t Vrije Vlaanderen: vrijzinnig, volks- en Vlaamschgezind weekblad voor Brugge en de provincie West-Vlaanderen

586 0
close

Warum möchten Sie diesen Inhalt melden?

Bemerkungen

senden
s.n. 1913, 15 November. t Vrije Vlaanderen: vrijzinnig, volks- en Vlaamschgezind weekblad voor Brugge en de provincie West-Vlaanderen. Konsultiert 28 März 2024, https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/de/pid/z02z31ph86/
Text zeigen

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

't Vrije Vlaanderen NAAR NIEUWE WEGEN ALLES VOOIi EN DOOR HET VOLK VOOR TAAL EN VBIJHEIL ^ Vooruitstrevend, Vrijzinnig, Volks- en Vlaamschgezind XWeekblad voor Brugge en de Provincie West-Vlaanderen. — ] ' t Abonnementsprijs : België, één jaar fr. 2.00 Buitenland, vrachtloon er bij. Boe\n>er\en tvaarvan een exemplaar ioegeaonden reordt geven recht op aankondiging, twee exemvlaren op beoordeeling. -—7 — 1 Bureelen van 't Blad : 33, Wollenstraat, Brugge. **=1 — —— Telefoon 589 —-— j-!< IMen wordt versocht alk artikden en mededeeli,:: ien, evenals de briefwisseling, rechtstreeks naar den Bestuur der te zenden. Aankondigingen : Den regel fr. 0.20 ■~«| Rechterlijke aankondigingen » 1.00 Voor reklamen en langdurige inlasschingen, zich te wenden tôt het bestuur. I Bericht. Alwie zich. abonneert voor j aar aagt Ikm&Mm af 't VRIJE yi^AANDEREK ko®t©ll©0g tôt (Zie inschrijvingsbewijs 4e bladzijde). DE STRIJD tusschen Kerk en Staat in België. In aile beschaafde kringen is het nieuw school wetsontwerp der katholieke regee- ^ ring garen en inslag voor allerlei bespre-kingen.Het nederleggen \an dat ontwerp en de mogelijkheid dat het zou kunnen gestemd worden is een bedenkelijk iets in dezen tijd, waarin wij nogthans aan zooveel clericaal geknoei gewoon zijn A ge worden. c Gelijk de heer Paul Hymans zondag 1 te Gent zei, zijn er in Beigië slechts twee £ instellingen, die het onderwijs kunnen inrickten op breeden voet : de Staat en de Kerk. De Staat heeft altijd de vrijheid voor particulier onderwijs aangenornen. Die vrijheid is door de Grondwet gewaar-borgd, maar toen zij in de Constituée werd neergeschreven, beging men de < onverschoonbare nalatigheid geen waar- ! borgen van het vrij onderwijs te eischen. < Zoo kunnen in België niet alleen ! katholieken scholen openen, maar ook 1 anarchisten, socialisten, materialisten, ( of — om op het gebied der godsdiensten te blijven — joden, protestanten, enz. De Staat, die buiten de partijen en de verschillende godsdiensten staan moet, heeft er niet in tusschen te komen. De Staat heeft voor roeping de belan-gen zijner onderhoorigen te beschermen, zoowel op stoffelijk als opzedelijkgebied. Daarom heeft hij een onderwijs inge-richt, dat aile waarborgen van degelijk-heid moet aanbieden en dat, betaald door aile Belgen, op onzijdig gebied moet blijven, ten einde voor aile Belgische kinderen, zonder onderscheid van geloof of opinie, toegankelijk te wezen. Dit is het ideaal. Maar hoe ver zijn wij daarvan ver-wijderd ? Want was de Staat ten allen tijde gedoogzaam voor de vrije clericale scholen — want er bestaan bijna geen andere vrije scholen in België — het clericalism daarentegen was steeds de hardnekkige bekamper der tusschenkomst van den Staat in onderwijszaken. « De Staat buiten de school ! » was en is zijn leus en zal steeds zijn leus blijven. Om dat doel te bereiken heeft het cléricalisme het stelsel ingevoerd van « aile uren een lepel ». Opvolgentlijk heeft men, na de af-schaffing der verhevene schoolwet van — I I 1879, gemeentescholen op gemeentescho- len gesloten ; staatsnormaalscholen afge- s ■* schaft en door een grooter getal clericale e ^ normaalscholen