mw ËrHîriiii.nF i AiiiniwinEif Ni» 203. 49» jaar. G. De Grasw3, Keielvest, 83. DE KLSÏMS PATE20T Woeissd.-Donderd. 2S-2S Dee. 8938 Per Ni- 5 eini -Per week 90 ctm Toegelatea doos* de Censaup. .-- wkjçwsimi KERSTMIS KLOK JES Klinkt thans, klokjes, hel en buj ! Opgetogen Galmt tea hoo?en 't Jubellia'1 der Eng'lenrei. Mengt uw tonen aan do koren : Ouze Ileiland is jreboren, Viu't het feest'lijk hooggetij ! Klinkt thans, kloVjes, heinde en vsr, Groet het gUnsen Aan de ttansen Der verbeide Morgenster, Die de wereld kvvam verlichten En de duisternis deed z>vichten Heerschead van der eeuwen lier ! Klinkt thans, klokjes, blij gernoed, 't Woest gerommei, 't Krijgsgedommel. Stormen, hebben uitgewoe I. Juicht met gansch het aardrijk tnede B/engeud aan dea Prius van Vrede, Aller dank en liefdegroet ! Klinkt ih^ns, klokjes, zioge uw stem 't Nieuwe ieven Ons gegevea In de grot vaa Bethlehem ! Noodi'gt 't tnenschdom ter bekeering Tit des HeilJad's iicfdeleering, Koei t de volkeien tôt Hem ! Klokjes Itlinken I christen ga, En kniel neder Voor het teeder Jezusktndje, vol genâ ! Vocr Zijne Almacht neergebagen Lcof de goedheid des Alhoogen 1 « In exvelsis gloria » D. R. H, Heropbeuring. In îl)e ir.ogelijke ve rçaderingen, officiee'e en *ie!-officieele is het al : heropbeuring ! samçn-•weiken. hsnd inhand t aan voor het herstellea \an handel en nijveiheid ! dat de klok slaat. Ir.tusschen blijft ailes stil liggen. Op honderd menschen zijn er 93 die vraïen «aime! het werk hunnrr hand?n hun brool te ■verdier.en. Maar niemandkan beginnen weiken. Fabrieken en nijverheidsgeslichten liggen iredîvongeii stil omdat de Dviischers s dert laug fel de gronds'.offen gesïolen of opgeëischt hebben «•n in de laatste iijden de machianen uitgebroken «f buiten gebiuiU gesteld hebben. In de bouwnijverheid ontbreekt steen, kalk, «las, enz. In 't algeraeen ontbreken kolen ! Hoc ko m t dat ? Bij gebrek aan vervoermiId"lea, z*gt men. Dat is ten deale waar, maar onjuist b. v. voor T*-a^ de kolen betreft. Kolen kunnen bij mid-Jel van schepen ver-aroeden wordan, ze'.fs veel beterltoop dan psr «poorweg. Er zijn duizcr.den binnenscbepenbescliikbaar, tlie vo!sirekt niet s ted.en hebben en de schip-pe's vragen ook uiet beter dan te œo'en varen. De «"chepen dorr d: af.rekkendr! Duitschers vooruitvestuur îligiïi n op de Schclda tisschen Dei deroionde en Anî\verp:-n. Kr iî nu een slimmerik die ui'cevonden heeft oat a! die gehepeu mosïea nageaien woiden ecr zc mogen varen. Dat B,zien£(Kit£eweldi£traac vooruit Immers , do opzichtsrs kunnen m3*r zoovoel sebepsn per dag keuron. Dat men meer opz:chters aanstelle ganaeg oiïï de keuring iu enkele dagea te doen, za" men zeggen. Zcerxveldatiî gezond verstar.d dat spreeiit, maar geen administratieverstand — die heeren z ;llsn wel uitleggen dat heC oanio.