I ssaisraisifi?? x*im aaas^ss s? $S &*««»£&£ M'i "—*> « Wtof Sedtê&tmi f, la '* Lt** i ' inaà?4 <?.. ï ?J 8 «aaa&ts j,jo g.,sf »*««« "i >s»« t i «wsiasd Ir. &.go 3 *a»*isé«si g.$e e»34es 5,5* f5**: ' 0P8TBL SU b $ a 8 s a rA&â « âffx GoçuUls Saaaija 825 PâSR'3 fileta» tatikc»- àigiogsa I Q.S&î. de r*g»1 sscL,iiun ï->'ïïûs ov«r»ta scast. ?«,<« Medemrkert M, I, 0d.pair*? L, Daykers.. P. B^rtfaaé Van i«r l«rf«IdsB, Dr Van de Pero* if. L Ta» d« Weestyne, JœbS Filjiaert, Dr L. De Walf, J. Slmom, 0. Wattez, A4v. H. Bseis, Hilarisn Thene DE TOEKOMST onzep l^atholieH© Sociale ^ctîe IV In oaa l»a?st« anikt-i hebben we aarge-duid wat er oatbrak aan oiise Kstholieke Socuie Actie cm wggrlijk eeise herronoaieg in de Bdgiache Sociale toïstînden te werg te breagec. Ik vat ia 't kort sarren wat de eîTariag ocsleerde siacgaaade die hoofdgebrekea. I Otij® Katholieke Sociale Acîie «as niet sterk coudât ze niet één vas. II Ze waa niet èéa. A Oindat de verscheidene stasdaorgjaM-««tiôii neuens eikander, soms tegen elkander spwerkten. B. Omdat het gedachr. : groepeeren te seer ev toi gedecbt organiseeren te weinig werd in sebt geneœsH. G OaaJai de vrees van 't socialisme de socialistische laethodaa deed aa*®IgeB, de grondpriaciepen onder den dek-mantel deed sehuirea en aidas het opportunisme «an onse ergaaisatic een onsijdig karakter gaf dat oes wsinig gosd bijbraeht en veel kwaads liet binneasluipen. — In een woord onze organisatie stennde niet geueeg op de grosdbegiaselen der christene maat-scbappijleer. - ; D. Oaidat er geene centrale Tan studie, propaganda es orgaciaatie bestond die de actie kon voorlichten. De gezaghehbeede Centrale voor studie, propaganda en organisatie, dat is de redding I Twee landen hebbea die centrale op dege-Iijke wijge isgericht en die twee landen a'ieen zijn gersekt^tot eene machtife aociaîe orgaBiaatie4 : Duiticitland en Holland. Willen we enmiddellijk na den oorlog ense warken en gtandsorgasisatiSa herop-beaweD, daarmee moetên we beginnen. En opdat dit gedaeht isgang vinde bij onzs sociale w«rkers van 't froat en 't buiten-land laat me (oe, in 't kort niteen te zetten hoe ik die Centrale oprit, * » • / Wrat heeft zoo'n Centrale te doen ? a. Zij moet stadeeren — d i. zich cp de hoogte boaden van al Trat vcorralt in etxe XX «enwsche wereld op ekooe* miscb, scciaal en pubiiek godadiesatig gebied, — Die studie moet yoorafge-gaan en gsvplgd wordsa van welingf-rickte dokumentatie. b. Zij moet de propaganda leiden. Van haar moeten nitgaan aile socitle bro-cfcuren, vskbladtn, tijdïchriften, alge-meene vtrslagen, Bij baar moet mea kaanen verkrijgen alla *akboekes, ao-a'aie w^rken, ipropagandamiddtlen — lichtbeelden, Kinema, ma2iek en lie-deren, niet aitgesloten. — jDe centrale bibliotheek moet in baar btzit *ijn. De Centrale drukkerij eveneens. c. AsDgezien de Centrale het hoc fd i«, het verstand van heel de maatschsppe-lijke katholieke beweging moeten de vereenigingen allen bjj haar aanslui-ten, bare TersSsadelijke leidieg