2e Jfaargraiiflf N ' ZONPA& 29 en MAANDAgT3Q OOTOBER 1910. No. 39 ABONNEMENTEN. Per 3 maanden yoor Nederlsnd I 2.50 franco per post. Losse nummers: Voor Is'ederland B cent voor Buitenland Tk cent. Den Haag, Prinsegracht 39 VAÏeffMYn "Rprl fin A >> *7 AQQ BELGISCH DAGBLAD Bestuurders: Dr. TERWAGNE — CH. HERBIET. * u « , « ' Hoofdredacîeur : L. du CASTILLON. BUREAUX OPEN VAN 9 TOT 12 URE EN VAN 2 TOT 4 URE. advertentien. Van 1—5 regels f 1.50: êlk« regel meer 1 0.80; Réclamé* 1—6 regels f 2.60; elke regel meer f 0.50. K London : Dixon House Llovds Avenue E C. J Parjjs : 7 Avenue d'Antin 7. AAN DE HELDEN. Tvvee jaren geleden eindigde de slag aan den Yserf . -^^sche vJoedgolf spatte uiteen tegen het bruggehoofd te Dixmuide en tegen den spoorwegdtjk te Ramskapeile. Met een - lieldenmoed, die zeîdzaam is in de geschiedenis had een geraamte van een legertje het machtig heir van de machti^ste militaire mogendheid verslagen. ° Wanneer men de bizonderheden van den aftocht van Antwerpen en van den slag aan het klein West-Vlaamsch rivierken kent vraugt men zich af : „Is hier geen wonder gebeurd ?" Ja, een won'der van vaderlandsliefde. van moed en van menschelijk uithouding.svermogen. lot U, de glorierijke doodèn, met duizenden en,duizenden be-graven -m den vetten, vruchtbaren grond vari Venrne-Ambactit, gaan onze diepgevoelde, diepontroerde bewondering en eerbied Çy zyt gesneuveld voor Uw land, voor Uw Koning en voor de ailes overheofschende zaak der vrijheid en beschaving. U, de gewonden, die met Uw rookend purper bloed de'groene weideii van den Yser hebt besprenkeld, als eens Uwe voorgangers op het Groenmgveld, te Gassel m te Roosebeke, wij dragen U in ons warm kloppend hart. 6 b Wij vergeten U nooit, nooit als Uwe broeders die hun leven gaven voor ons verraden en overrompeld vaderland. °°k fan U' overlevendehelden, brengen wij onze oprechte eerbiedige hulwei schen, zooals het betaamt aan de bloem van een volt afn de reddeis van ailes wat ons duurbaar is. daSpt^tn^eZrenBeJ8,ë * ^ °r™emdbaar reoht ™tetaao De verdiensten van do strijders aan den. Yser zijn des te edeler daar zij op eigen vuist met de hulp van zwakke geallieerde kracliten en in-aukryk eu Engeland met hun levend lijf hebben gedekt Mogen hnnne schitterende daden, gepleegd uit liefde en uit plicht, voor ons allen, van geslacht tôt geslacht, een opwekking en het rechte richtsnoer wezen. 8 leeuw®nhart van het leger aan den Yser in de! Joeleische natia klnnf. v.al Roiniô i_. i : ■L • O —Trer i I. Het «redig iaiseS. Groen zoover liet oog kan dragen. Grauw de torens in t versekiet. Kant van witte bloem enkragen, Sckitter-zilver de Yservliet. Populieren gaan gestopen Kaal en schraal langs duin en zee. Blanke hoven, poort wijd-open; Vréedzaam ligt er 't roode vee. Kleine sckuiten, platte booten Lohscn klinkerd aan den aard. •'t G a ai er zonder kaast noch stooter Langs de lëe en langs de vaart. Op het land is H ook zoo rustig, !t Glimmend land van terwegraan. Leeuw'rilcs tierelieren lustig 'Als de zon is opgestaan. , Niemvpoort, Veurne, Loo, Dixmuide Onvergeetlijk is uw sckoon, Als liet sckoon van jonge bru)den Lelieblank en roos van lcoon. Stillê pleinen, stille straten ,Waar begip'Ues rustig gaan. . Ook uw kaaien ziin verlaten; -JDroomend ziet u t water aan. Als de klokken dan ontwaken Is kun- woord verblijd on zacht Onder 't blauw van 't hernellaken iVol van sckapenw'olkenvaeht. Als muziek de zoete sprake Nog geklapt naar Keerlentraiït. God voor baken, God voor stake Zoo is t Bloote, 't Yserlamd. il. Het ©orlagslasid» Blank de