<€** Jasu? — M 86 f^7> Zondag 5 en Maandag 6 Mei 1918 AfiCHNB&iBNÏBH g -c-V.or Soldâtes £ t ttasiid fr. i,a5 P • mundic a,50 J mastcdea 3.75 l '' *i KiH Saidate» U te -t i»0a. 3 s rsstwi 't, t,7' 1 a muLifui^D 35.5p j 3 5,313 ! Boiten *t iarîd: J Z maaad fr. a,jo i a maaadeo 5,00 1 —0— DE BELGISCHE BTAnDAARD °pstal t Befaatr niiM " Un Coquille Zeadijb DZ PAJÎKB Kleiae Miin- dlglagaa; 0,251. de r*g+l RXOLAHKX volgexa orrer-Mnkoaiat . x~ ^ Jj|fcfa M$detf$rkgrt : K| 1. ld|^N) S., D^ltfï, *2 iartraai V«u» â«r MMMmi, Dr <*• hm, Dr. J. fm 4$ WMStyaa, l«el ïflliwBt, Dr I» Da Wolî, #2 0. Wettai, âév. M. Baeïs, Mïlarlsn Thans ONZE TAALTOESTANDEN De verschijning van dit artikel door de censuur voorbeheuden, vta d door het hooger persberek van Le Havre tcegelaten. In een eersti gchrijren kwamÈa wij lot de gevolgtrekkiog dai de twseialea'syste-m ▼an® beaedea zija d©?I bïe*f : asn de taal-toestandea in België kaa he t gcea rrcht-vaardige en voIledig§ oplossîag breagea. Praciisch kan hat Dis! rgchiaiamg taegepast worden ; in opaicht vaa oproeding wordt het eea oorsaak vas œ&iadîîrwaarheid ; en gatscu het IertK dsor blijft hqi eea sra-atige hinhsrpaa! tôt ds o twikkelisg der voSkspersosniitkkeid. Da oplssaîîsg ome? taaltaestanden moisi da? ia ssne atidere richiicg gezocht wardsn. Ik faoap dat de nieawe atroomiag dis sifb in #8 earopee* sche politiek eea dieps bedding graaft die aplossiag breagea aal. Het allea tôt ziah taçckkea en ssaa «ich g e-lijk maken der gxoote staiea, schijnt siilaaa lek te loopen. Heel Eatopa daor sien wij de vetscheideae tolksrcn, weikedegroat poli-tiek onder ééa ataten-masker verbergen had, den «ifen kop freer bovtn sieftsa B»j Polsn en Tseecken, Litkasniërs m Ufers- : nfSra, Ieren en V/amiagss, selfs blj ds as® tot-eenbeid gebraohte Frangchea rosrï e«n aterk wiiiende streviog ©m tôt hst faerop-Ieren der eigen volkspcrsgonUîkfieiâ te ge-raken. / H«el de wodiog îs akohis âet prakûaoh c beleven » ?an het gtmz btgiîïsei «s.ûor ! Z. H. d«n Pana #n Pffsi^sfit Wiitan kraoh-tig T«»raitgczet ; be^issai waarrcor és Estante zegt te atrijden : « I«éc: roik ^kwft reeht op self-bestaan ». Heett ieder roik reobî op zdf-best»au,«i£n m«et het in valle vrijheié Se befai'gen wel-ke het als roik elgan fesefê voigec s eigen wil en weuscb ànnnen regeien. Zelf-bestaan immers ia a(ch-2?If sijn ; is in zija dadsn en sijn ie?en oitwerken daî wat men ia door sijn wezea. Maar boa wil men " wat men is dsor sijn weien „ in het Ieren omzatten, zoo =«cn aict meester is sich itlf te richîsa r«:g«ng de eiac'acrj van eigen persoonlijkheid ; ado msn self niet bssohtk-ken kan over de midde&n die de eigene ontwikkelicg tevorder«n ; en men die oat- | wikkeling niet ieiàan mag in de richuug die men aaif rerktest ? Ditataat dns vasi : msent men hst er^atig met het begiosel%< ieder v«lk heeft recht op j aelf-bcstaan ,, dan kan men a«n gesn enkei ; ▼®ik het recht outseggendebelasgen, welke j het als roik eigen heefr, self ta regelen. Er ait bealaiten dat ieder volk zich als ^ xelfstandige staat moet inrichten, ware \ mijn gedacht ver voorbij loopen. De his eriaohe en sooi&le b^lasgen wdke \ ▼eraoh?idene velktreu samenbinden, biij vea b'sîaan. De Tolkereis wier b« jsrg*n orer- i e nkomen ef eikseder es ?nlleu, gnlleu zich onder ééa slaaisfora» ferce»igan,eDkei | »ai die slaaïSTOïBa een reclït'eerbi.?