1»te jaargang — Nr 10 — 1 PENNY Registered at the G. P. 0. as a Newspaper Zaterdag, 17 Augustus 1918 DE DAGERAAD BELGISCH WEEKBLAD. VOORLOOPIG TE LONDEN AANKONDIGINQEN Per regel > • • 1 sli Groote volgens overeenkems beheer en opstelraad : 28, victoria street, s.w.1 Telefoon : Victoria 7099 ABONNEMEIMTEN f.en jaar . 6 sh. Buitenland 10 sh. Zes maanden 3/6 „ 6 sh. Drie maanden 2/6 „ 4/6 LOG-OORLOG VOOR SOLDATEN brisf va h het front Heer Bestuurder, Er wordt in de dagbladen heel veel geschreven over den na-oorlog, de heropbouwing en de herinrichting van Belgie, en de belangen der burgers-, groot- en kleinhandelaars, mjve-raar, enz. worden fel verdedigd. Private vei-eenigingen, — die den steun der regeertng ge-vraagd en verkregen hebben, - zijn en worden gesticht met dit doel en bereiden het gi"°°-te nuttige werk voor. In één woord, ailes wordt in 't werk gesteld om, met wel kansen van lukken, den grooten economischen strajd aanstonds aan te gaan na 't sluiten van de vrede. Dit is heel schoon en wij kunnen met anders dan dit yiitiatief ten voile toejuichen, overtuigd van de goede, noodige doeleinden, erdoor beoogd. Maar is er geen leemte? Over ons,soldaten, wordt er zoo weinig gezegd, voor ons wordt er zoo weinig gedaan. Men verzekert ons noch-tans van aile zijden, dat wij er recht toe heb-ben en dat wij niet zullen vergeten worden. Wij hopen het ! Waarom dan wordt er met eens officieel over gesproken? Ik heb 't nog niet gehoord dat 't gebeurde, 't geen verstaan. baar is. Wordt er gedacht : " Wij hebben tijd genoeg!"? Neen, er is geen tijd_ genoeg, en onnoodig spreekwoorden tôt staving aan te halen. Iedereen voorziet, weet dat 't begin van den na-oorlog vooreerst een verschrikkelijke krisis zal wezen voor aile landen en voor Belgie niet het minste. Iedereen weet wat er ver-nield werd bij ons van huizen, hoeven, fabrie-ken, dorpen en steden ; hoeveel verschillende werkers, landbouwers en kleine bedienden, — heel ans leger is daaruit samengesteld — er terug in de .naatschappij zullen geworpcn ' worden, met een appel en een ei tevreden gesteld, en die niet zullen weten waarheen gaan •met hun familie. Moet die massa van die toe-komstige, ongelukkige werkloozen de wan-orde van die hoogergemelde krisis nog komen -vergrooten? Neen, duizendmaal neen! roepen wij allen om ter hardst. Wat gedaan dan? — want, wij hebben geen tijd genoeg, als men wil vermijden, na 't sluiten van de vrede, heelemaal verrast, voor een voltrokken feit te staan. Wij bezitten, zoo 't schijnt, een Ministerie voor de Heropbeuring van Belgie ,of beter, de attributies ervan zijn gevoegd bij een nevenstaand Kabinet. Welke zijn die attributies? Er wordt zoo dood-weinig van gehoord ; wordt er naar werk gezocht? Wel, daar is stof voor werken, en goede stof, en vele en nuttige. Mogen wij beleefd aan-dringen op de oplossing van dit vraagstuk, dat er eens ernstig over gesproken worde? Zou- l< ■den er geen inlichtingen kunnen ingewonnen worden bij de soldaten : wat ze deden, wat ze willen doen, waar? Kunnen er geen lijsten, soort statlstieken als men wil, gemaakt worden over dien toestand, gewezen en toe-komenden? Is er geen middel voorzorgen te nemen, iets in te richten, iets te vinden om veel ongelukkigen te sparen? Maar vooral ini-tiatief, een massa ervan, is noodig om al onze wonden te kunnen heelen. Wat nog broodnoodig is, en dat zoohaast mogelijk, is den soldaten inlichten over die toestanden, die zich zullen voordoen, die helder en klaar ma-ken in hun geesten, 't moeilijk en 't gevaar-lijke ervan doen inzien en begrijpen, opdat zij gewilliger en bekwamer een handje zouden toe-stekfen. En wie zegt er dat er geen uitwijkelin-gen tusschen den hoop loopen, die zouden als zij wisten? Daarover ook is een ruim, breed, gouden veld : de Congo-kolonie. Waarom niet reeds van nu af er propaganda voor gemaakt? Het land doen kennen met zijn rijkdommen, zijn produkten en zijn honderden beloften aan de werkzamen ! Of moeten het weer vreemden wezen, meer en beter ingelicht en vooruitziener, die ons den weg wijzen en met den grootsten buit voor onzen neus weg-îoopen ? 