Yeïsfüson s üssiactie 247 gonitardaq 4 ESSE) 15*16 123 32° faar -- ra. me c 3. » r- r, », ia J I Ssu Maéstssbappij HET LICHT , bestusarder t F. ©E VI3CH. We«f*(Nsrs-Otnl . . REDACTIE . . ADMINISTRATIS ÊfGOGPOORT. 29. CENT îMjs oer nentmer : mr België ?B oeatiemcu, ?oor den Vreemde S cantiamea Orgaan dep Belgische Werkliedenpapiij ABONNEMENTSPRIJS BELOIE Drie maanden. . . , , fr. 3.25 Z«t Esandca • . . , . tr. 6.5© P.sn jaar ....... Ir. 1X34 ta atwnneert rirô op aüe postburecie» DEN VREEMDE OHe atcaadc» {tiageitjSn verzonden), . . . . . fn 6.71 * ii,jiw.iii.i i iiwwiwBggwmiMjjggwggg^B mfmm^mmammesss » V£KOKEI£RaBNe Voor het gebied van het 4« leger wordt bepaald:. In het legergebied is voor den trjd van ai 1 Mei tot 30 September 1916 als wettelijke tijd do gemiddelde zonnetijd van den dertigsten lengtegraad oostelijk van Greenwich botiaald. •,.„,» De lrt' Mei 1916 begint op 30 April 1916 om 11 uur 's avonds volgens de tegenwoordige tijdrekening. De 30"* September 1916 eindigt één uurna middernacht volgens den zin dezer verordening. ,. Er moet voor gezorgden worden, dat dii voorschrift inzonderheid ook door het evenredige veranderen van het schoolbegin alsook van het openen en sluiten der winkels in toepassing wordt gebracht. A. H. Q., den 26 April 1916. Der Oberbefehlshaber, Hertog Albreeht von Württemberg. VERORDENING'betreffende' drukwerken, geschriften of afbeeldingen, wier inhoud van beleedigenden aard *»• Wie drukwerken, geschriften of afbeeldingen, die eene boleediging tegen Duitschers bevattene opstelt of hierbij medewerkt, ze koopt, in bezit heeft, verkoopt of op andere wijze verspreidt, wordt met gevangenis en met ten hoogste 6000 Mark geldboete of met een dezer straffen gestraft, bijaldien volgens de wetten geene strengere straf toepasselijk is. Wordt met dezelfde straffen gestraft, wie opzettelijk of door onachtzaamheid plomp (onware berichten betrekkelijk den oorlog verspreidt. A. H. Q., den 28 April 1919. Der Oborbefehlsha-bar, Jterzog Albreeht von W ttrttemberg. VERORDENING "betreffende het tpecttlatief opsolderen vpn eetwaren, genotmiddelen en noodzakelijke gebruiksartikelen. § 1. — Het buiten de perken van een regelmatig handelsbedrijf gaande opzoldeïen en aohterhouden van eetwaren, genotmiddelen en noodzakelijke gebruiksartikelen (zeep, kaarsen enz.) met het doel deze bij het intreden van schaarschte, gebruik makende van den noodlottigen toestand der bevolking, met groot» winst te verkoopen, alsook het verbergen zulker voorraden" met het doel de controle over de bestaande hoeveelheden onmogelijk te maken, wordt met ten 'hoogste 10.000 Mark (woordelijk: tien duisend Mark) geldboete en met ten hoogste twee jaren gevangenis of met eene dezer straffen gestraft. Het hierboven omschreven bedoeling wordt onmiddellijk voorondersteld bij die 'personen die het bevuuie handelsbedrijf vóór den oorlog niet hebben uitgeoefend. § 2. — De voorraden in kwestie zijn in beslag te nemen en, indien hierover in enkele gevallen geen bijsondere schikkingen wor■ den genomen, aan den gemiddelden prijs van den dag ter beschikking der Belgische burgerlijke bevolking te stellen. § 3. Blijft straffeloos, degene welke vóór den 10 Mei 1918 zijne door deze verordening 'bedoelde voorraden aan de Etappenkommandantur der bewaarplaats aangeeft en de goederen in voldoenden omvang, zooals een regelmatig handelsbedrijf het vereischt, voor het openbare behoef toegankelijk heeft gemaakt. § a. — Zijn bevoegd de Duiteehe militaire overheden en militaire rechtbanken. E. H. Q., den 20 April 1918. Der Etappeninspekteur, von Unger. General der Kavallerie. »8nroiiW8n EEN WOORD VAM LOF Vooruit — de arbeiderskoöperatie — is een rots ! — Laat al wat zich haar vijand noemt er tegen aanstormen en zijn woede 'ontketenen, zij is door hun aanslagen niet te treffeh, maar groeit natuurlijkerwijse bij iedere poging tot tegenwerking of