2e Jaargang. — H° 44 -1 O CEINTIEM Zaterdag II Mei 1918 DE NIEUWE TIJD Orgaan ■\r&LiGL ca.© MinderlieidLssocialisten v a. / c er L<r es i a. r> Proletariërs aller lancîen, Vereenigt U 1 Karl Marx. Beheer en Opstelraad : LEOPOLD DE WAEJ1.STRAAT, 6, Antwerpen Elke medewerker is persooiilijk verantwoordeliik voor zijn schrijven < Geef de wereld waarin gij leeît de goede richting aan, dan zal de tijd de ontwikkeling brengen. - Schiller KARL MARX 1818 - 5 MEI - \m% Bijna ongemerkt is de dag voorbij gegaai waarop het intemationaal proletariaat den mai herdenkt die de grondlegger geweest is van he socialisme. Onder andere omstandigheden zou de honderd ste verjaardag van Marx's geboorte eene gebeur tenis geweest zijn die heel de v/ereld door d< arbeiders' zou te been gebracht hebben. Geei nationale of godsdienstige herinneringsdag zou il grootschheid en in pracht, in diepte en in omvan^ kunnen wedijveren met de viering van den Grootet Meester wiens geniale geesteskracht eene nieuwi wereld schiep, eene wereld waarin haat en nijd verdrukking en verslaving, uitbuiting en roo ophouden, waar de vrucht van den arbeid zoi toekomen aan den arbeider zelf omdat all< menschen er arbeiders en voortbrengers zoudei zijn met gelijke maatschappelijke rechten ei plichten. In de lange rei van socialistische voorkamper: zijn er velen waarvoor het leven één onafgebroket zwaren strijd geweest is, wiens heldenkamp ei offergeest bewondering en eeuwigen dank aî dwingen. Ontelbare verlichte geesten hebben zicl om het lot en den strijd der arbeiders bekommeri en hebben lichtende mijlpalen opgericht lang: heen den stijlenweg van onzen Golgotha; tien duizendtallen onzerkameraden waarvande namer nergens geboekt staan en nooit vernoemd worder verkwijnden in de duisternis der kapitalistisch* moordholen die men gevangenis noemt oî sneuvel den in een ongelijken strijd tegen de gewapend< soldeniers van de bezittende klasse en cimen teerden met hun bloed de muren van de burcht de arbeidersorganisatie. Maar wij kennen er geen di< als Marx, vechter en denker, slooperen bouwer met hoofd en hand even ijverig werkte. Met beidï voeten zich stevig vastschroevend in de werkelijk< aarde ging zijn fonkelend brein in vermeteh gedachtenvlucht naar de ideele wolkenhoogte var eene ailes durvende wetenschap. Zich door zijn worstelen voedend met de sapper der tastbare werkelijkheid verhief zich zijn mach. tige kr-uin tôt aan den hemeltrans en staardt zonder duizelen met den kalmen blik der eeuwig-heid in de grenzelooze ruimte van het verleden zonder begin en de toekomst zonder einde. Hij bespiedde de lijnen der eeuwige beweging en zag hoe tusschen de stervende en de wordende dingen één groot vlechtwerk van oorzaken en gevolgen zich immer voortvlecht en onverpoosd met onver-zettelijke logika het eene verschijnsel uit het andere doet ontstaan. Hij smeedde met vaste hand de stalen wet van het maatschappelijk wordings-proces : het Historisch Materialism. Er is geen land ter wereld waar Marx niet gewerkt en zich doordrongen heeft van de ekono-mische toestanden in verband met volk, klimaat en bodemgesteldheid en zijn eigen persoonlijk leven was zeker zoo intemationaal als zijn wetenschap. Hij voeldezich ook overal thuis en werkte overal met hetzelfde gemak als in zijn eigen land. Als elke duitscher van zijn tijd stak hij diep in de individualistische filosofische leer van Hegel evenals zijn vriend Friedrich Engels die van Marx's leven en werken een onafscheidbaar bestraddeel is. Zij zouden zich echter beiden loswerken uit dien îilosofischen nevel en de koude, nuchtbare werkelijkheid als vasten bodem voor hunnen opbou-wenden gedachtenarbeid kiezen. De zin voor realiteit en den positieven aanleg was bij Marx een erfenis zijner voorouders. Het was een natuurlijk voortzetten van den klaren geest der I6de eeuwsche joodsche stamouders die bijna allen vermaarde schriftgeleerden waren langs vaders zijde, wijl ook langs de moederlijke famielielijn kan gewezen worden op een geslacht van gezagvoerende rabbijnen. De vader van Marx was een beroemd rechtsgeleerde en had groote faam verworven als advocaat te Trier waar Marx in 1818 op 5 Mei geboren werd. Marx studeerde te Trier en later aan de hooge- î scholen van Bonn en Berlijn en behaalde in 184 i reeds het