? x 1 I fàs i- r li w - ;.;.v i; gs - • * yf - .v.xva e Rriaî «SeMgfe» ^ fc 1* •*, iaut. ^ ®*fcs4 v, s.?s -i !««*? fe |.go ; SSSSSiâ^: &*§ '; f OBBatHÊVatt ■asfcra ~*i lm&g s i S asaaad k„ %&» e »3»«s^tg 2^s P*«««4SB sdjie v r~_ I 3 0?8TSL I ss il îs g a b s s ïsfcïcâ >] iï Ma Cofmill* &BSSSÏJK ^ 13* PAS® Ifi :1 SieSus &SSÀOS-digisg»» i 9.*f f. de rejr«! sas SIBCIAMSIR felgKns CV»T«*É " HÉ ■"*"** P . - • ■- - ' " - o C€ fsuh MtdentrktH ' \ " g ««=««_• . g Bcipaif€j Lj 1/Bjksfi, P. Bsrirgai Yaa à*ï Sfcâefdea, Dr Vaa de Perce, Dr. J. Vau «« Wat*tyne, lasl Fiiïiaerî, Dr ïv De WaM, J. Staea#, O. Wattcz, Adv. H. Baeïe, Hilarlen Thana î?y mi im in Indië denkt over ons leger De ■*. Tiers s of Iadia * geeft in haa. nummer 'van j Nouember 191 j> de vol ffende bezckoawingen : Het iijkt on a niet rsa hehng oatbloc de volgeade inlichtingea in het iicht 1 g rea beir^ffende dea hui#igen tocstan ea, tsg«ii' d?i mate der m»gelijkbeid, de vei ^icfaiisgea van bet Bdjisch leger. Dit oï in te gaan tegen ult de lucbt gegrepe nieaw«jes dis osgetmjfeld bij de» vijan | hua oorsprong vind@n. Tflaîis is het Belgisch leger sterker e beter aitgerost daa ia hst begia raa de oorlog. la de l&atsts tijdea heeft het offeE aief door de gealiieerdea ia Vlaaadsrsi ing&ztt, de algemeene sandacht gevestig op het rak door de Bslgiache troepea ge Ihr:-. iea Het is w? -schelijk ia 't kort de: t< "and rsa het Bdgiach leger te ovei ~ t--<A ê-° - rte rporbs?ei??sag ?aa het offea »ief gekers mjzig f gea ia de positie de \ ï ca««r. Isgers heeft tevveeg gebrachi G.'.iiood'j? sr op ta êrakken dat het Bel !«isch Heofdkwartier in de nanwâte san islaitiag ia met de Britsche ea Fransch le^erhoofisn en «set fteaea flinfc samea werkt. Hosml gisera maeachsippaa ?an het frou fwerdm weggetrokkes, oadergieg het Be! gisch froat es s klAne iakrimpiag. Gdwooa lijk Ii<fp ï■■■■ ; y«a |<isawpoort (et Beesicge tw! •*<? îi'ji sa giï*i î?a;îrts ; dit is cea hee belatgriik ^i»atrask, gczie î de Pleine getal steràtg ea h t gérais «an retcrra'troepisa il h~! B -s, ;sc5* léger. De^e lije Yerdedigea ai se e- Oc;q er 1914? toi het oofenblik da de Jerbovenyermeide wijzigiog plgst Tond. la dsa beginne was de taak lasîij ea geïssarlijk : de str^dkrachtea warea f< verminderd ea nieer daa de helft der ka nota baitea gebraik gesteld. Daarom wa de roi vaa het ^Belgisch leger gewooclij] dtfeesiaf. Maar naarmate de heriarichtin{ vofderde ea aieawe maaschappea de opei pkatâea verrulden, verbeterde de toestand Alla Bdgea tôt op Teeriigj&rigen laeftijsi gSja dieastplichtig. In de eerste tijdea wai het Beîgfseh leger Mfhaakelijk ?aa deBoad geaootea wat aitrastiag ea manias be trcft, Gssndsweg kan het meer ea meer aa< eigen behoeften voldoea, dsnk si de krijgs .rseaalen, sedert Aagasti 1915, ii F aukïijfe opgeriehi t«n bshoe?e vaa dew*l kî. :f bf KwsuuB «dkaïaa ait het legei wsra ptsc Dauk *ij dis pogipgea spijts de ongaastife omstaadighvàet-' Ci uak ï t» het ?uar der duitbche kaaoaaei doorgeTosrd, warcti da be!gis«he soldatei is a'.aat i&et ûen Lssiea aitslag aea dei tweedtsn s3ag fan Ypar dsel te Beman wsar haa tegeaaanrallen, op den niterstei liakeryleagel, de aitwerpiag ?aa den dnit schea gaa-aanvaS hieipsn bcâtrijdea en der h iihaftigsa weerstand der Gaaadeeaei seaadeïi. Het van het front van Viaaaderes h eea «1er œeeat bewogeae. Mtaigmaa had de Balgiscki, iiospsa vijaqdelijki eta»«is»îM -if »:e slaa», Het .greote pabliel m *r e-.