Het verdrag van Versailles

Het verdrag van Versailles

Redactie 's Profilbild
Redactie 11 November 2016 752

Vertegenwoordigers van 32 landen zakten in januari 1919 af naar Parijs om de naoorlogse wereldkaart te hertekenen en te bespreken wat moest gebeuren met de verliezers van de oorlog. Elk land schoof aan tafel met zijn eigen agenda. België en Servië hoopten op herstelbetalingen, Poolse en Ierse nationalisten zochten erkenning voor hun land, Duitse en andere kolonies roken een kans op zelfbestuur. Uiteindelijk waren het vooral de visies van de ‘Grote Drie’ die de conferentie domineerden. Dat de Amerikaanse president Wilson, de Britse eerste ministers Lloyd George en de Franse premier Georges Clemenceau sterk van visie verschilden, maakte de onderhandelingen geen wandelingetje over de Champs-Élysées.
Frankrijk ijverde voor een gemuilkorfd Duitsland dat zware herstelbetalingen moest betalen, Groot-Brittannië zocht een handelspartner en hoopte dus net op een weerbaar Duitsland. Wilson had een prestigieus veertienpuntenplan klaar dat het zelfbeschikkingsrecht voor volkeren en de oprichting van een Volkenbond centraal plaatste. Ondanks heel wat spanningen en de extra druk van de pers - zo’n 700 journalisten streken in Parijs neer - bereikten de drie uiteindelijk een compromis. Duitsland moest haar leger afbouwen, grote stukken gebied inleveren en zware herstelbetalingen uitvoeren. Er kwam een Volkenbond waar Duitsland geen deel van zou uitmaken. De Duitse regering probeerde nog weerwerk te bieden maar de geallieerden bleken onwrikbaar.
 

Het Verdrag van Versailles wordt ondertekend in de Spiegelzaal, 28 juni 1919.
 
Exact vijf jaar na de moord op Frans Ferdinand stroomde de Spiegelzaal van Versailles vol met honderden hoogwaardigheidsbekleders. Twee tamelijk onbekende ministers uit een pas gevormde Duitse regering -  de vorige viel over het verdrag - schoven met tegenzin aan om de vredesbepalingen te ondertekenen. Hoewel de soep de volgende jaren niet zo heet gegeten zou worden als het verdrag stipuleerde, haatten de Duitsers het Diktat van Versailles. Daar wist Adolf Hitler in de jaren dertig gretig op in te spelen door zijn nazipartij als alternatief voor te stellen.