DE GENTENAAR-DE LANDDWACHT Nr 235 40e jaar. O. De Graeyg, Keialvest, 26. DE KLEINE PATRIOT Woeasd.-PaHiierd. 25-26 Dec. A918 Per Nr S etm—Per week QQ etia — -KT m i iWfti util*' W MHMOIM■ l"11 ■'•(■■HÇROHH Toegelaten door de Censuur. MPSVM»* KERSTMiS KLOKJES Klinkt îhans, kiokjes, hel etl blij ! Opgetogen Galmt tca h oit: en 't Jubellied der Eng'lenrel. Meagt uw tonen aan<de koren : Ocze Heiland 1s Reborea, Vicrl het feest'lijk hooggetij 1 Kliokt thaas, kiokjes, heiude en ver, Groe;. bat gl-.nsen Aan de tiaasen Der verbeide Morgenster, Die de wereld kwam verlichten En de duisternis deed zwichten Heerschend van der ceawin her I Klinkt thacs, kiokjes, blij gemoed, 't Woest geromme', 't Krij*,sgedomrr.el, Stormen, heb»*n uitgewoe'î. Julcht met gansch het aardrijk mede Biengeudaan tien Prins van VredOj Aller danlc en liefdegioet i Klinlit th?ns, kiokjes, zinge uw steia 't Nieuwe leven Ons gegeven In de grot vaa Bethlehem ! Noodigt 't meDïchdom ter b";keering Tôt des HeiLnd's liefloleering, Roeft de volkeren tôt Hem I Kiokjes klinken I christen ga, En kniel neder Voor het tee 1er Jezuskindje, vol genâ 1 Voor Zijne Almacht neergeb"gen Loof de goedheid des Alhooyen ! « In excelsis crloria » D. R. H. Heropbeurînq. In al!e_ mogelijke vfrçadfringen, officiee'e en aiet-officiacle is het al : heropbeuring ! samen-wcrken. hand in haod ca'.n voor liet herslellen van handel en nijverheid ! dat de klok slaat. Intusschen bl jft ailes s(ii liggen. Op hondtrd menschen zijn er 99 die vraçen cm me' het werk bunner hand n hun b;ood (o verdiercn. Maar niernaud kan beginnen weikea. Fabrieken en nijverheidsgestichtén IL'gen pedwongeu s'.il omdat de Dui schers s dert lang si de gronds'offen ges'olen of opgeëischt hebben en in de laatste tijden de m chienen uitgcb.oken of buiten feb;ui! t gesteld h~bben, Inde bouw nijverheid onibreekt steen, kalk, glas, enz. In 't algemeen ontbreken kolen I Iloe komt dat ? Bij gebrek aan vervoerrai Id len, zegt men. Dat is len deale waar, maar onjuist b. v. voor wat de kolen betreft. Kolen kunnen bij mid ?el van scliepen ver-aonden worduc, zelfs ve.l be'erkoop dan psr «poorweg. Er zijn duizendenbinnen c'iencn beschikbaar, die vols'rekt nieis te d en hebben en de schip-pers vragen ook niet bs;ter dan te mo.'en var»n. De rcheprn docr d? afrekkendî Duitscheri vooruitteslunrd llgg.-n o;i de Schelde tusschen Dendermonde en Antwerpm. Er is nu een klimmerik die ui'cevondsn heeft «îat al die schepeu moitea nagezien wordeu eer Ze mogen raren. lîatjjiziçuÊ.aataeweldig tra^g vooruit inuuor3. de opzichtsrs kunnen maar zooveel sebepen per dag keureu. Dat men meer opzîcbters aanstelle genoeg ora de keurins in enlcele dagea te doen, zal men zeggen. Zeer wel dat is gezond verstar.d dat spreekt, maargeen adrainistratieverstand— die hearen zullen wel uitleggen dat het oamo^elijk is ineer opzichters aan t.; steilen. Intusschen weten de koolmijnen niet hoe van hunne kolen afgeraakt — de menseben zitten zonder kolen; de groote stedea loopm zelfs gevaar 20nder gaz en zonder elektriciteit te vallen, wat voor çe^olg moet hebben dat ailes ?al stilvallan, volsirett ailes — zslfs het