weiden, zwart de boomei Hier en daar een schelî die branclt Puinen spolcen in het doomen, 't Water overstroomt ket land. In do lucht de reuzenvogcls Op- en neerwaarts, schuins of rec | Zweven boven sekerpe kogels 1 En voorspellen 't kelseli geveckt. .Vurig gapen duizend monden' • Aan de verre lage kim. _ 'Aaklig blaffen zij als lionden In den avond naar een schim. :Bomimen, ballen en kartetsen Trekken op een estai en muur. Mitrailleuses zijn aan t kletsen Midden 't duivclrich roffelvuur. •Witte wolkjes barsten, zaaien Eamp en onkeil uit hun sckoot. Aile dorpon staan te laaien. -'t Is het rijk hier van den dood. Hoornen schallen.. Lioktgeîl onkei : -! 't Is nu slormen ! Bajonet Op 't geweer. En- diep in 't donk Wordt de vijand nagezet. j't Dansen van de groene vlammen ,'t Vechten in den rossen seliijn ; jVloeiend vuur niet in te dammen, ^Overal cejj^ vuurgordijn. .'tls een huilen in de lioeken; ,'t Is een hijgen bij een hek; 't Is een razen, 't is een vloeken; 't la een spotlach van een gek. Jlandgeineen met mes en dolken, Met (la vuist en met den voet Stuiven zo op in buskruitwolkon : Bloed en bloed en niets als hloft' OTUVYciiiaiiji ; 9CH. | III. KSe ieeuwen van den Yser. 1 0 leger in lompen, o leger ^ van Ieeuwen Met roem ornsmant len u de eeuwen der oeuwen L I Gebetst en geserd en verjaagd uit uw land I , Beval u de Koning-soldaat : I " „Houd stand! ■ I Gi.i bleeft voor den Yser, den nietigen stroom, ( In 't Bloote, zoo vlak orn een spaarlijken boom. Half dood van den honger, |i bezwijkend van t gaan, n' I Gekneusd en gekwetst zijt ge hier blijven staan. Twee dagen maar houden, | . niet min en niet meer. Dit vraagt u de Koning voor Belgie s eer. — [ Zij riohtten zieh op en spraken hun taal: | ,,Wij willen de luizen nu zien, generaal 't Was winneri oi sneven, geen andere keus De zee in den rug en in "t j , oosten een reus Zij vochten langs vlieten, langs schorren en dijk De voeten als wilgen goworteld i; I : ^ in 't slijk | , Vergroeid met zijn land d'oor zijn bloed rood-geverfi I * Zoo strijdt ieder Belg, of hij ht ' leeft of hij sterfi | . Zij vechten en uren en dagen j , en nachtè: - De Fransohen en Britten I ze laten zich wacntei En duizenden vallen gekwetst j of gedoo Gedund en gedund onder n hagel van sonroo Een kagel die aankoudt. ^ pozing geen uu: Steeds nader en nader de grauw-groene muu: . Zelfs grijpen gewonden in wanhoop 't gewe< En schieten vol koorts er '' ook de vijanden neer. Aïs Nieuwpoorts sluizen > voltooiden den sla. Toen kriekte over t veld .V dé zestiende dag>. O .leger in lompen, o leger van leeuwe ' Met roem ommant'len u > de eeuwen der eeuwe ' Den Haag, op den tweed en verjaaird) van den slag aan den Y ser. , u | Léonce du Castiilon. Eenglorierijkeverjaardag. De slag aan den Yser. 16-31 Oetober 1914. Na de moorddadige en neerdrukkende dagen der bezetting van Antwerpen, was ket Belgisch leger er in geliust door zekere spitsvondigheia en voortvarendkeid te ont-snappen aan de vernieimg, me dreigde. iiet (troi£ zich terug naar de kUoc om den v ser te bereiiîen. ±ijdens aezen oewogen terugcocht kon de vijand geen ennel soldaat nock Kianon snappen. Nocktans .waren de Belgiscke strijdkrack-. ten, na àe zware geveckcen tegen een over-mackîigtn vijand,erg verzwakt. kiet veloleger bij de aankomst aan den Yser was neneid tôt 80.000 mansekappen met sleciits 48.000 geweren, g^teund door 3oQ Kanonnen van /6 mm. en kouwitsers van laO mm.Alleenlijk was er nog juist voldoende voorraad murutie voorhandeii om een zwa-ren veldslag te leveren, maar daarbij bepaalde het zick. îvlen