelegd. Toen namelijk in de pers de bewering verscheen, dat Reinstein zich naar Rusland wenschte te bege-ven, met het doel de werkzaamheden van den vertegenwoordiger van het Amerikaansche kapita-lisme, s^nator Root, te belemmeren, werd hem plotseling de reeds uitgereikte pas door een viertal rietektives ontnomen. Op denzelfden dag vernam Reinstein, dat ook aan de overige socialisten het vertrek naar St-Petersburg was geweigerd. " Toen begreep ik — aldus Reinstein — waar de schoen wrong. De tegenwoordige regeering, die geheel oeheerscht wordt door § Pierpont Morgan en kon-soorten, wenscht natuurlijk tôt iederen prijs te verhinderen dat de oorlog een al te spoedig einde ïal nemen. „ Ten slotte gelukte het Reinstein toch, n gezelschap van twee Russische revolutionairen, jloldfarb en Dawidowitsj, znnder pas weg te komen. Wat Edmond Picard vroeger zei. " Brengt het niet in verlegenheid (N'est-il pas ^onfusionnant...) dat er voor de Walen, ten getale /an 2,787,562 (optelling van 1904) vijf hoogescho-en zijn.., en niet één voor de 4 miljoen 195,657 iHamingen ? „ Edmond Picard in La Chronique „ van 1911. Die bedroevende toestand is thans uit, de con-eusie heeft ^pgehouden, alleen de Haversche re-çeering en de franskiljons zouden hen terug willen nvoeren... daarin geholpen door zeer bedrijvige >assieven ! Ze roepen om licht en als 't licht schijnt kunnen lun oogen er den glans niet van verdragen of leginnen ze te twisten of de lamp wel werd aange-token door iemand naar hun zin !... Een slimme smokkelaar. De Tijd schrijft : In de afgeloopen week was ;en smokkelaar te Winterswijk (Nederland) aan-;ezegd het in staat van beleg verklaarde gebied te erlaten. Hij week uit naar Duitschland. Op dien lag trouwde er echter een familielid van hem, die iak aan de grens woonde. Van de bruiloft kon lij echter nog profiteeren. Een tafel werd zoo ge-ilaatst, dat de eene helft op Hollandsch, de ande-e op Duitsch gebied stond. De uitgewezene nam an den Duitschen kant plaats en amuseerde zich [aar kostelijk onder de oogen van den vertegen-roordiger der Nederlandsche overheid, die zelfs ergat zich te verzetten tegen den « uitvoer » van en gedeelte der opgediende spijzen... IETS VOOR IEDERE WEEK Lachen en weenen. Wat zou Democritos hartelijk lachen en wa zou Heraclites een zuur gezicht trekken al: beide op de wereld moesten weerkomen ! Wi« die twee mannen zijn ? De geleerde felle La rousse, waaruit Portebeau zijn wijsheid haalt verzekert ons dat het twee filozofen waren die op eigen manier het schouwtooneel dezer we reld beoordeelden : de eerste namelijk vond in aile menschelijke handelingen eene reden om uitbundig plezier te maken over de belache-lijkheid zijner medestervelingen ; de tweede dronk dagelijks een emmer azijn en stortte bittere tranen over de verdorvenheid en de on-beholpene domheid van Adam's nakomelingen. Welnu, ik meen dat ze nooit meer stof zouden gevonden hebben tôt lachen en weenen, dan nu, als ze van Cerberus of Sinte Pieter een pas kregen om een paar weken door te bren-gen in het etappengebied dezer povere wereld. Een schoon spektakel voorwaar dat Democritos zou te zien krijgen om zijne lachspieren in beweging te houden. Gansch de wereld door zou hij bij plechtig hoorngeschal rots-vaste hoogverheven princiepen hooren uitba-zuinen en, als ge even het doekje licht, komen dikwijls, hier en elders, die edele grondstelsels op het volgende neer : trachten naar omhoog te klauteren en wel op uwe hoede zijn noôit naar beneden gegooid te worden. Hooghartig en met het edelste misprijzen dreunt het ordewoord ons landeke rond : « Niets van den bezetter ! » En Democritos schaterlacht als hij de hevigste declamators uit den hoop aan de bezettende macht ziet pootjes geven, want ter wille van het smeer lekt de kat den kandeleer. Nog luider dan de spotlach van Zalfmans dreunt zijn schokkend lachen als hij baarde-looze kwâjongens en overmoedige pantoffel-helden hoort dreigen van de stoute heropbou-wers van Vlaanderens grootheid, na den oorlog zonder meer komplimenten tegen den muur te plakken en hun een blauwe erwt door de hersenpan te zenden ! Wat al belachelijk-heden hebben hun ontstaan te danken aan die nijdige arbeiders die machtelooze banvloeken smeden en er enkel in lukken zichzelf als pot-sierlijke onnoozelaars aan te stellen ! Lachen dat Democritos doet, als hij de sja-chelaars bezig hoort die hun eigen deugd prijzen en het onrechtvaardig gedrag hun.ner medeuitbuiters aan de kaak stellen, en, ailes op de keper beschouwd, ijveren ze beiden even hardnekkig aan het uithongeren hunner mede-burgers.Onze boerkens zelf, die na den oorlog de hechte steun zullen zijn van de partij der vast-houders, klagen steenen uit den grond om de duurte van het leven en hebben eene kous meer bespaard om er hunne schijven in te bergen ! Wie zou er niet lachen, als men men-schen ziet die drie jaar lang onophoudelijk in de lurven werden gelegd door uitventers van goed nieuws en ondanks ailes immer geloof hechten aan het eerste verzinsel het beste ? 1s dat geen sterk geloof ? En wat voor een gloeiende ezel beweerde ook weer dat het geloof om zeep was ? Trees Moppendeeg, de meid van den koster van ons parochie, gaat naar de avondschool om Fransch te leeren, want de koster houdt staan dat Vlaamsch te gemeen is... Wij zullen het doek maar laten vallen om Democritos eene beroerte te sparen, want, rechtuit, welke filozoof zou zulke belachelijk-heden langer kunnen aanschouwen ? Heraclites was somberder gestemd en ern-stiger dan Democritos. Als hij in gewonen tijd zooveel redenen tôt treuren vond, hoe oneindig veel meer zou hij er hebben nu de wereld in een warboel van droefheid en ellende is her-schapen ? Zij storten niet allen tranen, zij die lijden ; of zij hebben zooveel geweend dat zij voortaan met drooge oogen de diepte van hun rampspoed aanstaren.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.