DEGENTENAAR-DELANDWACHT Nr 299. 40e Jaar. G- Pe Graeye, Keteivest, «6 DE KLEINE PATRIOT Donderdag 19 Dec. 19S8 Per Np 5 ctm. — Per week SO eim Toegelaîea door ds Censnur. SCHÂTTINGEN. Van verscheidene kanten wordt cns gevraagd boe men moet te werk paon om de scbade te tchatten, onderga&n door het Reheel ofgedeelte-lijk vernielea van huizcn, — door het plunderea ran meubels, kiferen, sieraden ; door het ont-roeren van paarden, vee, rijtuigen van allen lard, enz De bewoners wier huizen bescnadiçd zijn, begecn.n ze te berstellen, somtijds enkel voor-toopig, om er loch miD oîmeer esne scliuil-plaats in le vindm. Sommité herstellingen zijn Irinjend en zul'en blijven dienen. Dj belanghebbenden begeerea dat hunne techtea gevrijwaard zijn, om later geene moei-[ijkhedea te cntmoetcn nopens de vaststelling der schad*. Wij hebben daarovcrinlichtingen inrewonroa ea liehitr wat we zoo ?1 vernomen hebben : Het beste is dat de eigenaar van een vernield oi beschaiigl gebouw, de schade doe schatten door bevoegde personen, zooals bouwmerster», metsftrs- en tim :nermans ondernemers ; gebeur-lijk stncdi'n, cf as ere valcmanneo, scha'tersof prijzers. volgens het geval, die hij zelf aanstelt. Deze maken eene omstaud ge lijs' of inventaris op v;.n hctgene poodi< ia om, bijv. het boîcha-diidcgebouw te hcrstellendat hetzoogo-d is *'s voor de beschadiging. \Ve zcïgen : eene omstand:g3 lijsl ; dat is : eoovcel deureo, zooveel vensterramen, zooveel ruiten, zooxcel steen, zooveel pannen, zooveel tichels zojveel ciment,zooveel Kalk.zoovee! urea werk rijn ncodig oui het gebouw te hermaken tooalshet was en dat ailes zal «zooveel» kosten. Eene gszamei 1 ko schatting zooils: de h'rs'el-linj z .1 ïiOO, 1000, 2000, 40 X) fr. enz.'<os'en isnict fta» te r?.d*n ; als er geen uill ?g bij is zal degene eic er mcet over oordeel n nltiid in het se îacht verke-r- n dafmen crwatgrof mede omsp in^t. Hoe infçr u tesnzetting hoe b?ter, dit is fieajakselijker na tegaan en de beîarjghebbeade loopt minder gevaar iais te veria'ea. Ecris die liist op>,emaa!.t laat men dis rustea. &r zullen formulen of drukse's komen op welke niea dut a'Ies kan overschrijvea om htt bij het fernceiif bestuur in te dioatn. Het g' baurt dat men van nu af die lijst op het gemrentr bestuur indient.Het is beter le wach'en to'aat men formulen hebbe, om lat deze het fc:las»feren dor vrajen tôt verg-joliog zullem V«rgen)akkelijkea. zÛ'n gemeenten die recd; psrsonen ainge-•tsld hebb *n om de vcroorz^akte scaadî op te semec. Die p^ieonea do n de schatting zinder tefcns) iaaW,'t is te zegeen zonder d^t d s b-lang-Bebb nde of zijn gevolmachtisde erbij is. De scha'.-iS' KCO Sedaan, kan r.iet veol wa ir îe hebben. , ,, ar jTe ^e.nemen van ver»chi!liie kanlei, cebbea d'e aanges'e'de schatters voor op irdcht tcschat'ea hoeveel het beschadigdc w?,ard w>s ■çoor .'en ooilog en in welk? ma'e zijne wa^rJe verm noerd is_, maar nist hoeveel het zal kosten CK t t'ebouw in zijnen vo_i,;en s'aat te herstellen. t î 's/r<l0,e'i)k3 (en nad':ele van den eigenaar. in er^aadjveronders'ellen wij dat een g bouw: nuis, schuur of stnl gebouwd pis voôr den ®orlog, in 1914, diie duizetid franks heeft /e\ost ««"î het geheel vernield is. . inj P,n "î511 £c^llt de eigenaar 3000 frank ■çaade heeft fieleden, dan zil deze er t;rootelijks dij vrtiiezen. Immers, iad'en hij h'-tze!f ie fje-weer wil rprichten, zal het hem