De gazet van Leuven: weekblad voor het arrondissement Leuven

1302 0
18 November 1917
close

Why do you want to report this item?

Remarks

Send
s.n. 1917, 18 November. De gazet van Leuven: weekblad voor het arrondissement Leuven. Seen on 29 March 2024, on https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/en/pid/2j6833nm82/
Show text

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Tweede Jaargang, nr 46. Prijs per nummer : 5 centiem. Zondag, 18 Norember 1917. De Gazet van Leuven ABONNEMENTSPR1JS : Per jaar .... 2,50 fr. Voor 6 maanden . . 1,25 fr. Voor 3 maanden . . 0,65 fr. ALLE BRIEFWISSELINQ TE ZENDEN : 148, Naamsche Vest, 148, LEUVEN Postoheck-rekening Nr 242 Elke medewerker blljft verantwoordelijk voor zijn opattl. Ongettekende brieven of bijdragen worden nlet in a 'uinerking genomen. Handti." iiriften worden nietteruggegeven. AANKONDIGINGEN : Naar overeenkomst. BOEKBESPREKING : Het inzenden van ééi exemplaar geeft recht op vermelding ; twef exemplaren op bespreking. DOODGEWONE GEVOLGEN y t i-.iv t vy uu j IV. Hoogeschool en Volksontwikkelinj;. Fransch was 't militaire België, Fransch waren België's besturen, Fransch was in België al wat wandelen wou op de wegen der grooten. En België's regeering had een derde middel, en dit middel was weer erg eenvoudig. De hoogeschool te Gent werd Fransch. En met en door de Hoogeschool allen, die pal dienden te staan als 't bolwerk van Vlaamsch Vlaanderen: Dokters en ingénieurs en leeraars en notarissen en advokaten en allen die, als voorlichters van 't mindere Vlaanderen, hun volk tegen de verdrukking en verbastering oproepen moesten tôt één verzet ! Maar och, was Frankrijk niet de lusttuin, de gaarde der beschaving ; was Vlaamsch niet het gehate Hollandsch ; was Fransch niet de beminde der grooten ? Was niet ieder, was niet ailes wat in aanzien stond, in Vlaanderen Fransch ! Het leger, het gerecht, de besturen ? Was de ver-fransching van de hoogeschool niet het dood-gewoon gevolg ? Ze was 00k de kroon op het werk. Al wat studeerde, al wie een col droeg, verfranschte zienderoogen. Wel bleef op een buitendorp een dokter of een veearts zijn Vlaamsch praatje voeren, bij de kachel met zijn vrouw of zijn knecht, over weer en wind. Maar met zijn col-legas niet. Hij kon het niet. Wat hij wist als ontwikkeld man, was Fransch. Waar 't ge-sprek over wijders, over hoogers, over diepers liep dan de alledaagschheidjes van den dage-lijkschen dag, hield zijn beste wil het in 't Vlaamsch niet vol. En die verfransching van de gestudeerden heeft in Vlaanderen een diepe kloof gegraven tusschen hen en hun volk. In Holland, Frankrijk, Duitschland, Denemarken, in aile be-schaafde landen is de ontwikkelde de voor-lichter van zijn minderen evenmensch. In België weet hij zelfs niet dat hij het zijn moest. En hij kan het niet zijn. Een Vlaamsch dokter kan geen vulgarisa-tieschriftjes verspreiden, geen volksvoordrach-ten houden, geen bevattelijker uitleggingen geven over gezondheidsleer, over zuigelingen-verzorging, over kinderopvoeding, over de bestrijding van aantastelijke ziekten. Zeker, kennis heeft hij genoeg : hij kan ze enkel niet verkoopen. En van de eenvoudigste gezond-heidsvoorschriften heeft ons volk geen benul ; en het cijfer der kindersterfte klimt in Vlaanderen tôt 16 %. De Vlaamsche advokaat kan buiten straf-rechtzaken, zelden zijn kliënt in 't Vlaamsch verdedigen, een rechter kan in 't Vlaamsch niet vonnissen. De Vlaamsche klient wordt geoordeeld, verdedigd en veroordeeld, en be-grijpt niets van al wat voor of tegen hem wordt aangevoerd. De Vlaamsche betichte moet echter teekenen waarvan hij geen lettergreep vat en waarop hij naderhand wordt veroordeeld. Hoe hooger het gerechtshof, hoe be-slissender, hoe feller beangstigend het vonnis, hoe uitsluitelijker Fransch. Van zijn burger-plichten en burgerrechten kent de Vlaamsche mindere maar ternauwernood een paar be-palingen. Want de Vlaamsche rechtsgeleerde is onmachtig om in bevattelijk Vlaamsch tôt het volk te brengen wat hij zelf niet eens in wetenschappelijk