De stem uit België

573603 0
close

Warum möchten Sie diesen Inhalt melden?

Bemerkungen

senden
s.n. 1917, 06 Juli. De stem uit België. Konsultiert 29 März 2024, https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/de/pid/tm71v5cf99/
Text zeigen

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Burecl t 21, RUSSELL SQUARE, LONDON, W.C. Téléphoné: Muséum 267. Abonnement : 2sh. voor 3 maanden. Subscription : 2sh. for 3 months. Voor de Vereenigde Staten : 50 cts. Voor Holland : 1 fl. Voor Frankrljk : 2.50 fr. Voor de soldaten : lsh. of 1.50 fr. i n irriPi! 3d& Jaargang, Nr. /\2. (Blz. 1527-1538.) Opl-age: 11,100. VRIJJDAG, JIJLI 6, 1917* Registered at G.P.O. as a Newspaper. 12 blz. I Bishop's House, Southwark, S.E. Ons dierbaar vaderland ondergaat een groot v rlies in het afsterven van den diepbetreurden en hoogst-verdienstelijken Voorzitter der Kamer van Volksver-tegenwoordigers, Frans Schollaert. Het is een plicht van dankbaarheid, voor al het çoed aan Kerk en Vaderland bewezen, dat onze ^eesteiijken en geloovigen op bijzondere wijze den doorluchi!gen overledene in hunne gebeden zouden -ndachtig Lijn. t A. A. DE WACHTER. Vie. Gen. van Z. E. Kard. Mercier. — O In Memoriam. FRANS SCHOLLAERT. Ste. Adresse, 30 Juni 1917. • Het is voor ons vandaag ean droeve, een zeer droeve dag. Stiaatsminister Frans Schollaert, voorzitter der Kamer van Volksverte. genwoordigers, overleed gister avond, te 9 uur, te Sainte-Adresse. En al wisten wij sedert weken, sedert maanden reeds, dat iederen dag het pijnlijk oogen-bhk komen kon, al verzekerden ons Dr. Lebrun en Dr. Smets dat er hoegenaamd geene genezing meer mogelijk was, toch hoop-ten wij tegen aile hoop in, en terwijl de eene dag na den anderen kwam daohten wij op heit laatst dan toch dat het nog voo-r ditmaal niet ' zijn zou. Hij was verleden jaar zwaar ziek gevallen en had dain langen tijd zijne kamer niet mogen verlaten. In de laatste maanden van het jaar was hij weer opgeknapt en had zich weer aan den arbeid gezet. In het vroege voorjaar kluisterde dezelfde kwaal hem weer op zijn lijdensbed. Hij is langzaam, langzaam achteruitgiegaan, nu wat beter dan wat slechter ; Dr. Ramon, eene Parijsche groot-heid, kwam hem voor enkele weken bezpeke'n en scheen niet aile hoop op te geven,—roaar de Meester van hierboven had er anders over beslist, en vandaag bracht man ons de tijding van zijn' afsterven. En het is een zeer droeve dag voor ons allen,"voor de Belgen buiten en in het vaderland. De duizenden schamele vluchtelingen hier in Franforijk vertliezen in hem hun groot-sten weldoener, en glnder in het omaloten land zal die treurige tijding als een verplette- rende slag gevoeld worden. # * # Laat ik u een paar woorden meded-eelen wat de loopbaan van Frans Schollaert was. Hij werd geboren op 19 Augustuis 1851 te Leuiwu, studeerde aldaar, haalde er zijn diploma. van advocaat en was v-erscheidene malen stafhouder der Leuvensche balie. Zeer jong trad hij in de politieik, eerst als gemeen-ieraadslid van Leuven, daaraa als provinciaal raadsli-d. Op 12 Juni 1888 werd hij door het arrondissement Leuven naar de Kamer van volksvertegenwoordigers giezomden waar hij sedertdien onafgebroken gezeteld heeft. Van 25 Mei 1895 S Augustus 1899 was hij Minister van Binnenlandsche Zaken, van 12 December 1901 tôt 9 Januan 1908 Voorzitter der Kamer, en werd later in die hoedanigiheid nogmaals gekozen op 12 Nocember 1912. Hij werd Minister van State op 6 Mei 1907, stond aan het hoofd van het cabinet van 9 Januari 1908 tôt 17 Juni 1911, en was achtere-envolgens Minister van Binnenlandsche Zakenf Minister van Landbouw en Binnenlandsche Zaken. Minister van Kunsten en Wetenschappen. Het ligt buiten mijne bedoeling en mijne bescheidenheid hier een overzicht te willen geven van zijne zoo actieve politieke loopbaan. Het moge volstaan te zeggen dat er in den loop van die vele jaren geen enkel vraagstuk van belang in ons Parlement is ter bespreking gekomen waar hij n:et, of zelf het initiatief had van genomen, of de leiding van nam. De wijze staatsman ging bij herç ge-paard met den man van «touten politieken durf. In h-et Belgisch Parlement, sedert zijn bestaan, kan