niet a î I" J113®1" veel mear kosten. Al 4e bouwma erialen zija verschrikkeliik ge-j.fKiCni ltn priJS Rewo°n Schel lesteen kost ,on},sc steon 3 Of 4m »al zooveel » vroecer; kalk 150 fr. den meter. in_plaat* van 15 fr. ; pannen 500 fr. per duizead, ia plaats vaa 60 fr., ia de ba'<kerij geaomrn ; met het vervoor zal de prijs tôt 0.75 fr. per stuk stijgen. De dagloanen zullen insge'ijlvs zeer veel ge-klommen zijn. Indien een eigenaar in die roorwaarden zijn huis wil hsrbouwen, zal hij z:ch mORen beloven indien hij met 8000 fr. toakomt. Als hij dan maar 3000 fr. scluderergoediag zou krijjen, zal hij er 3000 fr. aan verliezen. Op dia man'er zsudea al degenen die schada bebben geleden, zware verliezea ondergaan. Dat kan of mag niet zijn ! Dat ware ODk trgea het algemeon bolang: ; hoe mind r vergoeding zj oatvangen, hoe mair oas lar,d in het algemeen zou verarmen. Het zal genoeg zijn, meenen wij, de aandacht van wlen het behoort, daarop in te roenea ota die rerkeer le manier vaa «chatten van de hand te doen wijzea. BoTenstaacdo was geschreven toen we kennis kregen van het weisont^verp op de schide-vergoedingen nee.gelegd door den keer Miaister Jaspar. Dat wetsontwf'rp ze^t oader andere : « Da benadeelden moeten hunno etecheu » inîeadea, op bijioadere druksels (formulen), » welke zij binnea twee of drie wekea zullen » kunnen bekomen op de gemeentebuizen. » Zij zullen aldus de vast.Uelling en de schat-» ting van de schalo, do^r hea geleden kunnea » doen. ». Ziehior wat het we'sontwerp ze^t nopsns de schatling der schad;. : Arii'aelS. — Voor de goederan onroereai uit huanen aard en uit bîstemming, en indien de beradeelde de verbintenisaaasaat het vernielde, beschadii'de, opjeeischte ontvoerde goed te lierstelien in de gemeente of in eeoeivastta steuan oiukrinj, zal het bsloop der scbade vast-gesteld worden, door deooriûgôhovenenoorlog3-[ recbtbanken. De scbade wordt berekend volîen3 de kosten van heropbouw op den oogenb'.ik dat ze zal gedaan wordea. De verbinteais zal genomen worden onder vorm van eene ge^chrevene verklarin?, afgegersn in hanien van dea Voorz'tter deroorlogsrechtbank. Indien d<3 benadeeligdî dia vetbinteni'> niet aangaat, of indien hij het onroaread goed niât hersteltof niet uitbait in het vastgestelde tijd-perk, plaats en voarwaarden, zelfs al ware het bij o.'ermacht, wordt devegosding va3tges"eld volgeas de w larde op 1 Oogst 1911, of iadien het goed vro-g;r aanj;ekocht werd, volgens de waarde bij zijnen aankoop. In de nijverheids- en handelsondernsmingen wordt enkel rekenin» gehouden van 4e kosten en hers'eling van gronlstoffen, afjewerkte vooitbreaiselea en koopvvarc-n in magazija, weggenomen, verniell, opgeëischt en besc'aa-schadigd, tôt het beloap dezer groadstoïen, en koopwaren, iioadig tôt de ui'batiaï dezer onderneminsren gedurende een tijdvak Tan drie maanden normile werkzaamheid. De scbade berokkead aaa mobilairo voor-werp-n, niet begrepan ia voorgaande artikel zal gesebat worden op 1 Oogst 1914, of op den dag van hunnea aankoop iidienhij na die dagteske-ning he ft p'aats gehad. Nochtans, de rechtbaak zal eene bijkomende ve"^oe !ing kunnen toekennen voor de mobilaira voorwerpen in do volgende kategoriën : Nijverheidsge eedschappea, vee. vette, zadea, oogît en verschiili^e voortb'eagselea noodig tôt den toekomenden oosst ; de mobiiaire voor-werpea noodzakalijk tôt uitbating van handel»-zàl-en, de