N. 135 Priis per nnmmer : voor België 3 centiemen, vooi den « reemde g centiemen Telefoon ; Redactle ' 47 ■ Administratie 2845 Zaterdap iS fHei 1914 rr j DrtWtr-Ultgeefst» jjWaatschappij HET LICHT becttwrdert pCVISCH. L«deb€rg-Qe»rt ., redactie . ApMINISTRATIE IHÛOÛPOORT. 29. GENT VOORUIT Orgacw der Beigische WerkHedenpartij. — Verschijnende aile dagen. ABONNEMENTSPRIjy BELG1E Orle maanden. . » , , fr. 3.2J Zes meanden . . . , . fr. 6.50 Een jaar fr. 12.50, Men abonneert zrcfi ©p atle postbnr«clee DEN VREEMDE Orie maarsden (dagelijks verionden) , f*. 6.7J De Weerwolf is daar! ; De gekende progressist M. Lorand ieeft geschreven, dat als de liberalen aan ,et bewind komen, zij de hulp der socia-isten op parlementair gebied noodig cbben om te kunnen regeeren. Ons partijorgaan Le Journal de Char-(wi'deelt dezelfde opinie en voegt erbij, at die socialistische medehulp maar zou eschonken worden, mits men ons ook ringende hervormixigen toestaat ' De klerikale pers valt uit de lucht, 't is Isof zij het hoorde donderen op den jren van Keulen. Peins toch ne keer, de liberalen zou-en toegevingen doen aan de socialisten. [eeft men ooit schromelijker dingen ver-omen?Men mag aan de roode mannen^geen Kf geven, krijscht Fondsenblad; de so-alisten mogen hunnen zeg niet te zeg-en hebben in het gouvernement Het papenblad stort hier brutaal maar jief geheel zijne zwarte ziel uit. De socialisten mogen hunnen zeg niet •bben en men mag hun geenen loef ge-en.In andere woorden: de georganiseerde terkende klasse moet in België eene on-londige blijven, eene verstootelinge, en hnisenblad zegt haar beleefd, zonder mplimenten: Smoel toe, kanailje! sWij kende die geestesrichting, maar ij zijn tevreden van ze zoo openlijk, inder er doekskens rondom te winden, iteengezet te zien. Liever een open vijand dan een val-ien vriend. De liberalen ztillen nooit kunnen re-eren zonder de hulp der socialisten in œre omstandigheid. Jt Is het gezond verstand zelve die dat gt •• , De liberalen weten dat en wij ook. Is daarom nu het einde der wereld Bngebroken? Volstrekt niet, en wij zeggen onmid-lellijk dat het hier eene pure kwestie van iktiek geldt en niets meer. Wij zullen niet ophouden zuivere krtuigde socialisten te blijven; de libellai zullen ook wel aan hun beginsel buden. De drang der tijden zal hen meer op len democratischen weg drijven en zij pllen de werkende klasse naderen; dat S te voorzien, be hopen en te wenschen. j En verre van dat zulks een ongeluk lon wezen, mocht het veeleer als een ge-pk worden beschouwd, omdat vele her-(ormingen aldus wettelijk tôt stand zou-pi komen, ten voordeele onzer klasse, pwel op zedelijk en op verstandelijk, p op stoffelijk gebied. [En die maatschappelijke wettelijke polutie ware in elk geval verkieslijker kven de reactie — g een toegevingen — fe nu heerscht, die een gedurigen toe-fend van spanning verwekt en onvermij-[slijk eens of morgen tôt betreurens-bardige gebeurteoissen zal voeren. De liberalen, in die voorwaarden aan [bewind geroepen en doordrongen van le gedachten, zouden zich niet vermin-feren, maar het bewijs leveren dat zij Jezenlijk Staatsmannen zijn van hunnen !jd, die waarlijk eene groote roi zouden ° vervullen hebben. Wij hopen van harte dat zij het mogen fgrijpen, want of men het wil of niet, Ie socialistische werkersorganisatie zal F ontwikkelen, versterken, en niets of taiand zal aan haren invloed ontsnap-ten.y Maar'à propos, van waar komt die kit-Eiachtigheid van onze zedige