was beroofd van een groot deel onzei outillage. De kleederen der mansekappen waren verscheurd en verkakkeld. fiet seneen , dat de soldaten de uiterste lichamelijke weerstandsgrens hadden bereikt en onDe-kwaam waren nog een ernstige inspanning te trotseeren. De val van Antwerpen, gevolgd door den vermoeienden terugtocht, liad de krach ten ontzenuwd en zelfs de sterkste wils-kracht bezwaard. Op dit oogenolik ricktte de Koning een bewonderenswaardige dagorde tôt zijne soldaten. Hij deed beroep op de standvastig-keid en den heldenmoed der soldaten en legde vast dat de strijd aan de zijde der bondgenooten moest voortgezet woraen. Hij riep zijne soldaten toe; „Van uit uwe stel-lingen moet gij immer voorwaarts turen en diegene, die het woord terugtocht zal -uit-spreken zonder dat een formeel bevel is ge-geven, zal aansckouwd vvorden als verrader van zijn vaderland." l)e Koning maakt er geen geheim van aan zijne troepen dat een laatste partij zich gaat afspelen. Hij vraagt hun stand te houden, des noods tôt aan den dood. Zijn woord werd Ickenkrpfots'ais b| mirakel aan de soldaten hun energie en moed .terug. Het ver-brokkelde leger. herstelt zich als bi] donder-slag;de soldaten bieden het hoofd aan den vijand en liouden hem staan in zijne dolle vaart naar Kales. Een massa van 150.000 Duitschers, versche troepen, gesteund door ten minste 500 kanonnen van aile kalibêr, inbegrepen de zware artillerie, die de verdedigingswerken van Antwerpen had ^rmorzeld, loopt den kop te pletter tegen het Belgisch leger, vastgenageld aan het laatste brokje grond van den nationa en bodem. Dit leger was er in gelukt zich totaal te herstellen rond den 15 Oetober. Reeds 's anderendaags, den 16, ving den strijd aan. * * * De toestand is .des te kritieker, daar het Belgisch leger verplicht was met den eenigen steun van 6000 Fransche marine-fuseliers onder artillerie een front van 36 K. te verdedigeu, van af de Zee tôt Zuydschoote De hoofdtaak moest zich bepaleu het hootd , te bieden aan den eersten sçhok van den viiand, om tijd te gunnen voor het opdagen van verdere versterkingen ; ket koogerleger-bevel van Frankrijk vroeg op het oogenblik gedurende slechts 48 uren weerstand te bieden. Om dit uitgestrekte-front te bezetten heeft men de Belgiscke krackten bijna • totaal op de vuurlijn moeten plaatsen. V an af de kust tôt het Noorden van Diksmuiden hadden opvolgelijk de 2e_, lste en^eleger-' divisie positie gevat. Zij bezetteden voor den ITser de voorste post en vanL<om.ba.ertzi3u€, ■ Mannekensvere, Schpore, Keyem en Beerst en op den stroom de twee bruggenhoofden . te Nieuwpoort en te Schoorbakke. Aan de rechterzijde is het bruggenhootd . van Diksmuide en omstreken verdedigd door de brigade der marine-fuseliers en twee regi-, menten der 3e Belgische divisie. Verder had 1 de 5e divisie post gevat in de streek van Noordschoote, terwijl de 6e de verdedigings-liin vormde tôt in de omstreken van Boe-singhe, waar zij de hand leende aan de a Fransche territoriale troepen. - De eerste ruiterij divisie dekte de rechter-flank van het leger in de richtmg van Roege-laere en Houthulst, in3îïienwerkmg nxet. de , Fransche ruiterij. VC5r aile reserveù be-d schikte de Belgische militaire overheid ovei _ twee brigaden der 3e divisie en de 2e <hvisi L ruiterij, geplaatst tusschen Nieuwpoort ei Veurne. Dit was het uitzicht van het strijd .. Veld, wanneer het vijandelijk kanon vooi de eerste maal den 16 Oetober donderde ronc , de oevers van den Yser, De Duitschers voer den dien dag offensieve herkemungstochtei uit in de richting van