ABONNEMENTSPRIJZEN : Voor één maand 1.75 Voor 3 maand 5.— Voor 6 maand !0.— Voor #én jaax 18.— Redaktie, Beheer en Aankondigingen : 44, ROODESTRAAT, 44 ANTWERPEN Dinsdag ïi Dec. igiy - 3de Jaarg. Nr 342 Prijs 6 Centiem voor ^elgië HET VLAAMSCHE NIEUWS VERSCHîJNT 7 M A AL IN DE WEEK De opstelraad : Raf VERHULST, Dr. Aug. EOR.MS, Alb. VAN DEN BRANDE; met vaste medewerking van Hoogleeraar Doctor Antocn JACOB n - , . . . ___ AANKON'DIGINGEN i'\ve«d« blad, dwn r«g«t 2.5f Uerda id. id 1«— Viwdt id. id. ••50 Doodabericht 5.— Elk« medew«rker is porsoonlijk verantwoordeiijk voor zijn schrijven, eu bindt niet hoel d« Rodaktio. VAN OUiTSCHE ZiJuE DUITSCH AVONDBERICHT Berlijn, Zondag 9 December. —Offi-cieel : Van de gevechtsterreinen, niets nieuws. m GOST.-HONG. ZIJOË Weenen, Zondag 9 December. — Offi-cieel : RUSSISCH EN ROEMEENSCH GEVECHTSTERREÏN Wapenstil stand. ITAUAANSCH GEVECHTSTERREÏN In de provincie Venetië, op sommige plaatsen gesçhutstrijd. m ENGELSCHE ZiJOE WESTELÏJK GEVEGHTSTERREIN Lornien, Zondag- 9 December. — Of-ficieel : Verleden nacht en dezen morgen, vij-andelijke geschutsbedrijvigheid in de buurt van Flesquières, benoorden don den weg van Meenen, ten Zuiden van Kame-rijk, op den, rechteroever van de Starpe, ten Zuiden van Lens en in het vak van Passchendaele. VAN FRANSCHE Z1JDE WESTELÏJK GEVECHTSTERREÏN Parijs, Maandag 10 December. — Of-ficieel : De Franschen hebben een Duitsche overval ten Noorden van Ainzy-le-Château afgeslagen. Tàmelijk hévige artille-rie-akties in de streek van Sapigneul, in de streek van Maison de Champagne en op den rithterosver der Maas. Geen en-kele infanterie-aktie. TELEGRAMMES DE VREDESKANSEN IN RUSLAND De a Ziiricher Morgenzcitung » vestigt de aandacht op het feit, dat indieu Rusland een afzonderlijkcn vrede moeht sluiten, het Lon-densche verdrag van 4 September 1914 geheel vervalt. Deze overeenkoinst, waarin elke af-eonderlijke vrede verboden wordt, werd oor-spron-ke'.iik tusschen Engeland, Frankrijk en Rusland gesloten, terwijl Italië, Japan en Ser-vië later zijn toegetreden. De betrokken par-tijen hebben deze verplichting eehter slechts op zich genonien met het uitdrukkelijke voor-behoud, dat Rusland als sterkste steunpilaar der geallieerden, onvoorwaardelijk bij de Entente zou blijven. Nu deze voorwaarden ver-vailen, is derhalve geen der andere deel-nemers meer aan het Londensche verdrag ge-bonden en zoover zijn belangen dit veroorlo-ven, kan nu elk lid der Entente een afzonder-lijken vrede sluiten. DE POOLSCHE STEDENDAG TE WARSCHAU Het Poolsch persbureau in Den Haag meldt aan de « N. R. Ct. » : De Poolsche steden waren orider de Russi-sche heerschappij in een bijzonder slechte positie. Zij werden om zoo te zeggen van St-Petersburg uit bestuurd, en eerst in het voorjaar van 1915 diende de Russische regee-ring het wetsontwerp in zake zelfbestuu'r der Poolsche steden bij de Doetna in, een zuiver politieke gebeurtenis, zonder praktische be-teekenis. Ilet is begrijpelijk, dat de Poolsche steden na het opzij zetten der Russische heerschappii de behoefte voelden om een verstrek-kende hervorming door te voeren. Reeds in December 1916 werd te Warschau een bijeenkomst van vertegeuwoordigers der steden gehouden, en van 19 tôt 21 November 1917 werd de eerste Poolsche stedendag gehouden. Als voornaamste taa'c van dezen stedendag noemde de voorzitter van den War-schausche gemeenteraad Suligowski de vor-ming van een Poolschen stedenbond. Hij hield daarover ook zelf de eerste voordracht, waarbij hij uitging van het steeds aàngroeien d?r bevolking van Warschau, welke in Kon-gres-Polen reeds meer dan 20 ptc. van de ge-heele bevolking bedraagt. Het voorgestelde ontwerp werd met enkele wijzigingen aange-nomen. De volgende steden waren op den stedendag vertegenwoordigd : Warschau, Lodz, Wloclawek, Mlawa, Lomza-, Radom, Sandomierz, Cholm, Pabianice, Petrikau, Dombrowa, Czenstochau, Plock, Sosnowice, Siedece, Kielce, Kaliseh, Lublin, Kolo. Van deze 19 steden werden er 16 onmiddellijk lid van den stedenbond ; bovendien traden 01-kusz en Staszow telegrafisch als lid toe. De agenda der besprekingen welke drie