V «rda Jaar. - «i 214 Priis : 10 C entiem a»r fllumm 7,a«t< f. 17 hï m h A *• ifltH. abon^emêntsprijs , Voor Beloie en Franblrijx : Van ou tôt 31 Dec. 1918... 2.00fr. 31 AT; art 1919. 5 00 » Jun iiQig... 7 50 » ONS VLAANDEREN abonsementsprus vo.or den vreemde: Van nu tôt 31 Dec. rgx8. 4.00 fr. 31 Maart 1919 10.00 » A\ TE GENT s 24, Wellinckstraat. 65, Holstraat. VERSCHIJNT DEN W0ENSDAG EN DEN ZATERDAG TELEF00N : ROQUETTE 56.41 — POSTREKENING : PARIS n- 1159 TE PARUS : 22, Avenue de la République (XIe) TE LE HAVRE : 1, Avenue des Ursulines. ORGAAN Der Belgische Vluchtelingen in Frankrijk DOOR EENDRACHT STERK | ORGAAN Der Belgische Christene Sociale Werken ;.s De Triomfkreet van een Volk Te Parijs, ongeveer 10 ure, den Maandag morgen, 11 November 1S18, in de redactiezaal van « Ons Vlaande-ren. » — « Rrrim » — gaat de bel van den telefoon. — « Halo. Halo ? » — « 't Is wel met de Redactie van «Ons Vlaanderen ? » — a Ja, Mijnheer. » — « Welnu, schriif in de gazet in groote lette s : « De Wapenstilstand is geteekend ! » , — « Zal de censuur het niet weg-kappen ? » — «Neen, neen ; 't is heel zeker, 't is officieel ! .. Hoerra ! Hoerra ! » — « Hoerra !... Hoeria !... » * * * 1 Aanstonds werd de Beigischi vlag uitgestoken ; en, als bij tuoverslag ver-schenen bij al onze geburen, aan aile vensters, honderde drapeaux en dra-peautjes van al de verschiliige Bond-genooten't Volk stroomde de straat op, nog meest allen in hun werkpak ; grcepjes werden gevormd ; me.n scheen nog balf ongeloovig : Zou het wel waar zijn ?... Zou de wapenstilstand geteekend, zou de oorlog gedaan zijn ? .. En al met eens bonsde over de Siad een machtigkanonschot ; nog ééo; nog één... Het doî gedrom der Savoyarde laat zich hooren, gevolgd door 't blij-de geluid van honderde andere klok-ken... Geen twijfel meer mogelijk : De wapenstilstand is geteekend ; de oorlog is gedaan ; 't is vrede VRtDE ! Hoerra ! Hoerra ! * * * Te Parijs ocgeveer 5 ure, den Maan-dag namiddag, 11 November 1918 . In al de Parijsche straten krioelt het vain duizende en nogmaals duizende, en miljoenen menschen ! Bijzonder de Groote Boulevards zien letterlijk zwart van 't volk. 't Is zoo juist gelijk het was bij ons, vôôr den oorlog, als er in de eene of de andere onzer vlaamsche steden, een luchtbal opgelaten of een vuurwerk afgestoken werd ! Maar hier is het in 't groot !... Een dubbele stroom volks loopt van de Place de la République naar de Madeleine, al dan-zen, al springen, al zwaaien met hun vlaggen.hun neusdoeken, hun hoeden ! De soldat en vallen in elkanders srmen de vrouwen ombelzen de soldaten, en 't wordt al meegesleurd in een reus-achtigen ronde ndans. Daar tusschen rijden autos of paardewagens, opge-propt vol met soldaten, en mannen en vrouwen en kinderea !... Hoe er geen twintig aan hun dood geraken, dan versta ik er niets van !... En allen roepen, allen tieren, ailen schuifelen, zonder maat noch toon, elk voor zijn eigen, elk om zijn eigen geluk en vreugde te ontboezemen !. . Soms is er hier of daar een forsige mannestem die den toon a angeeft en de andere meesle pen kan in eene ailes overheerschende Marseillaise ! En langs beide kanten, op het voet-pad, staan de meer bezadigde menschen, bejaarde mannen en grijsaards, schuchtere vrouwen, kleine kinderen, terwijl honderde parijsche ketjes.min stens zoo vlug aishunnebroerkens van Brussel, de boomen opklauteren om vàndaar den zegentocht te aanschou wen. En ieder