erkea-nen es vtJgen, bare raden veraoekers en aik; andere slg aieene centrslen veï wtrpeîî, d. Ds C«Eirale moet fes?l de maat8ch»p-peîijke standsorgani«aiie sasien?aUe^ en de verschiileride stands groepaa ver-eeaigen road de vlag.van de èène sociale christene maatschappijleer II. Welke sociale werkers besturen de Centrale f De keurbende der sociaîe on' «ikkr.Idti; ïloor de Bijfschoppen saogednid e. die be-w^ien bebbea gegeters fan weîkierer, grondige sociale kenais en leidersbekwaam-beid — ('t wwsen leekea en niet leeken.) Zij worden geh; lpen ?aa eea groep 6e-dienden liefsï ait de Terscheideae plaatSf-lijke rereenigiagea gesomen. Praktisch das voor Beigie zonden daar samen werken «a «onea zoo 't mogelijk is sociîla autoriteiten in zake werkîiedea, — landboa^eis, — bediendea, — midden-ËtandsoFgsnisstiën, godsdiecstferde^iging, perszakftn esz.. III. Welke financieele middelen heeft de Centrale ter hand 1 a. Esne globale bijdrage van elk lid van eike sociale of katboîieke Yereenigiag. b. De winst der centrais drakkerij. c. Esne kleine winst op dea 7fcrkoop'*aB propagacdascbrifiea, boaken, toestellea eoz. d. Aadsre middelea waar mea se vmden kan. Aangezien echter de Centrale voor aile standen ieverst ware 't best dat zij of geene aankoep- of verkoopcoo< peratiere stenne, al mocht se wel dcor de plaatselijke cooperatiere, gesticht buiten harea sehoot, ondersteuad worden. IV. De Centrale zou officieel — voor Belgie althans — door de bisschoppea moe-tea erktnd worden en geene vereeniging aïs officieel katholiek mogen doorgaaa indien se n?et aanslait. Is dat mogelijk ? Ja waat dat bestaat. V. Waar zou de zetel zijn der organisatie f x Ja hier, met onze kleicgeestigheid vau v66r dsa oorlog zoaden we kuaaen twiaten. Maar merk wel op dat er geea kwestie is dea zetel van een verboad te vestigea. Daarorer kant ge ruzia maken sooreelge wilt na gelijk voor den oorlcg. Maar de zetel eener studie, deknmea-tatfc, propagaada ea organisatie crntrale en die rickt ge ia : a Waar ge jtlaats viadt. b. Waar ge steun viadt. c. Waar de verbindingsivegen samea-loopen.Aangezien de sociale autoriteiten die de Centrale zouden bestaan nit aile deelen vas 't land daar zouden bijeeakomeB, is or aa-tuurlijk geeae td •eilijkheid om ze te ves-tigea daar de hiêrboïeEaangehaaye roor-waardea samen faîîsa. « » Oader dea oorlof werd de prachtige Cec-trale vaa Biassel opgericht Zoaden de lokalea ervan, aamea met de drukkerij, oaa daarroor niet kuaasn diecea ? De! Ceafrafe moet er kome® — 't is geld grspsard ea 't geid zalraar zijn — 'tis tijd gespaard en de tijd zal kostbaar zijn — 't ware 't symboo! van de verbreediag oezer oprattiag ea der eeabeid oazer kaihelieke begiaselea op sociaal gebied Wat kan tegea dit eeavoudig plaa epge-worpea worden ? Ik |eef het woord aaa wie 't nemen wil en 'k bea hem op voorhaad dankbaar voor zijnea goedea raad I I. L. De Paus beklangt zich bij deo Keizer van Oostenrijk De Paus heeft een eigenhandig schrijrea aaa <âen Keizer vaa