Omkater-U itgeefster tem: Maatschappsj H ET LICHT bcstuurder > P. DE VISCH, Ledcberg-Qent . . REDACT5E . , ADMINISTRATÏE HOOGPOORT, 29. CENT VOORUIT utgaan der Behische Werkliedenparth\ — Versehmme aile daqen. ABGNNEMENTSPRIJS BËLGÎE Drie tnaandea. . , , , fr. 3.7S Zcs maandea • . . . . fr. ô 53 Een jaar ....... fr. t2.5® Mtn abonneert zicîl *>p el'e postbureelea DEN VREEMDE Drie maandcn idagclijks verzoïtden). • . . . . frs 6.79 Rampzalige toestandon in Viaanderen ESittera eSierasS® — Zsdeiljke v<ari®gàng| vais hst voik Wat ient ggedassa te wospsSoii jiriIiUtJUc iicci £UJ.JLU uvoiwi, dreigt de groote steden evenals de kleine gemeenten. De gevolgen van het ijselijke van den oorlo* jzen reeds voor het oog op en 't is met k dat men de ontknooping ervan îfws AVij ten heel goed dat »r openbar© bestutcn zijn die al het mogclijke hebban gedaan om den heersehenden nood te leni-geo, maar groot is het aantal, — vooral in Vlaanderen — dat niets of bijna niets deed ten bate van het lijdende volk. In de eerste lijn van de openbare bestu-ren die aan hun plicht te kort kwamen komt de Belgische katholieke regeering. Maar de toestand in vele plaatsen van Vlaanderen is zeer pijnlijk, de onthullin-gen er omtrent zijn treffend en de handel-wijze van desbetreffende gemeentebesturen afkeurensw&ardig. Als «Voornit», als socialistisehe arbei-derspartij, evenals altijd hebben wij het lot der verdrukten ter hand genomen, opdat ailes in het werk zou gesteld worden om het bittere lijden van het gebrek hebbende volk in de mate van het mogelijke te leni-gen. II© toestand t© AeBat âalst is gedurende den huidigen krijg ioor een bombardement erg geteisterd ge-vorden. Verschillende malen v66r de ka-aonneering waren de Duitsche troepen door Je stad getrokken of er gèkampe«rd g«-weest, toen het tôt ee<n gevecht tusschen Duitsche en Belgische legers kwam. Tijdens het bombardement was eene alge-meene vlucht der bevolking gevolgd. Toen de Duitsche troepen de stad Gent bezet-ten, keerde het meerendeel der gevluchte Toevoïking van Aalst naar hare haardsteden terug. Deze terugkeer had vreeselijke gevolgen en dit vooral voor de door werkloosheid getroffene en van aile inkomen beroofde ; arbeiders. En om dit onzen lezers (Juidelijls: te maken, meenen wij het goed den korten historiek weer te geven van den socialen toestand der stad Aalst van bij het uitbre-ken van de vijandelijkheden, zooals onze kameraad H. Flips, sekretaris der vakbon-• den van Aalst, ons dien liet kennen. 0® syndicag® toestand ! De christene vakbonden van Aalst haddten { al de vakbonden samengeroepen op 3 oogst. Op deze bijeenkomst stelden hunne verbe-genwoordigers evenals dezen van den Libe-ralen bond voor, aile ondersteuningen a-an de werklooze leden te schorsen. De socialistisehe afgevaardigden waren hiermede niet t'akkoord, maar beloofden het voorstel aan hunne leden te zullen on-derwerpen in eene vergadering, welke op 8 oogst gehouden werd. Het stedelijk comiteit dat gevormd was voor den onderstand, hield ook samenkom-sten, waar insgelijks de schorsing van den bijleg van het stadshulpfonâs aan de. werhe-looze leden werd bevolen. Dit komiteit maande de vakbonden aan hetzelfde te doen, gezien