Prij8 per nommer : ?j3or Mgie 3 eoniiemen, Toordra Vmmd# § centiom Telstoon t Redaotie 24V - Mdminittratie 284& Monderda? 1S APBiL IQtfe Drtftster-VItÉttîst*» L Maatschappij H ET LÎCHT H bestuurder ï [pEVlîcK, Udebcrs-Oent . redactie . . ! ADM1NISTRAT1B H00OPOORT. 29, CENT VOORUIT ABONNEMENTSPRUS BELGIÈ Drie raaandea. . . . . fr 3.2S' £o mundta > > . , . fr> 6.50 Een Jaar. ...... fc. JIM Meo ebomieert aiefi ©p atte pesttwroelm DEN VREEMDE Drie ciaandc« tdagelijto versondeu). &7Ï Orqam der B&iq/sûhe WeMedenpàrM — Versshi/nsnde alla cfaqen. Ll Bastnr m haï Biliisck Rcad Krcls (DUITSCHE MEDEDEELING.) Lncieel verslag dat op 26 Maart 1916 Liegd is aan de in Brussel gehouden flTI« veraadering van het Belgisch od Kruis : Ontvangsten Lzenomen vereeniglngsvermogen : Lar geld 40,70 fr. Ud op banken 235,124,45 fr. 235,165,15 fr. rsnKïfc van kroos en ge- LLn h. 243,777,85 fr. Uitgaven : Uitgaven tôt 29-2-16 : Ichuldbrieven die door ijiet besturend comiteit Wtgegeven waren 33,500 fr. jjiigaven voor benoodig-beden die door het bestu-lr0nd oomiteit, d. w. z. het Belgisch Rood Emis [gedaan. maar niet veref-ifend waren 40,091,06 fr. ptgaven gedaan voor het iwrplegen van invalis-èn, opgenomen in de raateellazaret - sanatoriums van La Hulpe, [Waterloo plus wonings-ondorgtand aan ®&n in-iralied 82,358,61 fr. Bureelkostoen 467,40 fr. 105,410 97 fr. il baar geld op S9-2-ή : Beeigonlijk© kas 219,95 [goed op d'.ïit-e banken.Bank-hrsaal Brusasl 78,146,08 78,366,88 fr. 243,777,85 fr. \tf+. +* an bsnken en het in ar voorhanden zijnde geîd, werden in km van waardepapieren en tegoed op de Irbssen 5,000 fr. nom. 4 % belgische echatkisfc-wijzingen van het jaar 1917 ; [,000 fr. nom. 3 % rente op twee spaar-Ikies, en 1969,36 fi. baar tegoed or> een spaar-ikjepgenomen. Voor wat betreft het bedrag jer waarden, die in de brusselsche suc-saal der Duitsche Bank in bewaring ge-en zijn, is geene de minate verandering igekomen. De afgevaardigde van clen algemee-nen gouverneur voor het Belgisch Rood Kruis : GRAAF VON MENGERSEN. en door mii op 17 Maart 1916 ondarno-i onde zoek in de boekhouding van het trnal bestuur van het Belgisch Rood lis heeft geene aanleiding gegeven tôt jk welke opmerking of maatregel. DREYFUS erslaggever der bankaideeling bij den algemaenen gouverneur van België. it deze rekening blijkt klaar dat de Eenigingsgelden van het Belgiech Rood lis uitsluitelijk gebruikt zijn voor d© gische doelcinden. TERJY©©lS¥ELL!ftl8 IINIJVERHEID EN KUNST in «Issus-JriII 191S t!® bencden- en bovsnzalan van hot FEESTLOKAAL «vooruit» St-Pletarsnicuwstpami, Gant Mab uit onze vorige artikelen bleek, 't onze Expositie den weg van een zeker jÇes op. Wij willen hier nog vermslden r de «stand » der Bouwnijverheid zal 'fflogen, wanneer het aan het onderkomi-' van dezen nijverheidstak lukt, — waar-1 niet meer is te twijfelen, — haar op-Nd programma t& volvoeren. fee stand zal omvatten : een st&al van • ':£r bouwstoffen noodig tôt het optrek-3 van een gebouw ; arbeidsvoortbreng-■ Var> kundige stielgenooten ; bouwarti-ifn, Ei' zullen voordracshten worden in-Fût waarop over de bouwstoffen z&l Men gehandeld. Zoo zal er worden ge-|°.en over de verschillende soorten fkîi met ^unne m&nier von ligging; de P"«t van c'e verschillende soorten mar-!'