Tweede Jaargang, nr 36. Prijs nummer : 5 centiem. Zondag„ 9 September 1917, De gazet van Leven VV I [—1 ABONNEMENTSPRIJS : — Per jaar .... 2,50 fr. □ Voor 6 maanden . . 1,25 fr. Voor 3 maanden . . 0,65 fr. alle briefwisselinq^ zendenj: Naamsche Vest, 41, HEVERLEE (Leuven) Postcheck-rekening' Nr 242 Blke medewerker blijft verantwoordelijk voor zijn opstel. Ongeteekende brieven of bijdragen worden niet in aanmerking genomen. Handbohriften worden niet teruggegeven. AANKONDIGINGEN : Naar overeenkomst. BOEKBESPREKING : Het inzenden van één exemplaar geeft recht op vermelding ; twee exemplaren op bespreking. In naam der Vrijheid en der Beschaving. V Onder dezen titel verschijnt in het Vlaamsche Nieuws van de hand van Piet Van Assche een artikel dat we gaarne gansch zouden overnemen. Wegens plaatsgebrek zijn wij genoodzaakt ons të begrenzen bij hetgene volgt : In naam dier vrijheid en menschenliefde ver-biedt Engeland thans dat spek en reuzel in ge-noegzame hoeveelheid uit Amerika naar het uitge-putte en aan zijn doeleinden geofferde Belgische volk worde gezonden, terwijl de zonen van dit volk zich moesten dood vechten om Kales en thans aan den IJzer voor de roofpolitiek van dit land, dat aile vredesaanbod, aile vredelievende overeenstemming blijft afwijzen en derwijze be-werkt dat nog millioenen menschen gaan worden gedood of verminkt ; dat nog schoone streken gaan worden verwoest ; dat nog duizenden en duizenden familien van have en goed, van brood-winner en steun, van man, en vader en zoon gaan worden geroofd ! Geen vet en spek voor den uitgeputten Belg, omdat de landbouwers en veefokkers — zoo schreef de « Belgische Socialist » — hun vee aan de Duitschers verkoopen. Nu, om dien maatregel zal de buitenman eens wel lachen, daar hij voor zichzelf over genoegzame hoeveelheden vet, boter en kaas, goede melk en eieren, krachtig meel en groenten en ooft beschikt, en daarbij veel geld verdient, terwijl de tobbers, de ploeteraars, de Zwoegers, de arbeiders en kleinburgers der steden en nijverheidscentra zijn die het meest worden getroffen. En de dood kan dan nog maar steeds een rijkeren oogst onder de verzwakten vergaren ! Zoo deelde een geneesheer, wiens kliënteel sinds maanden verdrievoudigd is, mij onlangs mede dat, zoo de oorlog nog één jaar of langer duurt — en de vooruitzichten zijn zoo donker daar de Amerikaan naar een vijfjarigen oorlog uitkijkt — en blijven de vetstoffen, die dag aan dag schaar-scher worden en boven aile gewone beurzen staan, uit, dat de werkende krachten dan in België zullen gebroken zijn en de tering nog een grooter ge-deelte onder de bevolking zal weghalen, tering wier verWoesting thans reeds opzienbarend is. Wij gewagen niet van de kinderen welke onder de tegenwoordige omstandigheden uit verslapte ouders geboren worden en waarvan een aanzien-lijk aantal tôt vroegtijdigen ondergang is voorbe-stemd.Ja, ijzingwekkend woekert de tering onder de bevolking der steden voort. De dood zegeviert dus niet alleen in en om de loopgraven ; ook in de gezinnen. Dagelijks vallen er meer en meer, zonder genade, in naam van vrijheid, beschaving en vooruitgang ! Zoo kan ik eene uiterst gezond gelegen ge-meçnte van io.ooo zielen aanwijzen waar vôôr den oorlog gemiddeld ongeveer 35 inwoners jaar-lijks aan tering leden en waar dit cijfer thans tôt 250 is gestegen. Wat zal het na verloop van een jaar wezen ? En toch willen de fanatieken, de verblinden, de « patriotards » die vooral over de grens een genoeglijk leventje slijten en zelfs vet daartoe be-taald worden, van geen verzoening, van geen vriendschappelijke overeenkomst weten, overeenkomst waartoe toch eens met de centrale machten zal dienen te worden overgegaan. Voor hen moet er nog één en meer jaren worden geleden, mag het Belgische ras verslappen, mogen dood en nood er een derde van neerslaan, als zij maar genieten en geld winnen in naam der vrijheid, hunner menschenliefde en hunner beschaving ! Oorlog tôt het uiterste ! Slachting en