vernieling. Gelijk midden de natuur elk organisme opgroeit, wind en stormen trotseerend, en zich door drang naar selfbehoud sterker voelt en ontwikkelt, naarmate die stormen heviger zijn, zóó groeit tij — de koöperatie — midden de machtige elementen die haar trachten neer te drukken. Als staal in hot vuur wordt zij krachtiger door strijd. Op die kracht berust dan ook het vertrouwen harer leden. Wel ontvielen haar enkelen, gedwongen door de huidige, miserabele omstandigheden, welke hun koopkracht brak of hen afhankelijk maakte van den willekeur der «menschlievendheid», maar voor eiken vertwijfelden koöperater kwamen er tien — O ! meer moet ik zeggen — ia de rangen der vast aaneengeslotone getrouwen, wat dcra «tandvastigheid slechts aanwakkeren kon. * » * Ja, Vooruit ia eene rots ! Vertrouwen op *em> » wtàçmammritfejril IK» àmL&À immers niet om maar zooveel mogelijk winst te maken ten koste van wat ook. Neon, zijn opvatting reikt hooger dan het willen verkoopen van krenten en suiker. Denkt aan de voordeeion die hij biedt: deel in de winst, steun bij ziekte, kraambed en overlijden, zijn onlangs gesticht invalieden- en levensverzekeringsfonds, zijn pensioen aan de oude leden, zijn pogingen op gebied van geestes- en kunstontwikkeling, zijn steunen van den rechtvaardigen strijd der arbeiders. Als alles wat de arbeidersklasse organisatorisch heeft opgebouwd, is de koöperatie een geducht wapen in den levensstrijd van het proletariaat, vooral wanneer het door deze zelf wordt gehanteerd. Het ideaal dat door de arme wevers van Rochdale, nu meer dan een halve eeuw geleden reeds was aangegeven, — het verbruik te organiseeren en in verband daarmee ook de voortbrengst — dat stelsel wordt door Vooruit trouw toegepast. Vooral in deze tijden van ellende is de weldoende uitslag dezer werking bij zeer velen te erkennen geweest. Het naaste doel van Vooruit is het steunen van den arbeider in zijn levens- en ontwikkelingsstrijd, on dit in de eerste plaats door het schenken van voordeelen, waardoor zijn koopkracht wordt verhoogd. Vraagt aan alle leden hoe welkom hun die voordeelen zijn, vooral als hun leven wordt geteisterd door verschrikkingen als ziekte, sterfte of werkloosheid. Wat Vooruit aan nieuwe leden in het laatste jaar won is per solda zeer hoog te schatten. Zeer hoog in betrekking met wat tegenstanders van alle slacht hadden gehoopt. Raadpleegt het bilan voor het jaar 19141915 en wat ziet gij : 10648 8241 Leden op einde Oogst 1915 Leden op einde Oogst 1914 Aanwinst in 1914-1915 nieuwe leden 1401 Dit ^verblijdend feit kan slechts worden toegeschreven aan het diepe vertrouwen dat Vooruit den arbeiders inboezemt. En het getal der oude getrouwen? Wij wisten dat die kern groot was. Maar zóó groot als nu bleek?... Neen, ôe rampspoedige tijden die we doorleven lieten ons dat eerst telkens en telkens bespeuren. Want thans staat vast dat die velen, niet alleen waren aangelokt door «deel in de winst» «n andere voor een werkersbudget niet te versmaden voordeelen, maar cok uit koöperatieve overtuiging tot Vooruit waren getreden ; en omdat zij riem beschouwen als de organisatie waar met volledige bewustheid de verbruiksmacht der arbeidersklasse, ter bescherming dozer belangen, in toepassing wordt gebracht. Want ook koöperatie beteekent organisatie. Wij moeten ons verheugen over die wetenschap en er nieuwe kracht in putten voor de toekomst. De leugen- en lastercampagne in de laatste tijden hevig als ooit tegen Vooruit gevoerd, is afgestuit op de onwrikbare standvastigheid zijner leden. Hulde voor een zóó sterke vasthoudendheid en begrip van Koöperatieve trouw ! Wel zullen velen die hulde niet aanvaarden omdat ze, wat ze deden, als een plicht beschouwden. Welaan, dan weze ze bestemd voor de velen die vrouw of vrienden overtuigden van de noodzakelijkheid om trouw, aan hunne koöperatie te blijven. O. JAN. is ir iso bonesrsneod