da-gen duurden, was rijk aan inhoud. In het geheel werden 12 redevoeringen gehouden, welke het gemeentekrediet, de verhouding der regeering tôt de stedelijke besturen, stedelij-ke statistiek, gemeente-gasfabrieken, de verhouding tusschen gemeenteraad en' magistraat (d. W. 7.. volgens de gewone Duitsche bena-ming, van stedelijke afgevaardigden en gemeenteraad) , de levensmiddelenverzorging der steden, enz. bespraken. Het ingediende ontwerp voor een gemeentebank beoogt de oprichting van een bank, voor het toestaan van kredieten op langen termijn tegen obli-gaties voor buitengewone uitgaven der steden — kanalisatie, verlichting, tramwegen, enz. — en kredieten op korten termijn voor het bouwen van scholen. bruggen, aankoop. van grondstukken, enz. Het aandeelenkapitaal zal 5 percent van het obUgatie-kapitaal in ahn-deelen van 1000 mark bedracren. De bank be-gint haar werkzaamheid, indien 250.000 mark gestort ziin. Ook het annleggen van een grori-dige stedeliike statistiek en van ga^fabrieken acht de bond noodzakelijk. Medegedeeldj werd, dat in Kongres-Polen bii een bevolking" van 11 millioen slechts 6 gasfabrieken be-1 «taan. Een levendig débat veroorzaakte de voordracht over de bevoorrading der steden. De inleider bepleitte de oprichting van een ge-meenschappelijke inkoopsorgatiisatie voor aile steden en een krachtige bestriiding van den woeker. Wat betreft de inwendige orga-nisatie der steden werd het Duitsche voor-beeld van stedelijk 'zelfbestuur bijzonder aan-be roi cit. PE DUIKBOOT. EN MIJNOORLOG Bcr.ijn, 8 December. — Eeu onzer duikbooten, , in do MiddeLlaindsche Zee aan den a'.ag, stuitte ' oiilanga op ©en volbeladen. kolonschdp, dat maar Italië onderweg was. NauweLijka was het tôt ' zinken gebracht, of eon> andere rookwolk steeg 1 op, waar de duik^oot aamatond» op af wi:de. Toen hoorde men p.otseiiaig luid en aanhoudend om hiuilp roepen van de piaats ai, waar het sohip ' was gszonkori'. Dit noopte den kommanda^nt om 1 den beoogden aarfval uit te steJlen en terug te keeron in de dchting van het roepen. Na ge-ruimen tijd gezocht te hebben ontdekte men tusschen tai van wrakstnkken twee menschen die zich aan een_ blok hout vaatklamptem: Ze wer-de'n geheel uitgeput aan boord genomen, waar ze wc.dra weer hijkwamen. Uit hun getuigenis bleek, dat de gezagvoerder met een nauweûjks half bezette sloep, zondei- zich om hun lot en roepen te bekreunen, was weggevaren. Vier da-gen later werden de mannen, die als stoker op het betrokken schip hadden dienst gedaan, aan een sicep van een in don grond geboord Italia«.neoh zeilschip overgedragen'. Aan de kust van Tunis stuâtte de duikboot dnaiTia op een zestal kleine zeiiôohep»n, die met levensmidde'en, gras, hooi, en phosphaat waren bovraclit en waarvan niet eik over een sloep be-echikjte. Mensehiievende overwegingen van den kommandant brachten hem ertoe, een der vaar-tui^eii met de bemartiningen der vijf andere vrij te laten, nadat het bolangrijkstee deel der lading van datf vaartuiig over boord wae gewor-ipen.Eveneens liet de duikboot ioit de MiddeLland- > son© Zee een It-aliaansch zeilschip, dat koer« zette naar het eiland Ostica, vrij, omdat het geen reddingsboot had, nadat wat het aan luxn-trabamde aan boord had weggeworpen was. Militaire OTerwegingen zouden in beide gevai-len het tôt zinken brengen van de achepen hebben geëischt, maar de zorg voor het behoud der ( vijande-.ijke beaiuanni.njgen werd daarboven 2©- . «teld. DE ZAAK MALVY ^ Men schrijft uit Zurich d.d. 2 December < aan de aNieuwe Courant» : , De korrespondent der « Basler Nachrich-ten » verneemt uit Parijs, dat er bij de behan-deling der reeds bekende politieke sclianda-len, zetr waarscliijnlijk nog andere onaange- 1 name dingen iwn het licht zullen komeii. De ( overtuiging^wint n.l. meer en meer veld, — ( en ook de toespelingen van Clemenceau bij zijn ingrijpen in het Malvy-debat zouden 1 daarop wijzen — dat het onderzoek tôt dus- 1 verre ernstig belemmerd werd door de .tegen- ( werking van de zijde der... politieprefelcten! i Dit werd eerst anders, toen de tegenwoordige regeering de zaak in hauden nam. Toch is men ook nu nog niet over aile struikelblokken ^ heen. Men besloot de zaak Malvy' voor den 1 als 6tartsgsr-chtshof gekonstîlueerden Senaat te brengen. Doch het zie,t er haar uit, alsof de Senaat de zaak niet in behaudeling wil nemen, s alvorens er een wct,over den vorm dezer pro- 1 cedure bestaat. Daarmede geraakte de zaak 1 dan weer op de lange baan, om na tijd en wijle voor goed .te verdwijnen. Naar verluidt, | zal nu de regeering zelf de. zaak in behande- ^ ling nemen. 