1 m «saar. — N° 58 Vijf centiemer* het nummer Vrijdag 14 en Zaterrîag 15 Mei 1915. De Belgische Standaard Door Taal en Volk Voor God en Haard en Land «k- ■■wwwx&y> ■' •TTi"rr irrrm-r-- - ir---ir-i rn Timm- •~r—jirnr tt*î "-rfl1 nrv '~rrrvirri t>n»iMni « DE BELOHE STftHDAÀRD » ïersoiiijnt 4 maal te weet Abonnemcnisprijs voor 50 nummers bij vooruitbetaling. Voor de soldaten : 2,50 fr. Voor de niet-r '"ij.aten — in 7 land 3.50 fr. ; buiten 't land 4.50 fr. Indien meer exeir+larcn van elk nummer worden gevraagd, wordt de abonnement s-• prtjs minier. r y—urTurTmiwinrmtrrTrrnr— - vj&jm 3B:esst-u.-UL3Pcf. *dr : ILDEFOftS PEETERS. I vaste OPSTELLERS : M. E. BEL 'AIRE, L. OUYKErS, Victor VANGRAWBEREW, Bertrand VAN OER SCHELDEN, Juu! FILL3AERT. Mw*>*»wwBrau—tnni.w*~ f ■iffiri'ni'wriiniwriwi;iiTi'nniwMfiiiii>iTiiiiiiBHiiwiiipiiin«iW Voor aile rnededeeîingen zich wenden tôt : Villa MA COQUILLE, Zeedijk DEPANNE. Aankondigiagen : 0.25 fr. do regel. — Eeidamen : c.40 fr. de regel. Vluchtelingen : 3 inlasschingen van 2 regels, 0.50 fr. Sociale actie. De katholieke Sociale actie in België was op goeden weg. Geen dag ging voorbij of sociale werkers van den vreemde kwamen onze inricht'.n-gen bestudeeren en drukten ons steeds hunne bewondering uit. Heèrlijk was de sociale actie op-geschoten.Wie meewerkte aan de sociale actie weet nochtans wat al arbeid, wat al moeilijkheden er moesten over-wonnen worden, wat al menschenle-vens het opslorpt of ondermijnde. Zou de oorlog dat ailes vernietigd hebben ? Zou er daar nu niets meer van overblijven ? Laat ons niet te gemakkelijk ja of neen antwoorden. De sociale actie was een iverk van opvoeding der volksklas bijzonder-lijk. De gedachten die wij inplant-ten door dagblad, vakblad, voor-drachten, studiekringen, zijn niet in eens verloren gegaan. Andere gedachten, andere bekommeringen, houden hen bezig. Hunne zonen, broeders, kamaraden, zijn op het slagveld, zij zelf zuchten onder het juk van den vreemde, onze onafhan-kelijkheid is in gevaar. Dat die gedachten al hunne aandacht opslorpen dat vind ik gelukkig en troostend vooi hen die op het s'agveh: xijftr Be sociale gedachten zullen later wel ontwaken. Sociale actie was ook een werk van organise lie : zij veronderstelt eene massa welke streeft naar een doel, gesteund op finantiëele kracht. Tus-schen die werkén treffen wij in eerste lijn aan de vakvereenigingen. Zij zijn eene uiting van macht ; veronderstellen reeds eene macht. Daarbij komt het dat bij elke ver-slapping, elke krisis in de nijverheid ook de vakvereenigingen eene gelijk-vormige daling volgen. Ik heb gepoogd over hun leven eenige inlichtingen in te winnen ; naar ik vernam hebben de vakvereenigingen in den beginne hunne lie-den bijgestaan tijdens de werkloos-heid ; doch aan ailes komt een einde : ook aan de geldelijke macht onzer vakvereenigingen .Zij staakten hunne uitbetalingen, lees ik tusschen de regels, het syndikaal leven isgeschorst. -Er verschijnen geen weekbladen meer. De propagandisten van Brus- j sel zijn gedeeitelijk in 't leger. Andere zijn overgegaan tôt de cooperatie-ve.De sociale actie tôt in deze laatste tij en bepaaide zich meestal bij vver-ken van sociale opvoeding, werken van voorzienigheid en vakvereenigingen.De drie laatste jaren zijn overal cooperatieven ontstaan. Die werken zijn geenszins geval-len. Daar zij meest allen artikels van noodwendigheid uitleveren, heeft hun handelscijfer maar weinig de drukking ondergaan van den oorlog. Ik spreek natuurlijk niet van de ste-den wier bevolking den weg der bal-lingschap heeft ingeslagen ! Die werken hebben ook het volk krachtdadig ter zijde gestaan om de ellende te verminderen. Zonneklaar kwam nu het nut uit dezer werken en nu is het béwezen hoe diep zij ook ingrijpen in het wer-kelijk leven der volksklas. Daarom