0e Belgische Standaard Booi Taal en Volk %0~ IO^k,<3r!33X.4^\ Tl Foor God #s Haard en Land « CE ? LSfSCHE STAffDmBO » ftK8M|&! Sestuurd.er : 3LDEFONS PEETERS." Voor aile mededeelingen zich wenden tôt : Abojwementsprijs voorje murtmers bij vooruitbetaling. ... * ! Villa MA COQUILLE, Zeedijk DEPANNE. Voor de aoîdateu : s,50 fr. - 'tftTB OP3TELLERS : M. E. BELPAfRE, L. DUYKERS, Victor VAN6RAMBEREN, I „ , ,, . r . , „ . , ^oat de nter-solditen — i» 'i land 3.55) tr.j buittn 'i land 4.50 fr. __B c„ue. n_M . . , Aankondigingen 0.2-5 fr. de regel. — Reidamen : 0.40 fr. de regel. vaH tlh HHmnt*r *«"*" , tortrm VA» DtR SCHELDEN, lirai FILLMEHT. | Vluchtelingen : 3 inlasscfcingen van 2 regels, 0.50 fr. Een Kanselrede. Deze namelijk van den Z. E. P. Hé- j misse, S.J. onder de militaire mis van , Zondag 11. uitg-asproken in de kerk te N. Met een woord : ze was degelijk en prachtig. Pater Hénusse heeft me door zijn aanspraak enkele stonden van rein | geestelijk en schooa litterair genot ge- , schonken, hetgeen in deze tijden van ] brutale verwoesting en onmenschelijke j uitmoording een werk van hooge barm- , hartigheid is. Het onderwerp zijner rede ? De hou-ding van den Paus in het huidige we-reld-epos.Van meet af stelde de gewiide rede-naar het volgende princiep voorop : Het past den onderdaan niet de handeiwijze zijns oversten openlijk te beknibbelen en vast niet te veroordeelen. Geldt dit beginsel voor den militair, meer nog is het van kracht voor den Katholiek. Wat de vee! besproken verklaringen van den Paus zelf betreft, deed de spre-ker — zonder er 00k maar eventjes te willen op drukken dat een interview slechts de waarde heeft van een interview. zonder meer — stevig uitschijnen hoe moeilijk het, menschelijker-wijze gesproken, voor den Paus is de voile, echte waarheid vooralsnog te vergaren en te kennen, ingezien de bijzondere om-standigheden van tijd en plaats en de elkander tegensprekende bronnen naar dewelke Zijne Heiligheid de verschii-leu le gegeven'S tct het vaststellen dier waarheid rnoet bijeenbrengen en beocor-deelen.Eerst en vooral : de Paus is ver ver-wijderd van het oorlogstooneel. Wat Hij weet en kent van den strijd, houdt Hij dus niet uit eigen doorleefde ondervin-ding, doch van getuigenissen die uiter-aard kunnen beïnvloed worden door driften van allcrlei soort. Als ver af-staande toeschouwer van den volkeren-krijg kan Zijne Heiligheid tijdeiijk onder den invloed kornen te staan 't zij v^n de eene of de andere partij der strijdende raachten, meer nog onder dezen der Duitschers en Oostenrijkers dan onder dien d^r verbondene Mogendheden. Onze te-gtnstrevers — machtig en sluw — zijn bij den H. Stoel verte^enwoordigd door drie gezanten, terwijl het zwakke België allei n er standvastig en regelmatig ver-tegenwoordigd wordt door den Minister van State, M. Vanden Heuvel. Het groo-te Frankrijk kent officieel den H. Vader niet en het machtige Engeland heeft te Rome slechts een tijdelijken, onlangs benoemt en afgezant. Het g^volg daarvan is dat op 't wit der Verbondenen onmiddelijk het ster-kere z varfc der Centraalstaten volgt en i de kraste logenstraffing van den Duit- ' scher-Oost-nrijker de stelligste bewe- j ring van d n Belg-Engelschman ver-zwakt of ver; ietigt. Stevig zat hier de redeneering van den gevierden redenaar ineen ; zij was de uiting ,:elf van 't bloot gezond verstand en ieclere, onbevooroordeeîde toehoorder moe ;t het ten slotte met den Z, E. Pater bearaen dat in de huidige omstandigheden de Paus in de volstrek- * te onmogelijkhei 1 verkeert om heden ten dage reeds het be liste eindoordeel uit te spreken : Hier U de waarheid m het recht, daar de l ugen en het onrecht. | Doch later,wannc er de nevelwolken voor de politieke driften rond de waarheid op- f gehoopt, zuilen l>pgaklaard zijn, mogen < wij van