De Stem uit Belgie Abonnement: 2/6. voor 3 maanden. Subscrlption: 2/6. for 3 months. Voor de Yereentgde Staten : 80 cts. Voor Holland : 1.2S fl. Yoor Frankrijk. 3 fr. Voor de soldaten: 1/6. of 2 fr. — ^ I Buree! 21, RUSSELL SQUARE, LONDON, W.C. VOOR GOD EN VADERLAND. Téléphoné: MuseUm 267. Le.Jaargang, Nr. 34. (Blz. 1939-1946Q Oplage : 10,600. VRIJDAG, MEI 10,1918. Registered at G.P.O. as a NewsZZ" ' 8 blz. 2d. JOTA VAN DEN U1TGEVER.—Met volgend lommer herbeginnen we een prachtlge reeka artlkelen van Pater Callewaert. Onvoorziene ont stand iglieden beletten ons dltnummer te illustrée ren. Men aanzie dit éditerais slechts een ultzonderlijke maatregel. Wij dringen nog aan bij onze yrienden om onsgcregeld het nieuws te bezorgen dat Yoor onze lezers kan belangrljk zljn, zoo uit het Vaderland als Yan de Refugees. Erkenning van het Taalgebied.Ofgedragen aan de Commissie. "Naarmate de invloed der massa's toeneemt, zal ook de Vlaamsche Be-ireging sterk en onweerstaanbaar wor-den. De tijden van het citjus regio, tins religio zijn verloopen ook op taal-gebied. De Vlaamsche Beweging, voor z»overre zij geen utopistische joeleinden najaagt, is volkomen ge-»nd en daarenboven verbonden aan soriale lagen, die een klimmenden ireg opgaan." Ziedaar het oordeel van Fernand Passelecq in zijn eerlijk en leerzaam boek : La Question Fla-Miide et VAllemagne (blz. 295). Dat Je Vlaamsche Beweging zienderoogen aan de winnende hand is en ondanks ille tegenkanting zal zegevieren, daar-aan kan alleen hij twijfelen, die in njne Zelfgenoegzaamheid moedwillig Je ooren blijft sluiten voor de steeds iuider klinkende stemme zijner recht-rorderende medeburgers. Maar om jien triomf des te spoediger te maken, lehooren we voortdurend vooroordee-len uit den weg te ruimen, en juist snder deze behartigenswaardige woor-ien'van den heer Passelecq staat nog tenkleine tusschenzin, die tot'misver-fflnd aanleiding zou kunnen geven en kinderend werken op den vooruitgang 1er Vlaamsche Beweging. Zonder er ladruk op te leggen, schijnt hij de Protestantsche leuze "cujus regio, ejus a religio" op een lijn te stellen met lit andere voorschrift : "cujus regio, :jus et lingua"; dit laatste zou even-ieer als het eerste tôt het verleden lehooren; en dit is werkelijk zoo, wanneer men daardoor verstaat, dat he-ien, niet meer zooals vroeger in gods-lienstzaken, een landheer of een aristocratie hare taal mag opleggen aan le volksmenigtè ; maar zij is bene-'ens de waarheid, wanneer men daar-loor wilde beweren, dat de taalrege-iing in een land zich niet behoort te rinkken naar het taalgebied. Door neer dan eene plaats uit het boek van ien geachten schrijver kan dit aan-;etoond worden. Doch laten wij dit inderwerp wat grondiger beschouwen. * * * ; Tegenover zijn eigen leer, dat "de H. Geest de eenige leeraar en bestuur-isr der individuèn is," heeft het Protestantisme den "geloofsdwang" inge-roerd. Vandaar het befaamde "cuius 'tgio, illius et religio " waardoor aan slken landsheer, hoe onbeteekenend m hoe weinig godsdienstig ook, de œacht wsrd gegeven om al zijn onder-jlînen tôt het omhelzen van zijn ge-M te dwingen en de onwilligen uil je bannen : "Wiens land gij bewoont. "lens godsdienst zult gij volgen." De petelijke en openbare uitoefening var "en eeredienst ontving daardoor tôt IeSel en officieele maat de godsdienst !t'f van den Staat ! en sommige bewo-ners van Duitsche landgraafschapper ''«den in kort£ jaren vijf, zesmaa! Nivongen van godsdienst te verande ren, naargelang zij onder het gezaf "^amen van verschillende landvor sten ! Dit verderfelijk beginsel heef Men nagenoèg uitgediend, zelfs ir Protestantsche landen. Het is dar °°k geheel onredelijk, buitensporig ei »«aas; het strijdt vooreerst tegen he thristen recht, de wij 1 in de maat •wappelijke orde van het christèn ?om) geen ander recht bestaat dai "Et