3de Jaargang, Nummer 27 N3W3IIN33 S :SflHd 3 Novembei 1917. ONS LAND STAATKUNDE - WETENSCHAP - KUNST - TOONEEL - LETTERKUNDE ABONNEMENTSPRIJS Per jaar fr- S.— Voor 6 maanden * 1.75 Yoor 3 maanden » 1.-— MEN SCHRIJFT IN TEN BUREELE YAN HET BLAD Opstelraad en Beheer : ROODESTRAAT, 4i - ANTWERPEN. AANKONDIGINGÉN NAAR OVEREENKOMST Ongeteekende stukken worden niet opgenomen De Dood in de Lucht Antwerpen is door vliegeniers bezocht ge worden. Zij hebben born-men geworpen, waarvan geen en-kele doel trof. Al de geworpen bommen hebben schade aan eigen-dommen veroorzaakt, hebben men-schen gedood of verwond. Het aantal slachtoffers bedraagt bij de honderd en vijftig, waaronder een veertig dooden. Mannen, vrouwen, kinderen ! Deze aanval was onnuttig. Antwerpen was eenmaal een groote vestingstad; thans is het dat niet meer. Antwerpen is geen samentrek-kingspunt van troepen. Zijn stations zijn eind- of aanvangsstations, hun vernieling heeft geen militair nut. De vernietiging van een spoorlijn zelfs is van luttel beteekenis. Reed niet de trem als gewoonte over de vernielde banen van de Zuiderlei? Antwerpen is daarenboven geen vertrekplaats van troepen. Dat moeten toch wel de opdracht-gevers van die vliegenaars weten ! Waarom dan toch Antwerpen aïs doel opgelegd ? Of heeft men onder voorwendsel de stations te bombardeeren, gele-genheid willen zoeken om alhier de verbeeldingen te treffen ? Alhier? Ja... het Vlaamsche Antwerpen ! * " * Het resultaat is nefast uitgevallen voor de opdrachtgevers en hun huurlingen. Een kreet van woede en razernij is opgestegen tegen de lafhartige moordenaars, die een rustige stad, ver van 't front, zonder eenig-mo-geîijk nut, met bommen hebben be-strooid.— 't Is oorlog ! hebben eenigen geroepen, tevreden in hun ikzuch-tige tevredenheid niets verloren te hebben. Zoo kan een mensch, die hart heeft, niet spreken. Zoo kan een mensch, die \er-stand heeft, niet zeggen. Ook in den oorlog handelt n en wetend waarom, en als die waarom niet bestaat dan is de begane daad onzinnig en misdadig. En elk edel mensch lijdt om de smart, die zijn naaste treft. Die solidariteit in het gevoel der smart is een der mooiste uitdrukkin • gen van het mensch-zijn ! Andere menschen, getroffen door de uitgebreidheid der ramp — het aantal slachtoffers is veel grooter dan bij het bombardement van 1914 en deze ramp wordt maar door de ontploffing van de Corvillain-ra-briek over trof f en ! — menschen, die tôt nogtoe met hart en verstand aan de geallieerden gehecht waren, hebben niet kunnen aan zooveel snood-heid, lafheid, misdadigheid geloo-ven. Zij beschuldigden de Duitschers ! Daarin werden ze meesterlijk ge-holpen door onze patriotards van diverse plumage : die het zijn uit domheid, uit lafheid, uit winstbe-jag of uit naïveteit ! Terwijl nog de Duitsche rniltrail-jeurs de vliegtuigen beschoten.werd er als onomstootbare waarheid ver-kondigd : — De Duitschers bombardeeren de stad ! Die durft te zeggen dat zulks on-mogélijk was, enkel te rade gaande bij zijn eigen gezond verstand,werd uitgemaakt voor verrader ! Denk na... De misdaad is zoo wraakroepend, de beraamde moord zoo wreed, de aanslag zoo lafhartig.dat niet mocht geloofd worden dat het heilige der heilige daartoe in staat was ! De patriotards hebben, als gewoonte, niet nagedacht. Zij hebben zoodoende een verschrikkelijke ver-cordeeling over de daad zelf uitge-sproken.Zij hebben haat tégen de lafhartige daders willen doen ontvlam-men.Nu, ja ! Dat is gelukt ! Maar zij wisten toch wel dat hun leugen al heel ras door de officieele waarheid zou achterhaald worden. En zoo valt hun veroordeeling op de echte daders. * *• * Ôinsdag avond lazen we in de « Echo Belge », het « Vaderland », het « Algemeen Handelsblad », de « Nieuwe