iO8 Jaargang. ». N' 52 Fr||s : 10 cintiemen Zondas 30 December i 917 DE WAARHEID Orgaan van de» " Vrijen Socialistenbond Aile briefwisselingen te zenden naar : POL D£ WSTT£, Verspyenstraat, IO| Gent, verantwoordelijke uitgever. 1918 Met dit nummer eindigt vcor De Waarhei het tweede oorlogsjaar en vangt her derd aan. Wat zal -het ons brengen ? Voortduur van de gruwzame menscheti slachling, van de vcrwoes.ing van steden e: dorpen, het vermenigvuldigen van weduwe en weezen, kreupelen en verminkten? Voortduur van het steeds meer en mee opstapelen van nooit meer te vereffene Staats schulden, van 't bewerken van denondergan van millioeuen en millioenen werklieden c burgers, of den vrede ? Van den zaligen vrede, die de menschhei' zal toelaten aile krachten in te spannen on het veroorzaakte kwaad zoo spoedig moge lijk te herstellen, om aldus het ondergan leed ook zoo spoedig mogelijk te vergeten Wij gelooven het laatste, hopen en wen schen het vurig. « Wat de mensch hoopt en wenscht ge looft hij licht, » zegt men. Is zulks met ons ook het geval en makei wij on? geen begoocheling? Een onzer lezers denkt het en deelt on: zijne gedachten hieromtrent mede. « Ik lees in De Waarheid van 23 dezer, > schrijft hij : « Bedriegen niet aile voorteekenen dan za het bloedig spel binnen enkele maanden eer einde nemen. » » Schrijft ge zulks niet, Mijnheer, om on; te troosten, om ons moed en geduld te doer scheppen ? » Ik wenschte uit den grand mijns harter dat U gelijk had, maar ik kan het moeilijli aannfmen. » Nog altijd immers willen de Eitentelei-ders van geen vrede weten. Leest maar eens waarover de beraadslagingen der laatste c on-lerentie te Parijs geloopen hebben ; allen had-den voor doel maatregelen te beramen en te treffen om den striid tôt het bittere einde voort te zetten. Hoelang dit dan nog kar duren mag de hemel weten 1 » Hoe zou de vrede dan aanstaande kun-nen zijn î » A!s twee aan het vechten zijn, moeten zij toch bereid zijn uit te scheiden wil het ge-vecht kurrnen eindigen, tenzij een van de twee knock-out is — zooals de boxers zeg- Égen — maar dat is, dunkt inij, hier niet te verwachten. ■9*'1 » Z ,—b' tins cL.S TMrrrzcggcii mmsn gij die voorteekens, die een naderend einde zouden voorspellen ziet, en welke die zijn? » Volgaarne. Die voorteekenen zijn algemeen waar te nemen in de oorlogsmoeheid die zich overa met iederen dag en met meer klem open-baart.Het luidst en hevigst komt die moeheid te voorschijn in Rusland, waar zij reeds der troon gekost heeft aan het oud regeerene huis Romanoff. Waarschijnlijk hebben de Russen het mees offers aan den oorlog gebracht, en kregen zi daardoor er het eerst genoeg van. De révolu lie gaf hun devrijheid hunne liefde voor der vrede openlijk te betuigen. Die liefde wa: zoo opr-rcht, dat de voorloopisre regeering eerst met Miljukoff enlatermet Kerenskiaar het hoofd, die den oorlog wilde voortzetter op hare beurt, weggevaagd werd. Thans zijn de Bolschewiki aan het hoofd die reedseen wapenstilstand gesloten hebben en daardoor alleen, daar dit van het grootsti deel arbeiders, soldaten en boeren beschouwc wordt als een oprechte uiting van hunnei vredeswil, met elken dag in sterkte, macht ei invloed toenemen. Aile massabewegingen zijn aanstekelijk dat is waar voor politieke als economieki bewegingen, ais strijd voor algemeen stem recht, werkstakingen, broodplunderingen oproer, revolutie, geestdrijverij, enz. 0:>k