Sint-Pieters-Cappelli a' en Diksmuide, die krachtdadig ontvangei en afgeslagen werden. . ..... De 17n' wezen de ingewonnen înlichtm gen duidelijk aan, dat overgroote vijandelijk y strijdkrachten vooruitrukten in de richtm van Nieuwpoort-Diksmuiden. Maatregele: drongen hier zioh dus op. De 5e divisie wer ' ' verplaatst naar kampernisse, welke te Noord schoote-Drie Grachten vervangen werd doo n> een brigade van dfi 6e divisie. Den 1 teekent de Duitsche inspanning op het brus Q. cenhoofd van Nieuwpoort en Schoorbakk « zich scherper af, waar de vijand de voorst posten aanvalt. Voor Fombaertzijde mislut hij, waar onze weerstand st^k gesteund wor< door een Fwwsch-En^sche tekadet, Ma< 2 TOT 4 URE. hij maakt zich ineester van Mannekensvere en in weerwil van een tegenaanval kan hij zich stand • houdeii. Meer naar het Zuiden valt Schoore na een bloedig gevecht ook in zijne maclit ; Keyem, dat van de eene in de andere hand overging, wordt ten slotte door deu aanvaller overweldigd; Beerst integendeel weerstaat aan aile aanvallen. Van af dit oogenblik schijnt het voor-waartsrukken van den vijand zoo over-machtig, dat het front ten allen prijze moet versterkt wordefi. De belangrijkheid 'der Fransch-Engelsche ruiterij in de omstreken van Roeselaere liet toe de 6e divisie over te brengen naar kanipernisse, later naar Pervijse tôt steun van het centrumpunt. De strijd, die zijn hoogtepunt bereikt den 18, ontwikkelt«ich verder den 19. Devoorste verdedigingslijnen van Nieuwpoort worden nogmaals met nieuwe woede aangevallen, maar zij weerstaan zegevierend. In de richting van het rechter centrum integendeel hebben de verdedigers van Beerst eindelijk moeten wijken voor een overmachtigen vijand. Het centrum en vooral naar linkerzijde moetbijge-staan worden. De Belgische bevelhebber stuurt uft Diksmuide de marine-fuseliers en de 5e divisie, die een tegenaanval doen in de richting van Beerst-Vladsloo. De vijand is verrast en wordt geslagen. Maar op het einde van den dag zijndezegevierendetroepen gedwongen zich terug te trekken onder de bedreiging van een Duitsch legerkorps, dat opdaagde uit de richting van Roeselaere. * * * Van af de morgend schemering den 20, wordt het eigenlijke front van den Yser gebom-bardeerd, waarvan de intensiteit van uur tôt •uur verhoogt. De loopgraven in de dijken worden omgewoeld door de granaten, achter hen staat gausch het terrein tôt aan den spoo-iweg dag en nacht bloot aan een systematische beschieting ; de puinhoopen hoopen er zich op ; Nieuwpoort en Diksmuide staan in vuur en vlam. Op deze twee punten worden er nieuwe aanvallen ingezet. De vijand krijgt vasten voet in kombaertzijde maar geraakt niet verder; te Diksmuide wordt hij met bloedige verliezen terugge-skgen.de zee en Sint-Jaak-Cappelle, te verdedigen. Zij kampen reeds gedurende vi]f dagen en de hevigheid van den strijd neemt met elk oogenblik toe. Ten overZijde dezer zwakke macht heeft de vijand m dichte drommen verzameld ! de 4e divisie van Krsatz, de 2^^ , XXIII en III reserve korpsen, vertegen-ivoordigende zeven volledige divisies en gansch zijne artillerie. Ten allen prijze wil hij het Yserfront inbeuken vôor dat er vei-sterkingen opdagen. Hij bespoedigt dus zijne aanvallen tegen Nieuwpoort en Diksmuide, de verdedigingsbasis van den Yser. Gelukte het hem deze twee steunpunten te bemeesteren, dan viel gansch het \ser-front en den spoorweg in zijn bezit. Te Diksrmiidé namélijk leverden zich den 21 verschrikkelijke gevechten. De Bergen nagelden zich aan hunne posities vast, bijge-staan door de marine-fuseliers. De opyolgen-liike vijandelijke aanvallen liepen dood tegen dezen onwankelbâren muur. Overal was men verplicht de laatste reserven in denvuurpoïlte ; werpen om de verliezen zoo mogelijk te herstellen.