- dacf't aaa-^ie iokale fc . e : an ea ci* fficieele iegerberiohtei ?p- k«& a • a iigea zia Maai mieav oflRèr» •• den roor geTergd et 1*- .« af tn '<. Beîgisch legei - "toi ïaa dea osrlog sa heefl *'4U . rï. ia de gameeaschapp?Iij kc cfFers, la fcrislniiisg i»e> «.et !aatsté offeosief *a fcvt *'*<&-.. u «i*f ùet aiaav/s kraohtda ? geîoond. Tdbijkg tochtea in des vij-«dthjke oeps'ravea werdea ondernomea, S^?S6ïV. • 1 de artillerie en het vliegkorps vaa het B«l< ■ gisoh leger tradca leer handelênd op ec bestooktea de rerbiadiagswegen ran den ▼ijand. ' Een bewijs raa het nilhoadingi «eroao|( s i dier soldatea is te vindea in de wakkerheid waarran zij blijken geren ea drie jaai ballingschap ea *edelijk lijdea veroorsaakl ' door het gémis van aHe aieaws raa t'hais. ' De gemoeelstosstaad op het froat is roer> treffsiijk roeral sedert het Britsch-Fratscli «ffîBsief ia Vlaaaderea een gedeelte ï aa hue laad ait dea greep raa dea Wjaad wist te rakkea. Zoo Vlami&gea aïs W&lea s:ja oagedaldig aaar den [eiadstoot om de thuis weer te wiimen. Dezc toestand wordt grootelijks aanfemoedigd door de aanwezigheid ran dea Koaiag die alleea het belgisch grond-gebied verliet om korte bezoeken af te kg-gen bij de verbonden legers en aaahoaden<i met ea voar zijn soldaten leeft. De rerknochtheid ran het leger aan liju aanroerder is al?e«n vererenaard door de vereering roor de koaiagia di?, aan] df zijde vaa haar echtgëaoot, de b?eadi|ste belanstelliag betaigt vaor de gewoaden eu naar ds mate ?aa haar krachtea allés in hei werk stelt em de mannea op te bearea en hua lijdea te verzachtea. J ' : Laad van mijn Liefde... Laad vaa mijn iiefie, 1 Yoik van mijn nood 8 smartlijk] gegriefden ? in haat en in dood vermiakt en vermorzeld, vertrapt en ye [moord, 3 't bloed ran uw jeugd hoadt u de sehoadei ^ [geschoord 1 ? Laad van mijn liefde, Volk van mijn nood recht «a offer «ijn groot. * Laad van mija liefde Zwemmead ia aood, waaniia doorkliefde 4 aw ruimte au uw sehoot j doorgroefd ea doerretea, doorweeld e 1 [doorvoord dook 't hart vaa uw bloeaem ; maar 't wei ■ [kende woord > vaa hoop, van liefde i uw groad oatsproot met dea boak van het scaroot I 1 3 Laad vaa mijn liefde, , Volk vaa mijn nood, 3 grootscher stierf de vrncht vaa uw schoot, — i gebaard ia de pija en in jubel gehoord -:t nooit, ia siroomen vaa blosd, als hede [gessaoord ! 3 Laud vaa mija liefde 1 Velk ?aamsja nood e grawlijk-grootsch was uwdcoc M*^r bloed in liefde, maar bloed in dood., * smartlijk gegriefdc laud, 't is het brood , vaa H ieven gewonaen als 't krafee d< j [boort , ait 't veld van de ramp waar de zoa toc [®p glcort, Land vaû mijn liefde Voik van mija nood I ...Ma 't was plient die gebood i Juul Fîliiaert. Iets over onzen Congo (ae Veri'olg) 1 II Wat gelooven de Niger s \ Wel te verstaan, spreken we hier altij i 1 vaa de heidenen. Het kristen geloof immers, 1 dat Goddank meer en meer iagatig vindi ■ bij de inknders, is o ferai het selfde. D« [ Mayombes dus gelooTen aan 't bestaaa Yér , God, diea zij Nxsmbi, Maaiambi, Nsassb: , Paagu aoemen. Zoo sallea ze b.v. aat ! woordea als ge hua iets vraagt wat ze niel t wetea : ik weet niet, " Nzambi uzebe' , (Gaà weet het). <( Nzambi aokisa mrala ' (God doet het regeaea). enz, enz, Ged doel , ailes Ze stfllea haa God voor aïs eea grooi | oppsrhoofi, ea ia huuae fabels en legeades t dosa ze hem 00k zoo haadulea. Dat es t maar eea God is, daar zija ze vaa over-tuigd ea het meervoad vaa het woord Ged bestaat aiet ia husas taal. De mansch haag: I vaa Gad af, en 't is God die aan den menaça zijnen aard en zijnea inborst gegeven heeft. ( Go ai heeft de naluurwetten gemsakt ea d« , gebruiken Zoo zuli@n ze zeggen <s Nzambi ! kembe... (God heeft gezegd dat..,) in den , sia vaa, Mes tst, 't is de rsgei, 't is d« gewoonte. Als iemssd st«rftfc gaai hij naar God. Zoc kwaœ ik eens v^osbij eea vertch graf, ei ik vroeg aaa nsijnea kapita die eea heidei w«s. " Wie ia daar b*graTen?" " Lutet< Ngoaia I " Hoe V is Laïete Ngo'rna doo J! Waar is hij van gestorrea ? — " i i ! Nzsmb atamisiai, weles kuandi! (Weet ik het? Qoc heefi h<m bavel gege*»^ en hij ïs gegaaa: Ook is eea neger negat gerust ia de dood hij is i«taiist, hij zal aiîe m id dei en gebrui kea die hij k«a om te genezea, ms>ar g a hst siet, hîj zal er in berustea. ik heb d< cegers ook nog hoc/raa lingea : Malemba malembs ku Nzambi. Malemba cnalemba lumbu tufua ! Zoetekens, zoeteksaa gaan we t®t God, Zoetekens,ioetckeaa^den dag dat we ster ?eo God is alleea de He*'f, hij doet lijk hij goe« viadt ea heeft aite macht. Er bestasn oot geestea. -'Nkasi'* goede eu kwade, dieic beeldjes, :;&kjes_. doosjes, ja ia de steeaex en de grond wouea. Die beeldjes ncemei somistige. Btank'ea a%odeîi. 't Zija geci: afgoàea, vermi'^s de aegera het bestaaa vac ééaea God aamaemen, maar 't zija de wooa en. verbiïjfp'iaatsea der geesten. Zoo hebi ge de Nkisi van den oorlog. " Fait Nkombe' De gF/est om de dievea weer te vindea " M*' bïaiîa" eaz. eas. Ea daar bestaaa " Ngangi Nkisi " zooveel als prieaters, 't is te zwggei io-den-dîeast zijade van '• Nkisi". Oai noemen za " Nganga N*aarbi" Priesters o in dea dieast zijade vaa God. Eea genees heer ia eea "Nganga mbuka", Toedieaei van remédias. Onder de leveade menschei bestaaa er ook "Bandoki"- Ea Ndoki ii «eu soort beoze gerst die in dea menscl waoat, die ae àw&de hand Iîrïs werpen oj iemaad, die U kaa doen snek wordea ei atii'doea siervea. Natauriijk ^at msa zalk '* Ndoki2"'1 mo«î pasiea met geschenke of^el hem »r-;es sandoea. Is er ieman siek op 't dorp> ma wordt ds Ngangu a&ia gero«pea : Oeze schrijft c tiddeis voor di oofeiibaer zija, en zai 00 k den patient ee ''akùi" dea hais oi; aan 't zieks det hangea. Soms geren «lie Ngana akin remédiés die waariijk fefil pea. Maar helpe de geaeeamiddelen niet, 't is dat er wa aaders oader zit, voorjje ker een (f Ndoki De kwestie is maar vau 1 i^m te viaden. D Ngaaga akiai is gewoîml.'^k t'akkoord me feet «^orpshoofd, «a somi n;ge dorpshoofdei z'ya ïerzeifdertiïa N^angv. r>kt4i. N a, , cbei ueeft uag al eta* ccu 1 im'k.ii of vrouvt r r n _ . - . WMnMHMnam .m-rwn-. op sijn dorp, ws w bij Hever vcasfïou sija, 'L zîj osa ïi]a rijÂdommcn te hebbsa, 't zij om gija vrouw eag. 