PB*»*®1 5, Ni- 870. MAAUPAg, 19 "AUCUSTUirmg, HET VADERLAND Kleine aankondigingen : 1 fr. per regel Groote id. bij overeenkomst Dienstaanbiedingen : voor gereformeer-dea kosteioos. Belgisch dagblad» voorle«pig te Parijs, 3, Place des Deux-Écus, 3 LEO VAN GOETHEM, Directeur Het nnmmer ; 5 centiem (Front en Frankrijk% 10 centiem (andere lauden). Per maand (vooruitbetaald) : Frankrijk 1.75 ff. Engeland 2 sh. Holland 1 gld. 25. Elders 3.00 fi*. "Théâtre au front" De bataljonsaalmoezenier had < yraag opgeworpen : zou er geen feest kunnen op touw gezet worden tégen de [gin Juli? Het regiment zou dien dag in ru j;wen. De gewone feestcommissarijsse namen de vraag in overweging en x gemeensohappelij'k overleg gingen 5 bij Penninckx aan/kloppen. Voor die karweitjes was Pennincl kopij van zij n identeitskaart : haa jwart; voorihoofd, breed; oogen, bruii Ijeus, scherp; bijzondere kenmerikei jidteekens over gansch het lichaai OTroorzaakt door granaaîtscherven graad, korporaal; militaire stand, 00 iogsvrijwilliiger -; burgerlijk beroe] ïlagbladsehrijver ; eereteeikens, oorlog knuis en Fransclie militaire medalie. -penninckx dus, naar zi.el en lichaan the rigiit man on the right place. — Ik wil wel, antwoordde Penninck înschi'kkelijik, peinzend aan het vergee jde handschrift van zijn tooneelstukje « Marileentje en haar Petekind » dat t-i dan toe onopgevoerd geMeven was. H ptak al dadelijfk de handen uit de mot wen. Eerst moest er jezorgd voor a teurs. Die had hij vlug te klissen. Fikake kon best de vrouwenrol verto ken. Met een prui>k en een vee schmink zou die 't gedroomde snuit; van Marileentje hebben. Van Calste in de roi van Georges, het petekint was de gewenschte jeune-premier. Ri Deniers, met zijn puntbuikje en zij sympathieke barytonstem zou voorzefe hij val behalen als schoonpapa en Pis Janssens leek een geschilderde palfr jjjier van adellijken huize die desnooe lot kamerkneoht kon genaturaliseerd. Voor de kleerèn en de zaal zorgde c aalmoezenier wel. En de repetitie's b jgonnen. Ze hadden juisi acht dagen 01 't epel klaar te spinnen. In de looi :frachten leerden ze hun roi van buitei Koddig. In de Gaîté-Lvrique te Pari; hebben de acteurs nooit zoo'n oprlog «repetitie's bijgewoond. Verbeeld u hi décorum (wallen, een arduingrauwe hemel over moerassen gemetseld, h tooneel, de breedte van een loopgrach De regen gudst). Marileentje (bezorgd). — 't Leve moet daar niet aangenaam zijn ? Georges. (Van Calster, druipend a «n poedel). — 0 ! dat gaat nog al. A Hwat nijg regent schuilen we... Marileentje, — Bombardeeren 2 veel? Georges (buMcend daar er juist twe obussen aanzoeven). — Zelden ! (Een stem van een piot, à la cantoi made) : Verdomme, als 't zoo voort gaat, kui nen we hier ons pijp ui.tkloppen. Marileentje ('t Fikske, gebukt e thoopgerold tegen de borstwering, anj stif loerend naar de stofzuil van ee nabij ontplofte 15er). — Daar» zou i ?raag willen vertoeven. Dat vrijbuiter: îeven bevalt me.. En Penninckx regelde de mise e scène. Zoo werd een schietkanteel, ee venster, de ingang van een atrijdloo] gracht, de deur, een kist handigranatei een kanapee, enz. Met wat verbeeldin en goeden wil liep dat wel van stapel. Den 19n Juli keerde het regiment u <ie loopgrachten weer. Den volgende ®orgen moest de aalmoezenier nog c vereischte kleeren bijeentrommele? Pruiken en schmink, de zaa.l îiurei Prograrama's doen drukken. Met ee lachend gezicht kwam hij 's middaj Penninokx opzoeken. — Ailes ligt gereed in de « De Ze< Wrn ». Twee uur nadien ving de algemeen repetitie aan met gekostumeerde sp< 'ers a. u. b. in de kleine feestzaal va front-badstadje. Driemaal herbegoi nen ze. Na de laatste vertooning b< keerde de aalmoezenier, geruststellend — 't Zal gaan voor morgen. 