❖ * * In den nacht van 21 op 22-ontspon zich een toestand vol gevaren. In denduisteren nacht Wt'S het den vijand gelukt langs de brug van Tervaete vasten voet te krijgen m den bocht dien de Ys;r.in Oostenlijke nck-ting in die streek afteekent. De toestand was onrustwekkend iïi kooge mate, want indien de vijand zijn voordeel kon uitbreiden, was het front onverinijdelijk doorgebroken. De beschikbare Belgische tro;peu doen op dit punt een tegenaanval. In weerwil van hun uitputting doen zij een bovenmensch^lijke inspanning en onder verschrikkelijke verliezen gelukkeri zij er niet in den vijand totaal terug te werpen, maar zij blijvenmeester van de koord, gespannen tusschen detweeeind-punten van denboog. Zij verschanscn zich m de slijkerige grachten. Den 23 Oetober terwijl de Belgen gedurende een gansche week in het vuur staan — daagt er Fransche hulp op. Het is de 42e divisie. Maar zij necrade richting van Nieuwpoort om er een oiien-sief te beproeven. In het ccntrum kunnen de : Belgische uitgeputte troepen geen stand meei ■ houden: het bruggenlioofd van Schoorbakke • valt in 'svijands handen. Men wijkt op de : tusschenlijn van de Noordvaart en den Bever-l dijk, waar men neg zal weerstand bieden al- • vorens positie te nemen op den spoor7/eg. De • Belgische bevelhebber dringt aan, opdai Fransche troepen aan die zijde zouden steui bieden. Een brigade van de 42e divisie kom î er den 24 aan, juist op het oogenblik, da î de brug van Sint Georges ten gevolge he î vetnielend vuur en de sterke vyandelijk aanvallen is verlaten geworden. De Duit - schers beproeven een opperste mspannin e op Diksmuide. Vijftien opvolgende aanval , len worden gericht op het bruggenkoo|t i vijftien aanvallen, dieontaarden mcenstri] i van man tôt man tijdens den donkeren nacli - 'en die den kop ingedrukt worden door de r weerstand én den heldenmoed der marine- r 8 seliers en Belgen, waarvan zekere afdeehnge 72 uren zonder rust noch poozen in de e strijd stonden! _ . e Den 25 wordt gansch de 42e Fransch ■t divisie naar het Centrum overgebracht, wai de toestand zich wat had verbeterd, des ■ meer dat bii den viiand zich bepaalde Vbo uonaon : x/ixon Jlouse Llovds Avenue E C. J Par^je: 7 Avenue d'Antin 7. teekens van uitputting afteekenden. De Belgische bevelhebber kon niet meer rekenea op verdere versterkingen; zijne troepen wareo uitgeput en zijn munitie was schier verbruikt. Het plan werd opgevat het terrein tusschen den Yser en de spoorbaan onder water ta zetteu. De voorbereidende werkeu werden aangevat. Dit besluit scheen des te wijzer, daar een nieuwe vijandelijke aanval op deiî 26 ons .verplichtte de Bevérdijk over te geven. 's-Bvonds bezetten de Fransch-Bel-gische troepen nog altîjd Nieuwpoort ea Diksmuide en tusschen deze punten een lijn loopende langs de spoorbaan tôt bij Pervijse, zoo langs Struyvekenskerke om uit te loopên aan paal 16 op den Yser. Zij zullen niet verder wijken. Den 27 en 28 is het wat kalmer alhoewel het bombardement niet ophoudt. Stilaan î$ men met de overstrooming begonnen. De vijand die de tusschenkomst van deze nieu-wen vijand, niet giste, bereidde een nieuwô poging voor. Een uiterst hevig bombardement ging den aanval van den 30 op de spoorbaan vooraf ; overal worden zij teruggeslageu, uitgenomeu te Ramscappelle, waar de vijand vasten voet krijgt. Maar vast besloten liever te sterven dan te