\ ?oor België 5 centieaen, voor Merfand 5 cent het xmmme VIJFTIENDS JAAR Maandagr 23 Februari 1911 30, St-Pieterstraat, 30, Brosse ABONNEMENTEN: 1 jaar 6 maand i m. vrachtvrij fr. 14,00 7,S0 4,00 Nedcrland, > » 20,0fl 10,50 S,KO J.ndtre landen i 32,00 16,00 8,00 len kan inschpijven op aile postkantoren Dt imchrxjvcri voor een jaar (14 frank betben rechl op eene gratis boehenprcmu en u ftfllutlrttrd neUlifluch iijvoegtel van 8 hladt. — M Aoofdopsteller-Eigenaar : JTJX.ITJS HOSTE, BKUSBEL van BRUSSEL VERSCHIJNT 7 MAAL PER WEEK BESTTJUR E3ST BEDAOTIE TELEFOOM CAO . Nr. 54 Maandag 23 Februari 191 30, St-Fieterstraat, 30, Brassi AÀNKONDIGINGEN 4* Bladzijde, per kleine rej«I . . . fr. 0,5< !• Bladiijd# . » 3" Bladzijde . « fr. 4 »n » 3,0i Reehterlijke eerherstelliin«n . » *.0 Over Arbeidswoningen Maatschappelijke, zedelijke en stoffelijke gevolgen eener goede en slechte huisvesting. — Ontoereikendheid der werkmanswoningen in onze groote cîtfiHpn in H^n vrftfimde. — Wet van 1RRQ nn rit» arhpirlç;\A/oninp'en. Het vraagstuk der htuisvesting is. in nau verband met die verbetering van den zedeli ikén en stoffe.Iij.ken toestand dier arbeiders. Om dien arbekleir te mkMen van z,ijn gazi te 'boudern, moet zijne woning aangenaam wOJ dien gemaakt, en- iiiets brengt nader bij d doel d!an een te huis, dat genoegzaami ruir en in goede- voorwaarder. van toygieen is ii gerichit en netjes onderteuden mordit. De we.r km/an, dfje een beJhK>pullij$' tebiuii bezit, esn ruime, gezonde en zinde.!ijke wc ning, is. mander aangetrokken tôt de herbe] gen, wâar velen het grooute dleel van h-; voor de behoeften van het hiuishouden zo nood'zakelujk daglboo gaan verdîiiinken. Dl tegenwioondiigheid1 van het famâlkfi'oofd t midden der zij.nen, na volbracihite dag'taak e: vooral ;s Zondags, kan sledluts de gevoelen van geiïïeciliil'heidl en liefde ontwikkelen en o; die opvoedinig der kinderen d'en ihei!:zaamste: invloed1 uitoefenen. Integendeel, hos 'kan een werkman van ee; armoedig tehuds hiouden en welk ras van kin deiren er kan opgraeien? Uit oogpunt vai hygieen zijn de gjevolgen van d'ezen to;estan< allertreurigst en wegen zwaar op een gansch sjtadl, dojcihi ook iifo oogpunt van zedlelijk ihleid1 is het vraagstuk; der arbeidterswoimngei zeer belangrij'k. Hij, die die 'hletfft van zijn le ven, wanrueetr hij niièt aan d'en arbeidi is, il een weinig gemakkelijkei en zind'elijkse won.ini moet dborbrengen, kan d'e noodige hoeda nigheden van ordte, smaak en wilskracht nie bdhondien en moelt er zic'h aan gewennej naa.r de kroeg a thiet salon der arme lieden te gaan, en zâcihi weldra op die^ ihe'ling van al koihoilisme, efllende en jandlloo'peraj te bevin dten. De ontoe'reikendbeidl en die ekendige staa. dbr airbeidersKnizen is een. sociale kwa.al, aai wieii^ vîerza^ahtiiDg al die ré.geeringe^ sedeii meeir den een halve eeuw getracht hebbei mede te werken. Veel is er î^eedis verbeterd en het .is een> verheugend feit vast te stel len 'hoe', opi den buiten, de axmoedige huizer aKenic.s ve.rdwijnen, om' p'iaats te maken voo: dlegeliiike woningen van steen, met pannen ge dekt, \vaa.r zonnelicht en gezonde luchit rij ik'edijk naar binnen dlringen, en waar bloenier en he^envittë gordijnen de vensters versie-ren.*** In onze groote sted'en is d)e 1:cesta,nd niel zoo gunstig. Troaiwens, de volgend'e cijfers. der algemeene volkstelling van 1910 zuiller het bevestigen. In de Brusselsche aggloméra tie ATOrdeai 2*5 t. 'h'. Ito-gementen àangetroffen mit twee kamens. bestaandè, en waadn 24 t. h', d'er gansoîue bevok'-ing geihuisvest is. In die Antvverpschje agglomeratie zijn dlezie verhondingen cnderseteîdènlijk 23 en 20 t. h. en ira db L.uikscihie, 23 en 22 t. hi. In die Geratsdhîe' agglomératie1, word'en meeu logementen van 4 kamers gevonden, 't zij 2c t. ht, dief 21 t. b. dier bevxyJking 'hia^bergen. De voîgende tabel vat, voor de vier groot€ centrums van ons landi, hiet aantal loge'men ten yan ééne kamer, het aantali der inwanen de personen en het .gemaddeld! oijifer" per kamer, s-amen. Steden Logementen Bewoners Gemid. cijfe per katner. Brusselsche agglomeratie 8,496 31,232 3.6S Antwerpsche id. 3,144 11,946 3.80 Luiksche id. 2,559 9,579 3.74 Gentsche id. 957 3,343 3.49 Hoef kan d'e bevoiking zuiver, behoorlijk. zedelijk in ééne kamer won en, die tevens a^ kemken, woon- en slaapkamer voor oiudfârs er