ti vreiz m In deze tijden van schrikkelijke duurte der levensmiddelen en het zoogezegdo gebrek aan aardappelen, vleesch, enz., vraagt elkeen zich angstig af: Moet men een hongersnood "Vreezen indien de oorlog nog lang moest duren, er nog meer versperring moest komen in de internationale verkeermiddelen? Dergelijke ernstige vraag is niet gemakkelijk om beantwoorden; evenwel wij waren zoo gelukkig er de oplossing van te vinden in het boek « Statistika Ofversikstabeller för olika lander » (Statistische Overzichtstabel voor alle landen) van den gekenden Desnsohen geleerde Gustav Sundbarg. Zeggen wij het maar terstond, volgens de cijfers van den heer Sundbârg, die allen aan officieele bronnen ontleend zijn, ziet de toekomst er niet zoo somber uit als sommigen wel vreezen. Wij bepalen ons overzicht tot de voortbrenging van granen, aardappelen, vleesch en suiker in enkele landen. A. Opbrengsten verbruikvan rogge en tarwe per inwoner. LandenJaarljjksch OogstVerbruik Zweden141 kgr.185 kgr. Noorwegen12163 Denemarken227308 Engeland35165 Holland90225 België139311 Duitschland228245 Oostenrijk198173 Zwitserland88221 Frankrijk264236 - Uifcjtt» eü&fls bïi&fc er d»t ax ia sooyoiae landen veel rogge eu tarwe gebruikt worden in de nijvijerheid en in den dierenkweek, want het is bijv. onwaarschijnlijk dat elke Belg 311 kgr. meel aan brood verbruikt per jaar. Moest 'al de rogge en al de tarwe welke in België wordt ingeoogst (139 kgr. per hoofd) uitsluitelijk besteed worden aan menschenvoedsel, dan zou elke inwoner nagenoeg 0.4 kg*, meel per dag mogen verbruiken. Dat ware meer dan voldoende. Zweden, Denemarken, Duitschland, Oostenrijk en Frankrijk bevinden zich in nog veel betere voorwaarden en het is enkel in Noorwegen, Engeland, Holland en Zwitserland dat er door uitsluitelijk eigene opbrengst broodnood zou zijn. B. Opbrengst van aardappelen per inwoner. Zweden279 kgr. per jaar 235 id. 252 id. 152 id. 391 id. 412 id. 750 id. 343 id. 442 id. 314 id. Noorwegen Denemarken Engeland Holland België Duitschland Oostenrijk Zwitserland Frankrijk In al de landen zijn er dus aardappelen te veel als menschenvoeder, ter uitzondering van Engeland, waar elke inwoner maar 0.4 kgr. per dag heeft van eigene opbrengst, terwijl men in Duitschland tot 2 kgr. komt. In België is de opbrengst groot genoeg om het huidige rantsoen te verdubbelen. C. Opbrengst van vleesch. Men zal ons tegenwerpen : indien »! de rogge, al de tarwe en al de aardappelen uitsluitelijk moeten dienen tot voedsel aan di menschen, dan zal er nog een grooter gebrek aan vleesch, vet en boter komen dan tegenwoordig. Onzes inziens is desnoods de opbengst rapen, voederbeetwortels, pulpe, stroo enz. voldoende om het normale, cijfer van vee binst den winter te onderhouden en hebben sommige landen eene voldoende oppervlakte weiden om des zomers het noodige vleesch voort te brengen. Ziehier overigens de oppervlakte der weiden berekend per duizend inwoners: £33 hectaren 163 » 92 » 862 » 213 » 58 » 143 » 282 • » 423 » 151 n Zweden Noorwegen Denemarken Engeland Holland België Duitschland Oostenrijk Zwitserland Frankrijk In de veronderstelling dat eene hectare weide 2C0 kgr. vleesch per jaar voortbrengt, is er in al de landen voldoende vlesschproduktie, behalve in België en in Denemarken. Deze beide landen zouden het tekort moeten aanvullen door het teelen van allerlei gi'oenvoederplanten, zooals: klavers, paardentand, enz. D. Voortbrengst van beetwortelsuiker Ten slotte willen wij nog eenige cijfers mededeelen nopens de süike-rproduktie. In de laatste jaren speelde de suiker eene voorname rol in de voeding van den mensch, doch de huidige ongerechtvaardigde duurte heeft deze uit bijna al de burgers- en werkliedenkeukens doen verdwijnen : Zweden70.000.000 kgr.per jaar Holland . België140.000.000id. Duitschland1.10O.OÖ0.0O0id. Oostenrijk600.000.000id. Frankrijk400.000.000id. In België