le J aargangr. sr— T" _ WOENSDAO 29 MAÂRl? 1910. IVo, 160. si ABPNNJEMJ1WTEJÎ. Pei 8 maanden toor Holiançt 18.50 franco pet posfc Loskç summers: voor Holland o cent foor Buitenland 7'/s cent PepHaag.Prinsegra«hfc 69, ïeief. Red.1 Aam. 7453. BELGISCH DAGBLAD » Bestuurders : Dr. TERWAGNE — CH. HERBIET. < Hoofdredacteur : L. DU CASTILLON. ADYEEffENTIENî Van 1—5 regela f 1.50: elkt regel meer J 0.30; Réclame» 1—5 regels f 2.50: elke regel meer f 0.50. London : Dixou House Lloyda AVPTIHA "R. n DE SCHEURING IN DE DUITSCHE SOCIAAL-DEMOCRATISCHE PARTIJ. Van soeialistische z ij d e : Eindelijk ! Do scheuring in den schoot der so-ciaal-'dgmokratische partij iu Duitschland is een voltrokken feit. Deze gebeurtenis heeft zich afgespeeld naar aanleiding van do tusselienkomsi van Haase bij de be-spreking der oôrlogsbegrooting en in-zondcrheid door zijne verklaring : ,,Er zullen noch overwinnaars noch over-wonnenen in dezen oorlog zijn. Wij kunnen onze vijanden evenmin doen knielen, als zij Duitscliland op zijn kmeën kunnen krijgen. Europa wordt geétuurd in de riehting van de uiterste verarming en van een bankroet. Waar-too dienl een voortzetting- van den oorlog ?" Deze veropenbaring heeft in den Rijks-dag een orkaan ontketend. De socialis-tische meerderheid gaf Iueht aan haro verontwaardiging (??) door tumult en kreten en tal van hen, witarbij Seheide-mann, David en Heine, verlieten hunne plaats en omringden Haase om zijne pouding in de scherpste bewoordingen te laken. Naar aanleiding van deze tooneelen , heeft de Sociaal-Democratische' fractie van den Rîjksdag eene biizondere ver-gadering belegd om eene beslissing te nemen over het optreden van Haase. Hier nogmaals is het stormachtig toe-gega.an.Door de meerderheid werd eene dag-orde gestemd-, - waardoor de houding van Haase gehouden wordt als in strijd met 3e discipline van de partij en als on-trouw gebrandmerkt en waarin elkc par-tijgemeenschap met hem in deze aange-legenheid van de hand gewezen wordt. Haase met nog vijftien andere leden ivaarbij Bernstein, Ledebour hebben on-niddellijk de partij verlaten en hebben jene afzonderlijke groep gesticht. De oorzaken der botsing, gevolgd van >JHll!slUg, HgfcU gBWU VêtU. 3p het eerste zicht waar te nemen is în deze liistorische gebeurtenis in_ den îclioot der Duitsche sociaal-demokratische partij kon niet uitblijven. Reeds vroeger is door enkele leiders der meerderheid, vooral door Legiën een poging gedaan om de minderheid bui-ten de partij te zetten; doch het liisto-rioch moment scheen toen nog niet aan-gebroken.De oorzaak van dit .confliet ligt be-sloten in het verschil van opvatting, in den tendenz-strijd in den schoot dezer partij: de eene — de meerderheid — hebben zich gesehaard langs de - zijde der Duitsche imperialisten en zien in de uilzetting van het Keizerrijk ook wel eene opvoering en verbetering van den economischen toestand der arbeidersklas-se; terwijl de andere scherp staan tcgen-over aile imperialistische politiek en bij oorlog dan hun steun aan eene burger-regeering, verleepen, wanneer het be-paald een verdedigingsoorlog geldt. Wat te betreuren is, is wel dat deze gebeurtenis zoolang is uitgebleven,-waardoor (1-e Duitsche natie, vooral de arbei-dersklasse, tôt nu toe in den waan ver-keerd heeft, dat de eenheid een en on-verdeelbaar en de zegepraal voor Duitschland onbetwistbaar was. Het feit is voor de Sociaal-Demokra -ten, die aan de overzijde staan Van ce barricade, zeker verheugend en zij on-derschatten geenszins de gevolgen, vooral voor dé arbeidersklasse, welke aan deze gebeurteniis verbonden zijn.' Maar ons nu zoo