doctoraat in de wijsbegeérte. Zijne sociale bedrijvigheid begon in een tijc van sterke Pruissi'sche reactie door het aanvaardei van het redacteurschap van de liberale Rheinischt Zeilung te Keulen in 1842. ' Zijne positie aan dit blad dwong hem de maat schappelijke verhoudingen van nabij gade te slaat ( en weldra voelde hij dat er iets in hem haperde ' dat hij in dat midden en op die plaats niet koi beantwoorden aan de innerlijke roeping die hen op andere wegen lokte. » E In 1843 huwde hij de beeldschoone Jenny voi i Westphalen, die hem heel haar leven sterk ei : trouw ter zijde stond en niet alleen hem maar ool i zijn werk liefhad. In geest en in ziel, in wil en ii i daad was haar leven steeds in eenklank met he zijne en deze zeldzame omstandigheid dat twe< , menschen in elkanders denken en voelen opgaan j en als het waretot één wezen versmelten, heeft ( meer dan al het overige, er toe bijgedragen il Marx recht te houden dien onwrikbaren wil e: ( die stalen daadkracht die door geen stormen, doo j geen vervolgingen, verbanningen, armoede e; , smaad te knakken waren. > In dit zelfde jaar wetd de Rheinnche ZeHun< door de regeering opgeheven en een vriend vai 1 Marx, met name Arnold >?uge, riep hem naa î Parijs om daar een nieuw democratisch orgaan o] te richten. Dit orgaan was de fien'ueh-Wc ">i~c ' sische Jahrhùcht r, dat in 1844 als tijdschrift h Parijs verscheen, doch dat reeds bij het tweedi * nummer viel, omdat Ruge en Marx nu eenmaa ! voelden dat zij niet samen denzeliden weg kondei uitgaan. Ruge was iiberaal maar Marx droeî : reeds toen in zich de kern van een nieuwe wereld ; orde en wilde nu heel en al met het oude breker ; en met voile zeilen naar den nieuwen horizon i stevenen. In dit orgaan had hij ook als aïs medewerkei i Friedrich Engels opgenomen. In dezes schriften vooral in Vmrisse zu einer Krilik der Nationui ■ Oekonomie, zijn de eerste grondlijnen te vinden van de socialistische stellingen die zij beiden in nauwverbonden arbeid tôt eene wezenlijke wetenschap zouden uitwerken. In dit stuk breekt Engels al de ekonomische begrippen van dien tijd ai en komt door scherp volge'nouden kritiek tôt de slotsom dat niets ont-ziende concurrence de maatschappij gebracht heeft onder de heerschappij van het recht van den sterkste. Engels woonde toen te Manchester waar hij de ellende van den fabrieksarbeider onder de oogen had en ailes wat hij schreef steunde op feiten die hij met eigen oogen had vastgesteld. Die feiten in verband gebracht met de voortdurende arbei-dersopstanden van 1843 te Manchester, en de révolutionnaire beweging der Chartisten in 1843, legde hij neer in een groot werk dat heette : <lie Lage der arbeiienden Klasse in Enge/and, en verscheen in 1845. Het laatste hoofdstuk van dit boek geeît een duidelijken blik op het gemoed en het tempera-ment van Engels en tevens opde vreeselijke toestanden van het proletariaat in Engeland. « Ik blijf daarbij, de oorlog der armen tegen de » rijken, die thans reeds afzonderlijk en onrechts-» streeks gevoerd wordt zal algemeen op groote » schaal in Engeland gevoerd worden. Het is te » laat voor eene vredelievende oplossiiig. De » tegenstelling der klassen wordt steeds scherper, » de geest van verzet groeit, de kleine opstootjes » ontplooien zich tôt groote gevechten, een kleine » stoot zal de steen aan 't rollen brengen die ailes » met zich mee zal sleepen.... » Engels voorzag dus de sociale revolutie. Marx was door dit boek geweldig getroffen en begreep dat hij nog veel te leeren had, niet in zijn boeken maar wel in het werkelijke leven zelve. Hij doode in zich de filosoof die alleen het afge- trokken begrip « mensch » kende en toen Engels hem te Parijs op 't einde van 1844 kwam bezoeken schreven zij samen het bnek : « Die lieilige Famille oder Krilik der kritischer Krilik.» Dat was de verloochening der abstracte filoso-fie en de definitieve breuk met het burgerlijk verleden.Marx zocht nu een andere werkkring om de nieuwe leer te verkonden en had een orgaan bij de hand dat door duitsche uitgeweken socialisten te Parijs kortelings verschenen was onder den naam : «Vorwârts». Na een jaar bestaans werd het blad door de ; fransche regeering verboden en de redacteuren , werden over de grenzen gezet. Zoo kwam Marx in 1845 te Brussel, waar