voor kindteiren van allen leeftijdl en kunne diie-nen moeit ! De fo. Hans iheeft, hier ter plaàtse, in zijr Antwerpsiche sciheEsen voorall1, het eLltendige aangetoondl -\ran die sma.lle steegjes en gan-gen, 'hioe sahiildleracbtig oOk in hunne veirvat len coud'heid, waar het arme wasehigoed O'p koorden""hangt te waaien en afval en vuil der grond1 bedekt, waar gebrek is aan water en gemakken ; die\ Ibge aohterhjuisjes, miseriez bok^en. derukere mansarden, spelonlkachtige kamertjes, onziiiid'elijk en wadgelijk soms, eehte Kroeinesten van tyfuskoortsen en long-tering; die vloeren met vermolimd:e planken of kotid'en verbro'kkeilden steen'; die daken en zoldle:ringen, waar hiet water dborzijpelt ; de vensters, die te eng zijn en te zeldizaam vooi een voldcende verlncfhting. In die hoiera, waa.i men slechts één verlangen ton Ihebben, ei 2foo spoedâg mogelijk uit te ontsnappen, daai ihuist nO'gi een g;root d'eel van ont> p'roletariaat, op twee stappen van al die weeldle in onze moi-derne hoofdisteden ten toon gespirfeidi. Vele krotten werdeo geslec.ht. e.n nauwe steegjes verdwenen uit dfe nabijihedd' der mid' d'enlanen en der groote wirikellsbraiten... en de werkers'bevol'king werd' meestal naar de voor-steden verdirongen, waar zij een schaiil plaats vindt welke- sonrn nog eDenddger is dan dieze; waaruit zij: verjaagd Ls gewordlen. De roes van weelde en. prachtzin, het groot dioein O'f Amerikanisme in 'bandel en finan-tie hebben de reusachitige verkoophiuizera er winkels, banken en Beeirenwoningen, schtouw burgen en paleizen, dranikhuizen en kinema'î opgerioht en die waarde van den bouwgronc in de centrums vertienvoudigdl. En de zedelijke uitkomst van al deze ver andieringen en onteigeningen-is een scherperc gi-ensscbeicling tusschien eigendbm en proie tardaat, tnsschen rijken en armen. Nui, ell stell sel. dat strekt om deze: scheâding in on: openbaa.r le ven en in de openbare en bijzon dere zedien: onzer steden gjevoeliger te ma km ; elk stelse^, dat voor uitkomst heeft dei stelregei te huldiigen « de stad; aan cle rijkei en de° burgers, d'e voorsteden aan de armei en de werklieden », d'at stelsel is gevaarlijl eîi anti-sociaa'J. Wat beeft men alzoo te B»i*ussel in de laat ste twintig jaar zien gebeuren? Waar,zijn d< arme .lieden gegaan, die dbor den bouw vai bet trotsohe Justiçiepaleis zijn verdrongen; Waar de d.uizenden mensc'hen, die sed'er 1900 het Brusselscb grond'gebied hebben ver v laten, toen hunne woningen or.der den moker - der afbreker,"^ vi.ilen, om pJaats te maken vooir dé pracbitwe^ken van dien Beng van ;t 11 Hof en de Centrale Spoorwegstatie ? Aan de uiterste grenzen cnz.r stedew, ver-t heffen ziçh de nieiiiwe buitemvijkery, afgezen-n- derd, uitgestrekt., koud: eentonig en gelàj k-vormig. Daar alleen nog vind't d'e werkman, bij zijn gering dagloou en luet opjagen der s. 'touren, een ondérkomen voc:i" zâcihi en ziijn - kroost. Weet de Jez-er, dat de toaloop d'er buiten-t lieden naar onze steden jaa.rlijks gelijkstaat ) met het verp'aatsen eener stad van ongeveer 3 50,000 bewoners? - Het is verschrikkeilijk te moeten deniken, 1 dàt zôoveel arme lieden het, wel is waar so-s ber en eenvoudig, doch gezond' beistaan hun-y ner dlorpen verilaten, om het leger der sitede-1 lijke ellende te komen vergraoten. Hoeveel landarbeiders komen naar de steden afgazakt, i mat de tooop er een grooter dagloon te ver-dienen, doch zonder te weten. dat de Jevens-1 voorwaardbn er oneinâig moeilijker zijn en 1 dat dk 'hooger diagloon de prijs is van hunne 3 gezoïndheid, zelfs van ihun leven ! En het on- - geluk wi.1 dat, door mispi'laatste eigenliefde 1 en trotsohe koppigbeid, dezen, die hunne ge- - maeinte hebben verlaten, hunne dreomen Van 1 fortuin meedragend1., er niiet diurven weerkee-; ren vVanneer zij ontgoocheld zijn. Ze blijven - in de steden hunne ellende voortslepen en t het(getal der werk- en dokloozen en vagebon- ê den vergrooten. , *** In de andeire landen sc-hijnt de toestand nog . rampzaJiger.. Lazen \ve nie;t onlangs, dat, vol -gejn^ de jongste statistieken, te Parijs, t 660,000 personen of ^24 t. h. der bevolking, \ in voorwaarden van overbevoldng z.ijn gehuis-: vest, dla.t het aantal gezinnen van 1 toit 3 per-1 sonen, voor a:,:le woning. één enkele kamer , betrekkendi, tôt 37,200 beloopt, en dat. in de . stedèlijke aggiomeraties over geihêel Frank-1 