32efaar — W* 117 Pnis Der mnnrner : voor Balgië 3 centiemen, voor den ïreomde 5 centiemen Tis!siï©on i [Redactie 24? « administratie 2845 üondendap 27 APRIL 1916 I eu Drakster-Uttgecfstef gam: Maatschappij HET LICHT , bestuurder » r. DE VISCH. lodcbers-Otnt . . REDACTIE . . ADMINISTRATIE flOOGPQORT. 29. GENT Orgaan der Belgische Werkliedenpartif. — Verschijnende a/ie dagen. ABONNEMENTSPRIJS BELG IE Drie maanden. » , , , fr. 3.25 £ea maanden • . . . . fr. 6.50 Een jaar....... tr. 1Z50 Mc» abonneert rich »p ane postburcaJe» OEN VREEMDE Drie maanden WageHjK» verzonden). ...... fa 0.79 t » BB: i.i.i ie tioogdig van het rbeid neteekeni i.i.i ■ ii ark is de treffsndsto tegenstelling tossciieii socialisme en kapitalisme. - Oe triomfeerende Werefdvreds ; tiet regaerend kapitalisme eeteekenï oorlog tosschan klassen en rassen. Vrededag Weerom kan de Een Mei-dag, den Arbeid en de Vrede gewijd, niet met allen luister en eerbied worden gehuldigd. Het Internationaal roofzuchtig Kapitalisme, dat zich steeds tegenover de verheerlijking van de» Arbeid stelde, heelt de wereldvrede sinds bijna twee volle jaren kunnen verbreken. Op tij na begeerte, op tiàn wil worden de V rede-zangen, welke geluk en welstand erlangen, gesmacht door het akelig gehuil der door de lucht snerpende moordende fihrapnell's en bommen. 't Wae het Internationale Socialisme, 't was het Wereldsche Proletariaat dat in 1889 besloot Een Mei als dag van Hulde den Arbeid en de Vrede opgedragen, te feesten. De prachtige, zoo wonderschoone en nieuw leven scheppende Natuur staat uit haren winterslaap op, hoop schenkende, nieuwe kracht tot verschen Arbeid gevende. Dien dag, Zen Mei, klonken door alle landen, over steden, dorpen en landouwen de jubelzangen dier vruchtbare Arbeiders, eerbied voor den Arbeid welke zij de wereld schenken vragende. Eerbied aan den Arbeid geeft Vrede, Vrede brengt welstand en geluk. Helaas, deze Vredezongen, vol poëzie en melodij, worden nu door het donderend kanon, vernielende granaten en obussen spuwende, overstemd. De vruchtbare landouwen worden onvruchtbaar gemaakt, de Arbeid en het Vernuft van het Proletariaat aller rangen, wordt verguisd. In plaats van geluk en Vredte te doen heersenen zooals het Proletariaat dit wilde, is op last van 't Kapitalisme, ellende, wee en ramp in de wereld geworpen. De Een-Meizangen- worden in de giftige dampen der bommen, de rockende puinen ,der vernielde steden en dorpen, de walmende geuren der onschuldige lijken, gestikt. Maar toch, ondanks de wurgingspogingen van dit mosntsrachtige Kapitalisme, zullen na den krijg de eischen tot Vrede en Welstand krachtiger dan ooit allerwege opstijgen. De Wereld moet van allé schijnheiligheid en bedrieglijke vredeskomedies worden ontdaan, om plaats te maken voor de Algemeens Volkerenvrede, door den triomfeelenden Arbeid geleid. 't Was om hiertoe te komen dat het Socialism een dag tot verheerlijking van den Arbeid wilde, dag waarop alle volkeren zonder onderscheid van ras of taal hun wil uitdrukken zouden, dien vrede bestendigd te zien. Het was op Ban Mei dan ook dat onze Vredezangen weerklonken. Heden kunnen wij onzen wil niet openbaar laten weerklinken, maar niettemin sullen wij hem op Een Mei vurig en plechtig in stilte herhalen en bezweren. Het hooge menachelijke ideaal van Volkerenvrede moet de wereld beheerschen. Op dus, werkzusters en -broeders, op het bloed van onze zonen die vielen, in naam, van hen die nog allerwege in de vuurüjn staan, roepen wij het op Een Mei krachtig uit: Weg met het allesvernielende kapitalisme! Leve de triomfeerende Arbeid/ Leve de 8oeiaal-dcmokratiel Leve de Algemeene Wereldvrede/ ONVERSTAANBARE WOORDENKRAMERIJ Het Volk, na een tiental dagen overweging, neemt den schijn aan te antwoorden