werd er dus nagenoeg 20 kgr. suiker per jaar en per inwoner voortgebracht. Is die hoeveelheid niet meer dan voldoende? Uit deze cijfers is er te besluiten dat wij nog verre, zeer verre van een te vreezen hongersnood zijn en dat met een weinig goeden wil en nog veel strengere maatregelen tegen de opeenstapeling der eetwaren en tegen de woekerprijzen, do huidige toestand niet zal verslechten, maar veel kan verbeteren. iplstü Wanneer wij de diplomatische geschiedenis der laatste halve eeuw aandachtig nagaan dan moeten wij bekennen dat, of wel de duistere handelingen der gezanten hebben schipbreuk geleden, of wel dat die gezanten elkander gefopt hebben. En wij moeten daarbij besluiten dat er na dezen oorlog geenen duurzamen vrede komen zal, zoo er nevens de werkingen der diplomatische kringen en den kapitalistischen invloed, geene eensgezinde, openlijke uiting is van den wil der volkeren. Het volk, dat nu zoozeer te lijden heeft door den oorlog, is niet geraadpleegd geweest over de vijandelijke verklaringen. Zal het volk, dat zich zoozeer zou verblijden in den vrede, dat in alle landen naar vrede hunkert, niets te maken hebben om zoo gauw mogelijk tot een duurzamen vredestoestand te komen? Nadat den. 3 Juli 1866 de Oostenrijkers doox d» Pruisen te S»dow» yejçrtwen wer- den en in 1870 het Fransche keizerrijk vernietigd werd te Sedan, ontstond er een bondgenootschap tusschen Rusland, Oostenrijkrijken Duitschland. In 1878 trok Rusland zich terug en in 1882 sloot Italië, misnoegt over de inlijving van Tunis bij Frankrijk, zich aan bij Duitschland en Oostenrijk om eene «Trip lice» te vormen die nog bestond bij het uitbreken van den huidigen oorlog. Die landen zouden elkander wederzijds helpen, indien zij zich tegen een vreemden indringer moesten verdedigen. Door die Triplice waren Frankrijk en Rusland afgezonderd aan den West- en Oosthoek van Europa, en die afzondering zette die twee landen aan, alhoewel hun zeden, hun gewoonten en hun politiek veel verschillen, tot eene toenadering. Intussohen ontwikkelde zich een nieuwe factor: De snelle vooruitgang van Duitschland's handel en nijverheid werd een geduchtige concurrent van Engeland op de wereldmarkt. Engeland breidde maar altijd voort zijne oorlogsvloot uit en Duitschland zou door zijn «Flottenverein» eene sterke zeemacht maken om zijn handel en nijverheid in den vreemde te steunen. Van af 1902 begon de voorbereiding tot eene «entente cordiale» tussohen Engeland, Frankrijk en Rusland, welke in 1908 als een voltrokken feit mocht aanzien worden. Er ontstond wantrouwen; er werden hevige persartikelen afgekondigd, doch zooals Vader Cats eens schreef: Men dronk een glas, Men peen glas, En alles bleef zooals het was! Doch de gemoederen verbitterden en dte gouvernementen trachtten desa té bedaren. In November 1911 verklaarde Sir Ed. Grey in het Engelsch Lagerhuis dat: «Engeland aan Duitschland zijne plaats onder ds zon niet betwistte, indien deze mogendheid een redelijk streven niet overschreed» en den 5 December daaropvolgende antwoordde de Duiteehe Rijkskanselier von Bethmann-Holiweg, dat : «Duitschland even vriendelijk was als welke andere mogendheid ook, maar dat men rekenschap moest houden van zijn rechtmatig streven.» Hoe vreemd klinken ons thans die zoo geruststellende woorden. Elkeen dacht dat d» Triplice en ds Entente Cordiale een Europessch evenwicht daarstelde om elke bloedige botsing te voorkomen. Onderwijl verflauwden de vriendschapsbetrekkingen tusschen Oostenrijk en Italie en toen wij in 1318, ter gelegenheid van eene reds naar Venetië een bezoek brachten aan het slagveld van Solferino (waar de Oostenrijkers in 1859 door de Èranschen verslagen werden) waren wij met weinig verwonderd getuige te zijn van hevige studentenbetoogingen tegen Oostenrijk. En toen wij eenige dagen daarna aan den voet van Vesuvius kwamen, zegde een oud reisgezel : « Wij