De waarheid: socialistisch weekblad

1040 0
close

Warum möchten Sie diesen Inhalt melden?

Bemerkungen

senden
s.n. 1916, 03 Dezember. De waarheid: socialistisch weekblad. Konsultiert 29 März 2024, https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/de/pid/th8bg2jx90/
Text zeigen

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

9e Jaargang. Nr 36. Prijs : 7 Gentlemen. Zondag 3 Dccember 1916 DE WAARHEID Slechts hij die de vrijheid van andereti lief heeft is dis zelf waardig. Orgaan van den " Vrijen SociaUstenbond „ ALLE BRIEFWISSELINGEN TE ZENDEN NAAR : P. De Wiifieg VerspyeMstraat, 10, Genft V©pao.twoordleliJj - © Oita;©v«r ABONNEMENTSPRIJS : Voor 3 maanden, fr. 1-25. Voor 6 maanden fr. 2-50. Voor 1 jaar fr. 5-00. — Op voorhand betaalbaar. — Annoncer! worden gepiaatsi volgens overeenkomst NAAR EEN NIEUWE MAATSCHAPPIJ m. Hoe de oorlog ook moge afloopen, iets is zeker, namelijk : dat de Europeesche maat-schappij eene groote verandering zal onder-gaan. De politieke en economieke toestan-den zuilen in België, Frankrijk, Duitschland, Engeland, enz., niet meer zijn wat zij vroeger waren. En uit die nieuwe toestanden zuilen nieuwe behoeften, nieuwe tegenstellingen, en aldus nieuwe parlijen geboren worden. Zoo was het in 't verleden, zoo is het in 't he-denen zal het ook in de toekomst zijn. Een der moeilijkste raadselen waarvoor men zal komen te staan is : Hoe zuilen de enorine schulden betaald worden ? Door belaitingen ? Maar bclastingen hebben altijd voor onmiddellijk gevolg de stij-ging in prijs van aile levensbenoodigheden, die op hunne beurt gevolgd worden door den eisch van wege de werklieden om ver-hooging van loon, wat dan weder de prijs der waren in de hoogte jaagt- En als menbedenki; hoe vôôr den oorlog overal geklaagd werd over de drukkende belastingen en de regeer- ■ ders niet goed meer wisten wat te belasten, schijnt dit vraagstuk nog al netelig. Wat de kwesiie ncg komt verscherpen, is de vernietîgirig en vërwoèstirïg, zoo ter zee als te land, van onberekenbare kapitalen. Voeg daarbij de verarming der inidden en begoede klassen, waarvan velen door den langdurigen stilstand der zaken, geheel of ten deele zuilen geruineerd zijn. Wel hebben enkeien door den oorlog for-tuinen gewonnen, maar de overgroote meer-derheid is sc'nromeltik achteruitgegaan, zoo-dat bij velen het kapitaal zal ontbreken om hunne zaken weer vlot te brer.gen. Hoe zuilen de Staten en Steden zich het noodige geld aanschaffen om in de fabelach-tig gestegen lasten te voorzien ? Men spreekt alom van belasting op het inkomen, en waar die reeds bestaat ze te verhoogen, maar met het verbod er bij — zooals The Economist reeds doen verstaan heeft — met de kapitalen niet uit het land te gaan. Toch heeft ook eene dergelijke belasting hare grenzen, bij eene te hoogen aanslag hare gevaren, en in geen geval ware zij in staat de diepe putten te vullen die gegraven zijn. Sommige steden meenen een uitweg te vinden in de regievan den handel. Maar dat in eens de dood van den bandeldrijvenden middenstand. Te meer, omdai de gouverne-menten om deze en nog meer misschien om staatkundige redenen, ook den weg van een soort Staatsocialisme zulien willen of moeten opgaan. Het is bijvoorbeeld in dezen oorlog ge-bleken dat het den Staat niet onverschillig kan zijn met welken tak van voortbrengst de inwoners zich bezig houden. Een land dat zijne kinderen niet kan voeden met de voortbrengst van eigen bodem, loopt gevaar uit-gehongerd te worden, en wie geen oorlogs-tuig genoeg zelf kan vervaardigen, zou, in geval van afsluiting zijner gemeenschaps-wegen, zich op genade en ongenade aan den vijand moeten overgeven. De Staat, wiens eerste en voornaamste taak het is te waken cp zijn bestaan, zal bijvoorbeeld niet meer toelaten— als het in Engeland is geschied — dat de landbou wbevolking voor meer dan de helft naar de steden wordt gelokt om in de