venster, van het eerste tôt het zevende, het achtste verdiep, ieder balkon, 't zit ailes opgepropt met toeschouweis die bloemen, confettis of snipperkens papier naar de geestdrif-tige menigte werpen... En al dat volk wuift met hoeden en zakdoeken, klapt iri de handen, roept en tiert dat hooren en zien vergaarj ! En Gods lieve zonne schijnt er béha gen in te nemen, komt uit haar No-vembernevelen te voorschijn en werpt een kleur van gouden stralen op den triomftocht van die juichende menigte. Te Parijs, ongeveer 10 ure, den Maandagavond, 11 November 1918. De straten, hel verlicht door den wit-geelen gloed van.de booglampen der koffijbuizen — die in zoo lange jaren met meer br.inden mochten / — zijn zoo mogelijk nog zwarter van 't volk. Aan de bureelen van een groot dagblad kost het mij bijna het leven : men gaf er, in lichtbeeid, de portret-ten van Clemenceau en Foch ; er kwam een stremming in dien menschenvloed; 'k werd door den maalstroom ' dier levende golven meegesleept, gedrumd, gestooten, gepletterd dat ik meende dat heel mijn ribbenkas in gruizele-menten vloog !... 'k Gerocht er toch le vend van tusschen maar of iedereen zoo gelukkig zal geweest ^ijn als ik, dat weet ik niet ! Aan ieder venster hingen nu vene-tiaansche lanteernen in de verscheiden-ste kleuren , aan de groote winkels, de theaters.de cinémas schitterde in gekleur de el-:ctrische lampjes de fransche vlag ! in den menschenstoet die daar, immer dansend, immer roepend, immer zin-i gend voorbijtrok, droeg ieder een ve-' netiaansche.lanteern ; een ouden heer | zag ik die statig en plechtig alleen • voorttrok met nen zijden hoogen hoed \ op 't hoofd en op zijn hoed stonden drij keersjes te brandeo !... Een groo-té hond zag ik daartusschen loopen die aan een stokjen op zijn halsband | een lanteerntjen droeg ! Maar 't indrukwckkenste was wel op de Place de l'Opéra. Die uhge9trekte plaats geleek een echte menschenzee, die allen den blik, met gespannen aandacht, naar het Opéra hielden. Het trotsche gebouw lijnde somber af op den lichtengloed ; Enkel het groote m.ddenvenster was prachtig verlicht ; Eene slanke witte iiguur teekent zich af op den d nke-ren achtergiond ; 't is eene der meest gevierde parijsche actrissen. Ze is ge-tooid in de fransche kleuren ; op haar hoofd draagt ze een groote zwarte elsa<eke strik ; boven de duizende hoofden zweeft eene heimzinnige stil-te ; op eens begint eene krachtige muziek de akkoorden der Marsei laise ; en, van aandoening bevend, klinkt boven de hoofden dier rillende men-schenmassa, de zilveren stemme der machtige zangeres : « Enfants de la Patrie Le Jour de Gloire est arrivé ! » En duizende, duizende stemmen herhalen in een* ailes meeslepênde begeestering : Le Jour de Gloire est arrivé !... En 's anderendaags vocd men in aile hoeken en kanten der stad duit-•;che kanonnen, mitrailjeuîzen, minne-r/e> fers die op de Place delà Concorde waren ten toon gesttld en die door he: feestvierende vole in zijn triomftocht overal werden rondgesléurd. Wat feeste, zal het dan niet zijn bij de blijde intrede van onzen koning en van de koningin, te Brussel ! Alleene. Stillf ®orens (.Aan de Yzerstreek, als afscheidsgroet, liefderijh opgedragen.) Stille torens van mijn Vlaand'ren, .Die daar in den purpergloed Van den droeven winteravond Schijnt te baden in uw bloed ; Vingers, dreigend opgelieven, Zuilen op het doodenveld, Waardat menig houten kruisje 't Kille graf wijst van een held ; Mochte dra de streek herbloeien Die daar zieltoogt in haar smart, Wijl uw klokken, dof en somber, Snikken in uw steenen hart ; Zinnebeelden van de vrijheid, Zinnebeelden van den moed, Reuzen die niet sterven wildet, Stille torens, weest gegroet. j.