klerikalen, ■ een floers voor hun schijnheilig ge-lc"t trekken, van den oogenblik dat zij 'e mogelijkheid inzien van eene parafe of evenwijdige liberaal-socialisti-che taktiek? Wij meenen dat wij volop het recht «'ben van te zeggen: iKuischt uwen Rs. heeren, vooraleer anderen van on-"iverheid te beschuldigen. inderdaad, de pans van Rome. Het op-^hoofd der Kerk, aarzelt niet diplomate betrekkingen aan te knoopen met ^nden waar de katholieke godsdienst einig meer is dan eene O in 't cijferen r waar hij dikwijls harde noten te kra-!en kreeg. , De diplomatische vertegenwoordigers fon • worden daar in het Vatikaan juj ontvangen gelijk kinderen ten betïcJckk,«eo ^ En om niet al te ver onze argumenten te gaan zœken, laat ons eenvoudig bij Gent blijven. Onze stad kwam na de eerste gemeen-tekiezingen met het meervoudig stem-recht in 1895, voor de pinne met een Raad, bestaande uit de drie groepen, ka-tholiek, liberaal en radico-socialisten, nagenoeg even sterk in g^tal. Wat deden de klerikalen, nadat de liberalen verklaard hadden van de E. V. in het college niet te willen hooren? Welnu al die groote helden, al die Pier la Force's van het klerikalisme, ver-nederden zich eenvoudig tôt de roi v«n voetrnatten voor het libéralisme, voor wie zij ailes stemden en goedkeurden wat het eischte. Die vernederende roi ging ten slotte te ver en de klerikalen wierpen het liberaal college omver met onze hulp. En wat dan? Wel, aangezien de liberalen de Even-redige Vertegeiiwoordiging in het college weigerden, vonden de klerikalen niets beter en eenvoudiger dan het college met ons samen te stellen en de liberalen met hun haar van buiten te laten loopen. Er was geen akkoord tusschen ons en de klerikalen, dat is waar. Maar het is onbetwistbaar dat al den tijd dat dit college geduurd heeft, het klerikalisme zich in Gent inschikkelijker heeft moe-ten toonen tegenover de radico-socialisten en hunne eischen. Overigens dat toegeven van min of meer komt hier weinig* van pas. Het groot feit is dat de klerikalen getoond hebben dat met mogelijk was de liberalen te steunen zooveel mogelijk te-gen ons en met de socialisten te besturen. zonder de liberalen. Als zulks voor hen mogelijk is geble-ken, waarom zou het onmogelijk wezen voor liberalen en socialisten? Daar is geene enkele reden die dat verschil zou wettigen, wel integendeel. Overigens als het zoover komt, zal de partij in voile kalmte en in voile bewust-zijn hare houding bespreken en vaststel-len.En zij zal geheel zeker handelen in het belang van ons prograrpma en om sneller tôt ons doel te komen, dat altijd geheel en ongeschonden sociaal-democratisch blijft F. H. —Mi ■lifli ilH f[H 1 ■■ Za! ds loning le Schooiwnt ieekeneo f Ons broederorgaan « Le Peuple » vraagt zich af — « of de koning niet kan wachten tôt na de kiezingen om de wet te teekenen >. We gelooven het niet. De koning is eenvoudig eene stempel-machien. Hij teekent wat de ministers willen en wanneer zij het willen. Dat is zijne roi, en hij is er de man niet toe om bewijs te geven van kracht-dadige onafhankelijkheid. Hij zal dus de wet teekenen, hoe on-rechtvaardig en partijdig zij ook weze. De kloosters hunkeren naar het geld, spoedig, spoedig moet en zal dus de wet geteekend worden en dan volgen weldra ook de mandaten op de Staatskas ! # « # Maar dat die schoolwet lang blijven zal — dat gelooven wij niet. Wij zullen er wel voor zorgen. Ongenadig zal de strijd wezen die wij tegen de monsterwet zullen voeren. De