'k Ben geen economist — allen een simpele Jas- — maar soms spreken wij daar over on-der ons ,als 't oorlogsgewoel ons een uurtje gerust laat ! En mochte mijn stemme bevoeg-der 9temmen doen opstijgen. Handteeken. Bovenstaande schrijven raakt juist de kwes-tie aan, die wij in ons hoofdartikel wilden be. handelen. Niet alleen aan 't front wordt er gesproken over wat den soldaat, de weduwen en weezen onzer soldaten na den oorlog te wachten staat. Hier te Londen, en vooral in de kringen waar het voor Belgie zoo ernstige vraagstuk van de algeheele vergoeding wordt bestudeerd, namelijk in de Nationale Belgische Federatie, is het lot dergenen die Belgie's faam verkon-digd hebben niet uit het oog verloren. De eerste, de allereerste vergoeding moet gaan aan hen, die het stukje van Belgie steeds van den vijand bevrijd houden. Daarover zijn al de Belgen het eens. Zonder de inzichten van het Belgisch gouverne ment vooruit te loopen, mogen we onzen brief-wisselaar gerust stellen. De kwestie der vergoeding aan onze soldaten en hun belanghebbenden, mag niet meer een vraagstuk geheeten worden. De honderden verklaringen van erkentelijk. heid tegenover het heldhaftige Belgie in het King Albert's Book verschenen, onderteekend door gezaghebbende personaliteiten van hee! de wereld. De honderden telegrammen van dankbare tegemoetkoming aan onzen Koning. De honderdmaal herhaalde verklaringen door de Staatshoofden van onze Bondgenoo-ten.De openbare meening van heel de wereld,er " last not least " de barbaarsche wraak var de Duitschers in bezet Belgie uitgeoefend. Dit ailes heeft het vraagstuk opgelost : de soldaten van Belgie hebben den Duitsch be-let Europa, neen heel de wereld tôt zijn vaza-len te vernederen. De Belgische soldaten zijn de redders var vrijheid en menschheid. Al de wierook die in officieele vergaderin gen, tijdens de ceremoniën van onze onafhan. kelijkheids herinneringsdagen, onder den neu; van het uitgelezen politiek wordt gezwierd gaat regelrecht naar het front, worstelen me: de mosterdgassen die de Duitschers onzen sol daten bij middel van hun obussen overmaken Die wierook is nu tijdelijk de eenige troost uiting voor onze jassen. Blijft vertrouwen in uw Vaderland, brav< jongens ! Het Vaderland zal u en de uwen nie vergeten. Zooals Pater Hennusse het in zijn prachtigi rfcdt.\V»Ci"iri'g 111 ivp 5 iil de lioûfdkeik Wfeêt minster uitriep, op de groep soldaten wijzendi die voor hem zaten, "hoed af voor die man nen : zij hebben u en de uwen gered van di walgelijkste tyranie." Flor. Burton. ♦ De Duitsche nood na de vrede Onze "Liefdes-apostelen" De vroegere Duitsche kanselier, Dr. Mi chaelis, heeft een boekje geschreven, Di Neue Heimat (Het nieuwe Vaderland) geti teld, waarin hij zich o.a. als volgt uitlaat : " Het lijdt geen twijfel, dat wij na het slui ten van den vrede in grooten nood komen Deze zal zich op elk terrein van het econo mische leven doen gevoelen. De voorwaardei voor onze voedselvoorziening zullen in zoove beter worden, dat wij in de Oostelijke nabuur staten productiegebieden vinden, waaruit wi putten kunnen en dat de troepen terugkeeren wier verzorging aan het front natuurlijk onz behoeften sterker belast dan in vredestijd Maar het productievermogen van onzen land bouw is voor jaren door den oorlog zeer bena deeld,uit overzeesche landen zullen wij wegen gebrek aan scheepsruimte weinig of niets krij gen en daarom zal nog geruimen tijd de duurt bij ons aanhouden en schraalhans keuker meester zijn." Dr. Mi chaelis zou gaarne zien, dat Duitscl" land den vijand een groote oorlogsschattin zou kunnen opleggen, maar voegt daaraa toe : " Maar zelfs wanneer ons dit zou gelukker zou