rijk, het getal der bewoners, die in eene soort. • gelijfke o phoo ping Je ven op' 4 millioe n worclit gesc'hat. In 1889 werden er in dit land1 219,270 buizen gevonden zonder venster en waar licbt en .lucht door de deur moesten bin-nendringen; men tirof er bijraa 1 mi/lilioen huisjes met slechts twee vensters aan. Te Ber.lij.n is de toestand niet beter. In r88o wconden er 100,000 personen in 23.000 kelders en 200,000 menschen waren ten ge-, taie van 4 of 5 in één enl'iel1 vertrek gehiuis-vest. De logeme'nthuizen eobter zijn de plaag van Berlijn. De aime zelf bo-udt logi:st e'n, om den 'l!ast den !huur te vermindJeren, verleent hij voor eenàg-e penningen een onderkomen aan i nog armere dan bij ze'f. De dakloo'zen vinden er allicht een plaatsje op cen vloer om er hunne stramme ledematen uit te sfcrekken. De 1 statistieken van; 1880 steld'en vast, dat 40,000 weirkersgezinnen, ond'er zuilke voorwaarden, gastvrijheid ^rleenden. Te Londen en te New-Yonki is de toestand zob ijselijk, d'at -het aile gjadacht te boven gaat. *** Een der kirachtigiste mid'delen om heti fa- • milieleven in de arbeïdersikl'asse te 'hlerstel-,len, en (J'en geest van orde te dben heer&chen. er ihJet* streven naar spaarzaamheid en overlçg te doian ontstaan, en de zoo vooir het gezin als voor die maatsc'bappij zoo noodlottige on-verschiilligheid! te bèstrijden, is den werker in ; de moigeïïjikheid te stel'Ien eigenaar te wor-, den. van ihet'"*dtoor hem be\wond>3 huis. De wet van- 9 Obgist r889 op de arbeids-wcniriigien 'hee'ft veel goeds op diat gebied be-werkt. Dèze wet heeft voor dloel het bouwen en verhuiren van gezondè werkmanswoningen aan te moedigen ; dien arbeider in staat te stellen, hettzyi tegen geireedi geld, het zij) mit s jaarldjk&che affktoirtiingen, eâge/naa.r van zuil'k eene woning te wordien ; al wa.t de gezondt-heid'svoor^-aarden- dier- dbor de werkerskFasse bewoondb huizein en die hygieen der bijzon-dleirllijjk door, lhaa,r bewoon3e wijiken betreft te bestudeeren en de noodige maa.trege.len tôt verbetering te dcein treffen; het onhvikkelen van het sparen en de- verze'kering en van aile iiMtellingen van krediiet of onderlingen bij -standl en ïijfrente aan te mioediigen. Kifladiet- en bou^ma a tsciha pipàjen, met naam-Joos of samenwerkendl ikia.rakteir, en wier uit-s'uâtend vocrweirp bot bouwen, koopen, ver-koopen of verhuren van werkmanswoningen is, wrerdien dioor de wat in 't leven geroepen en waren op- 3t December I9r2 ten getale van 215 over gansch het land verspreidi 2,r66 'huiaein, waartonder versdheidtene groote gebouwen met samen 506 .logementen, , en wier ge^zamenlijke waarde 6,605,787 fr. bediraagt, werden van 1889 tôt 31 Decemiber 1912 opgerioht of aangekooht. Krachtens voormelde wet, is de: Alg-e^ieene Spaar- te»n Lijfireintkas gemachtigd een d'est . harer bescbikbare fondi^en. voor het bouwen en aankoopen van a.rbeiderswoningen uit te ( leeinen en gemangdia levensverzekeringen te . sluiiten. ten eindie die terugbetaling o>p gestel-[ den vervaldag te waarborgen. Op einde 1912 bedroeg het aantal Jeenin-gen aan bijzonderen of maatscihapipijen ruim . 37,000, dat der gesi'oten levensverzçkeringen 1 ongieveer 33,000 en 'het 'bed'rag der finan-. cdeei'iei werkzaamhedten baliapi tôt ruim 16 r : mililioan frank; . i Bovenge noemde instel linge n moeten meetr . ondier die we.rkersfklasse worden bekend ge-. maakt. Al de arbeiders, of ze nijverhieids- of , landbouwwerk vcrric'h/ten, kunnen, behoude.ns ! een voi'doend en geregelcH d'agfcion, genoeg-i zame orde en spaarzaamheid, en mits eenige : jaarlgksche afkôrtingen. weike den anderfszins betaai'd.en huurprijs niet overtreffen, eigenaar . wordien van hun woning. Een werkman, diie wil bouwen geniet de ! vermiind'ering der koeten van besahrijving en » van nctaris.loon en is ontslagen van persoon- - J.ijike belasting en van provinciale en ge-. meetelijke taksen. Hij hoeft soms niets te • bezitten. vermits er bouiwmaatschiappijen be staan, \\:elke voarschotten dben ten belocif yan dei ge'hee'e bouw waarde. Gemeenlijk ech-ter moet de bouwer het tiendie deel. bezitter der waardle van het hris, dlit bij voornemens ji> ta kob[>en cf te bauvven'(groivd' inbegrepen' te <in moet hij zich. verbindei' het ' ge!eend:e ■ ir een zekar aantal jaren, gaan.de van ^o tei 25, t.erug te betaTen. C1 Het bedrag, dier jaarlij 'jcihe àffcôirlaég "J1 hangt natûîur.ijk af van hic-L beV.rac- djr lce-1 ning en van don' clùur van het kontrakt. Bij-voorbeeld, iemand diie 1.000 frank cntleenf r" zal tien jaarlijkscjhe alkortingen van 123.25 n" fr., of 15 van 89.94 fr., of 20 van.73.58 fr., of 25 van 64.or fr. moeten dcen. om na die'n b tijid1, ontlast en \ i'ij, eigenaar zijner woning te :r zijn. Xeemt hij tevens een ve"zekenng op het n' lewn, d:m is 'het bedrag d'e/ jaarlijksche afkôrtingen ietwat hooger en bedraagt endèr-•" sc.beide:'ijk, -'32.74 fr, 99.99 fr., 85!r5 fr., ^ of 75.13 fr., na 10 - 15 - 20 of 25 jaar, voor -1 iemand, die 30 jaar oud1 is. De wet van 1889 werd' dioor deze van 1897 ]> aangevu'ldl. Een nieuw wetsontwerp tôt instel-y~ îing eener Nationale Maatschappij voor gjoed-koope woningen en woonveftrek'klan, en .^trek-kiendle om aan de Ëeichermingsikcmiiiteâten vooir arbeiderswonmgen en aan c'e. kredliet-en b3u\vmaat>c.'happiijen een ruiineren werk-kring en geVlelijiken steun te varzekeren, is tha.ns ter behandeling in die Kamers en zal het n werk d'er \0ri2re wètaevinsjen komen aanvul-e len. w " V. H. NEDERLÂND [l .. —o-— De koningin naar den Taunus 11 Koningin Wilbelmina begeeft ziuh Maan-11 dag inkognito naar IConigotein. om een ba-BDek te brengen aan prins Hendrik. De koningin wordt a.s. Donderdag in de „ residentie teiwverwacht. g 0 De opperlandvoogd van Nederlandsch Indiô , In ambtèlijke kringen wordt, meldt men , uit Den Haag aan de « Te'egraaf » ^vjs vast - staand aangenomen, dat de h. A. W. F. Iden-•- burg in den loop van dit'jaar zal aftreden als ,r goeverneur-geiieraa.l van Oost-Ind'ië. , 0 Een mooie spaarpot - Te Wessem (Limburg) is dezer dagen een *- bejaarde vrouw overleden, die steeds op zeer 't bescheiden voet leefde. Na de begrafenis ^ vond men in een kiast in de huiskamer een n spaa.rpotje met ruim 27.000 gulden aan baar - geld. Het schijnt dat deze schat daar reeds i' vele jaren bewaard werd, althans er zijn geld- stukken onder wel.ke reeds buiten koers zijn. Diefsta! van 200 000 gulden te Batavia Batavia, 2r Febr. — In de zaak van den hoofdkassier van de NederJandsch.-Indische y Rsconipto Maatschappij, beschuViigd1 van ^ dîefstal van fr 220,000 ten nadeele. van die j maatschappij, is tegen hem geëischt 5 jàren ^ gevangenisstraf en tegen zijn vrouw wegens ,v helinîr viif maanden oevaneenisstraf. FRANKRIJK DE GEHEIMZINNIGE MOORDZAAK CADIOU 1 Eene slaapwandelaarster brengt licht in n de zaak Een geheirnzinnige moordzaak houdt thans in Frankrijk dé gemoetleren in spanning. Op het einde van het vorige.Jaar verdween te Landerneau bij Brest de fabrikant Cadiou. Men wist eerst niet wat denken over deze ver-< dvvijning. De broeder van Cadiou besohuldig-g de den ingenieur Pie7rre, medevennoot in de a fabriek Cadiou, den fabrikant vermoord te hebben. Daarvoor waren echter geen bewijzen l" aanwezig- en men bagon haast als vastôitaan-n de aan te nernen dat Cadiou zelfmoord had •- geipleeg<î. Tôt plots den 2 Februari, het bericht kwam , dat eene vrouw te Nancy (op meer dan 500 ki-lom. van Brest) in haar slaap gezegd had, dat - de h Cadiou wel detrelijk was vermoord ; zij 11 gaf zelfs bijzonderheden over de plaats waar T het lijk verborgen lag, namelijk in een bosch-' je, onder een dunne laag aarde. De sehoon- moeder van Cadiou's broeder was het die al s deze bijzonderheden van de slaapwandelaar-a ster vernam. Zij stelde dadelijk haar schoon-p zoon er mee in kennis, en indendaad, men vond het lijk op de aangewezefi plaats. Ilet zonderlingste van de zaak was echter wel dat " d:e slaapwandelaarster te Nancy eene per-t soonsbeschrijving had gegeven van den moor-t denaar, en deze kwam geheel overeen met die van den ingenieur Pierre, die intusschen nog altijd voorloopig in hechtenis • was. 5 En bij een tweed e ondervraging door de - schoonmoeder gaf de slaapwandelaarster zelf de plaats op waar de kogel waarmee het slaehtoffer was gedood, zich in het lijk be-vond', en inderdaad werd daar een kogel ge- " vonden, terwijl men algemeen aannam dat de - dood aan een andere oorzaak te wijten was. ^ Het. gerecht kon de verklaringen. van deze slaapwandelaarster, \Ievr. Simon, niet langer negeeren, en Zaterdag heeft de onderzoeks- 2 rechter te Brest de vrouw uit Nancy laten overkomen en onderhoord. 