goddelijke recht der waarheid, het ,,e'k het uitsluitend voorrecht is de onsterfelijke Kerk van Christus. Di. vcuze 16 zelfs tegen het moderne recht oortgesproten uit de Revolutie, waar ') geen andere' regel bestaat dan d Ppereiacht van elk individueel gewe ni «at overigens aan den algemee Jn ,W1' de macht overdraagt om d 'Mlijke voorwaarden te bepaler ■ aann zijn Vrijheid wettig zal uitge oefend worden. Daaruit volgt dat, al-hoewel om tegenovergestelde beweeg-redenen, beide, hetchristen recht en het moderne recht, de bastaardopvatting van het Westfaalsche verdrag verwer-pen : het monopolium van den open-baren eeredienst ten gunste van des landheers religie omdat zij de religie is van den landheer. * * * Met.den heer Passelecq verheugen wij ons dan ook dat de tijden van het "cujus regio ejus et religio" ver-vlogen^ijn; noch konigg, noch bur-gerlijké wet mag ons voorschrijven, hoe wij God zullen dienen, en wij wènschen j>ok dat de tijden verdwij-nen, waarop eene aristocratie zou be-palen, van welke taal wij ons te bedie-nen hebben. Maar is het even onge-rijmd, dat koning en wet ons bepa-lingen geven over het wetelijk gebruik der taal rfn eischen, dat wij ons daarin zouden schikken naar "het taalgebied" dat wij bewonen ? Wij nemen niet aan, dat het "cujus regio, ejus et lingua" in dien zin verwerpelijk is. Fei-telijk geldt" het nagenoeg over gansch de wereld, en het is zoo natuurlijk, dat men het niet altijd noodig acht dit beginsel door wettelijke bepalingen vast te leggen. In Engeland, Frankrijk Spanje, Italie, Holland—om van andere gewesten te zwijgen—is er eigenlijk geene "taalvrijheid" in het officieele leven : in al die landen geldt wel degelijk de leuze, dat de landstaal wettelijk wordt voorgeschreven en de minderheden hunne "persoonlijke rech-ten" moeten inboeten voor het recht der meerderheid. Waarom dit verschil tusschen taal en godsdienst? Waarom kan taalre-geling billijk zijn, waar godsdienst-dwang onrechtvaardig is P Omdat de godsdienst een eigenlijke gewetens-zaak is, en in zijnen aard onafhanke-lijk van landsgebied en staatsinstel-ling. Aile menschen in aile gewesten zijn onderworpen aah de waarheid en door plichten verbonden met den eeni-gen God, hunnen Schepper. Een nationale godsdienst is tegen het wezen van het Christendom. Jezus is eene wet komen prediken voor aile volken en aile rasseiL; zij kent geene gren-zen ; zij is katholiek, dit is algemeen ; zij is niet eigenlijk internationaal, maar zij staat boven aile nationalitei-ten en vraagt van aile tongen en talen eenzelfde hulde, eenzelfden dienst en eenzelfde liefde. Anders is het gelegen met de talen : niet enkel feitelijk zijn deze verschillend, maar uit den aard van 's menschen aanleg voor ontwTik-keling, uit de nauwere betrekkingen die hij heeft met zijne ras- en stamge-nooten,- uit. de verscheidenheid der staatsinstellingen, waaronder hij leeft, en uit de ongelijkaardigheid van den historischen bodem, waaruit hij zijn geestesvoedsel put—spruit voort, dat er eene verscheidenheid van talen moet zijn, dat deze een wezenlijk deel uitmaken van de liefde die men het vaderland toedraagt en in innig ver-band staan met het grondgebied, waarop men leeft : cujus regio, ejus et lingua. Wij verwerpen een nationalen god-sdienst, maajr huldigen een nationale taal, omdat, gelijk Faguet (La Patrie) en Brunetière (L'idée de Patrie) terecht doen opmerken "de taal een der samenstellende bestanddeelen van het vaderland i$." De "gemeen-schappelijkheid der taal," zegt deze laatste "legt een meer nauwen en meer ■ innigen band tusschen de burgers van ; hetzelfde vaderland." En omdat nu het vaderland, zooals het woord zelf getuigt, in samenstemming staat met i het grondgebied waarop men leeft, i daarom is ook de taal, dit bestanddeel i van het vaderland, verbonden met het t stoffelijk gebied waarôp zij