De Belgische standaard

9199 0
10 October 1915
close

Why do you want to report this item?

Remarks

Send
s.n. 1915, 10 October. De Belgische standaard. Seen on 28 March 2024, on https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/en/pid/5m6251gb7p/
Show text

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

i* Vijf eenfciemen het nummer Zondae 10 en MaandaK 11 October 19 i De Belgische Standaard Door Taai en Volk DAQB3LAX) Voor Qod en Haard L&nâ ~ AbïanomenUprlj» voor 60 noiamers f* bij *eor*ltfciUliï* i Voor de ao4d*ten : 2,50 tr. Voor de nl«t-«ol<Uton - In 't 1»»* S.50 tr, ; bmlUn 't i*nd : 6.00 tr. ladleo meer exçmpiaren vtn elk nummer worden ge*r*«*d» wordt de «bonnement»- BMtourtar : ILDEFONS PEKTEHS. VtmU opstollttrM : X. ». BBLPAJJUS, L. DUYXXBS, V. VAK QBAMBXEXH, B. VAN DEB BOHELDEN, Jual FUJLiAJBBl Voor tlle mededeeliagen zicli wenden tût s Villa MA COQUILLE, Zeedijk 3E P&StKE. lUakondigingen : o.sj te. de regel. — Reklaraen : 040 Ér. de regel « « inlîO^VimûrMM T?«tn *5 rwypîfl n tfn if GROOTE PUINEN Er wringt mij iets in de keei en mijft oog wordt vochtig ab ik afbeeldingen aanschouw van het puin onzer oude gebouwen. Wee-moedig herinneren zij mij aan de oude raacht en de oude kunst' der Vlamingen, die nu bukken, verduren en zwijgcn moeten en hun trotsche nionuraenten stelselmatig aien ver-wocsten, wanneer deze komen te staan op den wcg van het koele vernuft ten dienste van de brutale kracht. Zooveel schoonheid is ten eeuwigen dagô te niet gedaan ! Zooveel schoonheid,die luider enduidelijker dan aile geschreven documenter, tôt de Belgen sprak van huB roemvol verleden en vooral de Vlamingen nauwere aacsluiting deed zoeken met hun voorouderen. Wat zal er nog overblijven van het uiter-sta Westen van Vlaanderen, van het Ker-lingaland, dat in de romans van Conscience als een legendarssch !and van vrijheid werd voorgetooverd en dat A. Rodenbach en G.Gezelle omgaven met den verheerlijkenden g]an s van hun vaderlandsche gedlchten? Een eindelooô moeras is de vruchtbaarste streek van Vlaanderen geworden. Dedorpen die er, lachend, dicht bij elkaar drongen, verdwijnan beurtom beurt. Daai lag de be-roemde trits van de kleine steden Diksmuide, Nieuwpoort en Veurne, drie typen van doode steden, die bleven tieren op han vergane grootheid en, verre van het drukke verkcer, de bekoorlijkhfcid bewaarden van hun zuivere eigeoheid. De ierate st&d is met den grond gelijk ge-maakt, de tweede geheel stuk geschoten en de darde is ai huis vaor huis geofferd aan verre kaaonaen. *** Puinen zijn nu ook in het groote Yperen de trotsche gebouwen, die voortbrer.gselen waren van het glorieuse tijdperk in de ge-schiedenis der Belgen. Er was een tijd.waar-in Yperen het uitgangspunt was van de grootnijverheid en er jaarlijks 800,000 lood-jes nooiig waren om de voortgebrachte stuk-ken laken te merken. Er was een tijd.waarin de kooplieden van deze stad, te zamen met die van Brugge en Gent en later ook die van de Brabantsche steden, langs den Rijn heen trokkea om, aan den voet van de Alpen, bun waren te ruilen met die van de Italiaansche kooplieden, en naar het land van Champagne gingen omtsonderhandelen met de Fransche handeislieden. Er was een tijd, waarin Yperen, met Gent en Brugge, de draagster werd van de vrijheidsgedachte, die West-Europa rukte van onder den machtigen druk der feodaliteit. Dit gebeurde in verre, verre tijden, en wat de geschiedenis verhaalt over het leven van de Yperlingen in de 12e, 13« en I40 eeuw zou een sprookje lijken, als niet het streven der vrije burgers uit dien tijd zich had verstevigd in de machtige halle en het stoere belfort, die op 22 November lgl4 deor Duitsche kanon-nen in braad geschoten werden. De halle vormde een samenstel van lang-werpige gebouwen rondom een middeaplaio. In het gelijkvloers wàrea groote koop-en verkoopruiniten, langs de vier buitenzijden van het uitgestrekte gebouw toegankelijk door rechthoekige deuren en