maar onaniddellijk vragen of wij bereid zijn ons te ver-zoenen met Haase, Bernstein, Ledebour, Liebknecht en consoorten; tôt daar zijn wij nog niet! Tôt nu toe hebben zij zich bepaald bij woorden; zoodra zij nu de konsekwentie zooverre drijvendeze woor-dSeji om te zetten in daden en dat ziji claadwerkelijk zullen toonen dat het op-recht gemeend is en zij vast besloten zijn ons. te helpen in de vrijmaking van het Noordergedeeltp van Frankrijk en ons België, dan zal het uur aangebroken zijn om hunne verzoenendg bâîjd. ifi._a«aj.vaarr ûen tegen al wat in den wég staat voor de ontvoogiding van het proletariaat, in de eerste plaats het Pruisisch jmiliftarisme en het Duitsch impérialisme! , DE. TOESTAND De Fransche senator Humbert, 'dezellde die pas voor den oorlog een réquisitoire uitsprak over de ontreddering van het Fransch leger en over het gebrek aati allerlei. geschut en vliegtuigen, klaagt in zijn blad Ive Journal over de verarming aan menschenreserves in 1: rankrijk. Hij' kritiseert het onder de wapenen roepen der klassen van 1888 en 1917. hoewel die klassen ook bij den vij'and onder de wapenen staan. De Fransche senator heeft duizcndmaal pel.ij.k, wanneer hij de geallieerden _ van Frankrijk bezweert den te zwaren militai-ren 1 ast van Frankrijk te verzachten. De geschiedenis zal immers aanstippen, dat het Fransche leger in dezen oorlog de hoofdrol zal hebben vervuld. Laat ons hopen dat de Parijsche con-ferenlie afdoende maatrégelen zal nemen. Het is nu een beetje rustiger geworden, hoewel de artilleriegevechten aanhouden op het front Douaumont-Vaux en in Woë-vre, tusschen Moulainville en Châtillon. Rond Yper behaalden de Engelschen een succès. Het offensief der Russen verlicht reeds ietwat de Franschen. Het bewij's daarvan zien wij in het vertrek van landstorm uit België naar het Oostelijk front, wat de-sertie onder de Duitschers voor gevolg heeft. De Russen vallen overal aSïi, omdat zij hoogere stellingen willen hezetten, voor-aleer de dobi invalt. Aan de Dwina zijn de gêveohten heftig met afwisselend krijgsgeluk. Om het bruggenhoofd van Gôrz wordt met dezelfde winsten eni verliezen gevoch-ten.Aân de Grieksche grens toonen de Bul-garen activiteit. Zij sparen de Grieksche bevolking niet meer, wat grooto ontroe-ring te Athene verwekt. Venizelos ver-wacht binnenkort een aanval der Bul-areng tegen Griekenland. Tusschen Roemenië en Bulgarijlo is de spanning toegenomen, daar het 5e Boe-meensche legerkorps naar de Dobrocdsja is \ ertrokken. Langs de Zwarte Zee drijven de Russen steeds de Turken terug. Be Russen zijn thans over de BaJtatchi *getrokken. In de andere gewesten wordt de. opmarsch ook voortgezet. Het wedérvaraen van een Hoollander in Duitschland. (Van ûazcn bijzonderen codiespondeni,)'. De oom van eenen te Rotterdam wonenden Ëollander was schielijk te S.... in Duitschland gestorveD, waar hij vijf en dertig jaar W'edîZaain geweest was en een groot spaar-Potje bad bijeen gekregen. Voor het veieUepén der erfenis werd de bedoelde Hollander naar Duitschland geroepen. Voorzien van een zeer gedetailleerd pas, begaf hij zich op reis, en kwam, na veel oponthoud en lastige onder-zoeken, te S.,.aan. Toen hij uit den trein stapte, werd hij door vier gendarmen opgevangen en naar een klein kantoor gebracht, waar de militaire overheid overging tôt een nauwkeurig onder-zoek der papieien en tôt eene eindelooze ondervraging naar het doel zijner reis. Hij bemerkte, dat men hein talrijke stiikvragen stelde en hij moest goed op zijne antwoorden letten om zelfs onwillekeurig geene onjuiste verklaringen te geven. Een uur was reeds