huismeubelen. De bijkomende ver^oeding zal endel verleend worden onder voorwaarde Tan hergebruik in natuur. j Aan en rond den IJzer. j 6<i* VERVOLG. Onze geleider gseft hier, van op den molen, uitle^ orer de gasbommen en gasobussen en hoe tusschen dia gasnevels, in bijna ieder hol of put eene Duitsche mitriljeuze stond. Het was reeds ia 1915 dit de Duitschsrs voor de eerste maal gas aanwendden. Aan dan voet van voDrzeffden milen vinden ■wij veel ho jfijzers ea gerief voor de smederij. Daar moet eene paardensmis in werking zijn geweest. De kerk lang* den anderen kant omçaande, vonden wij diar in de hoofdbeuk esns gosd bewaarde muurschildering.het H.Hart van Jésus voors'alleade. Op onzs vritag hoeveel Belçen er wel ia 't bosch vaa Houthulst alleen vielea, antwoerdt oaze kommandant : « misschiea wel duizeni, maar tien maal zooveel Duitschers ». Door het bosch bracht een Verichrlk&alJjk* wsg ons naar de gemaeata Houthulst en waarlijk, he'geen ikdairgezien heb zou ik niet geloovoa, Esoest eea ander hst mij vertellcn. 't Grenst aan het onmogelijke ea toch kwamen de Beleener over.De vergetding welke diejongenj verdienen is onberekeabaar. De kra-sende raren zweefden boven ons hoofd. Wij waren nu re?ds «en drletal uren ia die froatlijnan. Dasr komt geea mensch, tea audere er mag daar nieaiand komea, gezien de gevarea voor oatploffingstuif;en, wapeis, enz. Toch ontmosttea wij daar tweo inwoners, die op'tDuitsch kerkhof gin?en zo-ken of mis chien hua zoon of broeder er niet onder da aarde lag. Van de gemeente Houthulst blijirea maar eenige stakken muur o?er. Eea de il van het klooster, wiar een « velllazaret » vr.iî inge-richt, staat no^ recht, evénal î eea stuk muur ▼an de kerk. Op deza plaats, zoo deelde oaze kommandant mede, warea wij aan u terst geweldig Duitsch vuur blojtgesteli, çezbn de posten der Duit-scheis hooger stonden en wij, telkens uit Mer* kem vooraiirukkïnde, altijl in deze dispte gezien werden. De Duitschers konden d m volio vaur op onze bravs so'daten geven en veleu vialen als ilachtoffer van hunn?n h-ldenmoed. 't Belette toch dea vooruitgaag nie'.ea ik her-h'-al het, dat de offi":ieien dj soldatea smeek'.en toch zoo geweldiî niet vooruit ta driagen. Op htt kerkh >i te Houthulst is een monjter-blok, in een soort ba*<ite.*n, veel geUjkenis hebbsnde,met den Balegem .chea witten steen, opgoricht. De blok is weggeschoven van het ge-schut.Dat lomp vierkantig s'uk, anders is het niet ta betitelen, draa<tin het Duitsch, op dezijkanten in monsterletters, de vier voUenda opschriften : 1. Niemand hat grôssire Liebe, den die dass ersein I-eben las9t fiir sîiae Freunde ; 2. Dea treuea ïotea ; 3. W r wissen dass denen die Gott liebea aile Diagea zum besteadieaen; 4. Die 46e Reserve-Division. 1. Niemind heeft grootere liefde dan de.çene diozija levon laat voor zij no vrieadea ; 2. Aan de bttreurde dooden ; 3. Wij weten dat deçenea die God berainnen aile diagea ten beste dieaen ; h. De 45e reserve-afdeelinj)> Langs de baaa die ons nu naar Stadea bren^t ligt oneiad g veel ammunn t e ea ook zien wij daar nog veel van die kleine wa?