de Russische vredesbewegingkan nie laten velen mecte te slepen en moet ee: grooten invloed uitoefenen. Van nu af aan is dien invloed zichtbaaj Roemanië heeft dien het eerst gevoeld, en i de Russen op den weg van den wapenstil stand gevolgd. In de Ententelanden, waar tegenover d vredesvrienden een soort schrikbewin heerscht, reeds gedurende geheel den oorlo — en moest heerschen, wilde men het dof dat men zich met den oorlog voorstelde kur nen bereiken — zijn de vredesvrienden doc de gebeurtenissen in Rusland stouter gewo den, zooals den brief van Lord Landsdown en de Jiouding van een gedeelte der pers bf wijzen. Ookdejacht in Frankrijk op de verradei wijzen op een toenemende bedrijvigheid di passivisten. Slechts waar de zaken niet vo< den windgaan denkt men er aan zondebo1 ken te vinden op wie men de schuld kan we pen. Dat zijn eenige van de voorteekenen d ons de hoop doen voeden dat de volkere het mondslot dat men hun aangedaan hee willen afrukken, en welhaast zoo luid zulle schreeuwen om vrede, dat men wel zal g dwongen zijn naar hunne stem te luistere Zekerlijk mag men zich nog aan hardne kig tegenweer verwachten. Een kleine ma machtigekliek, die van den vrede meer vre schijnt te hebben dan van de oorlog, hou nog hier en daar de teugels vast, en z heinel en aarde verzetten om hare tege strevers tôt zwijgen te brengen, al moeten : weten dai een langere duur van den strijd i ondergang van geheel Europa onvermijdeli wordt, ja, misschien reeds onvermijdelijk Zouden zij die beweren dat velen thans j door een hoogere macht met vvaanzin zijn . geslagen, soms "gelijk hebben î : Hoe het zij, men mag zich nog aan veel ; tegenstand van die zijde verwachten, maarof | het zal helpen is een andere vraag. î De roes die in 1914 — en later nog — ~ aile volkeren beving om ten striide te mogen trekken, heeft uitgewoed. Een tegenoverge-1 stelde stroom is aan het wassen, en we zouden ons sterk bedriegen indien men dien nog i kon keeren. ~y Op boven genoemde verschijnselen, en op ' - de kennis van de ziel der massa, bouwen wij onze hoop dat we het einde van den vreese-. j lijksten volkerenstrijd, die meer dan ooit : eenig ajyiere de wereld met wanhoop en | tranen heeft vervuld, weldra zullen zien ~ eindigen. " Dat is onze overtuiging en onze wenscb, ^ die we met het begin van 1918 onze lezers als nieuwjaarwensch aanbieden. : ; Emballeerpapier en Papierenzakken, in allé slach | Adolf Van den Breen, Slachthuislaan, 17-18, Gent. ! DE UITHONGËRAARS AAN 'TtfERK! Reeds dikwijls was ons gevraagd wat toch , wel de reden is, waardoor een pekel- of drooge haring, die vôôr den oorlog 5 centen het stuk 1 gold, nu fr. 1,25 tôt fr. 1,50 kost. Wij zijn eindelijk in staat antwoord op die | vragen te geven. Na veel moeite is het ons 1 gelukt de prijslijst in handen te krijgen van enkele waren zooals die door Hoïlandsche groothandelaren thans geleverd worden. Wij laten deze hier volgen : Drooge haring, per 100 stuks . . 12 gulden Prima Pekelharing, de ton van 750 tôt 800 stuks 100 » Gerookte makreel, 100 stuks .. 22 » Garookte kleine makreel, 100 st. 15 » Gezouien makreel, per ton van 500 stuks 110 » Gezouten schelvisch, per ton . . 65 » Laat ors nu eens rekenen : De Hoïlandsche gulden staat op 't oogen-blik fr. 3,10. 