> «8 ondersch«idene »oorten belgischon necn) kalk, plaaster en ciment; d# to»-ru,van de varschillend® ruwe hardstes-r or er> na hunne bewerking ; de soor-| mortel - de fabrikatie van de soorten fPMinen; vloeren en gleiwerk; enz. r aJs raan ziet, lieeft hat onderkomiteit tiar. da tk&Qrio met I praktijk in een aangenaain geheel weten te ver&enigen. Er zal «en oproep worden gedaan aan do verschiliende beoefenaars van het bouw-vak, om de onderdeelen te maken van een gebouw, zooals voor de metsers : luchtaf-snijders met gemetselde vuilputten enz. ; voor de plafoneerders : lijsten, frisen, ko-lomœen, kapteelau oa konsolen in plaaster; voor de ateenkappers: konsolen en kapteelen ia duurzamen steea; voor de cimentbewerkers : vuilnisputten met lucht-alsinijders in ciment en ijzer, enz. ; voor d& houtbewerkers en trapmakers : dubbe-le en enkele deuren, kozijnen, guillotines, paneelen, storren, deelen van trappen. En zoo breidt het programma zich ver-der maar altijd uit, zooals deae nijverheid zelf uitgebreid ia. De kundige vakmannen vraarr.it het onderkomiteit bestaat laten toe ons voor een zeker suooes uit te spreken voor den «stand» der bouwnijverheid in onze Ten-toonatelling.i—iaaai—'■mil m i aB88gg^m^.-iyyM«gmMWHii«MiigiBecECT Aan wie de schuld? Het Volk kondigt een artikel af onder fcitel : Bemoeit God zich met den oorlog? Het blad antwoordt kortaf : neen ! en dit in de volgende regelen : Wie draagt derhalve de schuld van den oorlog? Godî Neen! God _wil geen oorlog, maar vrede. De sohuld is dus niet aan God, doeh aan da plichtigen onder de menschen. » * * — God laat nochtans den oorlog toe? zult ge zeggen. — Gewis ! God heeft de menschen vrij geschapen en Hij grijpt maar zelden in hunne vrijheid in. De vrijheid is het hoogste goed van den mensoh, eene bron van onsohatbare veir-diensten indien er een goed gebruik van gemaakt wordt. — Zou Hij thans in hunne vrijheid moeten ingrijpen, met den oorlog te baletten- Geen twijfel dat Hij zou kunnen. Hij is immers meester van het heelal, dus ook van den menschelijken wil. Dus God draagt de schuld niet van den oorlog, hij wil eerder vrede. Wij nemen dât voor den oogenblik aan. M'aar wij hebben ook geleerd dât God almachtig is en dat hij dus den oorlog niet alleen k&n doen eindigen, maar zelfs kon beletten dat hij ooit uitbrak.- Het Volk ontkent dit niet, hij kan dat overigens niet. Het blad geeft daarenboven do reden op, waarom het God niet belieft den vredo te herstellen of te bewaren. Hij heeft de menschen vrij geschapen en in die vrijheid is het hoogste goed, wel te verstaan, zegt Het Volk, als men er een goed gebruik van maakt. Y/eeral aangenomen ! Maar als men nu van de vrijheid een sleoht gebruik maakt, dan dost net omge-keerde zich voor en de vrijheid wordt het hoogst0 kwaad. Moet God dat ook toelaten? Zoo ja, waar gaan wij met die schoone theorie naartoe? Wij roemen ons in België op eene hooge vrijheid en • wij willen erkennen dat zulks waar is, altha-ns in betrekkelijk vele zaken. Maar hebben wij trots de vrijheid die wij genieten geene polioie, gendarmen, reeh-ters, tribunalen en gevangenhuizen om die-genen te straffen die van de hun toegestane vrijheid misbruik maken, 't zij om te laste-ren, te iîtelen, te moorden, enz. ? Doet de Staat, ook — sedert meer dan dertig jaren — de katholieke Staat, juist hetzelfde niet, iets waar in hij overigens overeenstemt met al de beschaafde naties en Staten van de beschaafde wereld, tôt welke opinie zij ook behooren? Waarom moet God wreeder zijn dan de menschen, die er verre af zijn van allen lammeren te zijn, die noch algoed, noch al-wijs, noch almachtig zijn? En toch toonen zij zich redelijker dan God zelve, die de menschen toelaat elkan-der te vermoorden. **» Die absolute vrijheidstheorie is ons dun-kens krankzinnig en veeleer godslasterend in