het hoogstê zedelijk en geestef-lijk gezag op aarce het klare, duidelijk uitgesproken vom is verwachten, waar-op wij B». Igen, onschuidige slachtoffers der laagste arechtvaardigheid, in de eerste plaajs recht hebben. Gewis ! Wij kennen de voile waarheid omdat wij haar met 01:ze tranen, met i» ons lijden, met onze smart, met ons goed en met ons bloed medegeleefd hebben, en het is ons pijnlijk dat de Paus tôt nog toe onbekwaam is om ons zoo gruwzaam geschonden recht ten voile te wrakenten aanzien van heel de wereld. Doch krop-pen wij dit smartelijk gevoelen voorloo-pig op en wezen wij overtuigd dat wij al-dus de bevoorrechte kinderen zijn van Hem, die «den kelk des lijdens tôt op den bodem » heeft geledigd. Op dat oogenblik was de E. P. Hénusse effenaf prachtig èn in woord èn in gebaar èn in I gelaatsuitdrukking en 'k voelde mijn ont-: roering zwellen en stijgen om 't patheti-sche van dit oratorische moment, dat ; zoo wel ons aller lijden en smart van krijgers en bannelingen concretiseerde , in zinnelijken klank en beeld. Doch één Wezen is er, uat niet kàn bedrogen worden voor de sluwste diplo-maten, ze wezen dan nog Duitschers,éen Wezen dat nu reeds de voile waarheid, I stralend in de witte glorie van zijn on-( gerepten glans, kent, dat ons zijn on-; schuldige kir der en noemt en als dusda-nig liefderijk op het harte drukt, en dat f Wezen, de Waarheid, het Recht zelf, ! heeft van nu af reeds zijn oordeel uitge-sproken en in zijn ondoorgrondbare raadsbesluiten zijn de omstandigheden | en de middelen reeds bevroed, waarmee | Hij den oneindigen verguizer van't Recht eenmaal straffen zal naar de maat van zijn hemeltergende euveldaden. Het weze zoo... Statig weerklonk het vaderlaodsch lied in de loofstille ruimte van den tem-pel, wiji het onschuidige Lam Gods in , 's p ri esters handen vlekkeioos rees bo-ven de hoofden der dichte dromme Bel-gisqhe soldaten, zuchtend en biddend, hopend en vergevend, doch vergetend nooit ! V. N. £ iwmtoi mil mimfiii—a—«ia>tsy Fortnieuws. i - ' i Een kronkelende weg, eindigend met een trap, leidt ons naar het fort. Nu forten of tranchées bezoeken dat hoeven we niet, dat is oud vet. Maken wij maar kennis met de bewoners die, onder ons g6zegd, de lsimig-ste kerels van gansch de lijn zfln, geloof ik. hier wonen onze gasten. Ben stanip op de voordeur Wat voordeur !... Ja, ja, voordeur, en nog met een bel er aan !... Een stamp op de voordeur, zeg ik, en de brigardier komt ! sclieldevid toegesprongen. Houdt uw pooten maar bij u, zulle, of... Ha, ha, ! 't is Gust. Kunt ge niet binner. komen ? Zet u. Een bo-terham eten ? Een pot koffie ? Neen. Ja, alla, Madame, schenkt in ! Madame is Antwerpenaar, en dat hij huis-houder is en met koffiepot en patates-frites-kom goed omspringt., zult gij best gaan smaken. Dat Madame hier de broek draagrt, staat vast ; en komt maar aan geen potten of pannen, of...'. Kwaad zijn de jongeus hier nu eiganlyk nooit, maar een " schacht " zou er zich somtijds noch aan mispakken. Hoort gij daar buiten die vijl krassen ? 't Zijn andere bewoners die in den atelier aan 't werkenzijn.Smeltenenvijlen; ringen, porte- ; cigaren en cigaretten, ailes met smaak af-gewerkt, volgens honderde modellen, kunt gy er krijgen. Kolonels, majors, enz., hebben zij tusschen hunne klanten, en 't ver-wed een kwaartje, komt de -ning hier ooit voorbij. Zij zuilen leveranciers aan 't hof worden.... Ja, dat ringen maken is Bog al een sport. Knoeierijen en zagen voor wat aluminium, om zottp worden, bijao» der sa-dert dat de duitsch spaarzamer wordt met obussen en shrapnels. 