is het voor aile sociale werkers een troost medegeholpen te hebben aan het stichten dier werken. En'onmiddelijk 'na den ooi îug de hand weer aan 't werk geslagen worden. Ik heb het voorgevoel dat onze so-; ; ciaie actie, na den oorlog, spoedig zal herleven. In aile geval zullen wij een breed veld vinden voor onze werking ; de sociale nood zal groot ■ ] zijn. Gave God dat we weldra ons : diepbeproefd volk mochten ophelpen F. v. d. H. Nieuwsjes. De Turketi hebben binst hunne bezetting van het noordwestelijk gedeelte van PerziÊ hunne gruwéldaden die zij destijds op de Ar-meniers pleegden, herbaald. Gansche kriste-lijke volkstammen werden uitgemoord, nadal zij allerhande marteiingen hadden onderstaan. De stad Cherbourg heeft een vaandel aan de Belgische troepen geschonken. Het vaandel werd den generaal Loë toevértrouwd binst de soldaten defileerden. Chili is ook al 'nistevreden over Duitschland j omdat het geen antwoord kreeg op zijne viji protestaties ! Het dreigt aile onderhandelingen af te breken, indien het geen voldoening be-l komt. mai' vreest ee:i cngelschen aan val tcgcn Heligoland. De bevolking heei't het eiland , moeten verlaten. Verseriillige monumenten werden om strategisçhe redens vernield. Er wordt verzekerd dat drie Russische le-gerkorpsen zouden ontscheept zijn op de Asia-tische kusi: van de Zwarte Zee. , Denemarken heeft den uitvoer van vee ver-; boden. Duitschland wordt daardoor erg ge- j troffen in zijn bevoorradingsdienst. | ! Op 8 Mei verraste een duitsche onderzeëer de tuiboot Homer die een fransch zeilschip op sleeptouw had, in het Kanaal, bij 't eiland Wight. De onderzeëer gebood den kapitein van de Tuiboot zijn schip te verlaten. De kapitein hield geen rekening daarvan, deed de , sleepkabel lossen en stoomde toen reeht op den onderzeëer aan. De tuiboot schoot slechts drie voet van den onderzeëer af. ï De kapitein stevende voort in de richting van den vuurtoren van Owen, achtervolgd door den onderzeëer, die een torpille op den tuier afzond. Deze miste het doel. Na een half uur achtervolging, moest de onderzeëer de jacht opgeven. —0— Binst de mannen over de geheele wereld ; malkaar aan 't uitmoorden zijn, voor 't beko-men van der. vrede,hebben de vrouwen van de heele weield dit willen betrachten op men-siche lijker wijze.Ze hielden daarom internatio-naal congres in den Haag.Alhoewel van dezen 00; lof; nietsmocht vermeldof besproken worden en enkel de deelneemsters zich hadden bezig te houden met den vrede, kwam de vrede op 't tweede plan en kreeg de oorlog — onvermijdelijk — de eerste plaats in de be-spreking.Belgische vrouwen namen aan de beraad-slaging deel o. a. Mevr. Hamer. Een incidcntje kenmerkte de tweede ver-gadering.Mevr. Goiinska (Polen) zette de meenin voo: uit dat het weuschelijk was voor kleini stat'en zich te vereenigen om machtig te zijn. België en Polen inzonderlijk. Mej. Heymann dacht het overbodig, omdat in het besluit dat ter goedkeuring van de vergade-ring onderworpen was, reeds spraak was van kleine en achterlijke volkeren. Een belgische dame sprong woedend op en riep dat Belgie geen ''achterlijk volk,, is. Het incidentje werd bijgelegd als de voor-zitster verklaarde dat onder achterlijk volk diende verstaan te worden wilde volkstammen ! b. v. Congoleezen. Ais deze zich nu moeten gaan vereenigen traAt» rlû r-v-\ n LOUTERING. | Gansch ons volk zal dezen oorlog doorma-j ^ven Dat is komen testaan als eene noodzakelijk-heid van deze schrikkelijkheid en als een ge-volg van dit tijdstip van ellende. Hetdoorwor stelen zai, min of meer, maar toch altijd vol-doende genoeg om ons heel en al te verbeteren ons pijnlijk aandoen, al gelang we min of meei zelfvertrouwen bezaten, boogden opde herboring en de geheele schoonheid van ons volk aar 't betrachten waren, in de veelzijdige