vervangen; van de on- o f derwijzers, die vroeger staatsbeambten t waren, gemeentebeambten of liever t gemeenteslaven gemaakt ; men heeft de I clericale scholen, die vroeger op eigen 1 middelen moesten leven, door de open- t bare kassen doen betalen ; en eindelijk S werd het ministerie van onderwijs afge- o ^ schaft, om iedereen te doen begrijpen ï dat het onderwijs v r den Staat niets o te beteekenen heeft z Ge ziet, 't is een plan, dat tijd noodig v had om tôt rijpheid te komen. De clericalen achten nu den tijd geko- £ men om de hand uit te steken naar de 1 Q j ^ zoolang begeerde vrucht : 't monopohum der scholen. s Q De rollen moeten volledig gekeerd ^ worden : de Kerk moet tronen bovtn . ^ den Staat in België en de kinderen j,. moeten, of de ouders het willen of niet, e geclericaliseerd worden. n Men wil een geslacht kweeken met n meer kennis van den catechismus en van de mirakelen der Heilige geschiedenis, r dan van de vakken, die men voor levens-e strijd in onzen modernen tijd van voor- uitgang noodig heeft. ie Het opkomend geslacht moet geheel ,e en al doordrongen zijn van clericaal sectarisme : de school moet een politieke i. broeikas worden en wie er uitkomen n moeten bereid zijn hun laatsten druppel k bloed te vergieten voor de zaak der clericale schuimers van de Staatstafel. n De vrijheid van vroeger moet plaats s. maken voor den dwang. le Voor het wetsontwerp Poullet heeft t, het gemeenterecht opgehouden te bestaan; vroeger mochten, nu moeten de 1- gemeenten dat partijdig onderwijs on-i, dersteunen ; er zal geen bidden voor 1. wezen. e- Zal dat zoo maar zonder slag of stoot s- gebeuren ? Id Wij denken het niet. et Ja, het wetsontwerp zal misschien ge-îe stemd worden, maar de la coupe aux of lèvres il y a loin, of, om dit in het Ylaamsch te zeggen : « Yan de hand tôt den mond valt de pap op den grond ». r- Yelen zien in dit wetsontwerp de laatste bekroning van de clericale wenschen. le Wij niet. o- De bekroning komt nog later. « De re Staat buiten het onderwijs » geldt niet m alleen voor de lagere maar voor aile re scholen. En zoo iedereen voor de Broer-m kensscholen betaalt, welk beletsel kan er dan nog zijn, om ook voor de bisschop-3n pelijke college's te betalen en voor de n. Katholieke Universiteit van Leuven, die et alleen millioenen noodig heeft, waarvoor m men nu en dan in de preekstoelen aan het bedelen gaat ? if- Wees gerust, dat zal wel komen. A 11 nn vn r\ f\4~ av» A AVI ! IT1IMI1II ■■■■■ I m II Tmarrmsrms cwa—hm———■ Dit ontwerp is weer slechts een eerste stap op een nieuwe baan. Het clericaal net moet versterkt en uitgebreid worden over gansch België en dat moet door de belastingschuldigen uit aile partijen betaald worden. De Kerk, of, zoo men wil, het cléricalisme blaast den aanval tegen de over-tuiging in van meer dan de helft der Sfcaatsburgers en waren er enkele maan-den geleden katholieke ministers die uitriepen : « Nimmer zullen wij ons door de geestelijkheid laten overvleugelen », zij moeten gedwee zwijgen, want zij werden slechts minister op voorwaarde, dat zij den zegewagen der politieke geestelijkheid zouden trekken. Weigeren zij zich te scliikken, dan mogen zij hun matten oprollen. Wij sfcaan dus voor dat heilloos ontwerp dat dwang en geldklopperij mede-brengt en de kiem be^at van een nieu-wen schooloorlog, van burgertwist en btaatsgevaar. Moet het gestemd en toegepast worden, dan is Belgie rijp voor de slavernij of... voor de revolutie. Maar staat Monseigneur Mercier aan het hoofd der Kerk in België, Koning Albert I is aan het hoofd van den Staat en het moet de wensch zijn van aile echte vaderlanders, dat onze geliefde Vorst desnoods zal