brood-bakken.Zieoaar eene zonderlinge wijze het hernemsn van hxndel en nijverheid le barorderen ! $ _ % Ons land is onder aile op^ichten uitgeput, — men zoa aile midde'en mosten in het werlt steilen orn zooveel grondstoffen en waren mo?e'ijk van allen oard te éoen en te laten binnenkomeii ter beschikking ran iederean, opdit de vrijo kon-kurrenc'e onlsfa. In plàa's daarvan worden da grenzen geslot»n. Wij bekenacn voUaarne dat de taak der regeering u'.teist moeilijk is. Zij kan o;et gahe^l en al vrij handelen, om la1, zij ook onder kontrool staat van da bond^enooten, die zekere voor-\va rden steilen, iuvoer bewijzen eischen, enz... Zekcr moet er toezicht gehouden worden, oai misbruiken te beletten, maartoch is het no">diar dat hantîel en nijverheid zich zoo onbelemmerd inogelijk knnne beweien. Wij gelooven dat de regerring met de boste gevoclens bezield is, maar voor aile admi-nistraaat ën zou het na of nooit de tijd zijn blijken tegsven van voorhandnemingengozond verstsn 1. In zijne jocg?'e re levoering in de Kam°rhesft m'nister Jaspar aangekondigd dat aan al de nijveraars de groo'ste nugelijke vrijhsid zal ge'a'en worden om hunne nijverheid opnieuvv te doeo bloeien. Dezs verklaring, die er andere zal uitlokkèn, zal de baste iadrulc miken op onze bevol'iin.?. Aai en rond den Uzar. 11e KNt L.WTSTE VERV0LG. leperen on daa Keaimslbsrgr. Voor dsze lan^e r es s vertrokken wij ook zeer vroeg ; wij volgd«n de groote bain die n beterei staat i; dan de andere. Eens aan Floo^stado gekomen ireffen wij bcarteliags de Belgisclie, Araeri-aansche en Engelscbe caatonnomen-tea aaa. De fr^meent^ Elverdinge is zeer erg bescha-digd. Daar woont niemaud meer; m=a ziet er no,' cen deel der kerk eu een deel van een kasteel. De boomen cie langs gehes) de baan staan hebban erg door granaica geledsn en we k'ielen zijn, langs h^el deu weg, bezi? de « kwe'.su e s» der boomen met teer t<î bestrijken. De Uamlijn die naar Iep ren Seid - is w«5£gs-scho'.en ea vanieder overblijlsel van de huuon, hebben de Eagalschen eene kjeiae versterk'.e posilie geraaakt. Van B ielen-bij-I peren bes/aat geen steen meer. Met grooie v r-.vonde injr z'ea wij hier veel Cnin' ezan aan dea arbei 1. Die hibben hier t.-n groot Katnp opgesla,Yen. Die gasten zien ons zoo vreemd aan en het gnre wed r h eft weinig effekt op bea ; zij doen maar immer voort. Wij bevinden o s weldra in de stad Ieperen en onze au!o ; hou len voor de halle stil. ledere toeschonwer staat hier als s'om ges'a-con en op onzî lippen komen bina gelijktijbg de woorden : 't Is ve'.sc'arik'ielijk ! 't is ver-schriîc'relijk ! Qil de Groote Markt en in de gr«->ote straten zija de puinhoopen weçgeruimd en zoover wij kunnen zien is het al steeagruïs. Die schoone halle, eenpa^elvaa Vlsandaren's kunst, ligt aaar voor onze voe on. Enkele stukken mtiur blijven recht, ereoab van de St-Martenskerk. Deze kerk d*gteekent van de 13e eeuw, evenals het hospitaal. Het gebouw der Giide van de Lakenwevers, het stadhuis, het muséum, en de hoidsrde ouie lieve huizen in gothisc'aen stij!, a'lea eeuwen-oude ge lenkteekens van onzen roem en wauraan men honderue jaren gearbeid vverd, dit ailes en allé andere huîzer benevens de rijschool van het leger, zijn eikel een hoop puin. Is zulke vernie'ing wel betaalbaar en is de heropb iuw van zilke stad wel mogelijk ? Men moet het gezien hebben om er zich f-en.gedicht te kunnen van maken. 