verwoes-ting, honger en ziekte, wat kan het hun geven in hun dollen droom die in een rooden dageraad tôt geen verwezenlijking nooit verwezenlijkt wordt ! Piet Van Assche. Leest en verspreidt De Gazet yen Leuven het best ingelicht blad van het arrondissement. De Bestiiurlijke Scheiding en de Onderwijzers, Wanneer er menschen zijn die beweren da de bestuurlijke scheiding hun persoonlijk geer belang kan bijbrengen, dan rekenen zij ge woonlijk mis ; want voor aile Vlamingen za en moet de bestuurlijke scheiding een voor deel daarstellen. Vooral toch zal dit zich later voelen voor degenen die (min of meer) recht streeks van den Staat afhangen. Dit is reeds het geval met al de Ieden.van het onderwijzend personeel. Menigvuldig zijn de klachten die dagelijks aan het middenbestuur werden ge zonden ; tegen gemeente- en schoolbesturen, die aan het personeel niet de wettige jaarwed de volledig uitbetaalden. Nooit werd er vôôi de bestuurlijke scheiding iets in het werk ge-steld om aan de klachten een einde te stellen, zoodat er in deze benarde tijden, onderwijzers gevonden werden die duizend en twee duizend frank jaarwedde te goed hadden. Het Vlaamsch ministerie kon niet doof blijven aan de gegron-de eischen van het onderwijzend personeel, en menigmaal werd er bij de bevoegde over-heid op aangedrongen, er een gunstig gevolg te zien aan geven. Eindelijk komt de beslis-sing. Een omzendbrief werd sinds enkele da-gen aan de gemeente- en schoolbesturen me-degedeeld, waarin wordt vastgesteld dat al de achterstallige jaarwedden voor 1915 en 1Q16 moeten uitbetaald worden. Het termijn hier-voor verleend mag niet boven de 12 maanden gaan. Voor 1917 moeten de jaarwedden vol-gens het wettelijk barema uitgekeerd worden : 1.1. z. de geheele wedde en per maandelijksche afkortingen. Een tweede, niet min belangrijk punt werd tevens door het Vlaamsch bestuur opgelost ; namelijk : de vergoeding voor de bijzondere getuigschriften. In 1916 werd door de bevoegde overheid een omzendbrief uitge-vaardigd waarbij deze zaak ten nadeele der onderwijzers werd geregeld. Konden alleen de vergoeding bekomen, zij die het korrespon-deerend vak van hun diploma onderwezen. Aldus bleef de aanmoediging in de wet vastge-legd, met de vergoeding van bijzondere getuigschriften, eene doode letter voor de mees-te leden van het onderwijzend personeel, want menigvuldig zijn de onderwijzers en onderwij-zeressen die zich de kosten getroost een be-zonder getuigschrift te verwerven, en er nooit eene toelage voor ontvingen. Dank zij de Bestuurlijke Scheiding zullen in het vervolg aile leerkrachten, drager van een bezonder getuigschrift er ook de toelage van 50 fr. per diploma, met een maximum van 100 fr., voor ont-vangen.Dit getuigt weeral hoe noodzakelijk het was voor ons, Vlamingen, eindelijk een bestuur te hebben dat onze belangen behartigde, onze zaak broederlijk verdedigde. Maar zoo nu weerom veel is bekomen voor het personeel rust op datzelfde personeel ook de verplichting dankbaar te zijn aan degenen die zich opoffer-den om het Vlaamsch Bestuur tôt stand te brengen, en met woord en daad de rechtvaar-dige eischen steunden. Wij twijfelen er niet aan of het Vlaamsch ministerie zal voortgaan op den ingeslagen weg, en wederkeerig twijfelen wij ook niet of het onderwijzend personeel zal weten de ver-beteringen naar waarde te schatten, en te too-nen door zijne daden dat het Vlaamsch ministerie ten voile mag vertrouwen op hen, die de toekomst voorbereiden van het herboren Vlaanderen. Kleine Kronijk Een almoezenier wegens zijne Vlaamschgezindheid zwaar gestraft. De mannen van Havere hebben met ontzetting gezien dat het aktivistisch spook tôt in het eigen Belgisch leger is binnengedrongen. In plaats van nu als rustige en bedaarde politici het gevaar tegen te gaan hebben ze oudergewoonte olie op het vuur gegoten ! Pastoor Van der Meulen wordt van zijn waardij heid van aalmoezenier beroofd en naar de Tuch compagnie van het Cezembre-Eiland gevoerd ! , Om welke reden ? " Wegens het verspreiden — zoo luidt het hal ' ambtelijke bericht — aan het front van een da; l blad, dat tendentieuze artikelen bevatte, die c Belgische staatsinstelling zouden kunnen aanrai [ den en de goede verstandbouding, die tusschen c personen in het leger moet bestaan, schaden ; te tweede, wegens het feit, dat hij den overweîdig* 1 van ons land, die er naar streeft tweedracht ond< de Belgen te zaaien, aldus in staat heeft geste! 