den mond van een rechtzinnig geloovige. De vrijheid is overigens zoo goed als een sociale leugen. Niemand is vrij op aarde. De werklieden zijn het niet, zij zijn loon-slaven van hunne kapitalistische meesters. De kleine burgers zijn niet vrij, zij han-gen af van hunne kalanten. De huurders zijn niet vrij, zij hangen af van hunne huismeesters. De afzonderlijke kapitalisten zijn niet vrij, zij hangen af van de wereldmarkt en van de concurrence. De boeren-pachters zijn niet vrij, zij hangen af van hunne grondeigenaars. Da kunstenaar* zijn niet vrij, zij hangen »f van de kla*se i .ar wie zij werk«n en van d«n smaak van hunnen tijd. Wij zouden daar verder kunnen over uit-vreidcn, doch wij meenen dat de economi-sche onvrijheid een onverbiddelijke stelregel is in eene kapitalistische maatschappij als deze waarin wij leven. X- .Ha .als «r sas grainti.e sriihejd.bghouden. blijft of veroverd wordt, dan is het sleohts door de vereeniging, maar dan is het slechte een gezamenlijke of kollektieve vrijheid, waarvoor zij die ze genieten, afstand moeten doen van een deel hunner persoon-lijke vrijheid, om mede te werken met de meerderheid hunner medeleden. Ziedaar waarom d « absolute vrijheid een volkomen droombieélM, om niet te zeggen een onzin is. Overigens, de woorricn volstrekte vrijheid en samenleving, alsook ondorwerping van de minderheid aan de meerderheid, sluiten deze anarchistische opvatting volstrekt uit. En God zal toch, tiopen wij, geon anar-chist zijn. * Dringen wij dieper en nog duidelijker in het vraagstuk door. Moeder en vader, «ne samenleving in 't klein, de schoonste gemeenschap die wij kennen, hebben hunne kinderen lief, of moesten hen toch zedçïijk verplicht liefheb-ben, en de meerderbeUl doet zulks. De ouders, naar wij geleerd en hooren prediken hebben, veïVullen hier op aarde de plaats van God. Het is waar dat z$ hunne kindoren ook eeno zekere, soms de hoogst mogelijke vrijheid toekennen en met plezier. Maar dit belet niet, dat zij hunne kinderen straffen als zijm isbruik maken van hunne vrijheid en-,des-te strenger zijn, naar-mate de kinderen méer van het ware pad afgedwaald zijn. En Het Y olk komt «Mis voor de voeten te werpen: God heeft niet voor plicht de menr schelijke vrijheid te dwarsboomen. Dem sott-den de menschen niet meer vry zyn. Dat God de wernige vrijheid waarover da meerderheid der menschen nog beschikt niet wil diwarsbooruen, à la bonne heure ! Maar den oorlog mogen aan g aan in ver-schillende landen is toch wel_ een miabruik der vrijheid en zelîs geene kleine welke niet verdient over 't hooftjl gézien te worden. En dat is ons dunK-Tis de waarbeid voor al de natiën der vrerejd Dat de christelijke .princiepsn van reoht-vaardigheid en lief de de internationale po-litiek niet meer beheeï'chen, dat is sauciet-jesr>raat.Zij hebben die beheerscht, naar hunne opvatting, en het ging er niet te beter om. Als de vlamingen in 1302 bij Kortri.ffe den Gulden Sporenslag loverden tegen Frank-rijk, Waren het Christene gilden die tegen 't Fransch koningdom en zijie riddfers vochten. Zulks bewijst dat God en het katholicisme hier niets in te zien hebben en dat het alleen de s+offelijka belangen zijn die .de oor-logen en beroarten in de wereld beheerschen en overheerschem. En Het Volk zou wel doen zijnen God een schoonere roi te spelen te geven en hem tôt betare doeleinden te bezigen. Zooniet vreezen wij erg voor zljne rleie-zaligheid. F. H. Armesi vses 0©©st Sint-Truiden, 28 Maart. Geachte partijgenooten, ik heb tôt treuri-gen plicht U allen zonder iemand