Vlaamsch bezit. De Vlaamsche ingenieur kan den Vlaam-schen werkman niet den weg toonen naar vakbekwaming. In Holland bloeit' een rijke ambachtsliteratuur ; timmerlieden, smeden, schilders, metselaars, werktuig- en electrici-teitskundigen, meubelmakers, landbouwers, tuiniers, allen hebben tôt hun beschikking een overvloedige keus van werken en werkjes over aile onderdeelen van hun ambacht. Onder-legde ingénieurs of gestudeerde deskundigen paarden degelijke en volledige behandeling met bevattelijke verklaring. De weg naar 1 hoogere bekwaming ligt voor den Holland-schen arbeider gebaand. En niet enkel in boeken. Geregelde, methodische ambachts-cursussen in allerlei nijverheidsscholen, brengen den Hollandschen, den Deenschen, den Duitschen, den Waalschen arbeider aile kennis bij, uitgebreider rekenen, meet- en stelkunde, begrippen van natuur- en scheikunde, nijver-heidsteekenen, machinenleer, materialenken-nis, stoomkracht, electriciteit — die zijn vakbe-kwaamheid kan volmaken. Hoever draagt men de roem der Université du Travail te Charleroi, der Deensche volkshoogescholen ? Maar onze Vlaamsche wroeters, 't zij metselaars, schilders, metaal- of houtbewerkers, weten ze al eens wat een vakblad is ? Een boek nemen ze zelden ter hand, een boek over hun ambacht nooit. Zulk boek bestaat 00k niet in Vlaanderen. Welk verfranscht ingenieur kan het schrijven ? Nijverheidsscholen zijn rariteiten in Vlaanderen. In heel Oost-Vlaanderen zijn er zes, in Henegouwen twee en veertig. Dan wordt in Vlaamsche nijverheidsscholen nog weinig door ingénieurs en weinig in 't Vlaamsch onderwezen. Van ontwikkelde stielmannen vloeit Vlaanderen niet over. Een Vlaamsch mécanicien behoort tôt de merk-waardigheden een Vlaamsch électricien is een uitzondering, een Vlaamsch meestergast is een geluksvogel. Krijgen we één van deze arbeidsaristocraten te pakken, dan mogen we gerust zijn : 't zal doorgaans wel een Waal, een Duitscher of een Hollander wezen. Staat niet te Meenen, ten behoeve der Duitsche meestergasten en techniekers, een Evange lische kerk ? Vindt ge veel anders dan vreemde meestergasten in onze Vlaamsche brouwerijen, in onze machinenijverheid, bij onze groote waterwerken en andere openbare ondernemin geu ? Ontdekken we niet keer op keer Waal-sche meestergasten in onze inrichtingen voor electriciteit ? Wonders heeft die toestand hoegenaamd niets in. De Vlaamsche ingenieur kan niet geven wat hij zelf moet ontberen. In een Vlaamsch vakblad kan de verfranschte Vlaamsche ingenieur zijn kennis niet vervolkschen ; en niet-ingenieurs missen de noodige bevoegd-heid. Vlaamsche mondelinge uitleggingen over technische zaken kan de verfranschte ingenieur niet verstrekken. Ambachtslessen geven kan hij minst van ailes. Na jarenlange, zware Fransche studie weet hij in heel zijn veelzijdige kennis geen hemelsch woordje Vlaamsch zitten. En zoo gaat het verder. Mondelinge uitleg-ging, openbare voordracht, vulgarisatiewer-ken, volkslessen, al die kanalen door welke beschaving, ontwikkeling, bekwaming en dus meerdere welstand neervloeien vgn de hooge school tôt het volk, liggen afgesneden door de onoverbrugbare kloof van het taalverschil. ('t Vervolgt). ïlaamsche-katholieke Ârrondissementsbond Deze bond werd gesticht met het doel aile katholieke activisten — zoo stille als openlijke — in ons arrondissement tôt één groep te vereeni-gtn welke dan in samenwerking met andere groepen krachtig den Vlaamschen strijd zal voeren en meê helpen het politieke, sociale en economische leven van het Vlaamsche volk herin te richten. In aile kantons zijn de meeste strijders van vroeger — naast vele nieuwe — reeds bijge-treden en op dit oogenblik is de organisatie zoover gevorderd dat kortelings elke gemeente haar vertrouwensman zal hebben. Om begrijpelijke redenen kunnen de namen van die vertrouwenspersonen niet worden meê-gedeeld ; in elke streek zullen die echter gauw gekend zijn door de katholieke flaminganten. Deze kunnen zich bij hen laten inschrijven om door hunne bemiddeling — openlijk of bedekt ieder