gesproken - wordt. De tijden van het "cujus re- - gio, ejus et lingua" zijn nog niet ver-i vlogen. En gelijk het vaderland zijne - stoffelijke grenzen heeft, zoo ook de r taal ; eenzelfde liefde moet beide om-; vatten. (Wordt voortgezet.) , o Vlaamsch Nieuws. - DE VLAAMSCHE COMMISSIE. Sommige Belgische bladen schijner î niet juist de draagwijdte te vatten var , hetgeen gebeurd is. Ook aan sommi - gen onzer vrienden, wantrouwig ge worden, zal het niet misstaan te zeg-gen dat de mededeeling die de pers gewerd, van het ministerie de Broque-ville zelf afkomstig is en officiëel werd goedgekeurd. Zij heeft dus officiëele, waarde. FRANS VAN CAUWELAERT. Di. Cl. Philippe heeft in UO-pinion Wallonne^ van 25 April 1918, tegen den geest der redactie van dit blad in, een aanval gedaan op onzen gevierden hoofdman "le jeune Van Cauwelaert," die niet in "première ligne" is gelijk een paar andere volksvertegenwoordi-gers die schrijver noemt. Wij ontvangen daarop protesten bij de vleet van onze Vlaamsche jongens op het front met verzoek van opname. Wij gelooven dat dat sop die kool niet weerd is, en dat onze Frans veel te hoog staat bij allen die hem kennen om door den driftigen en onwetenden heer Dr. Philippe",—wiens intiemste drijfveren wij niet verdenken willen, —maar even te kunnen beleedigd worden.—Op Mei laatst begon Frans Van Cauwelaert die reeds door Zijne Ma-jesteit den Koning is ontvangen ge-worden zijn bezoek aan onze jongens op het front. Daarna vertrekt hij met Hendrik Hevman naar Zwitserland om .er nader de taalregeling te studeeren en tegen half Juni verwachten we hem te Londen. Onze gebeden vergezellen hem. Het front vertegenivoordigd.. Met Ons Vaderland dringen wij er op aan dat de vuurlinie haar meezeg-genschap hebbe in de Vlaamsche-com-missie."De Vlaamsche ïtrijders aan 't front, aldus On r Vaderland, zijn het vooral, die met hun ijzeren wil, hun kranig woord, hun snedige pen, en "last not least" met hun rood bloed de erken-ning van ons gansche Recht van re-geeringswege hebben bekomen. Aan lien hebben we de stichting van de Vlaamsche Kommissie hoofdzakelijk te danken en derhalve hebben ze recht-matige aanspraak op vertegenwoordi-ging."Wij voegen er aan toe dat het van-wege de Regeering eene plicht van erkenteliikheid is. Zoovelen ja onzer persoonlijke vrienden, voorzitters van Vlaamsche genootschappen zijn als vrijwilligers opgetrokken voor de toe-komst van Vlaanderen in België. Zij, zij hebben hun ideaal, hun gevoelen, hun geestelijken raadgever onder-vraagd en _ zijn gegaanv en zijn de da,ppersten geweest. Zij hebben het eerst en het innigst geantwoord op Koning Albert's oproep en de konink-lijke eeremerkeïi die zij oogstten op hun doodsbed hangen wij eens aan Vlaanderen's staiïdaard-! Zie na dien bloedigen eersten lijst van honderd namen in Ons Leven-Hoogstudent van 1917, en men zal weten wie we bedoe-len. 0, en eerst en meest bedenken we u,. onzen nooit-ten-e^nd-betreurden Firmin Depraz ! Hun bloed is 't dat roept ! En wij twijfelen ook niet of de Regeering hoort het Uit Ons Vaderland van 30 April : "De Vlamingen mogen zich dus in het bestaan van een Vlaamsche Kommissie tôt het bestudeeren van het Vlaamsche vraagstuk verheugen. (Zie Ons Vaderland, 29 April.) Eere aan wien eer toekomt ! We weten M. de Broqueville dank, omdat hij spijts hevige tegenkanting den moed had om het stichten van bedoel-de Kommissie over te gaan. Hij ten minste naar we nu proef-ondervindelijk kunnen vaststellen, heeft beseft dat het uur van Vlaanderen geslagen had en dat, met het oog op 's lands eenheid en welvaart, de daad die hij heeft gesteld zich opdrong als het onuitstelbare. De stem van het lijdende en bloe-dende Vlaanderen werd eindelijk aan-hoord en zijn vastberaden dadeneisch tegemoet gekomen. Nu, M. Van Puyvelde, staan we op een keerpunt- Wat Minister de Broqueville