ïelijk is ma«r opzichters aan H stellen. Intusîchen weten de koolmijnen niet hoe van hunne kolen afgcraïkt — de menschen zitten zonder kolei ; de grco'.e sîedsn loopsn zelfs geviar sonder gaz en zonder eîektriciteit te vallan, wat voor i;ero!g moet hebben dat ailes zal stilvallcn, volsireàt ailes — zelfs liet brood-batiken.Ziedaar eene zonderinge wijze het hernemen van hmdel ea nijveiheid te b^vorderen ! $ Ons 1-and is onder aile opîiciUen uitgeput. — men zou aile midde'en moeten in het werk steilen om zoovesl i;rondstoffen en warei mo^e'ijk vaa al!en aard te doen en te laten binnenkomen ter beschikkingvaa iedereea, opdat de vrije koa-kurreDc'e oatsta. In plaa's daarvaa wordea de grenzen gesloten. Wij bekenaen voUaarne dat de taak der regeerinfir uiterst moeilijk is. Zij lcan c'et geheîl en al vrij handelen, omiat zij ook onder koattool staat van do bondgenooten, die zakere voor-wairden stellen, invoer bewijzen eischen, eaz... Zeker moet er toezicht gehouden vvorden, otn misbruiken te belett<în, rnîar toch is het no^dis; dat handel en nijverheid zich zoo oabeleminerd inogelijk knone bsvve?en. Wij geloovea dat de regeering met de bes^e gevoelens bczield is, maar voor alla adeni-nistraaatiëo zou het nu cf nooit de lijd zijn blijken te gsren van voorhaadaeming ea gazond verstanJ. In zijne joags!e redevooring in de Kamer heeft m'nister Jaspar amsekondigd dat aan al ds mjver.ii.rs de groolste mogel>jke vrijheid zal ceVen vvorden oa hunne nijverheid opaieaw te doea blceien. Deze verklaring, die er andere zal uitïokken, zal de beste iadruk maken op onze bevolking'. Aaiî en rond den lizer. IIe ent laatste ver'/oug. leparan en dan Ksmmaîbersr. Voo: deie lange reis vertrokken wij ook zeer vrae? ; wij volgden de groote ba in die in beîers î staat i; d'.n de andeve. Eeos aan Hoorstade gekomen ireffea wij beurtelings de Belgische, Ainerinaansche en Engelsc'ne caatoaaemen-ten aan. De gemeecto Eiverdioge is zeer erg bescht-digd. Daar woont niem ind meer ; m-Mi ziet er no.j cen deel der kerk en ee.j deel vaa e«n kastee'. De boomen die langs geheel de baan st^an hîbben erg door granatea geledea ea we-k'ie"!en zijn, Jangs h?el den weg, bezicr de « k-.vefsu ea» der boomen met teerte bestrijkeu. De tramlijn die naar Iep l'en leid: is weggs-fc'jo en ea van ieder overblijisel van de nui;e i. hebbea de Engeischea eaae kleiae versterk'.e po~-itie geraaàkf. Van 13:ielen-bij-I: peren bestaat geen stsea meer. Met groote v rwonde-lig z'ea wij hier veel Cbia! ezea aan dea arbei 1. Die hebben hiïr oen groot l-amp opge^laîca. Die aiasten zien ons ' zoo vreentd aan ea het gure wed r h eft we!ni; effekt op bc i ; zij doen m lar immer voorf. W.j bevindea o s v/cldra ia de stad Ieperen en oîizî au'oi hou len voir de halls stil. Icdere toesçhouwar stiat hier als s'ora ges'a-f en en op onzi lippe i konien b ina ^elijktijdig de woorden : 't Is verscbfik'ielijk 't is ver-BCbrik' elij < ! Op de Groote Mark! ea ia de groote Etraîen zijn de puinhoopen we^geruimd en zoover wij kunnen zitn is he al steeagruis. Die schoone halle, een psielvan Vlaanderen's kuast, lige daar roor oaze voe en. Enkele stukken muur blij ven recht, evecals vaa de S;-.Martenskerk. Dezi kerk dag'eskent. van de 13e eeuw, evenals het hospitaa!. Het gebouw der Gilde vaa de Lakenwevers, ' het stadiiuis, het muséum, eade ho'darde onde liei'e huizsn in goth'schen stij!, aliea eeawea-ou^e ge lenkteakens van onzen roetn en waar aan men handerie jarea gearbeid werd. dat ailes en allé andera huizei beneveas da rijjchool van het leger, zija eakel een noop puin. Is zuike vernie'ing wel betaalbaar en is de heropbîuw vaa z îlke siad wel mogelijk ? Men moet het geilen hebbîn om er zich een gedacht te kunnen vaa maken. 