verlicht, wanneer de deuren gesloten waren, door drie-hoekige vensters in spitsboogvorm.Die koop-ruimten waren overwelfd, docù aan de Noor-delijke zijde bedekt met een houten zoldering op zuil in. Op de verdieping.waren deopslag-en vergaderzalen overdekt door het zware gevaarte van het hooge dak. De vensters van de verdiepingea waren, evenals de be-nedenvensters, met eenvoudig gotisch maas-werk veraierd. Om meer afwisseling in die eeavormige herhaling te brengen, was om de bewt een venster open en een venster blind. In de blinde vensters waren nissen, waarin de beeld6n stonden van bakende mannen. Boven den gevel liep de zigzaglijn der kanteelen met sierlijken inval der hoeklijnen op met hoofdjes versierde kraagsteenen» Daarboven dan rees het hooge dak.... De halit isfeneenenmale uitgebrand ,en geheel be-zweken is 'wt Ni^uv/werk, dat er, naar plan-nen uit de 16e eeuw, aan de rechterzijde bij-gebouwd werd in 1620. Achter de hallen siaat de StMartenskerk, die den aanleg heen van eea Katnearaai en ook wsl een kathedraal was, toeo er in de 16e eeuw een bisschop zetelde in Yperen. Het koor van deze kerk, waaraan men in 1221 begon te bouwen, is ons meest belangrijke monument uit het overgangstijdperk van de Romaansche naar dt Gotische bouwkunst en magmet de Fransche kerken uit hetzelfde tijdperk op één lijn gesteld worden. Van buiten en van binnen (men moet binnen het hooge, brutale hoofdaltaar wegdenken) ia dit koor een en al bekoorlijkheid van ranke lijnen en rustige verhoudingen. De koorom-sluiting bestaat uit hooge spitsbogige openin-gen, waarboven een dienstgang loopt, eenvoudig maar stijlvol verslerd doer rondbogen, die beurtelings op éen en twee zuiltjes rus-ten; buiten dit triforium buigen dan lenig naar elkaar toe de ribben, die het gewelf schragen en waartusschen de spitsbogige lichtvensters koog oprijzen.Langs buiten siet mea in de koormuren het eigenaardige ken-merk van het overgangstijdperk : drie ranke spitsboogvensters, overkraagd door een zwa-ren rondboog. De waaiervorroige aansluiting van het koor met het dwarsschip 1s een zeer eigenaardige, sierlijke planvorm, dien men weervindt in de kerk van St Yved te Braisne bij Soissons. Het dwarsschip en de beuken zijn van jengere tijden : de eerste steen werd geiegdiu 1254. De ronde zuilen stijgen met buitengewoae slankheid omhoog ; hun aeht-kantige kapiteelen zijn simpel versierd met kruliea; de scheibogen die den muur dragen, hebben een eenvoudige profiel versiering. Op de kapiteelen en op veihemelten, wsar-onder beelden moesten staan, komen de in-gelaste zuilen neer, die de moerbogen en ribben dragen van het gewelf. De naar de halle gewende Zuidergevel en ook de strenge toren zijn beide uit de 15e eeuw.De Zuidergevel ontleent een bijzondere schoonheid aan het rijkversierde roos-venster, dat niet door een cirkel, maar door een veelhoek omslotem is. Deze Zuidergevel werd jn de laatste jaren uitstekend hersteld door dengeleerden bouwkundigeJ.Coomans, die ook het beliort aan 't herstelien was ea heel Yperen zijn oud kunstaaaschija weer-gaf. Zijn gansch levenswerk is op eokele maanden te niet gedaan ! Tal van kunstwerken waren ia deze kerk aangebracht in den loop der tljdea : graf-monumenten, koorstoelen, schilderijen, aller-best beeldhouwwerk. Overheerlijke scheppingen bevatte ook de hoofdkerk te Niiuwpoort, waarvan slechts verkoolde zuilen «n muren bleven. Ze was niet een monument als de kerk te Yperen ; alleen kon ze gelden aïs een mooi spécimen van de hallekerken der Vlaamsche zeekust met hun drie beuken van gelijke hoogte en hun houten overhuiving. Maar wat was er zelfs in die eenvoudige gebouwen een rijke uitbloei van versiering ! Een aardig bebei-telde muurgordel liep boven de fijogeprofi-leerde scheibogen, weelderig krulden de friseeretide koolbladeren langs de kapiteelen, et waren in den Noordelijken arm van het dwarsschip zeer ouâe, zeer eigenaardige ge-beeldhouwde koppen, er stond aan de tweede zuil