nij.verheid katocntjes en machienen te vervaardigen voor het buiten-land; en men zal de boeren, tuinlieden, enz. niet meer naar wiliekcur laten beschikken ' over den grond om nijverheids- en luxeplan-ten te teeleri. De grond, die in tijd van nooi allen moet voeden, zal daartoe moeten geschikt ge~ maakt worden, en daarvoor zal regeling zich opdringen, regeling in den landbouw, nijver-heid, handel en financie. Maar dat is de dood van de psrsoonlijke vrijheid, zal men zeggen. Zeker, dat is de dood van die vrijheid die wij sedert een goede honderd jaren hebben lief gekregen, en waarvan Engeland het ideaal was. Nergens toch was de persoon-lijke vrijheid grooter. Ieder kwarn, ging en deed daar wat hij wilde, zonder aan poHtie -of wie het ook zij aangifte te doen. Nergens bemoeide de wet zich minder met het individu, en wij die geleerd hebben dat die regeering de beste is die men het minst voelt, zagen in het Engelsch Staatstelsel het ideaal, voor zoover ten minste het geboren Engelschen betreft. Voor Ieren, Indiërs, enz., is het niet zoo aanlokkelijk. Het is waar, die groote vrijheid heeft ook hare schaduwzijde ; op 100 moorden bijvoorbeeld blijven 50 der daders onbekend, in Frankrijk 15 en in Duitschland 5. Voor de armenzijn er ook de minste instel-lingen van voorzorgr, maar op zulke dingen gaven wij wcinig acht. Wat ons in Engeland beviel was zijne vrij-heidsmin. Nu helaas is het er ook mede ge-daan.Onder den stalen dwang der gebeurtenis-sen heeft men aan al de vroegere theoriën over recht en vrijheid moeten verzaken. De Staat is als meester opgetreden bij elken haard. Hij heeft van ieder geeischt zijn bloed, zijn geld en zijn werk, zonder zich tebekom-meren over persoonlijke belangen, over ingewortelde gewoonten, zeden en gebruiken die onaantastbaar schenen. Engeland heeft heden den persoonlijken dienstplicht, die men kort geleden nog als een onmogelijk in te voeren nieuwigheid beschouwde. De klimmende belasting op het inkomen is voor sommige fortuinen gestegen tôt op 50 % van hunne opbrengst. Op de bezitters van Amerikaansche waarden is een echt stelsel van onteigening toegepast. Het vrije Engeland heeft niet alleen aile grondwettelijkheden geschorst, maar aile vrije bespreking afgeschaft, tôt zooverre dat een Staatssfkretaris, aan een lid dat zich hierover in het parlement bekloeg, ant-woordde : « It dezen oorlogstijd ware het zelfs verboden commentariën te maken over het Sermoen op den Berg. » « Zulks is het gevolg van den buiterigewo-nen toestand en dus voorbijgaande », zal, men zeggen. Ja, en neen. Het is onder den invloed van groote gebeurtenissen dat de volksziel een andere wordt. Onder dien invloed zijn aile vroeger gehuldigde theoriën in eens vernietigd, en het is niet te verwach-ten dat zij zuilen heropleven, omdat terug-keeren naar het verleden onmogelijk is. Het was trouwer.s — wij herhaien het — na aile groote langdurige oorlogcn aldus. Nieuwe huishoudkundige toestanden schie-pen nieuwe beginselen, met nieuwe Staats-en burgerrechten, en als gevoîg daarvan met nieuwe partijen. \ Wemogen ons dus ook aan groote veran-deringenenomkeeringeninonzeeconomischeen politieke toestanden met der tijd verwach-ten.Wat en hoe die zuilen zijn,zou geen mensch met eerige zekerheid kunnen zeggen, maar verwonderen zou het ons niet, als on?e nako-m^lingen op de verbitterde politieke st'ijden onzer dagen terugzien. Juist als wij bijvoor- bi -d op den strijd der patriotten en « Vij-gea » (1), op het einde der XVIII eeuw. Van heden af neemt men reeds eene veran-dfving in de politieke geestesgesteltenis waar : Hst naiionaliteitsfceginsel van kleine vo'keren komt meer op den voorgrond, ook bij ons tusschen Walen en Viamingen. Wel-liciit dat deze kwestie voor een tijd lang de hoogeen ook de kleine binnenlandsche poli-tiek zal beheerschen. Hoe dienen nu de neringdoeners en werklieden zich tegenoverde nieuwe maatschappij in