toch de economische nood voor de eersl komende decennia geweldig zijn. Het is ee groote dwaling aan een spoedige opleving e opbloei van onze economische verhoudingen t gelooven. Maar dat moet ons vaste vert roi wen aan onze toekomst niet aan het wankele brengen. Het komt er op aan, hoe wij de nood onder de oogen zullen zien. De milliai denzegen na den oorlog van 1870-71 heeft on veel nadeel berokkend, de milliarden-nood n dezen wereldoorlog zal ons ten zegen strek ken." * » • De economische toestand van Duitschlan is dus bedenkelijk en zal nog vele jaren b( denkelijk blijven. De getuigenis van een ma als Dr. Michaelis kan van geen overdrijvin verdacht worden. En zeggen, dat er menschen gevonden woi den in de Verbonden landen — ook tussche de Belgen — die geneigd zijn, aanstondç n het teekenen van de vrede, de handelsbetrel-kingen met Duiteschland heraan te knooper Al de gruweldaden door de Hunnen g( pleegd, al het vergoten bloed, moet vergeve en vergeten worden — zoo orakelen die " lie desapostelen ". Wat is het doel dezer " aardige " lieden Willen zij bijdragen tôt het lenigen van de nood in Duitschland, die volgens Dr. Micha< lis in de eerste deccnnia — tientallen van jare —■ geweldig zal wezen? Of zijn die mensche door winstbejag zoodanig verblind, dat ze gel willen verdienen in 'n handel met de moorde-naars hunner verwanten? Of bestaat er een ander oorzaak, die zekere " vredesapostelen " aanzet om... te vergeten en te vergeven? * * * Wat er ook van zij, welke rsden sommige Belgen — voorstaande Belgen — aanspoort om gedachten vj>oruit te zetten als deze : Eendracht en vrede kunnen niet op haat be-rusten, alleen op rechtvaardighcid — die "aardige " Belgen houden volstrekt geen reken-schap yan den gemoedstoestand onzer achter-gebleven landgenooten. Onze broeders en zusters, ginds achter den draad, haten ! Zij kunnen niet anders dan haten, want roeren zij zich d-in worden zij slachtoffers. Zij koesteren den Haat als de beleedigde broeder van de Liefde, als de zoon van den Wil, als de bewaarder van hei Recht, als de dienaar van den Plicht. Zij haten den Duitscher uit den grond van hun verbitterd gemoed en hun gefolterd hart, en zij zullen den haat niet afleggen den mor-gen na het beteekenen van de vrede. En zeer verwonderd, ja verontwaardigd en rechtmatig verbolgen zullen ze zijn, als zij 1 vernemen wat Belgische voorstaande burgers in het buitenland in Belgische bladen schre-ven.L. Clauwaert. ♦ : De piicht der Vlamingen in het Buitenland In het Belgisch Dagblad besnrak onze uit-stekende konfrater Leonce du Castillon de verklaring van den Raad van Vlaanderen. Na er op te hebben gewezen, dat de verklaring «tiçpe veroîîtwaar-'igir.j; .. J:t niet c!- leen bij de Belgen binnen en buiten het bezette gebied, doch ook bij de bondgenooten en bij d< neutralen, zegt hij : " In Nederland hebber wij zeer strenge woorden gehoord uit der mond van Hollanders, die sympathiseeren mei de Vlaamsche beweging, maar die er than; een hekel voor gevoelen ter oorzaak van he Vlaamsch-Duitsch activisme." Dan vervolgt de schrijver : "De Belgen hun geallieerden en de neutralen verlanger thans van de loyale Vlamingen ondubbelzin nige verklaringen en passende daden. Tegen ~ over het verraad van den Raad van Vlaande ren kan geen enkel Belg, wie hij ook zij er welke taal hij ook spreekt, nog passief er onverschillig blijven. Na de uitroeping van d< bestuurlijke scheiding en de politieke zelfstan digheid van Vlaanderen, door een raad, di< volgens een acivistisch blad "en petit comité ' 1 werd gesticht, had het bezette Belgie ver r wacht, dat aile Belgen in het buitenland he - heldhaftig voorbeeld van hunne geknechti j broeders zouden hebben gevolgd om verzet aat i te teekenen tegen die schandelijke politiek. " Eilaas ! Men heeft niet geroerd in Enge land, in Frankrijk, zelfs niet onder de Belger onder den rook van St-Andresse. Wel