uiting van ons gedacht. We waren menschen die niets dan goeds ir 't zin hadden en heel onze handelwijze droeg de adelijkheid van ons zuiver inzicht. Ons stre-ven aasreigen grootheid, in en dooreigen taa; en zeden, in en door eigen gewoo.iten, in en door het Volk, was oprecht en rechtvaardig. Immers we waren overtuigd dat ons Volk ons naderaan 'thart moest iiggen dan 't is gelijk 1 welke andere bijkomende zaak. We gevoelden innig dat door deze werking wij ons eigen alleenlijk niet ten bate kwamen, maar ook den roem en de heerlijkheid van eene nieuw - wor-dende natie aizoo bewerkstelligen konden. We waren ertoe gekomen, ons innerlijk ge-voel voor deze edeie en grootsche betrachting, bover. aile materieele en genotzuchtige oriver-schilligheid in 't ikzuchtig doel, te stellen ; en nu wedoor deze tragische beprotving heen, al ons streven, al ons werken, en al onze hoop i hebben zien te niete gaan, ten deele, of alge-heel, beginnen we maar zoo i. eens te beseffen wat ons innerlijk leven waarlijk te beteekenen had. IDat besef is onvermijdelijk,omdat we menschen 2ijn 1.1. z. complexe wezens, die zich lichame-5 lij: ,vo?r esa iijdjkunnen ont;r.oedigen bij 'ton-I dervinden van het ''vanitas - vanitatum.,, De moreele toestand daarvan kan echtei î maar tijdelijkmeegaan,omdat eene orienteering » naar 'tbetere, noodzakelijk moet plaats grijper alswanneer eene keering komt in dea toestand, • ten goede. ' Daarom komt het me rechtvaardig voor, nu niet den moed te verlitzen, maar nu in afwach-s ing te leven, omdat later dieorienteering nie! te plotseling worde en deswegens te ongemak-kelijk.! Dezer dagen kreeg ik een brief van een mij-nervrienden. Een ontvankelijke natuur, een eenvoudig karakter, maar met vasten wil ge-j schoord, een innig - schoon - voelende ziel. Hij is zoo pas de twintig ingetfeden. Heei zijn * voergaande leven was een staag betrachten on: zijn Volk, zijn Vlaamsche volk. Zijn dagen bracht hij dooi in daad en werkkracht. Later, | vertrouwde hij steeds toe, zou hij na 't uit-' maken van zijn universiteitleven, als leuze voe-ren : « Amor, labor. » Liefde voor zijn volk, en 5 werken voor zijn volk. Daarvoor en daarin j leefde hij, zoodanig dat hij zijn eigen leven ver jj gat. De oorlog heeft hem geworpen, ginds in | een onbekende streek waar hij zijn vlaamsche Ijongens verzorgt. Bij 't zien van al deze miserie is hij gaan denken dat allefs is nutteloos ge-weest, dat idealen, utopieën zijn en dat hij in 't verliezen van zijn streven, zijn armmensche-lijke persoon in de naakte werkelijkheid en droefheid heeft gevonden. < Mijn dagen gaan hier eentonig voorbij, schrijft hij,» en 'k ben niet gelukkig... We hebben ongelijk gehad zooveel te verwachten van het ltven. Waarom leerden we niet inzien d&i ailes hier betrekkelijk en klein is ? Waarom hebben we niet ons hart gevormd naar dit be-trekkelijke en dit kleine ? » En verder : « Het leven is zoo aardig, zoo kleingeestig, zoo onlogisch, zoo ongeregeld in zijn ontwik-keling en verloop. Waarom kunnen we niet leven ? Lief en leed ontvangen in een sterke on-^evoeligheid ? Ze hebben me binst mijn opvoeding gesproken van schoonheid en ideaal en ik ben als de visscher die terugkeert met leege netten ! Ons leven was gevoeligheid en schoo-ne menschelijkheid die geworden zijn eigen marteling en pijn. Nu zouden we willen leven en we kunnen niet ?» Hoe tragisch komt me dit ailes voor en och, hoe menschelijk - begrijpelijk ! In de jeugd van uw leven de instorting zien ; van uw geluk, de vergruizing van uw streven, j de nuttéloosheid van uw werk ! De dood ont-( moeten waar ge leven meendet te vinden ! Hoevelen zullen deze oogenblikken nietdoor-staan hebben, hoevelen doorworstelen zenog op heden ! Doch. iuist omdat we niet kunnen oneevoe- Laatste Berichten. Belgisch iront. — Ten Oosten Yper, op den steenweg naar Meenen hebbe , de D aagyallen. .