0m drie uur stipt begon het feest. E fegimentsmuziek was voor de geleger neid gemobiliseerd geworden. Een uu T°or de opening der deuren stonden d !apen reeds stormensgereed om de besl 7-'tpIaats te overweldigen. De meesl °"icieren waren aanwezig. Eindelijl f aar hield de kolonel zijn intrede, bi Sfoet door een koperschallend « Brabai jonne». Door een spleet van het gordij : /Herkte Penninokx al die nieuw: soldatenkoppen, en zijn bloe ■ olde bij de gedaohte dat Marileentj anwege het publieik nu juist gee a,Uverkransen en bloemtuilen zo "«en verwachten... ' Orkest speelde eenige deuntjei aar'ia : tingelingelin'g ! Drie foard _ampen. het doek werd opgetroklke oe piotten zagen een heterokliet-gi rVNAV—-—— le meubileerd burgerssalonnetje; een joi je ge, blonde vrouw lag er droomend 0 <n. een kanapee, tôt een kamerknecht Mi neer Georges — een Belgisch karab st nierke aannjelden kwam... n Het minnespel dat mu volgde tussche ia de twee gelieiden transposeerde de joi ;e gens in den hoogsten hemel. Uit c diepte der zaal klonk het, onbesohoft (X — Toe, pak ze mor 's in uw armen. Roekede'koe ! 1, Maar een dreigend ssst ! wurgde d n onbetamelijke ontboezeming. î Penninckx hield zich achter de sche r_ men. Hij bespiedde op de aangezichte 3' der jongens de versohillende phasen dt s" spanning. Marileentje leek hun syn ~ pathiek. 11 — 't Pakt, fluisterde schoonpapa, d voor zijn verschijning in 't voetlicl * nog eerst een pint suilkerwater door zij " strot goot... ^ Rik Demers ontkekende met zij ji kwinfcslagen en beulemansachtige m j. miek de hilariteit. Zijn joviale stei 3, verlustigde de kerels... Ze waanden zic 't in den goeden ouden tijd toen de kaki 1_ nog geen nationale dracht was en i çr van op den engelenbaik 't Zondagsc e spektaikel in schouwburg of music-ha r bewonderen gingen... Penninckx bi merkte jonigens die hun oogen mas niet afweniden konden van Marileentj* n Wie weet, ze herinnerden zieh mi: !r sohien dergelijike tconeoltjes van vroi ;r ger, hun vrouw, hun bruid, hun meisji 3_ hun oorlogsmetertje en benijdden i [s stilte den geluikzaligen Georges wel'k achter sohoonpapa's rug, telkens wee e de snoeperige deerne omhelsde... 3- De replieken wisselden malkaar a n nabuurlijk, vinnig, spottend, verlieîc )- onstuimig... l- Het laatste tooneel brak aan. D; s moest vlot en bondig afgespeeld. Per 3" ninckx verhoopte reeds een daveren applaus. Georges en Marileentje, 11 hoofd nederig gebogen doch onde: •t duimsch relkkebekkend, hand in hanc moesten den vaderlijken zegen va schoonpapa ontvanjen om daarna tf n tafel het bruiloftsfeest met grooten lui! ter, milde spijzen en fijne wijnen 1 vieren... Eilaas ! op dat moment galmde i aile straatjes en steegjes het alarm de klaroenen, Aijandelijke vliegeniers s e gnaleerend. De aandacht ging verlorer Men hoorde het geronk der zwar< brommende motoren. De onrust ove: mande zelfs de spelers... i. — Bemint elkander ' steeds, deikla meerde Van Camp. De vrouw mo< n steeds den man