volgens de omstandigheden waarin hij verkeert — meê te werken aan de Wedergeboorte van Vlaanderen. j Een dringende oproep wordt hiermeê gericht tôt aile katholieke flaminganten opdat ze niet aarzelen om onmiddellijk in den Arrondissementsbond te treden. Dat is plicht voor hen, als Vlaming, nu Vlaanderen in nood is en om zijn zonen roept. Dat is 00k plicht voor hen als katholiek, want wat gewordt van het christen Vlaanderen als in de nieuwe Vlaamsche Staats-macht de katholieke krachten een onbeteekenende minderheid vormen ? De jaarlijksche bijdrage is vastgesteld op minstens één frank. Het Secretariaat is geves-tigd : Naamsche Vest, 148, Leuven. Heine Kroniik Belangrijkt verordening. Met het 00g op den onvoldoenden stroo- en hooi-stapel en met het inzicht de noodige beschermings-en voorzorg»ma»tregel te namen, werd door den heer Generaal-gouverneur de volgende wetsbe-paling ter kennis gebracht : Het is verboden stroo en hooi van om het even welke soort — 00k in gepersten of in gesneden toestand (gekapt stroo, enz.,) — per spoorweg of per boot zonder toelating te vervoeren. Overtredingen van de bepalingen dezer verordening worden, het zij met hechtenis of ten hoogste met o'ién jaar gevangenis. hetzij met ten hoogste 10.000 mark boete gestraft. Beide straffen kunnen te ge'ijk, alsmede de verbeurdverklaring van de waar (-n van de vervoermiddelen, uitgesproken wocdfjh". Hae zal de toekomende winter zijn ? Iedereen herinnert zich nog den scherpen en langdurigen winter van 1916 1917, met zijn bijtende Siberische vriesnachten en zijn koude, striemende noordelijke ijzige winden. Welken winter hebben we thans te verwachten ? De geleerde weerkundigen trekken een besluit uit de thans buitengewoon sterke vorming van vlek-ken op de zon. Het jaar 1917 schijnt het hoogte-punt te zijn voor het vormen der zonnevlekken. Dientengevolge hadden wij in den Winter 1916-1917 vooral tijdens de eigenlijke wintermaanden Januari en - Februari, eene buitengewoon strenge koude. Uit dien grond en in de veronderstelling dat de zonnevlekken voorloopig voortduren, mogen wij besluiten dat de winter van 1917-1918 dezelfde verhouding der weerlcundige toestanden zal geven als die van verleden jaar, het is te zeg- ■ gen, wij gaan naar aile waarschijnlijkheid eenen j tamelijk, wellicht zeer strengen winter te gemoet. Over deurklinken en vensterknoppen. Thans worden er in den handel voorwerpen, bijzonder deurklinken, om de eerlang af te leveren deurklinken en vensterknopen uit koper, brons, enz., te vervangen, tegen overdreven hooge prijzen verkocht. Het publiek wordt op zijn hoede gesteld, en ver-wittigd dat het nutteloos is deze voorwerpen tegen woekerprijzen te koopen. Deze woekerprijzen worden geëischt en 00k betaaid, omdat de vraag naar deze voorwerpen veel grooter is als de tegenwoordige voorraden. Men verzoekt ons te melden dat deze voorwerpen niet overal in eens zullen afgehaald worden, maar om de béurt in al de arrondissementen van het generaal goevernement en wel na een nog af te kondigen bevel. Er zal gezorgd worden dat er altoos genoeg hoeveelheden om de aangeslagen voorwerpen te vervangen voorhanden zijn tegen vastgestelde matige prijzen, zoodat elkeen tijd en gelegenheid zal hebben om de af te leveren voorwerpen te vervangen. Oorlogspostzegels. Op het gebied van oorlogspostzegels is weer wat nieuws in Hongarië verschenen. Op het St-Mar-garetha eiland bij Boedapest werd op 15 September de aartshertog Jozef-oorlogstentoonstelling geopend en aan het aldaar ingerichte posfkantoor werden twee bijzondere weldadigheidszegels verkocht, ni. de thans geldende zegels van 10 en 15 heller elk met een opslag van 1 kroon, die bij deze gelegen-heid van een overdruk voorzien waren in Hon-gaarsch schrift. Daar deze tentoonstelling slechts enkele dagen duurde en een offlcieele bepaling bestond, dat ten hoogste 10 jaar aan denzelfden kooper mochten worden afgegeven, zullen deze zegels zeldzaam worden. Rijssel en Leuven. Den 8 Oktober werd de Katholieke Universiteit van Rijssel heropend. Rijssel