1 ENGELSCHE SYMPATHIEBETUIGING i AAN LORD LANSDOWNE V Lord Buckmaster, die onlaugs de aandacht op zich heeft gevestigd, door zijn rede over ^ een volkerenbond, op 21 November, heeft op ^ 29 Novèmber, naar aanleiding van den brief c van Eord Lansdowne het volgende ingezon- j den stuk in de « Daily News » geschreven : « De brief van Eord Lansdowne opent een nieuw tijdperk in de geschiedenis van den oorlog. Tôt nu toe zijn al onze krachten ge-koncentreerd geweest enkel en alleen op het doel, den oorlog voort te zetten, zonder de middelen te overwegen, waardoor aan den oorlog een einde zou kunnen worden ge-maakt. Wij staan nu voor het verblijdend feit, dat een staatsman van ongeëvenaarde er-varing aangeeft, lioe de oorlog voor on s zou moeten eindigen en hoe dit einde bereikt zal r kunnen worden. Ongetwijfeld zal de brief te- ? gen^praak uitlokken, maar ik hoop, dat de £ brief ook zal doen denken en handelen. De ? brief zou de gemeenschappelijke grondslag moeten zijn, waarop aile verstandige men- ^ schen zich kunnen plaatsen, daar hij datgene s aangeeft, waarmede allen zich kunnen ver- 1 eenigen. j Als er ooit een oogenblik is geweest waarop wij naar het einde van den oorlog zouden ^ mogen uitzien, dan is dit oogenblik nu geko- ^ men. Lord Lansdowne wijst er op, dnt de Duitschers hebben getracht tôt vredesonder- ( handelingen te komen. Te weigeren hen aan . te moedigen is niet een teeken van moed, 1 maar van dwaasheid. Iedere weg, waardoor 1' het mogelijk is, tœgang te verkrijgen tôt de \ Duitsche onenbare meening zou open gelaten r moeten worden ; maar deze wegen schijnen volstrekt gesloten te ziin. Ieder nadenkend r mensch zou zich voortdurend moeten bezig- 1 houden met de vraag, hoe dezé oorlog op eer- 1 voile wijze te eindigen en hoe er voor altiid ^ een einde aan te maken. Ik veroorloof mij, , tegeriover Lord I/ansdowne miin diep gevoel ' van dankbaarheid uit te spreken voor zijn t wijze en moedige woorden. » j- DE SOCIALISTEN E Geneve, 8 December. — « Le Petit Journal » ^ weet te meldeti, dat namens 81 socialisten, Ka- 0 merlcden, de regeering geinterpel'leerd zal worden over de mogelijkheid, van vrede en wapen- k stilatand. DE KROONJUWEELEN VERDWENEN (( Genève. 7 December. — Naar Parijsche bla- " dem uit Petroofcd vernemen, is de regeering van S( Lenin tôt de -uMtdekking gekomen, dat de Rus- t: s'sohe kroonj.uwcelen, die op een waarde van 500 miljoen frank worden geschat, uit het mil- - seum der Hermitage zijn verdwenen. Zij zijn ^ vvaar.sohijnlijk in het begin van den oorlog naar I het buitenùand in veiligheid gebracht. s: DE ENTENTE EN RUSLAND Naar de « Daily ,Chrr>hn'de » meldt, heeft de ^ Ru»s;®che regeering aile kcmtrakten met de geai- ^ lieerden tôt levering van munitie en oorlogatuig voor het Russische leger opgezegd en voor het n oogenblik buiten werking gesteld. De regeling n ' i kwestie der Russische oorlogs!*chulden 1 cvrtTi de geallieerden zal tôt de vrede»onderhande- c-worden uitgesteld. m — ITALIE'S BESTAANSSTRIJD Lxfga.no, 7 December. — Onderstaatssekreta- ^ ris Cermenatô verklaarde in een te Lesco gehou- c, den rede, dat Italië op een zeer gevaarliik keer- v- punt, in zijn geschiedenis is gekomen. Het gaat O thans om zijn of niet zijn van den Itaîiaanschen n staa/t. Hoe vreeselijk de toestand ook is, er moet ^ thans slechts één wil gelden en wel om Italie niet te verlooohenen en niet den bondgenoot van v den vijand te worden- « Drukkunst en " Vlaam^ch Leven,, Een kritiek ' ' Gcbourt wel meer dat een voorne-men langen tijd omuitgevoLrd biijft. De aan- eu opmerkingen op te schrijven welke ik vaak gemaakt heb bij het door-bladcren van i- Vlaamsch