wijken, verzamelen de verdedigers hunne laatste krachten, voordea tegenaanval. Den 31 worden de Duitschers uit Ramscappelle verjaagd door het overschot van vijf Belgische en twee Fransche bataillons. De terugtocht van den vijand ontaardt in een ordelooze vlucht, daar hij eensklaps de overstrooming bemerkt, die hen ten allea kant bedreigt. * * * De veldslag van den Yser is afgeloopen. Het Belgisch leger was in den beginne gelast 48 uren stand te houden; het heeft $lleengedurende een week versterkt met 6.000 marine-fuseliers gestreden en heeft daarna met de hulp van één Fransche divisie den strijd vol- -gehouden tôt den 31 Oetober, vechtende dus zonder onderbreking gedurende vijftien moord> dadige dagen. Tijdens deze 360 uren van hardnekkigen strijd heeft het zonder verwijlnoch rust al gegeven wat het kon. De manschappea . houden. Maar in hunne verscheurde un fof-men hadden zij aile menschelijk uitzicht verloren. Het aantal gekwetsten voor de dertien laatste Octoberdagen overtrof de 9 000 • het aantal dooden en vermisten bedroeg meer'dan 11000. Honderde soldaten waren ziek en totaal uitgeput. Het officierskorps had vooral schrikkelijk geleden: dusdamg _ régi-ment beschikte nog slechts over zes oïficieren. Wonderen van energie, gesterkt door eea bewonderenswaardige moreele kracht, hebben toegelaten tijdens den duren winter de een-heden op het front te herstellen, dat zij zoo heldhaftig verdedigd hebben en dat onwankelbaar blijft. . , f, Dank aan de hoogste opalferingen heeft bet Belgisch leger de baan naar Duinkerke en Kaks versperd ; de linkeryleugel der Bondgenooten is gevrijwaard gebleven voot omsingeling, de vijand heeft zlch ™n zeekust niet kunnen meester makeri, ^ an waar hij dacht Engeland in het hart te treffen. Voor de Duiischers is de veldslag ontaard in. een totale en bloedige nederlaag. Integendeel heeft Koning Albert op de vanen zijner hddhaftige regimenten den naam van een roemrijke overwinnmg laten borduren: Yzer! Bevelh. WILDY BRETON. Een roemrijke bladzijde! De Libre Belgique wijdti eea praehtig artikel aan den veldslag van! den Yser, hetwelk wij met genoegett Twintig maanden scheidden ons reed^ van de tragieke dagen, wanneer op boorden van den Yser het Belgisch te-rrer de Duitsche kolosse tôt staan braeht;; het tiidverloop laat toe deze veldslag m 't ware licht te stellen en onbewimpeldi de toedracht van deze gebeurteanssen; ontdaan van aller pronk, te publiceereo^ de waarheid kan slechts van àard zijn den heldenmoed d'er -Beilgistehe soldaten aan te wakkeren. „ TT, , De Yser, de kleine West-Vlaameehe ! stroom, nauwelijks eenigelkilometers lang^ was onbekend vô.ôr dat hij in Octobea 1914 het doopsel der onstesrfeUjkhe i(!\ door het bloed qnzer kinderen had ont- ; vangen. . , . . l De wereld staat .in bewondering voor : de wapenfeiten van d,© oudheid; ma®;r t kan men in de geschiedems een berejoa-, t der bladzijde aantreffen, dan deze welke î voor immer de annalen van het vader- - land illustreerêR ? ^ In den tegenwoordigeo tijd zelts is er; - geen enkel veldslag, die in luister 'an ^ evenaren met wat er aan den ÏSCT js J geschied; de tekroning van den helden-t zang, die begonnen was te Duik. n Men spreeld van Groeninghen, Waterloo, om slechts te \ * n de giroote gebeurtenissen, die ven n zent zich hebben afgespeeld, m^r ik beweer dat noch GToenmghen noch^ ^ e terloo kunnen vergeleken worden ^ « ir hardnekldgheid en woestheid der gevec^ ;e ten aan den Yser; men noemt de Max r- no en Verdun; waar ik bevestifi datdtt

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.