çontjes dia wij hier op het manœuverp'.ein met duizenden zagen vertrekken op waggons geladen. O/er den berg komen wij ia Staden. Aaa de puiaea zien wij zear goed dat dit eene schooae nieuwe gemeente was. In het dorp is ailes stuk, oolc de kerk. waar de Duitschers eenen paardenstal had'len inoerichf f in den muur zijn dî gebeeldhouwde staties van den h. Kruisvveg niet kapot geschoten, maar er met de moeste zorg zijn ui gekapt. Dat zil ook een geschenk zijn dat de Duitschers hebbsa medegenom^n. Buiten het dorp wonen daar sedert enkel# dagen measchen in do overgeblevea kelders ea keukens. 't Is zoo overal, waar de men choa maar eenigdns kunaen, daar keeren zij teiug ea willea op hua ei^en eedoe zijn. Dat is de oud« trant ea een vast gedacht bij onze landbewocers. Wij waren hier ook uitgestapt en kre^ea ont rantsoen : brood en kais e i e;n « pinard » (dat i3 een kwart-flesch rooden wljn). Wij moesteu cokuit de vuist eten en terwijl wij wat weg en weer waadeiden spraken vifij twee vrouwen aan d^r gemeenie, die onà da volgeade inlichUogea f;aven : Den 27 Juli 1917 wist hier nog niemand. va* iets. Al met eens en zonder dat eea schot gèlost werd, kwaman de Duitschers heel de bevolkii(f verrpit'.igen dit zij oogenblikkelijk m >esiea vertrekken. Onza gemeente telds oageveer 6QQ0 inwoncrs. Door de Duitschers werdea wij aaarNlnove ea omtrek gezoalen. Van be /oorrading hebb *n wij nu niet te kla?ea ; v/ij omvingea reeds 3 kila rijst per hoofd om de 14 dagsn ; 5 kil. me.-l idem; wij zijn hier reeis met 400 tsnig. Die \rouwoa vertelden ons dat de geadarmen goed de g»« meentea uoarkruison waar nog ie's rochtitaat, om do vluchte'ingea die soms terugcecrei et wel op te wijzea dat ze mo;ea wonen ea bouwea, maar een anders goed dat soms nog ia beteren «tait is daa hst huiine, moet*n g rust \aten. In eea winkeltje verkocht men daar tab-^aaa 12 fr. de kil > en chocolade aaa 5 fr. het h;«lf pik. Juist als deklaroan voor do BeUisc'ie so'.di ea aldaar in kwartier de soep b'ies, trokke î onza autos verder. Het we-ier was na dna m ddaf vsrbeterd, doch de moddsr no? vermeerdatd. Van de wijk Stadenberi b'.eaf geen steen recht. VVîj komen nu voor CT93t'ItOOZ3ll3l£t dat ons aan dea slig vaa Filips vaa Artevelda herinnert tegoa Karel VI vaa Frankrijk, ia 138t. Deze pemaente werd door de 6° diviiia aan d« Duitschers on'nonen. Van op de puinhoop vaa dea kerktoren, ('t i3 al wat er nog liit), hebbea w j ean groot vergezicht vin het slagveld. 't Is bewouderenswaardig ea ik moet bekan» nen dat ik den laatsten op den puicihoop bleef. Mijae gedachtea divaaidea af, waaneer ik zoo een tiental meters hoog stoad. dit paao-rama benedoa mij, Wijl in den omtreîç aa•.^3chouwecd^ Koaden die boomen, als het no? boooi°a mogea geaoîmd worden, die pi'ndraden, dia holea, di» puttea. die kleiaa telegraafp^len, die overblijfselea vaa oorlojstuig er oneindix gszaaid, spreken, watzoudea zij mij onéiadij; veel wreele din^en vertellen. Hoe levende wezens hier koaden verbiij t'en gedurende vier laage jarea. b'jna iedere minuut aaa den dood blo >tgest$ld is voor mij eea raad-sel. Daar moet eene onmeaschslijke kracht-inspanniag voor noodi^ geweeU zijn en dat da onzan, die zich bij hunne eerste succesvolla aanvallea vrij gevoelden, als zij uit Merkem k vamen.hier door geeaea iegoastan 1 boe gewel« di? ook, wa-ea ia toom te houiea, he wel, vriand lezer, dat neem ik aan. De gedachte alleen van onze soldatsn, dat zij voor hunno ea onze bevrijdijg vochtea, moet die joagans het gevoel3a stegeven hebben dat nieis aaa hunne kracht koa weerstaan. 't Is aaders niet uit to leggen. 'Wordt ooorixextil.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.