-m. engkels. Cortemarck, October 1918. EENE NIEUWE WET De Qproep derBelgen in bevrijd België Zooals wij in ons laatste nummer meldden heeft de Regeering al de mannen geboren in de jaren 1894 tôt en met 1899 in vrijgemaakt België opgeroepen. Het hoofddoel der Regeering was van de soldaten die sinds meer d^in vier jaar zoo heldaftig streden spoedig naai hunne huisgezinnen weer te zen-den. Iedereen zai dit programma bea-men en iedereen is innig overtuigd van de schrikkelijke erkentelijkheid die wjj onze soldaten verschuldigd zijn. Maar het zal toegelaten zijn aan iemand die uit ganscu de macht van zijne beperkte krachten gedurende viçr jaar het ongelukkig lot der vluch telingen verdedigde, de aandacht der Regeering op eene bizondere wijze te vestigen op de noodwendige voorzor-gen die bij inlijving dtr uieuwe soldaten van bevrijd Belgiedienen getroffen. Men vergete niet iuderdaad, dat de bevolking die gedurende meer dan vier jaar den dwang van de duitscher moest verdragen, in physiologisch 00g-punt ondergevoed werd, en wij ont-vingen door de zorgen van onze Regeering over eenige maanden verslagen van officieele cominissies die ons kwa-men bewijzen dat de jougere geslach-ten aangetast of blootgesteld waren aan de vreeselijke tering. * * * Er moet dus bizond--r gelet worden op de inlijving en hier vragen wij aan onze Regeering, die op dit oogenblik niet rneer staat voor den sc'arikkelij-ken drang van den oorlog, de maat-regelen te willen toepassen, d.e de voorzitter van den Franscnen Minis-terraad, Clemenceau, die op dat oogenblik nochtans voor den drang van den oorlog stond, voorschreef bij de voor-bereidende. maatregelen der inlijving van de klas 20 in Frankrijk De leden van de commissies gelast met het onderzoek van de recruten, zuilen voor dat de geneesbeeren tôt het onderzoek van den toekomstigen soldaat overgaan kennis nemen van de dossiers der rekruten. Welke 00k het getal weze van de te onderzoeken jongelingen is het noodig van de geneesheeren genoegzaam tijd te laten om een nauwkeuiig onderzoek te do en. Het mag inderdaad niet dat men voor dc-ze jongelingen het systeem ge-bruike dat in voege was in de Belgische Commissies in Frankrijk en— ik spreek van ondervinding — waar de militaire • geneesheer zondet d ;n bijstand van een burgerhjk geneesheer de rekruten on-derzocht op twee meters afstand in het tijdverloop van dertig seconden zonder de hand te wi'.len in aanraking laten komen met het te onderzoeken ? slachtoffer Al de rekruten zuilen noodzakelijk ondefzocht woiden door 2 geneesheeren De certificaten die door de jongelingen bij het verschijnen voor de Com-missie zuilen meegebracht worden zuilen immer gelezen worden voor het onderzoek vanden toekomstige soldaat. Al deze die in zich sporen dragen van tering, hart- of nierkwalen zuilen voorgesteld worden voor de reforme. Dat men ophoude van voor de hulpdiensten, jongens aan te duiden die ivaarlijk onbekvvaam zijn van eenig nuttig werk in-het leger te ver-richtenEens dat dus naar de onderrichtings centra al een gezonde soldaten zuilen gezonden worden moet er gezorgd dat daar hunne kostbare gezondneiù niet te loor ga. Het is een feit dat deze centra