aile hulpmiddelen in aanmerking ziouden genomen worden bij het verdeelen van den onderstand der stad. Tijdens de eerste week van den oorlog nain de werkeloosheid een groote uitbrei-ding. Fabrieken en werkhuizen lieten aan hunne werklieden weten dat er nog elechts gedurende een klein getal dagen zou ge-werkt worden. Er zijn 9 socialistisehe vakbonden: Tex-tielbewerkers, metaalbewerkers, fabriekwer-kers, marmerbewerkers, tabakbewerkers, schoenmakers, bouwwerkers, voerlieden en houtbewerkers. Gezien dien somberen toestand welke voorbehouden werd en waaraan onze syndicale geldmiddelen het hoofd niet konden bieden, werd, tôt ons groot leedwezen, in onze vergadering van 8 oogst besloten: 1. Geen onderstand meer te betalen; 2. De bodedienst te schorsen. I Hier zij terloops gezegd, dat 1/3 der leden die geheel of ten deele werkloos waren, hunne bijdragen in de laatste dagen niet betaalden. Het syndicale leven ligt dus te Aalst geheel stil. Op S oogst, eerste week in den oorlog, is er 992 fr. in geld uitgekeerd (voor de laatste ma al den bijleg van de stad inbegrepen) of voor 600 werklooze dagen. Op 15 Oogst is er voor 402.93 fr. brood uitgedeeld of voor 1200 werklooze dagen. Oe iusschenkomst stad De stad gaf vôôr de vlucht der bevolking aan de gezinnen welke geheel door werkeloosheid getroffen zijn, volgenden onder- kilos kilos brood aardappelen Man of vrouw (alleen) 4 1 fi 6 Idem met 1 kind 6 8 Man en vrouw 7 1/2 30 Idem en 1 kind 9 12 » 2 kinderen 10 1/2 14 » 3 » 13 1/2 18 » 4 » 16 1/2 22 » 5 » 18 24 » 6 » 22 1/2 26 » 7 » 24 28 » 8 » 27 30 » 9 en meer 30 32 Na de vlucht is deze onderstand vermin-derd geworden tôt den volgenden tarief, die bij gebrek aan rieel, bloem en aardappelen soms maar om de veertien dagen kan uitgedeeld worden : kilos kilos brood aardappelen Man of vrouw (alleen) 3 4 Idem met 1 kind 4 1/2 6 Man en vrouw 6 8 Idem en 1 kind 6 8 » 2 kindôren 7 1/2 10 » 3 » 9 12 » 4 » 12 16 » 5 » 13 1/2 16 » tôt 9 » en meer 19 1/2 22 Er is besloten tôt uitdeeling van soep. Na de vlucht is deze onderstand van brood in plaats van per week op de 14 dagen De verleden week nog is er slechts St maal brood gedeeld aan de behoeftige fa-miliën.Moet deze toestand nog korten tijd blijven voort duren, dan staat het ergste voor de deur. Dit werd reeds gevreesd, toen enkele fabrikanten hunno werklieden ter hulp kwamen. Drie fabrikanten geven a-an omtrent 1300 werklieden een wekelijkschen onderstand die verschilt van 1 tôt 3 fr. De Viscose doet aan 400 werklieden eene !ee~ ning van 3 en 6 fr., die toch — volgens ge-loofwaardige berichten, — niet zullen moe-ten teruggegeven worden. Op de 36,000 inwoners van Aalst, waar-van nog een gedeelte buiten de stad verblij-ven, zijn er 3,500 familiën welke door de stad moeten gesteund worden (of omtront 15 à 16 duizend menschen). Op 9 weken lieeft de stad enkel fweemaal het soldatengeld kunnon uitkeeren. 