't Is 4U3 klaar ( dat aie icaa of c'Ke »ronw "udoki" is. I tman-/ beschnldigea «a ndefei te *îja staat gebjk met te zrggeo : Giî zuU de k'asa-proaf, of de vuurproef doorrtaaa. De k'asst-proef bestaat hierin ï dat de basohuldiger eu de beschaldigde , ieèej.- eea zekere hceveelheid, vergiftige t boomsehera (vaa eea soort Acaciaboom) e innemea, naeea min «f meerlaage vastsn. 1 Wi« au 't beste sfaat met dea Ngaaga- i Nkisi, dit wil seggen, wie hem 't meeate r geitea, schapea, verkens, kiekeas of zoo t geeft, die zai de proef goed doorstaaa, 't Is " imïaers de Ngaa^s-Kkisi die de parties gc-' resti maakt, ea gaa dea eeaen zai hij verjçif t aaffi dea aaderea iets o338chadeIijks geren. î 't Lïchaam vaa hem die aaa 't vergif siet s w rerstaat, wordt v^rbraad- De vunrproef r ia cog eeïi^oudïger : De Ngaagê-Nkisi zegt : - Die daar dat is de Ndoki ! — De andere 1 heeft solaooa te oatkeaaea, de Nganga-t Nkisi z«i aat woordea : " Ate Ge OBScbuldig t zijt, dooiisfa daa de vuurproef. ,,. Voor de . vuarproef maakt mea eea ijzer gioeiead, 3 ea hoadt het tegen het Ëioote beea vaa den î beeehuldigde : verbrsadt zija beea daa is 1 hij sohuMig, aïs hij onschuidig ia zai zija s beea niet verbraaden. la 't eerata gérai wordt hij afgemaakt ea zija liebaam ver- 9 brsad- la aadere gerallsa werden de m " Ndoki " gepaaid of bevreesd geaaakt. a B. v= b. bij de gsbôsrte vaa een kiad zai de e 00m, of het dorpshoofd aaa dea uitkaat ? van 4% dorp gasn staea, of near de vier wia- ii dea roepen : " Lukovs ! Bericht ! — Gij 1 allea Ndokis, laat dat kindeken gères?, en ) bli.ft er af, nsa&r ik heb hier een vet zwija, , dat kuaî. Ge opsëiea ! " Ea met dat de i- Ndokïs toch oiats etea dsn de ziel blijft het it iwijnije nof goed. Ofwel als er een iavloed-e rijke biaake in 'tdorp is b.?. dan luilen ze dat kiad onder de b&schermirtg zettea *aa dea bls.nke. Zoo gebeurde het dikwijls dat de vrouwea \66e de gebcorte vaa 't kiad kwamea vragea of se mijaea aaam aaa 't te » barea kiodje mochtea geven, opdat de i Ndeki's het gerast zoudea gelatea hebbea, k «a daa lui-^de hst bericht " Past op ! Gij lie a i Ndoki's ea blijft vaa dat kfnd af, waut a Makwali Ngo is hier, ea hij *reest U niet ! a I 't Is eea KgaBga Nzanibs en hij beschermt j 3i«t kiad ! Luwilç é ? — Hebt Ge het ver. j siaan f " Heeft iemand eea kieken verloren . «a peist hij dat het gestolsa is, hij aal bij j dea Ngaaga Nkisi gasa, en d«ar tegea be, , taling, eea nage), eea stuk mes, eea gebro-keulaus of zoo in Mabiala zija hoaten Cor-pas slaaa, en ge moogt seker lija dat de * < dkf ziek zai wor Jea ! Nooit zai eea May-a ouibe een steen ia aijae huî brengea, hoe s kfeia da steea ook zlj, wsot er zoa eene f Nkisi in kunnsn wonen die aile soorteu 1- van perten zou spelea. Een vreamdeling die r ©ver de dorpspiaets gaat terwijl men aaa 't R «ten ia b.v- zsl op de minste «aavraag zija deed et<sn krij^en, Gaetvrijheid zult ge den-8 ses. ja, dat dacht ik ook, maar 't is dat h niet 5 de vraemdeliBg sou wel eea Ndoki p kua&ea zi'fa. eu aîs msn hem aiet goed q oatvasgt, ^e Stunt nooit wetea hoa een. e Ndoki u k\vaad sou kuar3en bsrokkenea i jj D« negsrs hèbberi ook sen eed waar se heel bevreesd *ats zijn, ea die ze aiet lichts-lijk zaliea tartken. Za knielan yp den groad, il rakea ds sarde met het *oorhoofd, richten if het hoofd weer op, trekkea met den wija-u singer der rechter haad eea streep op hua el eel en aeggea " Nsaaabi, kiëdika I " Bij s, God ! 