çedaan en gebruikten nogeens stikbom- men. Ze werden teruggeslàgèn'. ' • • ........ Fransch front. — Ailes bepaalt zich hier bij de belangrijke gevech-ten die voort geieverd worden rond Arras. Al de terreinwinst handhaaf-den we. De Duitschers hebben in allerhaast nieuwe hulptroepen aange-bracht en vallen geweldig aan. Doch overal worden ze teruggedreven. « We namen het dorp Neuville St-Vaasi in en vonden op t kerkhof 200 lijken. Wij deden nog merkelijken vooruitgang ten Oosten Carrençy. We | veroverdener drie opeenvolgende loopgrachtenlijnen. We hebben boven-! dien voetgekregen in het bosch van Carency. Bijna het gansche dorp is | thans in onze macht. Gedurende deze laatste gevechten mieken we 4000 krijgsgevange-j nen en namen we 10 kanonnen en 50 mitraljeuzen buit. Een onzer vliegtuigen heeft op den hangar van bestuurbare ballons te Mau-1 beuge verschillige bommea geworpen,' die er het vuur aanstaVen. De Duitschers heb-; ben een engelsch vliegtuig neergehaald en de engelschen schoten er twee duit-| sche neer. De statie van Doullens werd door een taube gebombardeerd, die doorschoten werd en, vlammend, in de duitsche linies moest necrdalen. . lig zijn, moeten we ons getroosten ! Al dit betrachten, al de adelijkheid van ons werk, al de . schoonheid van ons ideaal, is iets dat niet te ! vergruizen is, omdat het iets onstoffelijks is in 1 den echten zin. Eene begeerte sierft niet mei 5 | een mensch! Het gedacht van een heel ras gaai | niet te loor in een tijdelijke ramp. Het gevoel j door de ziel houdt beiden hoog ! Het overleeït i S de dagen en 'tzal schooner worden omdat hei ; door de beproeving zoo diep is gelouterd ge-! weest. 1 ; Voor ons ook zal deze oorlog een loutering " : zijn van genade en ten goede, want eensdaags s zullen we maar al de heeriijklieid van 011s Volk ! beseffen, als we dit - ons - Volk hebben zien r i lijden en sterven om te levsn. J. F. Belgische Burgers gevangen in Duitschland. ( ! De Belgische Regeering is in 't bezit ge-• 1 steld van tairijke lijsten met opgave van de t j namen onzer landgenooten die in Duitsch- - f land zijn geïnterneerd onder de benaming van i burgerlijke gevangenen. Deze lijsten bevatten de namen van inwo-1 ! ners van de navermelde gemeenten : Provincie Antwerpen. j ; Antwerpen, Baclen op Nethe, Beerscl, Boisschot, 1 j Breendonck, Deurne, Heyst op den Berg, Hingene, j Iteghem, Koningshoyckt, Merxern, Mortcel, Oppuers, " . Putte, Santvliet, Schelie, Schrieck, Onze Licve Vrouw 1 S Waver. , i Provincie Bradant. - j Assche, Auderghem, Betecom, Brussel, Kappellen | op den Bosch, Géroux-Mousty, Diegbem, Diest, Eppe-j ghem, Gelrode, Grimberghe, Haecht, He ent. Londer-I zeel, Leuven, Lubbeek, Opprebais, Rolselaer, Sempst. 3 Terveuren, T.hienen, Tremeloo, Weerde, WesemaeL - ] Wilsele. ] ; Provincie Westvlaanderen. 3 j Kortrijk, Gheluwe,Herseeuw,Meulebeke,Oostende a j Pollinehove, Ruysselede. Provincie Oostvlaanderen. Aalst, Baesrode, Buggenhout, Erpe, Lebbeke, Mun-1 te, Ninove, St. Gilles, Steendorp, Dendermonde, Zele Provincie Henegouwen. 1 Aiseaux, Ath, Binche, Carnières, Charleroi, Châte-lineau, Couillet, Epinois, Farciennes, Gilly, Goegnies La Louvière, Marchienne-au-Pont, Montignies, Mor-' lanwelz, Piéton, Pont de Loup, Ransart, Roux, Was mes, Wodecq. 1 Provincie Luik. ± ■ Hoei, Luik. Provincie Limburg. 