^E ^^^^§^^^^^^^^^^^^18888 I I Weekblad voor het Vlaamsche Volk ' '-"1 IABONNEMENTSPRIJS : BUREELEN ; AANKONDIGINGEN : Een jaar fr. 5.20 Voor het Generaal Gouvernement : Pn^s naar overeenkomst. Zes maanden .... » 2.60 Prinsesstraat, 16, ANTWERPEN. Ongeteekende stukken worden niet opgenomen. Drie maanden .... » 1.30 Voor het Etappen- en Operatiegebied : Geene handschriften worden teruggezonden. Geene abonnenten worden aangenomen die niet op voorhand Huurdochteistraat, GEN !. BOEKBESPREKING : Het toezenden van één boek of schrift geeft het bedrag hunrier inschrijving laten geworden. Postchekrekening Nr 86. recht op vermelding ; twee exemplaren, op bespreking. ■ 367 I ONS BLAD IN 1917 I Met aanstaande nummer treedt ons ■blad in zijn tweede jaargang. I Bij het verschijnen van «De Eendracht» ■twijfelden niet weinig menschen er aan lof wij het wel tôt Nieuwjaar zouden ■rekken. De bijna onoverkomelijke moei-■ijkheden die wij ontmoetten mochten ■die vrees wel wettigen. I Toch hebben wij volgehouden : wij ■îebben een lezerskring gevormd en zijn Binnengedrongen zelfs daar waar geen Bnkel ander Vlaamsch blad gelezen wordt. I Daarmede echter is onze taak niet Bolbracht. Want zoo het noodig is dat ■wij het Vlarmsche leven wekken en Bnderhouden tijdens den oorlog, van Bneer belang is het dat wij onzen man Btaan bij het herstel van den vrede. I 1917 weze het Vredesjaar ! I Wat de macht der wapenen en der t Bliplomatie over ons zal beslissen blijft i Bog in het duistere. Of België hersteld t B.vctrJt gcheel onaf hankelijk of onder s Boogdij van een der ornringende groot-- Bi'achten, de tijd zal het ons leeren. a Blaar wat ook het toekomstig lot van "f Hiet Vlaamsche volk weze, wij zullen r Ben strijd voor onze zelfstandigheid en Boor onze kultureele, zedelijke en stof-■eiijke heropbeuring moeten blijven strij-Ben tôt de volledige zegepraal of tôt 10 Bnze vernietiging als volk. ^ I De vrede moet de Vlamingen voor-et Bereid vinden. Het ware eene verkeerde Boorbereiding tôt de grootsche taak die Bns kortelings wacht nu aile werkda-Higheid van kant te zetten. Op het oogen- Iblik dat de vijanden van ons volk een er ■ , Beslissende stormloop op de Vlaamsche ■veste in gang stellen. hebben wij het de Bcht niet werkeloos te blijven, onder ,n Bporwendsels uitgebroeid in de geschokte iai Bnuwen van heu die het hoogere be-iie Bng van het Vlaamsche volk niet kunnen de I# willen inzien. de Bûeen passiviteit die met fatalistische er- Belatenheid de gebeurtenissen over ons in- Bat komen, zonder te pogen ze te )n~ Ir''avloeden. te" H Geen struisvogelpolitiek die, ons een- 11 1 Baal voor het voltrokken feit brengt en Bnze kortzichtigheid biiter do;t beklagen. r ce: B In dit gewichtig tijdstip dat misschien ven ■jet Vlaamsche volk op een keerpunt der lner geschiedenis brengt moet ieder van loe. ps als stambewust Vlaming zijn plicht cho <fcen. Een eerste noodwendigheid is het ■°®' leunen der Vlaamschgezinde pers ; his- llmers in den gedachtenstrijd onzer van tgen is de pers het beste oorlogstuig, t de 1 de strooming onzer tijden de grootste ch'i |Uw'cracht) in de ommekeer van de ons ereld de machtigste hefboom. îrigr Aan allen die dit lezen vragen wij ne.je arom steun en medewerking voor ,, te Eendracht ». :heel Wil ons blad aan invloed winnen, vuv ■ "en wi) ^at onze propaganda in zoo »n teB£ec^ mogelijken kring doordringe, dan ;ken Boeten aile weldenkende Vlaamschge-ge"»iden onze werking steunen, |Van de bekende stelregel in zake onder-el- Buning der pers : « abonneeren, inse-cheir'Bere"' odverteeren », komt hier vooral J .u .10B het eerste lid van toepassing : abonneeren, niet alleen gij zelf, maar ook abonnenten winnen in uwe omgeving. Die propaganda is de beste Vlaamsche werking die in ieders bereik ligt. Ook het tweede lid : insereeren, blijft niet zonder belang. Wij zelf die den opstel 111 handen hebben, weten best dat er veel tekortkomingen geschied zijn tijdens de vier eerste levensmaanden van ons blad, en nu wij de balans opmaken van onze werking, letten wij minder op wat wij bereikten dan op wat wij be-reiken kunnen. Die onvoldaanheid over ons zelve is de prikkel die ons blad tijdens zijn tweede jaargang naar moge-lijkheid zal doen verbeteren. Reeds zijn wij er in gelukt