verstreken, toen twee andere gendarmen drie heeren binnenbrachteiu die den Hollander werden voorgesteld als zijnde : de notaris en twee getuigen. In het kleine kantoor bevonden zich dus zes gendarmen, twee hoofdofficieren, de notaris met zijne twee getuigen en de Hollander. De notaris ging over tôt het lezen van het testament van den afgestorveh oom en daar de Hollander de eenige erfgenaam was, werd hem, na voltrekking der noodige for-* maliteiten en het onderteekenen derstukken, de erfenis in Duitsche bankbiljetten uitbe-taald. De meubelen zouden wel nâ den oorlog overhandigd wordën. De vier gendarmen verzochten de eifge-naam mede te gaan en brachten hem naar den trein, die stoomend stond te wachten om naar A'ederland te vertrekken. De Hollander heeft dus geen bezoek kunnen brengen noch aan het graf van zijnen oom noch aan de stad en het huis waar de over-ledene woonde. HeeL het zaakje is in de station geregeld. ' Het onderzoek, eindigde de Hollander, dat ik door de militaire overheid ondergaan heb, heelt veel langer geduurd dan het voltrekken der formaliteiten van de erfenis. Al de per-sonen die ik op 't kantoor gezien heb, droegen sporen van ontbe jring en lijden. m mi i mi i ■■iiiwiiiwi il i m ■ 11 n mrr.m,vj ir—iihuiihi Hr'rmmîgigaa Zelfmoord eener soldatenvrouw. Van onzcn correspondent van de Oostgrens. Een verschrikkelijk staaltje werd ons dezer dagen verteld. Een tiambestuurder uit de buurt van Essen was bij zijne ouders hier in Holland en wist te vertellen dat het voedings-vraagstuk in die streek zeer erg was. Een droevig staaltje vertelde de man, eene vrouw met 7 kinderen had verscheiden keeren achtereenvolgen3 naar de voedingsuitdeeling geweest doch door het groote gedrang met voortgeholpen, ten einde door den honger van haar en hare kinderen gedreven was zij naar het Ambt (stadhuis) geloopen om eten voor haar gezin de man was naar front èn o gruwel men had haar uitgelachen. Waanzinnig, wat te begrijpen is, is dat mensch wegge-vlucht, en een einde aan haar leven gemaakt. O die verhelfende Duitsche militaire cultuur de n-iweeëa zullen wat aan het licht breneen. Links en Redits. Zijn mond voorbij. De Tijd heeft in zijn nr. van 25 dezer de gastvrijheid verleend aan een stukje van een dominikaan pater Wijex-s. Die pater be-grijpt de neutraliteit ook al op een zeer zon-derlinge wijze. Hij hemelt Von Bissing op tegenover onze wettige Belgische regeering, die hij beschuldig Belgenland te hebben „leeggepompt". Leopold I is voor dien pater „een préfet anglais". Een met onaanzienlijk deei der reguliere en seculiere geestelijkheid van België is van meening dat de Entente op België's puinhoopen moet regeereû, liever dan in overleg met generaal-gouvernement de vroegere welvaart te doen herleven. v Die pater raaskalt nog over de heer-schende (!) Katliolieke koloniale partij (! !) en over kardinaal Slercier wiens deportatie naar Duitschland die pater natuurlijk vindt. Heeft de strenge vasten den dominikaan niet wat in de hersenen geraakt ? Wat er ook van zij pastoor Van Berkel van Winters-vvijk wreekt naar behooren ons land en den kardinaal. De Belgen moeten het dus niet doen. Zij zijn er den edelen pastoor dank-baar voor, Wij zeggen alleen aan pater Weijers zich eens te informeeren bij cla Belgische domini-kanen, zooals pater Rutten, die in Frankrijk moet zijn, — bij pater (Juevy, die in Duitschland, dank aan het va-ierlijk bestuur van Von Bissing, is opgeslot^n — en bij de Domi-aikanen van Leuven, die tijdçns den brand ildaar op de schandigste wijze door het Duitsche grauw werden mishandeld en uit-gekleed. Jammer dat