groote steden, de verlichte nijver-heidscenters, de rijkste en machtigste provinciën zullen niet willig buigen en zich laten stroppen. De klerikalen hebben eene partijwet gemaakt, die partijwet moet en zal uit de voeten, zoo spoedig als 't maar zijn kan! Aan 't werk dus, aile Belgen, die ge-Hjkheid, rechtvaardigheid en vrijheid hoogachten ! Door Zuiver Algemeen Stemrecht moeten wij weldra in staat gesteld worden den dompenden Augiasstal der pa-penregeering te reinigen ! ! Leve Algemeen StemrechtîS! En van Albert... ver wachten wij niets! B. ONZE SGHULO Op 1 Januari 1881, was de staats-schuld 1,428 millioen 270 duizend 448 frank. Op 1 Janauri 1891, toen de klerikalen zeven jaar het land hadden bestuurd, was deze schuld geklommen tôt 2,006 milioen 564 duizend 273 frank. Op 1 Januari 1901, dus tien jaar later, hadden we 2,650 millioen 889 duizend 150 frank schuld. Op 1 Januari 1911, was de openbare schuld 3,703 millioen 403 duizend 693 frank. Van 1 Januari 1911 tôt 1 Januari 1914, op 3 jaar tijd, steeg de schuld met 300 millioen, of 100 millioen per jaar, of acht millioen per maand, of 267 duizend fr. per dag. Thans is de schuld van het belgisch volk 4,000 millioen, met andere woorden 4 milliard. Deze som gaat het begrip van elken werkman en ook dit van den grootsten geleerde te boven. Laat ons veronder-stellen, dat die som onmiddellijk moet terug betaald worden met vijffrankstuk-ken. ,Om de schuld van 1881 te vervoe-ren, die 7 millioen 141 duizend 352 kilos weegt, hebben we noodig 714 spoorwa^ gens van tienduizend kilos. Zoo deze wa-gens oop één spoor staan, moet dit spoor 5 kilometer lang zijn. Zoo elke trein twintig wagens sleept, zouden er 36 treinen noodig zijn om dit geld te vervoeren. Met de schuld van vandaag is het nog wat anders. Zij weegt 20 millioen kilos. Men heeft 2 duizend wagens noodig en moet in elken wagen 10 duizend kilos vijffrankstukken laden. Die wagens zouden een lengte van 14 kilometer spoor innemen, een baan van 3 uren gaans. Om ze met eens te vervoeren, zouden er 100 treinen elk van 20 wagens van 10 duizend kilos noodig zijn. Voor deze schuld moeten wij interest betalen. In 1884, toen de klerikalen aan het bewind kwamen, betaalden we 68 millioen frank interest, of 34 spcorwagens van 10 duizend kilos vijffrankstukken per jaar. In 1912 betaalden we 126 millioen 608 duizend frânk interest, of 63 spoorwa-gens van 10 duizend kilos vijffrankstukken.Dit zijn heerlijke b'erekeningen voor de kinderen van onze klerikale scholen, maar ook voor ons volk. Want ons volk moet dit ailes betalen. De rijken betalen weinig of geen belastingen en die ze nog betalen, vallen meestal terug op ons, zooals de grondbelasting, de verzeke-ringsbelasting, de invoerrechten, en meer. * & * Daarmede echter is 't niet gedaan. Onze klerikale regeering, om haar partij, de kloosters mede begrepen, rijk te maken, heeft millioenen moeten ontlee-nen. Ze kreeg ze niet in Frankrijk. Ze is moeten naar Engeland gaan. Daar heeft ze van de Engelschen 300 millioen gevraagd, doch ze heeft maar voor 225 millioen papier gekregen en 75 millioen zijn in handen van de engelsche kapita-listen gebleven. 