uit te zonderen, het godvruchtig afsterven mede t-3 deelen, zoo onlangs overgekomen, van den Z. E. heer Jozef Van den Hove, deken te Vlijtingen, en doorluchtig kind van de heilige stad, waaruit ik de eer heb U allen trt schrijven. De E. H. was een rechtstreeks nazaat van een voorzaat, die, thans zoowat een halve eeuw geleden, zijn levenswortelen, tôt zijn vez&lwortels, haarwortels en wortel-haartjes toe, dus ook zijn spilwortel, had geslagen in den gezegenden bodem van de berosmde bankzaak Langrand-Dumonceau. Men weet dat deze geldelijke onderneming op onwrikbaar vroom katholieken grond stond en de paus van Rome zelf, in hoogst eigen persoon, den zegen met Sint Petrus' zegel had geschonken aan al haar onderne-mingen. Zoo dan gebeurde het dat al de schapen van den roomschen herder, in scha-ren en kudden onafzienbaar kwamen toe-geschoten, juichend en om strijd, om het eerst glad te kunnen geschoren worden. Scheerders verschenen dan ook bij legioe-nen en dit was noodig voor de rust van de schapen. Doch de hoofdduivelen Lucifer, Satan, Asmodeus, Beelzebiith en al de an-deren, die in den Statenbijbel staan ver-meld, waakten aan het hoofd van hun dui-velenmenigte en zaaiden grijplust en scharrewegwoede in de vrome drommen, zoodat de scheerders voor de geschorenen kwamen te staan als wezens van baatzuch-tigheid en afzetterij Zoowel als al de scheerders, had ook de voorzaat van den Z. E. afgestorven deken. thans bij den Heere God, esn aanval van booze schapen te door-staan, doch hij kwam, tôt grooto vreugde van de heilige stad, waaruit ik schrijf, hael-huids uit de folteringen. Geen mensch kan bewijzen dat hij schacherde met de wol van de we-eren of van de hamels, van de ooien of van de lammeren. Hij legde, zonder zonde, zooals het ook zijn nazaat heeft gedaan, zijn hoofd neer. Zijn ziel, subtiel en onlijdelîjk, is heel beslist reeds jaren, tronende in het licht van de heilige Drievuldigheid, en me-dezingende in de negen koren van de zalige geesten, bij serafijnen en cherubijnen. Want 's dekens voorzaat verloor niet alleen niets van eigen have, zijn verniogen . JSŒoeid^.Ma» /AQâU bii ..filteua de. hopj?= ■ ». / ' vrucbten aangroeit, die onmogelijk ve: bruikt kan worden, omdat hij te groot ii Zijn nazaat behield zoowat honderd hek aren in Haspegouw, de vruchtbaarsl streek van het land, waar voor de eigi naars, die, zooals de heer dek&n van. Vii tingen, geen tijd hebben om zelf te akkerei taart en suikerbrood gebakken van d© bb( men vallen. Die mooie brok, het vijfde de> van een onzer gewone dorpen, bleek den / E. heer ruim genoeg. Hij maakte z© nit groot-er en dacht er zelfs niet aan zijn rij uit ts breiden. Hij gaf hoopen gelds we aan zijn bisschop en aan ai de bedelene pastoors, die, uit de buurt of van heinc en verre, hem op rak vielen met de bedi lendo bede: Ik moet een kerk bouwen e I heb geen geld. Do Z. E. heer V. d. Hove leefde eenven dig en eenzaam als het past aan een ma voigens de sohriftuur, die zich gansch aa den dienst dea tempela heeft gewijd. H was, ik herhaal het maar, een man na,-den geest Gods, die opging in godsvrucl en gebed. Doch zekeren dag, — welke a gevaardigde was weer losgelaten uit « c plaats van onbegrijplijke pijnen, waar c duivelen en de verdoemden van God g< straft worden ? » — zekeren dag kreeg c heer deken een, bakoring met een booze h geving daarna. Hij moest een rentmeestf hebben. Thans werd aile milddadigheid g' wikt en gewogen. Vroeger altijd geld 1 kort, thans aanhoudend poen te voel. E rentmeester liet den schat grond gedijej