ons i vroeger toezegde ni. "Gelijkheid in i rechte en in feite" zal nu werkelijk-- heid worden. Niet langer zal door een Fransche belangensfeer ons volk om wille van den broode, er worden toe genoopt zijn recht op eigen leven en waardig-heid voor ontaarding prijs te geven. Voor de eerste maal sedert 1830 worden Vlaanderens Vlaamschheid, en de natuurlijke tweeheid van ons land van regeeringswege erkend, en daarin ligt ontegenzeggelijk de grootste overwin-ning die we in onzen 87-jarigen strijd voor onze kultuur-autonomie, ver-mochten te veroveren. Het "in Vlaanderen Vlaamsch" is aan 't zegevieren,en de verfranschings-en tweetaligheidspolitiek hebben uitgediend, tôt spijt van wie 't benijdt en tôt heil van Vlaanderen en van België.* * * Over de samenstelling der Kommissie weten we tôt nog toe maar weinig... We vertrouwen dat de meening der Vlaamsche strijders aan de vuurlinie er ter dege vertegenworodigd zal worden, en dat met het oog op de hervor-ming in ons leger vooral hnu op erva-ring gerugsteund wordt in aanmerking zal komen. Ook durven we hopen dat de Vlamingen die er deel van uitmaken op en top Flaminganten zijn,'ten voile bewust dat het nu zake is, Vlaanderen's volkomen zelfstandigheid in het Belgisch staatsverband te waarborgen. Hun taak is zwaar, hun verantwoorde-lijkheid groot, maar des te grooter zal de dankbaarheid zijn die het vrij ge-worden Vlaanderen in het vrije Belgi5 hun betuigen zal. Prof essor Léo van der Essen werd tôt voorzitter der Kommissie aange-steld. Hij is een Vlaamsch weten-schappelijk man, bezield met die edsle liefde voor zijn Vlaanderen, welke onze heerlijke studentenbeweging hun allen meegaf die haar hebben medege-deeld en die haren strijd dapper hebben medegestreden. Hij zal er ten voile van bewust zijn wat zijn Vlaanderen van hem en de Kommissie verwacht. God zegene zijn werking, en in zijn werking zegene Hij het vrome Vlaanderen, opdat de dag van morgen schoon zij en zwanger aan Vlaamsche verwachting. Dan zal wanneer de vredezonne daagt, de Vlaming naar zijn vernielde streek teruggaan, en in weerwil van zijn verpuinde woning zal hij zich in ons Vaderland, spijts ailes, beter thuis voelen dan voorheen : een Vlaamsche thuis zal hem worden ge-gund ! Pro'fessor van der Essen, op u vertrouwen we, en omdat gij het op u hebt genomen'het voorziterschap der Kommissie te aanvaarden, laat allen onderstellen dat ook de kommissie in haar geheel vertrouwbaar zijn zal. Een zekere weerhoudendheid echter dringt zich hier op. Zoolang we niet in 't bezit zijn van de namenlijst der leden, kunnen we ons er zoo maar voetstoots niet op verlaten. De talrijke ontgooehelingen die wij in onzen langen en ondankbaren wroe-terstrijd hebben opgeloopen, nopen onst tôt omzichtigheid. Wait and see is vooral nog de wijze raad." MINISTER HELLEPUTTE EN HET VLAAMSCH VRAAGSTUK. Een gelukkig toeval deed ons den heer Minister Helleputte ontmoeten op weg naar zijn bureelen, in het voor-malig Hôtel des Régates. Wij ver-oorloofden ons, na een paar minuten, het gesprek te brengen op de vreemd-soortige lofartikels, welke de Nation Belge aan onzen Minister van Land-bouw en Openbare Werken dezer da-gen heeft gewijd, naar aanleiding van zijn toespraak, op 's Konings feestdag, " tôt de gedecoreerde verminkten van Ste. Adresse. Het is immers een straatgeheim dat de staf van de Nation Belge (alias XXe Siècle) hem niet in het hart draagt en er is geen mensch in Ste. Adresse, die bedoelde artikels niet heeft begrepen als een grove list om mi-nister Helleputte bij zijn Vlaamsche vrienden verdacht te înaken. Wij wisten dus wel waaraan ons te houden ; maar de be-roepsnieuwsgierigheid bracht ons als vanzelf de vraag op de lippen of wij zoo vrij mochten zijn van den heer Minister te vernemen hoe hij dacht over het geval.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.