De Belgische Standaard Door T&éti en Volk DAGBIiA r> Voor Ood en H&ard @n Land '. «E HLiUtti STÂK8ÉXM /imÉÈft ««rifle " 1 Abonneme&twriji voor je manatef* bij vo*rai&«tsufag. Voor de i»oid«î«B : 3,9» ix. i Voor de ntot-aolttetea — A» 1 Um4 ]<ft 4r.j «hWm y j^a n. Indien me* ixmM *mmM» mrém &Bï*mçé, Mré À «*%*•*!**«<- \ prffs tntuiUr. f I* Be.iuurUer : SUÎËF0N8 PÊETÊIS8. fA*TH ©WTlIkUîRS t M. El BÊLPAI8E, L. UUfKEHS, Victor VAtiâftAMBEtm 4 ftrtraiHl VAN ûER SUHELQOi JkmI F1LL1AERT. ^ , ....... !V00) ails mededeelingen zich wenden tût : Villa MA COQUILLE, Zeedijk DEPANfeE. Aaukoadigingen : 0.25 tr, de regel. — Reklamsn : 0,40 fr, de regel. Vluchtelineea : 3 inl&sschinges van a regels, o,«o k. VUUR EN ROOK ! m. Weg moesten we uit de versterkte loop-grachten tusschen de forten Tan de Naamsche verdedigiugsplaats. 't Was rood van bloed en vuur overal. Ten voile, neen, niet zooals nu reeds vermochten we toen de beteckenis van dieu sching in den hemel achter ons te be-grijpen.Ea toch, hoe greep het ons aan, die ter op-Leuring uit den slag naar Frankrijk afzakten, die schamele treurig-onafgebroken stoet van burgers te zien medeslenterca, de oogen moe-gekreten, beseâ'end bij ondervinding, den Duitscfaen gruwel. Een vader, pogend zich moedig te houden in gang en gebaren voor het zicht van de afgematte moeder, en schreeuwende kinderen, trok bij een koorde een afgejaktea ezel voort. Het beest ook strom-pelde, met in den rug een karrevracht van uit de vernieling van vaders huis geredde bedde-geritten eetwaren. Nooit zag ik zôo iets in mijn leven. En nu, meer dan toen en later zal dit gc-voelen nog verscherpen, nu de verwoesting hoel België is doorgovaren als een wervel-wind, medesiepend zonder genade, onverbid-delijk als een machine, menschen en dieren, private en openbare eigendommen tôt het al geleek aan éen puinhoop, komt mi) deze vuur-en vlam-hemél, deze bannelingenstoet van Namen als iets ongehoord, als een geweldig syrnbool van Duitsche baldadigheid voor. Vuur en Rook 1 Het is het lijden, materieel, moraal van onze burgers in het land gebleven, vergroeid als ze waren met hetgeen ze heel hun leven hebben gekend en aanbeden. Vluchten konden ze niet : te veel aantrek . had voor hen de kerktoren die als 'u schoon cot: rast met het onkristelijk handelen van de « furor teutonicus » hoog de lucht inschiet ; te nauw aan het hart lag hun de omgeving, het gemeentehuis : waarborg vai gemeent:-viijheden en rechten. ^ En toch, nu was ailes in de handen gevallen van overweldigers die niets afwisten van his-torisch gegroeide vrijheden en gebruiken, die de beveikingingaan en keeren en doen en laten niet kenden en in <500 meisige gevallen vrij-willig, met opzettelijk gemotîd uit «principe» dit ailes over het hoofd zagen. Ma g ik verhalen met welk een hartstocht de Belgische bevolking soms kleefde aan va-dergrond en de weelde van eigen huis en goed ? Dit zal dan 00k in ware daglicht zetten de groetheid der beproeving van hen die met liefde het verlede» hadden omhelsd en er aan kleefden tôt den uitersten stond en eindelijk 00k verplicht waren den weg der banneling-schap op te stappen. Twee mahn was de heerlijke Denderstad door de Duitschers bestormd. Ten heele was de stad verwoest : Twee maal kwam de bevolking weJerom om in de onmiddelijke na-bijheid van hun vroegere woonst, bewust van het altijd dreigend gevaar, onder oorverdoo-vend oiitzenuwend bombardement de oogen-blikken van uiterste beproeving, met groot vert;\.jwen in leger en toekomst te onder-staan. Tôt het laatste getrouw aan vadergrond en haardstede, zouden eigenlijk de recht-streeks bedreigde burgers het leger volgen, tet een droeven aftocht tôt aehter den Yzer gedwongen. Onmogelijk was zelfs dit sacri-ficie voor vele burgers. De brug van Waas-munster was gesprongen. Daar stond aan den overkant een talrijk deel van de trouwe bevolking, onzeker, bijna zinneloos van schrik en