De gazet van Leuven: weekblad voor het arrondissement Leuven

1045 0
22 September 1918
close

Why do you want to report this item?

Remarks

Send
s.n. 1918, 22 September. De gazet van Leuven: weekblad voor het arrondissement Leuven. Seen on 19 March 2024, on https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/en/pid/1g0ht2gz3n/
Show text

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Berde Jaar g*mg, a-r 38. P:ei|B ip m limiter . * ësmiiem y <?: r~ SS^S A^adag 28 September i L» 13. Âbciniiemeiiisprijs : Per jaar . . 4.00 fr. Voor 6 maanden . 2.00 fr. Voor 3 maanden . 1.00 fr. Elkc medewerker blijft verant-woordelijk voor zîjn opstel. Ongcteekende brieven of bij-dragen worden niet in aanmer-king genomén. — Handschriften worden niet teruggegeven. De Gazet van Leuven Opstel en Beheer : 148, Naamsche Vest, 148, Leuven Postcheck-rekening nr 242 Aankondigingen : Naar overeenkomst. Boekbespreking : Het inzenden van één exemplaar geeft recht op ver-melding ; 2 exempl. op bespreking. Il 's lijh iiiiiiijw làh (Vervolg.) Reeds in de voorbereidende afdee-ling moeten de kiemen gelegd worden waaruit later het Vlaamsche be-wustzijn zal groeien. Het vak dat daartoe het meeste bijdraagt is het lezen, en daarom moel men een keus hebben van deugde-lijke Vlaamsche boeken. Tôt hiertoe liet dit ailes veel te wenschen, docli laat ons hopen, dit zal wel stilaan verbeteren. Tôt het wezen van het Vlaamsche bewustzijn behoort in de eerste plaats de liefde voor de moedertaal, de waar-deering van hare schoonheid, het ver-langen om haar zoo volmaakt moge-lijk te gebruiken. Het onderwijs in het lezen moet dit doel nastreven en zal het bereiken,als de leeraars wat meer goeden wil too-nen en zelf trachten eene zuivere taal te spreken. Tôt heden is van het hoo-ger gemeîd doel wel niet veel terecht gekomen. En hoe kan het ook anders,'s leeraars eigene opleiding en de aard der ge-bruikte boeken (meest vertalingen uit Duitsch, Fransch en Engelsch, aaneen-geschakeld zoo dol mogelijk, 't was immers maar voor de kinderen van het werkvolk) zijn een belemmering voor den goeden gang van het lees-onderwijs.Nadat de leeraars hunne studiën hadden geeindigd in lagere of mid-delbare normaalschool, is bij velen, op zekeren dag, de overtuiging wakker geworden, dat ze hunne loopbaan moesten beginnen met een onvol-doende kennis van de Vlaamsche taal. In het middelbaar en in het nor-maal onderwijs hebben menige onzer lezers waargenomen vroeger, hoe leeraars in het Vlaamsch uitmuntten door de dorheid van hunne lessen, de ge-ringheid van hunne bekommernis en de engheid van hun gezichteinder. Liefde voor onze heerlijke taal zou-den we althans otider hun invloed niet gekregen hebben. Van oefening in het spreken van een fijn-beschaafde taal was geen kwestie, over uitspraak en klemtoon hoorden we nooit iets, ja dit woord bleef zelfs voor de meesten totaal onbekend. Die reeds erbarmelijke toestand werd dan nog verslecht door het overgroot getal uren dat we moesten besteden, aan de in aile opzichten zeer grondige studie van het Fransch (tôt heden de voertaal in het onderwijs) een studie waaraan niet zelden meer ijver besteed werd dan aan die van de moedertaal. En onder dien invloed werd het leerpersoneel gevormd, en zoo is het niet te verwonderen dat er onderwij-zers gevonden worden die van hun eigen taal, het Vlaamsch, sleckts aan-vankelijke ksnnis bezitten, en dus ze minachten. Dit klinke niet als een verwijt, want wij zijn allen, bedienden, klerken.advokaten en doctoren, slechts voortbrengsels van het verfranschte middelbaar onderwijs, wij zijn allen op de zelfde Fransche leest geschoeid. Nu eerst zal eene nieuwe generatie tôt stand komen, deze zal zoo gelukkig wezen onder gezondere omstandig-heden hare opleiding te bekomen. De buitenjongens zullen niet meer te vroegtijdig het gemeenteonderwijs moeten