Levon », het voortreffclijk Vlaarasche vveekblad, was ik reeds zinn^ns van vôôr enkele maan, den. Het was jnijn doel ze k'ort voor het eind-gen van den jaargang neer te pen-nen — en ziedaar iceds twee-en-een-halve maand van den nieuwen jaargang Vjrioopfn ! Aan goeden wil had ik geen te kort, wel aan tijd. Als ik nu meen deze regelen toch te moeten laten ver-schijnen, is het omdat ik de hoop koester, de oyertuiging bezit, dat ze verbetering kunnoa brengen. Ik aclit het wenschelijk deze a?gemee~ ne kritiek openbaar te doen, omdat als-dan iedereen welke voor sir.aak c.n schoonhe d wat overheeft er iets zou mo-gea in viiulen, waarmede hij zijn gadir'F doen kan. Men meene niet, dat ik uit ge-noegen kritiek oefen : mijn genegonheid voor n Vlaamsch Leven » zal echter uit de kastijding, welke ik me gerechtigd acht van af een drukkuns'.krit'ekerszetel, toe te die'ien, moe'en blijken Of iedereen 't daannede cens is boezemt rnij geen b-elatfg in. Ik heb onlangs in « Het Vlaam9che Nieuws » (Zaterdag, 15 Sept. « Iets over Drukkunst » ; Zaterdag, 22 Sept., « Nog iets over Drukkunst ») mocoingen over drukkunst neergesch'.even, waarmede het volgende natuurlijk in ovcreenkomst zijn zal. Déze regelen zullen eehter het voordee! hebben terug te slaan op aan een enkele uitgave ontlcende voorbeel-den, daardoor gemakkelijker te verifiee-ren,Een t'jdschrift, en vooral een fainilie-blad met zee: m'ecnloopendcn inhoud, een degelijk voorkomen 'e geven is eeo . opgave die zclfs een eerste-rangs drukker wel cens kan afschrikken. Komen dnar-bij nog afbeeldingen, dan worden de te , Dvenvinnen moeilijkheden nog meike-lijk talrijker. Het is een lastig en ingewikkeld praagstuk met voorwerpen van versçhil- ' lendcn aard een ecnhe'd te bereiken. En Jaa'.riaar moet natuurlijk er^s'ig 'ge-' îtrecfd worden, want als goed drukwerk kunst wil hee'.en moet er eeu overzichte- 1 lijke ordê in heerschon. Zonder orde is ?een kunst en zeker geen dekoratieve kuast, wat drukwerk toch wel is. moce- z :ijk. Voor de uitgave van een tijdschrift r comt de vaststelling van het formaat in 1 le eeis'e plaal's- Een gtoat formaat geeft c roordeclen bij drukken en binden, doch r jiedt, b j vcel verscheidenheid van teksl c m illustratiemateriaal, ir.oeiîijke proble- r nas. De verkleining van het formaat met I ict begin van den tvveeden jaargang was c :-en verbetering. Het is vcel handiger z ;eworden. En toch, meen ik, zou er veel r )ij te winmen zijn door het îlog eenigs- r îins kle ner te maken ; zoowat als n Die i iVoche n of « Die Woehenschau ». Voor- \ il met het oog op dgn zet van verzen. r Drie kolonimen verzen, lange, ko rte, so- t letton eu liederen neveas elkaar zijn al i '.eer ongemakkelijk tôt een samenhan- s Tend geliccl te vercenigea Verzen als t ?e niet afzonderlijk kunnen staan, wat in t ;cn weekblad en in de tiiden van papier- 1 schaarschte die we bcleven, we! onmoge- 1 lijk is, moeten dan maar op twee kolqii men gcdrukt worden. Ook de regeling i ran het plaatsen der illustrât.es zou d-iar ; tvcl ie'.s ktïfjlen bij winnen. i Het papier is een matcriaal, dat met 3en dag moeilijket naar keuze 'e krijgen c Is. De uitgevers zijn vcrplicht te gebrui- j .<*1 wat ze krijgen leunnen, maar het '' ware toch wenschelijk aile mogelijke > noei.e te dceri om m'iistons te verschij- ? ^en op een papier zooals mimmer 6, het 1 îumrr.er waarin het artikel over den 1 jceldhouwer Geo Verbauck piaats vend. Wat de illustraties daarbij te winnen J îcbben toent een vergelijking van de af- ' )eeld:ngen van de werben van Verbanck ^ net die van dé werken van Théo Blickx t a nummer 25. Ik wij il het aan het slecht r lapier, dat vêle afdrukken schijnen van r >vcr-gcbruikte clichees gemaakt te zijn. t Daarmede zijn twee voorafgaandelijke 1 Lwesties afgehandeld. c Wat de karakters betreft waarmede : Vlaamsch Leven » gedrukt wordt, wil c iet me toeschijnen of "er verschillende □orten onder zijn waarmede iets voor- J' reffehjks gemaakt kan worden. De titel ' >.v is uit goede letteis samengesteld — " loch het in boog plaatsen van «Vlaamsch b veven » geeft geea blijk van modem .maak-gevoel. Ik zie de