5. Mevr. Simon gaf hetzelfde verhaal als de vorige maal, en de onderzoeksrechter moet ' wel erkennen dat de meeste hijzQnderheden • juist waren. De verdenkingen tegen den in-r genieur Pierre worden hoe langer hoe grooter: het eenige punt. dat nog niet is opgehel-a derd, is wat hij heeft gedaan met de revolver j waarmee Cadiou zou doodgeschoten zijn. '-1 Wat betreft de slaapwandelaarster, wan-n neer deze uit haa.r hypnotischen slaap ont-e waakt, harinnert zij zich geen woord van het-e geen zij gezegd heeft : en zij kan, naar het schijnt, alleen dan onthullingen doen, wan-" neer men haar een voorwerp in handen geeft dat aan den persoon waarover spràak toebe-hoord hpeff. In het geval Cadiou had de n schoonmoeder haar een paar handschoenen van het slaehtoffer in handen gesteld. n : v DUTTSCHLAND Ncg de verkiezing te Jerichow. — De meerder-heid in den Rijksdag Naar aanleiding van de tussoiiontijdsclio lS Rijksdagverkiezmg in het 3° Maagdeburgscho 5" kiesddstrîkt Jorichmv, wordt ncg gemeld, dat e het uitvalien dezer verkiezing ten voordeele [S van de konservatieve partij, voor gevolg heeft r dat de meerderheid van den R.i.jksdag van links naar rechts terugkeert. De vrijzinnige partijen (nationaail-l'bej-alen, vrijzinnige volkspartijers e en s 0 c ia al -d e mo k raten ) beschikten tôt liicrtoe n over 201 stommen. Door twee nederlagen in den la.atsten tijd en tharis het verlies van den zetel te Jerichow is dit stem m en aantal thans ceslon-ken op 193, zegge één minder dan de volstrek-e te meordorhoid. rn?TîFWï T^ lii.T nr, F.N(rF,T,sr!TTE PADYINDEI DE EERSTE WANDELING VAN EEN JONGEN BOY-SCOUT Onze prent verbeeldt luitenant-generaal Baden-Powen en zijne eenigenoote, op hu eerste warideling met hun 'pasgeboren zoon. De padvinders bewijzen de eer op den doo tocht te Parkstone (Dorset). De Aibaneesche Kwestie 0 Tusschen Prins von Wied en Essad-pasja Neuwied, 22 Februari. — Bij de ontvangst deir Aibaneesche afvaardiging cloor den prins von Wied heeft Essad pasja de voi'gende rede gehouden : De afvaardiging, als wier voorzitter iik» de hooge car heB mij voor te stellen, komt tôt u met het. verzoek de k 10011 en den troon van het vrije, onafhankelijke Albanie te aanvaar-dein. Zij acht zich gelukkig de zending, waar-mede Albanie haar haeft balast, te kunnen vervullen. Ons votlk dat bij andere gelegen heden vcor zijn' onafhankelijkheid zoo hard-ne:kkig heeft gevochten, heeft ramps}X>edige tijden moeten doorleven, maar nooit heeft het 't roemrijk verleden, nooit zijn AlbaneevSdh karaktcr vergeten en steeds den nationaien 1 geest en de zeden en gebruikén zijner vade-ren weten te bewaren. De staatkunddge ver-andering' n, in den laatsten tijd op den Bal-kan tôt stand gekomen, de zorg en de hulp , dier mcg'Àïdilicden hebben Albanie in staat , gesteld zich tôt een vrijen en onafhankelijken , staat te vormen. Prins Willem von Wied antwoordde : , Uit geheeL Albanie zijt gij bierheen geko-. men, om mij d'en troon van uw land, dat na de oorliogen en moeilijk'heden eindelijk de vrijheid heeft herkregen, aan te bieden. lk heb er prijs op gesteld u hier in mijn voor-vader'ijk s'tot te antvangen," opdat ge mijn vaderland zoudt laeren kennen. Het was mijn wensch, dat een afvaardiging uit Albanië tôt mij zou komen om mij uit naam van het Aibaneesche volk de kroon van het land aan te biedlen. Nadat de groote mogendheden 5 mii als vorst van uw land hadden gekozen en J mij waarborgen en steun beloofd, heb ik be-sloiten de kroon aan te nemien. I'ki ben daar- - toe niet lichtvaardig, doch eerst na langdiurig - overleg overgegaan. Nu ik het besluit geno-' men heb, aanvaard ik van ganscher harte j mijn nieuwe taak. Ik hoop in aile Albaneezen . ijverige en trouwe1 madtewerkers te vinden I ter verdere ontwikkeling van den staat. Ik hoop dat gij mij hetzelfde vertrouwen voor ' den gemeensohappalijken arbeid zult schen-1 -ken, als ik het u doe. Dankbaar heb ik van ! u de verzekesring van trouw, dia in Albanie inheemsch is, vernomen. Met dien trouw en [ den steun van al.le Albaniërs zal het ons 1 naar ik hoop gelukken, Albapië een geluk- - kige, roemriike toekomst te bereiden. Leve " Albanië ! . — AFRIKA De opvolger van Menelik Uit Addis-Abeba wordt vernomen dat de t stamlioofden, die naar de hoofdstad moeten : komen om de kroning van Lidj-Jeassu, opvol- ■ ger van keizer Menelick, bij te won en, bevel ■ hebben ontvangen hun optocht te schorsen, î daar er in de lioofstad geen proviand is om al de soldaten en vreemdelingen te voeden. i Ailes is er kalm, doch daar de rouwtijd nog ' niet verstreken is z»o kan het groote feestmaal dat op de pleohtige begrafenis -va;n Meneliok moet volgen en voot hetwelk 10,000 oesen zul-len geslaeht woi"den, nog niet worden vastge-î eteld. : AMERIKA DE MEXIKAANSCHE REGEERINGSKRISIS De dood van Benton - Washtington, 21 Febr. — BliQkens ambteiij'ke ^ telegrammen, van Ammkaansohe konsulairt ' yerteig'eimvoo'rdiiigers, is gênera al V.iiîa's lezing vian de. 