V ^L/T\. "w JLI Orgarn des* Belgische WeM'edenpartfy" — Wersah/jnende aile dagen. Draksrtcr-U ifc»cefsî#r \m: Maatschapptj SîET LICHÎ bestuarder t P« DE ViSCH. L*deberg-Oent . . REDACT1S . . ADMINISTRATIF SiOOOPOORT. 29. CENT ABCNNEMENTSPRUS BELGIEv D?le masnden. . . , . fr. 3.2S Zea maanden » . , . . fr. 6 50 Een jaar. fr. S2.5(* Men abosnecrt a'cîi op aile postîsureelta OEN VREEMDE Drie maanden (dagelijks verçontien). . . . . c fr, 6.79 Baker* dmakiogen BEKENBMAKING Op het verbod van uitvoer voor aile levensmiddelen (bekendmakin,g van 8 Augustes 1915, Verordeningsblad n. 2, bladz. 44), wordt hiermede opnieuw de aandacht geves-tigcl, inzonderheid op hst verbod van boter, feaas en rnelk, van welken aard dan ook, uit het etappengebied uit : : voeren. Gent, dtn 5 November 1915. Der Etappeninspekteur, von (JNGER, Generalleutnant, $ $ & BEKENDMAKmG betrei'fende het postverkeer voor de inwoners met den kominandantuuromtrek Brugge. Seclert' den 5en dezer maand is bij wijse van proefneming een postverkeer voor de bevolkibng van den kommandantuuromtrek van Bruggs ingericht geworden. De afzonderlijke bepalingen betreffende de uitgestrektheid van het gebied, in het welk het rostverkeer met Brugge is toe-gelaten, do geoorloofde taal, en soorten van brieven alsook de tarieven, zijn dezelf-de als voor het Etappengebied. Ook moet het adresseeren op de zelfde wijz-e geschie-den als in het Etappengebied : Brieven uit Duitschland en uit; het g®-bied van het Gouvernement Generaal moe-ten onder dubbel omslag verzonden wor-den. De binnenste omslag moot heJj nauw- i&Ewausug. «««•■' keurig adres van den bestemmeling dragon met het bijvoegsel : « Kommandantur Bruegge (Belgien)». De buitenste omslag, die gefrankeerd en gesloten zijn moet, is te adresseeren : « An die Etappen-Inspection Gent, postlagernd Bruessel. » Brieven van plaatsen gelegen in de kommandantuuromtrek Brugge en uit het etap-pengebied, welke bestemd zijn voor plaatsen in de kommandantuuromtrek Brugge en zulke gelegen in het etappengebied. zijn te adresseeren : «• Durch die Ètappen-In-speistion Gent >. Alla brieven moeten open en gefran-keerd afgegeven worden en op de keer-zijde van den omslag den naam en het nauwkeurig adres van den afzender ver-melden.Postmandaten, voor welke de zelfde voorschriften gelden als voor het etappen-gebied, kunnen bij het; postkantoor te Brugge (station) opgegeven worden. De toegelaten plaatsen van den kommandantuuromtrek Brugge zijn benevens Brugge zelf de volgende : Dudsele, Kool-kerke, Meetkerke, Damme, Maele. Sijsele, Lophem, Sint-Kruis, Assebroek, Sint-Mi-chiels, Sint-Andries. Zendingen, die om het even welke meds-deelingen ook behelzen van inilitairen of politieken aard, worden ni et ter verzen-ding toegelaten. Gent, den 10 November 1915. Der Etappeninspekteur, von UNGER, Generalleutnant. Het iati©nsal Htiip- en VoedingskoBiiiieit ni Hebben we in do twee vorige artikelen in dafcum 16 en IS November het verslag van tet Provintiaal Hulp- en Voedingskomiteit #ezien, heden willen we aanvatten met eenige bijzonderheden uit de verslagen der lokaîe of région aie komiteiten te geven die van zeer groot belang zijn, en waardoor te laeer nog de noodzakelijkheid blijkt dat de verslagen in de beide landstalen zouden îiOETEN gedrukt worden. Beginnen we met AAEST EN OMLIGGENDE Stad Aalst Vooraleer de verrichtingen van het Eegio-naal Komitoit der Stad