noodwendigheid (1 liet in dezen titel anders dan recht te " >'.aatseh. Duidelijker of schooner is hij v liet geworden. / Zeer slecht is de wijze waarop som-iiige titels van novellen en studiëu sa- 8 ncngestcld werden en de karakters die laarvoor gebruikt werden zijn lieel vaak eelijk. B.v. « Mijn Rijw^el-Novelle », cl loor S'ijn Streuvels, blz. 12, om dit en- " :ele voorbeeld slechts aan te ha'.eji. In v ictzelfde uummen is de titel « Stijn s jtreuvels, zijn leven on zijn werk » beter, S ifschoon te zwaar. Dat is een euvel, da' a iog wel meer aan te treffen is, b.v. op ^ ilz. 60, enz. Zoo ook waar bij liet begin ran elk nummer in kapitalen gezet staat : : Hoe staat het met den oorlog? » Er v rordt te vcel piaats voor opgeofferd zon- k 1er baat. Een. geregeld gebruik vaii ze- c* cere lettersooiten voor titels van ops'el- h en van gel jkc soort, ware reeds cen>ecr- b >ton stap naar ccnheid. Overal moeten a :1c ti'cls in kleincr karakters van meer i 'atsoeiï gezct worden — of, wat voftrs-îands om reden van hooge kosten wel on. d mogelijk moet zijn, con bijzonder getec-iend hoofd voor elk opstel- v Zcld"n schijnen zetters gevoel voo' 1 eenhcld te bezitteu. De bladzijdon ver- c zen, die nu on dan vcrsch.jncn zijn daar- ' van het bes'e bewijs. Op één bladziide c (15) treffen we 6 gedichten wàarvan de c titels :n vijf verschillende le'tersoortcn c gezet zijn. Op blz. 520 hebben de acht gedichxn titels van éénzelfde Icttersoort, c dus reeds vcel beter. Maar hier komt de 1 moeilijkhcld 0111 een eenheid te bereiken voort uit de verzen. die aile ondcrling 1 in, vorm en grootte verschillcn, en uit het formaat van het weekblad, dat daar het ' effekt maakt van een kleed dat niet pas-sen wil. Het b'jeen plaatsen is eehter n<jg de beste oplossing om verzen op te nemen. Slecliî aclit ik het plaatsen van verzen als j bladvulsel, zooals op blz. 254. Zulks , maakt een regelmatigen bladspiegel on- c mogelijk. Maar het allerslcchtste is een i samcnstelling als op blz. 250 waar in een ' smallere kolom dan de gewoonlijk ge- J bruikte, een artilcel geëindigd wordt en , een gedicht piaats vindt, to: wijl de groot- j ste helft van het blad door drie boven- \ een geplaatste afbee'.dingen ingenomen ® wordt. Knappe drukkers m oc'en wel be-torc zetwijzen kunnep vinden. De minst gelukkige plaatsing van verzen is wel die * .11 schen studies of novellen in. Op bJad. *■ /.iiden 332 en 333, onder con stud:e « Het ^ Vrcdesideaal » geti'.cld en die reeds ruim- ^ ychonts geïllKstreerd is, v nden twee ge-iichten door magere fileetjcs omkaderd a piaats. Ik bcg'ijp niet, dat men .niet veelt v :lat zoo:e*s niet mag. Al'es loopt door c -en : studie, verzen en ïllustraties- Het- S 'clfdo komt voor op blz. 741, enz. Er is n :en oplossnig, en die is : zulke verzen -cgclma'ig in 't midden van een blad ilnatscn met cen sierlijk- stijlvol kadcrtje " jtpgoveô on in een verschillende letter. . Wij spreken er morgon verder over. 0 Edward LEONARD. I Een logisch gevolg ! b rVISKUNDE EN... TEEKENKUNDE I" Hip. Meert schreef in zijn meestarlijk fi ntwoord aan Destrée r. s< « Ile zie mij no°; op de schoolb-anken v< net d.ien Severinus Fias, van Terallene. h- Iij h,ad op de g-enieenteschool van z-jn fr .orp leeren rekenen in de moedertaal. En li ekenen dat hij kon ! 't Was een wiskun- Jg génie voor ons ! De on.zaglijkste be- rt ekeningen waren kinderspel voor hem. dn )aar was geen vraagstuk, hoe moeilijk al -ok, of hij sla,agde er in het op te lossen, is 00 groot was de macht van zijn rede- le servermogen. Maar als het uur der theo- ie aanbrak, de meetkunde, onderwezen w 1 een t-aal die hij slechts onvolkomen ri erstond, dan ?