1 zich van deze door en door anti-vaderlandlievend artikelen te bedienen om ze te plaatsen in ee Vlaamsch blad, dat in een kamp van Belgische g< vangenen onder gezag der Duitsche autoriteite verschijnt. „ Een priester schrijft dus vol deernis en rech vaardigheidszin de waarheid in een blad voor onz Vlaamsche jongens. Onze krijgsgevangenen dru! ten dat over. En die waarheidlievende prieste wordt uit het leger gejaagd, naar een tuchthuif kompagnie op de ruwe rotsen van het Cezembre eiland weggevoerd ! — De miat loopt over ! Leve Pastoor Van der Meulen ! Leven onz kranige aktivisten van over 't front ! Nationale Volksbond. Op Woensdag, 29 Oogst, werd te Brussel ee « Nationale Volksbond » gesticht, met kenspreu « Licht en Recht ». Zijn werkzaamheden, die weldra een groot uitbreiding zullen nemen, zullen voornamelij' bestaan in het bestrijden van aile mistoestande: in de voedingsdiensten en liefdadigheidswerken van eetwarenvervalsching, volksuitbuiting, enz. (lie, ;r>rUjk wraakroepend beginnen te worden. De jaarlijksche bijdrage voor het lidmaatschaj werd vastgesteld op een minimum van slecht 0,50 fr. Die bijdrage werd zoo laag vastgesteld on iedereen, wien onze werking belang inboezemt toe te laten om te steunen. De klachten kunnen reeds van nu af wordei gezonden aan het Algemeen Secretariaat van dei « Nationale Volksbond », Pachthoevestraat, 1, ti St-Joost-ten-Noode (Brussel), alsook de aanvragei om inlichtingen, die bereidwillig zullen wordei verstrekt. Het Bestuur. Nog een onzijdig land. De Frankfurter Zeitung vestigt er de aandach op, dat er in Europa nog een onzijdige staat is waaraan tôt dusverre niemand heeft gedacht ei die zelfs op de landkaarten niet is aangegeven Maar toch, zegt het blad, is het een onafhankelijki staat, die tôt nu toe aan niemand eene oorlogsver klaring heeft gezonden en die dus nog steeds zijn< onzijdigheid bewaart. Deze staat is Andorra er ligt op eene steile rots in de Pyreneëen en heef 130 inwoners. Zijn regeeringsvorm is republi keinsch ; de président is tegelijkertijd ontvange: der belastingen en vrederechter. Hij wordt gekozei uit eenen raad van state van twaalf leden, di< zelf volgens het algemeene, gelijke, rechtstreek sche en geheime kiesrecht voor den tijd van vij jaar worden gekozen. De bedriegerijen bij den bevoorradingsdienst Strenge maatregelen staan op het punt genomei te worden tegen de personen die bedrog plegen bi den bevoorradingsdienst. Sommige gezinnen ont vangen, schijnt het, rantsoenen brood, soep, ver schillende waren, meer dan het aantal waarop zi recht hebben. Valsche verklaringen, door de be langhebbenden afgelegd op het oogenblik dat d< gezinskaarten uitgeschreven werden, alsook he gebruik der kaarten op deze manier verkregen, vor mon overtredingen op het wetboek van strafrecht Sedert eenigen tijd worden deze bedriegerijei door de rechtbanken streng te keer gegaan. Êei tijdruimte van veertien dagen zal toegestaan wor den, om de gezinnen, wier kaart, ten gevolge vai vergissing of onkunde der reglementen, een t< groot aantal rantsoenen zou aanduiden, in de gele genheid te stellen, hun kaart te doen veranderen Al de houders van kaarten, die by de kontrole welke binnen de veertien dagen zal beginnen, o{ dit punt onregelmatig blijken, zullen voor de recht bank gedaagd worden. Hoe kunnen wij gas besparen ? De " Tijd „ doet zijne lezers het volgende gasbe zuinigingsmiddeltjo aan de hand : Men neme een stukje blik, waarin met een pun tig voorwerp eenige gaatjes gemaakt worden, tiei tôt twaalf in getal ; vervolgens legge