83©t werk des* socEallstieefae liooperatî® De Kooperatie verkeerde vôor den oorlog, ondanks den druk der twee patroons-koope-raties, in een bevredigenden toestand. De Kooperatie bakt nu het brood voor de stad zonder vxinst. Soms bakte ze 8 à 9 duizend brooden per week. De Centrale winkel is door het bombardement afgebrand en heeft hierdoor aan win-kelwaren, kleederen en schoenen zonder de waarde van het gebouw te rekenen, min-stens 10 à 11.000 franken verlies ondergaan. De kooperatie kan evenwel gerust haren handel voortzetten. û© werkersbevolkSEifg In Aalst zijn er — in ronde getallen — 5000 textielbewerkers (sters) ; 1000 breid-sters ; 400 tabakbewerkers ; 350 bouwwerkers ; 150 metaalbewerkers; 75 marmerbewerkers; 200 velbewerkers ; 200 schoenbewerkers ; 300 houtbewerkers ; 400 voerlieden, dokkers, enz. 100 brouwersgasten ; 150 maïsbewerkers ; 100 mout-, gist- en geneverbewerkers ; 500 aller-hande werkers; 800 te Brussel werkende, of ciica 9725 werklieden, die te Aalst arbeiden. De vakmannen en een deel dér textielbewerkers zijn sinds de twee eerste wehen van den oorlog zonder werk. Gedurende drie maanden wordt er te Aalst in de fabrieken niet meer gewerkt. Voor de tabakbewerkers, een deel breid-sters en boivwwerkers is er eene uitzonde-ring, deze hebben een paar weken mogen werken. Oe alfjj&Bîseene foestansl De algemeene toestand der bevolking van d3 stad Aalst is zeer slecht. Niet alleen heeft het meerendeel der arbeidersklasse geen geld om het noodige te koopen, maar met de bons of het geld dat men krijgt, kan men er niet aan geraken. De tooneelen van rampspoed en wanhoop die zich zoowel langs do straten, aan de bakkerijen en winkels, in de woningen en lar.gs de kazerne afspelen, zijn onbeschrijf-lijk.Dagen en dagen gaan soms voorbij, zonder dat noch kind noch volwassenp eene bete broed heeft om de maag te vullen. Wanneer vrouwen of kinderen uren lang vruchteloos op brood gewacht hebben, ziet men aan de kazern, waar de duitsche solda-ten verblijven, diezelfde vrouwen, jonge docktftrs eo kind«ra hiçr de gpldatea pc. het.. lijf vallen om wat te eten te krijgen. Het is kartverscheurend om zien wat er omgaat, en zoo komt het dat vrouwen — o, vreeselijke werkelijkheid — zich aan de Duitschers — de vijand !... — overgeven om eene bete broods!... Tôt deze diepte is onze door en door chris-telijke stad Aalst vervallen. Wat de toe-komst, wat de aankomende dagen ons voorbehouden ziet er nog somberder uit, en' 't is niet zonder rillen dat ik er aan denk wat gebeuren kan, wanneer er niet ten spoedig- ste van hooger hand hulp verstrekt wordt. * # & Tôt daar het korte, zeker onvolledige maar treffende verslag van onzen kameraad Flips, voor wkt de stad Aalst aangaat. In andere plaatsen is het niet min erg gesteld, en dit zullen wij in een tweede ^r1 i-kel onzen lezers onder het oog brengen. De Vrouw in den Oorlog L AEs ' Op gebied van gevoel bestaat er een over-groot verschil tusschen het zwakke en het sterke geslacht; tusschen vrouw en man. Velen durven beweren, en nogwel met vclkomen zekerheid, dat Eva's dochters het gevoeligst zijn. Lotze en Ploss houden staande dat «vrouwen aan vele zenuwziekten zijn blootgesteld, juist omdat zij uiterst gevoelig zijn.» Welnu, dat is eene verkeerde opvatting en ziehier de proef op de som: De praktijk bewijst immers dat eene vrouw veel minder benoodigheden vergt dan eeri man. De vrouw est en drinkt weinig; zi] verduurt veel gemakkelijker de lasten der jaren. Zij is meer opgegroeid