vaarwel zeggen om in de stadsmiddelbare scholen een hoopje Fransch te komen opdoen, om later eene betrekking te vinden aan spoor-baan of in een ander Staatsbeheer, want nu zal de Vlaming —> zonder een woordje Fransch zoowel als de Waal zonder een woordje Vlaamsch — eene Staatsbediening bekomen. De nieuwe wet op de voerfa; in het middelbaar onderwij o o o De nieuwe wet op de voertaal in h' middelbaar onderwijs brengt, nu hetoogei blik nadert, waarop de scholen zullen lie opend worden, heel wat tongen in bew* ging. Veel ouders, wier kinderen tôt nu te officieele scholen bezochten, vragen zic af, of «e hun zonen en dochters nog aa die gestichten mogen toevertiouwen wa; toch de studie van 't Fransch, van nu ; aan, totaal afgeschaft is. Dat een gezon denkend vader, die om persoonlijke redf nen de voorkeur geeft aan 't openba; onderwijs, er thans ernstig over nadenl zijn kinderen elders ter school te zendei is goed begrijpelijk. Immers hij in de allei eerste plaats is verantwoordelijk voor hu toekomst. Om 't even hoe de toestand i ons land na den oorlog weze, Fransch i en blijft onze tweede landstaal en bover dien een taal van internationaal verkee van hetzelfde belang als 't Engelsch e 't Duitsch. Weinigen hebben zich nochtan de moeite getroost de nieuwe wet na t lezen ; de meesten gaan voort op 't hoore zeggen, en we weten bij ondervinding wa 't beteekent te betrouwen op hetgeen vei teld wordt, vooral wanneer 't betrekkinj heeft op 't Vlaamsch. Te veel personei hebben er belang bij den tekst der nieuw wet opzettelijk te verdraaien, om op di wijze de zoogezegde onverdraagzaamhei< der Vlamingen beter aan de kaak te kun nen stellen; dat er dus in de laatste dagei weer veel hateliike praatjes op rekeninj der Vlamingen rondgestrôoid worden, za dan ook niemand verwonderen. Wij hebben er aan gehouden onze lezer: juist in te lichten; met dat doel hebben wi ons gewend tôt bevoegde personen.en zie hier wat we vernomen hebben : de nieuwi wet op de voertaal in het middelbaar on derwijs is niets anders dan de vervulliiif van hetgeen bij aile Vlaamschgezinde par tijen, vôôr den oorlog, als eerste punt of het programma stond, namclijk-f-4â-¥Ocr taal van het onderwijs w-eze Vlaamsch Redetwisten over het punt, of deze maat-regel beter na den oorlog dan nu doorge-voerd zou worden, ligt niet binnen he: bestek van dit artikel. Alleen willen wij ei op wijzen, dat de studie van 't Fransch hierdoor op geen enkele wijze geschaad wordt. Aile vakken worden van af dit schooljaar onderwezen door middel van 't Nederlandsch van af de 7* tôt in de 1=. Zoo zal bijv. aan franschonkundige kinderen in de 7e klas geen vreemde taal, zooals het Latijn, aarigeleerd worden dooi middel van 't Fransch, ook een vreemde taal voor die leerlingen; dit zal voortaan geschieden door 't Nederlandsch, hun moedertaal. Aan het onderwijs van 't Fransch zelf wordt hetzelfde aantal uren besteed als vôôr den oorlog. Voor de leerlingen, die reeds verleden jaar de lessen in 't Atheneum volgden der 7*, 6*, 5e of 4* klassen (Grieksch en Latijn uitgezonderd), komt er dus hoegenaamd geen verande-ring, vermits reeds verleden jaar voor hen de voertaal Nederlandsch was. Alleen in de 3 hoogste klassen, wordt voor die vakken, welke verleden jaar nog door middel van 't Fransch onderwezen werden, nu ook de voertaal Nederlandsch. Zelfs meer zit er in de nieuwe wet; indien we de zaken van naderbij bekijken, dan komen we tôt de slotsom, dat in de klassen der nieuwere humaniora (wetenschappelijke en handelsafdeeling) niet 't Nederlandsch maarwel 't Fransch de hoofdtaal is.Immers in al die klassen samen (van de 7* tôt de lr) worden per week 45 uren Frciusch tegen 28 uren Nederlandsch oœderwezen, terwijl in de klassen der andere humaniora het aantal uren besteed aan 't onderwijs van 't Fransch hetzelfde is als voor 't Nederlandsch, namelijk 