ongetwijfeld gewezen worden op schitterende partijleiders en partijhoofden, maar de echte staatsleiders, de echte staats-mannen, kunnen wij, .van in het verleden tôt op den dag van hed'en toe op de vingers tellen. Hoe men er oo-k^ over d-enke, de poli-tieka band die Frans Schollaert aan de katho-lieke partij hechtte, was nooit zoo sterk dat hij niet, waar hij het noodig achtte, onaf-hankelijk van ailes voor de eigen goed en noodig gsachte oplossing streed. Hij heeft nooit de weinig achtenswaardige roi gespeeld —klajsiek geworden'in het België-van-voor-den-oorlog—van ministers of staatshoofden die weken lang bij de volksvertegenwoordi-gers de zwakheid van "Minister's vriend-schap " uitspeeldan om eene gewiLKge meer-derheid te vinden voor het een of het ander ontwerp. In politiek® j-ournalistenkno-ei'erij was hij evenmin bedreven. Schollaert is in de groote oogenblikken van zijn parleméhtair leven voor de Kamer komen staan, stoutweg en onbevreesd, en heeft met hardnekkigheid voor zijne idealen en gedachten gestreden, en hardnekkig willen bekomen wat hij meende voor het land h"eilzaam en noodig te ^tijn. In die dagen heeft hij nooit geschitterd door grootsche of -gloeiende redevofrringen—die gemakkelijke taak liet hij aan anderen en dat ze in vred'e rusten—hij hield zich bij?/werke-lijkheid en daden, en met een hem kenmer*. kende koppigheid, waar het de grondbegin-selen gold van zijn staatsmansopvatting en van 's larids vrijheden en rechten, dreef hij zijne gedacihten door. De strijd dien hij te strijden had voor de overneming van Congo door België, met de crisis die er op volgde, zal niet licht vergeten worden ; en evenmin zijne fiere en onbuigziame houding bij dp ver-dediging zijner schoolwet, waarbij hij, d« reeds grijs geworden en vermoeide strijder, voor het eerst hardnekkig optrad voor het ver-plicht onderwijsstolsel. Toen hebben degen-e die hem met a'1 hunne krac'hten hebben be-kampt, in een der grootste manifestaties die wij in België hebben gekend, te Leuven, kunnen zien dat die man heel het katholieke België achter zich had, en ovér eene macht in het land beschikte die voor hem nooit een. politiek man gekend heeft. Als een baanbreker is hij tevens opgetreden voor die hervorming onzer legerorganisatie. Hij deed de loterij en het remplaçantstelsel afschafïen, alsmede dit van de vrijwilligers-werving, en bereidde aldus den weg voor de tatere wet de Broqueville. Wêinigen bezaten zooab. hij het algemeen vertrouiwen, en dat kwam door zijne volko-men eerlijfcheid. Want dit is de groote en meest merkwaardige eigemschap geweest van dezen staatsman, zijne onkrenkbare en onaan-vec-htbare eerlijkheid, hoe uiterst zeldzaam Het laatste portret van onzen betreurden Staatsminister. Voorzitter der Kamer, Frans Schollaert « deze 00k bij een politiek man te vinden is. Waar hij 00k tegenover stond, wie 00k zijne tegenstrevers waren, Schollaert heeft nooit zijne meening verborgen, heeft nooit met halfsLachtige beloften hier en onderduimsche toegevingen daar aan " politiekerij " of cote-riegeest meegedaan. Heeft hem dit 00k me-nigen kee'r de taak zwaar gemaakt en den strijd allerbitterst, hij had er 00k over de vertegenwoordigers der verschillende partijen ■die in het Parlement zetelen een groot gezag door verkregen. r Hij heeft de debatten der Kamer steeds geleid met de hooge opvattimg die hij had van ons Parlement en zijne rechtenl Daar is hij nooit een voet van afgeweken, en hij heeft 00k nooit geduld dat er getornd werd aan de rechten onzer volksvertegenwoordi-ging. Het is heit oogenblik niet om daarop in te gaan ; maar toen het nog onlangs een» gebeurde dat men het recht, dat onze grond-wet aan het Parlement verleent, wilde over het hoofd zien, heeft hij door een beruchten brief kort en krach-tdadig een einde gesteld aan aile konkelarij op dien weg. De jongere parlementsleden vonden in. Schollaert een trouwen vriend en een wijzen raadgever. Zijn voorbeeld en zijne raadge-vingen zijn voor velen eene bijzondere wel-daad geweest. Met zijn klaar doorzicht zag hij wie de toekomstige leiders van ons open-baar leven zouden zijin, en met eene bijzondere belangstelling wist hij ze tôt zich