hij in gestaaigen arbeid zijn toekomstplannen gereed maakte tôt in 1847t In dit jaar gaf Marx nog een uiterst merkwaar-j dlg boek uit : « Misère de la Filosophie » in antwoord op een boek van Proudhon dat getiteld 5 was : « Filosophie de la Misère». i Brussel was te dien tijde ongeveer wat een GenîinZwitserland is: een middenpunt van inter-( nationale révolutionnaire elementen. Duitsche, ) Fransche, Poolsche, Russische e.a. vluchtelingen waren daar vereenigd in een kring met revolu-^ tionnaire strekking onder den naam van : « Inter-j nationale Democralische Vereeniging». — In s dezen kring waar Marx het voorzitterschap der duitsche afdeeling waarnam, leerde hij ook ' Bakounin kennen. Zijn wezenlijk socialistischen ' werkkring vond hij echter in de « Arbeiter-i Bildungs Verein » dat ook te Brussel door duitsche arbeiders opgericht werd. i Intusschen was het brandpunt der Duitsche Socialistische Beweging naar Londen verpiaatst geworden waar enkele, uit Frankrijk verbannen ^ duitschers den 1 r Comffiunlsien Bond 3 hadden opgericht. Marx en Engels die in dit organisme een middel * zagen om hunne, in middels tôt een stevig geheel , uitgewerkte denkbeelden, eene internationale i draagkracht te geven, trokken naar Londen. j De twee groote steliingen die de gevolgtrekking waren van hunne jarenlange studie waren : de i onverbiddelijke en onvermijdelijke strijd tusschen t arbeiders en kapitalisten : de kiassenstrijd endenoodzakelijkheideener internationale samen-' werking van het proletariaat : de Internationale Vereeniging. Deze twee groote grondstellingen vormden het motief van het wereldbekende Communistisch Manifest dat in 1848 gereed was. In Februari van dit jaar brak echter de revolutie te Parijs uit en Marx trok er heen. In Mei van het zelfde jaar vestigde hij zich weer te Keulen om onder den invloed van de Révolutionnaire gisting die van Frankrijk naar Duitschland was overgeslagen in Maart 1848, te - beproeven de arbeidersmassa te organiseeren. Op 1 Juni 1848 verscheen dan ook te Keulen, onder de leiding van Marx een nieuw blad, de : « Neue Rheinische Zeitung». Op 16 Mei 1849, werd Marx, die het te bont maakte naar de zin der toenmalige machthebbers, het verblijf in Keulen ontzegd en drie dagen later, 19 Mei verscheen dan ook het laatste nnmmer van zijn kranig blad. — Marx leefde voortaan te Londen, steeds met Engels, arbeidend aan de organisatie der arbeiders, en stichte in 18S6 de Internationale èn was ondertusschen klaar gekomen met het standaardwerk Het kapitaai dat sedertdien de bijbel gebleven is van de Internationale Sociaal - democratische arbeiders. klas. In de waarneembare wereld der stoffelijke dingen stierf Marx te Londen, 14 Maart 1883, doch voor ons stierf hij niet en zal nooit sterven Niemand van ons kan zeggen dat hij Marx ten voile begrepen heeft, maar ieder van ons weet dat hij aan dezen onovertroffen Meester eeuwigen dank en eeuwigen eerbied verschuldigd is omdat hij ons leerde onze macht te beseffen, omdat hij ons gebracht heeft de openbaring eener nieuwe wereld waarin eindelijk zal bewaarheid worden Arbeid Adeît ! E. J. ALLERLEI Prijskanip van karikaturen. — Door de zorgen der Vlaamsche Kunstvereeniging wordt een pryskamp uit-geschreven voor karikaturen betrekking hebbende op onzen aktivischen stryd. Drie prijzen zullen toegekend worden : van 50, 25 en 10 frank. De inzenders moeten hunne spôtprinten uiterlyk op 31 Mei 1918 onder gesloten omslag verzenden naar den zetel der Vlaamsclie Kunstvereeniging, Prinsesstr., 16, Antwerpen. Jury en andere bepalingen omtrent den pryskamp worden een der volgende dagen medegedeekl. Centrale voor Soc. Dem. Aktie. — In het Brusselsch weekblad « De Vlam » van 5 Mei wordt tôt twee maal toe gewaagd van een programma of een politieke ric-h ting van do « Centrale voor Soc. Dem. Aktie ». Wij houden er aan te doen opmerken dat van een « programma » van deze Centrale bezwaarlijk spraak kan zijn. Deze Centrale, bestaande uit een afvaardïging uit elke socialistische oppositie-groep uit Vlaanderen, is sleclits geschapen om zoo veel mogeljjk voeling te - houden tusschen de versojieidene sociale groepee-ringeji.Indien van een programma sprake zijn kan, dan kunnen sleciits het beraadslagen der propagandawer-king en het onderzoek naar een eensluidend