op ons artikel : « Aan wie de schuld Î » dat «elf eene weerlegging was op een schrijve» van het dompersblad. Wij zouden gaarne die polemiek voortzetten, maar helaas 1 — wij verstaan niemendalle van den seever ene het dompersblad uitkraamt. Verstaan on*e lezers znlks betert Wjj geven bier een uittreksel van het hutsepotachtig artikel van Het Volk, en wie daar klaar inziet zegge het ons openlijk. Op voorhand dank. Ziehier het meesterstuk: Inderdaad, gezegd hoofdartikel van schreven te zijn door een blinde die blinden wil leiden, — en dit wel ten titel van antwoord op het zóó duidelijk en klaar uiteengezet artikel van een onzer medewerkers : Bemoeit God zich met den oorlog 2 Alwie oordeelkundig leest, — en hiervoor moet men zelfs geen groote geleerdheid opgedaan hebben maar alleen met goeden vrijen wil gebruik maken van zijn natuurlijk gezond verstand, — zal uit dat artikel van onzen medewerker zeer goed begrepen hebben wat deze met den onloochenbaren vrijen wil der menschen bedoelde. Alleen de schrijver van het artikel in 't socialistenblad : Aan wie de schuld Î waar het God en den oorlog betrof, heeft dat begrip niet gehad : Verblindheid door eenzijdigheid. In plaats van, om 's menschen vrijheid te beoordeelen en iemand die er over geschreven heeft te veroordeelen, den mensch te nemen als mensch, in zijn geheel als redelijk wezen, en minstens s schrijvers wereldbeschouwing trachten te begrijpen, verlaat de socialistische godsdienstbestrijder die al te droge beschouwingen en ziet hij slechts het werkmansvraagstuk. Gewapend met de kennis van dit vraagstuk, dat, het weze hier herhaald, maar een onderdeel is van het maatschappelijk vraagstuk, geeft hij de oplossing aan de vragen waar de grootste denkers aller eeuwen vele jaren ernstige studie aan wijdden : God, Voorzienigheid, Vrijheid. Het is van bijkomend belang dat de uitkomsten \Ka de algemeenheid dier denkers heel wat strijden met zijne oplossing. Waar onze medewerker sprak van een MENSOH in den vollen zin van 't woord, daar spreekt de socialistische schrijver alleen van eene dierlijke maag. — Zoo spreekt elk van den kant die hij liefst beschouwt. En 't bewijs dat die enge eenzijdigheid van onzen tegenspreker hem blind en dus voor leider ongeschikt maakt, is dat hij, zelfs al de maag voor den geheelen mensch te nemen, algelijk nog verkeerd oordeelt over de oorzaak van het tekort dat zijne geliefkoosde maag kan te lijden hebben. Want wat die heer er ook van zegge, ook die maatschappelijke verkeerdheden welke uitsluitend het werkmansvraagstuk aanbelangen, vinden hare oorspronkelijke oorzaak in het misbruik van den vrijen wil. En zijn er maatschappelijke factoren, die den werkman misdoen omdat ze (schijnbaar) niet anders kunnen en niet omdat ze 't zelf niet anders willen, dan ondergaan die den invloed van hét misbruik, dat oorspronkelijker factoren dan zij zelf zijn, van den vrijen wil- maken of gemaakt hebben. Of heeft niet terecht hetzelfde socialistenblad in een hoofdartikel van 1 Juli 1893 zelf geschreven, dat « het heil van 't mensehdom, (dus ook) de oplossing van het maatschappelijk vraagstuk besloten ligt in den Mechelsehen Catechismus»? En leert deze Catechismus niet, dat iedereen zijn vrijen wil moet aanwenden voor 't heil van zijnen evennaaste en dien wil niet uit zelfbelang tegen dat heil mag richten 1 Spruit daaruit niet duidelijk voort dat miskenning van eenig rechtmatig werkersbelang geen gevolg is van noodlot of stoffelijke verwending, maar wel van 't misbruik van den vrijen wil der oenen tegen de anderen? Zoo de socialistische schrijver dat niet ziet is hij verblind door de eenzijdigheid der ergst bekrompen papenvreterij. En zijne blindheid is des te erger, wijl hij ze aanwenden wil om den wil