'teireehttsteiLliing vain Benton de volgen-de: ; «( B'enJtion is gawapemtil Vilia's kamp bin-1 nienig^komen en ' lieeft bij een .wûtotrd'ernwisse-l'ing tusschian h'em en Villa een revolver op . ViiJila geiriiehit om hean d'oéd te schâeten. Hij weiid) on'Kwapeind en voo.r een krij gsraad ge-Ojiraeh't, diie hietm ter dood lieeJït ve-rooroleeld. Vd'Wai neenut het standpudit in d'at een -buii-•t'emlianldier, die het leven van. een officier be-" dreiigt, niet. langer de rechten., weike geiwoon îiiijlk a.an niet strij-denlcVen worden toegeikenld, > eieraielt. ) Een mijnbestuurder verontrust b Pa*Dh/OlGnir-o Lotit, hoofdibas'tu.utrdtei* van d'.r î La Pa\-m;i.jn te San Luis Potosi, is door- re-t igeerinigstroepen gevan^en genomem. Men be-5 saTuiiiUl'iigt h'3m, die: oipsla;ndelinç?en van dyna-^ miet'.tè hiebbm voprzren. 5 Tjott veirdJsdliiglt zich, door te zaggen dlat hij l nieit d'U;nfdie> weiigeren, omdat bij bang was da;1 l de' o'psrtandeîjngen anders ;zi j 11 personeel zou , den dioodUchiieten.. .1 flott is teigen borgtocht qp vrije vpeten ge-ttUd. Schaûde over de Verraders Q Aan het adres der gemuilbande klerikale leeuwen Hat Vollisbcltinu driïkt zich uit als volgt ov de...Vlaamsche (?) amendementen van Poi let en mede aan het adres van de klerika schijnheiligaards die het Vlaamsche volk he ben bedrogen : Hoe ging het met de Vlaamsche amendeme ten ? De volgende teikst, door de regeering voc gesteld, werd aaiigenomen : I11 al de gemeentelijke-, aangenomen- of a-a neembare scholen is de moedertaal der kind ren de voertaal in de onderscheidene ,grad< van het lager onderwijs. Tôt het eenigjsz/ins verzacht toepassen vi boven gemelden regel kan? volgen9 de belio< ten der scholen, maclitiging worden verleei te Brussel en in de voorsteden van Brussel, a mede m de gemeenten op de taalgrens. I verzoehte taepassing n">ng niet ten gevolge -he ben dat het grondig aanileeren van de moede taal gesoliaad wordt. De ministerieele besluiten tôt machtign worden in het Staatsblad bekend gemaakt. Het gezinsboofd verklaart welke do moed< taâl of do gebruikelijke taal is. Aclit het hoo der sclieol dat het kind niet bekwaam is 0 do door liet gezinsboofd aangewezen taal m vrucht bij te wonen, dan kan het gezinshoo in beroep komen bij het schooltoezioht. Elk jaar brengt liet schooitoezicht een b zonder verslag uit over de toepassing van \ venstaande bepalingen. *** Die formule is maar eenigszuis gelukl ger dan de vorige, en ze is even gevaarlijk. Zij behoudt het knoeistelsel waardoor lirussel en in de voorsteden do Vlaamsolie ki deren tôt achterlijkcn worden misvormd. î laat, zooals minister Poullet zei, « de liand vrij aan de regeering, die met de Iffesturen v. de scholen zal trachten overeen te komen. Zij buldigt bet prinoiep van de vrijheid v. den huisyader, wiens verklaring over de m< der ta al of de gebrrfikelijke taal eene inme ging veronderstelt in onderwijszaken, in 11 t h odes en pedagogische regels, waarvoor J aile bevoegdneid mist. Zij laat het voortdur toe van konkurrentie tegenover officieele sel Len van Avege uit Frankrijk overgewaaide ne nèkens. Want, zooals de heer Franck, te rec deed opnierken, in eene kloosterschool zal pater-overste of de moeder-overste doen w zij willen en do opziener van den heer Poul. zal niets te zeggen hebben. Meent gij dat ouders, de arme lieden van Vlaanderen, znll klagen ? Kunt gij u voorstellen dat zij teg bet gezag der pxiesters zouden opkomen ? D zal cle minister ontwapend zijn, indien de < der s en de seboolbesturen het niet oneens zi; Hij is ontwapend in dat geval, omdat zijn tel hem niet toelaat dan tusschenbeide te komt Daarom is die oplossing onvoldoende; leidt tôt willekeur en is vol gevaar voor de st ligste rechten van de Vlaamsche l>evolking. De verantwoordelijkbeid daarvan moeten Vlaainsobgezinde katboliëken dragen, die v