't is waar I " Ik dacbt «itijd ala ik zoo aen eed sag doea aaa dea tekst der Schrift " Jurare per ierram qaia est sca-5t belium pedum ejus. " Zweren bij de aarde " omdat zi3 zijn voetsehabel is- " '• Jos. BRUYNSEILS Misgiooaris vea Scheut a Aâïm dir Lsncbrs s i (Kigiradom. «a vecbodea aad.>:uk^ r ' ('t Yervolgt) Ooplogs tijclmgen BELGISCH FRONT 4 Jaa ao uni. j— Zwiikke aitillerie-be-drijyigheid dea 3 dezer. In den î?&cht vaï-3 lot 4 werd Ramgcspeile gaweldig met gsaobasaea gebombardeerd. De dag vaa 4 verlïep ksi m. Op 3 Jaaaari wierpen daitsche tliagers torpillea ea grenatea naar een or.zer hoapî-talea om Adiakerke. Fflgelasà »n Cyprns un Grieteolud afstxu Twee jaar geledea bood Engelaad htt eilaodCypros aan Griekenlaad, iagevaflebei 't verdrsBg met Servïë zou aaleven. Later werd't ekk or;? ingetrokkea. Nu z«u het afâtasa *an Cyprus weer eene afiedane zaak zijn. De vredâsondërhandeltogân te Brest-Litowsk hernomea. Mea beriebt dat de ?red<soaderhande)in» gen tussebea Bas'and ea de vijacdelijkr atatea her«omcn sijn, Voa Kalhmaaa e» G serais sijn te Brcs Litowsk eangekomen. De Rassische aivasrdiging is er oek aan-gekomeo.Eea bewijs dat de bosdgeaootea niet veel g cet-s seeer verw»chtsn al giodachea kaoî, ligt ia iiet ftit dat a! de Frangcbe e« E 'gsSscbe manitiesebepen die te Arkange^ ea ia de Witte Zee Isgea, vertrokkea zijf. Ukraoie in de vredesonder- baodetlogeu vertegefiwoordigd Uit Zurich wordt. feïeind dat een »f-vaardiging tan de Ukraniache repabllek naar Brest-Litowsk vertrokken ia <sm aa» de Tredesosdïrbaadelicgen deel te neneB. Voa Kalhmsn heeft verklaard dat hij de rspubliek vas Ukraaie aal erkenaea. 't Is wel mogelijk dat Fialand ook ctu afvaardigiaf stare wai t de repabliek is dcor de Maximab'ateo erkead. Spje «p dea Tmisprtig De Miuisterrgad ia buiteagewoae verga-deriag bijecagcrospaa, hseft besloteu totfde ontbindiag der Kamers over te gaan tea eiade klaarte in dea teeaian^ te verkrijgea. l^aatsie iJui» PARUS meidt : Ariilleriegeaohmt «w Verdaïs. LONOEN meldt : Alleea plaatarlijke ge-veehtea die aaa verpiiebt hebben een drietal voorpostsa te oatraimen ROME meldt : De artillerieatrijd wordt hevig doorgev-oerd ia de bergen ea langt-heea de kaat. Trerise en Padua werdea nogmaals ge-bomlard» erd. Trotsky zou met Duitschlani afpbrokeD hebben. Hij dreigt tegen Duitschland «en millioen man to mobilisseren. Eea opiieabaread tdegram is giatar te Loadsn uit Petrograd aawgekomen. Daaria wordt gemeié dat Troigky, de miniatsr va» bait<Êûiaad voor Ruslaad en die de vTedea-ead?rhaadeliagea te Breat-Litowak l«idt verklaard heeft dat de Raaaaa nooit de deor Duitschland gestelde voorwaarden sullea aaaaemen. De onderhandeliagen [zoadea sfgebrokca zijn. Tioisiy het fi Da-^cLlauit bedreigd een. miiitoi-iî coar. liOïpan te mobiliseeica. 8de Jaar - N-S9 9(856) ^ ^ , Zondag 6 ea Maandag 7 Januari 1918

Er is geen OCR tekst voor deze krant.