is waa: ' heeft men in Nederland zijn plicht gedaan. " Zullen de Belgen in het buitenland than: e nog onverschillig blijven? Zal men thans, n< de proclamatie van den Raad van Vlaanderen nog politiekers aantreffen, die uit het verraac munt willen slaan om een regeering verbin ~ tenissen af te persen, die het Belgische voll "> niet kan, noch zal willen houden, omdat he 1 niet werd geraadpleegd? Niet mogelijk." En du Castillon besluit : " De trouwe fia ' minganten buiten Belgie moeten spreken ei handelen. Het is echter tijd, hoog tijd. Hui n taal moet ondubbelzinnig zijn, helder als glas n zuiver als goud. Laveeren is uit den booze e De Belgen van achter den draad eischen eei " daad van wilskracht en recht door zee, die on n des te gemakkelijker is, daar men hier ei I elders geen gevaar loopt gedeporteerd te wor den als Louis Franck, om een protest te on s derteekenen of een ondubbelzinnig woord t-a spreken. Het is dus zelfs geen kranige daad Het is alleen plicht tegenover het Vlaamsch volk, dat door zijn strijden en Iijden verdieni heeft aile recht en gelijkheid te verkrijgen, ei tegenover Belgie, dat eendrachtig één en on gescheiden moet blijven." II » * * ^ Onze dappere konfrater, die belasterd en be vochten wordt door heele en verkapte activis ten, heeft overschot van gelijk : de Vlamingei n in het Buitenland dienen kranig op te tredei a tegen het activisme en ook tegen hen, die d ■" activisten maar half en half afkeuren en be L reid zijn met hen onder één laken te kruipen als de gelegenheid zich zal voordoen. n Wij zijn fce voile bewust van onzen plicht f- Ons programma — verschenen in ons eerst nummer -—■ is in éénklank met du Castillon' ? opvatting. Wij hebben dus wel " geroerd " -n en " laveeren " en zullen wij niet ! ■_ Onze strijd tegen het activisme zal onver n poosd en zonder genade voortgezet worden e n dat ten bate van het lijdende en strijdend d Vlaamsche volk. aan het westerfront I IIIIIIWI rr ... . r* 1 Amerikaansche veldkeuken bezorgt ververschingen aan de soldaten " Os, Dageraad " beocrdeeld door Konfraters Twee Belgische dagbladen, in Holland uit-gegeven, beoordeelen het verschijnen van De Dageraad. Het Belgisch Dagblad, uit den Haag, bestuurder Leonce du Castillon, schrijft : "Onze geachte en knappe confrater Flor. Burton, de waardige ondervoorzitter van den Belgischen Persbond, heeft een net geïllustreerd blad te 1 Londen uitgegeven. Een vriend heeft ons het eerste nummer medegedeeld. Dit nieuw Belgische blad heet : De Dageraad. "Een week geleden schreef ik, dat de Vlaamsche voormannen in Engeland en Frankrijk niet gereageerd hadden tegen het onnoemlijk verraad van den " Raad zonder Vlaanderen ". Onze Antwerpsche vriend Burton en zijne medewerkers hebben naar die heeren niet gewacht, om hun vaderlandschen plicht te doen. Hun kranig weekblad zal het wapen zijn om de pacifisten, aktivisten en in-ternationalisten, allen koek van een deeg, te bestrijden. " Wij verheugen er ons om des te meer daar wij zelf het programma van De Dageraad kunnen onderteekenen. Nooit is het Belgisch Dagblad anders opgetreden tegen Belgie's vijanden en de mannen van den natten vinger. i " Geen politiek, geen taalstrijd. Al onze krachten te zamen ingespannen om Belgie van de afschuwelijke bende, die haar te langen tijd onteert, te bevrijden. Dit is het programma ' • van De Dageraad. Ik wensch dit moedig weekblad veel succès. 