in gtzondheidskundig opzichl veel te wenschen overlieten De< 0 log i; gedaan en niets zou eenige nalatigheic in dit oogpunt kunnen veronischul-digen.De voeding 00k zal bizonder moeter verzorgd worden. Dit is het minimum dat de natû aan de nieuwe soldaten verschuldigc is Zij hebben schrikkelijk geleden voo: het land dat men het niet vergete. Advokaat Ronse. H3e Censuur De Belgische Parijzer Censuur heeft verleden week in het nummer 212 van « Ons Vîaandereu » een geheel artikel uitgekapî: dat bandeide ovèr de Taa'kommissie Een 1 rief van M. Hey-man, voorzitter van het Algemeen Christen Vakverbond van Belgie, waar-in hij ons aankondigde dat hij zijn ontslag gaf als lid dezer Kommissie, werd insgelijks geheel weggevaagd, alhoewel die zelfde brief reeds den 6* november in een ander vlaamsch Parijzer blad verscheen . Daar dit nu toch over zijn hout gaat, hebben wij volgenden brief aan den heer Cooreman, Hoofdminister gezonden. Parijs, 8 November 1918 Zcer geachte Heer Hoofdminister, Ik neem de eerbiedige vrijheid aan uwe welwillende aandacht de waarlijk te wispelturige handelwijze bekend te maken der Parijzer Belgische Censuur, die in het nummer 212 van « Ons Vlaanderen » een artikel over de Taal-commissie wegkapt, dat letterlijk over enkele. dagen in een ander vlaamsch parijzer blad verscheen. Ik begrijp hoegenaamd zulke parti jdige handelwijze niet. Ik teeken 00k uit al mijne krachten protest aan tegen het willekeurig macht-misbruik der Parijzer Belgische Censuur, die ons belet vrij ons gedacht te zeggen , pver vraagsfukken, — zooals b. v. de Taalcommissie, — welke geen de rninste betrekking hebben met de militaire toestanden Als de Belgische pers op den vreemde zich wel uit vrijen wil — van Belgisch Censuurrecht kan hier toch geen sprake 'zijn ! — aan de Belgische Censuur wil onderwerpen, dan ware het toch .maar redelijk dat die Censuur ons 00k wat min stief moederlijk behan-delde.Ik durf verhopen, zeer geachte Heer Hoofdminister, dat gij wel de noodige bevelen zult willen geven opdat voor-taan aile partijdigheid en aile macht-misbruik'op dit terrein spoedig verdwij nen. Gelief te aanvaarden, zeer geachte Heer Hoofdminister, de uitdrukking mijner zeer eerbiedige gevoelens. De Bestuurder, (get,) Seyssens, F. J. Als het den heere Minister genoegen doen kan, zuilen wij zijne antwoord 00k mededeelen. Ons Vlaanderen y SpaarKas der Uilwijtinp Binnen enkele dagen zal het « Be schermkomiteit der Tijdelijke Uiiwijke-lingen » terug zijne bureelen openen te Gent, 24, Wellinckstraat Dit is bijzonder belangtijk voor de leden onzer Spaarkas. Wij zuilen daar immers, evenals in ons hulpbureel, 181, Rue de Charonne, te Parijs, de uitbetaling doen der gestorte gelden ; die uitbetaling kan 00k geschieden aan de fa-milie onzer leden, bijvoorbeeld, aan de vrouw of aan de kinderen; in dit geval moet menechter ons heel duidelijk den naam en het adres doen kennen van den persoon aan wien het geld moet uitbetaald worden. Personen die vreez'en hun geld op de reis te verliezen of -» an het gestolen te worden, mogen het storten op ons bureel te Parijs, 181, Rue de Charonne, of het per postmandaat zenden aan « M. Seyssens 181, Rue de Charonne, Paris » ze kunnen het 00k storten op : onz.1 Postrekening (Chèques Postaux) Paris n- 1159 ; op onze bureelen te : G-nt 24. Wellinckstraat, wordt het i geld hun zonder eenigen aftrok, op eerste aanvraag,- terugbetaald. De personen die hun geld