Aalst en Omliggende neer te ieggen is het niet van belang oo't-bloot eenige wetenswaardigheden mede te deelen over de maatregelen die zoowel in de atad â|lst als in het omliggende zelf ge-t'roffen werden. Vanaf de eerste dagen der maand Augus-tus 1914 stiehtte het gem&entebestuur van Aalst een «Hulpkomiteit», t>en doel hebben-de de noodlijdenden ter hulp te komen en de verdeeling der eetwaren aan de arbei-dersbevolking te doen ; de volledige en plot-Beiinge werkloosheid, evenals de verduring der levensmiddeien, hadden dezen martre-gel noodzakehjk gemaakt. ( De gemeenteraad sl«lde belangrijke kro-dieten ter beschikking van het Hulpkomi-teit en eene openbare inschrijvin,g verzamel-cîe in eenige dagen eene soin van achttien duizend fr&nken. De vwrstrekfce hulp bestond uit brood, aardappelen en soep ; van 5 oogst tôt 28 September slorpten de uitdeelingen van levensmiddelen eene som van 38.000 fr. op. Na den 28 September had bijna de ge-heele bevolking de stad verlaten en richtte zich naar Gent en voorgeborchten, waar zij vanwege de gemeentebesturen het beste ont. haal genoten. De weinige inwoners die te Aalst geble-ven waren leden de grootste ontberingen ; er bestond geene enkele bevoorrading in de stad en het was zelfs onmogelijk zich in de omliggende gemeenten van brood te voor-zinn. Voor deze bevolking was het een ge-luk dat er zich in de sta3 eec kraehtdadig ma-n bevond die, in afwezigheid der gemeen-teoverheden, zich aan het hoofd van het beheer plaatste en zich vooral met de verdeeling van hulp- en levensmiddelen bezig-hield aan diegenen zijner medeburgers welke hunne haardsteden niet hfidden wil-lon verlaten. Deze persoon was M. Jacques i Van den Bsrghe Vanaf 11 October werden d« uitgewekene Aalstenaars uitgenoodigd terug naar Aalst te keeren. Dit geschiedde met eene begrij- pelijke haast, en in twee dagen waren meer den 15.000 personen terug in de stad. Het werd geen gemakkelijk problema, voor dezen die er .den last van hadden, deze bevolking te voeden en haar ter hulp te komen. Het was daarbij niet voldoende met aan de bevolking der stad te denken, maar er moest bijstand verleend worden aan duizendeu ge-vluchte Mechelaars die den afstand van Gent-Mechelen niet in één dag konden af-loopen, zich te Aalst ophielden om er den nacht door te brengen. De stad Gent verminderde hare medewer-king niet ; zij verleende krediet aan de stad Aalst en stelde een deel der levensmiddelen waarover si,] befchikte ter harer beschikking. Een nieuw hulpkomiteit was nu gevormd dat zich mat de uitdeoling van aardappelen, geldelijke hulp en zelfs brood... als men er in geiukte aan bloem te geraken, bezig hield. In het begin der maaid November 1914 rnoesten 40 zak!*en bloem voldoende zijn om de gansche bevolking te voeden. De kooperatieve bakkerijen hebben hier eene groote hulp geboden. Nij-verheidsinrichtinsren verleende ook hulp," zoo v&eding als geld, aan hunne werklie-den.De totale &ommen die te Aalst nitgegeven werden, in nulp van allerlei aard, vanaf de Tarlef van de hulp door het Lokaal komite bazis van 250 grammen maand October tôt einde December 1914, bedroegen omtrent 75,000 fr. Van dit oogenblik kwam verbetering in den toestarid Het Nationaal Hulp en Voe-ding&komiteit en de «Commission for Relief in Beigium» begonnen overal hunnen wel-doenden invloed te doen gevoelen Wat de toestand in de gemeente aangaat, die was in de eerste