>tond de jongen met den rl nond1 vol tanden voor het bord. De « pen- E agonis, hexagones, triangles isoscèles, o quilaîéraux, de b ssectrices, hypoténu- n es, heel dien rommei termen die hem s< tiets zcgden — dan als «een vijfhoek, o en zeshoek » hem ailes zouden opge- s :laard hebben — dansten in zijn geest een li lelschen heksend>ans. En hij werd door li ijn leeraar — een Waal, natuudijk — ti oor « ezel » geschonden. Eerst later be- s< efle 'k, dat de grootsle ezel van de twee w net Severinus Plas was! » b Het is dan ook niet te ver won der en dat d lergelijke voorbeelden uit zijn • eigen d eugd, den heer H. Meert hebben aange- d et zonder talmen het onderwijs in de g viskunde te vervlaamschen, zoodira hij t; feroepen werd tôt den hoogst belangrij- b' :en post van algemeen bestuurder van e; let Middelbaar ondertvijs. h Voort aan leeren dus de Vlaamsche g underen onzer middelbare scholen reke- a on en redeneeren in de lessen van wis- rr :unde, in piaats van er Fransch te brab- d elen en Bargoensch klinkende termen op w e dreunen. Die hervorming, gesteund vi iet alleen op psychologische en paedn- le ogische g rond en, maar ook op beweeg- si edenen van praktrschen aard, moe-t ver- li. er doergevoerd worden. Het teekenen berust voor een groot m ieel op de wiskunoe. g Waaioni worden nog langer de pro- w .'ktiel^er en de doorzichtkunde in het V 'ranseh onderwezen? De beschrijyende h< îcetkunde staat toch onmiddellijk in ver- le and met de wiskunde ! g1 Zeggen : Oogpunt, afstand'spunt, ver- ar wijn.ingspunt, grondlijn, talereel, enz., b: iet dadelijk lot den geest wat er bedoeldi. ^ 'ordt. beter dan aile van buiten geleerde hf ransclie bepalingen? m We hebben nog medelijden met ons ei- gf en als we bedenken, hoe we hebben moe- h; :n zweeten en tobben om te dcorgronden \< ^at het beduiden mocht « la perspective gi u point à l'infini de la droite ». Dat is o< 11» maar eerst recht klaar geworden als b< ^ het Nederlandsch « Leerboek der Per- ki pektief » van Ridderhof in handen kre- g! en (een werk dat in Nederland wordt g< anbevolen voor degenen, die zich voor- m ereiden tôt het exaam van teekenleeraar se I. O.). Toch zijn er franskiljons die durven di olliouden, dat er geen behoorlijke Neder- se ndsche leerboeken bestaan ! Als op een h vsamen een kandidaat verklaarde dat li ij zeker vak in het Nederlandsch had L'studeerd, bezagen de juryledm elkaar ^ Isoi ze het te Keulen hcorden donde-,-n. « Où peut-il bien avoir étudié cela? » De heer H. Bellens, leeraar aan de Ste-elijke Normaalschool alhier, gaf vôôr en-ele maanden een leergang van beschrij-ende meetkunde in de Nederlandsche aal. Personen, die vols.rekt niet wiskun-,ig aangelegd zijn, en die maanden aan laanden Fransche werken doorblokt had-en', konden deze Vlaamsche lessen zon-er veel inspanning volgen en droegen er e beste vruchten van mede. Van de wiskunde tôt de teekenkunde is le vcrvlaamsching een stap maar, ver-nits zij bebooren tôt elkander. Meer dan een Severinus Plas zou er ve\ bij varen ! V. d. B. STAD en LAKD , BELANGRIJK BERICHT. — Onze inschrij- : •èr# wier abonnement met Nieuwjaar ten einde oopt, raden wij dringend aan dit zou haast nio. [elijk te laten hernieuwen. Ten einde nuitelooze ; nkosten te vermijden worden de abonnenten 1 •uiten Antwerpen d.ingend verzocht zich uitslui. end tôt het postkantoor butiner gemeente te renden en daar bunne inscbrijving te berniea- , ren. Daar de thans heersobende papier* :haarscbte ons voor iiet oogenblik verplicht het < ctal abonnCinenten te bep'erken is het geraad* aaui de bernieuwing ZOO HAAST A10GE- ] TJK te doen; dit bevordert tevens de regelma* ge bestelling. Het Beheer. NAKLANK VAN HET EEUW- ! :EEST DER GENTSCHE HOOGE- ' 'CHOOL. — Na.ar aamleiding van het ^ )euwfeest der Gentsche Universiteit werd ; en telegram gezonden aan Koningin V'ilhelmina, waarin hulde werd gebracht £ an de Koningin en aan haar overgroot- ^ adçr, ^ Koning Willem I, grcnclegger ^ er Gèntsche Aima Mater. Op dit tele- ^ ram is hét volgende schrijven ingeko- 1M: ... .2 Hoogelijk waardeerende de gevoe- •ns van dankbaarheid jegens wijlen Zij- j e Majesteit Koning Willem I, Hoogst- r erzelver overgrootvader, waaraan uit- rukking wordt gegeven in Uw telegram _ an 11 Nevember 1.1., en de hulde daarin v ^k aan Hare Majestejt persoonlijk ge- racht, lieeft Hare Majesteit de Kon'n- ^ :n mij opgedrageàii U daarvoor Haar c rjzomdereir d-ank .e-r te brengen. » (get.) De partikuliere sekretaris van are Majesteit de Koningin. MINISTER DE EROQUEVILLE EN E TWEETALIGHEID. — De Belgi. v :he premier heeft onlangs in een