27 per week. Ziedaar de zuivere waarheid. De ouders behoeven zich dus volstrekt geen zorg te maken over het onderwijs, dat aan hun kinderen zal verstrekt worden in de officieele scholen. Integendeel, voortaan zullen ze flink Nederlandsch leeren en ken-nen; daardoor zal het onderwijs berusten op een vasten grondslag, en hun kennis van 't Fransch en andere vreemde talen zal steviger en dieper zijn dan ze ooit kon worden met ons stelsel van tweetaligheid. Kater. Boekbespreking □ □ □ Verschenen : Een en ander over Steno-orafie. Eene brochuur van 25 blz. uitgegeven door « Groote-Brussel ». Vereeniging tôt verbreiding der Stenografie Groote, met steun van Volksopbeuring. Het Sekretariaat der vereeniging is gevestigd : Leuvensche plaats, 12, te Brussel. De brochuur is kosteloos verspreid ook te Leuven. Inlichtingen worden gaarne verstrekt op het sekretariaat te Brussel. il Vlaamsch-Kaiholieke 5 iln'iuili^eweiitstaif 11 vi Kenspiïuk : Ailes voor Vlaarideren r- Vlaancb. re, i voor Kristui Zetel en Sekretariaat : e h Ravenstraat, j-î, Leuven m m i r if Werkzaamheden voor de volgend< d week : " Zondag 22 September. — Boekeri ;t en leestafel van 10 tôt 12 a. 's voormid i, dags. Dinsdag 24 September, van 7 to, " 9 uur. — Boekerij en leestafel. s Woensdag 25 September. —- Tt 8 uur za-ng- en tooncelafdeeling. '■> Donderdag 25 September, —- Boe-^ kerij en leestafel van 7 tôt 9 uur. e Vrijdag 26 September. — Te 7 uut i Bestuursvergadertng van den VI. K J Arr., te 8 u. geivone vergadering vooi ~ de leden van Groot-Leuven. ' Zaterdag 27 September. — Van - 7 tôt 8 uur, bestuurvergadering van j de Jonge Wacht. Te 8 uur gewone vergadering. i — — î UIT BRUSSEL > AAN HET VLAAMSCHE VOLK ^ Terwijl we hier met bewondering staar-den op den moed en de zelfverloochende ^ voiharding van onze jongens, die nu aan den Uzer hun bloed offeren, speelde zich ; daar eene tragédie af, waarvan we niet het t bestaan vermoedden, docli waarin onze soldaten den droffîvi;;;^a roi van Slacht-offers van hun Vlaminq-zijn speelden. Niettegenstaande htinnen heldenmoed, werden ze getergd, gelasterd, vervolgd, verbannen. Na lang hun verbittering verkropt te hebben, gingen onze jongens over tôt de stichting der Frontpartij, waarbij zich de hroote meerderheid der Vlaamsche soldaten aansloten. In den nachtvan 1" Mei vaardigde deze Vlaamsche Frontpartij eenige harer leden naar Vlaanderen af : o. a. de korporaals Karel De Schaepdrijver van het 3e linie en Karel Van Santé, brancardier. Aan dezen werd opgedragen het Vlaamsche volk in te lichten over den toestand aan het Belgisch Front, over het lijden, het strijden en streven onzer jongens. Op Zondag 29 September a. s. te 10 L/2 uur, zullen deze twee afgevaardig-den, alsmede de heer Van Cleemput, afge-vaardigde uit het krijgsgevangenenkamp van Duitschland, het woord voeren in den Alhambraschouwburo, Zennelaan, 22. VLAAMSCHE MENSCHEN wie zich wil kwijten van de heilige ver-plichting, die we tegenover onze IJzerhel-den hebben te vervullen, die kome uit hunnen mond vernemen, WAT HET LEGER WIL Het is plicht te gaan luisteren naar hen, die spreken in naarn van uwe zonen, uwe broeders, uwe vrienden ami het front. Allen op post. Het Inrichtingskomiteit. Kleine Kronijk Marktprijzen van Brussel 16-23 September 1918 Prijzen voor Kweeker : Bloemkoolen 0,90 het stuk, frische boonen 1,25 het kilo, wortelen met loof 0,60 het kilo, wortelen zonder loof 0,80 het kilo, witte en groenkoolen zonder bladeren en stam 0,25 het kilo, roode koolen zonder bladeren en stam 0,30 het kilo, groote paardeboonen 3,50-3,75 het kilo, droge erwten 4,50-4,75 het kilo, droge boonen 5,00-5,25 het kilo, boekweidt van Luxemburg 3,25-3,50 het kilo, Kampitie-boekweidt 4,00-4,25 het kilo. Prijzen voor Groothandel : Bloetnkolen 1,15 het stuk, frische boonen 1,40 het kilo, wortelen met loof 0,65 het