ontstelienis, de woede vas bezeten Duitsche honden aî te wachten. En wederom komt onvermijdelijk de ge-dachte op in mij : is het leger beproefd geweest, erg 00k heeft de Duitsche inval de niet strij-d§nde bevolking geteisterd, « Laat den verwonnenen enkel hunne oogen om iud leed te weenen ! » dit is de beteekenis va t vuur- en rookbeeld dat de drooge kou : opsnmming van de gruwelfeiten in rie ofl' le. '-(- rslagen van de Commission d'en-quête Belge oproept. , « Qu:: les Belges n'oublient jamais les vic-» times'déchirantes, qui du fond du tombeau, » demai d'-nt eHCore vengeance à leurs » f: ères », scnrijft Pierre Nothomb. En elders : « Aerschot, Dînant, Andenne, Ta-» mines, Louvain, Termonde, Malines, Ypres > sont des noms inoubliables pour un peuple » qui dans son culte pour les victimes puisera » à jamais ia haine contre ces meurtriers. » De soldaten, meer dan wie 00k, hoeven met den luat om het lijden en den dood der mak-kers aan hunne zijde gevallen, te wreken en, den zucht het land vrij, heerlijkw als voorheen, uit deze tijden van beproeving te redden, mede in hun binnenste te voeden den heiligen wil, de eer, het goed en bloed der ge-slachte burgerlijke Belgische bevolking te wreken. L. D. N. Den 25 Juli 1915. TER NAGEDACHTENIS VAN MAJOR DE GERLACHE. Op Maandag 2 Augustus verloor het Bel-giseh leger een zijner flinkste offieieren in den persoon van Major de Gerlaciie, van het III* batailjon van het eerste regiment Carabiniers. Met reden werd hij door elkeen aanzien als de echte « type » van den Carabinier : prachtig van gestalte en Hchaamsbouw, vlug en licht als een hardlooper, stout en onderne-mend aïs zijn broeder.den welbekenden Zuid-poolvaarder der « Belgica ». Maar hij was vooral een schoone geest en een gulden hart. Zijne uitgebreide kennissen, door voortdu-rende studie, door menigvuldige reistochtec over aile werelddeelen en door een zeldzamen opmerkingsgeest verworven, maakten van hem een der bekwaamste efficieren en tevens een der aangenaamste en meest belangwek-kende keuvelaars. Zij, die met hem xnochten o»gaan, weten welke bekomm'ernis en gene-genheid hij koesterde voor zijne soldaten. Hi; was oauitputbaar in het verzinnen van rai ide-len om hunne lastige taak door allerhande kunstgrepen te veriichten en tevens aange-naam te maken. Tôt in Engeland en Frankrijk wist hij edel-moedige personen aan het lot zijner carabiniers te interesseeren. Dat zulk een overste geacht en bemind werd door zijne offieieren ; en soldaten, zal niemand verwouderen. 'tWas dan 00k een algemeene verslagenheid in het batailjon toen hij den 5 Mei te Noordschoote gekwetst werd door een obus en vooral toen weinige dagen later de tijding kwam, dat de wonde eene bloedvejgiftiging had teweeg gcbracht. Drie maanden lang leed hij gloeien-de koortsen en onderstond herhaalde pijnlij-ke opération. Ondanks de beste verzorgingen van bekwame geneesheeren, ondanks de liefderijkste verplegingen zijner eigene vrouw en moeder, verergerde de kwaal en bleek eene noodlottige ontknooping ten slotte onvermijdelijk. In den ochtend van 2 Augustus ontving de vrome Major met de diepste godsvrucht al de H.H. Sacramentels der ster-venden. Nooit zag ik hem zoo diep gelukkig, nooit voelde ik hem zoo hartelijk genegen en verkleefd, ik zou haast zeggen : zoo dankbaar en genegen. Gedurende den geheelen tijd zijner pijnlijke ziekte had hij de meest stichten-de blijken van oprechte godsvrucht gegeven. Zijn uitgaan uit deze wereld, op den avond van 2 Augustus, was even stichtend. Zijn laatste teeken wns een kus op het kruisbeeld, zijn laatste woord eene aanroeping van den verlossenden Naam c Jezus ». Donderdag, 6 Augustus, werd de betreurde Major na een plechtigen lijkdienst in de pa-rochiekerk der Panne, te Adinkerke teraarde besteld. De lijkdienst werd gevolgd door eene ontelbare menigte offieieren van alien rang, alsook door Minister Carton de Wiart en I Volksvertegenwoordiger