samen met liberalen en socia-listen in meetiii optradon om r'echt te eischen, maar die, in Kamer, niet eens meer hunne Vlaamschgez: de kollega's der linkerzijden raadipleegden in minister Poullet een vertrouwen stelden, c bij, naar zij wisten, niet verdient en dat ! misbruikt heeft om ben in doeken te windc Zij hadden meester kunnen zijn van den t< stand. Zij zijn teruggedeinsd. De schoolwet : daardoor niet alleeu hatelijk zijn voor aile vi zimiigéri, zij zal ook, op vele. plaatsen, do V mingen in hun reclit krenken. *** Die doorslaande waarheden zijn niet weêrleggen, al kronkelen de klerikale palj sen als paliiigen, om te bewijzen: dat ze gepraalden !? Maar hun zegeklok (?) luidt : eene toekomstige doodsklok over onze VIaa scli3 gewesten. Sedert 1830 werd nog nooit. aan onze Vlaa sche Beweging een zoo gevoeligen slag t gebracht. Die fiere leeuwen lieten zich muilbandei door een kieken, dat men Poullet noemt. En het bewijs daarvan is : dat al de fra kiljonsbladen zonder een enkele uitzom ring... triomf roepen, voor de aanstaar algeheele verfranschirrg van Vlaanderen. Onze lezers zullen zich hèrinneren, dat -de eersten zijn geweest om het te veroordee; dat de niet-katliolieken werden verwijderd houden van de onderhandelingen met mi ster Poullet over de voertaalkwestie. Dit-is v; wege \'an Cauwelaert en medegenooten ( grove fout ^geweest, want de kwestie waaro-werd onderhandeld was een nationaal-Vlaa sche kwestie. Het was de gewenschte geleg heid om eens en voorgoed te toonen, dat Vlamingen, indien zij willen wat is rechl, <; weten hoe zij winnen kunnen wat zij will En daarom ook verdient de taktiek van katholieke \'laamscligezinden des te meer keuring, want zij hebben de Vlaamsche ze aan eng partijhelang opgeofferd. Het nio een nationale kwestie b'.ijven. de katholiel hebben er een iremeene klerikale partijze van gemaakt. Schande over hen ! h H06ti S BRIEF DIT GENT I i Van onzen berichloever : | In de Vlaamsche Adokatenwereld. Meer on meer komt er Vlaamsch leven in de wereld der Gentsche Rechts^geloerdon. l)eze week nog hobben een twintigtal Vlaamsche ad-vokatrn der Bâtie van Cent, een gezelhge bijeenkomst gehouden, waa.r Vlaamsch le'vcn en brocderschap hoogtij vierden. De tijden zijn voorbij dat hier en daar alleen een moedigo enkeling in het woreldje van Tfiemis, zijn Vlaamsche gevoelens uiting durfdo geven. In de Kcmmissie van Schoone Kunsten. De Kommissde van Schoone Kunsten is \ rij-dagavond t,en stadiniize vergaderd, ten einde» het Iastenboék van den Nëderladsoben Schou'w-burg te berprèken. liet beTtuur van dezen S-chonwburg werd open verklaard voor de komende seizoenen. Het licirvormde lastenboek weixl nu beslist opge-maakt, voor een termijn van negen jaar, met. voorbohoud van gebeurlijken opzog van beido zijden 11a de drie jai-en. De afkoaidigingen van het nieuwe lastenboek zullen gedaan worden van 1 tôt 8 Maart. Do uitcrlijke datum voor het aanbieden der kan-didatuien is bopaald op Dinsdag 10 Maart. Do Kommissie van Schoone Kunsten zal dien dag vergaderen en do gebeurlijke kandidaturen 011-dorzoeken. Vervolgens zal de gemeenteraad bij-eenkomen te^i einde hot nieuwe lastenboek goed te keuren en den bestuurder "te benoemen. We vernemen dat de h. Arthur Hendrickx, a de huidige bestuurder, do kandid^at blijft van het Kol'lege van Burgemeester en Schepeaien. intusschen bcsdhouwen wij het als onverant-_ woordelijk vanwege de Kommissio van Solioo-* ne Kunsten met de benoeming; of herbenoe-ming van den bestuurder van den Nederlandsch en Schouwburg zoolang te wachten. Reeds zijn tweo goede leden van het gezel-scliap, voor hot volgend seizoen elders verbon-den. Hot besluit der Kommissie zal zonder twij-fol voor gevolg hebben dat nog andere ele-. menten Gent verlaten. j Zal het den bestuurder, wiens horbenoeming 1 dus slechts rond 16 Maart zal uitgevaardigd worden, op dit tijdstip nog mogelijik zijn, de-gelijke nieuwe krachten aan te werven ? Wel-er Mcht niet; want deze loopen gewoonlijk niet zoolang zonder verbintenis. Van een gebeur-^ie lijk onvoldoende samonstelling van ons gezel-jj). sc'liap voor bot tooneeljaar 1914-1915, moet de stad dus de verantwoordelijkbeid dragen. Bij de Kristen Demokraten. n- . Zooeven werd beslisfc bevestigd dat do- h. Hektor Plancquaert, lcristen-domokraat, in deii aanstaanden kiesstrijd niet te Gent als kandi-1 " daat zijner