maanden van den oor-loe op verre na zoo moeilijk niet als in de stad. Het is slecht3 op einde September en begin October dat de armoede tengevolge van de werkloosheid begon. Komiteiten werden ook gesticht en ten gepasten tijd iat de toestand verergerde — einde December — kwam het Nationaal Komiteit ter hulp. Sinds de Sticîitinjr van bet Nationaal Komiteit TE AALST deelde het lokaal komiteit de hulp niet in geid maar in natura uit; deze bestond uit soep, orood en aardappelen. Om de uitdeeiing te vergemakkelijken werd de stad in 10 aideelingen verdeeld. Het botaal der sommen aan de hulp be-stéed fcodroeg voor de tijdruimte van Ja-nuari tôt Juli 1915 omtrent 250,000 fr. * Volgende bazis word door het Hulpkomiteit toegepast: it van Aaîst verleend en bepaald op de per persooa en per dag '| Getal aard- brood hulp aard- brood . hulp aard-i brood | perso""1 appel* appel* appel" Man of vrouw 1 4 2 2/3 4 8 1/3 3 2 Vrouw en kind 2 6 4 2/3 4 3 1/3 3 2 Man en vrouw 2 8 4 2/3 6 4 1/2 3 2 Man, vrouw en 1 kind 3 8 8 2/3 6 5 1/3 3 2 id. id. 2 kind*1* 4 10 8 2/3 8 6 1/3 4 3 id. id. 3 » 5 12 10 1/2 0 5 1/3 5 4 id. id. 4 » 6 16 12 1/2 8 6 1/2 6 4 id. ' id. 5 » 7 18 14 1/2 9 7 1/3 6 5 id. id. 6 » 8 20 18 1/2 10 8 1/3 7 '6 id. id. 7 » 9 22 18 1/2 11 9 1/3 8 6 id id. 8 ! 10 24 20 1/S 12 10 l/£ 8 7 id. id. 9 » 11 24 22 1/2 12 11 1/3 8 8 id. id. 10 » 12 24 24 1/2 12 12 1/è 8 8 id. id. 11 » 13 26 26 1/2 13 13 1/3 8 9 id. id. 12 > 14 26 28 1/3 13 14 1 /! 8_ 10 Varvolg niorgen, R. V. 06 Kostsn van '! leven io vroepr lijta In den tijd van koning Lodewijk 16 had men een kilo ossenvleeach voor 60 oentiemen en voor 60 franken kocht men zoo een heel beest. Onder Hendrik 4 kreeg men voor 50 centiemen een kilo varkenavleesch en voor 40 franken gaf men overal een vet zwijn. Het is waar dat te dien tijde de vleesch-houwer geen handelaar was, die in de voile vrijheid leefde om zijne nering naar belie-ven uit te voeren en voor zijne waar te vra-gen wat bij wilde. De vleeschhouwer was dan feitelijk een bediende, een ambtenaar. Als hij een winkel overnam, moest hij onder eede beloven « dat hij de lieden der stad goed zou dienen en dat hij steeds beste vleesoh zou bestellen aan 1 den wettelijken prijs ». De prijzen van het vleeseh waren wettelijk vastgesteld door de schepenen des gemeen-teraads en als er een vleeschhouwer was die op de eene of de andere wijze bedrog pleeg-de, was eene klacht van den kalant voldoende om hem den bevoegden schepene op den hais te zenden, die met een woord alita in orde bracht. In den loop der 18de eeuw kostten de eieren 18 centiemen per, dozijn in de lente en 5 centiemen per stuk in den winter. In 1740 gaf m«*n in ae omstreken van Orléans 60 centiemen voor een halven kilo boter. Voor de melk, die dan nog niet afgerooind of vervalscht werd, gaf men 15 centiemen per liter. Onder de Lodewijken 13 en 14 gaf men nergens meer dan 15 franken voor een hec-toliter wijn, en niet meer dan 10 franken als de oogst goed gelukt was. Als deze volksdrank tengevolge van ongekende oor-< zaken eenige jaren later gestegen was tôt 24 frankeD per hectoliter was het verzefc overal zoo groot dat de prijs overal aan-i zienlijk verminderde. Over groensels kan hier niet Teel gezegd worden daar de pijndistels, de aspergie, de goud appels, de roodbeeten, de bloemkoolen, de dolappel en veel andere nog volstrekt ongekend waren, terwijl de a&rdappel maar