3 maal 12 — 36 fr. en /2X 10 centiemen is 1,20 fr. Dat maaktdus dat 100 droogeharingenkosten in Holland: fr. 37,20. In vroeger tijd betaalde men voor 't vervoer van 100 drooge haringen fr. 0,30. Nemen we daar na 3 00 fr. voor, dat is tienmaal riiC-C") :<>~i X ~ • S J ware dus fr. 40,20 voor 100, of fr. 0,40 per stuk. Per 100 stuks worden ze hier aan de win-keli?rs verkocht aan 85 tôt 95 fr. Wanneer nu dien haring aan fr. 0,55 of 0,65 centiemen per stuk verkocht werd, zou er voor groot en kleinhandelaar nogeenzeer : treffelijke winst overschieten. De grootste winst gaat aan de groothande-laar, die de haring zooals wij zien fr. 0,40 betaald, maar hem voortverkoopt aan 85 tôt 95 fr. Dat wil zeggen mat eene winst van meer dan 100 °/0. . Laat ons nu een oogslag werpen in den handel van de pekelharing. Deze wordt van uit Holland aan onze groothandel geleverd aan 100 gulden de ton, die 750 tôt 800 stuks inho'iden, volgens groote. 100 gulden aan 3,10 fr. voor één gulden, maakt 310 fr. de ton. Nemen we daar nu bij voor vervoer, breed gerekend, 25 fr., dat is ' dan 335 fr. Welnu, die ton pekelharing ver-! koopt men hier aan rie winkeliers voor 700 j tôt 750 fr. (De stad heeft evenveel moeten ! betalen). Wederom meer dan het dubbel van j ; den inkoopprijs. Men verzekerde ons dat er dagen geweest zijn, dat één enkel handelaar in één dag i aldus 100 tonnen verkocht, en dus op zoo één dag het net winstje (?) van 45,000 fr. opstreek. Zesge: vijf-en-veertig duizendfrank! ' Vroeger werd de pekelharing hier door de t groothandelaars verkocht met eene winst van één tôt twee frank per ton, en de drooge haring met eene winst van fr. 0,25 tôt0,30 de mand. En nu, nu er buiten de woekerbeesten bijna voor niemand nog gewin is, nu vele levens-middelen niet meer te verkrijgen zijn, moeten er van deze die nog voorhanden zijn, zulke schromelijke winsten geheven worden 1 j Is hat niet wreed en ongehoord ? e Met mossels, garnaal en andere waren die ■1 men nog uit Holland kan betrekken, gaat het weinig beter. |r Werd dit ailes, net als voor de oorlog, mel .. een rcdelijke winst aan de kleinhandel gele-e verd, deze zou op zijne beurt die artikelen de helft goedkooper kunnen verkoopen, en aati die prijzenzou de bevolkinger naar grabbe-•s lcn en zou door de meerdere afzet de winsi >r toch nog groot genoeg zijn. |r Wij vragen ons af hoe het mogelijk is, da j. er mentcben zijn wiens hart genoeg versteenc r_ is, om zich ten koste van den honger hunne medemenschen, op zoo een schandalig> ie manier te willen verrijken. n * * t, Wat anders, maar even erg ! n Men weet dat een aantal landbouwers ge -- straft zijn om hunne bijdragen aardappelei n' \ voor de rantsoeneering achter gehouden t< i- j hebben, met het doel die aan 100 en mee ar j franken den zak te kunnen verkoopen. ;s ] Onze brave boerkens zijn daarover zee It ] verstoord en zinnen op wraak. Velen drijve: al : een onderlinge propagatide om geen aardap n- pelen meer te planten. We zullen, zeggen zi, :ij j wortelen, groenten en rogge kweeken e ie j zaaien, daar zal meer van komen, en zal hu jk . leeren. is. j Wij verwittigen in tijds opdat er maatrege len zouden kunnen genomen worden, wan we mogen toekomend jaa; niet zonder aard appelen zitten. 