bij ons 1 op intrest plaatsten. moeten ons na-îuurlijk op tijds verwittigen als ze het ! terug verlangen Op onze bureelen l echter te Gcnt, zuilen aile gestorte r sommen, of ze enkel op Spaarkas ge-stort werden of op intrest stonden, op eerste aanvraag, terugbetaald worden. Met onze jongens in varlost Vlaanderen <t Oudenaerde's Marteldom Juist terug van Oudenaerde, de beroemde gemeente met hare gebeeld-houwde- steenwerken en inzonderlijk haar stadhuis een waar juweel van bouwkunst. Op de oude Vlaamsche stede, gedurende verscheidene dagen, vuurde de vijand zijne kanonnen af, en 't waren meestendeels gasgranaten De Duitschers $etten maar hier lijk élders in België, hun verwoestingswerk voorts. Barbaarsch weg zonder mcêdoogen vërgiftigen zij de arme bevolking dat noch gasmasker noch tijd tôt. vluch-ten had. Ten huidigen dage ligt de stad verla ten en eenig. Wijd staan deuren en vensters open en 'k zag binnenhuis de ontdane bc;ddingen, 't geen toonde hoe de bewoners verrast door 't be-schieten, plots te vluchten hadden. Geen levend wezen te zian. en altijd maar donderde 't geschut en vlogen berstend de granaten, zonder nut de stad vermiukend, waar aile de zoo • menige gebouwen, de heerlijkheid der jaren van weleer vertolkten. 't S'ad-huis, dat juweel zonder weergâ is bjjna zonder twiifel onherstelbaar ge-schoijden. Wijl ik deze regelen neêr-schrijf volgt de verwoesting al maar zijn gang. Te Brugge Te SteenbruKge, B'ugge's kerkhof rust Kapi^ein Fryatt's lichaam Van-daag ben ik 't hxjfl gaan buigen voor 't graf der Belgen on van den Engelschen Kap. Fryafèt door de Duitschers laf doodge-^ch..ten, op de kazer-nekoer der La- ciers.L' âge Steerstraat. Rechts in 't binengaan van 't Kerkhof staan op de twaalf zoden de twaalf kruism. Daar rusten die edele slacht-offers. Bezijds den naam van Kap Fryatt lees ik de namea van onze on-gelukkige landgenooten door debarba-ren vermoord : Abel Rivière, Leopold Rrion, Albert Ichtergarl, Louis Van Eecke, René Van Eecke, Emile Van Veerdeghem, Prudent Dewispelaere, Ferdinand Slock, Delaplace, Desloover en Titeca. Kap. Fryatt is de negende op de doodenlijst. Van zoohaast de Duitschers Brugge ' verlaten hadden heeft 't Stadsbestuur 1 op de kruisen, die nameloos gebleven | wareh, de namen der slachtoffers doen : schiideren. i Op 't kruis van den Commandant van Steamer «Biussels» wiens ramp-vullegesc'aiedenis zoo goed ais die van Miss Cavell gekend is, staat nu ge-schreven : Ffere lies Captain FRYATT Master of S/S « Brussels », of Giorious Memory. De Belgische en Engelsche troepen hebben bloemen op zijn tombe neê> gelegd Te Putte Te Putte werd het kasteel van graaf van der Stegen insgelijks door Duit-sche plunderaars bezocht. Hier onder-scheidde zich het 11 infanterie reserve-re,piment.Het gebouw werd door het bombardement niet getroffen, maar het werd sys>.eruatisch verwoest. De oude hovenier dient me tôt gids. Het is een sehrikbarend schouwspel Van den kelder tôt den zolder wfrd niets eer-biedigd De twee in steen gebeeld-houwde leeuwen, die het perron ver-sierden, werden in duizend stukken gesiagen. Enkele stappen verder ligt j een doode pauw, met prachtige vêsren, j de kop platg< slagen door kolfslagen. Bij de stalling, werkten de moffen hunne woede uit op eenen break, die nu onbruikbaar is. Op de muren van het dorp vindt men de plakbrieven nog, geteekend von Uckro, etappenkommandant. Zij verbieden de soldaten eetwaren op te vorderen