«avJ.AANIIKKEN Ts ' GHOOT F.fsTTnjtTlï'FrNlTK^Sl Nr. 158. Weekbladje voor de vlaamschsprekende krijgsgevangenen. I Alten-Grabow, Gôttingen, Giistrow, Munster, Soltau, enz. 31 Augustus 1918. In ons Lager en Middelbaar Onderwijs Met genoegen hebben we het Wet- en Verordenings-blad voor Vlaandereri in fcanden gekregen, nu het de jongste regeling voor lager en middelbaar onderwijs houdt. We mochten artikelen verwachten, die niet de résultante waren van door mekaar kruisende klerikale en antiklerikale, vlaamsch- en antivlaamschgezinde belangen ; m^ar wel het werk van menschen die met reine bedoeling vooruitstieven naar een reiDgehouden Ylaamsch ideaal. Onze groote vreugde is het, vast te mogen stellen dat, als slotsom van deze verordeningen, bereikt moet worden : "het Nederlandsch is de voertaal in het lager en middelbaar onderwijs van ons Ylaamsche land". 0 jainmer, jammer, dat ten gevolge van de zooge-zegde vrijheid van onderwijs, de gansch vrije lagere scliolen en de kinderen, die huisonderwijs genieten, niet gedwongen kunnen worden. Wel zegt die wet, met wijs vooruitzicht, dat het onderwijs in andere talen dan het Nederlandsch eerst in den 4den graad verstrekt mag worden, doch deze vrije scholen zullen les geven in de Fransche taal als het hun belieft, misschien zelfs vakken onderwijzen door middel van 't Fransch. Hun getuigschriften zullen dat natuurlijk niet vermelden, doch de ouders zullen 't zien aan de mooie nieuwjaars-brieven. En ziet, de kinder«n die thuis onderwezen worden moeten een bijzonder examen afleggen over het Nederlandsch ! De examinator is weli«waar een afge-vaardi^de van d«n Minister voor kunsten en weten-schappen en wij erkennen zijn gevoel voor rechtvaar-digheid ; wij nemen aan dat examinator À oordeelt zooals examinator JB het zou doen over de kennis van een kind ; maar een examen over het Nederlandsch bewijst niet dat d« vakken door middel van 't Nederlandsch werden aangeleerd en dat bijgevolg voor één zaak, voor één begrip, één woord door het kind gekend is. Het middelmatisme loert. Wij vergeten doch ook niet dat zij, die thuis onderwijs genieten, juist de kinderen van onze fransthsprekende klasse zijn. In den eerstkomenden tijd mogen we van het initru-ment niet te veel verwachten als de handhave niet deugt. Voor de scholen waar de staat meester is : ailes eerste klas, als de inspectie tanden heeft voor de twee boven besproken soorten kinderen, noodgedrongen te veel vrijheid. — En van dezelfde "vrijheid" zullen de aangenomen scholen gebruik maken, als de inspectie met de besturen van die scholen te dikwijls de voeten onder tafel steekt. Zeer veel onderwijzers nochtans, voornamelijk jonge, voelen, ongeweten, vlaamschgezind en zullen naar hun gevoelen handelen, wat de pastoor er ook over denkt. "Leerkraehten, die onderwijs met het Nederlandsch als voertaal moeten verstrekken en geen diploma hebben van een normaalichoel met het Nederlandsch als voertaal, moeten zonder uitstel in een bijzonderen leergang in de Nederlandsche taal de bekwaamheid tôt onderwijs-geven in deze taal verwerven !" Hoe lang duurt die cursus ? Nadere bepalingen moeten door den Minister nog getroffen worden. Dus is het moeilijk en kiesch over dezen maatregel een oordeel te vellen. Zeker komen de leerkraehten, waarvan hier sprake is, uit een totaal Fransche school, met yreeinden woordensthat voor de te onderwijzen vakken en een andere methode b.v. voor het taalonderricht. Wij verwachten dat die leergang op zeer ernstigen grondslag er voor een niet te zeer beperkten tijd ingericht wordt. Zôé moet er gesproken worden als in artikel 13 ; "De provinciale, de gemeentelijke, alsook de vrije normaalscholen, ontvangen geen staatstoelagen en kunnen geen wettelijke diploma's uitfoiken, indien zij zich niet aan het staatstoezieht onderwerpen, het Nederlandsch niet als voertaal gebruiken en indien hun onderricht niet van aard is om onderwijzers te vormen, bekwaam om onderwijs te geven in de lagere scholen, die naar de eischen dezer wet ingericht zijn." Dit is krachtdndig en treft aile inrichtingen. De artikelen voor het middelba*r onderwijs treffen de inrichtingen die onder toepassmg vallôn van de wetten van 1 Juni 1850 en 1® Juni 1881. Voor die inrichtingen is het voorschrift : "Het onderwijs in aile vakken in de landstaal, met uitzondering van de nieuwe vreemde talen." De vrije scholen komen er van af als

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.