tegen smarten en ontberingen van allerlei aard. Dit ailes in acht genomen, had men tcch reeds kunnen twijfelen omtrent die vrou-welijhè gevoeligheid! ! De tastzin, de smaak. de reuk, het gehoor en het geziclit zijn, volgens de jongste sta-tistieken, zwakker bij de vrouw dan bij den man. Fr. Galton schrijft '\i»rover het volgen-de: «îk ben ten stelligste verzekerd, dat het onderscheidingsvermogen der zinnen veel fijner is bij 't mannelijke, dan bij het vrouwelijko geslacht. Wat leert ons de on-dervinding? Pianostemmers zijn steeds man-nen. Thee en wijnproevers, alsook wclsor-teerders, eveneens. Deze laatste betrekkin-gen zijn uitstekend betaald, aangezien het voor den koopman van uiterst groot ge-wicht is, de waarde te kennen van hetgene hij koopt of verkoopt. Indien de gevoels-zinnen bij de vrouwen meer ontwikkeld waren dan bij de mannen; waarom zouden do handelaars en wel in hun voordeel, dan het zwakke geslacht den voorkeur niet geven. Zelfs in de dierenwereld bestatigt men die minderlieid. Bij den haas, b. v., heeft het mannetje een veel scherper gehoor dan het wijfje Dat ailes staat in nauw verband met de gevoeligheid in smart en lijden. Niettegenstaande de thans alom gebruikte verdcovingsmiddelen, zijn de grootste artsen het eens te beweren dat de vrouw beter eene «operatie» doorstaat dan de man. Dr Billroth schrijft: «Wil men, voor de eerste maal, eene nieuwe geneeskundige be-werking beproeven, dan is het raadzamer eene vrouw als «patiënte» te nemen, daar zij minder gevoeliger, dus bij gevolg steeds meer er tegen bestand is.» Dr. Martini, een vermaard italiaansch tandarts, zegt: «Het is zeer bezwaarlijk te beslissen, wie het meeste lijdt: de man of de vrouw ! Maar toch staat het vast en zeker dat het zwakke geslacht het lijden minder toont en het met meer moed verdraagt. Al-hoewel dat ailes afhangt van de wilskracht en de natuur der patienten, heb ik toch immèr met zekerheid bestatigd.dat de vrouw zich met veel meer moed aan de operatie onderwerpt en ze dus ook veel beter verdraagt.»Er zijn Eva's dochters die spotten met het lijden. Miss X... liet zich villen om een nieuw, zaeht, wit vel te krijgen. Juffrouw Z... liet zich al haar gezonde tanden uittrekken en valsche inzetten om eene schoone stem te he'oben, deels om een lief mondje te toonen Andere dames aten zand en asch om te verbleeken en misschien velèn onzer lezeres-sen, om een dun middeltje te bekomen, rij-gen haar keurslijf zoô dat de baleinen in hun vel en vleesch dringen. Lijdensverach-ting ! Maar : «De schepper wist een heil bij elke ramp [te stichten. De haagdoorn draagt een roos, de bergrots [heeft de bron.» zoo jgalmt de nachtegaal uifc het «Meetjes-land», K. L. Ledeganck. Meer prozaïsch uitgedrukt: «Iedere munt heeft hare keerzijde». Aangezien de vrouw zoo bestand is tegen smart, wordt zij eene uitstelcende ziehenver-pleegster.De vrouw blijft kalm in het bijzijn van gewonden en gekwetsten. Op dit punt staat de man ver beneden haar. go9 sçhiiat het eeheel natuurlijk en de. r ondervinding trouwens leert het ons, dat de vrouw alléén bij het verplegen van zieken op de ware plaats is. Do man behoort daar niet thuis. Het zwakke geslacht is min uiterlijk