't Belgische volk moet nochtans den interest van 300 millioen betalen. Verlies voor ons : 75 millioen. Winst voor de engelsche bankiers : 75 millioen. Ziehier nu een oproepbrief, door een wisselagent uitgezonden, en dien ik .uit het fransch vertaal : « In deze laatste jaren is de drager van de Belgische ontleening 3 t. h. ont-goocheld geweest door de daling van zijn titel 94 t. h. in 1908 tôt op 76.50 t. h. in 1914. Alhoewel men mag zeggen dat de waardevermindering van de beste staats-fondsen, zelfs de voordeeligst betaalden als de engelsche Consolidé, een kenmer-kend teeken van onzen tijd is, blijft het niet minder waar dat dit feit voor de groote meerderheid van onze renteniers en een aanzienlijk getal nijverheidsin-stellingen een zeer aanzienlijke vermin-dering wordt van hun vermogen of van hun reservefonds, tôt staatsrente her-leid ». Zie nu hier hoe deze finantieman aan de geldbezitters nitlegt op welke wijze zij een goed zaakje kunnen maken. Wat hij zegt is natuurlijk niet voor 't werk-volk.« Er doet zich tegewoordig een gewis-se gelegenheid voor om de geleden ver-liezen teTUg te winnen, zonder 't minste gevaar. » 't Is voldoende de eeuwigdurende staatsrente 3 t. h. te ruilen tegen de 3 t. h. belaische rente cekwoteerd te Lon- den en tegen pari uitbetaalbaar na 25 jaar. » De bewerking is ongelukkiglijk te weinig gekend en de zeer ingelichte ka-gitalisten alleen kunnen er voordeel uit halen. Waarom, vraagt de wisselagent, weet niet elkeen dat het voordeeliger is een niet uitbetaalbaren reeds vervallen titel, die nog lager vallen kan, om te zetten tegen den engelschen titel belgische lee-ning, die thans maar 80 frank kost en over 25 jaar uitbetaald zal worden met 100 frank? En hij antwoordt : « 't Is omdat deze zeer voordeelige leening op de markt van Londen zonder eenig gerucht en zeer snel is geschied, daar de engelsche bankiers er aile belang bij hadden in Engeland te zien onderschrijven en aldaar te behouden een waarde. die reeds van 1914 af op de engelsphe markt zal moeten worden teruggekbcht, volgens de bepa-ling van de uitdelging voorzien. Hoor thans hoe, volgens den wisselagent, het zaakje kan op rolletjes loopen : * Met 100 duizend frank belgische eeuwigdurende rente op naam, die thans 3.000 fr. interest per jaar opbrengt, te verkoopen, verkrijgt men 76.500 fr. Zoo men met dit geld de 3 t h. belgische, in Engeland uitgegeven koopt, bekomt men voor 95,000 frank kapitaal 3 t. h. engelsche leening. Dit kapitaal werpt enkel 2,865 jaarlijkschen interest af of een verlies van 135 fr. per jaar. 1 Anderzijds is men zeker na 25 jaar zijn titel voluit betaald te krijgen, wat een winst van 19,000 fr. of 760 fr. per jaar zou uitmaken. »Het verlies van 135 fr. interest staat dus tegenover een meerwaarde van 760 fr. kapitaal, wat een zuivere winst uit-maakt van 625 fr. per jaar. » Zonder rekening te houden van de jaarlijksche trekkingen, die het slot van de bewerking nog kan bespoedigen. » * jfc & Dat nu onze partij genooten daarover maar eens nadenken. 't Wordt hun al-zoo helder, op welke prachtige wijze het volk wordt uitgebuit en hoe mooi ons land op geldelijk gebied wordt bestuurd. — Wie dit scherp begrijpt, zal wel op de klerikalen stemmen ! Steven Boecsen. Herhaaids vraagjss aan "Het Volk,, a Volk », krSsten werkersorgaan, kunt gij ons zeggen : 1° Wanneer M. Augnst Huys-hauwer, Kamerlid voor het arrondissement G-ent-Eekioo, een wetsontwerp ter Kamer heeft neergelegd dat een frank daags kosteloos pensioen verzekerde aan aile ouderlingen? 2° Waar waren MM. Huys-hauwer, Verhaegen, en Siîfer op het oogenblik der stemming van het pensioen van een frank daags? 3° Waarom waren de heeren Verhaegen, Huyshauwer en Siffer VOOa het pensioen van een frank daags aan de oude mi]nwerkers, en TEG-EN het pensioen van een frank daags aan de andere oude arbeiders en iandbouwers? 