links van het middenschip een in hout gebeeldhouwde preekstoel, die een Euro-peesche beroemdheid had, er was een toren-achtig tabernakeihuis, er waren zeer kunst-rijke koorgestoelten en een oxaal van groote waard®, er waren een paar hoog opgaande ali&ren van 1630 in uiterst fijnenea stijlvollen barokstijl.Van al die schoonheid liggen alleen nog wat brokjes en veel asch op den kerk-vloer...Ook van de halle blijft niets meer 0ver. In 't midden van de 13* eeuw werd Nieuwpoort door een kanaal met Yperen verbonden ea begon er de iakenhaudel groote afmetingen te krijgen. Wanueer de huidige halle en het belfort, dat er tegen aan leunt langs een van de smalle zijdeu, gebouwd werd, is niet met zekerheid vast te stelleu. Er werden in 1383 dakherstellingen gedaan en naar den aanvang van de 14e eeuw verwijst da vrocg-gothische versiering aan 't ge'.ijkvioers. Dit gebouw is veel eenvoudiger dan de hallen van Yperen, Brugge en Mechelen.Het bestaat slechts uit één langwerpige ruimte, binnen door een graatboog met zuilen inge- deeld, waarop eui houten zoldering rust. Op de verdieping werd bij de herstelling in 1871 een houten tonnengewelf aangebracht, doch oorspronkelijk zal hier wel de zware dakttoei | zichtbaar zijn geweest. Nu ligt ailes in puln. Zoo wordt de Westhoek van Vlaanderen stuk voor sluk vernietigd en ste/ft ook het steenen leven van vroeger onder den baat van den vijand. En zal er ten slotte nog ge-noeg overblijven van deze heerlijke gebouwen om een lange en luide aanklacht te zijn tegen de verniellng8zucht van den overweldiger ? dr pfinf. Léo Van Puyvbldë. TOOR ONZE SOLDiTSN EEN KEBSTGESCHENK In Vlaanderen gaan de gesekenken met Kerstdag rond. Wie heeft er thans meer recht op tege-! moetkoming dan onze scldaten ? We willen dus voor hen een Kerstge-schenk bereiden. Van heden af openen we in onze ko-lonnen een kschrijvingslijst waarvan 't bedrag zal dienen om onze soldaten op Kerstdag te verra?sen met iets nuttig en aangenaam. Waarom we zoo vroeg beginnen ? Om het bedrag hoog te doen stijgsn. ledereen jeune iets. De kleimle gift is even welkom als le grootsîe en vele ' kleintjes makm een groot. We zijn verzekêrd dat de bijdragen overtalrijk toekomen zuilen. 2* InBohrijvingBlljat. Overdracht 192,00 De BroederS van Liefde, brankardiers in '(léger, aan hunne oud-leerlingen soldaten. 100 0C Colette Yv#r 60.0C E. H. Thomas almoezenier werkersgroep. 10.0C fr. S62.0C OP OEM YZER De dagen zijn aaa 't korten zienderooge en 't koude getijde huivert reeds over de Yzer vlakte De vraag rijst uit de loopgrachten 0! op dit vlakke land waerom de winter aeer-komen zal vol geklets vaa regeavlagen, ge-schuar vaa huilende zeewinden, jacht var saeeuwvlagan en ijzel ea de oaverbiddelijke, onmenschelijke verveliag midden koude eu natte. Deze bekommering begrijpen we best, wanf we begrijpen den moed, den drang en de be-geerte die tkans woelen in honne jeugdige manhaftige zielen, om vooruit het iand in, wa&r de torens wenken, de steden aog tieren in nazomersch-zonnegowcld, de dorpec lachea midden groen van beîoite en het huis staat: het winterhais met zijn gezelligen aard en zijn lampelicht ; waar ouders en broeders en zasters ea gelicfden waehten, met opene armen ea au »taaa te turen op den dorpel van hume huizen, met verlaageade blikken, naar den Yzer waar hunae jongens liggen en waehten. We begrijpen dat best,omdat het mensche-lijk is. Maar iets hooger, iets edeler, iets verhevener ligt thans ia de oorlogsweeg-schaal dan een menschelijk begeeren, een menschelijke verzuchting, 't Is de ziel vaa een land die gebiedt «n ailes leidt, ailes ordert en ailes uitvoeren moet. Het mag in 't korte wezen, het mag nog lang duren, het opperste belang vaa 't land, zijn vrljkeid, gija zelfstandigheid moetea iageziea worden. Het moet beredeaeerd wordea ea deswegens mag het niet verbraid. Onze jongeas willen geen half werk, geen halve zege; het ware maar een halve voldoening. Ba vraagt die