volgen en... Ç- Boem ! Een bo-rn ontplofte op no n geen twimtig meter van de feestzaa k Van den schok viel de hanglamp va 5- de zoldering op het tooneel en waaide de gaspitjes van het voetlicht uit... A n leen de witte gedaante van Marileentj n was nog zichtbaar. En boven de verwai ring van het onthutste publie 'i schreeuwde toen een schalk, zoo lui g hij kon : — Marileentje, hedde al slapens voc 1 dezen nacht? n e Terwijl Penninokx om een emme j water liep, al tastend, en in de duistei nis bruid en bruidegom hais over ko ^ stiet. ;s Roosbrugge, 1918. FRITZ FRANCKEN. ■ !—WWW Uit de dierenwereld >. Soms kan men in tuinen of parke . bij een grooten, platten keisteen ve) scheiden verbrijzelde slakkenhuisje e aantreffen, stukgeslagen doppen, waa] uit de slak verdwenen is. Daar hee: r een lijster zijn lievelingsmaaltijd gehoi € den en de vette slakkenhuisjes vond h: e te hard om ze met snavel stuk te pil ç ken en daarom heeft hij ze op dat ste< nen aambeeld kapotgeslagen. De lijster is daarom de vriend van de !_ tuinman. Mag hij 00k eens bessen c n aardbeien rooven, hij houdt daarent< gen opruiming onder de veelvratig rï slakken, om den tuinier ruimschoof G schadeloos te stellen voor de berokker n de schade. u 3. LEEST —: s— e OP DE TWEEDE BLADZIJDE n DE LAATSTE BERJCHTEN i-|[ VAN DEN NACHT — Nieuws uit België DOOR HET LAND p DE SPAANSCHE CRIEP j. Zooals te verwachten was, heeft de Spaansche griep in België 00k hare of-fers geëischt. De fameuze z-iekte heefl n zich over bijna het geheele land ver-1_ spreid. Brussel, Antwerpen en Gent tel e len ontelbaie zieken. Doch het ergste van al woedt zij in het zuiden des lands. .. nameliik te Gharleroi, Namen en Bergen. In den Borinage is bijna geen en-,e kel huisgezin, waar de ziekte niel heerscht, doch gelukkiglijk heeft mer tôt heden nog geen menschcnlevens te r" betreuren gehad, niettegenstaande dezt n besmettelijke ziekte zieh met den dag :r uitbreidt en het groote gebrek aan ge-neesmiddelen, welke meest allen dolii de moffen zijn opgeëischt. s De gemeentediensten in taljVan stedei] it liiiden zeer door het uitbreken dezei n kwaal. OOST-VLAANDEREN DE DUITSCHE UITZUIGERS h Meer en meer worden onze landge n nooten door de moffen uitgezogen. Vol-;e gens eene mededeeling van vonBluchei h étappencommandant moet dit jaar aan Il het legerbestuur worden afgeleverd, al-les per Ha. 1200 kgr. rijpe erwten, 120C r kgr. tuinboonen, 1200 kgr. bruineboo' 3_ nen en 800 kgr. paardeboonen. De verkoop van groen geoogste erw 3. ten en boonen mag alleen geschieden aan de van de Kommandantur gelaste ^ groentenkoopman Dhont voor de « Ge-e musezentrale ». ,r Voor 5 kilogr. groene erwten en boonen die aan den groentenkoopman af-geleverd zijn (de aflevering is te bewij-l' zen) mag 1 kilog. rijpe vruchten mindei : worden afgeleverd. Met het afnemen en verladen-van rij-'t pe peulvruchten zijn voor de Komman-dantur drie handelaars gelast, die hei ^ recht hebben de van de gemeente opge-'t geven aanbouwvlakten van peulvruch-ten na te kontrolleeren en het opgrij-'> pen der afleverinspliehtige hoeveelheic n te bewerken. r Als heftidelaar zijn gelast en met be- wijs van de Kommandantur voorzien ,e 1) De Neve Maurice, te Lovendegem voor de gemeenten Destelbergen, Dron-n gen, Heusden, Lovendegem, Mariaker-r ke, Merelbeke, Oostacker, Vinderhoute. i- Wondelgem, Gent, Gentbrugge, Lede-1. berg en St. Amandberg. }) 2) De .Coninck Alois, te Melsen, vooi *- de gemeenten Dickelvenne. Eecke, Gaver, Melsen, Munte, Schelderode, Schel-j dewindeke, Zwijnaarde. 