Er werd aangranzend goed bijgekocht e ontzagelijke groot© boomgaaraen werde aangielegd. Bij verkiezingen werden gev geld de huurders bezooht en hun duidelij aan de geestvermogens' gebracht, dat s zich moesten hoeden voot- slechte kandid; ten en hun stem gebruiken tôt voorde-van God' en van Kerk. Zoo sprak de ren nueester. Wie niet kon plooien werd gebroken. Ef vriend van mij, een trouw partijgenoot, d: hier in de woestijn leeft en toch de oa^ blijft bewonen, waar gedijend zaad ka aaaien, verloor nog, v66r een paar jarei drie hectaren pachtgrond, eigendom va den Z. E. heer Van den Hove. Hij w; meteen, door zijn vrouw, wel vrij nau v&rwant méfc den geestêlijke van Vlijtingei Zoo had deze vroioe man meer zcer g' ringe familie, die, jarenlang, hot denkbeel heeft bebroeid dat"toch weleens de dag ki men zou, waarop zij haar deeltje van de grooten boterham zou krijgen en dan i welstand zou kunnen werken. Ailes in don wind ! De uiterst© wilsb schikking van den heer doken is geweesi zijn heel naaste bloedverwanten de kleinsi helft en zijn trouw vriend, den heer pa toor van Roosmeer, zestig mooie hectares Dit was goed ook en zaï worden goedg keurd door al wie weet dat de Eerwaarc van Rosmeer, nagenoeg de eenige mens< in de wereld was, die met den deken i hoogste gevoelsgenaeenschap verke©rd' waarvan kan getuigen het feit dat ze bijr elken dag samen kaart speelden. Wie kan nu iets hebben t&gen dergelijl zeker door den H. Geest ingegevan uite ste wilsbeschikking 1 Niemand dan ex socialist. Doch elkeen zal met mij moete aannemen dat er wat moois in den lanc zou gebeuren als de socialisten moeste komen te beschikken ov&r al de go e der* van pastoors en andere stervelingen, d meer dan honderd hectaren Haspegom schen of gelijkwaardigen grond bezitte: Want zia, de vrijheid is het leven ! De 1 H. van Roosmeer heeft reeds een ruim de van zijn milde bezetting, misschien W ailes, openbaar verkocht en omgezet : klinkende munt. Ik ben overtuigd dat c bisschop dieu man in hooge achting 7-houden en hij spoedig den rang en, de waa: digheid van deken zal bekomen. De Kei is één. Zoo leert ons da katechismus. Eet treffend voorbseld van den heer he der van Rosmeer is onbetwistbaar stic' tend. Zoo'n handeling noemt .men in fransch : « liquider », vloeibaar maken. I wat vloeibaar is kan vloeien en vloeit g makkelijk. Ook de Z. E. heer deken van Vlijtingf « een waardig Idnd van de mij duldens heilige stad. God geve hem dsn Hemel < de eeuwige rust. STEVEN BOERSEN. ktficMiag es Bsfirbcsd 1er VierkerswoniRg? De belpische hoogere Gezondheidsrasd, die onlai: tangesteld werd door het ministerie van binnenlandsc zaken, komt zijn hem opgeleçd verslag in te dien over « de inrichting, htt ondérhoud en de bewoonba; heid der werkerswoningen i in België. Herinneren wij ter ■ loops dat deze Raad samenj steld js uit de zeer bevoe«de heçren Beco, Dsvat Hachez, Hcllemans, Putseys, Rubot en Velghe, die verschillende steden wonen. Wij kunnen beginnen met te zeggen dat het vers! zeer volledig opgemaakt is, dank aan een overvloed v allerhande documenten, en dat het eerst en voo Vïststelt hoe ontindig veel er gedurende de veer jaren gedaan is om de belgische werkerswoningen verbeteren en betere werkerswoningen te bouwen. Deze pogingen, gaat het verslag dan voort, zijn in eerste plaats toe te schrijven aan de betere technisc en gezor.dheidskundige opleidingen die gegeven we aan de belgische bouwkundigen in het aigemeen t wijl het in de tweede plaats gekend is dat de belg'sc openbare machten op dit gebied ook veel