onzen opstel en beheer op vasten voet in te richten. Maar ook op de losse medewerking onzer lezers doen wij dringend beroep opdat ons blad niet worde, zoo-als meest gebeurt, het lijfblad van een kapel, maar de weerspiegeling zij van het geèSUiïleven over gehe -l het Vlaam-sche land. Hoe bitter betreurde men van vele zijden niet de opschorsing van « Hooger Leven » het zoo degelijke « algemeen weekblad voor ontwikkelde katholieke Vlamingen » Zouden wij dit tijdens zijn — laat ons hopen slechts tijdelijke — afwezigheid niet kunnen vervangen ? En wie van ons denkt niet van tijd tôt aan het groot dagblad « De Stan-daard >> dat op 23 November 1914 ging verschijnen. Aangezien « De Standaard » na den oorlog wel uitkomen zal, zou-wij van nu af aan zijn komst niet kunnen voorbereiden ? Het leven duldt geen onderbreking. Slechts dan zal het Vlaamschgezind leven na den oorlog weer heerlijk heropbloeien, wanneer wij niet door eene doodende passiviteit het levenssap hebben afgesneden. De Eendracht. t Wie op K De Eendracht » nog niet geabonneerd is schrijve dadelijk in voor het volgende jaar. Wij doen de inschrijvers beleefd opmerken dat zij het bedrag hun-ner inschrijving (fr. 5.20 's jaars) op voorhand moeten laten geworden op ons bureel, 't zij per post-maandaat, 't zij door storting op onze postchekrekening nr 86. Op de postbureelen worden geen jaarabonneme-nten op de bladen aangenomen. Reeds verschenen nummers kunnen nog altijd gezonden worden zoolang de voorraad streekt. Pllflister van der Veine over De taaiquaestle in Beloië Het is met een gevoel van ware voldoening dat wij elders in ons blad het verslag overnemen dat het Vaderland geeft over eene re-devoering de Vlaamsche quaestie OU» betreffende, door Minister van der Velde te Parijs uitgesproken Niet dat wij zoo bijster veel ver-trouwen stellen in de Vlaamsch-^ezindheid van Minister van der Velde. Zeker hij heeft de « zooge-naamde Vlaamsche maatregelen « ^oedgekeurd, zich meer dan eens Dp sympathieke wijze over onze Beweging uitgelaten, en, is, naar wordt verteld, zelfs onze taal gaan aanleeren om tôt zijne Vlaamsch-sprekende partijgenoten het woord te kunnen voeren. Maar hetjve\en zelf onzer Beweging die een natio-naliteits- en beschavingsstrijdj is, heett hij nooit doorgrond. Dat heelt zijne houding in zake de ver-vlaamsching der Gentsche Hooge-school, waar hij niet van wil,bewe-zen, en dat bewijzen, ondersteld dat zij door het Vaderland trouw en volledig zijn wê^t-^egeven. nu ook zijne woorden. Het doel der Vlaamsche Beweging toch strekt verder dan tôt verovering door deVlamingen van het recht « gevonnist, bestuurd en » onderwezen te worden in hun » eigen taal welke door de groote » meerderheid alleen verstaan » wordt ». Zij streeft er naar het Vlaamsche volk in en door zijne taal te ontwikkelen en, zonder het daarom van de voordeelen der Fransche« civilisation» ,ofder Duit-sche Kultur uit te sluiten, in de eerste plaats van de eigen Neder-landsche beschaving deelachtig te maken. Zij beoogt tevens een ein-te strekken aan den abnormalen maatschappelijken toestand in Vlaanderen,waar de zoogenaamd leidende standen niemenda-1 lei-den doordien zij, door de niet te overbruggen kloof die taal-verschil graalt, van de te lei-den massa zijn gescheiden — een toestand dien Z. E. Kardinaal Mercier eens als « onkristelijk, » anti-maatschappelijk en onva-» derlandsch» heeftgebrandmerkt. Maar- het optreden van Minister van der Velde wil ons voorko-men* als een teeken des tijds, als een bewijs dat, in de hoogere re-geeringskringen, men de Vlaamsche Beweging ernstiger schijnt te zullen gaan beschouwen dan tôt hiertoe gebeurde en, in elk geval, de meening niet deeit — of niet meer deelt — dergenen die jui-hend en jubelend verkondigden dat na den oorlog, in Belgie van het Vlaamsch geen spraak meer zijn zou. En die uitslag is, wij meenen ons met die overtuiging te mogen vleien, minder te danken aan de inzichten der verschillende Mo-gendheden, die voor 't behoud der O IV kleine nationaliteiten verklaren te oorlogen, dan aan de werking der cactieve Flaminganten » wier houding daardoor eens te meer gerechtvaardigd wordt. * * * Wat betreft het denkbeeld dat Minister van der Velde zich van de oplossing der taalquaestie