't Is ongelooflijk. Kommaudaat Van Trooyea verteit oas dit de Dui'schers slechts cennual met eene pxtroelja van 300 maa (uhlanea) in de stai lcvvamen. Z'j vertrokken toen do slag aan dan Yzer bfgon en toen hunne nede'laaT geblakea wasendsBel-gea een deel van 't Veurneambacht onder water haddea gezet, vialen zij de stad Ieperen zijde-waarts aan. De keizer had ain zijne solditen beloofd dat zij in Novembsr I914bunnezei:evierendeintreie in hel oude leparen zouden doen. In den flank niet lu'ikende, marcheerden de Duitscaers dan met duiz îndea rechtstresks op Ieperen af, 't iukte lien nog nie!. De Eagelschen hieldea ken op e^rbieligen afstand en, hisrover vvoedend, begonnen da Duitschers de stad met zwaar geschut en brandbommen le beschieie i. Ilot hielp ecliter nog nieS zij Wonden er niet in geraken ; de En^elschoa hieldea zich dan zooveel mogelijk buiten de stad om de beschie-ting te voirkomen. In x\pril 1915 kwameu de griizen tôt op 2 i<ilotnslers dsr stad en er, trots al hunne pogingen, nog niet in gelùkkende ze te varoveran, be^onnen zij da geheele, willekeu-ri<e, opze telijke vernietijin? die wij nu zaarea. Na uuilijk moesten de invvoners wegvluchten. V/ij verlatea da s ai langs de Rijselpoort, ■waarfan het achterdeel nog rech'stait, een droevige en laais'o b'ik warpeade op hets:cea in weiiHgea tiji vernield vverd ca bjna duizend r jarea menschïlij'te keanis ea geestesarbeid heeft gevejgd. De gameenten Dikkebusch en Vormezeela z'jn echt^ woes'en'jen. Hoi kasteal van dea he*r Bruj'ne 1 met zijnen beroemden doolhof, staaada op de wijk Vi -rstraat, is geheel vernield. Wij koraen wel Ira aan dan Kssaaialberg en Ptipperi uif. Na vijfiicn minuten zijn wij op de kruin van d»n Sch rpeTbarg ea beoiaden oas nagenoeg l'JOm. biveu den waterspiegel der zee. NeV'-ns ons op 3)0 m. de kruin van doa Kemmelberg, een 30 tal nieters hoo»er. Da tijd te kort zijade bestijgea wij den tap van den Kemniel niet. D it bslet echter niet dat \r j oas een gedacht van de venvoesting kunnen geven. VoorzaS.er ze?t de ! o nTiandaut zil de top van den Kenvne! wel vrat vernvnierd z'ja, gezien de hondir 1 duiz'nd*.obuî^en dis h;er vielan van bei le iegecs. De Fianscha i voch'en hier steeds te zamen met de Enreischan. Als vvij van op dat punt den omtrek beï.chtigen gelijkt ons !and, voor zoover ons oo* draagt, eene wilier-nis.Wat krachïin'spinnîn» en taaisn wil hier van onsa banl^enoiten gever^d werden om dat brandpunt te bshouden is niet te schatten. Hoe di'cwijls lazenw j in da medeleelingea oiet den K"mme b^rg nie*. Hier zijn eens waar-l'rjk mijnan te z'e i ea trechter?, met honlerden. Ds Duit ehers m ai en e?ns den Kemmel, maar aooit d :n Schsrpenberg, die er ook deel van_ maakt. Bijgavol » ha Idea zij den Kemmel noait geheel. De sc'dHen stonden hierop vijf tôt tien meters van elkaar. Geea wondar dat zij hiar leefdan a's mollen onder de aarde. Wij had len eens gehoord dat de Engel-chen verre on Jermijniagen hadJen en onze geleider wijst ons op Wyt-chate. Dat vloag heel e i al ia de lucht, tengovolge der mijnen. 