gedaanihi ben. Ongelukkiglijk moet er ook vastgesteld worden ( er groote leemten gelaten zijn in vast aile reglsmew volgrejft gcw)*. bcoViUiesn bsvAti :- yoor wat aangaat d« bouwitundige inrichting éter wo« j. ningen noch het gezor.dhtidskundig oadsrhoud der-zeltde. ' „ ^oor wat aangaat de rroegtr gsbouwde werkerewo-ningen kan de Raad verklaren dat de Toorgeschr«ve< reglemesten op «ene bijna voldoende wijzt gevolgc 1" zijn, zoodat men hi«r en daar op bevredigende uitsla-lj gen kan wijzen, alhoawel de sangestelde commisaie» >- hier en daar op groote moeilijkheden ïtuitten en yeal ;1 onwil ontmoetten. Vaak zijn het d« gemeentebesturen zelf die aisrzelen on een huis oabewoonbaar te verkkren, maar wij v moeten toeceven dat zoo een maatregel zeer dikwijls al te doortaitend is, wijl het de eigenaar alleen ia die er 8 het slachtofler van is. s Het ia dus duidelijk geblcken dat algemee«e, wet- 9 telijke voorschriftea die ia d# eerste plaat» de gemeen-> tebesturen, in de tweede plants de rechtera zouden n wapenea, opdat zij niet meer zoudeij te aarcrien heb-, ben daar w aar de reglem«rten nictop de letter gevolgd worden. Het is om deze «n veel andere redeneo d«t de R«*<1 zich ingespanr.en heeft om d» zaak in haar geheel T! grondig en breed te ondaraoeloen en een voorontwerp lj van wèt op te maken, die aile Toorsehritten en regle-<r menten bevat voor wat eaogaat het bouwen, inrichtea itv en onderhouden van werkerawaningen, of rij eigeodom f- zijn van bijzondereu of jnaatscheppij«i. of zij toebt-ie hooreu aan openbare betturen of niet. Bij dat ailes komt er nog Één voorstel tôt het stlshten ' van een « laDdeîijke maatschappij voor het bouwen van geschikte en goedkoope werkerswoningen • die ■6 namuriijk het voorbeeld zou geven aan de andere», Als wij, om te sluiten, er nog «an toevoegen dat het 'r voorontwerp van wet niet minder dan zcMien ortlkels 3- bevat, zal men verstaan dat de Raad een voîledîg werk ,e geleverd heeft en dat men er veel goed mag van Vtr-(6 wachten — zoodra de tîjden beter geworden £l}n. l. ______ Rond den Oorlog li «DGs*l@^sinvaIM9R Kort geleden wekte het op de atstie te MtUhousm h» den Elzas, zoo vomeemt de « Vorwêrti », algemeeat ® verbazing, dat twee éénarmigen aan de controol ai* e conducteurs aan het werk waren gazet. Een door eèn le verkeers-toezichter urtgedscht tœstel vervengt de ont-n brekende hand, die noodig i» om de kniptaii^ te h«n-! teeren. Dit toestel vervsn$t de ontbrekcnde Land, die q noodig is om de tr.iptang ta haiitearen. Dit texartei t „ wordt in plaats van met de hand door de kracht van den voet in beweging gebracht. Ooî' rm dnhbele knaitjeo door te breken en om coo-pons uit boekjes te tcheurec, waarvoor aftdera steUit» twee handen noodig zijn, heeft de eananoifte conduc-d teur aan zijn voet Jiog een bijïondere inrichting. Er i* )- een uit twee platen bestaande klemmachien aan ver-n bonden, waarin de kaartjes en couponbotkjes door een n druk met den voet worden vaatgehouden. Tegelijkertijd komt ook de tang ïn beweging, zoodat de coupon» uit-gescheurd en geknîpt weer uit het toestel genomen ^ kurmen worden. & De toepassing va« dit aile» is voorioopîg nog een1 proefivmmg, die Bien ectoter reeds als geîakt kan be> 3" . echouwen. Daar deze inrichting spoedig in het geheelo '• rijk in gebruik zal worden genomen, kan men opdeze ^ wijze vele spoorwegatnbtenaren, die in den oorlog een te arm of een hand verloren hebben, weer aan het werlc h zetten. n De VorieOrtt wijat op den grooten voontitgang in 3, Tergelijking met den tijd na 