'k Geloof zelf dat ze hier een keerske beloven aan St Antonius om eens een klein bombardement te be-•komen.Ginds ia den hoek, ligt Julien ; nu lui is die kerej. niet, zulle. Hij is aau 't studeeren. Al tijd in de boeken. Heb ik niet huoren zeg-gen dat hij. na den oorlog, zijn exaam ging aflesrgen voor deurwaarder aan 't ministe-rie ? Nu, denk d«arom niet dat onze student een drooge gast is. Neen, neen, want zoo er ; kwinkslagen of om 't meest te liegen valt, heeft hij altijd een priis. Ben der bestgekomene bezoekers van dit s zoo gezellig verblyf, is wel zeker de aal- î moezenier. Brave vent, hoor! Voor eenieder f een vriendelijk woord en nauwehjks binneu | of stoelen en banken worden byeen gescho- j ven en de nieuwstijdingen besproken, ge- 1 wikt en gewogen. Ook b'^ngt hij hier dag-; bladen, illustraties en boeken voor het ge- imeenschap, zonder te vergeten dat hij pho-tograaf is en aan de mannen, de liefste en . dierbaarste herinneringen verschaft. 1 Zoo leven hier onze vier vrienden sedert maanden ; afwisselend van werken met eigen verzet. Levend' voorbeeid van broeder-lykheid en goede verstandhouding voor onze soldaten. Gulle gastvrijheid zult gij er genieten, vrienden zijn het voor eenieder en de aangename avonden die men er door-biengt, 't zij met kaarten of verteilen van dezen die men heeft achtergelaten, het uit-eenzetten van toekomstige plannen, zonder de kasteelenin delucht te vergeten, zuilen ons nog lang bijblyven. Belgen hebben immers altyd herberg-zaam geweest, dapperheid en deftige leute zijn onze deugden. Kzabbec. Mengelmaren. De papiernood is groot in Duitsehland, onmiddelijke maatregelen moeten getroffen worden, indien het verschynen van de bladen verzekerd wil blijven.'tZou toch geen kwaad kunnen, want 't zijn toch allemaal leugens dieze aitspreiden en hunne goedwil-ligelezers opdisschen. De genera-al Porro, italiaansche veldiieer aan deage îeralen staf, is in bijzondere zen-ding naar Parijs gekomen, waar hij memg-vuldige bezoeken bracht aan de ministers van oorlog, fi nanties en buitenlandsche zaken. In den romp van het schip Kirkswald, te Marseille in lossing, heeft men negen bom-men gevonden. Men denkt. dat duitsche agenten deze bommen geplaatst hebben wanneer het schip uit New-York afvaarde. In Nederlandsch Indië verspreiden de Duitschers thans een overvloed van ge-schriften om de bevolking te beïnvloeden 6n ten gunste van Duitsehland te stemmen. Geruchten loopen dat de Grieksche minister Gounaris onderhandelt om een leening in Duitsehland aan te gaan. ^^•^sabïaobrfcneeobr-ysrp Ongewenschte Gasten. Uit vertrouwbare inlichting blykt dat de Duitschers in 't Groot Hertogdom Luxem-burg zoo gehaat zijn, dat tôt zelfs de kleine kinderen in de sçholen liedjes zingen, tegen den verfoeiden Pruis. Deze liedjes zijn dan nog in 't Duitsch, hetgeen wel te kennen geeft dat men daar de waarheden wil laten hooren zooals het behoort. Hier, lijk overal elders, is het de duitsche barbaarschheid en hooghartige handeiwijze, die de men-schen zoo tegen den Pruis keert. Kenteeke-nend mag het ook heeten dat, in dezelfde liedekens, de begeerte uitgedrukt wordt met Frankrijk te stryden, om den gehaten Pruis uit 't land te verjagen. - ' I il i Oorlogsnleuws. DOORWINTERING ? In onze oorlog toniek van 7 Juli schreven wij : " Hebben wij den tijd voor ons en stcu- . nen toij op den tijd, de Duitschers hebben thans, voor den oogenblik het voorded van de mannen en de ammunitie.,, > Deze zin heeft op zekere ontmoedigde gee-sten een verkeerd uitwerksel gehad. Er kwa-nien ons brieven toe om de dagbladen te laken die altijd het tegenovergestelde beweerd had-den. Wij, integendeel, dienen slechts de waarheid, want uit de waarheid alleen komt een ge-voel van berusten, van overtuiging en van on-verzettelijken wil om de zaken op zijn best door tedrijven. Paaien baat tôt niets en 't is door dit paaien dat zulk ontmoedigend gevoel gekweekt wordt. Dat deze zin niets dan de waarheid gaf,blijkt ten overvloede uit de laat- f ur. nk\v\ iy,d5. Belgisch Front. — Verscheidene punten op 't front werden beschoteii, bijzonder ten Westen Diksmuide. In den morgend werden 2 duitsche aan-vallen afgeslagen. Verleden nacht hebben wij een twaalftal gevangenen genomen. Fransch Front. Parijs, 15,10 Nabij Labyrinthe hebben de Duitschers een aanval gepoogd ; maar ze werden achteruit geslagen en bijna allen weggemaaid. Grenaden gevecht en kanonnengeschot in 't bosch van Apremout, rond Regnieville en in 't bosch Le Prêtre. In de Vogeezen hebben de Duitschen een voorpost aangevallen, op den oostelijken oever van deFeçbt te Sondernach. 