voldoening nog tijd, nog gedald, nog waehten ; waehten zuilen onze jongens omdat ze weten dat de belooning zooveel te heerlijker zal zijn, omdat ze zooveel te lang is uitge-bleven. De opborrelende liefde, spontaan ge-komen in een oogenblik, isdikwijis maar een korte voldoening ; de lang gekweekte, de lang gekoesterde liefde is altijd geluk. En in de afwachtinEr wordt het tteluk ceboren. DE 00RL0G Laatste Berichten Belg. Hkw. 8 October Kaime dag en nacht. Ten Zuiden het Veerhui8 werd ons front geweldig metbom men gebombardeerd. —o— Parijs, 8 Oct., I5 u. In ARTOIS wederzijdsch kanongeschut, bijzonder hevig rond Souchez en kam l4o. Geweldig bombardement in de streek van TROYE en AISNE, Onze st-llingen van St Hilaire naar Souplet en yan Souain naar Somme-Py werden hevigheschote». Gevecht in de loopgangen van TAHURE. Een onzer mijnen veroorzaakte door ont-plofiing groote schadeaan de vijandelijke stel-lingen in 't bosch van Halan court. DVIN8K GEVBIJWAARD Petrograd 7 Oktober Ds Duitschers vielen de spoorwegslreek aaa ten N. "Westen DV1NSK. Ben gsdeelte van onze loopgrachten ging verloren. In de MEERENSTREEK wordt verwoed gevoch-ten, bijzonderiijk rond Lida. Ten Noordea KOSIANY veroverden v?g drie duitsche loopgrachteoiinies en namen Kosiany ia. We moestea nochtans onder het tiankgeschut de stad ontraimen. Ten Zuiden Kosiany veroverden wij eenige loopgrachten. Na een geweldig gevecht werd Setnenlci veroverd. Ten Zuiden SMORGON fcezetten w^j vQandelyke stellingen. Ten Zuiden de PRIPET werd het dorp Lissovo stormender- , handingeuomen. — ' 1 Het juist getal krijgsgevangenen op 't Wostelijk front Uit de statistieken openbaar gemaakt door hetbeheer van spoorwegen blijkt dat in de week van 27 September tôt 3 October 23.258 duitsche soldaten en onderofficieren en I84 oifieieren naar de interneeringskam-pen werden vervoerd. In deze getallen zijn niet begrepen de gevaagenen vervoerd op 25 en 26 September, 't is te zeggen de twee eerste dagen van den aanval. Men mag dus aannemen dat in de jongste gevechten het getal krijgsgevangenen mag geschat worden op 27.000 man. DE BALKAN-WARBOEL IN GRItKfcNLANO Het aftreden van Venizelos schijnt wel een grooter bedied te hebben dan wel aan van-kelijk werd gemeld. Het wordt een veelbetee-knnend îeit om te bewijzen dat de tusschen-komst van Griekealand ten onzen voordeele aiet z«o nabij en zoo stelselmatig moest worden lngezien. Immers is de stemming der Kamer die als een dagorde van vertrouwen in de Regeering was, stemden acht ministers tegen Venizelos. Daarbij hadden we ook te veel de persoonlijkheidt van den Koning en de duitsche propagandefciit het oog verloren. Het fait ook dat van nu reeds een nicuw mi-nisterie wordt aangenomen r et den oud mi-nïster Zaimis aan 't hoofd schijnt te beduiden dat de Grieksche politiek meer orienteert naar eene « gewapende onzijdigheid». Dat in dit geval de Koning van Griekenland gan zjja woord zou te kort komen, hij immers, teekende het Grieksch Servisch verdrag staat buiten twijfel, maar de huidige oorlog heeft ons genoeg geleerdover verdragen en kontrakten, opdat Griekenland hier ook niet in de besluitselen van het Griekseh-Servlsch akkoord zelf een uitvluchtse.1 zou vinden tôt rechtvaardiging van de grieksche onzijdig-heidspolitiek.Met al dat, dient vooralasu en onmiddeUijk te wordea ingezien dat Oriekenlaad voor 't oogenblik aan onze zijde niet meestrijden zal, hetgeen een verlies van macht beteekent van 20.000 man. Deze aanvuUing van dit « militair te kort » treedt op het voorplan en de Ylerbond heeft er aile belang bij de diplo-maten te laten bazeles maar intusschentijd dadeiijk te begienes met de.... daad. Het nieuw ministerie is sarnengesteld onder voorzitterschap van ZaïBùs. De ontscheping gaat voort. IN BUL&ARIE Op vijtden October 's namiddags liet Ra-doslavoff weteu dat geen gevolg kon worden gegeven aan het ultimatum vaa de Bond-genooten. Op 5 October 's avotids hebben de gezaatea van den