4 Is het met al die woekenrucht te verwonde . ren dat ailes zoo verschrikkelijk duur is ? VAN ALLES WAT S!achtoffers hunner derikwijze! — Wij lezen in eei der jongste nummers van Voo:iût : « Hoort ge een onzer vijandci overhet socialisme . dan staat gij wezenlijk verbaasdj ja a n den grond ge nageld, als gij hoort wat die Heeren daarvan maken De grootstr dicf, de wreedste ci ier moordcnaors, zijt ; nog mode lien en eetlijkheid ei* goedheid va gelekei bij den besten aller socialisten.1 ' En de leer zelve die isniet 1c estempelen, zij iszoc onmogelijk als zij vnil en sleOyt is. Ehwel wat schiet er over var| dat ailes, na redevoe rirgen als deze van Guesde — ra zoo zijn erbok dooi anderen uitgesproken, waarin, er met eenvoud er kalmte, getoond wordt wat wij willen. Niemendalle ! Het zal onze vr.enden daarbij pleziei gedaan hebben, als zij hebben ijunnen vaststellen, dal eene rede, als deze, was zij ieenvoudig en klaar, daarom toch geen pretentie, geen stoutheid en geen ambitie miste. Wij zijn ter uwer beschikkjjng, hier, elders en overal, om orze princiepen le verdedigen, zegde Guesde. (Wie hier, Nand ? Redi Dat was gewettigde pretentif ! Wij zijn voor de wettige nwdels, maar wij zijn revolutionairen als het moet (?) zegde Guesde. » Het is waarschijnlijk om die t'esten aller socialisten van dichter bij te kurnen uitma^en voor de «grootste dieven, de wreedste alier moorcjenaars» enz., dat «die heeren» aan deroode «chefs» 'jJaatsen van schepenen (6.000 fr.), van mjnisters (16 OCb fr. plus huisvesting vuur en licht enz ); van afgezan eu (45.000 fr.) hebben toegekend in bestuur en reg.)ering, waarin zij met katoen-, vlas-, spek-, petrool- i . staalbarons op hun gemak- over de vuil- en slecht.Jeid der socialistische leer kunnen redekavelen! Koddig gezelschap! Waarom dan zwijgen ? — Voc uit's F. H. eene oude redevoering v. d franschen gezt besprekende fchrijft : « De meest verb^asden, als zi: een Jules Guesde aan 't woord hooren, dat moeten o:ze tegenstrevers zijn, bij wie onze partijgenoot meer cnwetendheid als kwa-den- wil veronden telde. Dat er onwetendheid in 7 pel is, dat is zeker e n dat eene daad in onwetendheid, fonder bewustzijn ge-p!eegd, gauw een kwaadwillig Harakter krijgt is even waar. Iets staat vast, 't is dat onze'yija'-den, die nochtans de geleerdheid om zoo te zegflen alleen bezitten en die m?enen de wijsheid in pacrt te hebben, ztcn geheel onbeholpen voordoen in lergelijke debatten en er geheel bed, nkelijk uitkomen^ Zu*ks wordt bewezen door hunne onderbrekingen, i lie zeldzaam zijn en toch niets aan 't lijf hebben enidoor aile degelijk antwoord, dat in detgelijke geval en totaal achterwege b lijf t. » Is het nu t. ch waarachtig nie. om omver te stuiken nog nimmer op onze artikeis geantwoord heeft, ter-wijl hij tijd vond om Gentenaar, Volk, Kleine Patriot enz. te woord te staan, aldus hooren bazelen. Dus ver-onderstelt hij bij ons ontwetendheid, welnu dat hij ons voorlichte en onze lezers meteen. En als hij, Vooruit, « meent de wijsheid in pacht te hebben, dat hij zich niet zoo geheel onbeholpen voor-doe in dergelijke debatten » als tusschen hem en ons voorkomen en waarin hij immer de « bedenkelijke » roi van stommen ambacht speeli, zoodat « aile degelijk antwoord totaal achterwege blijft. > Wat moeten de «gaai n » daarover denken ? Op Sinjoorken 1— Ons Eedje schijnt tegenwcordig niet hoog op te loop n met de Sinjoren, en Vooruit beweert dat het volk van Antwerpen, sedert jaar en dag, die k'aarheid van blik ontbreekt, welke « ons Eedje » immers in het volk zoo zeer bewonderde. Ziehier, inderdaad wat hei bhd der (?) Gentsche partij drukt : « De Antwerpenaars hebben meermalen het verwijl gekregen van moedwilligaards te zijn, en daar steekl waarheid in. Onïe oude partijgenooten en lezers van het blad zijr gewoon ijk de eers en om te pruttelen. Ik mag niei zeggen allen, maar toch nog al een groot deel. Sed'-rt maanden zien onze verkoopers dagelijkî meer af dan een paard trekken kan. 