3) De Clerck Jozef, te Zemmersaeke, voor de gemeenten Aefene, Bavegem, Bottelaere, Gontrode, Melle, De Pinte ? kft-Denijs-.Westremn, St - Martens yLae-'• them, Vurste, Zemmersaeke, Zeever-n gem. J1 Iedere verkoop aan andere dan dooi de Kommandantur gelaste handelaars € is bij straf verboden. k TROEPENBEWEG1NG !N VLAANDEREN In Vlaanderen is veel militaire bewe-ging. Uit Gent zijn duizenden jonge sol-daten, meest recruten, dîe in de laatste r weKen druk geoefend werden, naar het •- front veirtrokken. p Veel hersteld oorlogsmateriaal werd zuidwaarts gevoerd. Meer dan tweehon-derd vliegers bij Gent, zooals te St.-Do-r.ys-Westrem en Mariakerke gestation-rieerd, moesten insgelijks naar de vuur-, linie. Treinen brengen te Gent gewon-den aan eu veel gekwetsten dikwijls in open wagens gezeten of gelegen, gaanl via Brussel en Namen naar Duitschland. De vliegers der verbondenen bestoken n onophoudelijk de spoorlijnen bij Gent >. en Kortrijk, onverminderd de geweldigp :S actie in de lucht op de duikbootbasis •- Brugge. !t { DE SPAANSCHE CRIEP j TE AALST EN TE CENT i" De Spaansche griep is 00k in België \ersohenen. We vernemen van tajrijke gevall^n te Gent en omgeving, te Aalst, Q alsook in het Luikerland. De ondervoe-^ ding maakt de gevallen ernstiger dan ze in andere landen schijnen te zijn. e s IN DE TOONEELWERELD De plaats van bestuurder van den Vlaamschen Schouwburg open geval-b len zijnde. daar de titeldrager in den vreemde verblijft, werd deze betrek-king aangevraagd door heeren Van Ha-vermaete. Arie Van den Heuvel en Hector Van Seymortier ; deze laatste werd benoemd. SE ISSSISÏiïIE m 111 nii is ssst Nadat de heren Braun, burgem"e®w en De Weert, schepen, naar Duî --land waren overgevoerd, verklaarde de drie overblijvende schepenen, heere Aneeele, Coppieters en Heyndrickx, aa den nieuwen, door de Duitsche ovei heid, opgedrongen burgemeester, D Kunger, burgemeester van Posen, dt zij er in toestemden hem liunne medf wer'king te verleenen op voorwaarde df geen epkel aktivist tôt schepen wierd benoemd. Dit voorstel afgewezen zijr , de, gaven de drie schepenen hun on slag en de Duitschers vervingen het co lege en den gemeenteraad door enkel verraders en verkochten van den zoogi • naamden << Raad van Vlaanderen ». Nauwelij-ks in hun ambt, verspreic den deze laatsten het gerucht dat zij ee « kolossaal » bedrog hadden ontdekt « Heer burgemeester Braun had, buite we-te der leden van het schepeneollegt eene leening van 800,000 fr. aangegaar Dit geld, op zijnen eigen naam te Lor den in bewaring gehouden, moest t( • waarborg dienen voor de eigendomme — op 1 miljoen geschat — welke hee • Braun te Gent bezit, in geval deze doc de Duitschers zouden worden in besla genomen. » Deze « struikrooversgeschiedenis » i< zonder meer, eene leugen versprei door de aktivisten die het vertrouwe ' der bevolking wilden winnen. Ziehier, jrouwen.s, de waarheid, zoe als zij door schepen Ans|ele aan de briefwisselaar van « Het Vaderland (Den Haag) werd geopenbaard : « De leening werd gesloten in Oct< ber 1914 met de Nationale Bank, te An . werpen. Zij moest dienen om in Eng< land levensmiddelen voor de Genfecli bevolking te Itoopen. Doch daar