gevoelig, blijft min getroffen bij de smartsponde en verzorgt daarom veel beter den patiënt. Meermalen is het voorçevallen dat wanneer mannen zieke familieleden oppassen en verzorgen, zij zelf kwijnen en ongesteld worden: de vrouw, daarentegen, zelfs de moeder, voert die lastige taak uit met de grootste bedaardheid; zij blijft immer op post zonder eetlust of gezondheid te verlie-zen.Dat bovenmatige weorstandsvermogen, die groote zelfbeheersching in smart en lijden i8 niet het gevclg eener wilskracht, neen, het is eene betrekkelijke ongevoeligheid of, liever gezegd, het uitwerksei ran een minder fijne gevoeligheid. \ Volgens Balzac «heeft de vrouw een groote afkeer van lijden, maar wanneer zij er zich in bevindt, verdraagt zij het beter dan da man. Do vrouw leeft langer dan de man. Is dal geen proef van weerstandsvermogen tegen smart? Ja, de vrouw lijdt honderd maal meer dan de man. Haar geslachtsleven ia eene aaneenschakeling van smarten. Zij ia de «paria» van de menschelijke familie. Maar zij weerstaat en dat is de « conditio sine quà non » van ©eno zieken ver pleegsteri) DE BATAVIER. | Europeesche Oorlog !n iesf-ïlaaîiÉreo ■ mh m 't Noorden van FranKrijk OHÉ teîegrammin : Uit liaalts©iî® Iss'obi BERLIJN, 27 November (Wolff.) : «Een nieuwe groote slag op het Westelijke oorlogsterrein wordt voorbereid.» BERLIJN, 28 November. (Wolff.): Het bericht van den «Daily Mail» dat Dixmui-den door de Verbondenen terugveroverd is ontbeert allen grond. Dixmuiden bevindt zich nog steeds in handen der Duitschers. Ilit FraatseBie Ewen PARUS, 27 November. (Reuter). De offi-cieele mededeeling van vanmiddag drie uur luidt : «Gisteren is overal op het front een ver-zwakking van het vijandelijk artillerie-vuur opg^emerkt. Twee infanterieaanvallen, gericht têgen de bruggehoofden, die wij op den rechteroever van den Yser, ten zuiden van Dixmuiden opwierpen, zijn terugge-slagen. Op het oi erige front geenerlei actie. Alleen is Reims vrij hevig beschoten gedurende het bezoek van de journalisten uit neutrale landen. In Argonne liepen eenige infanterieaanvallen uit op verliezen voor de Duitschers. Door een tegenaanval hebben wij daarop enkele loopgraven ver-overd.»PARIJS, 27 November. (Reuter.) Offi-cieele kennisgeving van vanavond elf uur : « De dag is rustig verloopen ; er is niets van belang te melden». ♦ # ^ iîsii de OoBt-Piuissischs grens liât ©ost^asrSiiîsciie bpon WEENEN, 27 November. (Wolff.) Mededeeling van vanmiddag van den generalen staf : «Op het front in Polen is de dag van gisteren betrekkelijk kalm verloopen.» $ # * km da îlussiscli PooIsslie-Geiicisslie grens SJSt GostenpîiEcscbe WEENEN, 27 November (Wolff.): «In West-Galicië en de lvarpathen duren de gevechten voort; een beslissing is nergens gevallen. «Czernowitz hebben onze troepen weer ontruimd.» WEENEN, 2S November (Wolff.): Offi-cioel : In de gevechten aan de Kolubara maken wij sinds gisteren vooruitgang. Het centrum van het vijandelijke front, eene sterke stelling bij Lazarevitch, werd be-stormd. Hierbij werden 8 oxficieren en 1200 man gevangen genomea. Ook zuidelijk om het plaatsje Ljig gelnkte het ons de aan de rivier gelegen heuvels te nemen en 800 gevangenen te maken. De zuidwaarts voorgerukte kolonnes staan voor Kozjevici. Uit Hoissis©!?.