of te nemen, behoorende tôt het Bevoorradingskomiteit. De onderpastoor De Coninck, voorzitter van het komiteit, zegt mij dat de Duitschers ailes leegplunderden den 18 October, zijn verontwaardigd protest met schimp en spotternij beant-woordend. «Kom zien», zegt hij, «hoe zij, zooals hunne bladen het melden, de -voorwerpen van den godsdienst eerbiedigen. Kom mijne kerk, mijn huis, mijn klooster zien. » Inderdaad, hier 00k is ailes verwoest, geplunderd, bevuild. De voorwerpen van den eeredienst, de ver-sierseis-, de schilderijen, liggen over-hoop op den grond, gescheurd, gebro-ken, verwrongeo. De brandkist werd gedynamiteerd Oii, de vuige ellendélingen I De plundering en verwoesting van Deynze In de streek van Gent, zetten de duitsche hun bombardement voort, op de bewoonde dorpen, zonder eenig militair nut. Overal zie ik doorscho-tene rnuien, ingevallen huizen. Dangs de wegen, ontmoet ik daklooze bur-gers, die, zoo goed mogelijk, wat zij redden mochten meedragen. Dinsdag morgend bezocht ik Deynze De >tad die veertien dagen onder het bombardement bleef, heeft veel geleden. De ongeschonden huizan zijn zeer zeldzaam. De Gentsche en Kort-rijksche straat zjjn verwoest door brand. In eenen kelder werden I7 personen levend verbrand, waaronder eene vrouw met hare zes kinderen. Men telt 357 slachtoffers m de bur-gerlijke bevolking. Vooraleer Deynze te verlaten, hebben de duitschers op bevel van gene-raal von Ostrowsky, de stad leegge-plunderd. De plundering werd uitge-voerd volgens een voorbereid plan, onder de bewaking der officieren en der onderofficieren. Zij stolen voor ongeveer een half miljoen franken goederen in de magazijnen van het Bevoorradingscomiteit, namelijk 24,000 kilos reuzel tegen 5 fr. per kilo, 9,000 kilgr. spek tegen 5 fr. per kilo. In de molens van Deynze, namen de ban-dieten voor een miljoen frank riemen weg en al de bloem. Ook onthaalde de bevrijde bevolking hare bevrijders met onbeschrijfe-lijke geestdrift. Ik doorliep de straten van Drongen, dicht bij Gent. Vooraleer weg te trek-ken, deed de vijand de ijzerenbrug springen. Wanneer zijne machienge-weren werden weggedreven, begon hij het dorp geweldig te beschieten. Ailes wat ik zag, bewijst ten klaar-ste dat de Duitschers besloten hebben de gemeenten'te vernietigen, welke zij gedwongen worden te verlaten, zonder zich te bekommeren over de burgers die zij verplichten er te blijven. En nu, is het schouwspel van de vlucht dier daklooze ongelukkigen, die in den regen langs de wegen loopen, be-laden met ailes wat zij hebben gered, een pijnlijk en hartroerend schouwspel. Door hunne wilde handelwijze, door de vernieuwing van de gruwelen, ge-plee^d in den beginne van den oorlog, hebben de Duitschers in het hart onzer bevolking eenen haat gezaaid, die nooit zal uitstervan, en die even krachtig is als de oneindige vreugde welke zij ge-voelen, omdat zij vrij zijn en den ver-drukker zien vallen in de onvermijde-lijke neerlaag. Van Mariakerke naar Drongen Oserai larsgs de baan van Mariakerke, welke ik Donderdag doorliep, ziet men de sporen van de laatste ge-vechten : schuilhoeken door de moffen in den grond gedolven ; voetbruggen over beken geworpen, granaattrechters, die hier en daar het terrein omwoel-den.Ik kom eene groep van een twintig-tal jonge lieden te ontmoeten van 18 tôt 25 jaren, geleid door een onzer gendarmen. Allen waren gebruikt ge-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.