te halen en hun den weg te wijzen. * # * De oorlog brak .uit. En met een slag wareri alfe bestaande instel-lingen, waren toestanden en verhoudingen veranderd. . Het is wanneer de Staat in gevaar verkeert,» wanneer het land in den nood komt, dat de waarde van een staatsman het best aan het licht komt, omdat de omstandigheden hem op den voorgrond roepen. De cynieke en brutale aanval van Duitsch-land kon enkel met de wapenen beantwoord worden,—dat deed Koning Albert en dat deed het leger. Maar de duizenden en tienduizen-den ongelukkigen die huis en erf zagen ten gronde gaian onder den moordenden hiel van dein overweldiger, die doolden langs 's Heeren sitiraten en het land moesten ontvluchten... Een der droevigste dagen uit diezen oorlog wa» voorzekeT de vlucht naar Antwerpen van de beangstigdie bevolking die vlood voo-r den vijaaid, en de vlucht uit Antwerpen toen deze vesting geen veilig schuiloord mee» bleek te zijn. Toen stichtrtie Minister Schollaert het Officieel Comiteit va-n Hulpbetoon aan de vluchtelingen, en dank aan zijn optreden, aan zijne rustelooze werkkracht en zijne vele hooge betrekkingen in het buitenland, heeft hij honderdduizenden menschen uit den nood geholpen en naar eene veilige haven pebracht. Hij had aan zijne zjjde den heer V. Pauwel®, griffier der Gatneir, die hem nooit een oogenblik verlaten heeft, en voor hem niet alïeen de eerste ambtenaar van het Parlement was, maar eem trouwe vriend en een zekere rand's-man. De Regeering kwam naar Le Havre, en het Officieel Belgisch Comiteit werd naar daar overgebracht. Ik kan hier, zelfg niet een beknopt relaa» geven van wat de heer Schollaert voor de Belgische vluchtelingen in Frankrijk gedaan heeft. Hij is humne voorzienigheid geweest van den enrsten dag van hun ballingschap tôt op den dag zijner dood. Hij heeft hun het leven in den vreemde op aile mogelijkeowij-zen trachtan dragelijk te maken, even bezorgd om hun geestelijk als om hun stoffelijk heil, heeft Comiteiten en werken gesticht zonder tal, waarvan hij persoonilijk het bestuur in handen nam. Voor de vluchteliiigen, di« voorzeker nipt de minsit ongelukkige slacht-offers zijn van dezen oorlog, is zijn te-Gode-gaan het zwaarste verlies dat hen treffen kon, en in de harten van deze eenvoudigen zal d« droefheid groot zijn. Mr. Schollaert stichtte tevens het eersti# Tehuis voor oorlogsverminkten te Sainte-Adresse. Het was veruit het liefste wecfk van zijne laatiste dagen ; hij had van het " Belgisch Tehuis der Oorlogsinvalieden " eeno modelinrichting gemaakt die als voorbeeld ia genomen voor tal -fran andere instellingen van dien aard, en de honderden ongelukkige oorlogsverminkten die door zijne zorgen zijn gemezen, geholpen of gewapend tegen lateren levensstrijd, dragen hem voor immer in hun hart. Tôt den dag dait de ziekte hem belette zijine kameir te verlaten bezocht hij bijna iederen dag zijne invalieden, was aanwezig bij hunne feesten esn hunne spelen, ging in hunne werkhuizen, zat met hen aan dezelfda tafel en als een goede vader sprak hij hen toe, troostte hen en beurde hen op. Dit Tehuis der Invalieden is het laatste en misschien het schoonste van de lange reek* liefdewerken die het leven vullen van Fran» Schollaert. » * • Hij heeft den dood zien komen, stap voor stap, en als de groote kristien die hij was wachtte hij onbevreesd op het laatste oogenblik. De dood is gekomen, en de laatste en zoo droeve hartewensch van den grooten en eerlijken paitriot, België weer te mogen vrij zien, in België terug te keeren en er te 6ter-ven, is niet in vervulling mogen komen. Hij had te veel voor zijn Land gedaan, te lang zijn wiel en wee meegemaakt om het niet t» beminnen met al de krachten zijner ziel. Maair hij is heengegaan met het vaste geloof in België's -toekomst. Hij was overtuigd dat door aile tegenwoordige en latere moeilijk-heden heen het Belgisch volk met zijn gezond verstand zijn weg .zou vinden. Zijn vertrou-wen in de Belgische volksbracht kon door niets aan het wankelen worden gebracht. Hij was te zeer vergrijsd in de politiek en had eea te duidelijk inzicht in de ziel deir natie om geloof te heohten aan zwartkijkers of onge» luksprofeten, die de