ligt in de Duitsche vuurlinie : Leuven ligt er 100 km. achter. Rijssel heropend : dat is Fransche vaderlands-liefde.Leuven blijft gesloten : dat is Belgische vaderlandsliefde.In afwachting : Leve Gent ! ï H ' IETS VOOR IEDERE WEEK Flamboche ! Een mijner vrienden heeft eene plaats aan-genomen in het Vlaamsch ministerie. Nog een verkochte, heb ik van hem hooren zeggen, Nog een verkochte ? Hoe zoo nu ? Wel ja, is hij die in Vlaanderen in een Vlaamsch ministerie zijn brood verdient dan geen «flamboche»? Prachtig gevonden dat woord ? Dat zegt ailes in eens ! Ja, ja, mijn vriend is 00k zoo een « flamboche », hij is met lijf en ziel aan Duitschland verkocht. Ik kan het niet verhelpen, maai nu begrijp ik altijd nog maar niet waarom de beambten die in Duitschen dienst gebleven zijn geen verkochten moeten genoemd worden. Werken die misschien nu zonder jaarwedde ? 1k moet over een paar dagen met dien braven heer Moeial in aanraking komen en ik wil van de gelegenheid gebruik maken om hem eens te vragen hoe dikwijls hij zijn centjes uit Duitsche handen geweigerd heeft. Mijnheer Moeial is in dienst gebleven eu in geval hij zijn geld uit de Duitsche kas heeft aangenomen, dan mogen we gerust zijn, hij is een voorbeeldig beambte en zijn patriotisme is van het zuiver-ste water. Dat mijnheer Moeial 00k verkocht zou kunnen zijn, is niet aan te nemen, ik weet uit vertrouw-bare bron dat hij aan het woordje «flamboche» naarstig meegesmeed heeft. Toch kan ik maar slecht aannemen dat die brave Mijnheer uit loutere vaderlandsliefde nu bijna vier jaar zonder jaarwedde zit ! Het moet toch wel zijn, want anders is hij 00k zoo'n verkochte ? Ja, erger nog, dan was hij een verkochte van het eerste oogenblik af, en dat zou toch te erg zijn ! Hoe, mijnheer Moeial nam reeds geld aan van de Duitsche regeering toen er nog van geen hulp of overeenkomst spraak was ? Toen ailes nog rechtstreeks van het Duitsch beheer af-hing ? Wel dan zou het goed mogelijk kunnen zijn, dat die mijnheer ooit nog met « danke schôn » heeft moeten bedanken ? Hemel ! hoe zou dat mogelijk zijn ! Wie zou zoo iets maar durven veronderstellen ? Moest ' dat zoo zijn, wel dan verdient mijn vriend, die in het Vlaamsch ministerie getreden is, eene beloo-ning voor zijn uithoudingsvermogen ! Die was nu drie jaar zonder iets, nu wacht hij op zijn eerste maandgeld om zijn oudste schuld te be-talen. Dat is een man ! En dat men zoo iemand voor een flamboche durft uitmaken ! Een verkochte flamboche nog wel ! Dan toch maar verkocht sedert bijna een maand, en die voor-beeldige mijnheer Moeial die al sedert bijna vier jaar verkocht is ! Van hem zou men dan wel boche-tout-court moeten zeggen ! Maar dat is altemaal veronderstelling, mijnheer Moeial werkt gratis en uit louter opoffering ; hij is trouwens een te goed vaderlander om zijn ont-slag te vragen en zoo eenen dienst, die met den oorlog niets te maken heeft, te ontred-deren. Dat hij dan een derde zijner jaarwedde zou moeten missen, komt hier niet in aanmer-king, mijnheer Moeial weet niet van geld als er spraak is van vaderlandsliefde. Mijn arme vriend ! ware hij maar heelemaal van honger gestorven, dan zou er nu toch geen « flamboche » ia zijn familie zijn 1 IBO. Verbannlng van Priester Valider Meulen Aanbieding van een gouden kelk INSCHRIJVINGSLIJST geopend door « De Gazet van Leuven » Vlaamsche Kring « Loven Ontwaakt » 10.00 fr. De gevers gelieven het ons aan te duiden indien zij verlangen dat hun naam niet ver-meld worde. Verdere giften en mededeelingen te zenden aan het bureel van « De Gazet van Leuven ». Men kan het bedrag 00k storten op de post-checkrekening nr 242. Leest en verspreidt De Gazet van Leuven het best ingelicht blad van het arrondissement.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
This item is a publication of the title De gazet van Leuven: weekblad voor het arrondissement Leuven belonging to the category Oorlogspers, published in Leuven from 1916 to 1918.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Add to collection

Location

Periods