't Is gedurig: «alî Vooruit niet dagelijks komt, moet ik hem niet meei hebben. > Een ander : « Als Vooruit niet meer over d( Komiteiten schrijft, moet ge hem niet meer brengen. ' Nog een ander : « als Vooruit op een half blad blijf komen, moet ik hem niet meer hebben », en zoo wa: het met allen wat. Hoe klein vangeest (Dat is volkslasteringl Red.). H t b'ad Vooruit, 't eenigste Vlaainsch socialistisct dagblad dar. verschijnt en dat uit het Etappengebiec moet komen, willen zij regelmatig dagelijks ontvangen Zij houden geen rekening van de vele moeie'ijkhedei die er aan verbonden zijn. » Hoe zal het dan gaan in den collectivistischen staat' vragen wij, wanneer « oude partijgenooten » reed alleen op het blad heel wat weten te beknibbelen. Maar de aap komt uit de m~uw... als Vooruit ver volgt : « Het blad Vooruit zou dagelijks over de Komiteitei moeten schrij en!» (Dat is moeilijk voor Vooruit!Red. « Wij ve wijzen de lezers en partijgenooten naa onze h- uding toen wij met Vooruit hier binnen kwa men en waarin wij onze geringe veitegenwootdigin, in Provintiaal en lokaal-komiteit voorlegden, a soo over de gebreken van dezelfden en de ongelukkig behandeli g tegenover de behoeftigen. Al de ander bl den zwegen erover. » (Maar De Waarheid zwee niet. Red.). « Hierin ligt nu niet de schuld van he' blad Vooru. maar de schuld der partijgenooten zelf, als zij nie meer in aen pap te btokkelen hebben (!) Dagen, weke en mianden op hetzelfdc b.'en blijven kappen dee wij niet, vooral als het toch niets is gekort (!?!) Of zouden s mmigen onzer lezers liever zien d< wij dagelijks mededeelden dat er hier of daar een b< diende is betrapt, of dat er een ongelukkige met ee kilo aardappelen is aangehouden ? Dit dageHjksche nieuwsje heeten wij kleingeesti en een goed socialist kan zich daar absoluut nu mee inlaten » i Zelfs a s de zoon van een schepene aan het gemee: tebestuur cacaoschillen voor cacaopitten zou verkoi pen, dan kan « een goed socialist zich met die klei geestigheden absoluut niet inlaten, ziet ge.»In politi( moet men breede gedachten en diepe zakken hebbei De splinter en de balk. — Mst onverstoorbare ern gaat Vooruit maar immer voort « briefwisselingen » te kondlgen waarin de besturen van verschillende g meenten — uitgezorderd dit der stai Gent, natuurli — terdege geroskamd worden en de bestuurders zel hun voile paart krijgen. Over eenige dagen was het de beurt der gemeenl vaders van Eecloo. « Het Volk zelve sprak het de gemeentevaders v Eecloo schande », schrijft Vooruit's briefwissela. « dat een taks van 1.25 fr. geëischt wordt voor el vraag t- t paspoort en dat die taks niet teruggegev wordt, als het aangevraagde paspoort niet is toeg staan.» Maar sappig is het waar men Vooruit's briefwis: laar er ziet bijvoegen ; t « Het schrijven van 't Volk moet ongetwijfeld ve scherper zijn geweest, dan het verschenen stuk Waarom nain het Volk die niet op ? — Ja, maar waarom zijn er zoo vele briefwisseling van roode gezellen, welke Vooruit zelve niet opneerr Waar blijven deze van Steven Boersen b. v. — « Spijtig voor ons, andersdenkenden, — die m kritiek toch zoo gereed zijn, vervolgt Vooruit's Eeclo sche zegsman';— want voor