weten te beletten dat de groote helft der Belgische bevolking den fanatieken dwang onderga eener partij, wier macht alleen steunt op omkooping en bedrog en op het onrechtvaardigste van aile kiesstelsels. (Stad Eecloo). P. V. A. I van een fransch dagblad ABONNEERT U OP LE PETIT BLEU en gij zijt KOSTELOOS VERZEKERD tegen ongevallen voor eene som van 10,000 FRANK. Inschrijvingen worden opgenomon ten bureele van « 7 Vrije Vlaanderen » Politiek Overzicht. : Dinsdag laatst werden de officiëele zit- ( tijden 1913-1914 van Kamer van Volks-vertegenwoordigers en Senaat geopend. In de Kamer werd de eerste zitdag i gewijd aan de benoeming van het bureel. De voorzitter, heer Schollaert bekwam slechts 88 stemmen, dus min dan de volstrekte meerderheid, daar het getal kamerleden 186 bereikt. En er valt op te merken dat de leden der rechterzijde bij Staatstelegram bijeengeroepen waren geweest. Indien de linkerzijde wit gestemd heeft was het om te vermijden dat de kleri-kalen in hunne dagbladen zouden aan-gekondigd hebben dat de heer Schollaert, de groote voorstaander van de school -kwestie, bij eenparigheid van stemmen gekozen werd. De rechterzijde, dit kwalijk genomen Vifihhp.ndfi. lififtft zich willen wreken met » I niet te stemmen voor den heer Mansart, \ sekretaris der oppositie die min dan de e helft der aanwezige stemmen bekwam, c niettegenstaande het akkoord gesloten in de Kamer dat op de vier sekretarissen er een zou gekozen zijn tusschen de 1 oppositie. Om tegen die kleinzielige politiek pro- ( test aan te teekenen hebben de leden der ] oppositie alsdan de Kamer verlaten en j bij eene tweede stemming heeft de voor- t zitter de zitting moeten heffen daar de i Kamer niet meer in getal was. Woensdag werd de heer Mansart gekozen door de Rechterzijde die op liare domine houding wat nagedacht had. Alsdan werden de verschillige afdee-lingen uitgelot : vier zijn klerikaal en twee liberaal. Die afdeelingen kwamen Donderdag bijeen om de begrootingen te onderzoe-ken en te stemmen. Zooals te voorzien was werden deze in twee afdeelingen verworpen. * " * * i In de Senaat werd de officiëele zittijd 1913-1914 insgelijks Dinsdag laatst geopend. De benoeming van het bureel geschiedde zonder het minste tusschen-geval; wierden benoemd als voorzitter, de heer de Favereau, klerikaal en als onder voorzitter s Goblet d'Alviella, liberaal en 't Kint de Roodenbeke, klerikaal. Na de benoeming der bestendige kom-missiën ging de Senaat tôt een onbepaal-den dag uiteen. * * * De liberale linkerzijden van Kamer en Senaat vergaderden Dinsdag morgend in het Natiepaleis om den politieken toe-stand te bespreken alsook liet te volgen beleid in het schooldebat. Er werd be-sloten dat al de liberale sprekers hunne spreekbeurt zouden handhaven en dat de veldtocht in het land met kracht zou doorgedreven worden. In ieder hoofd-plaats van provincie zou eene grootsche betooging ingericht worden. Op hunne beurt zijn de socialistische leden der linkerzijde na de Kamerzitting van Woensdag bijeen gekomen om het schoolontwerp te bespreken. Eene reeks amendementen werden voorgesteld. # * * Zondag avond werd er eene protest-meeting gehouden tegen het schoolwetsontwerp in het Zwart Huis. De heeren Anseele, Buysse volksvertegenwoordi-gers en Smelter, sekretaris van het Onderrichtsverbond, hebben al het ver-derfelijke der nieuwe wet aangetoond. Eene protest-dagorde werd door de aan- wezigen algemeen bijgetreden. * * # De liberalen zullen het volgend amendement aan de schoolwet neerleggen : « In de openbare, aangenornen en aanneembare scholen onthoudt de onder-wijzer in zijn onderwijs zich met zorg van elken aanval tegen de personen of