kilo, wortelen zonder loof 0,85 het kilo, witte en groenkoolen zonder bladeren en stam 0,28 het kilo, roode koolen zonder bladeren en stam 0,33 het kilo. Prijzen voor Kleinhandel : Bloemkoolen 1,40 het stuk, frischf boonen 1,70 het kilo, wortelen me loof 0,80 het kilo, wortelen zonder loo 1,00 het kilo, witte en groenkooler zonder bladeren en stam 0,40 het kilo roode koolen zonder bladeren en stan: 0,45 het kilo, ingelegde koolen 0,8E het kilo, van de nieuwe oogst, groote paardeboonen 5,25 het kilo, droge erwten 6,25 het kilo, droge boonen | 6.75 het kilo, boekweidt van Luxemburg ? j 4,75 het kilo, Kampine-boekweidt 5,00 ! het kilo. ; Wat zal de toekomst ons brengen? Uit «De Nieuwe Tijd» van Ant-f werpen : « In de Zwitsersche « Ziiricher Post » bespreekt Prof. S. Feilborger de be-teekenis van de Spaansche griep. De universeele verspreiding dezer epi-demie over gansch Europa is voor hem een onweerlegbaar bewijs, dat • Europa niet meer veilig is tegen het indringen van epidemieën. De oorlog . heeft het weerstandsvermogen der be-volking ten allen kant aangetast. Prof. Feilborger schildert een beeld van het groote gevaar, dat ons te wachten staat, moest zekeren dag de Oostersche pest of de ontzettende longpest hare intrede in Europa doen. Hij besluit zijn beschouwingen met den oproep : « Eindigt den oorlog, alvorens een pestbacil hem eindige ! » Dat de oorlog het weerstandsvermogen der bevolking aangetast heeft, kan vooral gelden voor de bevolking in het bezette gebied, waar de onder-voeding zulke schrikkelijke gevolgen na zich sleept... en toch roepen onze patriotten en oorlogswoekeraars : tôt het bittere eînde ! » De oorlogâkosten. Dikwijls wordt er in straat- en her-berggesprekken geklaagd dat er in dezen oorlog zooveel geld nuttelooi verschoten wordt. En wie is er die zich een juist begrip kan vormen van de ontzagelijke sommeil welke de oorlog al gekost heeft? Zelfs als men ons zegt dat die vreeselijke kamp al 800 miljarden opgeslorpt heeft dan krijgt gij wel den indruk van iets ge-weidigs, maar veel-zeggend is zulke som niet. Eene Amerikaansche gazet komt hare lezers ter hulp met hun op vergelijkende wijze aan te toonen dat de kosten van den Amerikaanschen burgeroorlog aile twaalf weken in den huidigen oorlog verdubbeld worden. Vijf weken oorlog voeren kost nu zooveel als de geheele oorlog van 1870-1871. Met die 800 miljarden zoudt gij 400 maal het Panamakanaal kunnen uitgraven, aan den prijs dat het gekost heeft, of 92 ijzerwegen rondom de aarde aanleggen. Moest gij de som in bankbiljetten bezitten en ze naast mekaar aanrijen, zoudt gij de gelegenheid hebben om 75 maal de reis rond de wereld te doen. Weet ge 't nu beter, vriend lezer? De ouderdomspensioenen. Men verhoogt de loonen der staats-provincie- en gemeentebeambten, bedienden en -werklieden ;. hetzelfde geschiedt met de hulp aan werklooze doppers en schamele behoel'tigen, met de bedienden en werklieden van komi-teiten. Men verleent daarbij nog duur-tetoeslagen. Niemand keurt zulks af, integendeel. Er is nu ook nog spraak, de « gepensioneerden » door maan-delijksche toelagen ter hulp te komen. Nog een goede daad. Er blijft maar enkel een soort van menschen onge-holpen in ons land : de doodarine stumpers en sukkelachtige,afgeslaafde vrouwenenmannen vanbovende65jaar die recht hebben op het ouderdoms-pensioen van 65 frank en wie men, o ! schande! 