1 Hamont, Hasselt, Nederheim, St. Truiden, Tonge-ren.Provinxie Luxemburg. Bastenaken, Bonnert, Musson, St. Mard. Provincie Namen. Auvelais, Piesmerée, Bioul, Emptinne, Ermeton sur Biert, Erpent, Frorennce, Fosses, Gembloux, ttamois, Lesves, Malonne, Mettot, Namen, St. Gérard, Sauve-. . nière, Somme-leuze, Tamines. De lijsten bevatten insgelijks de namen van Belgen die, bij het uitbreken der vijandelijk-heden in Duitschland zi nde, aldaar aange-houden en geïnterneerd zijn. Velen dezer "burgerlijke gevangenen,,zijn 1 na eenige maanden gevangenschap ertoe ge-1 machtigd naar België weder te keeren. De lijst dergenen die in Februari en Maart vrijgesteld zijn werd aan de Regeering over-handigd.! Al de inlichtingen welke deze aangaande de "burgerlijke gevangenen,, bezit, zijn ver-' zameld in het Mmisterie van Binnenlandsche Zaken, 6 Place Frédéric, Sauvage, Ste Adresse (Havre) waar de persom:i die redenen zouden hebben te gelooven dat een der hun-nen, niet tôt het leger behoorende, in Duitschland geïnterneerd is, zich ter inlichting kun-t nen wenden. Op t Yzerfront. a ■ Sedert eenige dagen toonen onze troepen j eene groote werkdadigheid. De Duitschers ^ s worden van aan Nieuwpoort tôt over Diks-t muide bestookt. Een algemeene aanval 1 i schijnt aan den gang. Onze soldaten houden t in de gevechten die er hardnekkig geieverd j. worden, hunne iaam van ware helden hoog. Ze namen met behulp van fransche marine-sebutte s, de herberg " Union " in, gelegen y op den steenweg van S'Joris naar Manne-s kensvere, over den Yzer, links van de brug < gelegtr. Deze in; ara ing ging gepaard met i eene merkelijke uitbreiding van ons Iront over den Yzer. Noordwaarts van Diksmuide, zijn ze er in gelukt, na bloedige gevechten, een bruggénhoofd op den rechter oever van den fzer te stellen. Niettegenstaande verschillige aan vallen met de bajonnet en ge- - ■ weldige beschietingen met grof geschut, î , handhaafden ze niet alleenlijk het behaalde - ; voordeel, maar smeten ze bovendien de 1 ■ Duitschers telkens, met zware verliezen ' terug. De hevigheid van den strijd op dit punt kunnen we best gelooven als we weten / dat een gansch duitsch regiment drie opeenvolgende aanvallen deed, maar teruggeslagen > werd door slechts één bataljon van de onzen. Ten Zuiden van Diksmuide, deden we ook 'v ; vorderingen. VVellicht hooren we dezer dagen van eene verrassing die ons door onze dappere soldaten zal bezorgd worden op heel 1 ; de Yzerlinie. " j Het kanongeschut dat sedert vier dagen met zulke hevigheid woedde, is nu tôt zwij-gen gekomen. Uit de kalmte wordt het onweer geboren. ! Onze jongens zullen stormen ! Bond de torpedeering van de "Lusîtania.,, Dat de Duitschers jubelen om de torpedee- - ring van de "Lusitania", geeft ons een echt i, gedacht van hunne verfijnde kultur of bescha-" ving! Nochtans om den schijn te redden, niet i aansj. rakelijk te kunnen gemaakt worden , nopens die ramp, hadden ze in hun dagbladen die torpedeering gerechtvaardigd door te be-weren dat de "Lusitania" een gewapend se iip was en oorlogsmateriaal vervoerde. Hv;t feit zou, hen meenens, zwaar genoeg ) wegen in den balans der volkeren, om hen . wit te wasschen over de moord van i5oo onschuldigen. r ? Maar helaas, hier krijgt hun kwade trouw ^ î een wreeden stamp. | Een telegram uit New-York bericht ons i immers dat de heer Dudley Malvin, haven-. meester van New-York, op zijn eer verklaart dat de duitsche bewering geheel en al valsch ' is. De "Lusitania" is, vôor ze afvaarde, on-! derzocht geworden, gelijk het ten andere 't . f gebruik is. Aan boord werd niet één kanon \ gevonden, 't zij gemonteerd, 't zij in stukken, t Het schip heeft zee gekozen, ongewapend. . ' Geen een koopvaardijschip wordt toegelaten zich te wapenen in de haven van New-York. ; . "Alhoewel ik orizijdig ben, voegt hij erbij, 1= niets kan mij beletten te zeggen, dat Duitschland het recht niet heeft zijn moord te trach-ten te rechtvaardigen door een leugen. De i I Cunard Maatschappij, al de officieren en ■ | gansch het personeel van de "Lusitania" • : wisten heel wel dat het schip zonder verweer ■ . wa . De Duitschers zoeken alleenlijk de openbare meening te misleiden !"

Er is geen OCR tekst voor deze krant.