rede- w >ering te Parijs de tweetaligheid opge- ?meld, of beter gezegd ele verde.re ver- v ansnhing van Vlaanderen gepredikt. De n ^er Van Cauwelaert, die niet blind is t( x>r de legenwoordige gebeurtenissen, \ sageert daartegen met den goeden wil en e. i beslu'iteloosheid d'e sedert den oorlog zijn daden ke.nmerken. Het volgende s aan zijn artikel in « Vrij Belg-lë » ont- , j o w end : « Woj zijn ziek van tweetaligheid en ij willen gezoncl worden door de verove-ng van cinze kultureele zelfstandigh^id i door de uitzuivering van ons t aal leven. iepgaande, gewaagde insnjdingen in ">s organismevijn daarvoor niet noodig. e langdurige inwerki,ng van een op stel- ^ 'Imatige wijze verfranschend bestuur en ^ iderwijs, heeft ons zedelijk leven ver- ^ vakt, zij heeft de organen onzer geeste- d jke ont-vvikkel'ng ziek gemaakt door in- v [ving van vreemde bestanddoelen, maar ° ots ailes is ons Vlaamsche volk een be- s ?havingseenhdid gebleven en deze willen w ij vernieuwen en versl'erken. Wij heb- g ?n herha.aldelijk aang*etoond, dat zoo een A L>el niet onvereenigbaa.r is met de ge- v aehte der Belgische staatseenheid. Maar a eze politieke èenheidsopvà'tt'ing mag de r: aafheid va ri ons gees: elijk leven niet aan- a isten. Zij moet zich volledig apanpassen t, ij de kultureele tweeheid van Wallomë g i Vlaaneleren. Geliikmatige tweetalig- d ^id echter over geheel het land, zij weze ^ fschiedkundig of niet, :s in de oogen van ^ le bewuste Vlamingen, zelfs van de ge- v •atigden onder hen, een onding en — o; ia-r de toegevingen altijd aan onzen kant Vl orden genomen — een bestendig gevaar >or onze volksontwikkeling en een nood- g ttîge oorzaak voor ons van achteruit- D elling in het oixinbaar en in het bestuur- d k leven. ? Onze regeering kent de gevaren, oie (i, et de verwaarloozing van de Vlaamsche d' i'dachte z jn verbonelen. De werken der ni ijsheid blijven echter nog ongedaan. ^ 7a^rom? Door wiens schuld? Wij be- g; >even het niet te weten ; maar wij stel-n het feit vast en verkiest men het hoo- n] îrhands op de gebeur'cnissen te laten inkomen, ook goed. Maar ieder elenke j1( jtijds a.in zij-n verantwoordelijkheden. vî 'ijzelf hebben onzen plicht vervuld. Wij rn 'bben <>ewaarschuwd en wij hebben de ^ icldelen der overred'ng ten overvloede J^i rbruikt, maar ele roi van Cassandra be-• agt ons niet langer en het is, bij wijze in slotrede, dat wij ons nog de overwe- d< ng veroorloven, dat ministers, die oo dit ^ >genblik den indruk geven, dat zîi de r{ ;ginselen der Belgische eenheidsstaats- be mde emvereenio-baar achten met het be- m nsel vnn^onze Vlaamsche kul ureele on-îschondênheid en eenheid, liuns ondanks ni edewerkers zijn van de bestuurlijke 't heiding. » h; De hr Van Cauwelaert merkt het wel : » gebeurtenissen leq-gen de bestuurlijke p :heiding op als dringende noodzakelijk- d hhmiibimim^mtttttb eid. De Broqueville doet die noodzake-jkheid nog scherper uilkomen. VERTEL- EN LEESUUR, Libcraa! 'olkshuis, Volkstraat, 40. — Voortaan /orden de zittingen een half uur vrceger ehouden, dus om half vier torenuur. Dondcrdag o.k., 13 D-cember, heeft cil Verteluur voor me sjes piaats. Als sprcckstcr treodt op Mcvr. F. Rcs-clcr-Delvaux, met het onderwerp : «Het Co.s'ckind », naar Stijn S.reuve.s. EEN VEREERENDE BENOEMING. — Wij vernemen met genoegen da; de leer Hendrik "van 'Praag lot. leet«Ktr be-loemd is in de muziek aan het K6nink-ijk Atheneum te Antwerpen. Die benoe-ning zal de Vlamingen des te meer ver-îeugen daar ze weten dat de heer Van ?raag om z jn Vlaamschgezinde artikelen >ver ons Konservatorium door den Be-îeerraad van dit gesticht werd getroffen, ;n dit jaar niet tôt het eksamem werd toe-felaten.Wij wenschen <len nieuwen muzieklee-■aa.r hartelijk geluk ! DE VEREEN1G1NG VOOR !AAT-5CHAPPEL1JK WERK, KIocï crstraat i. 45, opeiit Woonsdag, 12 dezer, haar ;ezellig ingcr.chte vcrwariningszaal, >pen aile dagen vaa 5 tôt 9 il. (T. U.) ..t Verschillende dagbladcn liggen cr ter ezing voor het publick en de vrouwcii ; 11 ni>qn er hun verstelwerk of eenig an-ler handwerk vcrcich'en. Va.n 8 tôt 9 u. (T. U.) worden dage-ijks voorlezingen gehouden. Ook