even iugevoerd was geworden. Het graan heeft onder de verschillenda koningen de zonderlingste prijsveranderin-gen ondergaan. Het eene jaar kostte heb 4 franken per hectoliter om het volgend jaar 8 franken te kosten eii tôt 20 franken te gaan als de oogst minder dan midde1-matig was — iets wat in hoofdzaak kan fcoe-goschreven worden aan'het feit dat. men, over geringe vervoermiddels beschikte. De middels van vervoer rnoesten in dezen1 tijd soo gering zijn dat Madame de Sévigné' op 21 October 1675 aan graaf de Bourbilly: moest schrijven : Als gij aan geen graan genoeg kunt geraken zal ik er u van het mijno aanbieden. Ik heb er zoowat twintig. duizend schepels te koop en ik moet voor. hongersnood zitten te vreezen aehter mijna overgevulde graanschuur ! De erwten, de boonen, de linzen, ena.; moesten in deze tijden, als er gebrek aan, graan was, steeds gebruikt worden als aan-vulsel en zoo kwam het soms dat de prijzen van 3 à 5 franken per hectoliter konden opgedreven worden fcot 25 à 30 franken. Ondanks dit ailes ziet men toch dat in( deze tijden de prijzen voor de hoofdbe-standdeelen der voeding, voor brood en. vl&eecn, nooit het bovenmatige bereikten en slechts in zeldzame gevallen boven het be-reik der werkende bevolking kwamen. Langs den anderen kant is het waar dat; sekere levensmiddtela, zooals bij voorbeeld de zeevisch, « de oogen uit het hoofd kostten s, zooals men het dan reeds uitdrukte. In het binnenland, ver van de rivieren of de havensteden, werden fabelachtige prijzen betaald voor visch en Mazalin vertelt dat er eens op de tafel van de tooneelspeel-ster Leczinskx een kleine zalm kwam die 28 franken had gekost. Over de kosten van het leven ten dezen tijde is men nog het best gesticht als men nagaat dat Madame de Maintenor ze ala, volgt aan een deurwaarder opgaf vcor hare schoonzuster M'adame de Daubigné : « Uitgaven per dag voor madame, mijn-heer, drie meiden, vier lakeien, twee koet-i sie^s, een kamerknecht, dus twaalf perso-' nen : Vijftien pond1 vleeseh 3 pond 15 sous Een stuk braadvleesch 2 » 10 « ' Voor het brood 1 » 10 » Voor den wijn 2 » 10 » Voor het fruit 1 » 10 » Voor de kaarsen 18 » Samen 12 pond 13 bous of omtrent 22 franken, voor 12 personen of nog geene 2 franken por persoon. » Als men bij dit ailes in aanmerking ne«nt dat de voortbrengst der levensmiddels tôt het ongelooflijke vermenigvuldigd is eu dat de middels van vervoer tôt in het fsbel-achtiga ontwikkeld zijn, dan kan men een lofzang dichten over de wijze waarop onze wereld beheerd wordt door het nioord- en roofzuchtig driemaal heilig Kapitalissne ! Gearnm —wg£-<g) — ■ —Il Mil ■! III I!■ BillIIIIIIH—1 le NijvBrheidsîoestand TE esn Ee® Iei de? werkerswfjkenS Verledene week zetteden wij on« onder-zoek in de werkerswijken voort, en wij stelden vast, dat, naar mate de werkuren in de vlasiabrieken verminderen, de toestand der werklieden van dag tôt dag erger wordt. Gent is voorzeker eene der belangrijkste nijverheidssteden van België in evenredig-heid van hare bevolking. die omtrent van 220.000 inwoners is. In ons voogaand artikel spraken vrij reeds van 26.296 volledige werkloozen in do maand September, waarvan 15.444 mannen en 10.852 vrouwen. In de gentsche omschrijving moet de in-deeling der werklieden volgens de nijver-neid daar of omtrent als volgt zijn : Vlasnijverheid 14.000 werklieden Katoennijverheid 12.000 » Metaalnijverheid 6.500 > Bouwaijverheid 2.700 » Hoatnijverheid 2.500 » Dokwerkers • 2.500 » Schilders 500 » Kleermakers (mannen) 4C0 ' » ochoenmakers 600 > Gemengde vakken 5.000 » aedienden 3.000 » «aaisters 2.000 » ïotaal : 81.800 workliadec ûr zijn. natnurlijk nog gtieien waarran we S®ene cijters hebban. Maar bovenstaando b®wijst kee erg de toestand zal îijn als, met i «wniiaiii i uu» Hebben wij dan geen gelijk, d. aandacht te trekken van den bezittenden stand op de ernstigheid van dezen toestand? Wij gelooven jai En laarom is het meei dan gewenscht, dat niet aileenlijk de vlas-nijveraars tusschenkomen bij middel eenei îinancieele -'ergoeding maar ook door het verstrekken an brandstof en andere eet-jvaren en de andere rijke menschen ook het hunne bijbrengen. DE TOESTAND IN DE GENTSCHE VLASNIJ V ËEÏÏEIB Van week tôt week wordt het getal uren verminderd in de verschillende vlasfabrie-ken en verscheidene spreken van met een 4 tal weken volledig stop te zetten. Ziehier wederom de gewijzigde tabel, hoe-veed uren man nog werkt: Fabrieken Getal Getal uren werkl. per week La Lys 12 3000 La Gantoise 12 2800 La Lieve 12. 1575 Feyerick 8 700 Linière des Flandres (1) 12 700 Tollenaere-liévé 12 100 Kleine Lys 12 675 Jules Grenier 12 100 Manila 24 100 Union Linière (2) 10 400 N. L. D. Canal 24 275 Eey, Ledoborg (3) 12 50 Tôt»,al werkliedea 10.475 (1) In d» Linière des Flandres ia gansch het hekelkot afgesteld bij gebrek aan werk. (2) In de Union Linière, Groendreef, zal men om de beurt met de helft van 't perso-neel da een® week 12. en de andere week 8 uren w«rken, tôt zoolang men niot volledig stop zet. (3) In dere spinnerij ajjo er Bpg slechts .<?» iSSii. aEHj^SflK Hieronder geven wij nu de fabrieken en bleekerijen die volledig stop hebben gezet omdat de vlasbewerkers een helder gedacht zouden hebben over 't getal volledige werkloozen. Hier en daar werken er enkele werklieden maar dit kon geen invloed heb bon op het algemeen totaal. WERKHU1ZEN DIE VOLLEDIG STÏL LIGGEN! St-Sauvenr 900 werklieden Filature du Rabot (2 fab.) 600 » Gallet 100 » Vandenbulcke 150 » Vandewalle 100 > Bleekerijen V. d. Wyncksle 180 » Id. De Vlaanderen 20 » Id. De Beer 40 » Id. La Gantoise 90 > Linière St-Pierre 100 » Totaal 5280 werklieden In de «Liitière des Flandres» heeft men nu ook hetzelfde gtelsel v»u verfoedin* in-gevoerd voor het personeel uit de hekelarij zooals in St-Sauvenr, 't is t» zeggen, 10 uren per week vergoeding volgens de verdienste per uur. Wij tnogen dus van nu af verzekerd zijn, dat de andere via»- •& éteupespinnerijen dit ook xullen toepassen en dit is reeds »ene tegemoetkoming, ho« kloin aij s«k moge wezen. In de «Liaièra des Fiandree» k de w*ke lijksche vergoeding voor de werklieden der kekelarij l.SS, 1.45, 1.S0, S.OO, 2.35, 3.40, 2.60, 2.80, S.50 fr., en voor hot vrouwelijk personeel zal dit natuurlijk hetzelfde we ze» wanneer het wordt afgesteld. RIJKJE IN D1 WEKIERSnUURTENÎ TWEED® REÏÏKS HL18BEZ0EEKN1 Niettegenstaande het -jure weder graan wij op weg ©m eBze huisbezeeken veerè te zetten in de werkersbuurten. Een plassande : regeat sjgjçb RgMi dft JaftjJ» eg „ feît. Wij zijn langs de ?Tragel», links staan de via»- en katoenfabrieken. rechts is de plas, die, in het duister, aan eene zee gelijkt; het water, door den wind voortgezweept, vormt baren die schuimend tôt aan de kade voortrollen. Dit gure weder doet ons nog meer aan den ongelukkigen toestand