Ocstearijk gericht om verzet aaa te teekenea iegea de laffo »lif-g, rsaaav*ïie>, op P^eua Dit fuit heeft in Italië dea besteu indruk ^emaak t. Ooplogs téjdimgen De vredesoîidertaatjdelingen met Rusland. heroomeu. Volgens laatsie berichtea sijn de rns-sisîchs &f*feardigiag geleid door Troîsky ia persooa en de duitsche geleid door Voa Kuhimana te Brest-Litowsk de laststa be-raa^slagingen te neanea voor dea vrede. Wie geraakt er nog ait diea warboel ! ! Politieke crisis in Duitschlaod De duitsche vredesvoerafeiïea, hebben eeae groots misaaegdkeid verwckt ia de. paugermaaistische middeas die tegea de regseriag en dea kanselier «an 't kuipen zijn gegaan. Me*, vreest dat er ia 't korte een regeeriagskrisis i al volgea. De onafhankeiljkheid van Fioland. Zweden, Noorwegsa sa Fraakrijk hebbaa de republiek va1 Fialaad als zelfstaadige staat erkead \ Uup PARUS meidt : Nogal levsndige artille-strijd W. St Qauatin en ia Oppar-llzas. LONDEN meidt : E«a 7ijand«lijk4 baad-siag Z. Yper werd afgealagea. De artilieris-strijd werd doorgehoudea. Oase vliegera wierpen 3 ton bommen op aaagewezsn doeien. ROME neldt : Artiiieriestrijd naar Zugno ea op de Beasdea-Piare. Eiders patroelje-gercchtea en stelseiaiatige beschietiag der Oostenrijkscae liais op de Brenta, de toestand ils Duitschlaod m goeden wille is... t is vrede Pas vijf dagsn g«ledea lieîea wa oad«sr-ver3taaa aat de Baadgsaootan m;t bua vrsde-voorfaardea voor dsa dag zouden komaa. 't Zou eersteas een recktstrsêksch actiyaord z>jn op de a! ta vag« vre^esvoor-stfllea vaa Daitschlasd aaa Rualand, 't zou vervolgers esn diplomalisck offeDsief zijn tfgen Dnitschl^ad, dat ia dsa laatstea tijd, gesn gekgsabeden onrerlet liet om de Bondg noaten, op dit terrein in moei-lijkheden te breag^a. L'oy i Georf c, de eerste eagelsche msaîs-ter, heeft i<: aaam dtr Boadgeaootes, nu eezis kia^r en duidelijk fesproksa en te gelijker tijd le dui'schs marœurers den oek omgewrengtin. Op 't oogeabbR dat hti rus»?Koh mi-xi-Kpahrtisch bestuar, guast;g gestem^ is am œst Dui schlaad af te brtken en de«5 af br-jkiiîg foorl»loeii uithet feit dat Duifsch-laiid wat aî la baue^eld sijn iozichtea io-zake de zelfstaidigheid der Polen en LitbufeH-tn - i!d opiriage2?, fcoîit L!oyd George, door oaze vreûeavoorwaardea kea-basr te mak^a, Dukschîand voor het dilem- ma te plaatsen : ofwel ge spaelt valsch spsl, ofv?el ge wilt vea geen vrede. weten. Waat een der bijzoaderste vredesvoor-waarden ligt jaist bieric dat vrijheid moet gelatea wordea aaa alie volkeran orer hun eigen iet te beslissen. Oazs vredesvoorwaarden kunnen be-'kaopt,-rolgeaderwij3e oaischreren worden : Engebnd (en ook aile Bondgeaooten) willen dadelijk vrede sluiten op de vol-gende voorwaarden : 1) Volkomeae oaafhaakelijkheid vaa, en volkoaaene gchadeloorst«l!ing aan België te betalen door Duitseblaad ; ^ 2) Iiefstsl vaa Ser?ië, Rsemcaie ea van de bezstte gebiedea van Fraakrijk ea Italië ; 3) Tsruggaaf ?aa Msas-Lothariagea ; 4) Oaafhaakelijkheid vaa Polea ; 5) We milea