't Was dan reeds stuk^eschoten door de Duitschers, maar z:j haddea het z^ogejeg 1 dorp veroverd en vonden er met honderden den diad. Terwijl ik daar op den ber^ rondz;e,"r.iag ik mij af hoe die solJatea met ma'eriaal baven diea top gérai-tsn. D it is voor mij e ;n raadsal ! Na 40 minuten keerden wij naar on?e autos teru? ea ik vroeg aan dan chauffeur waar de geaie »nte Kemm' l was Wel hier, Mijaheer.vrij staan er op ! (en ik zag er niats van !) Over Rea nghe'st dat vern'ct:gi werd, r'.jdei wij door de EngeLche kampen naar Poperinge. Wat opaierkcnîwaardig is : in de Engeischs kampen zijn bijaa allo schuilpl latsen ia plaat-iizor, zoodat de solditan dm oak be'ar tegen brandbanamen bastaand waren. Voaralaer wij in Pope.iage komen. rijd«n wij voorb'j eaa groot Enge'sch-Fransch kerkhof, eesr schoon aa- galegd. Droavije miar msldeas-vvaaf lige bijzande h il. Wij zijn ia 't voile hipps'aad ; hier is er drtt'c op da akkers Kswerkt, alaoewel de besch'e ins' der stai Popiiiage en omtrek bjna nosit opbi'îld. S echts esnmial, zaoals in Ieperen, kreeg de stad ia 1914, het bezos'c van een OOOtal Duitschers. Do P'njrelschea en Franschen bezeitea za van einda 1911. De stai heeft nogal geledea. Da eerste bïschieting digtee .eat van 27 April 1915. Ee-i iatv)ner verteli: oaa dit het getai d>aden p 200 mag gesebat wordan. j Van den 23 April 1J13 tôt 1 Oktobar lïatst _ werd da 3 'a 1 volkomen door de troepon ontruimd. De beschieting vermiaderje daa, miar hield toch niet op. Oaze 'aatsta dag was niet Z30 sangenaam, ' vvij hadden bandbreuk en dsd;a eou diel dar baan te voat. Men kwim ons ta Veurne af'nalen. Na een kort ootbijt in oas kwartier te De Panne verirokkea wij naar Gant over Br.igga Eekloo. Wat gevoelden wij ois gelukki^ toen wij 's avon 1s op dea Kou'er kon !en a's^appen ea afscbsid van Onze kosfraters mmen. Wat sch'.en het oas hier grootsch ea aaage- isaam, na al die varnielin^ te hsbbaa geziea. ❖ Een aangeaame plicht dieaea wij hier ta ver-vuîlen door de inrichtei's vaa die bslangrijka reis vaa harte te bedanken.In deeersteplaats da heeren opp-r-oflîcieren van het Belgisch fïoafi-kwartier ; dan den beer kommand ict Salmon, voor zijne 1 errijke vo >rdrac'at te Brujsel ; den hser komminlant Laiuc, die ons te De Panna ontvin? ; daa heer kommandmt Van Trooven,1 een sympathie'r, fliak officier, die o js s'êads ver^ezel ie en ons o/er den IJzer en omtrek, en al zijne ver^vo.stinjoâ brcedvoîrlgen uitleg gaf ; onze ga!eidar=\ luiteaant Mithot ea luite*. nant ICervya de Letten'aove en bijeaaderlijk-onzen konfra'er, M. Henrioo, de ontwerper van die reis, die steeds ten onzan diensta was en die niet allaen ons, maar oak onze lezers in de ge eg :nheid stslde de gebaurtenissea aau dea IJzer te kuaaen nngaan ca te kunnen lezen. G. D. G. _____ — —«a* , Nieuwsjes uife ons Land. Sa provlaoisraai v&n Aarlsa heeft eea kreiiet vaa 1!X),000 frank gestem.l tôt het op'ic'ven van een herianeiingsmar.ument voor ds gefusileerdo burgers ea deze in balliag» schip gestorvan.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.