moesten niet 200 ver komen om een vuurberg to zien, want gansch Europa leeft op §en vuurberg die weldra zal1uitbarsten. » De man sprak waarheid. Twee jaar later begon de algemeene uitbarsting. De ondervinding heeft bewezen dat ai het vernuft en al de sluwheden der diplomaten niet* vermochten om die uitbarsting te beletten. Thans staan millioeBea strijders aan de slagveld-en, millioenen offers vallen ter verdediging van het vaderland en elkeen vraagt zich angstig af wanneer die menschenmoorderij zal eindigen. Moeten wij den vrode afwachten van het handelend optreden der diplomaten onder den invloed van het kapitalisme. Dan zal het nog lang duren eer. de zoo zeer gewenschte vredo aanbreekt. Het volk zelve, de volkeren zelven moeten hun wil opdringen. Geene arglistige diplomatische overeenkomst moet er zijn, maar eene goede verstandhouding : eene entente cordiale tusschen allo volkeren. Boer Pier. Viwptwrans ®m T. S. F. Dat de T. S. F. geroepen is ora. aan de samenleving heel wat diensten te bewijzen is buiten kijf. Op alle gebied, 'waar zij de rnenschheid van nut kan zijn, blijft de T. S. F. nietten achter. Met recht kan ze dus genoemd worden « de uitvinding het menschdom ten nutte ». Niet alleen tot het seinen van telegrammen, het verspreiden van het uur en der meteorische waarnemingen, het bepalen der geografische lengten,- enz. enz.,; behooren tot de werkingen der T. S. F.; maar ook de vuurtorens heeft zij hare diensten, tot welzijn der zeeschipperij, niet geweigerd. Dat de zeeschipperij bij mistig weer aan zeer groote gevaren bloot staat, is voor niemand een geheim. Ten einde de loods; die bij zulk weer, over de natuurlijke en wetenschappelijke (vuurtorens) hulpmiddelen niet meer beschikken kan, om met zekerheid zijn weg te verkennen; ter hulp te komen, heeft men steeds naar middelen uitgezien 0111 hem bij de doorvaart der gevaarlijke streken, behulpzaam te zijn. De middels daartoe gebruikt waren bijzonderlijr de sirennen en de onderzeesche klok. De sirennen, waarvan de voornaamste vuurt< rent voorzien zijn. jagen op bepaalde oogenbükken eene krachtige overeengekomen noot door het luchtruim. Het uitjagen dezer noot geschiedt door machtige blaasbalgen. Op die manier komt men er toe, deze geluidssignalen over een afstand te verspreiden dia sterk Veranderlijk is, vooral bij zeer zwaren mist, wat dus niet totaal aan het beoogde dogl beantwoordt. Te meer, daar er daartoe een zéér krachtig arbeidsvermogen gevergd wordt, wat men slechts ten kost* van groote geldelijke uiigaven bereikt. Wat de onderzeesche klok betreft; sedert eeaig» jaren gebruikt men daartoe krachtige klokken welke men op de gevaarlijke punten in zee dompelt. Een hamer slaat,regelmatig en automatisch, de klok op bepaalde oogenbükken. De geluiden op eene zulkdanige manier verspreid zijn door het gebruik van verschillende klokken ook verschillend van temper, wat deze van eikander gemakkelijk laat onderscheiden. Op die wijze, wordt de zeevaarder voor de gevaarlijke klippen of banken gewaarschuwd en kan hij ze tevens zonder misverstand herkennen. Het ware belang dezer signalen bestaat hierin, dat-eel zich ten allen tijde met één en de zelfde kracht versprei-! den. F,r dient insgelijks opgemerkt te worden, dat het! water een betere geiuidsgeleider is dan de lucht. De lucht, met eene temperatuur van 16», cattidt bat geluid met eene snelheid van ongeveer MO *». nar sekond, (Onderzoek Laplece ta Moatléry en Vfflejarif1 in 1822) het water daarentegen met 1485 meten (Onderzoek Colladon en Sturm op het meer van Gerieve in 1827). Als men nu op het h» het water-gedompelde- gedeeft* van de prooi van het schip een geluidsopvanger pJaatat, kan men op behoorlijke afstanden de geluiden opvangen. En, wanneer men aan beide zijden van het schip, zoo'n geluidsopvanger pfctatst, en men het schip *o

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.