zijner lezers te stalen en voort te stuwen in de richting, waarin hij hen als blinden wil leiden. Hoe wil hij den wil stalen van menschen aan wie hij het bezit van een vrijen wil ontzegt 1! ? Deze vrijheid van willen is eene der hoogste gaven welke God ons geschonken heeft. Ze te loochenen, is ons beneden de dieren stellen. Uit onzen eigen vrijen wil, weigeren wij die laagheid. Verkieze haar, wien ze belieft. Zonder vrijen wil, geen verantwoordelijkheid noch mogelijkheid van verdienste, noch voor de menschheid voor dewelke onze tegenstrever zegt ie werken, noch voor de eeuwigheid die wij voor de menschheid zoo gunstig mogelijk willen. Wil onze tegenspreker geen verantwoordelijkheid voor zijn schrijven, dat hij het ons zegge : misschien zal hij ons mensch zonder vrijen wil, al weze het dan nog een met eene voldane maag. Wij bekennen dat wij te eenzijdig zijn om dat meesterstuk te verstaan, 't is verre van het te weerleggen. Maar zou Het Volk zoo charmant niet willen zijn als wij en ook ons artikel overdrukken Aan wie de schuld? D'eene liefde is toch wel de andere waard. F. H. Dl AüieÉeaosoSie Not. itscltland De op 20 April 's avonds door den Amerikaanschen gezant te Berlijn overhandigde nota luidt als volgt : Aan Uwe Excellentie ! ïk heb niet nagelaten de nota van 10 April, van Uwe Excellentie, _ onmiddellijk aan mijne Begeering telegrafisch te laten geworden, welke nota betrekking heeft op zekere aanvallen van Duitsche duikbooten en inzonderheid op de rampspoedige ontploffing die het Fransch stoomschip «Sussex> op 24 Maart in het Engelsen Kawtal vernielde. In opdracht mijner Regeering heb ik thans de eer aan Uwe Excellentie het volgend antwoord te overhandigen : Door de thans in het bezit der Regeering der Vereenigde Staten gekomen inlichtingen wordt de feitelijke toedracht van het «Sussex»-geval volkomen vastgesteld, en voor de gevolgtrekking, die mijne Regeering uit deze meldingen afgeleid heeft, vindt ze eene bevestiging in de feiten die in de nota van Uwe Excellentie van 10 April uiteengezet Worden. Op 24 Maart 1916, omstreeks 2 uur 50 minuten 's namiddags, werd het onbewapend stoomschip «Sussex», met 826 of meer reizigers aan boord, waaronder een aantal Amerikaansche burgers, tijdens de vaart van Folkestone naar Dieppe getorpedeerd. De «Sussex» is nooit een bewapend vaartuig geweest: ze was een schip, dat zooals bekend, regelmatig en uitsluitend voor het reizigersvervoer over het Engelsen Kanaal gebruikt werd. Ze volgde niet denzelfden v/eg als de troepentransport- en proviandschepen. Ongeveer tachtig reizigers, nietmeevechtenden van eiken ouderdom en van beide geslachten, waaronder burgers der Vereenigde Staten, werden gedood of gekwetst. Een zorgvuldig, grondig en nauwgezet onpartijdig onderzoek door officieren der vloot en van het leger der Vereenigde Staten heeft ten slotte tot de gevolgtrekking geleid, dat de «Sussex» zonder den voorafgaanden eisch, zich over te geven, getorpedeerd werd, en dat de torpedo, door dewelke ze getroffen werd, van Duitsche fabrikatie is. Naar de meening der Regeering der Vereenigde Staten maakten deze feiten van bet begin af aan de gevolgtrekking onvermijdelijk dat de torpedo door eene Duitsche duikboot afgevuurd is geworden, ü vindt de bevestiging van deze gevolgtrekking vervat in uitlegging in de nota aan Uwe Excellentie gericht. Eene volledige uiteenzetting van de ware toedracht der zaak, waarop de Regeering der Vereenigde Staten hare gevolgtrekking steunt, is hier bijgevoegd. Na een zorgvuldig onderzoek der nota der Keizerlijke Regee 'ing van 10 April betreurt de Regeering der Vereenigde Staten te moeten zeggen, dat de uiteenzettingen en voorstellen dezer nota haar den indruk hebben gegeven, dat de Keizerlijke Regeering