^sgeede | kervarmini: cpgevêK. De kleins volke?«n zullea aie! »«er ver- S pîicht wsrdea skh te iate^ inlij?en ea op- p slorpen door een groate cevanbuar. Vsij- ?i willig lallen sij aieh aeaslaltsa bij dieu | ataat of dat sroik weik« met zijne hisîcri-aohe, ccoaomisohc en gadere balsrjgea ssatsa |j laopt. Bîlgië geeft er ona een prakîssch !• Toerbeeld van : de laadfcoaw ea d« handel | ▼aa Viaaaderen wsrdt aangstaîd door e [j Dijrerheid ers de kooibekkess Wallonië ; " beidea ssmen emsch pp:n sîkaadçr tôt ééae grootsche zich-seif vokeei;» senheid. | Hoe die eeaheid beweriea soader de r«s- [i peetiereiijke esgenea volksbelaagsa te kwat sea ? Wast zooals cr belasgea aija welke de verboadnat rolkereu gemeeazaaœ aija, die duor één bestuur moetea geregeU, wor-des ; 890 aija er ook bîlangea welke ieder Toik psraooaiijk bcz.it en welke zij op bars cigea wiliaa rïgelea M, Asqcith hseft veor Ierlaad de praotisebe oploasiag aaa^egstrea. Sprekeada orcr de meeilijkheidea welke ds-sr vsarkemea, aegde hîj : « Er ia eaksl eea isiddel ora het Isrsebs vraeg&tuk op ta | kgaea. , Mea moet aa» Ierlaad een eigen | Parlement gîSTen met veraatwosrdeiijke iî niiToerende raachs. Dit P^fkmeat moet da ; eigsae Ierschs belaïif âîa «If oplossaa, on-d*r de eskele ?oerwaî?rde, reeda doar Gkdstcx'e ?aaîgagiclâ, dst het keiaerlîjk Pârkmc-at het boagsta gessg blijft bebca-y dea ». | Zoo kome^ de eigeae belasigea ?an ieder I volk tôt haa rcoht zende? ®st de taalse#n< I bsid beî mbste geraar loopt. t Het recbt ?aa die staats-vorm steant op d<â meesî vaste groadea. Zija begicsel im-s mers " iieder volk heeft recht op zelf-bt-staan " ligt vasî aan fcet w«zea vaa het meascbuiijk gesbeht als morede eeabeid bescaaawd. Het hoogste doel dsr scheppisg is het tea to8a spreidea ran ea het lof brengea aan Goës ?olmaakthedea. Dg bspsrktheid dsr s of weerapiegelt heel ! gsbrekkeiijk ds oaeindigs volmaakthedea vaa Gai. Die oanucht vrb bet bepaal'i gïschapeaa wordt gedceltelijk OTerwoaasa door ia de verscheidcabeid der boedanig-hsrïea te verwszealijkea, w»t haa iateasi-teit ai«t saavaitea kan. Daarom v erdea de weiens ia soortea ingedeeid, ieder met haa eigeae boedanig-beéen Die eigea hoc^lcaighedsa moet ieder wszea oaiwikkelea volgeas de bepaalde aatuar wearmeds God bet begaaft. Die nataar is te-n physisch of m»reel dwizrgend richtssosr, dat ieder weaea volgen most om zija eigeae vuimaaktbeid te bekomea, sa zoo de volmsskte wsr^ld-harmoaie te be-werkes; wssrdoor a»a Go la volesaskthei'sn eea aHijddaread loflted gexoegsa wo'dt. | Bsrteo segt het zoo nrachtig in " Ons VaderlaEd,,vaa Maaadag 4 Maart: " la zij j groote wsrk der ?olkeren-œakis g é»or- ] braudde God met bet ms?k vaa ei^ealiik- i heid d« ziel van iedei volk, gaf Hij ieder volk zija eigen weaea, zija eigea aard, aija i s^gea kracbt, sija eigen begaafdhedea. [ la dea worsîetairijd dier vo'kerea aaar j rrijb?id,b?staaa en levea, richtte ea plaatte f Hij ieder ?ast op die plaats ia aija wereid- ' tempel, spdat het daar dosr de diepate ea | beogste aiidelrisg vaa aija eigea vo!ksws< : aea-mijQ, die toi bsar laststea vorm was ^«kaeed door dsn icslag der sataar waaria i\ het was ge?esi, zou verkoadigen ea aitsial- S lan rsor de «aîascbhîid a-le? tijdeo, de I ^ryotheid, dfl wijshcïd ea giorie vaa aija l Meesiîf. " | Bîjgey@Sg is seèf'besf8»s en self oatwikke- I !ii>g Bfiîï rs calaaf pîicht ?oor ieder 1 voîk ; en bij ieragsîag eea oavervreesa-1 baar recht. - ^ i Wordt dit rscht praktiscb erkead . f 2 reken censuur, daa rloeit d<s regeliag d<sr taaltoes^aa-dea er noodaakclijk ait ?oort als ses corol' laritkm nU e%a meetka^dig vrasgstak, ieder volk aija e'gen belasgea I volgeas eigen wil ea weascb ; daa aa! het g aat^adijk heel aija leren dooraderea met | In jVlemopiam. ! Lodewîjk Kyadt (Fr- Tliarcis) i Op 2T April, na eea dsg foltereads pijnais, stkrf onze Vlaamsche rriend, Ledflwi|k IKyadt (frater Tbarcîsoias) der Miader-bïceders-Kapacijnen. Eea kagel trof hem ia den buik, to<sa bij in vollea dag eea | gekwetste »erdrosg ait dâ raorpestea ?aa I Laagessaick- Met «asea braakardicr ver-| c'Tin*a eea besrlijke figaar ; waat t&n | rrank, riidsriijk hart droeg bij ia eea :j sterk iichaam, ea sija medelijde&de cflar-1 vggrdighsii ea ç arersaagde stoutmoadig« ^ haid badden hem de eerbiedige bewondeïiag | vetworrea vaa ai iijEe esakkers. Al die bem gekead bebbea, galaigea dat nooit eea ' geroel vaa gehrik zija gelaat ositroërde ea dat bij nooit gebeefd bgefi ia 't aaagcbijn der deod. Ofschoo-i felj bet vcorgsropl bad dat de àooiî bem aa gisg a^der*ellea, bietf hij toeb kalm ; aaaweiijks wierd balp geroepea of hij saelde toe, kaira ea j rastig gelijk altijd. Met dessellée koeae bs= | radeabeid ea aelfoeheerscbiag die h@m gao bijaoader keamerkea,heeft bij aija faUerecde pijaea ea de dood'asnraard ait Gaies bsa- ; dea ea rastig is hij de eeowigheid bkaeu-gegaaa.Twes dasrea voor die dcod bad de moc ; dige joagea aog een Daitscher vsrroerd ~-ea daar da gekwetste rijaad te reel pija Ised om op ▼ ielijes rer?oerd ts wordea bai de teerhartige braakardier besa op sija \ ' seboaders genom^n en door duodsgwaer heea bem wfg gedragea tôt «aa dea aato. | Ea aaawelij^s twee dsfesi daaraa rergeldt > eeu aists-oatzieade rijaad die licfiedaad met eene meord : eeae maard, waat koel-bloedig werd de joagea gemikt en aeerge-kogeld, terwijl hij eea gekwciste verdroeg oader de beschermiog vaa eeae raod-krois-rlag, heel wel zichtbaar. Maar kom, aaze diepbetrearde makker patls dju heideemosd ia iets hooger dan f ia msarcheiijks daakbaarheid. Hij wist dat j! het E2a<dgbiijreftd Woord als grootste ge- I bod gegevea heefc bet gebod -cr naastea-1 liefle, ea als boo|;ste liefdeblijk : aija lerea I te gsrea roor aija braeders. Ea dat gedacbt heefé zija ideaiisteabart begeeskrd ; aa veel lereas wered te bebbea, aa vfel pijaea ea doodstrijden te hebbsa verzacht door zija lieMe woord, heeft dat gedacht "hem gerasrd toi de be&ijdeaswaardige dood der beliea ea der martelaars. Mija troawe Tharcis, wij 8i;n bar am o — tôt wederaiens. Fr. L aija eigea taai, persooalijke vert rfking vaa i aija eigea lereasdoel : de oproediag zal gs-1 leid worden ia eifea taah Vrssmde taiea | aallea aaageleerd wordea aaar gelaag da 1 geest-ontwikkelieg rerbreedt en de levens- | eisc^ea .bet vragea. Aaa eigea geschieienis ea jgrootfedd aal I het rolks-ideasl gedréakt warden. Onze k lereffsbeschcawiag zal aitgaaa met oies g eigsn i?olk aSs middeapaat. Het bestaar vas het voik zoowel op mi- o litair als bargerlijk gebied, aal ia de laads- ^ taal gebearea. Met eea waord : lasscbsa taal ®a vrlksie-f ven aal esn gedarig^iatieme roelieg biijrea. | Ds taal aal de aiagsade aiting g!jn vaa het ' 8taw»ad@ volksle. ea ea ds opbiosi Vaa 't 3 ▼oiksierea aal met een steeds berieveade I jeagd de taal dooraiea, Eeaheid aallea wij riadea in bec! oas leren. OMER. g 8 DE TOESTAND la de boajfrc Fraaschs ea EafcUc-s reg.eritjgsbuiaBn is œ;n op^isabi Uit de iaatsts rerkiariagea «"e Gie^iî» cetu aaa de ladaa der Fi'aasche Kaniœrs deed, hebben ailen het besiait getrakkea dat de vijaad cist lasg m«er zija off«»sbf aoa kannsa voortsettea, op de wijss die hij tôt aog toe deed. Mea mag dos ds toc-komst mst rertroawen ia ggmcet aiea. Deae g^rolgtrekkiog kaa meta eok sfi;i-dea ait dea sfaat waaria de kgers zich thans bevioden. Om Yper is de dabsche besîoraaiîsg oa 29 Aprii voor goed dooige-loopga De ifgers vaa geaera^l Sixtes von Arasai, die in éea aaaloop de ftiellîegiQ der Bocdganooten lasscbea Msteren ea Laage-marck meeasen in te bsakeî?, liepan eea kl.jpping op die hea voor gosd aile ïaat tôt kerbegiar-sa oata^sa Siadsdiea ia alies «til gebierea. Oaze liaic besirijkt heel voorvae-b'ge steiliages. Da tijanâ beefi skclts eea etskal steaspaat vaa baiaag ia zi u front : des Kemmdberg, Het voordeel vaa eea aieaw offessief ligt aaa oaze zij de ea 'î aoa oas geen rerwoaderisg barea indien wij ia de eersts dagaa, ia Zaid-Viaanderea, jaist b t tegcaoyergegteldg beieddea vaa hetgeea wij oaderstaaa hshbm. De vijand sebijat bierraa ook bewast te zija, vermits hij hier steeds onephaadelij k troepen samea , trekt, di© raahet Somme-front ko a ea. Heel waerschijnlijk is het om eea effsnsief te oaderstaaa, niet om een offeacief nit te vaerea Oiîa Amiens is ds tositand hsel bevredi-gead Eea beetje te gader dawsn de Fron-acbee, éàar, dea vijaad acbttrait tôt op de ; linie die Amiens voor goed beschat. Het fait dat d« vijaad daar steeds s:il blijft iig- ! ges, op't oogeablik dat hij bei behoad v a ' Amiens door oaephoadeiijk beakea son wissekaliig kaaaea makea, is eea rçidosude bewiis ïaa aaze overmacht ia dsae sireek. Op heel de liaie is het daa voor dea vijaad i •e« Iselijke fiasco geweest. Hij ssl die fisaca | oamog?lijk aog kaaaea geed m«k«a, waat aile tijdverlies verloopt nooéloitig ia aija I aadeel. Op de aaders froatea zija het initiatief ea de bij val aaa onze zijda Op het Icaliaaasch geveohtstooBs<!l b'îjfi | •lies stil. We beieUcn er Ooateurijk een I roor hea gaastigea toagtaai ait te batea loodaaig dat aile geraar vaa een offensief roor 't oogeabbk is gswakea. la Azia sijn ds Ëfigelscbea op meester-lijke wij ses da Turksn baas. Zoo pas kom ta twee berichtea ait Loaden >ns le melâea dat ia Mesopotamie, dv, Ea-jelsche troepea dea aptacht begoacea aija laar Mossoul, oa op 27 April, Kifri te beb-îea icgeiiomen, op 28a, de Aqsoarivier te «ja overgestokea en op 29 April, de stad roas te hgbbea beaet. Meer dan 1800 Tar-îtu mei 17 kanenaca wgfdea krijjjsgersa-geaamea.la de laatste wekea zija de Eagdschèa ne«r d«=a 10a kim, beaoordea Bagdad vaor-iitgerak%Ialas4ch,aUjd ïaki 'i leger raa gmertal ItaBbjr steeds m««r heï aoordea in, ia de •ichtiag vaa Akp. Ea 't soa voor Tarkeïs mb doodsiijke siag beteekenga ia^isn de îngdschea éa te Aiep éa te Mossooi (320 dm. tea aoorâea Bagdad) tien feuaaeB rasiaettfin. De Daitscbers hebben dea minisier vsn vaa Uh rame ge?aagea geaomen, smaat hij aaar sija 31a ea aisi na*r de veaschea Taa Daitschiaaë, bet laad wilde teheerea ea het leger iariahtea. | . îM^m.Uu.