men het blikj< op het lampglas, en regelt met het kraantje dei gastoevoer. Na een paar proefnemingen zal mei zelf kunnen zien, of het aantal groot genoeg is, ei of de gaatjes zelf ook voldoende van grootte zijn Door zelf dit middel in toepassing te brengen, kun nen wij verklaren dat het helpt. Men behoeft 't gas kraantje slechts halverwege open te zetten ; aange zien hierdoor minder gastoevoer mogelijk is, kai men, naar men zegt minstens 25°/, gas besparen IETS VOOR IEDERE WEEK t- ■ 1 Honger ? Men zou het niet zeggen ! l'_ Pueri sunt pueri. le Wij beleven een ongelukkigen tijd ! Nieinanc 1- spreekt me tegen ; iedereen knikt ja. Toch ga 0 ik soms aan het twijfelen en vraag ik me af oi ^ er werkelijk zooveel ongeluk in de wereld is, )r Ik twijfel ongelukkiglijk maar als ik denk aan d mijn medeburgers, niet als ik denk aan mijti 6 eigen huishouden. Mijn eigen huishouden ! n God ! hoe begint het er daar treurig uit te zien ! *n Geld verdienen, zegt ge ? Maar waar ? maai hoe ? Schacheren ? Koopen en verkoopen aan t- woekerprijzen ? Uithongeren ? Rijk worden e door anderen het lot te doen ondergaan dal ik voor mijn eigen vrouw en kinderen vrees ? * Ik weet het wel, dicht bij het vuur is het warm. !_ Daar is ook nog wat te krijgen. Rijk zal ik er dan wel niet bij worden, maar dan behoef ik e ook geen dorpen af te loopen. Neen, dat ook niet, wat ik er bij zou winnen, zou mijn ge-buur te kort hebben. Elk het zijne, vooral n waar er zoo weinig voor handen is. s Hoe ongelukkig toch zijn zij die aan een gerust geweten houden. Toch zou men het haast niet gelooven. Men 1 moet zelf eerlijk zijn en dan gelooven wat zijn , gebuur vertelt als hij soms eens aan het klagen , gaat, anders kan men niet aannemen dat 1917 een ongelukkig jaar is. Hoe kan ik toch ge- 0 looven dat de massa honger lijdt ? Omdat ik ze hoor klagen ? Wel, de grootste uithon- 1 geraars klagen steenen uit den grond, en , worden zoo vet dat het misstaat ! Zie ik dan dat de massa honger lijdt ? Ik zie dat er op | straat, in de kleerdracht, bijna meer weelde ; heerscht dan voor den oorlog. Schoenen 1 kosten stukken van menschen, en.... er wor-1 den bijna geen klompen gedragen. Fientje, ze leeft in een achterwoontje kort bij ons, draagt witte pantoffeltjes ! Haar vader is werkeloos. Trientje, ze woont in een gang niet ver van hier, draagt een groen zijden kleedje ! Haar moeder kan niet meer strijken omdat het , stijfsel te duur is. En hoeveel Fientjes en Trientjes! In aile hoeken en kanten zijn ze te 1 vinden met de vleet, elk van hen heeft eenen vrijer, die werkeloos is, en.... toekomende week trouwen ze ! En toch is er ongeluk onder de menschen. Honger wordt er geleden. Die massa liegt niet. Huilen de wolven als ze verzadigd zijn ? Maar waar haalt het volk den moed ? Want E moed is er toch toe vandoen om lijk Fientje, met een ledige maag en witte schoentjes op . straat te komen ? Moed is er toe noodig om lijk Trientje in een zijden kleedje, voor zes menschen gr. meel per week thuis te brengen ! Maar waar halen ze den moed ? Waarom ben ik zoo afgemat, waarom is mijn vrouw zoo moedeloos, waarom kijkt ons ventje zoo treurig ? Maar ziet men dat wel aan ons als we door de stad loopen ? Ik geloof het niet ; dan maken we deel uit van de massa, dan zijn we moedig, dan kan er niemand zien dat de honger ons kwelt, dan klagen we niet, dan weet niemand hoe het met ons staat. Dan zeggen we heel stil : « panem ! » en we roepen luid met de anderen : Circenses ! Kinema ! Witte schoentjes, nieuwe winter-hoeden ! * Ibo. ► Drie paren en één. _Gij hebt twee ooren, maar één mond. Dat, vriend ! zij u een teeken, Om veel te hooren, en niet veel Te spreken. Gij hebt twee oogen, maar één mond. Bedenk dat, u ten zegen : Veel moet gij zien, en zeer veel dient Gezwegen. Gij hebt twee handen, maar één mond. Den zin hoort gij te weten : Twee zijn er voor het werk, maar één Om te eten. Petrus de Genestet, (1829-1861).

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.