wording,te gedragen ? Met beslistheid is daar niets over te zeggen, omdat niemand weet ftat het nieuwe zal zijn, maar, zich vastaaneen te sluiten, de oogen open te houden en te handelen vol-gens omstandigheden, is het beste iniddel ont mogelijke kwade of verkeerde maatrege-len tegen te gaan. Had men dit vroeger gedaan, men had nu niet zooveelte betreuren gehad. Moge dit tôt les strekken voor de toekomst. ♦•-«>- Wie voor zich zelve zorgt iorgt voor een goede vriend Onze roode vrienden kennen die spreuk en ze toc, lutitiîTiiv.l ïvel gtTd van alie- man. Gedurende al den oorlogstijd worden hunne leden, ofte klanten, gespekt met het geld der stad. Met wat lecht? Met geen ander dan « het recht van den sterkste ». Zij zijn meester van de stadskas en beschikken over den inhoud ten bate van hunnen politieken winkel. Volgens Voor uit's schotelwasscher komt dien meerderen onderstand zijne klanten toe omdat ze vereenigd zijn, en aldus blijkgeven van vooruîtzicbt en spaarzaamheid ! Wie niet verder ziet dan zijnen neus lang is, zou daaruit kunnen besluiten dat Vooruit de deugd der «spaarzaamheid» wil aanmoe-digen, wat zijn recht ware zoo hij dit zelf bekosiigde. Maar ware dit zoo, dan zou hij er niet gestadig op uit zijn door het inrich-ten van allerlei vertooningen, plezieren en feester. de menschen het geld uit den zak te kloppen. Gestadig worden de gaaien opgetrommeld de concerten, de tentoonstellingln, hun thea-ter, de cinéma en de drank.huizen te bezoe-ken, nooit verteren zij genoeg, en om hen hierin een beeije te gcm'cet te komen, moeten zij meer onderstand onivargen dan de onvereenigden, het komt toch grootendeels te recht in de kas van Moeder. Met het geld van iedereen — dus ook van de honderde en dui.zende noodlijdende be-lastingschuidigen — wordt het verkwistend barakspel recht gehouden. —_— — — VAN ALLES WAT Toovenaars en « andere » voîksbedriegers. — Zoo luidt de hoofding van het verslag dat Vooruit uit den Bien Public overneemt, met eenige bemerkingen uit zijn eigen koker, over eene voordracht, in den Esperanten-ciub gehouden, met betrek tôt de tooverkunst in de Middeleeuwen. Wij lezen daarin : < De tooverkunst met al hare onder-deelen en bijvoegsels verspreidde zich in deze tijden van dulsternis en onkunde over de heele « beschaafde » weield en voornarne geschiedschrijvers zijn het eens om te zeggen dat er in Frankrijk, onder de regeering van Kare! IX, rneer dari dertig duizend tpovenaars en wairzeggers bestonden die rijk konden leven van de opbrengst van hun beroep. » Ja, maar in onze lijden van verlichting (?) en weten-schapf?) is het al niet veel beter gesteld. Onzetijdge-nooten zien alieen den splinter in hetoog hutitier voor- (1) Met de naatn van « Vijgen » duidde men de Oostenrijksgezinden aan in de Brabantsche omwe;'te-ling van 1789. gangers, maar niet den balk in hun eigëi!. Misschien is er nooit een tijd geweest, zoo rijk alsr de onze aan toovenaais en vooral aan waarzeggers. In de grootste dagbladen der verlichte (?) centra, vooral Parijs, kon men dagelijks peperdure aankondi-gingen lezen, op de eerste, tweede en derde bladzijden, hunne diensten aanbiedende om aan de vferlichte (?) lezers dier bladen de toekomst te voorspelien en de middelen om die toekomst te verijdelen ?! Maar dat was nog maar sprotvisch vergeleken bij de menigte toovenaars en waarzeggers die hunne kunsten verkochten in den handel, de nijverheid, de financie en vooral de politiek! Vooruit, bijvoorbeeld, en heel de roode kapel vaa Gent, leverden aan de klaarzienden een treffend tafereel van wat er met politieke tooverij en waarzeggerij uit te richten was. En dat zij van de opbrengst van dit beroep rijk kunnen leven, behoeft geen langdradig be-toog. Men heeft maar zijn oegen den kost te geven. 