Vierbond hun vrljgeleide-brieven aangevraagd en zijn denkelijk nu reeds... op reis naar hun landen. Wie nog eerige begooeheling had ge-koesterd op het slavische gevoel van het Bulgaarsche volk heeft het zich deerlijk te beklagen gehad. Wat zal nu het gevolg zijn ? Natuurlijk de oorlog, want we willen niet gelooven dat de Vierbond nog langere lank-moedigheid a?n den dag zal leggen, betgeen zwakheid beduiden zou.Bulgarie heeft thans staaltjes genoeg gegeven van zijn veinzende verradersdaad om ons nog te laten beetnemen doer een verraadschen aanval. DE ONTSCHEPINB Hebbeu deBoadgenoeten aile maatregelen genoraen om in de opgedrongen verwikke-lingen stand te kiezen ? De ontscheping in Saloniki is geëindigd voor wat aangaat het fransch expeditiekorps dat met aile toebehoorten van materiaal munitie, vliegtuigen en dies meer nu op de Bulgaarsche grens saamgetrokken is. De ontscheping der engelsche troepen was gisteren nog niet gebeurd, alhoewel eene gezamenlijke ontscheping overeengekomen was. Waarom door deze daad het verioop der gebeuitenissen vertragen ? Want onbe-twistbaar staat het vast dat de 18,ooo man fransche troepen onmogelijk op beslissende wijze den schok kunnen onderstaan van het Bulgaarsch leger. Op 't Grieksch leger moe-t niet gesteund worden. Ons léger moet dus op ailes voorbereid zijn en daartoe moeten aile krachten samenwerken. Zoowel de Engelsche, Russische en Italiaansche gezanten als de Fransche gezant teekenden te Sofia de afbreuk met Bulgarije. Het is recht vaardig dat de schok door aile légers gedeeld worda. De ieiten van den dag in Bulgarije is de mobilisatie ten einde. 350,000 man zijn saamgetrokken op de grieksche- servische grenzen. De oorlog is feitelijk reeds begonnen daar een bulgaarsch vlieg-machien bommen Vsierp op de servische hoofdstad Nisch. De Duitschers hebben te Sofia een mu-nitie-fabriek in voile werking. Nu weet men zeker dat Bulgarije een akkoord had met Duitschland, waaruit blijkt dat Bulgarije Servie in 't zuiden en Duitschland Servie in 't noorden moet aanvallen. In Griekenland is het ontslag van Venizelos een onverwacht stortbad geweest op de gecstdriftige menigte. In Servie verwacht men den aanval en Roe-meme blijft gesloten als 'a mosael. jKniliiWfeMMnnniwnMMMMHMMM DUITSCHE KVEPEN Iedermaal iets belangrijke gebeurt op het front, staan drie,vier dagen nadiea,de dagbla-den vol van sensationneel nieuws waaruit blijken moet dat belangrijke duitsche troe-pentoevoeren plaats hebben. Nu kunnen we nogmaals hetzelfde waar-nemen. Het offensief in Champagne en Artois schijnt nauweiijks »p een noodzakelijk fust-punt gekomea of eenerzijds spreken Holland-sche berichten ors van troepentoevoer op den Yzer, anderzijds zwiisersche nieuwsma-ren melden de aankomst van Duitsche ver-sterkingen in den Eizas. We vrageaons met recht en reden af waarom de engelsche bladen eerst, vervolgens de fransche en laatst, luttele vlaamsche bladen hunne iezers dit nieuws willen mededee-len, daar het toch genoegzaam gebleken i» dat het leuter duitsch uitstrooisel is. Zij immers hebben er aile belang bij te doen gelooven dat ze nog mannen in èvervloed hebben om ons te verpletteren en dat een offensief hen niet kan afschrikken. Wel is waar mag aangenomen wordea dat een zekere bedrijvigheid heerscht aehter den Yzer en in gansch Belgie ; maar daaruit gaan besluiten dat zooveel ên zooveel treinen Bel-gie doortrokken naar den Yzer en 't fransch front is onlogisch. De Duitschers zijn te geslepen, dit moeten we bekennen, om hunne ware en wezenlyke troepenbewegingen aan 't klokzeel te han-(?en. We moeten door deze berichten «en vijand zijn inzichten in de hand niet werken !

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
This item is a publication of the title De Belgische standaard belonging to the category Katholieke pers, published in De Panne from 1915 to 1919.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Add to collection

Location

Periods