de Dui schers reeds den 12 October te Gent w: ren, verbood de Britsche regeering de uitvoer der eetwaren van Londen naa Gent. Deze leening was aangegaan g< weest met de toestemming van ganse het college; de wissels werden herhaa de malen hernieuwd en de intereste altijd door den gemeenteontvanger b< taald. Deze leening komt tienmaal voc in de boeken der stad ». Deze openhartige en afdoende verklç ring van heer Anseele deed onmidde lijk het aktivistisch « flauwske » in du gen vallen. De nieuwe Duitsche burgemeester ze' begreep ten laatste dat hij voor den ge gehouden werd met aan het hoofd 1 worden geplaatst eener stad waar h en zij ne aktivistische handlangers ge; nen invloed hadden of niet geteld wei den; want gansch de bevolking is h( eens om van hen niet te willen weter En, om aan dien belacheîijken toestan een einde te stellen, vraagt de mofsch burgemeester « dat de vroegere sch k nen in hun ambt worden hersteld ». Het fiasco is nog vollediger in de zo: genaamde mof-Vlaamsche Hoogeschoo' Uit de lijst der officieele inschrijvinge voor den examens-zitti j d van Ju jongstleden blijkt dat, ailes bijeen g< raapt ,63 studenten van beide geslacl ten zich hebben aangegeven. Men ze de onbeduidende geringheid van dit ge tal beter begrijpen indien men zich w herinneren dat bijna 1,000 studenter voor den oorlog ,de, cursussen der be roemde inrichting volgden. Niet minder merkwaardig is het, da ihet de voorafgaande cursussen tôt d studiën voor artsenijbereid- en veearl senijkunde zijn, die het grootste aanta studenten aanbrengen : 16 op 63. Daarentegen komen slechts op de lijs 6 namen voor voor de examens tôt k%i didaat-ingenieur, vak waardoor Ger wereldbekend was en dat de studentei met honderden deed toestroomen. Laat er ons bijvoegen dat deze uitsla gen, hoe arrhzalig 00k, met moeite be komen werden door het toekennen vai allerlei voedings-voorrechten en met be loften van invrijheidstelling aan i) Duitschland opgesloten Belgische gevan genen. Overal kraakt en wankelt de aktivis tische barak, met zooveel moeite doo den vijand opgetimmerd. En, als voor spel van de zegepralende terugkoms onzer soldaten, zullen al de klokken ui Vlaanderen weldra deze anti-national en kunstmatig verwekte beweging uit luiden. welke aile Vlamingen, zooal aile Belgen,.steeds uit al hunne krach ten hebben veroordeeld. (Legerbode.) P. V. HET SPORT v v v v WIELRIJDEN. IN HOLLAND Ziehier de uitslagen der koersen op n 21 Juli gereden in het Stadion te Am-n sterdam : n Kampioenschap der snelheid dei ._ Olympia Club, 1.200 m. — 1. Vannek: r 2. Straat, op 1/2 wiel; 3. Lamijn, op 1 lengte; 4. Wiersma. J. Tijd : 2 m. 11 s. 3/5. M a te ii aerhter tandems. — Eerste ^ reek : 1. Vannek; 2. Straat, op 5 m.. 3. Blekemolen. t. Tijd : 21 m. 28 s. 3/5. L_ Tweede reeks : 1. Vannek; 2. Straat, e op 1 banddikte; 3. Blekemolen. Tijd : 23 m. 57 s. Derde reeks (30 kil.) : 1. Straat; 2. Vannek, op 1 banddikte; 3. Blekemolen. op 1 l'2 ronde. n Tijd : 33 m. 41 s. 1/5. n Vannek is in zwijm gevallen. De dok-( ters hebben hem moeten verzorgen. Klasseering : 1. Vannek, 4 punten; 2. ' Straat, 5 p.; 3. Blekemolen, 9 p. " Handicap, 800 m. — Finaal : 1. Grool (120); 2. Nijhuis (130); 3. Vandervoorn nr (110); 4. Bakker (88). Kampitoenischap van halve^fond, 15 kil. — 1. Wiersma; 2. Bakkeru; 3. La-8 mijn. Tijd : 30 m. 42 s. 4/5. >, Vannek en