Wijers er niet bij was. Misscbien keurt hij goed dat 50 Belgische priesters werden vermoord door dezelfde rak-kers die hij nu in De Tijd mag ophemelen. Wij bevelen hem ten zeerste aan den brief pan het Belgische episcopaat aan het Duitsche spiscopaat te lezen. Pfof. August Vermeylen. Onze confrater L'E c h o Belge be-spreekt in een uitvoerig aiiikel de ver-riaamsching der Brusselsche scholen. Op ilit aitikel zullen wij 1 thans niet ingaan. iWjf willen alleen /,ijne aandacht ves- \ugusfts qu'il s'appellent Borms ou vermeylen." Professor August Vermeylen, hooglee-i-aar aan de Universiteit van Brussel, moe-;en wij niet verdedigen, Zijne daden spre-ien daarvoor te luid. H'iJ toonde zich jen ' loyalen Belg, toen hij met zijne col-iega's prof. Dwelshauver, nochtans een-persoonlijken vriend, hielp uitsluiton-,'' toen aÀ het protest-Frairck tegen de pro-Duit-;<;he vervlaamsching der hoogeschool te Sent onderLeekende en verder aile gele-^cnheid te bâat nam om zgii loyalisme als Belg en als Ylaming te bewijzen. Binnen den prikkeldraad behoort daartoe reel kranigheid, als men ziet wat er met Paul Frédéric*! en Alfons Sevens, twee andere striidende flaminganten, is gebeurd. Borms is een landverrader, maar Vermeylen is een trouwe Belg. Wij zijn overtuigd dat L'Echo Belge zijn inisslag ruiterlijk zal herstellen. Judas. De Gazçt van Brussel, die ge-drukt wordt in de drukkeriji van de Duitsche Kommandantur te Brussel, valt Kardinaal Mercier aan. Het vereert den Kardinaal door het uitschot van de Vla-mingen te worden gelasterd. De Judas, die dit vuil werk verricht, is zek.ere Em. Van Bërgen, zoon van den koster van Iloogstraten, oud-leerling van het klein seminarie al daar, oud-orgelbespeler te Smt Nikolaas, vertaler bij: het B$lgisch itiinis-terie van Koloniën en thans in dienst van den vijand. Hij mag de hand reiken aan de fraas-kiljo'ns Paul Gerardy, Ray Nyst en de gebroeïïers Moressée> die ook hun land verraden hebben. „Verdun is gevallenl" In Vorwârts vertelt een Berlijner landsturmman over een militaire wande-ling in de Ardennen, langs de Ourthe. Een Duitsche spoorwegbeambte ontmoet-te de troep. Zijn gelaat straalde van vreugde en hij riep. van ver : ,,Verdun is gevallen !" Dit nieuws verwekte een kleinen opstand. Opgewonden stemmen,. vroegen hem of dit nieuws werkel 13k echt was, want bij geene andere was het ongeloof over den val van Verdun zoo groot als bij het troepje. Op denzelfden weg, verliaalt ue ^lana-sturmman, vernam men ook eens uit den mond van een kapitein dat een groote siag rond Verdun aan het woe-den was.. ,, Volgcns dien officier hadden de Franschen -150000 man verloreu en de ves-ting was op het punt te bezwijken. De kapitein beval een hoch ! op de kame-raden uit te brengen en te zingen : Deutschland, Deutschland liber ailes F' Dit gebeurde en het troepje marcheerde met opgeheven hoofd, omdat het met vreugde dacht aan een snellen terug-keer naar de keimat. De teleurstelling was echter groot over het nie t vallen van Verdun. Sedert dien gaat het spreek-woord „Verdun is gevallen" mee in het Duitsche leger om te beduiden dat men een ongeloovige Thomas îs. Ook in dit geval was Verdun het fort Douaumont wat sansch iets anders is. Een gevecht gedurende den nacht. De daverende grond. Niet ver van Dombasles doorliepen wij een mime en diep ingegraven loopgraaf. Rechts en links vertoonen zich andere ganderijen die daar beginnen of èr ein-digen.E11 t is in die kuilen van dien door-boorden grond dat er duizenden solda-4tu leven. Deze spreken stil §ai maken geen licht tenzij verder in dé ganderijeji die overdekt zijn. Voor 't