nagelaten heeft den ernst van den toestand goed in te zien, welken toestand ze niet alleen door den aanval op de «Sussex» in het leven heeft geroepen, maar ook door den gansohe methode en het karakter van den duikbootoorlog, zooals deze in het licht werden gesteld na een tijdperk van meer dan twaalf maanden, tijdens hetwelk de bevelhebbers der Duitsche diükbooten de onbeperkte vernieling van handelsschepen zonder onderscheid van aard, nationaliteit en bestemming hebben voortgezet. Indien het tot zinken brengen van de «Sussex» een alleenstaand geval ware geweest, zoo zon dit bij de Regeering der Vereenigde Staten de hoop mogelijk hebben gemaakt, dat de voor die daad verantwoordelijke officier zijne instrukties eigen machtig overtreden of in strafbare onachtzaamheid de voorgeschreven voorrichtigheidsmaatregelen niet in acht genomen had, en dat door zijne bestraffing alsmede eene formeele afkeuring zijner handelwijze en de höfcaüna mast Jbuhoorüék» aefcada* vergoeding door de Keizerlijke Regeering recht zou geschied ziju. Maar ofschoon de aanval op de «Sussex» klaarblijkelijk niet te verdedigen is, en een zulkdanig tragisch verlies aan menschenlevens veroorzaakte, dat hij een der vreeselijkste voorbeelden der onmenschelijkheid van den duikbootoorlog, zooals deze door de kommandanten der Duitsche schepen gevoerd wordt, blijkt te zijn, zoo staat hij ongelukkig niet alleen. Integiendeel, de Regeering der Vereenigde Staten is door de gebeurtenissen der jongste tijden tot het besluit genoodzaakt, dat hij maar één geval is — een der meest ernstige en betreurenswaardige — van de voorbedachte methode en den geest, waarmede handelsschepen van elken aard, nationaliteit en bestemming vernield worden, en die des te klaarblijkender geworden zijn, naarmate de bedrijvigheid der Duitsche duikbooten in de laatste maanden aan intensiteit en uitbreiding toegenomen haeft. De Keizerlijke Regeering zal zich wel herinneren, dat, toen ze in Februari 1915 haar voornemen aangekondigd heeft de wateren om GrootBritanje en Ierland als oorlogsgebied te behandelen en elk handelsschip van vijandelijken eigendom dat in deze zone aangetroffen zou geworden zijn, te vernielen, en toen ze aan al de schepen, zoowel die der onzijdigen als die der oorlogvoerenden de waarschuwing liet geworden, deze wateren te vermijden of op eigen gevaar af zich daarheen to begeven, de Regeering der Vereenigde Staten ernstig geprotesteerd heeft. Ze plaatste zich op het standpunt, dat eene dergelijke politiek niet gevolgd kon worden, zonder bestendige zware en klaarblijkende sohendingen van het erkende volkenrecht, inzonderheid wanneer hiertoe duikbooten gebruikt worden, daar de regelen van' het volkenrecht, welke op de grondbeginsels van het leven der niet-meêvechtenden op zee opgesteld zijn, uiteraard door zulke schepen niet in acht kunnen genomen worden. De Regeering der Vereenigde Staten steunde haar protest op het feit dat personen van onzijdige nationaliteit en schepen van onzijdig eigendom aan de allergrootste en onverdraaglijkste gevaren daardoor zouden blootgesteld worden en dat onder de toenmalige omstandigheden, de Keizerlijke Regeering geen rechtmatige aanspraken kon laten gelden om een gedeelte der volle zee te sluiten. Het hier in aanmerking komende volkenrecht, waarop de Regeering der Vereenigde Staten haar protest steunde, is niet van nieuwen oorsprong en is niet gesteund op zuiver willekeurige, door overeenkomsten aangenomen grondregelen. Het steunt integendeel op algemeen bekende grondregelen van menschelijkheid, en is sedert lang in zwang, met de goedkeuring en de uitdrukkelijke toestemming van al de beschaafde landen. Desondanks staat de Keizerlijke Regeering er op, dat de door haar aangekondigde