4° Zullen de oude werkers van af 1915 het pensioen van 120 fr. bekomen, wat door «Le Bien Public» geloochend wordt? Dat zijn eenige vraagjes die wij u reeds stelden, doch welke gij schijnt niet te hebben gezien. Oe bedrieprs beûrogon WAT DE RECEER1NC WIL DOEN MET DE VERZEKERINCSWETTEN Gezel Lekeu heeft in den Senaat pu-bliek geprotesteerd tegen de onbe-schaamde dubbelzinnigheid van onze ministers, voor wat aaneaat het stem men en toepassen der verzekeringsweti. ten. Minister de Broqueville had beîoofd die sociale wetten door de Kamer te doen stemmen. Dat heeft hij gedaan.,' Maar er was een geheim komploot om ze niet in den Senaat te laten pas-i seeren. In de Senaatskommissie is als ver-slaggever van die wetten een zekeren kathcliek nobiljon aangesteld, Sir d© Cheilinck d'Eisegherci, Die seigneur pretendeert dat hij die wetten NOG CRGKOSG MOET STU< DËEREN, EN NSET KAN ZEGGEN! WANNEER HIJ MET ZIJN VERSLAG ZAL GEREED ZIJN. Een andere trage domper, Van den Peer&boom, van droeve gedachtenis, hield staan dat de RECHTERZ1JDE VAN ZiN WAS, DE SOCIALE WETTEN BREEDVGER3G TE BISPRESCEN. TE WUZ9GEN EN NAAR DE KAMER' TERUG TE ZENDEN!!! Een derde nobiljon, baron Pittesiira» Hiegaeris, verklaarde vlakaf dat de WET NIET MEER K0N CESÏEMD WORDEN VOOR DE KIEZING!!!, Dat is een schandalig bedrog ! ! ! De regeering heeft eene hatelijk» komedie gespeeld. Haar doel was uit klesbelang alleen de verhooging van het pensioen van 65 frank te doen stemmen,' en al de rest op éa lange baan te schuf-ven,'t Is dus humbug, amerikaanschenl humbug en niets anders ! De klerikale ministers hebben de werklieden willen bedriegen, — welnu tegenover de eendracht der arbeiders; zullen de ministers en gansch de katho-< Iieke kliek bedrogen uitkomen. RECHT ZAL ZEGEV1EREN!!!! B. lien stem! voor lie Secialstoo op 24 Elei Te AALST onder n. 2 Te ATH-DOORKIJS: onder n. X Te BEBGrEH onder n. 2 TE OHAELEEOI onder n. 2 Te DENDEBMOUDE onder n. 4 Te GENT-EEKLOO onder n. 3 Te HOEX-BOBGWOKM onder n. 3 Te LUIK onder n. 2 Te THTJIN onder n. 1 Te VEBVIEES onder n. 2 Te ZONINGEN onder n. 2 XXXIe JAARCONSRES der Socialistische Toonselkriopn • Dit congres wordt gehouden op 31 Mei a. s. (Sinxen) in « Werkerswelzijn » Kleine' Kuiperstraat, te Brugge. Al de aangeslofcen groepen worden ver-zocht onmiddellijk hunne afgevaardigden to benoemen en ze aan den secretaris der Fede-ratie bekend te maken. Tevens willen wij bekend maken dat onz«' brugsche vrienden verscheidene feestelijk-! heden op touw hebben gezet. Daarom moeten ook de kringen ten laatste TEGEN 25 MEI a. s. aan gezel A. Ver-brugghe D. Hoorestraat, 225, Assebroucke bij-Brugge, laten weten of hunne afgevaardigden deelnemen aan het bankei, de vertooning bijwonen en blijven vernachten. De dagorde van het Congres is zeer be-langrijk : 1. Verslag van het voorgaande Congres te Anderlecht. 2. Verslag der rekeningen. — Verslag der werkzaamheden van den schrijver. 3. Zedelijk verslag der werkzaamheden ' van de aangesloten groepen. — Bespre-king.4. De schrijversreehten (de schrijver) 5. De Federatie en de brochuren («De Eoode Star », Vilvoorde) 6. Plaats van het volgende Congres en onderzoek der mogelijkheid om twee dagen te zetelen. Wij rekenen op de stiptheid van aile groepen. Ailes wat het Congres zelf betreft moet onmiddelijk gezonden worden aan gezel Willem Meyer, Lange Orevelstraat, 27, Gent.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.