$9 " 1 BELGISCH F RO l\i T Eea daiîsche aas^aï »asr Nieupoort mis Éafete. Bomscansitij i aa«r Diksmuide et Langemarck îa de sfreak ran Boesiaghi ; wfeg de aeàilerie aser bedrijrig.Eea Daitscl ^ iaestel werd aoergehaald. De Fruschea mbetoni ku sttlliDfu ! îoôr Amiens Parijs 3 Mei, i5 uur. — Iq de streei vaa Villers- Bretonneux werdea gevechtei gelererd om bet ged akieeken. Wij ziji hchieiijk vooraitgegaaa Z Avre. Wij gelak tsH gisier aroud ee^ bîjhoorigs krijg&ver-riebdiig fasschsa Mailles ea Castel. De hea-vel 82 eu het besch bij de Avre vielea io oas bezÈ ', Wsj asmsa meer dan too krijgs-gevangeaea,Parijs 4 Mei 7 uur. Geen infanterie-gevecbtca. A?iiSieïie=strijd N. et» Z. de Avre. We ssbeten rijar;d?îijke troepraver-aameliogea S» Yiilsra-Bretoaaêax ea atai Gastel aîteen, Geen fijii<iîg op 't Eogelsch froit n jf Londen i Mei 7 uur. la de plaatselijka geveohtea gister Z. Villers Bretoaneàx ge-le^erd hebbso eus® troepea met de fraasche gsstradsa. N Albert was de vijaBdelijka artislerie aeer bsdrijvig. Nieis andera te meldea, De nieuwe duitsche stormloop wordt verwacht Foch is vol batrouwan Parijs, i Mei (H^sander telegram). Men wetît, bi.silsâ aeker, daî de Daitschars on-gelaofi'jk vztil zwaa? en lieht geschat saam< gsbracht hebbea op het front Belle Yper. Ook op de Somme heeft msa belangrijke troépea?ersameIingâB opgemerkt. De greot* ste schok is aakena. Mea rerwaoât hem 't sij aaar Ype», 't ai| aaar Amieas, 't aij tegea heel het Noor^ierfroat. la aile ge?a!, wij rija bereid hem te oat-vaagea. Foch, gister te Abbeville oader-vrasgi, sprak sija vaiste betroawea ait belffftende dea eindaitslag. De Kemmelberg la 't z*cht opglooien van zija delling, bonkte Hij lieflijf- grootsch op *t vlakke vlaamiche '«H, Hij, 't etnig-hooge op 'tlaag gezicht dier dalen, En, ree» da dageraad ia 't li«ht, of pronkte D« gouden avondhem«l, kruin en rand Stond zilrrig of itond rood te flaak«r-»trtlen. Hij was een deel van 't «choon der vlaamsche gouwen Die «trekken waar aaa 't einde ligt de z«e-De wilde en breed* achoonheid aan ons duinen { [n trot»ch opalaanda lijn «a wijd ontvouwen Trok hij het lage schooa ran 't landje mêo Ter hoogte aaar ver zichtbre hemelknjinea. Hij was al groen van wei en dtnnenwouden. En geel van koolzaad, geel van tarwegraan, Waartusiehen 't wit der huizen stond te prijken, En roade wieken die de lucht doarhauwdeo, Wanneer de blije winden kwamen slaan Bn langs de houten, oude moles* strijken. Hij stond daar onberoerd in schoonheidspralen En, dat men 't ver kon zien, torschte ter lucht De weelde en lust van Vlaandrens stil verleden. En hij die langs zijn hoogten ooit mocht dwalen Voelde al zijn landlijk faeil en rustgenacht En z66 was 't in de dorpjes diep beneden. 0 i ailes was weleer daar kalm en blijde J t Gedacht, 't gevoel ea 't werk, de levensgang, Der menschea zijn en weten en beleven. roen brak de stormtij los die 't al ontwijdde, En heeft nu hier haar wiidste haatgedrang^ Uit 't laag en arrem land hoog opgedreven. Daar om en op den berg joeg 't wreedste strijden. Hat braakte en schokte en kraakte en vlamde alom. De horizonnen dreundeo vas dat loeiea. DI razernij I Het stroomand bloed kwaa glijden r«sr laagte ea toen, o Kemmelberg, verglom in 't scheanen vaa uw rust, nw cekooahcidabloeien. "W-18- Arth, C0USSBN9

Er is geen OCR tekst voor deze krant.