't Is ongelooflijk. Kommandaat Van Trooyen vertelt ons dat de Dui schers slechts eenmaâl met eene patroeljs van S00 maa (uhlanen) in de stad kwamen. Zij vertrokken toen de sligaan den Yze: begon en toen hunne noderlia? geblekea wjis en d-3 Bal-gen een deel van 't Veurneambacht onder water hiddei gezet, vislen zij de stad Ieperea zijde-waarts aan. Da keizer had sîn zijne soldafen bsl>ofd dat zij in Norember 1914hunneseje-ziereudeiatreie in het oade Iepsr«n zoudendoen. In den flank niet lu'sk^.nde, marcheerdea de Duitschers dan met duizenden rechtstreeks op Ieperen af, 't lukte hen nogniet. De Eogelschea hieldea hen op earbieiigea afstand en, hisrover woedsnd, begonnen de Duitschers de stad mst zwaar geschut en brandbommen fe beichieien. Het hielp cchter nog nie*, zij kon len er niet in geraken ; de Enielsche i hielden zich daa zooveel mogelijk buiten de stad om de beschie-ting te voorkomen. In April 1913 kwamen de grijzïn tôt op 2 kilom'iters der stad en er, trots at hunne pogingen, nogniet ingelukkendi ze te veroveren, bcçonnen zij de geheele, wiilekeu-ri?e, opze'telijke vernietinnî die wijnuzarea. Na'uu'lijk miesten de inwoners wegvluchten. Wij verîatea da s'ai langs da Rijselpaort, waarran het achterdeel mg rech sîaat, een drnevige en laats'e blik werpende op het;een ia weinigen tij I vernicll wtrl en b jna duizend jaren manschîlij ie kennis engeestesarbeid heeft gevergd. De gemeenten Dikkebusch en Vormezeele z'jn echte woestenijen. Flet kasteel van den he*r Bruyne 1 met zijnen bsroeinden doolh^f. staaads op rte wijk Vi rstraat, is gehaal vernieid. Wij komen wel.ira am den en sUppen uit. Na vijfiien tninuten zijn vrij op de kruin van d-n Sch rpenberg en beviaden oas nagenoeg 120 m. baren den waterspiegel derze ?. Nevns ons op 3)0 m. de kruin Vin dei Ivem nelberg, een 35 tal meters hoojer. De tijd te kort zijade bestijgea wij den top van dsn Kemmsl niet. Dit b îlat echt r niet dat w.j oas een gedacht van de verwoasiinj kunnen geven. Voorz :«er ze^t de komtninaant zil de top vaa den Kem nal wel wat vevminlerd z'jn, gezien de hond^r 1 duiz mde obuj5en d e hier vielen van bei le legars. De Fianschen vochten hier steeds te zamen met de En<elschen. Als wij van op dat punt den omtrek bej chtigen gJlijkt onj land, voor zoover ons oog draa^t, eene wilder-nis.Wat krach'in^pannin? en taaisn wil hier van onze bonigenoaten gever^d werden om dat brandpunt te behondan is niet to sch itten. Hoedicwijls lazenwj in de medeleelingen o ver den K-*m-ne berg niet. Hier zijn eens waar-lijk mijnsn te z en en trechters, me' honlerden. Dî Ouitrchers niman eans den Kemmel, maar nooit dsn Schsrpenberg, die er ook deel van maakt. Bijjevol: haîdenzij deu Kemmel noîi^ gVneel. De solditea stonden hiarop rijf tôt tief meters van elkaar. Geen wonder dat zij hiel leefden a's mollsn ond r de aarde. Wij had ien eens gehoor.l dat de Engal chsï voira on iermijningen had len en onze gelsi ief wijst ons op Wyt -chate. Dat vlo jg kesl en al ia de lucht, tengevolge der mijnen. 