oogenblik slapen zij, en uit dien grond waar zij ingedolven zijn, stijgen ontelbare ademen die zoo door-eenloopen dat zij allen tôt eene over-groote ademhaling — de ademhaling van dien grond zelven — samengesmol-ten worden. Een koude wind slaat eensklaps op ons aangezicht. Wij treden de gaanderij buitën. De dageraad op het bloedbad, Het se! mwspel heeft op mij grooten indruk gemaakt : ,,Een slagveld, zegt men, is eene woestijn." Dit kan gedurende den dag wel waar zijn, maar 's nachts is daar geen spraak van. Wanneer de slag gedurende den nacht geleverd wordt, ge-lijkt lict wel een dollen wardans te zijn. Wij moesten de hoogte van eenen hoogen heuvel bereiken. Wij gevoelden dat wij voor ons een uitgestrekt panorama hadden, maar wij konden die duis-ternis niet doorpeilen, die van tijd tôt tijd doà^r de vuurstralen der kanonnen werfl doorbroken. v Van uit de plaats waar wij ons bevonden,. sehèen de strijd wel een prach-tig vuurwerk te zijn: bengaalsch vunr, virarpijlen die in de hoogte uiteenspatten en. aïs lichtbundels naar beneden vielen, ruikers die vuurstralen uitbraakten enz... Maar. o isranw. dit heiïicaalàoji mur zicliteinder, zijn brandende dorpen — de klaarte van die vuurpijlen verlicht de menschen en duidt ze de doodelijke vallende obussen aan — en tusschen de vlammen van dien heerlijken ruiker, (J'warleu -in de lucht hoofden en ledema-ten die afgerukt en doorreten zijn. Wij zullen hier de dageraad afwachten. Een officier biedt ons de gastvrijheid aan, en leidt ons naar onze „kamer", een laag geholte dat diep in den grond ge-graven is. Het gedender der kanonnen doet ons inslapen. Van tijd tôt tijd echter komt een langgerekt gefluit... een scherpen wanklank brengen in dat eentonig ge-donder. Eene ,,marmite" valt alsdan op een honderd meter ongeveer in'onze nabi jheid. Het is de tienminuten ,,marmite", de stipt geregelde uurwerkbom, zou men bijna mogen zeggen. Veel schrik ver-oorzaakt zij ons niet; wij z;jn er _ immers aan gewoon en dan onze ,,veilige" kamer laat ons toe de bommen van* den vijand uit te dagen. Nog is de zon niet opgerezen en reeds zijn wij op ons vlak op den uitkijk. Het uitspansel, dik van zware on-weerswolken, is zoo zwart als inkt. Dostwaarts en als eenig teeken van den naderenden dag vertoont zich eene Vio-let-kleurige plek aan den horizont. Beneden, in verschillige riclitingen, ziet men branden en biiksemen. In de halve tinten van den rijzenden dag hebben die vuurpoelen niet meer de verblindende schoonheid van 's nachts, integendeel, zij vertoonen nu verlepte, rosachtige lichtbundels die er akeliger uitzien dan het helle vuunverk in de volslagen duisternis. Het daghet . » . Ginder, ver achter de Maas, klimt nu de ontzaglijke roode zonneschijf. Een on-zeker, geelachtig licht smelt als het wa-re Aveg over het onmetelijke landschap. De harde lijnen van de heuvelruggen, het fluweelachtig groene van bossclien en pleiuen vormen een met het vuile plein. De bijzonderheden der lijnen treden nu voor uit de schaduwe en teekenen zich scherper af. De branden verblelcen. Een stortvloed van sneeuwvlolcken overstroomt het gansclie panorama. Er zijn er van allen aard, zilvery/ittç vlokken, grijze vlokken, tôt zelfs zwarte vlokken en vlokken van eene helsche vuurtint door-trokken.Af en toe bemerkt men snel opflilcke-rende violetachtige vuursprankels die de vlokkengordijn uiteenscheuren. De kanonnen zijn aan het woord. De topograpliische lijnen van den strijd zijn niet langer meer aan het bloote oog ont-trokken.Wij zijn op den linker Maasoever. Aan onze rechterhand loopt deu stroom. Aan onzen blik wordt hij