tegen de godsdienstige, wijsgeerige of politieke overtuiging der gezinnen wier kinderen hem toevertrouwd zijn ; hij streeft er steeds naar, en door zijn woorden en door zijn voorbeeld, om zij ne leerlingen op te leiden tôt de eerlijke beoefening van de ! verdraagzaamkeid en den onderlingen eerbied van burgers van verschillende overtuiging. » * * * De regelingskommissie van het tweede liberaal kongres voor de Ylaamsche Ge-westen belegt op morgen 16 November, om 3 ure 's namiddags in het Ylaamsch Huis te Brussel, eene vergadering tôt het aannemen van de standregelen en het verkiezen van het bestuur van het Liberaal Ylaamsch Yerbond. vV INGEZONDEN BRIEVEN. Brugge, den i3 November 19x3. Acktbare Heer Uitgever van het weekblad 't Vrije Vlaanderen, Brugge. « Gazette van Brugge » oudste dochter van Moeder Patrie, in kaar nummer van 10 November, doet nog eens aan den Metaalbe-werker de eer aan zich met zijne briefwisseling bezig te houden, maar in plaats van nog eens, zooals in het voorgaande, heel mijn schrijven over te drukken, drukt zij hier en daar een stukje van mijnen laatsten brief over. Dat de abonnenten van « Gazette van Brugge » over die handelwijze niet zullen tevreden zijn is onbetwistbaar. Nu dat is eene zaak te vereflenen tusschen de« Gazette van Brugge » en hare lezers. Niet te min vind ik het geraadzaam aan de « Gazette van Brugge » te antwoorden. * * * Verkeerd adres. « Gazette van Brugge » evenals « Werkers-welzijn » zou verduivels gaarne weten wie achter den Metaalbewerker schuilt, en zooals « Werkerswelzijn » het heeft gedaan, slaat « Gazette van Brugge » links om rechts te weten. Maar dutsen toch, dit ailes is te ver-geefs, gij hebt reeds genoeg vervolgd en ge-broodroofd in Brugge, opdat men u nog een nieuw slachtoffer onder uwe venijnige tanden zou leggen. De Metaalbewerker is Mijnheer Delanote en Mijnheer Delanote is den Metaalbewerker, dat is het evangelie van den dag bij de «Gazette van Brugge». Dat Mijnheer Delanote van de eene zijde, en den « Metaalbewerker » van de andere zijde, zich weinig of niets met de bewering van « Gazette van Brugge » zullen bekommeren valt niet te schrijven, dat weet iedereen in Brugge. Maar wat ons moet bekommeren, het is de loffelijke gewoonte der « Gazette van Brugge » de leugentaal van andere dagbladen opneernt om die voor waar-heid te doen doorgaan. Nu dat den «Metaalbewerker» den Heer Delanote, eerste onder-voorzitter, persoonlijk lcent, kan toch niemand verwonderen, meer dan een lid van het Genootschap is in dit geval. M. Retsin die in « Noord en Zuid » zoodanig zijne zaligheid zegde aan M. Delanote, is dat een opsteller van ons of van de « Patrie », vraagt de « Gazette van Brugge ». Maar « Gazette van Brugge », ik weet niet of Mr Frans Retsin nu opsteller geworden is bij u en bij de Patrie ? Wat ik weet, het is dat Frans Retsin, die heel zijn leven lang tegen de « Associatie » raasde, al met eens hunnen dienaar is geworden, als hoofdopsteller van « Journal de Bruges» en «Noord en Zuid». Wat ik ook weet, het is dat in de polemiek, in « Noord en Zuid » en « Journal de Bruges », gevoerd tegen den Heer Delanote, Frans Retsin uit de . • . .. * 1 1 _ _ Pl -1 - ; 1Q J Tweede Jaargang. — Nummer 46 PRIJS PER NUMMER : 5 CENTIEMES Zaterdaa 15 November 1913.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dieses Dokument ist eine Ausgabe mit dem Titel t Vrije Vlaanderen: vrijzinnig, volks- en Vlaamschgezind weekblad voor Brugge en de provincie West-Vlaanderen gehört zu der Kategorie Liberale pers, veröffentlicht in Brugge von 1912 bis 1914.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Zufügen an Sammlung

Ort

Zeiträume