1870, toen œvaiiden zich a als orçeldrsaiers en venters door de wereld moesten slaan. Belangrijk it rn verband hiermede ean lezing, die e dezer dagen door een man van het vak in Berîijn gehouden werd en waarin man een overzicht kreeg ctver I de zorg voor invaliden in vroeger tijden. De groote n fout, zoo heet het daarin, die men vroegar met de beste II bedoeling heeft gemaakt, was het medelijden en 4c le -w-erkeloosheid, wearmede men de invalieden tegemoet ,n kwam, die bij hen zelf een ontzenuwend gevoel van gît ongelukkig zijn wekte en hun de laatste rest van hun [e zeltvertrouwen ontnam. r- Mu heeft men ingezîen, dat men da wilskraeht «n het' j, verantwoordelijkhddigevoel van mvalîden moet «loi te stalen, waardoor zij weer zelfvertrouwen en het ver-mogen om voor zich zelf te zorgen terug te krijgen.-', Vroeger heeft men gezien, dat menschen met een goed sl hoofd, huisvaders, die volkomen gezood waren met 11 bedelaars op de fltrset geworpen en bespot werden. le Zonder eenig middel om op can behooriijke wijze In 1.1 hun ondérhoud te voorzien. Zoo !» het dnizenden van ». jaren gewee»t. De Grieken ep Romeinan hadden ten .]j- mir.ste respect voor hun invalide soldaten. In Athene werden zij eervol op staat*ko«ten in hat L,_ Prytaneuw onderhouden. Alexander de Groote zond nu den Indischen veldtocht de invalidan met eerege-schenken naar huii. ■ T, De Romeinen richtten zelf» reeds hospitalen in voor gewonde soldaten en utichtten voor de invaliden bljzon-s~ dere militaire kolonies. Constantijn ricbfte in Byzan-tium een bijzonder hospitaal voor hen op. Keizer Ale-U ïius Comenius bouwde een bijzondere stndswijk voor îe verminkten en invaliden en in j3o werd in Constantino-!Q pel zelfs het eerste tehuis voor verminkten gesticht. Dit ailes echter ping weer verloren. De middeleeu-wen kenden geen etaatsondersteuning voor invalida 5 «oldaten. Slechti eenige welwillende leenheerer brach-ttnhun invaliden in kloosters onder dak en de ridder-orden bouwden lmipitalen voor hun verminkte orde-broeders.Toen het lanâcVneehtenstelnel zich uitbreidde, wer-den verminkte huurlingen eenvoudig uit het leger ont-" «lagen en rnaakten zi) als bedelaars en roover» de gS landwegen onvailig. ne In Prtiisen kregen de invaliden in den beginne de geen nadedaalder. Frederik de Groote bouwde een invali-lr. denhuis en onder Frederik Wilhelm den Tweede werd ean hun eischeri een wettelijk karakter gegeven. Hoe ge-!e„ brekkig echter de zorg voor invaliden nog lang bleef, 'x> bewijzen de hevige teletirstellingen, die de verminkteil in uit den oorlog van 1870 ondervonden hebben. Het juiste inzicht bracht de geneeskundige weten-*g schap en in het bijzonder de practijk derorthopedisten, an Toen professor Biesalski acht jaar geleden met hulp ral van de regeering een «tstistiek opstelde over de ver-tig minktenin Duitschland, werd de aandecht van het al-te gemeen op den heerschendon nood gevettigd en kreeg men een heel nieuw systeam van zorg voor da ongeluk-de ;.igen. De orthopaedie ontwikkçlde xich tôt een bijzon-he dere wetenschap. De vakvereeniçingen en de verzeke-. rd ringsoverheden hielden zich bijzonder bezig met de :r- «ociale ziideri van niet aangeboren verminkingen. De 'ie ertsenijkunde verrichtte wonderen in hat overplanten b- van spieren. Men vestigda «teeds meer de aandacht op de lichamclijke beweeingen, de genezende kracht van lat arbeid werd steed» meer ingazieiî. De opvoading tôt en bruikbaarheid werd de kero van de zorg voçr vtr-m roinkjaa. J

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.