Rott. Courant », hoe Antwerpen was met bommen belegd geworden door ENGELSCHE en FRANSCHE vliegeniers. In heel Antwerpen leeft woede, beeft verontwaardiging, trilt heilig medelijden in aile harten. Antwerpen begrijpt nu best wat « Ons Land » voor eenigen tijd me-dedeelde : (( Engelsche vliegeniers, als ze in Vîaanderen tôt dalen gedwongen worden, vluchten recht naar den Duitschen post, verklarend dat ze met de Belgen niets gemeens willen hebben. Onder een smadelijke vernede-ring, die wij maar te dulden hebben van die... heeren, verbergen ze hun schrik in de handen van de op-gewonden menigte te vallen, van die mannen wier vrouw en kinderen ze hebben vermoord, van die moe-ders huilend om hun gedoode lieve-lingen, van de vaders op lafhartige wijze getroffen in het diepste van ' het hart. Antwerpen, het getroffene, het al eens geofferde om Parijs te redden, nagr het woord van den partijverra- der Vandervelde Emiel, begrijpt waarom de Duitsche soldaat de Tommy's beschermen moet in Tor-hout en Roeselaere. De volkswoede wil de aanstich-ters van het groote kwaad, van de moorderijen tuchtigen. Antwerpen begrijpt nu beter dan ooit de grommende ontevredenheid van Frankrijk, het voor Engeland geslac.htofferde, wiens legers ruim 50 km. bezetten moeten, terwijl de Engelschen,alleen strijdend voor hi n belang en met behulp van Ka-nadeezen, Australiërs en andere hulptroepen, slechts 145 kilometer bezet houden. En nu heeft Engeland de Belgen, onze jongens, opgekommandeerd en deze Vlamingen moeten het wa-ter en het vuur in als Soudannegers, onder vreemd bevel, dat een revolver heeft om zich doen gehoor-zamen ! — Het zijn de Duitschers ! huilt nog de patriottard van liegen nooit vermoeid. Maar de Antwerpsche gemeente-raad, tôt Antwerpen's oneer de meest-makke die men zich uitden- • ken kan, durfde geen woord van rouwbeklag te spreken... uit vrees om Havere en zijne « alliés » te kwetsen ! Wat bevestiging van de berichten over Holland ! * * * Oc-s tende en Brugge deden de arme slachtoffers op gemeentekos-ten begraven, de gemeenteraden woonden de treurige làatste plech-tigheid bij, de stedelijke maatschap-pijen gingen met omfloersde vaan-( dels achter de withouten kisten. Antwerpen, uit vrees Havere te mishagen, laat zijn geslachtofferde kinderen wegdragen, zonder één woord. Zoo handelen geen MANNEN : zoo handelen KNECHTEN ! Antwerpen's gemeenteraad ; — vischgemeenteraad... Ordewoord : zwijgen dat men zweet ! Dat is vaderlandsliefde ! O fierheid, edele fierheid der groote voorouders ! O edele moed der groote Geuzen van weleer, kennend God en in op- stand tégen de Regeering ! * * * Brederode ! Montigny ! Groote geuzennamen ! * * * Die de vijandelijke daad tégen ons vericht is de vijand ! Wij weten dat Europa's vijand woont ten Westen van Europa op de roofeilanden ! Thans weten eenige duizenden het met ons I ONS LAND. WIJ WILLEN VERAERDEN NOCH VED8ASTEREN J#oit Van d*n Vofl<M < Sauwon» Demokratie Uw naam %yas... slechts uw naam ! Een schoone klank was hij... slechts een schoone klank... te wei-nig ! Onze zielen dorsten naar meer ; kunnen zich niet voeden met begoo-chelingen... die begoochelingen blijven... Wij willen de nieuwe werkelijk-heid maken ! Spijts u, die niet u-zelf waart, slechts een begoocheling, is het Groot Geweld in de wereld geko-men ; dank zij u, werkelijkheid in onze harten, zal het worden het vreeseiijk Mirakel van den nieuwen Tijd. Bij elk donderend kanonschot dat rollend door het ruim aile echo's op-wekt, wordt een deel van den Ou-den Tijd vernield ; bij elk soldaat, die sneuvelt, — stervend voor het antieke Geloof van de Meesters der aarde, — wordt nieuwe kracht voor dien nieuwen Tijd geboren. Duizenden, o Demokratie, hebben uw naam geschreven ; — o slechts uw naam ! — tienduizenden hebben hem uitgeroepen als het blijde teeken van een nieuw Geloof; miljoenen hebben naar u opgezien... niet naar u... naar een beeld van u... Zij nadden vergeten dat gij niet leven moest buiten ze ; — maar in ze ; dat alleen in hunne harten de plaatô was uwer waardig. Als ge gekomen zijt, waren hun harten nog vervuld van het Oude, dat dood lag en de verrotting ten prija ; daar was geen plaats voor u. Ei\ die uw naam uitspraken en die uw naam verkondigden, verkon-digden slechts een klank, geen geloof. Daarom was ailes begoocheling. Daarom was er geen geloof in de harten ; geen liefde in de zielen ; geen Kracht ! Begoocheling voor de massa's, werkend op de velden, zwoegend in de fabrieken, zweetend in de werk-huizen, afgejakkerd door den dwang van den nooddruft onder en boven den grond. Dwang voor miljoenen. T uchteloosheid en teugellooze botviering van aile driften voor eenige duizenden ! Daarboven : Vrijheid ! Demokratie ! O God-onteerende Leugen ! In wezenlijkheid: Dwang !Waan ! Slavernij ! * * * In aile landen van de wereld ! Ook in het demokratische Ame-rika, naar leert onze broeder Upton Sinclair. Ook in het zich demokratisch noemende Engeland, het roof land bewesten Europa, de vijand der Menschheid, dat slaven vrijmaakt, naar zijn getuigenis, en de kinderen zijner eigen arme zonen tôt slavernij doemt, naar de getuigenis van on-zen broeder Shaw. Ook in Vîaanderen, — ons land ! — heel de wereld door, de booze wereld van kapitaaldwang en be-zitsheerschappij, gekend als de hel voor de niet-bezittenden, de hemel van de bezittenden, — het vreese-lijke land der afjakkering, der lange werkuren en der lage schandeloo-nen ; — het land waar de opvoeders der jeugd openlijk geheeten worden « les crèves de faim » ; — het land waar de bezitter weigerde de taal te spreken van den wrceter ; het land waar de demokraat (?) de bezitter in zijn verwaandheid naâapte, zoo-t als broeder Anseele. Het land waar de geloovige afgaf | op demokratie en zijn God opriep tôt bescherming van zijn bezit ; waar de mond die 's ochtends pre-velde : «Onze Vader... », in den namiddag eischte dat kinderen van min dan 12 jaar zouden misbruikt worden in de steenbakkerijen, daar zulks het belang der steenbakkers-patroons was. Het land waar heel het kapitaal in handen van vreemden was en diende om vreemde meer dan nationale belangen uit te baten ; waar er ailes voor ingericht was vreemd belang boven nationaal belang te stel-len, waar de arme jongens dienen moesten om door wapengeweld aile geloof in nieuwe tijden te stikken... Ook in Vîaanderen, het gevloek-te land der franskiljonsche nijver-heids- en finantiebarons en van de Vlaamsche intellektueele en gewone ; loonslaven. Ook in Vîaanderen, het onver-geetbare land, waar laffe Vlamingen — demokratie, demokratie wat ! heeft men u en het volk belogen ! — landaard en volk verraden om mee te mogen aan de tafels zitten. Aïs, o Demokratie, werkelijkheid ! het der Vlamingen plicht was het huis waaruit de goede geuren stegen af te breken en de uitbuiters te verjagen ; plicht om nieuwe hui-zen op te bouwen naar eigen beeld en tafels te zetten, overladen met de spijzen van het land voor de eigen kinderen van het land ! Demokratie, gij beteekent opstan-ding !, Opstanding is Liefde ; Liefde is Kracht! Opstanding is Kracht ; Demokratie is Kracht ! Demokratie, wij willen uw bur-gerlijk narrenpak afwerpen, wij willen u wegnemen uit de burgerlijke salons en uit de kunstalbums van de dillettanten, die u gevangen houden als jaloersche mannen doen met jon-ge minnaressen. Wij willen u terugvoeren naar openbare straat en naar de pleinen vol volk, naar de steden en naar de dorpen, en in de harten van al de

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.