Straat werden gedeklas d seerd daar zij beiden overeeTigekomeri n waren om al de p rem: es weg te halen. Tijdens de koers zag men Vannek met >- den elleboog tegen Straat duwen om de-n ze de eerste plaats doen te iiemen. » Achtervolgingskoers met tandems. — 1. Tulkken-Franssen; 2. Stuy-Berendse. IN DUITSCHLAND (ter documentatie) 'e De koersen op 28 Juli op de renbaan . van Trepfcow (Berlijn) gereden gaven de volgende uitslagen : n Handicap, 900 m. — Finaal : 1. Rabe r (25); 2. Behrendt (20); 3. Muller (30); 4. Hiepel (60); 5. Grossmann (30). . Premiekoers. — Finaal : 1. Abraham : 2. Radlitz; 3. Tetzlaff; 4. Pétri. Scratch, 900 m. — 1. Schrefeld; 2. ^ Hensoh; 3. Purika; 4. Luderitz. r Handicap, 75 kil. achter motors. — i. Bauer («cf.), in 1 u. 8 m. 31 s,; 2. Paw-ke (scr.), op 10 meter; 3. WieweraU (4 ronden); 4. Appelmans (8 ronden). I" Te Dortmund : i- Scratch, 1.200 m. — 1. Menne; 2. Kant; 3. Groll; 4. Wolke. f Snelheidskoers, Ï.200 m. — Eerste k reeks : 1. Rutt; 2. Lorenz; 3. Brehmer: e 4 Menne; 5. Schrage. si Tweede reeks : 1. Rutt; 2. Lorenz; 3. >- Schrage; 4. Brehmer; 5. Menne. •- Derde reeks : i. Rutt; 2. Schrage; 3. st Lorenz; 4. Brehmer; 5. Menne. & <3* ■ ■ Vierde reeks : 1. Lorenz; 2. Rutt; 3 Brehmer; 4. Menne; 5. Schrage. Klasseering : 1. Rutt, 5 punten; 2. Lo renz, 8 p.; 3. Brehmer, 14 p.; 4. Schrage, 15 p.; 5. Menne, 18 p. Handicap, 2.000 m. — 1. Brehmer M (30); 2. Rutt (scr.); 3. Lorenz (10); 4. Schrage (20); Tandemkoers, 2.000 m. — 1. Schrage-Brehmer ;" 2. Rutt-Menne ; 3. Lorenz-Kant.40 kil. achter motors. — 1. Kuseh-i kow; 2. Aberger; 3. Wissmann. SPORT AAN HET FRONT Een goed gelukt sportfeest in het 11* batal j on van Z 190, onder het voorzi t-terschap van majoor Fourmarier, gaf de ! ïj|| volgende uitslagen : Loopen 100 m. — 1. Bruys (8e); 2. Hermans (8e); 3. Vandamme (5e); 4. Ma- liffl kelberg. Finaal der tweeden : i. Pinseel (7e); 2. Vangeleeuw (7e). Schoenen in den zak. — 1. Bogaerfi (7°); 2. Vercauteren (5e); 3. Keupers. Loopen, 400 m. — 1. Baet (5e); 2. De* hacker (5e); 3. Vantielep (7e); 4. Van. hee (7e). 800 m. — 1. Vansanthergen (6e); 2, Goemart (7e); 3. Coorens (8e);; 4. Dele-lie (5e). Lepelkoers. — 1. Sels (7«); 2. Pironet (6e); 3. Coppens (5e)-; 4. Vercouteren. 1.500 m .— 1. Verschaere (7e); 2. Osi (7f); 3. Delvaux (7e); 4. Bagaert (7e). Hoogspringen. — 1. Vanvimkeray (5e); 2. Debacker (5e); 3. Vaneven (5e); 4. Hermans (8e). Op handen en. voeten loopen. — 1. Vandenbroeck (6e); 2. Degrendel (6e). Springen in de verte. — 1. Vanomze-broeck (5°); 2. Hermans. Granaatwerpen (verte). —• 1, Demëer-seman (6e); 2. Schuffeleers (5e). ' Granaatwerpen (juist). — 1. Schel-jens (6e); 2. Vankee (7e). Koers op één been. — 1. Vanden< broeck (6e); 2. Sels (7e). Gewichtwerpen. — 1. Schuffeleers; 2. ' i % Billet (7e). Honden/koers. — t. Miss (Menin); 2. Mmkien (Boudry); 3. Jules (Biesmans). Koordetrekken. — 1. 6e komp.; 2. 5" komp.; 3. 7e komp.; 4. 8e komp. Stokspringen. — 1. Vandamme; 2. ui Rensonnet (5e); 3. Bever (5e). 800 m. aflossen (met 4 loopers). — 1, 5S komp.; 2. 7- komp.; 3. 8e komp. Kleine bal. — 1. 7° komp.; 2. 8* komp. 3. 6e komp. F De bijzonderste dezer matchen, telden voor het kampioenschap van het batal-jon, dit komt toe aan de 5e komp. met 42 punten; 2. 7e komp., 35 p.; 3. 6* komp., 23 p.; 4. 