Melot, beidenjver- , wanten van Major de Oerlache. Wij veroorloven ons hier onze christeiijke en haftelijkste gevoelens varsdeelneiring aan te bieden aan de hoog achtbare familie van den betreurden afgestorvene en vooral aan de twee diepbetreurde weduwen de Gerlache, n. 1. aan Mevrouw zijne Moeder en Mevrouw zijne Echtgenoote, welke beiden met on-troostbare smart maar vooral met stichtende en edelmoedige gelatenheid het wegkwtjnen en afsterven van haren Zoon en Echtgenoot hebben bijgewoond. D.F.dW.,... KULTUR-LESSEN Ik ondemeem tegen de Katholieke Kerk een ooriog die lang en wreed zal zyn. Dat in 5 nuodzakelijkheid,om Frankryk te vernederen. ^ Onderhoud in de Branschc radikale bladen, f d?. banyheid voor het klo.rikaal schrikbceld j door dm taster en de vooringenemenheid die \ deze bcnauwdheid verwekken, een ruimeren kring te geven. Voorschriften van Bismarck aan zyn gezant te Parys, 16 November 1871. Journal officiel de France. 7 April 1811. COMBLES * (Vervolg) f k heb niet ailes» geperst uit de mede-deeling van den Keulschen correspondent — de meesterwerken, iedereen weet dat, willen traag gelezen worden, druppel voor druppel, om zoo te zeggen, om heei het aroom op te slorpen. Laten wij dus het volgende paragraph aan» toetsen , « In katholieke kringen is men zich ernstig bewust geworden van het gevaar, zoowel voor het nationale be-Staan als voor de katholiciteit van België, gelegen in een toomeloos mee-hollen met een zekere groep Duitsche chauvinisten, die een annexatie van België bepleiten... » De wijsheid komt niet voor de jaren, maar had ik het niet gezegd dat de Duitsche katholieken toch tôt die wijsheid waren gekomen die bestaatin eigen gevaar te yreezçn en naar eigen verweer uit te zien ? De vrees voor een kulturkampf is bij die katholieke:: het beginder wijsheid. Of ze bij ons de vroegere naïeveteit zullen ontmoeten, is een andere zaak, maar ik houd mij intusschenovertuigd dat hunne (huidige) bezorgdheid met 't lot der Belgische ge-loofsgenooten haar oorsprong heeft in eigen belangstelling. Overigens zullen wij welhaast de Centrummannen zelf aan het woord hooren ; maar vooreerst moet onze vriend de correspondent hun een bewijs van goed gedrag geven : « In waarheid zal het Duitsche Centrum daartoe nooit te vinden zijn,en men kan er zich verzekerd van houden dat het zal aandringen op het « goedmaken » van het onrecht » (woorden van den Rijskanselier) » ■— Ik verzeker, in ge-weten, dat ik niets bij doe dan de cursi-veering, en dat de « woorden van den Rijkskanselier », om de heiligheid der verzoening, de plechtigheid van 't ver-dragteekenen aan te duiden, geen uit-vindsel van mij zij a. Het woord is nu aan de Duitsche katholieken in hun orgaan de « Koelni-sche Volkszeitung », onder den titel : < De rechten der Belgische katholieken » — « Reeds nu hebben verscheiden uitingea over hetBelgische Katkolicisme en den Belgischen clerus veeî kwaad bloed in het buitenland gezet en onge-rustheden gewekt, die in Duitschland veel moeilijhheden kunnen veroorza-I ken. » De correspondent had ons ver-! wittigd dat « de werkelijke gevoelens der Duitsche Katholieken » niet moeilijk te begrijpen waren voor « wie tusschen de regels door » kan lezen. Hij schijnt zijne lezers voor Duitschers te nemen, indien zij enkel „ tusschen de regels door " eene zoo cynische verklaring van eigen belang kunnen begrijpen. Ons is ze klaar genoeg, maar wij zullen ze ook onthouden, en al het latere flikflooien met den t( schitterenden bloei der Leu-vensche hoogeschool ", <(de wijsgeerige school waaraan de naam van Kardinaal Mercier verbonden blijft, " — zijn naam blijft ook verbonden aan zeker document dat voor eeuwen de Duitsche wandaden schandvlekt 1 — „ de groote organisa-torische talenten derBelgische Katholieken op maatschappelijk gebied t, het vast besluit nooit een protestantiseering s van België " te dulden.enz.laat ons heel ' koel, of liever vervult ons met walg en f verachting. — Geen nood, heeren van 't Duitsche Centrum ! Wij zullen wel ) zorgen dat België niet „ geprotestanti- | seerd " wordt, en daarom, eens dat wij den laatsten Duitsch over de grens hebben geschopt, zullen wij nauw toezien dat geen éen ooit meer een voet zet op onzengrond. M. E. Bei^paire. \ JL.sfca/tss'ée ÎBericiiten. B. G. Hkw. 22 Oogst. ! Bombardement van Pervijse, Sint Jacobskappelle, Oude-Kappelle en | Noordschoote. Onze artillerie heeft de Duitsche batterijen doelmatig be- I* streden en dreef werkliedengroepen uiteen. Parijs, 22 Oogst, 15 u. Ten noorden Soiichez werd een Duitsche aanvalspoging- afgeslag-en. In de « Labyrinthe » bommengevecht. In de Vogeezen hebben de Duitschers onze stellingen op den top van Sondernach aangevallen. Zij werden afge-I slagen meer dan honderd gesneuvelden achterlatend. Petrograd, 21-8-'i5. In de golf van Riga, gedurende de laatste gevechten van 18-16- dezer moe-ten de Duitchers 2 torpedobooten verloren hebben. Een engelsche onder-zeeër heeft doelmatig een duitschen kruiser getorpedeerd. Van aan Riga tôt de beneden Dvina : ge'ene verandering. Over de vesting IKovno houden we het duitsch oprukken i:egen. Duitsche aanvallen in de richting Bielski. Geene verandering, op de front-linie Brest- litowsk. ! OP DEN YZER Het onveranderlijke leven - In deze zomersche dagen, welft de heer-5 lijke lucht, blauwendig koepelend, nu o^er Vlaanderens vlakten. : De zonne zit hooge ten hemelers waar witte | wolkskens uit de diepste horizonten der zee ' gekomen, heeu drijven naar de onbekende verten van het lana van belofte dat over den 1 Yzer gelegen is. Met den zouten zeewind va-1 ren van hier naar ginds de gedachten van j duizenden en duizendeu die te wachten zitten j. in de graven op ùe boorden vaa den glorierij-ken stroom. In 't bezette Vlaanderen wentelt 1 liet leven eenvoudig door, vol ellende en 1 kommer en onze jongens die reeds maauden-1 en maanden voor de poort van de diejbaar-i heid staan, denken veel nu op thuis, op 't land en op al de schoonheid — hart en zie-lenschoonheid — die Vlaanderen heeft ge-kweekt in 't jammer der oorlogsweeën. Ze 1 zitten er reeds maanden en hun stagnatie le- ■ ven weegt zwaar. Wel hebben ze't aange-past aan de gruwelijke noodzakelijkheid des k tiids, maar daar is iets dat knaagt binnen in . hen ! Eene roeping van over den stroom, die zoo zonderling aandoet en zoo bekooi lijk is, daar ze weten nu, dat ze in hen de kracht, de overweldigtnde kracht voelen en aihter hen raden de sterke steun van de materieele : hulp. Te nachte luiken hunne oogen toe op ■ droomen die aitijd herinneren aan dè heerlijke vrijheid en aan de innige voldoening en vol-daanheid van een schoon tehuis. , Moedersbeeld, vadersgestalte, vrouwenkus, verre liefde in zware rijpheid gedragen : het huis 1 Guldene velden, allenthenen machtige steden daarin met innigteere stemmingsker-' ken, lachende dorpen met zondagsche vroo ' lijkheid, beevaartwegen, slingerend door de Ilandouwen naar de heiligdommen die verre %gen en verlaten nu : het land ! Grootheid en liefde: land en volk! Maanden en maauden hebben ze daarop gedacht dat het de essentie,het levende bestanddeel is geworden van hun bestaan. Daarom zien er onze jongens zoo goed en ernstig uit, met een onder-grond van koppigheid en haat. Men moet i razend kunnen beminnen om razend te kunnen hacen. Ze beminnen, onze jongens ! Het voorwerp van hun liefde is niet ijdel, het ïs grootsch ea alomvattend, het is het land. Hun haat groeit met den dag. Ze voelen hem werken binnen hen dat het pijn doet soms. Als ze in de loopgraven zitten, dan woelt hun I haat omhoog als een levende bare, hoog uit de dieptea van hun zielen, hoog boven hun hoofden en met den wind die van uit het Wes-ten waait goft hun haat en hun liefde aaar 'tbeloofde, naar 't begeerde land. Moeten we in dit gevoel niet zoeken de over heerlijke