zullen rego'matig voordrachtea, nuziekavomden en lichtbeeklen worden ;egevc.n, en voor de kinderen z'jn er langenaam-boeiende verteluurtje? inge-icht, elkcn Dondcrdag van 3 1/2 tôt i 1/2 u. (T. U.). Tevens is, in hetzclfde lokaal, een be-itendig burccl open van 10 tôt 1 u. en 'aa 4 tôt 6 u. (T. U.), waar aile ge-venschte inlichtingen welwillcnd woeden erschaft. In het bijzonder richt de Verccniging :ch tôt de vrouwon en nioeders onzer :riigsgevangonen, die wonschen regel-natig bricvcii te zenden naar hun man-:on, hun zenen. Zij zullen cr altijd palier en ander schrijfgerief vin-lnn en *eeds met de meeste bo eidwillighcid ,o-don geholpcu. Mnnnen, vrouwen, kinderen der derde rijk en omlisrgendc, allen Woensdagf anr ons lokaal. Bespaart uw gaz en kolen ! «ONS LAN!)», AlgenKcn Weekblad oar h,t Vlaamsche Volk, 3<b jaargang, r. 32. — Het hooldartikc-l, van de hand an George P. M. Roose, is getiteld : Aan een Keerpunt » en be oogt dat de lamingen, vooral thans, zich tôt den rede moeten voorbereiten. Volgen : Een terkwaa.rdige verklar'ng (Fritz Mer-■ns) ; Hollandsche briefwisseling (Marcel an de Velde), en de gewone rubrieken i briefwisselingen. W.arm aanbevolen! Het nummer kost echts 5 centiem DE OORLOG DE TOESTAND De aandacht wordt sinds enkele dagen ge-okken op het front van de lioogvlaji.te der even Gemeenten. De centralen, voor vvie een oorbraak aan de Prave, zelfs eeu handhaven unner stellingen aldaar, groote nioeilijkhe-en oplevert, hebben, het zwaartepuut der ge-îchten verplaatsend, daar stellingen ver-^erd, die belangrijk mogen he-ten in dieu n, dat hun artillerie thans de vlakte ba- . rijkt, waardoor de ltaliaansche verbindings-egen in het Brenta-dal erg in gevaar worden ebracht. De artiilexie sl«1g die xicii reeds van siago tôt den Monte Tomba, een 12 km. be-îiden Feltre, een 4-tal km. beweBten de Pia-afteekent is dus geènszins te beschouwtn is. een stcpzetten, veeleer als een doorvoe-ng van de aktie die op 4 Decemb-r 1.1. werd ingevangen. Moesten, wat men wel eenigs-ns gerechtigd is te verwachten tusschen die vee punteu, de Italianen tôt wijken worden sdwongen, dan zou ook de verdediging van s Piave-linie niet langer vol te houden zijn. /ant niet alleen zouden dan de central-n die îrçÉediging in rug en flank te vatteu krijgen, laar tevens zou de slag in de vlakte worden ;rplaatst, en een lierhaling van den snellen Dmarsch tusschen Isonzo en Piave zou dan >ls'rekt niet tôt de onmogelijkheden behoo-m. Reuter sçhijnt, door zijn berichtgeving, • Entente b -voikingen op dergelijke wijzi-ngen van het front te willen voorb^reiden. at zulks echter nog niet tôt een bs>list oor-2el mag leiden heeft men geleerd door de îssimistische nieuwsjes die hetzrdfde bureau i 't licht zond toen de Piave-linie pns door î Italianen was bereikt. Men heeft hier wel ïgeîijk te doen met een soort « Stvmnnng-acherei», aangepast aan de militaire toe-anden waarin thans de ISnteute-legers ver-îeren. 't Oude systeem van zegebazuinen ive thans allen een wanklank. Van 't front bij Kamerijk geen beslissend euws. Zwakke Kngelsche tegenaanvallen oo op Da Vacquerie, waar ze Vrijdag hun elling eenigermate schijnen « verbeterd te :bben», wat beteekent dat geen terreinwinst ;n belang kon worden belmald) wisselen af et artillerieaktie (b.v. bij Plesquières, than9 t centrum van de Engelsche verdediging daar). De Duitschers melden terreinwinst î Graincourt. * * * Thans is ook Roeinenië, volgens een mede-:eling van het Groote Hoofdkwartier uit ssv, tôt den wapenstilstand bijgetreden, en 3rdt dus het officieele Oostenrijksche be-:ht dat Donden « schandelijk » had genoemd iwaarheid. 't Was te voorzien, al had Clé-enceau dezelfde logenstraffing uitgespro-:n, Donderdag 1.1., en de Fransche officieuz» aden rekenden de laat^te dagen dan ook et een militaire ui'schakeling van de laatst tôt de Entente biigedraaide mogend-'id af. Als gevolg van de johgste geb°urte-ssen werd de verbinding tusschen het Roe-e^nsche kabinet en dîe van de Westelijke ntente-mogendhedeu onderbroketi. Ge1d7en-:Ugen naar den huidigen zetel der regeering

Er is geen OCR tekst voor deze krant.