in Belgie vormt, zullen bet meeren-deel der Vlaamschgezinden een uitdmkkelijk voorbehoud maken. Dat « de dag... waarop allen, die « aan het bestuur van ons land » willen meewerken, zullen spre-» ken en zullen moeten spreken, » zoowel dé taal van Maeterlinck » en Verhaeren als die van Cyriel » Buysse en Guido Gezelle, tevens » het einde van bet isolement zal » zijn » zal wel iedereen beamen. Maar dat daardoor tevens de grondslag zou worden gelegd eener tôt in de laagste lagen der Belgische bevolking doordringen-de tweetaligheid, die aile oor-spronkelijkheid en aile verstande-lijke groeikracht zoo bij Vlamingen als bij Walen zou verstikken, zal ook geen helderziend mensch ontkennen. Wat zoo een oplossing aan uit-slagen opleveren zou bewijst Groot-Brussel, waar de bevolking geene van onze twee landstalen ordentelijk spreken noch schrijven kan ; bewijst ook het Groot-Hertogdom Luxemburg, waar, evenals in onze hoofdstad, nevens een onhebbelijke Duitsche tongval in hetdagelijksch leven,eennogon-hebbelijker soort Fransch, wanneer men het over verhevener za-ken heeft, wordt gebezigd. Ge-zwegen nog daarvan dat met zulk een tweetalig stelsel het Fransch toch altijd de taal van Belgie blijven zou. * * * Dat wil nu niet zeggen dat een zekere maat van tweetaligheid on-voorwaardelijk te veroordeelen zou ZTjn(l). Velen zijn de meening toegedaan dat de oplossing der taalquaestie in Belgie in een stelsel kan worden gezocht dat,het middenhoudttusschen deoverheel het.land algemeen gemaakte tweetaligheid en een scheiding waarbij beide deelen afzonderlijk worden bestuurd en slechts door een federa-tieven band vereenigd zijn. De schikkingen, die bij zulke oplossing dienden genomen, kunnen in een paar regels worden saam-gevat. Wat beirejt het On der wij s : als voertaal wordt alleen de taal van de landstreek aangewend. In de lagere school wordt geen an. 'J i X dere taal dan de moedertaal onderwezen; in de middelbare is de tweede aan te leeren taal die van het andere deel van het land ; in de hoogere wordt die tweede taal grondiger bestudeerd. Wat betreft het Bestuur : Voor de lagere Staats-, Provincie- en Ge-meentebedienden, van wie alleen de kennis wordt verondersteld der vakken in de lagè're school onderwezen, volstaat de moedertaal;van de beambten die het bewijs dienen te leveren dat zij de vakken van het middelbaar onderwijs mach-tig zijn wordt eene zekere kennis der tweede landstaal gevergd ; de magistraten en andere hooge amb-tenaars moeten beide landstalen grondig kennen. De voorstanders van dat stelsel doen uitschijnen dat, eensdeels, het de eigenaardigheid vrijwaart der tweejrassenwaaruit Belgiës bevolking is samengesteld en een einde maakt aan het aanleeren in de lagere scholen van de tweede taal wat een tijdverspilling is na-deelig voor de geestesontwikkeling en de vakbekwaamheid onzer werklieden en, anderdeels, het de eenheid van het land zou verster-ken in welks gansche uitgestrekt-heid de Vlamingen zoowel als de Walen, beambten, magistraten en hoogere ambtenaars zouden vinden, bekwaam om, bij het vervul-len van hun ambt,beide landstalen te gebruiken. Gepaard met eene splitsing der ministerieele depar-tementen en de volledige ver-vlaamsching der Provincie- en Ge-meentebesturen, ook in de groote steden van Vlaanderen, zou dit stelsel voorzeker een merkelijke verbetering voor gevolg hebben — wel te verstaan indien daarbij de noodige waarborgen worden ge-geven dat het Nederlandsch op volstrekt gelijken voet met het Fransch worde gesteld. * * * Is dat het stelsel welk Minister van der Velde bedoelt ? Het ware belangwelckend zijn antwoord op die vraag te vernemen. Hoe dit ook moge luiden, wij houden er ons van overtuigd dat van hoogergeschetst stelsel nooit iets te recht zal komen. De Vla^ningen, die zich steeds toeschietelijk, al te toeschietelijk hebben getoond, zouden er wel-licht wel voor te vinden zijn. Maar de Walen ? De houding der haantjes-vooruit van het Walli-gantisme niet alleen, ook die van de woordvoerders der Walen in het algemeen heeft ons dienaan-gaande reeds vooraf ingelicht.-Het I Eerste Jaargang, Nr 18. — 3o December 1916. Prijs : 10 centiemen. Eerste Jaargang, Nr 18. — 3o December igi6.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.