houding van onze soldaten nu ? Ze vreezen niets of niemand meer. Ze hebben voor hen I zelven als de bewustheid gekregen dat ze de j f opperste daad verpersooniijken van de be- ' i vrijding en de oaaantabtbai e hoeksteen zijn ! van dit land. Ze spotten met den Duitsch, Iomdat deze geen mensch is, dus geen wil heeft en geen gevoel van lieide. Hij is voor hen geworden een machiene en machienen breekt en kraakt men met den wil. En ze zullen het I Ze voelen hun vuiston jeuken onder dit stom-dom duitsch schieten dat blind, hier eu daar de dood slaat in hunne gelederen, | maar ze verachten het ook, omdat het van zoo verre komt, omdat het iets is dat zich j I met levende kractïten niet maten durft. Iets ; dat gemaakt is en dus minderwaardig. Ze | zijn er toe gekomen een ieveasfiiosofie te bouwen die de oprechte en de goede is, het begrip van 't vertrouwen in de zedelijke kracht van hun edele zielen. KASTEEL VAN VIÇOGNE. Het laatste ambtelijk bericht meldt ons dàt de beruchte pachthoeve in brand werd ge-schoten en de duitsche voorpost die vluchtte, doodgevuurd werd. Wat al herinneringen zal deze gebeurtenis bij onze soldaten opwekken. Met « Ter Hemme », « De Violette », « De Bamburghoeve » tooverc « Vicogne » voor hunne oogen de bloedige dagen van heftigen strijd, alswanneer, tôt onder de muren van die hoeven, in burchten herschapen, geworsteld en gevochten werd met blank wapeu, uren en uren lang in den nacbt. Hoe msnigmaal werd de inname van Vicogne betracht, van af de maaud November tôt op heden toe. Het gaf eene akeiigheid als de soldaten, ter loopgraven gaande, onder eikander zegden : we moeten naar Vicogne. Velen van de onzen hobben rood deze ge-vormde vesting hun jeugdig leven gelaten, maar riiettegenstaande wanhopigepogingen bl«ef de vijand meester van deze sterkte. Over eeu goe twee maanden viel de hoeve bijna in onze handen, alswanneer te midden den nacht een compagnie van een onzer re-gimenten tôt onder de ontmantelde muren wasgenaderd, nadatde twee vooruitstaande schildwachten werden gedood. Doch de laatste schildwacht had nog den tijd op één elee-trieken belteduwen en twee minuten nadien tokten de mitrailleuzen razend ons tegen. Bij de dertig dooden en erg gekwetsten koste deze poging, die sindsdien nooit meer her-haald werd. Nu komt dit in brand schieten ons weerom bewijzen dat deze ooriog zal gewonnen worden diM5r het schroot, de ammunitie en aile duivelsc'ne uitvmdingen. Waar de levende kracht zoo dikwijls te kort bolde, is het ge-n^eg geweest eenige brandstichtende obus-sen op Vicogne te werpen om dezen duitschen voorpost te vernielen. Vicogne ligt al dezen kant van den Yzer, op den weg van Stuyvekenskerke naar den stroom. Het is dus een belangrijk SHcces, daar waarsehiinlijk onze loopgrachten langs dezen kant tôt op den Yzerboord zullen gebracht worden. Bombardement 2e schieten, de Duitschers. Amper richten onze jona-ens het hoofd op en sch^uderopha-lend : c 't is altyd 'tzelfde dat ze schieten, ze schieten blind ». Ze storen er zich in gee-nen deele meer aan. Ze z^n 't gewoon. Ze doen kalmtjes voort aan wat ze bezig waren en waar ze zitten te kaarten zouden ze voor geen honderd schrapnels hun partijtje staken. 't Gebeurde by 't K... Daar zaten vier kanonniers in een heerlijk whister-par-tytje verdiept. 't Woei er nog al geweldig buiten en hier was 't hun, in dit verlaten gemeubeld huis, echt gezellig. 't Duurde reeds uren en uren ; altijd werden kaarten gegeven, kaarten gewisseld, met de ellebo-gen op 't wijda tafelblad, lekker rookend, zaten drie, vierkameraden'tgedoente af te zien, toen al inesus een schrapnel gehuild komt al over 't <1ak en een weinigske verder openspettert. Drie der kaarters kijken eens instinctief op, maar de vierde yerroert niet. Nauwkeurig hieid hij zyne kaarten in. — Jaar, — N° 134 Tijf €#ntiemeii ûot nummer Oinsdag 24 Oogst m b.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.