35 vliegeniers hebben de zeer belangrijke Duitsche statie beschoten te Vigneulles.Onze vliegeniers hebben 171 obussen van 90 geworpen, en allen zijn gaaf terruggekeerd. ste gebeurtenissen, uit de laatste redevoeringen van staatsmannen en uit de handelingen van aile staatsbesturen. Nog eens, wij hebben de bereiding van Duitsehland onderschat.Niemand had ooit kunnen geiooven dat zijne oorlogsor-ganiseering tôt op zulke hoogte was gebracht en 't was dus te goeder trouw dat werd voor-gesteld, dat het Duitsehland na zes maanden strijden mangelen moest aan ailes. Doch wie den toestand klaar inzag, rnoest allicht beslui-ten, dat in de verledene maanden,Duitschlands werkzaamheid niet onîedig is gebleven. Wat ze zoo overvloedig verspilden in den beginneaan ammunitie, was van de stape-lingen ammunitie genomen,die voor den oorlog waren weggelegd. Dus met de aandurende aan-maak die steeds voort plaats had waren ze tôt op heden in staat, in deze zaak, te wedijveren met de bondgenooten, die niet voorbereid zijn-de,eerst dezeopeenstapeling van munitie moeten tegengaan en vervolgens een evenwicht steilen in gelijke voortbrengst, om eindelijk door de uitbating van aile krachten, de voortbrengst van Duitsehland te boven te komen. Dit laatste wordt thans bewerkt en zal ver-kregen worden in de eerste dagen. Wat het mannen-getal aangaat : redelijk is , het aan te nemen dat Duitsehland n@g in een voldoende positie verkeert tegenover de bondgenooten betreîfende gewapende mannen. Hun gansche leger was van in den beginne heel en al uitgerust. De legers der bondgenooten moe-sten binst den duur van den oorlog nog gedeel-telijk uitgerust worden.Deze uitrusting schijnt wel eene afgedane zaak te wezen nu—want de fabriceering van wapens gaat door met een schrikkelijk-verbazenden spoed — zoodanig dat we thans in evenwicht zijn. In levende be-schikbare krachten hebben we verre de boven-hand. Wanneer al deze beschikbare krachten zoowelop 't oostelijk als op 'tWestelijk front zuilen, ter dege uitgerust zijn, dan heit de balans sterk langs onze zijde. Duitsehland weet dat ailes, zoowel als wij. Daarom wil het nu zijn offensief doorvoeren, zijn slag slaan. Mislukt het, — en dat zal ! — dan breekt onze tijd aan en kunnen we voor goed beginnen. Zal de période, waarmee dit beginnen aan-vang zal nemen, van langen duur zijn ? 't Is te zeggen, zal zij een doorwintering noodig maken ? Italië bereidt zich er voor en andere ! bondgenooten zien ook zulk geval in. Immers j hier gaat het op aan om Duitschlands j algeheele varplettering. Daarom — indien het ; duitsche leger hier totaal niet wordt versla- 1 gen — moet eerst België ontruimd en Duitsch- ) lands grondgebied ingevallen worden. Als we nu inzien de degelijkheid der zoo versterkte duitsche stellingen dan blijkt het alweer dat de inbeuking van dit front een waar reuzenwerk is en een reuzenwerk wordt niet verricht op enkele dagen of weken. Doch dat onze jongens moed hebben ! Het allernoodzakelijkste om aan Duitsehland een doorwintering toe te laten schijnt dit land te ontbreken. De bladen wezen er reeds op dat de Kaiser het als een akeligheid voor Duitschlands bestaan aanzag een doorwintering te maken. En dit is te verstaan. Het ver-speelde nu al zijn reservemannea en