partij optredert zal. De h. Plancquaert gaat over naar de partij der kristen demokraten te Aalst, op wier lijst hij als plaats-ui vervanSer van den b. P. Daeais, voorkomen zal. Het koncert in het Konservatorium. ls- ———————————— »io Komt het door overlading van bot program-b- ma. komt bet door een niet altijd sparaiende >r- ver'tolking, komt liet door de. karaavalzieikte die ons Zaterdagavond reeds aangetast had, we ig weten 't niet : maar, het tweede abonnements-kon'cert dat dien avond in het koninklijk Mu-?r- ziekkonservatorium plaats had, beviel dits min-fd der dan 't voorgaande koncert.Wel zullen we er-»m van onthouden de zeer fijn en bescheiden ont-ot wdkikelde Italiaansche simfonie (do IVe) van fd Mendelssohn, welke ook gansch goed door het orkest van den ,steeds jeugdigen bestuurder, ij- den h. E. Mathieu, werd uitgevoerd ; wel zul->0- len we ons nog met gevoel herinneren do maoh-tige, menschetijike en zoo sterk-tragische ïïel-den-simfonie van van Boetboven, een rouaen-1 werk dat zwierig vertolikt werd, doch bij deze herinnering zullen we weten hoe moe reeds het ii- gansche publiek, bij diit grootsch eindpunt van het progiamma was. Dat kwam doordat een te ko neer to van J. S. Bach, voor viool en snaar-117 kwai"tet, noga.1 slapjes ^erd uitgevoerd 011 dat ^ij de h. Deru de bij Bach zoo noodige klassischo en énergie gansch mis te. Dat kwam ook nog door-an dat een fantasie op twee Waalsche Korstliedo-» ren van den h. J. Jongen, door den toondicliter an zelf bestuurd, ons slechts wat geijkte orkestralo Je- gomeenplaatsen bracht. Dat bvam ook nog n- doordat een oude Italiaansche Ciacona van Vi-10- tali, door den h. Deru, met begeleiding van ûj orgel, op de viool voorgediragen geen oogen-en bliK, om wille der slepend-romantischo vorklan-10- king ontroeren kon. Daar is geilegenîieid tôt m- « revanche » vooir het derde koncert, gewijd ht aan weriken van Solnimann, dat op 4 April zali de plaats hebben. at Irvf, lln.Anlo.nvA « i» rln» RI i M»»lKllhn>.lllkilvrT de 1 ^ . Zaterdagavond heeft het gezelscliap der h.h. ,us H. Van Seymortier en II. Van Daelo in den )U_ xMinardschouwburg het lokaal blliispel in 4 be-;n drijven « C'ies Versobneren » heropgeivoerd. est <( Oies Verschuere » is wel cen der raakste Gont-?n sche zedenschetsen, spiegol van Gentsdhe ver-zij waandJheid en van Gentseli parvenu-isme, dio e]_ we kennen. Het deed het Gentsch publiek veel pleizier cje dit stuk vol sclierp-geziene to es tan den en vol klinkend en botsend Gentsch dialekt, terug te [frs zien. Van de vertolking, echt Gentsch ook, 110e-men we gaarne : mevr. Boudin Wante, Peel-jn. man-Diolman, de h.h. H. Van Daele, P. Van en do Wiele, P. Van Overbergho, A. De Pauw, lat e* a- Ijjj « Cies Verschuere » wordt nog gespeeld tôt ;n Dinsdag a.s., e'iken avond om 8 1/2 u. Op de 3el karnavaldagen : namiddagiroorsteUing, om 3 u. ijj Een herinneringsmedalje voor Mevr. Van de '*v V/iele. Het regeilingsikomitoit van het jubelfeest van Mer, r. C. Van do Wiele welke, zooals we scllire-. ven to dier gelegenheid op 17 Maart a. s. naar a Hen schijn « Monna Varuna » opvoeren zal, " stolt aan hét • gemeentbostuur voor aan deze ils gewaardeerde tooneelspeelster een gulden iher-m_ inneringsmedalje aan te bieden. m. Koninklijke Hofbouwmaatschappij Van Hout-oe" teskring. 1" Ter gelegenheid van de vereeriiig met den titel van Koninklijke Maatschappij, vergader-den de leden van don Van Houtteskring Za-terdag aan een feestmaal, onder voorzitterschap van den h. Jan de Hemptiime. Aan de eereta-• : fel zaten mede aan do h.h. Alexis Oallier, pi'o-len lcuireur"Se.ne.raal ; Van Cleemputte, volksverte-genwoordiger ; Casier, bestuurder dei* Wereld-tontoonstelling, enz. ^ Bij het nagereoht bracht de h. de Hemptin-;en 11e een heildronk aan den koning en aan do vcr koninklijke familie. Daarna nam hij do reuzen-lTÎ1_ taak m overzieht die op gebied van hofbouw en tijdens de Wereldtentoonstelling to Gent vol-,le bracht werd : drie groote Floraliën, en hij )f)j. brengt liulde en lof aan allen die er 'hunne me-x dehtilp aan verleenden. v. Het woord werd nog gevoerd door de h.h. a{. Callier. R. De Smet, Spa en Pyvaert. Het feest-maal, dat opgeluisterd Averd door een klein or-kest, sloot onder de beste stemming. llk VLAMINGEN, LEEST EN VERSPREIDT DE «VLAAMSCHE GAZET ».

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.