geta veraistigiag nooh vaa Daitschland, noch ?aa Oestenrijk,fioch vaa de aader« vijsadelijke landen alsstaat, maar we moetea r#ehî laten w*d#rvaren aaa de door dia lenden verdrakte en ten oorÈckîa iagepftlmd» velkerea (Armenie, Arabië, H. Laad) ; 6) We willen den Tork aiet buiten Earcpa, laten hem Constaatiaepel, maar de Dardanellen es de Bosfaras moetea vrij zijn ; 7) Voor wat de daitsche koloaies betraft deze kwestie wordt de vredesconfertntie voorbehoudeo, maar van au af moet eea refereaduoi iageziea ; 8) Aile landen worden vrijgelaten zich vrij naar eigen vereischte en hun keus te ontwikkelen ; 9) Stichten van een internationaal scheidsgerecht om zoareel mogelijk de oor-logea te rermijden en geleidelijke oatwape-Diag toe te laten. Deze vredes^oorWaardea zijn regelrecht in de lijn vaa depauzelijk* vredesboodschap. De paus segde : Ik geef groadslagen aan waarop de vreda zou kuauea gesletaa wor-dea. Lloyd George emsehrijft volledig die groadslagea. Wat zal Duitschlaad doea ? 't Zal verplicht zijn te aatwoordea, om conséquent ta blijren met zijn laatste verklariagaa. Iadien het van gosdenwille is, eno^en ws dea vrede iazien. Immers Duitsohlaad verklaarde herhaalde malen dat het eea vrede wilde die reckt zoa latea wedervarea aaa aile velkerea, die Bel-zoa bsrstaliea iazija oaafhaakalijkkaid; aUeok Serrië ea Roeiaeait ; die de oatrai-miaj dsr beietta gebiodea vaa Fraakrijk en Italië «mralte ; die Polea onafkaakelijk wilde ; die de duitsche kolaaies weer aaa Daitschland soa gerea. Sr s dus maar ?erschil 7an meeting mesr betreffeada : 1) De schade?ergoediag tos te keaaeaaaa België, doeb Duitschlaad b«keude reeds dat België mest sekadeloos gesteid, verasits het de inrichti g vaa cen spcciaal feads voor-opzette, maar Duitseklaud is wijs geno«g om tebeseffendat hij dis't onreeht bedreef de gebrokea pottsa moet betalen. Ea 't kan znlks heel gemakkelijk ! 1 2 ) Teroggaaf van Elzas- Lotbaringen. Het scheidsgerecht wordt algemeen aau-vaard en aan?ezien Daitschlaad de vrijheid der zcëea voorgtelde, kaa het geea betwaar viaden ia ds iateraatioaaliseeriag van de Dardanellen. En aïs Daitschland nn het aatwoerd ont-wijkt, «f zija standpunt met klaar ea dui-deiijk oralijat, mogea we seggen dat het den oorlog gewild hebbeade, 00k den oorlog tôt het uiterste wil doorroereu uitsluitend met veroveringsinsichten bezield. Mear 't is te hop?n dat in dit laatste geval het duitsche folk daardoor zet? de oogea zal opeaea ea hauâeie». EEN BOEK OVER IERLÀND (SLOT) Hoe zeer Harold Begbie in 't Zuiden van IerLand de zonaige zijde vaa dea Ierschen aard heeft geziea ia 't opbloeiea vaa 't katholiek lerea, hoe meer hij ia 't Noorden — te Belfast aamelijk — de elleade vaa het stadsproletariaat blootlegt ia het pro-testantsebe Uister. Op die doakere tooaee-lea slnit het beek ea die rest het mij aog te eatledea. Uister, zooals man weet, is de zstelplaats van het oraagisme, dat ia ler-land, soowel aïs bij oas vroeger ea om de zelfde redea, den protestantschen