reserve-mtinities. De bondgenooten beginnen nog maar hun reservemannen en munities te leveren, De levensmidae'.en geraken in Duitsehland uitge» | geput, innerlijke moeilijkheden zijn tevreezen l en daardcor zelf mogen onlusten voorzien worden. Ten andere wat zal het duitsche volk zeggen alswanneer het voor de werkelijkheid zal staan van eene doorwintering ? Sedert het be-gin van den oorlog immers werd het voorge-houden dat de strijd niet lang duren kon en draaien moest op hunne zegepraal ! | Te meer, de handel wordt er lam- en stilge-legd. En de handel is derijkdom van eene na-tie. Ook mag het als een veelbeteekenend feit aanzien worden dat de Hamburg-America linie onlangs in faling verklaard werd. Waar geen vertrouwen meer bestaat in hunne eigene maatschappijen rnoet noodzakelijk ook het volksbetrouwen aan 't wankelen gaan. Duitsehland was niet voorbereid om eene doorwintering degelijk mogelijk te maken.om-dat het er niet op voorzien wa$ en nu de middelen ontzegd is om deze zaak te bewerkstel-ligen.Gekomen aan het toppunt van zijn macht staat Duitsehland thans op het keerpunt van zijn bestaan. Men moet eerst tôt de grootste hoogte van de glorie gekomen zijn om ver-raads en plotseling de diepte van 't verval in te storten. Dit was het geval met aile bloei-perioden in de geschiedenis en de geschiedenis is een eeuwig herbeginnen. Duitsch-Turksche invloed in Tripolitanië. We meldden de kaping van een grieksch zeilschip, dat eene turksche afveerdiging aan boord had om de volksstammen in Tripolitanië te bewerken, op te mien tegen de Itatianen en den heiligen oorlog te pradiken. Uit nadere inlichtingen blijkt dat het schip insgelijks een grooten voorraad geweren, patronen en andere munitie, aan fcoord hai. Ook kostbare gescheBken werdea »nMekt en, verborgen in een dubbele sehnif van de kiel, vond men 150.000 frank in gtttd. Dus in aile opzichten een goede vangst. Generaal Botha gelukgewenscht. Ter gelegenheid van de' overgave 4er duitsche troepen in Duitsch Zuid-W*«t Afrika, heeft Lord Kitchener een telegra* van gelukwenschen aan den Boeren-Gene-raal Botha geseind. Wie zal 't geheim ontsluiereo ? In een volgend artikel, wanneer mij de tijd niet uitgemeten wordt als thans het geval is, wil ik eens uiteenzetten de waanzinnige droomen van Duitsehland, die meer dan de helft der wereld in een hei hebben veranderd. Want, welke ook de geheime drijfveren mogen zijn van sommige daden van het politiek drama, dat vôor den oorlog werd afgespeeld, één zaak staat vast: de verantwoordelijkheid van den oorlog rust op hen die het ultimatum opstelden, dat Oostenrijk aan Servie zond. De opstellers wisten maar al te wel dat het ultimatum moeilijkheden met Rusland zou verwekken, zij wisten of hoefden te weten dat Rusland niet lijdelijk de vernietiging van het Servische volk zou bijwonen. Door het verleenen van slechts enkele uren aan Servie om dit ultimatum te beantwoorden, maakten zij, willens en wetens, een verzoen-lijke overeenkomst moeilijk. De minister van Buitenlandsche zaken van Engeland had zich dan, dag en'nacht, te beijveren om het geschil in der minne te regelen, al zijn pogingen waren op voorhand tôt vruchteloosheid gebracht. Geheimzinnig is echter de roi die Oostenrijk en deze die Duitsehland in het drama hebben gespeeld. Wie stelde het ultimatum op : Oostenrijk ? Duitsehland ? Bti-den ? In de roi van Oostenrijk kunnen wij twee stadiôu onderscheiden. In het eerste is Oostenrijk stijfhoofdig en wijst aile bemidde-ling af. In het tweede integendeel schijnt Oostenrijk bereid om te onderhandelen. Duitsehland i^eemt eene juist tegenoverge-stelde houding aan.Wanneer Oostenrijk stijfhoofdig is, is of wil Duitsehland vredelievend ! * -i-mr, » H° 10* ~ ~ * ¥ljf centiemen feet nummer Dcnderdag 15 Juli 1915

Er is geen OCR tekst voor deze krant.