8e komp., 20 p. INTERIM II l EEN WEINIG WETENSCHAP De natuur en haar arbeidsvermogen :L i. 1- (Vervolg en stot) Ook hier zal men zich daarvan weei j eenigszins een duidelijker voorstellins kunnen maken, als men verneemt, dai ^ dit arbeidsvermogen voldoende zou zijr cm al onze tegenwoordige aardsche ma chienen, evenals boven, gedurende eer ,t tijdperk van 8 billioen eeuwen te drij e ven. Hieruit volgt, dat do omwenteling der aarde om de zon een bedrag aar ,1 -energie oplevert, dat ongeveer 10,000 malen grooter is dan dat van de wenteling onzer planeet om haar as. t Dit bijna onmetelijke arbeidsvermo-- gen zou dus ruimschoots voldoende t zijn, om, als onze steenkoolvoorraden 1 eens uitgeiput mochten raken en er geen andere energiebronnen op de aarde meei beschikbaar werden, gedurende onbe-paalden tijd, in onze behoefte aan be-" weegkracht te voorzien. Doch ook deze onuitputtelijke bron is, helaas, voor den rnensch af gesloten en voor elke toepas-1 sing op de aarde. onbereikbaar, omdal juist ailes op onze planeet die beweging om de zon meemaakt en wij niet over . de middelen beschikken, om den voort-r rollenden aardbol, evenals een voetbal, . plotseling in zijn vaart te stuiten en tôt t stand te brengen, hetgeen een noodza-t kelijke voorwaarde zou zijn, om van de 3 bewegingsenergie der aarda partij te " trekken. 3 Hetzelfde moet ongelukkigerwijze ook gezegd worden van de aantrekkende werking, die de massa's van de aarde ea de zon op elkaar uitoefenen. Immers: aile punten op de aarde zijn, op-gelijke wijze, aan die aantrekking onderhevig, wier energie, overigens, ook weer een reusachtig bedrag vertegenwoordigt-, v\ ij kunnen de uitwerking, dezer aantrekking als 't ware vergelijken met de ' spanningsenergie» van een oneindig fe aantal spiraalveren, die men zich tus-schen zon en aarde uitgespannen kan denken. In weerwil van den grooten af-stand van de aarde tôt de zon, die 149 millioen kilometer bedraagt, is deze spanningsenergie toch zoo aanzienlijk, . dat. op elken vierkanten centimeter van ' aardoppervlakte een drukking wordt : u»itgeoefend van 2000 atmostferen of 2000 ■ kilpgram per vierk. centim. ! Al deze reusachtige bronnen van energie zijn dus van geen beteekenis voor onze^ aardsche belangen. Dit is wel het geval met de energie der zomnewarmte, | die, hoewel zij in de verste verte fiiet in vergelijking kan troden met de voor-gaande eneirgiebronnen, toch altijd nog een hoogst aanzienlijk bedrag vertegen-> woordigt. Prof. Langley heeft de stralende warmte der zon nauwkeurig gemeten met het, door hem uitgevonden, hoogst ■ gevoeli.ge meet-instrument voor de tem- v|(l peratuur: den «bolometer», en uit dat1 onderzoek is gebleken, dat op do zon. 1 j een geweldig hooge tempera,tuur heerscht, die gelegen is tusschen 6000 en 8000 graden Celsius. Een ruwe schatting heeft g^leerd, dat, als de geheele opper-\lakte der zon eens bedekt ware met een laag ijs, ter dikte van 1200 meters, 1 |:i oie ijsmassa, binnen een uur tijds, door da norme warmte volkomsn ge&molten zou zijn. En volgens den astronoomi Schoiner, te Potsdam, straalt de zon, m haar geheel, gedurende een jaair tijds , een bedrag aan warmte uit, dat, in ca-lorieën uitgedrukt, voorgesteld zou worden door een geta.1, dat met 58 begint en daarachter 31 nullen telt. Wel is waar, .1; ontvangt ons nietige planeet je daarvan slechts een uiterst bescheiden deel. m*

Er is geen OCR tekst voor deze krant.