1 Les Nouvelles, uit den Haag, bestuurder Friolyff, beoordeelt ons aldus : " Een nieuw : Vlaamsch blad is te Londen verschenen, onder t titel : De Dageraad. " Dit weekblad is uitgegeven door onzen uitmuntenden konfrater Flor. Burton. Het i heeft voor doel de Belgische belangen te ver-i dedigen tegen de samenspanning van Pacifis-, me, activisme en internationalisme, die reeds maar al te zeer de Vlaamsche uitwijkelingen i in Engeland bewerkt heeft. " Geen politiek, geen taalstrijd, Aile kracht 1 samensnoeren om Belgie te bevrijden van de afschuwelijke bende die haar sedert te langen tijd onteert. Dat is het programma van De 5 Dageraad, zegt onze konfrater, die tevens zijn inzicht te kennen geeft dit programma met I kracht te verdedigen. j " Wij wenschen hem hartelijk welkom en wij verheugen ons om het degelijk werk dat onze konfrater gaat verrichten voor het heil des lands." » * * Wij danken de twee uitstekende konfraters, i die zoo wel ons inzicht begrepen, om hun gulle i beoordeeling en hun welgemeende wenschen. Wij maken van deze gelegenheid gebruik om ook onzen hartelijken dank te sturen aan > o.s. bladen, die ook het verschijnen van ons blad met de meeste hartelijkheid aankondig-den : La Métropole, L'Indépendance Belge, e L'Echo Belge (Amsterdam), La Nation, Het s Vaderland en Le XXe Siècle, aile drie van Parijs. De aanmoedging en de goedkeuring van al deze recht vaderlandsche bladen is ons een i spoorslag om voort te gaan op den ingeslagen e weg. DE DAGERAAD. Président Wilson in Europa De Weekly Dispatch schrijft : " Président Wilson komt naar Engeland. De datum van zijn bezœk is nog niet bepaald vastgesteld en de omstandigheden kunnen de reeds getroffen schikkingen wijzigen ; doch wij zulleri zeker in de gelegenheid zijn, hem vo6r het einde van dit jaar geestdriftig te ver-welkomen." 't Is mogelijk, dat de bestaande gewoon-ten een Président der V. S. beletten zijn land te verlaten tijdens de uitoefening van zijn mandaat ; maar de oorlog heeft aile voorgaan-den te niet gedaan. " 't Is een natuurlijk iets, dat M. Wilson zijn dapper boys in hun krijgs-sfeer wil bezoe-ken, en de Amerikaansche natie zal verlangen, dat hij het doet. 't Zal de eerste maal zijn, dat een Président der V. S. een officieele reis naar Europa onderneemt. " Ook de Franschen wenschen sedert lang M. Wilson toe te juichen. Geen monark heeft ooit in Frankrijk en in Engeland een onthaal bekomen, als datgene wat den grooten Président te wachten staat. "M. Wilson heeft op het volk van Engeland —- op mannen en vrouwen — een over-wegenden invloed verworven, door zijn een-voudige en heldere verklaring van het oorlogs-doel en door de middelen, die hij in 't werk stelt, om tôt dat doel te geraken. Zijn bezoek zou de zaak der Verbondenen onberekenbaar voordeel bijbrengen. "Het ware goed dat M. Wilsons' bezoek gebeurde, terwijl onze Dominion-Ministers nog hier zijn, om wille der kwestie van de voormalige Duitsche koloniën. . " In een persoonlijke conferentie, tusschen den Président en de vertegenwoordigers van Frankrijk en Engeland, kon ook, ras en be-vredigend, besproken en beslist worden, wat de Verbondenen in Siberie en elders in Rus-land dienne te doen', om de volkeren aldaar te helpen." — Ook de Belgische uitwijkelingen — ir Engeland en in Frankrijk —- zullen het hunne bijdragen om " den Grooten Président " een onthaal te bezorgen, zooals hij het verdient, Zij weten wat Belgie hem en zijn Land ver-schuldigd is. N. S. — Een Reuter-telegram meldt later, dat het Amerikaansch gezantschap te Londer niet ingelicht is over Président Wilson's bezoek. "Er is echter geen rook zonder vuur.' Het bezoek blijft wenschelijk en mogelijk. ♦- Hu!de aan M. Wilson Een arme Fransche moeder, uit het département der Oise, heeft haar bewondering vooi Président Wilson lucht gegeven, door haai elfde kind als Wilsonne-Edith te laten boeken ♦ Een Vlaamsch-Fransch blad in Congo Te Elisabethville is een nieuw blad versche nen, L'Echo du Katanga. Het bevat artikel: in onze beide landstalen. In Congo beston< reeds L'Echo du Congo, geschreven in de En gelsche en Fransche talen. ♦ belgen ! Landgenooten, blijft vereenigd onde elkaar en met onze Bondgenooten. Herin nert U altoos dat de Duitscher de vijam is en dat hij het voor altijd blijven zal op politiek en economiseh gebied.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.