politiek moet doorgedreven worden, aangezien ze de hoop uitspreekt, dat de bestaande gevaren, ten minste .wat de onzijdige schepen betreft, door de instrukties welke ze aan de kommandanten harer duikbooten heeft gegeven, op een minimum gebracht worden, en aan de Regeering der Vereenigde Staten de verzekering gaf, dat ze eiken mogelijken voorzichtigheidsmaatregel zou treffen ten einde de rechten der onzijdigen en het leven der niet>meevechtenden te ontzien. Ten gevolge dezer politiek van den duikbootoorlog tegen den handel zijner vijanden, die aldus aangekondigd en ondanks het plechtig protest der Regeering der Vereenigde Staten begonnen werd, zijn de duikbootkommandanten der Keizerlijke Regeering op een zulkdanige wijze te werk gegaan, dat ze hun vernielingswerk volbrachten zonder iets to ontzien, zoodat tijdens de jongste maanden duidelijk is gebleken, dat de Keizerlijke Regeering den weg niet heeft gevonden, om den duikbootkommandanten de door haar gehoopte en beloofde omzichtigheid in acht te doen nemen. Herhaaldelijk, heeft de Keizerlijke Regeering der Vereenigde Staten de plechtige verzekering gegeven dat ten minste passagiersschepen niet op deze wijze behandeld zouden worden. Niettegenstaande heeft ze meermaals toegelaten, dat hare duikbootkommandanten deze verzekeringen zonder in het minst daarvoor gestraft te worden, niet in acht namen. Nog in de maand Februari van dit jaar maakte ze bekend, dat ze elk bewapend handelsschip van vijandelijke eigendom als een gedeelte der bewapende strijdkrachten harer tegenstanders aanzag en als oorlogsschip zou behandelen, waardoor ze zich ten minste stilzwijgend verplichtte, niet bewapende schepen te waarschuwen, en voor het leven hunner passagiers en bemanningen borg te staan. Maar tot zelfs deze beperking hebben hare duikbootkommandanten onbekommerd over 't hoofd gezien. Onzijdige schepen, zelfs onzijdige schepen op de vaart van de eeae oaaiidiEe naar ^i^,andfira«^iidia»-. haven, zijn evenals vijandelijke schepen ia; steeds toenemend aantal vernield geworden. Meermaals zijn de aangevallen handelsschepen gewaarschuwd en tot overgave uitgenoodigd geworden, alvorens ze beschoten of getorpedeerd werden. Meermaals is aan hunne' passagiers en bemanningen de onvoldoende zekerheid gegeven geworden, dat men ben toeliet, in de booten te gaan, alvorens het' schip tot zinken gebracht werd. Maar niet; telkens werd gewaaraohuwd, niet eenmaal, aan de personen aan boord eene redding ia de booten toegelaten. Groote transatlantiekere, zooals de Lmù tania en de Arabic, en zuiver passagiersohe* pen, zooals de Sitesex, zijn zonder de minst», waarschuwing aangevallen geworden, dikwijls voordat se gewaar worden, dat te zich tegenover een bewapend vijandelijk handels-' schip bevonden, en de niet-meeveohtenden, passagiers en manschappen, werden zonder' onderscheid om het leven gebracht op eene' wijze, die de Regeering der Vereenigde Sta.1 ten enkel voor lichtvaardig en eiken recht-, vaardigheidszin ontbererid kan aanzien. Geenerlei grens werd gesteld aan de vernie» ling zonder onderscheid van aard en nationaliteit der handelsschepen buiten de wateren die de Keizerlijke Regeering heeft aan-t geduid als zijnde in de oorlogasone gelegen.] De lijst der Amerikanen die op aldus aangevallen en vernielde schepen hun leven verJ ïoren hebben, Is van maand tot maand langer geworden, totdat het noodlottig getaf der slachtoffers de honderd bereikt heeft. De Regeering der Vereenigde, Staten heeft eene zeer geduldige houding ingenomen. Opeiken trap der «anartelijko ondervin^ng,van treurspel tot treurspel, was ze aandacht tig zich te laten leiden door eene goed over-i legdo inachtneming der buitengewone om

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.