ons zou het wel eens b langrijk geweest zijn te vernemen, hoe mannen v; t zelfde kaliber elkander beoordeelen. — (Ja, dat wa belangrijk. — Red.). ' « Verandering aan den taks van fr. 1.25 komt intusschen niet, want aan kritiek, protest of raad si ren onze gemeenteraadsheeren zich niet, — zij zi immers de onfeilbare, de hoogst verhevene, uitverk renen en gekozenen van het volk!» (En de on; 1 dan? Red.). Het Volk zegt : « Wij denken dat deopbrmgst Vf die taks zôô gering is, dat het Bestuur hem beter zc laten wegvallen. » « Wij zijn niet van 't zelfde oordeel als Het Vot voor wat de opbrengstder taks betreft, want in Eeclc worden veel paspoorten aangevraagd en de ingezi ten en zullen zcker wel verwonderd opkijken als z met Nieuwjaar in de stadsbegrooting den post zulle zien verschijnen : *Opbrengst van aanvragen voc paspoorten fr. » Het zal eene ronde som zijn, waa dig te melden ! Praten mogen wij, maar betalen moeten wij ! » Waiehet nu niet veel belangrijker en zou «deson waarom het gaat niet veel ronder zijn» indie « Vooruit's » opstellers of briefwisselaars eens wille bespreken de taks of winst of belasting — de naai kan ons weinig schelen — welke de stad Gent maar delijks, dus 12 maal per jaar, int op al de inwonei der stad, groot en klein, arm en rijk, (armen nog he meest, want die hebben meestal veel kinderen) me de suiker aan fr. 2,40 te verkoopen, terwijl b. v. d stad.Antwerpen ze' aan 1 fr. verkoopt. Dat is ander peper — of suiker—) dan 1.25 fr. per aangevraagi paspoort. Er is hier — in onze kolommen, niet in deze va, « Vooruit » — daar genoeg tegen geprotesteerd. Maa evenals «Vooruit* 's Eecloosche briefwisselaar be sluiten wij : Praten mogen wij, maar betalen moeten wij. Wat de Eecloonaar niet vermeldt dat is of erdaai te Eecloo, ook zoo veel vriendjes en kozijntjes in aller lei st-idsdiensten (?) genesteld zitten, die daar sin cura de oorlogstijden doorbrengen op den rug de gedwongen suiker-, water-, gas- en andere verbruiker en belastingschuldigen. Hit " „ sfaiipin! XV k olertîu Qef "ac1» tî e n de 'e e'u w*,°tên Ja r el 7 9 3 in de gouwen van B 'igie binnen vielen, (coc aïs wij in ons vorig artikel reeds hennner-nen). en zij het Oostenrijksch beheer ver-jaaed hadden, was hunne eerste zorg, d< afgébroken taak der voormahge hertoger van Burgondie en koningen van Fianknji en te ijveren voor hunne inlijving en vereen zelviging met de fransche kultuur van al d< streken onder de heerschappij der ééne ei onverdeelbare republiek gebracht. Dat de veroveringszucht — of het impe rialisme zoo als men het heden noemt -den Franschen, zoo wel onder eene repu blikeinsche als onder eene koninklijke regee ring, eigen gebleven was, wordt door Dr C Le Bon uitdrukkelijk verklaart in ziin reed aangehaald boek (*), volgender wijze : « Zelfs in de meest beroerde tijdperker dewelke de meest verrassende verwisselin gen van personen te weeg brengen, vind men, onder de nieuwe vormen, de grond trekken van het karakter van den volksstar gernakkelijk terug. Het éénmakend, ovei heerschend en dwingelandsch stelsel va onze gestrenge jacobijnen was het, indei daad, op beduidende wijze verschillend va het centraliseerend, overheerschend endwir gelandsch stelsel dat eenen vijftien eeuwe lang durende monarchie in de zielen geprir had? Achter al die omwentelingen (?) d« latijnsche volkeren,verschijnt immer opnieuv dat hardnekldg stelsel, die onuitroeibai behoefte