© feîpon PETROGRAD, 27 November. (Reutsr.): «Het succès der Russen in Polen neemt reusachtige afmetingen aan. Een geheel Duitsch legercorps van 50.000 man is gevangen genomen, een tweede is in volien aftocht. » _ * A & „Jl Aan dsOosîsnrijkscli-Servischs gms' Uit ©osteaiHjSRsche bron ; WEENEN, 27 November. (Wolff.) Ovei"> het zuidelijke gevechtsterrein wordt d.dS/ heden offic-ieel gemeld : «De gevechten aan de Kolubara nernei voor de Oostenrijksch-Hongaarsche wapo' nen een gunstig verloop. Ook gister maat; ten de Oosterijksch-Hongaarsche troepei bijna op alla gevechtsterreinen vorderini gen. De sneeuwstormen, waardoor in d< dalen de voet geen steunpunt vindt en dii op de hoogten aile uitzicht benemen, bej moeilijken het krijgsbedrijf. Nochtan! wordt van het front gemeld, dat de troepe» in eene uitstekende stemming verkeeren. t 5jC Ooès tusschen losland in Mi je U5t TaïPkscla© Sstosb KONSTANTINOPEL, 27 November, (Wolff.) : De bladen deelen mede dat ooï Perzië aan den oorlog tegen Rusland za! deelnemen. Zij wachten noch eenige dage* tôt het Turksche leger in den Kaukasui verder voortgedrongen zal zijn, waardoof de Russen zullen verhinderd zijn troepei naar Perzië te zenden. OP ZEE liet eïssd© de « Esnden > Ilit SBuit3©Iê^ brea BERLIJN, 36 November (Wolff): Vajf kapitein-luitenant ter zee von Millier, dei bevelhebber van de « Emden », is het voï gendo telegrafische bericht over het gevechi van de « Emden » met den kruiser « Syd ney » bij de Kokos-eilanden ontvangen. J Toen een door de « Emdten » op de Koko» eilanden gelande afdeeling bezig was de) kabel af te kappen, naderde de kruriseï « Sydney » met voile kracht. Het gevechi tusschen de beide kruiser» begon onmiddeî lijk. Ons schieten was aanvankelijk goed docli spoedig toonde het vuur van de grofl tere Engelscne kanonnen zijn overwicht el leden wij zware verliezen onder de kanon niers. De schietvoorraad raakte uitgepuf zoodat het geschutvuur gestaakt moea worden. ^ In weerwil van de beschadiging van d stuurinrichting door het vijandelijke vuuï werd nog eeno poging gedaan om de « Syd ney» op torpedo-schotsafstand te naderea Do poging mislukte, omdat een schoorsteei was vernield en ten gevolge daarv«n d snelheid van de « Emden » zeer was w.rmin derd. i Het schip werd daarop met voîîe krach aan de noord (luw) zij de van de Kqkoi eilanden op een rif gezet. _ _ j Intussclien wist do landingsafdeeling o) een schoener van het eiland te ontkomen De Engelsche kruiser begon de vervolginï doch keerde in den namiddag ter«g « vuurde opnicuw op het wrak van do « Krt den ». t 'j Om verder nUtteloos bloedvergieton voorkomen, capituleerde ik met de rart va* de bemanning. De verliezen van de «Emden» bedr^ gen: 6 officieren, 4 dekofficieren, 26 «ndai officieren en 93 man gevallen; 1 ondirofîi cier en 7 man zwaar gewond. Eiaggolseh® schepea m den ^ebeori GRIMSBY, 27 November (Reuter)s Bfl treiler heeft hier den kapitein en de 30 îaar -■ N, nummor: voor Belgio 3 centiemen, vooi den /reomde 5 centiemsn Tetofoo» r Red^tib '447 » ^dmillistrafio 2845 ^aaridan 30 November

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.