25 fr. afgetrokken heeft. Tegen die monsterachtige daad komt niemand op ; geen enkel officiel bestuur heeft den moed, noch den goeden wil voor die ongeluk-kigen recht te eischen, noch veel minier te vragen dat men hun de onwet-tig afgehouden 75 fr. zou geven als toelage voor den aanstaanden winter! Waar zijn de « demokraten » der verschillende partijen nu die in vredes-tijdvoor het kampioenschap dervolks-gezindheid... boksteti ? □ □ IETS □ □ i voor iedere week î ; Oorlogspraatje V V V Wat zeggen de menschen er tegen-woordig zooal over? Wel, dat de Duitschen klop krijgen, en dat de-n oorlog nu haast gaat gedaan zijn. Overtijd kregen de Franschen en En-gelschen klop... en toen zegden « de » menschen, dat het nog lang zou ge-duurd hebben. En wat ik er van denk ? Ik meen, dat ze zoowat overhand klop krijgen. « Ai mij, m'n'n teeni » zei Kees, en ze sloegen op z;n neus ! En dat ze van weerszijden mogen spreken gelijk Rikske Lenders.'n oude knecht van m'n vader zaliger, placht te zeggen : « 'k Heb veel slaag gege-ven in m'n levën, jongen ! maâr... veel gekregen ook ! » Wat ik er nu nog van zeg! — en zoo spreken er velen, al geeft het geen bewijs van 'n hooge politieke opvat-— 't is dat het mij op den duur schier eender zou gaan worden,. wie er de meeste slaag kreeg, en wie er 't ding verspeelde, — als 't maar rap gedaan was, en de-n droevige-n oorlog uitl De franskiljons, die ook voorspel-len, dat het nu spoedig gaat gedaan zijn, voegeti aan hunne voorspelling gemeenlijk nog de lieftalligheid toe, dat de flaminganten dan ook hun ver-diend loon : kogel en strop,gaan krijgen... Mer-r-ci! Maar kijkt, nu komt een voornaam Engelschman, Lorcl Rothermere, — de broeder van Lord Northcliffe, en, met dezen, een van de groote eorlogspro-pagandisten, — en die zegt nu weer, dat ze niet te gauw blij mogen zijn ; dat het -—■ ondanks de tegenslagen der Duitschers —,nog jaren zal duren, eer deze laatste overwonnen zijn, -en hij geeft daarbij duidelijk te verstaan, dat Engeland zelf daarbij heel goed om zeep zou kunnen gaan. Ik denk aan Rikske Lenders : sla-gen geven, maar krijgen ook. In aile geval, dit opent voor de flaminganten het vooruitzicht, nog een tijdeke langer hunnen asem te krijgen (van die verdomde strop!) Maar, — lachen op een stokjel — gesteld nu eens, dat de Duitschers (want zôô meenen velen het) inder-daad zôô ver achteruitgeworpen werden, dat de Belgische regeering terug komen kon? Zou dat dan nog wel zôô zeker zijn van die stroppen en kogels? D'r zijn zulke opzienbarende zaken aan het licht gekomen, dat zelfs de franskiljons er een beetje stuurloos van schijnen geworden. Van het IJzer-leger, nie waar? En van onze jongens: _dat het vreeselijk onrecht en de ver-drukking geheel het Vlaamsch leger op de zijde der flaminganten heeft gebracht ! Wij, en velen, verstaan nu beter, wat in de zeldzame doorge-smokkelde brieven onzer mannen en zonen begon door te schemeren in den laatsten tijd. Ze zijn beginnen gaan in te zien— och arme! — voor wie (voor den vreemdeling) onze mis-dadige regeering het eigen bloed slachtoffert. En de vaderlandsliefde « op z'n Belgisch » is er ginder radi-kaal uit, zoo 't schijnt. Welnu, zal de Belgische regeering, met zulk leger bewuste Vlamingen weerkeerende, het wel wagen, Vlamingen te hangen, zooals zij 't zoo graag zou doen? Ja maar, roepen de franskiljons — de echte, zulle ! — zegevierend : er zal dan 'n Engelsche bezetting in 't land komen, om de orde te herstellen !... Zoo, zoo! gij vaderlandsminnende broeders franskiljons, — verlegen zijt ge niet, dat weten we ! — ge gaat dus uwe landgenooten aan den vreemdeling overleveren om gekerkerd, ge-kopt en gehangen te worden! Eh wel, ja, « da' wou 'k zien, zei de blinde, da' m'n kinderen vochten, 'k kocht ze elk 'n mes!... En dat van die Engelsche bezetting, dat wou 'k rechtuit, gesproken, ook zien ! De regeering, die zoo 'n kernel zou schieten, had in eenmaal de Vlaamsche zaak doen zegevieren. Die Engelschen zouden, eer 't één jaar

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
This item is a publication of the title De gazet van Leuven: weekblad voor het arrondissement Leuven belonging to the category Oorlogspers, published in Leuven from 1916 to 1918.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Add to collection

Location

Periods