om geregeerd te worden, omdat h( om zoo te zeggen de samenhang is van d 1 instincten van hun ras. Niet alleen door de ! glans zijner overwinningen werd Bonaparl , de meester. Wanneer hij de republiek in dii tatuur verkeerde, deed hij niets anders a » op de instincten van het Fransche volk ingaai s Vijftig jaren later had debloote erfopvolgi van zijn naam zich maar alleen te vertoone om bijna al de stemmen te verwerven va i een geheel volk dat, de vrijheid beu, belu ) was op nieuwe onderdanigheid. Niet c r 18 Brumaire maakte van Napoléon wat 1 ô werd, maar de ziel der natie, welke i î onder zijnen ijzeren hiel zou buigen. » e Zijne zienswijze nog nauwkemiger bep 0 lende, zegt de Fransche wijsgeer in hetzelfi ' boekwerk (bladzijde 101) : 't « Als men alleen acht slaat op de uiterlijl t kenteekenen, is niets min verschillend s " het oud stelsel van regeering in Frankri " met het nieuwe door de omwenteling g it schâpen. Inderdaad, en voorwaar zorder d de omwentelaars er aan dachten, deden n niets anders als de koninkkke overlevering 0 voortzetten met het werk der éénmaki: ?t sedert ecuwen aangevangen door het konin dom, te voltrekkf:n. Indien Louis XIII Louis XIV uit hunne grafsteden konn ][ opstaan, zouden zij misschien wel eenige c :k gewelddaden, welke daarbij gepleegd W' 1 ! den, gispen, maar zij zouden het werk c Omwenteling zelve, als staatskundig st af goedkeurenals streng overeenstemmend n e- ^ hunne overleveringen en hun program, )k zouden erkennen dat een minister, door b 'e zelve aangewezen, dit programma niet be e. enstipter zoude uitgevoerd hebben. Zij z< den verklaren dat, onder staatkundig opzic 3n het minst omverwerpeni stelsel dat Frai rijk heeft gekend, voorwaar dit der Omwen en ling geweest is. » c Welke zijn die gewelddaden waarop Dr ;e- (*) Lois psychologiques de l'évolution des peuf bladzijde 21. el Bon zinspeelt ? In een ander zijner \verken(*) e- schrijft hij : :n « De propaganda der nieuwe apostels was t? energiek. Om de provinciën tôt inkeer te t brengen, zond men er vurige discipelen naar 0. heen, vergezeld van « guillolienen ». De e- inkwisiteurs van het «nieuwe geloof» gek-in scheerden geenszins met de dwaling. Zoo re als Robespierre zei : « Hetgeen de Repu-er bliek uitmaakt is de vernietiging van al wat > haar tegenstaat. » 't Kon hun niet schelen of in het land weigeide van herboren te worden 3" of niet, men zou het hervormen goedschiks e of kwaadschiks. Wij zullen van Frankrijk een •n kerkhof maken ; sprak Carrier, veel eer dan u het niet te herscheppen naar ons ideaal ! » k Het moet dus ook niemand verwonderen 0 dat volgens de apostelen der Fransche om-wenteling, de bij de « ééne en onverdeelbare |j R-publi.'k » ingelijfde Belgische gouwen, " • zoowel Viaamsche als Waalsche, moesten . ééiigemaakt en ingelijfd worden. Onder het Oostenrijksch bestuur was, onder meer, de | bestuurstaal der Viaamsche gouwen, de Nederlandsche gebleven, zoo als de oerkon-n den onzer Archieven het genoegzaam be-ii wij-:en. Destraatnamen b. v. wsren alleen in s" 'tVlaamsch gesteld en de besprekingen der t gemeenteraden van Brugge, Gent, Antwer-t pen en Brussel werden in de Viaamsche lands-s taal gevoerd. j In 1795 kwam een kommissaris der Fransche Republiek eene inspectiereis doen en woonde 1 onder anderen eene zitling van den Gent-r schen gemeenteraad bij. Hoorende dat de bespreking in eene « vreemde » taal gebeurde, beval hij