denken van onze zoo diep beproefde bevolking. Wij komen aan de «Congo», den cité op de wijk Muide. Daar staan een honderdtal huizen ; geene enkele lantaarn verlicht des avond3 dit kolossaal beluik Ware het niet dat men uit sommige huizen eenige flauwe lichtstroken ziet, men zou er moeilijk den weg vinden. Onze gids klopt aan een der huisjes. Kin-derstemmen antwoorden : «Entrez!» Wij gaan binnen en staan voor varier, moeder en... 8 kinderen, waarvan 4 onder de 7 jaar. Een kleine kleuter kruipt langs den vloer en, na ons binnentreden, zet moeder er een tweede bij dat zij op den arm had. De vader, een dokwerker, werkt nu op de «Darse». De twee oudste kinderen werken nog tieehts 12 uren in de vlasfabriek. Het algemeen inkomen van vader en kinderen, met den bijleg der vereeniging, is slechts 24.75 frank per week. Gelukkig dat »r nog 7 franken per maand bijkomen van den «Armen». Men kan sieh geen gedaeht vormen op welke manier men daar moet leven met zulk een inkomen, wanneer ailes peperduur is zooals tege-nwoordig. Dagelijks tien magen moeten voeden... en welk voedsel dan nog! Kan er voor eene moeder wel iets pijn-lijker en hartverscheurendar bestaan v?an-neer een harer kinderen om een boterham smeekt ©n zij hem niet kan gevan 1 Teeh vonden wij «sa woord van mosd «n t-roest r de mc«dar, e® verder ons pqn-lijk »n traurig werk je voort te zetten. ,Wij klonoen aaa Leene tweed© woning. ) Niemand thuis. Wij vernemen dat de man met zijn huisgezin bij zijne echoonouders is. niet ver van daar. zulks om licht en vuur te sparen. I Wij doen ze roepen. Terwijl wij wat kou-ten met eenige geburen, komt gansch het gezin te huis. Vlug is «en kaarsje aansto-' ken. Vader en moeder worden omrmgd dool hunne drieminderjarige kinderen.De oudera zijn kennissen; wij werkten vroeger met? hen. De ontberingen staan op vader's aange-zicht. En toch zal hij daarvan niets zeggen, want hij heeft te veel karakter. Het weinige voedsel (leest vulsel) dat hij nog heeft kan onmogelijk zijne krachten herstellen om zijru werk te verrichten. Hij wint nog 4.50 frank op de fabriek en, met den onderstand van de vereeniging, ia het wekelijks inkomen 10.50 frank... voor 5 menschen. Dagelijks ontvangen zij een brood en een liter soep van het' Voedings-komiteit... En valt er niet mee! ! Wanneer de oorlog nog lang zal duren, wat zal er nog overblijven van deze eens zoo kloek en sterk gebouwde kerels, wan-! neer de fabrikanten en de openbare bestu-ren geene maatregelen nemen om deze on-gelukkigen ter hulp ta komen? Is dat wel het «leven» : dagelijks een koui soep, een stuk brood en wat aardappelen binnen te slaan en des avonds het huis te moeten verlaten om vuur en licht te sparen. Zouden de dicht&rs en schrijvers van ons «Zondagsblad» niet eena zulk# tosstandea schilderen ? Dan zouden wij ook eene lefcter-kundige verzameling hebben van de werke-lijke toestanden die het uitvloeisel zijn van dezen afschuwelijken oorlog. De bloem des levens wordt weggemkt: de te huis overblijvenden verkwijnon,verzwak-kea en teeren zelfs uit. En siemand zou heb »et zijn beitel, zijn penoeel, zijne pen dur-ven aaasjaan om deîje zoo wreede toestan-', den te schetsQ»? J,.E, Aadrlea._ 3i -aar » N. Prija p« acmmai : woi Bclgw jt oenftsman, tooi den <reemde S centiem^ ïei«ioon t Redaotle iAl - Idmlnistraite ^®4ô Zaterda^ 2y NOVEiBÊk 1Ë1&

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.