programma voor « Minderheidsgroep », « Nieuw Vlaanderen » en de groepeeringen uit Lier; Gent, Tienen en Leuven, sis programpunten beschouwd worden. Wat in het bizonder aangaat het Secretariaat dezer Centrale voor de provincie Antwerpen, wordt telkens ruggespraak gehouden met de « Minderheidsgroep » van Antwerpen en kan deafgevaardigde uit Antwerpen sleehts met een bindend mandaat aan de beraad-slagingen der Centrale voor Soc. Dem. aktie deelnemen. Kari Marx's honderdste geboortedag. — Profess. Franz Oppenheimer schrijft in de «Voss. Ztg.n naar aanleiding van Karl Marx's honderdste geboortedag o. m. : « Marx doet den stap van de utopie tôt de wetenschap, dpordat hij elk komend socialisme tôt taak stelt « de toekomstige ordening uit de ontwikkelingstendensen acr kapitalistische maatschappij zelve door middel van het hoofd te ontdekken ». » De weg naar deze oplossing voert derhalve alleen over het volledige theoretische iuzicht in het ontstaan en het wezen der kapitalistische verkeershuishouding. ik geloof en heb een mensclienleven aan het bewys daarvan besteed, dat de door Marx ondernomen gigan-usche poging tôt oplossing van het vraagstuk op ver-scheiden punten mislukt is ; maar dat doet geen af breuk aan zijn verdienste het vraagstuk het eerst helder ^esteld te hebben. Het is vooral nu noodig, daarop iiadruk te leggen, omdat het grootste deel zijner politieke iianhangers er weer als de kippen by zun de toekomstige ordening uit het brein te stampen ; zij zijn weer utopisten geworden. » De tweede groote vordering, welke wy den Meester lankéD, is de kern van zijn « materiahstische opvatling van de geschiedems». Sleehts de kern, als ik goed zie. Ook hier gelât net, het zuivere erts van aile siakken te scheiden, maar ook. hier zal de noofdgedaclite biijven, dat liet niet de Ideeén der Menschen zijn, w elke hun maatschappeiyk zijn bepalen, maar dat het oingekeerd het maatsoiiappeiyK zijn is, dat de ideeôn bepaalt. Deze stelling is gedurende de laats. e twee decenma meer en meer tôt do hoofdsleutel van zelî's al het sociologisch iuzicht geworden en zal dat blyven, wanneer ook de bovenmatige toespitsing op het economisch-technolo-Hisciie moet worden opgegeven. » De geweldigste praestatie echter van den denker is aan de theoretische économie ten goede gekomen Hij heeft het probloem van het kapitaai grondig en geheel opgelost. » Vôôr hem werd dit als een zaak opgevat ; van hier uit echter is de oplossing van het rente-en winstvraag-stuk volslagen onmogeiijk. iMarx zag het eerst in, dat het niet op een zaak, maar om een door zaken bemid-delde «verhouding » tusschen menschen, om een maatschappelijke verhoucting «aat, en liet zijn opvolgers nog sleehts d^ betrukkelyk iiclite taak na, om den aard van deze vorhouding als een monopolie-verhouding nader te bepalen ». Dit zyn de drie vorderingen, die de wetenschap, vol-gens Oppenheimer, aan Marx verschuldigd is. Vecht EageJand niet voor Belgle ? ? ? — Uit de «Belgische Sociahst » van 20 April 1918;. « Een paar kleine Engelsche vakbondon van New-castle moenen het noodig te protesteeren tegen het binnanroopen van meer manscuappen der Engelsche regeering, door op de Beig«n uit te vallen. Een vak-bondgingzelfzoover een dagorde te steinmen: dat geen hunner leden zou binnengaan \ oor dat aile Beiden uit de fabrieken zijn ». Deze menschen doenjuist of het do schuld is der Belgische werklieden dat or meer soldaten naar het front gezonden wordon. Als deze Engelsche werklieden moesten lyden wat de Belgische be\olking geieden heeft ; als zy als soldaten moesten vechten met het voedsel en de sokly die onze soldaten krygen ; als hunne vrouwen moesten acliterbljjven met de paar shillings dis de Belgische soldatenvrouwen ontvangen; als zij, zooals onze werklieden, smds meer dan drie jaar in ballingschap moesten leven, dan zouden zij wei een andere taal spreken. „— Zij weten misschien niet dat het duizer.dmaal maaj gemakkelijker is vriystelling te krygen in het Engelsche dan in het lielgische leger. Dat nu nog met den nieuwen oproep byiia aile stielmannen in allo bedryven maar zullen opgeroepen worden tôt *4 jaar, terwyl in het Belgische leger sleehts in de metaalbedryven vry-stelling kan bekomon wordon. Wie in l5l8 nog niet

Er is geen OCR tekst voor deze krant.