't Was dan reeds stuk?eschoten door de Dult-sehers, maar zij haddea het zo3%eiegî dorp veroverd en vonden er met honderden den d>od. Terwijl ik daar op den ber^ roniz:e,vraag ik mil afhoe die sol laten met materiial bsven diea top geraai'ten. Dat is voor mij can raidsel ! Na 40 minutea keerden wij naar onze auto» terug en ik vroeg aan den chauffeur waar da geme3nte Kemmel was. Wel hier, Mijaheer,wij staan er op ! (en ik zag er niets van !) Over Ren'nghelst dat verniet gl werd, rijdaa wij door de Engelsche kampen naar Ps>peringe. Wat opmerkenswaardig is : in de Enge'scha kampen z'jn bij aa allo schuiipUatsen iu plaat," ijzer, zoodat de solditen dm ook bs-e^ tegea brandbommaa bestaand waren, Vooraleer wij in Pope.'inge komen, rijd -n wij voorbij ee i groot Eiige'sch-Fransch kerkhof, zeor schoon aangelegd. Droevige maar meldesS" waar lige bijzmle h- id. Wij zijn in 't voile hoppeland ; hier i< er druk op de akkers eewarkt, altioawel de besch'e iag der si»! Popjiinge en omtrek bina nooit ophielJ. S echts eanmial, zioals in Ieperen, kreeg do stad in 1914, het bezosk van een 3îJ0tàl L'ait-schers. De Engelschen en Franscben-fcesettea ze van einde 1914. De sfa l heeft nogal K^'eden. De eerste beschiating: digtee'tent vaa 2 T April 1915. Een iaw>ner verteit on dit Uc:t getal doodea op 200 mag gesc'iat w^rdîn. Vaa den 23 April 1918 tôt 1 Oktobsr laatst werd des a lvolko «en door de troepen ontruimd. De basc'iieting vermiaderJe dan, maar hield toch niet op. Onze iaatste dîg was niet zoo ainçeniam, wij bad-îen bandbreuk en d;d'n eaa d el«l«r béante voet. Men kwunons 'e Vearne afbilen. Na een kort ontbijt in oas kwartier te De Pj.nna venrokken wij riaar Gent o/er Brugge Ee\loo. Wat gevoeiden wij ois gela'^ki^ toen v/ij 's avon h op dea Kouier kon ien aVapoea en afschsid van Oaze koifraters nîmen. Wat scb^en het ons hier groo'sîh en aange- naam, na ald.e vernieling te nebbîn ges en. ♦ * Een aangenime pliçht dieien wij hier te ver-vullen d^or de inrichters van die belangrijka reis van harte ta bidanken.Ia deeerstep'nal-. dï heeren opp :r-o£H^ieren van h et Belgisch Mo.'jfd*, kwartier ; dan dea heer kommindant Salnion^ voor zijne leerrijke. voirdrac'nt te Bru îsel ; dea! heer komin^in lant Leduc, die ous te De Panna oatving ; don heer kotnmand mt Vaa Trooj'en,' een sympath'ek, fliak o:Hcier, die o ,s s êedï ver^ezel le en ons o rer den Ijzer eu omtrek^ en al zijnevta'o stin-ïei breedvo.rK'en uiileg, gaf ; onze geieidir-, lu:teaant M >.thot en lui'e-nant Kervyn de Lett^nhove en bijzo îderlijk onzen konfia'er, M. Henrion, de ontwerper vaa die r i?, die steedj ten onzen dienste v/as en die niet âtlaen ons, inaar onk onze lezers ia1 de ge'eg 'nheid sie'de de gebsurteni^sen aan derv Ijzer te kunaea nagaan en te kunnen lezen. G. D. G. Nieuwsjes uit ons Land. Da provinoleraaa vaa Aarlaa heeft een kre iiet va a 100,000 frank gessemd tôt het op icVen van eon herinneting-'monument voor de gefusileerio bur^trs en dvze iu ballio^ schap gestorvon.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.