verborgen door de lieuvels der Marne en \ aclie-r au vaille. Ik zie zijne kronkelmgen door eene vér-verwijderde bres, voorbij het dorp Chattaucourt. Dat dorp ook staat in laaien gloed en de rook van dezen brand verbergt ons gedeeltcli.ik de Duit- WAARSCHDWING VOOR DE DESERTEURS. De lichiing voor 1915. Eenige Belgen, welke onder toepassîng vallen van het Koninklijk besluit-wet van 6 November 1915, zouden denken, dat zij nieO gehouden zijn zich te gedragen naar dez0 schikkingenalvorens officieel bericht ontvangea te hebben 't zij van de Legatie of Belgisch Consulaat. Wij vernemen uit goede bron, dat deze jonge lieden zich deerlijk bedriegen. Z\j zyn gehouden zich zonder verwijl op de Legatie o£ het dichtst bij gelegen Belgisch Consulaat aan te bieden. Naderhand zal geen enkel voorwendsel door de bevoegde overheid in aanmerking genomen worden. sc-he stelliEgeh, die zich in de verte aaa den gezichteinder uitstrekken. ^ ^Vestwaarts, in de diepte van het landschap, ont waar t men Montfaucon, blo huis van het Duitsche offensief en n,1i«en ^'enllrl ^èluÊÊiglijli " OToiiâ8 zware mortiers dat punt weten te vin? den en te raken. Mort Homme. De kéuvel van Mort Homme bevindt zich vlak voor ons en daar tegen rich- -ten de Duitschers met verbittering hun zwàa'r geschut. Rondom Mort Homme te Cumière, Bé-thincôurt, Malancourt, ziet men allerwe-ge den vuurregen neerkomen. Op dien met vuur doorploegden grond daar worstelen de onzen, daar staan zij pal tegenover het lijden en de dood. Hoeveel drainas, hoeveel mensChelijk wee komen voor op de uitge'strektheid van die eenige berookte kilometers, die mijn oog overzien kan ! Het is een degeiijke schutsmuur. Zullen zij er doorkomen ? Met stukken en brokken komen de be* richten toe die op deze vraag moeten -antwoorden. Zij zeggen ons dat in den loop van den nacht de Duitschers eene buitenge-wone poging gedaàn hebben, met echte massas soldaten, tegen de stelling van Mort Homme, maar de onzen hebben onvcrsaagd weerstand geboden en geven niets op. . Fn mochten de Duitschers er zelfs m gelukken hier ten langeleste door te komen, dan stooten zij twee of drie kilometers verder, weder tegen deri hinder-paal onzer tweede linie. De officieren, rondom mij, verklaren dat deze tweede linie niet te nemen is. Van uit onzen waarnemingspost zien wij maar moeilijk de vuurlinie. Maar de stellingen der tweede linie zijn hier vlak bij en kunnen zeer goed met het bloota oog waargenomen worden. Deze weerstandslijn gaat van het Hes-sewoud tôt aan het fort van la Marre. Van het woud tôt aan het fort ziet men eene gansche reeks heuvelbruggen die aangelegd zijn^ in den vormder boeg-sprieten van de sciiepen. Op deze boegsprieten, allen gestaald en ondermijnd zullen de Duitsche aan-I vallen te pletter loopen. Van uit onzen observatiepost zien die heuvels ' er zeer vreedzaflm uit, maar wie zal zeggen welke hoeveelheden vernie-lingstuigen, hoeveel honderdduizenden soldaten, kanonnen, mitrailleurs in hun schoot verholen zijn, in afwaehung van den veroveraar. Een zonder linge aanblik van gansch dit terrein, eene doffe helderheid als men het zoo zeggen mag, 00Pt ^ plein en lielling en ik vraag wat zulks beduidt ? Een netwerk wan prikkeldraad. Men legt mij uit dat het gansch een uitgestrekt netwerk is van versperrenden ijzerdraad, dien in aile richtingen en met verbazende verwiklcelingen het mo-gelijlc toekomend gevechtsterrein door- kruist. . . . Toen ik van mijn .waarnemmgsposî afstapte was ik bezield met volledig yei-trouwen, zou volledig als dat vanmijne militaire vrienden.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.