invloed maehtig bevoordeeligt sa bijgerolg tegea Hotae-Rala zich verset. D«t ia Belfast mear eilande is daa ia 't Zaidsn is te wijtea aan zija hoedaaigheid vaa fiijfsrheldsatad. « God echiep dan bai-tan, «a de measek de stad », zegt Begbie, ea hij is aiei caredelijk geaoeg em de hsele sokaid vaa de teestandaa ia Uister te leggsa ep oraagisme ea pretestaatisme. Bfochtaas aiaakt hij e?ae rergalijkiag tas-sebea ds Slums vaa Belfast ea die vaa Dablia, gehetl tan veardeele vas deze laatstea. s la de Daklijaaeke Slums (arm-kwartierea) is ar eeae ataïasfaer die se om-kleedt met eea aaderen des daa die vaa Belfast. Ze hebleea, aaa te begiaaea, de ▼eroatsokaldigiag vaa dea tijd. Zij sprekea aiet dea beseaker : « Hier sija wij, het vooribresgsel ?aa Indasti ialisme, de aiting van 's Kapiîaals houdiag tagenover Arbeid, het laatste woord ia bakateea ea sebalie.» Zij bestoadaa veoraker fabriekea dea hamel vsrdaisterdea ; zij sekijaea eader dan de stad dis ze met verkleineade praeht omsingalt ; zij sprekea vaa eea eeaveudige-rea tijd, eea priiaitiever volk, vaa de vd-dea die eaas greea warea tet aaa kan dearea. ®p aekere wijac zija zij sekilder-acktig. la aile gérai sija zij eakei eea aaachreaisme, geen hedeadaagsoke earel-daad. » Begbie laat aooit eeae g^lagaakeid .veoi-bijgaan om het baitealerea ta verheerHjkea, op te hemelen, tegeaaver het afai tteade, vsrstoaapeads fakriaklerea. « Ik g ag deze slaais ('die vaa Daklija) beziektigen met een gekeadea heilige. Had hij ia de Mid-deaeeawen gcUafd, daa sea deze hré>e maa « gekeei hart » gewetst zija ; levend ia de twiatigsts eaaw is kij bijaa « gekeei koofd #. Mag ik hem dea léser veersteN lea ? — Kerweerde Pater Al#ysias, Fraa-eiskaan, draakbastrijdar sa stadeat ia staésherrormiag. » T#igeas eea schildoracktige basohrijriag vaa dea gosdea pater dis ia z^a brnia kiecd, mat bsakea ea papieren oader dan armea, haastig, koortsig, mat laage iaebre-daa, ner@as den sehrijvar stapt, door iedoreevi ia 't veerbijgaaa gegroet. « Aile maaaen saœsa haaaaa heed af,. de kin-derea bestermden des kleesterliag, roe-pead : « God zegene a, Pater / » en hieven tôt b&m haa vuil, glimlachend gelaat. Arbeiders aaa den weg, koetsiera op kar-rea ea wageas, brievendragers met s ware zakken, leegloopers op den hoek der straat, geraarlijke nietsdoeners van aanwassende gestalte — al daza maaaan, voorzeker met honderden, bazagen den pater eerbiedig en samen hoed of mats af. —■ « Iedereen schijnt e hier te kennan », zei ik. « Ors orde heeft hier lang gewerkt », aniwoord-de hij. " Het 10a n wel iateresseeren, meen ik, te weten boa zeer deze arme menschen hnanen godsdienst aaaklevea, en hoe goed zij zija jegeas «Ikaader. Hnaae lietde on* der elkaader in tijd van lijden is wonder-baar. Het is wezenîijk allerschoocat." Na dit straaltje iiea'isme waarmede Begbie zdtf de arme kwartiereo van Dublijn 'îfh?iéc.iîî iaat hij des le swarter sehadaw 3<ie jaar - N' 3 01 m) Woensdag 9 Jaauari 1918

Er is geen OCR tekst voor deze krant.