aanstonds dat voortaan de b- spre-kingen overal in het Fransch zouden geschie-- den op straffe van afzetting en boeten. ■r ^ Toen nu de gemeenteraadsheeren van ; Gent — naar luid onzer stadsarchieven — verontwaardigd besloten bij de Regeering te „ Parijs protest in te slaan, werd hun di* *=« stelligste verboden onder bedretging van ze [ allen gevankelijk n^ar Parijs te sturen om daar zelve te nooren en te leeren dat de « ééne en onverdeelbare Republiek » op het fi'ii'é ntfspôiten.' ' ! Die kommissaris der Fransche Republiek deedeigenlijk niels anders als de toepassing in de bîstuurlijke praktijk brengen vau de : instincten van centralisatie welke, volgens i Dr G. Le Bon, vijftien eeuwen van monar-: chistische dwingelandij irt àe^Tr'ànsçhe ziel iageprint. (Wordt vervolgd). Sphinx. lan ff VoedingsHomlfeit Sohaaxovleescli ! In vrede's tijd verkocht men de cigot aan 3.50 tôt 4 fr. de kilo, en de ragoût aan 1.50 ; tôt 2 fr. 3 Nu kost de cigot 8 fr. en de ragoût 5 fr. Het is te zeggen dat dit laatste soort vleesch ' twee en half maal verdubbeld is in prijs en ' het andere ternauwernood verdubbeld. Cigot kunnen de kleine beurzen niet koo-pen, die moeten zich tevreden houden met I het goedkoopste, temeer daar de ragoût in kleine hoeveelheden kan verkocht worden. In evenredigheid met de ragoût zou de cigot 10 fr. moeten verkocht worden. II Waarom als het noodig is, zôô of zôôveel van een zekere hoeveelheid schaapvleesch te n maken, de begoede klassen niet wat meer lt doen betalen, in plaats van steeds de armsten r het meest uit te persen? '» Is dat soms sedert de " werkendo ® klasse ,, in 't Voedingskomiteit vertegen-woordigd is? Want nu zijn het juist de e armsten — de beenderen meegerekend — die n hun vleesch 10 fr. de kilo betalen. e Vooruit zwijgt daarover als een visch. Is het niet waar wat wij voorspelden, dat, 's als Vooruit mee mocht doen in 't schotelen '• en 't lepelen, het komiteit aan geen kritieken :r meer zou bloot staan? n H Onze kolonie van Congo I l de Belgische bladen, welke verschijnen in den vreemde, ontleenen wij de volgende a. gegevens, getrokken uit eene verklaring, ge-fe daan door minister Rfnkin, over den staat-huishoudkundigen toestand van onze Mid-ce den Afrikaansche bezittingen. Hetdenkbeeld ]s dat daaruit ontstaat is alleszins belangwek-jk kend en kan aanleiding geven tôt meer dan e. eene treurige of koddige overpeinzing: at « De administratieve reorganisatie van jjj Kongo is door de regeering voortgezet, ondanks den oorlogstoestand. Het aantal 1S posten, en dus het aantal distiicts-admini-straîcurs is verhoogd. Er zijn maatregelen ,n van ingri'penden aard genomen om de slaap-»n ziekte te bes'rijden. Men heeft voortgearbeid "er aan het aanleggen van de spoorwegen. De ,r. Compagnie des Grands Lacs heeft in 1915 er de laatste hand laten leggen aan de spoorlijn uk van 270 kiiometer die Kabolo in Boven-t K^ngo verbir.dt met Albertville aan het Tan-gajikiimeer. De spoorlijn van 400 kiiometer, en die Boekama aan den Kongo verbindt met te, Elisabethville in Katanga staat op het punt ,u. voltooid te worden. Men heeft aldus in korte ht spanne tijds 2130 kiiometer spoorwegen aan-lk' gelegd in het midden van het Afrika der tp. keerkringen. Te Havre heeft men eene bijzonder werf Le gemaakt om bootenvoor de binnenvaart in les, (*) La psychologie de la Révolution française, (bladzijde 183).

Er is geen OCR tekst voor deze krant.