schrikkelijkste dingen voorspelden. Hij is heengegaan v<5ôr zijne taak misschien ten einde was, maar zijn geest zal Lang nog bij onis blijven. Het is een zeer droeve dag voor ons ; w# hebben een man vierLoren waar we nog zoo» veel hadden van verwacht voor later ; het is ëàn groot verlies voor ons, katholieken, een groot rerLies voexr het Vaderland. Ernest Claes. o Schollaert's politieke geschiedenis. Nnta's. Frans Schollaett die zich met rechts- en schoolkwestiés had bezig gehouden, werd in 1883 secretaris van "Le Comité des Griefs" (tegen de Schoolwet van 1879), die de kiez.ng van 1884 voorbareidde. Het was u t hetzelfde Comiteit dat het Congres van Luik van 1886 ontsproot dat de katlholieke socia e beweging bij ons inzette, met een zwaar programma van hervormingan. In 't begin zijner politieke loopbaan in de Kamers speelde Scholliaert openl ijk geen groote roi, maar dieed zich bijzonder ge'ldlen in de comimissies. Hij was secretaris der commissie die de wijzig.ngen van de Grond-wet voorbereid heeft. Te samen met Helle-putte en Janssen stelde hij, op art. 47 een amendement voor dat een eerste pog ing was van algemeen stemirecht op^de basis van de " vertegenwoordiging der beroepen." Het be. kwam een aantal stemmen, de helft ongeveeir, onvoldoendfe dus daar een meerderheid van 2/3 vereisciht was. Frans Schollaert, na Minister van Binnenlandsche Zaken geweest te zijn, werd Minister van Openbaar Oinderwijs in 1895 (opvo'iger vain de Burlet), <en gaf zijn ontslag in 1899 met Vandenpeereboom. Als Kab net9overste (opvolger van de Trooz, die plotseling overleed, 1907), was zijn loopbaan buitengewoon sohitterend. We.n:ge ministers "hebben in korte jaren zooveei ver-wezentlijkt voor hun land : 1) Congokwestie. ■ Op vele punten niet t'akkoord met Leopold II wist hij toch grootendee'ls z jn zienswijze te doen in aanmarking nemen. 2) De legerwet < die de wet de Broqueville voorbereidde. 3) De Schoolwet waairop hij viel. Feit eenig m de geschiedenis: den geva'len min ster werd na zijn ontslag eene hulde geboden die aile gedacht te boven ging (betooging van Leuven).Schollaert had een afkeer van de rucht-baarheid. Hij heeft, naar 't schijnt, in zijn leven, niet meer dan 6 interviews toegestaan. Hij was eerl jk en van geen enkele finantiëele combinatie die uit zijn positie kon belang trekken wou*hij deel maJtien. Hij was de op-rechtheid zelve tegenover vijand en vriend. God geve hem de eeuwige rust. Voor de Meisjes van Vlaanderen. Een jufvrouw die veel met de vrouwenbewe-ging bezig is, niet op zijn Miss Pankhurst's om ruitan in te slaan, maar om de vrouwen-deugden te doen zegepralen in het familie-leven, schrijft mij : "Moot het dan al voor de jongens zijn, wat gij schrijft! Weiger qns toch de kruimelkens niet, want 00k ons heeft de oorlog overeind geworpen, en we onder-vonden dat onze vrouwelijke zwakheid, die had moeten onze vrijwaring zijn, ons gevaax is geworden." ^ Bij 't lezen van dien brief, heb ik Lang teruggedacht op wat ik zag en hoorde in c'e meisjeswereld ljinst dezen oorlog, op de allee-nigheid van zooveei vrouwen, op hun menge-ling met allerlei personen, op hun ontvanke-lijk gemoed, op hun liefdeillusi'îs en tittere teleurstellingen, op hun machtelf>os.heid en wispelturigheid, kortom op die duizende kleine en groote levensgebeurtenissen waarvan enkel de priester het geheim kent, oiiuiat hij de geestelijke vader en raadgever is, en de toevlucht der zondaren. Het edel werk van eôn schrijver in dezen tijd is owertuigingen inhameren midden de schommelingen der vertwijfeling, is innerlijk herbouwen wat uiterlijk door de aardbeving van deze wereldramp werd losgeschokt, is de oude, zedelijke en christelijke opvoeddng van het ouderenhuis aanpassen iin harmonie aan de eischen van den nieuwen tijd, en deze wijde wereld. 't Is voorwaar geen gemakkelijke taak ; want 't gaat moeilijk ojf den kop

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dieses Dokument ist eine Ausgabe mit dem Titel De stem uit België gehört zu der Kategorie Oorlogspers, veröffentlicht in Londen von 1914 bis 1916.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Zufügen an Sammlung

Ort

Themen

Zeiträume