't Is dus nog ailes 'tzelfde gebleven, alleen de too-verformulen zijn veranderd. In plaats van « Hocus, Pocus, Pass ! », zegt men thans « socialisme, collectivisme, algemeen stemrecht, noodbarema, enz. > Vooruit besloot zijn verslag met de woorden : « De heer Mast heeft dus anders niets bewezen dan dat de papen nog steeds de behendigsten aller toovenaars zijn. » Dat is te bescheiden een meening van zijnent-wege.Heel zeker, de t papen » zijn niet te misachten op t stuk van waarzeggerij, maar Vooruit moet geenszins onderdoen noch voor gele noch voor blauwe waarzeggers. 't Bewijs daarvan is dat hij hun hier, te Gent, in de laa'ste jaren dikwijls op de vaan gehouden heeft. 't Schijnt zelfs dat zij het nog maar onlangs op 't Stad-huis gewaar geworden zijn, met c haat en schrik » zooals Eedj.e srhreef. De apostel Nand op den weg van Damascus. — De bekeering — ofte evolutie— van Nand gaat haren gang in een verbazingwekkend tempo. Is het nieuw mirakel aan hem geschied, nogmaals een uitwerksel van het tooverboek Discours parlementaires van den wonder-dokter, gezel Coppieters ? Wij weten het niet gewis, maar gelooven toch van ja. Men heeft immers vroeger in de drinkzalen van Kamer en Senaat het verstrekken van water met Cognac Iof Cognag met water afgeschaft, om ze te vervangen door limonade. Dat is vooral geschied omdat men had opgemerkt, dat, sedert de intrede der roode gezellen in ! 't parlement, hunne verontwaardiging tegen de be-i staande orde, telkens ten toppunt steeg als men hun I Cognac met water hid voorgezet. Misschien is er daarover in de Discours parlementaires sprake, en dat kan verklaren hoe het komt dat Nand in Vooruit van Donderdag 23 November 1916 — onthoudt dien datum ! — een artikel liet verschijnen over Geheelonthouding. Wij konnen onze cogen niet gelooven en hebben onzen besten bril moeten opzetten om ons volop te overfuigen. Maar dan merkten wij ook op dat de hoofding Geheelonthouding in fijnen druk, en tusschen haak-jes Ingezonden stond. Dus Nand wou of dierf de verantwoordelijkheid van 't stuk nietop zich laden. Welnu dat is eene zeer begrijpelijke kunstkneep van Nand. Zich geheel onthouden, kan niet beduiden slechts van genever of van tripel, maar ook van triomfbier, Vooruit's eigen beruchte seef. Wat zal Eedje daarvan zeggen??? Men beseft dus dat Nand, langs Rome rond, dees artikel als een proefballonnetje in de kolommen van Vooruit moest binnensmokkelen. Gezel Coppieters haalt eerevan zijn werk! Hoezee! Roode hansworsterij. — « Wat willen zij (de klerikale bourgeois) ?» vraagt Nand en hij antwoordt : « De hui-dige kapitalistische samenleving in stand houden die een berg is van onrecht voor den werkenden stand ' en van voorrecht voor de bezitters. » Maar als men ziet dat Vooruit, eerst en vooral, kunstfeesten inrichtte in den Rooden St-Pieterstempel, en restauraties hield waarin men uitstallingen deed, die er blijkbaar op berekend waren om de bourgeois-klandisie te verzorgen; dat hij verders de koepons zijner schuldbrieven vooraf betaalde en de leden der roode syndikaten naar de stadskas en de darsen ver-zond; en nog onlangs kasbons van 1000 fr. 't stuk uit-gaf met meer dan 4 t. h. kroos en premie bovenop, terwijl de leden hun deel afgetrokken werd, dan meenen wij aan eîk mensch met een greintje gezond oordeel te mogen vragen of er schijn van ernst is in het voor-gewend voomjemen van Vooruit om dien « berg van onrecht » te doen instorten ! Nu, «die 't slechte wil behouden, kan dat maar door slechte en lage middelen aan te wenden », schrijft Vooruit. Amen ! Twee materi en twee gewichien. — Vooruit verwijt aan Bien Public dat hij hem het antwoord schuldig blijft, als hij hem uitdaagt een daad te noemen, waaria

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dieses Dokument ist eine Ausgabe mit dem Titel De waarheid: socialistisch weekblad gehört zu der Kategorie Socialistische pers, veröffentlicht in Gent von 1906 bis 1918.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Zufügen an Sammlung

Ort

Zeiträume