den Dinsdag, Donderdag en Zaterdag verschijnende Dit !blad is VOOR DE BELGISGHE SOLDATEN bestemd ; iedere compagnie, escadron of batterij ontvang-t tien of vijrtieii Fransciie en Nederlandsche exemplaren. De Belgische Artillerie-Inrichtingen TIJDENS DEN OORLOG (Vervolg.) Hoofdstuk II Te Antwa pea Door den drang der omstandigheden naar Antwerpen overgebracht, eu dat in de moeilijke voorwaarden die wij beschreven liebben, wer-dea de Kanonnengieterij en de Wapenfabriek er onmiddellijk zoodanig ingerieht dat zij het maximum voortbrachten van wat er in dezen toestand mogelijk was. Overal behield het per-soneel een volstrekt vertrouwen in de toekomst. De door de Duitsehers te Luik geleden neder-laag, de binderpaal dien de forten daar nog voortdurend op de voornaamste baan van den inval opwierpen, de aanwezigheid op de Geete van ons ongescbonden en vastberaden leger, de geestdrift van gansch het land, de zekerheid dat Antwerpen voor onbepaalden tijd zou stand houden er. dat de zegepralende bondgenooten weldra den vijand naar zijn eigen grenzen zou-den jagen, dat ailes werkte op dat oogeublik inede om de geesten in vervoering te brengen en de wilskracht te prikkelen. Men dacht nog niet aan het hoofdbelang dat aan de materieele faktoren te heurt ging vallen, en misschien nog minder aan den duur van dezen oorlog zonder voorgaande. De Kanonnengieterij had den artillerie-inge-Jiieur Bronne belast te Antwerpen twee onder-sclieiden werkhuizen in te richten : Het een in de statie van den Dam voor het herstellen van het artillerie-materieel; het ander in de Minerva-fabrieken te Berchem voor het vervaardigen van projektielen. Het eex'ste dezer werkhuizen werd geplaatst onder het bestuur van don ingenieur der artillerie Boui'ge. Beiden bleven zonder onderbreking in wer-kiug tôt of de tragische oogenblik dat er beslo-ten werd onze nationale wijkplaats te verlaten. Beiden hebben aanzienlijk werk verricht, ondanks de moeilijkheden die zij te boven moesten komen. Het snelvurend veldmaterieel werd onderhouden, hersteld, en ondanks al de bescha-digingen en al den sleet dien het te lijden had, voornamelijk gedurende de vinnige gevechten die het leger in Augustus en Septeinber onder de muren van Antwerpen te leveren had, steeds bruikbaar gehouden. Van hun kant vervaardigden de Minerva-labrieken in groot getal de kartetsbussen voor kanonnen van 7o en 57 mm., alsook de granatea. in gietijzer voor stukken van 120. mm. Het was in deze zelfde werkhuizen dat de ge~ pantserde mitrailleur-automobiels ineen gezet werden, waarvan onze troepen, door een bijzon-der gelukkig besluit, zoo juist voorzien wei'den. De heldenfeiten, die deze zoo prachtigopgevatte oorlogstuigen gedurende hun menigvulcîige en stoutmoedige tochten rond Antwerpen verricht hebben, leven nog in ieders herinnering. De dienstenwelke zij bewezen rechtvaardigen de uitbreiding die er later aan deze inrichting zou gegeven worden. Wie onder onsechter had kort geleden nog gedacht dat Belgisehe mitrailleur-autoinobiels en kanon-automobiels, door onze soldaten bediend, eensden gemeenschappelijken. vijand zouden gaan bestrjjden in het verre Rustaud, om daar nog nieuwen luister aan den voemrijken naam van ons leger bij te zetten ? Om de zijnen te Wreken De weerîooze slaehtoffers der Duitsehers tlienen gewroken. Dat is het wettig verlangen *au allen die de hunnen hebben zien omkomen. Cellier nog een bewijs daarvan. De heer Austin Hoy, zoon van Mev. Hoy, een «er slaehtoffers van de Laconia, welke zoo wreedelijk werd in den grond geboord, heeft aan den heer Wilson geseind, om hem te vragen dat de dood van zij ne moeder en zuster gewroken worde. Hij vraagt de eer aan om de eerstç ^'rijwilliger van het Amerikaansch leger te zijn, dat de voorzitter zou kunnen oproepeu om tegea Puitschland te strijdenj. * * » Ilot werkhuîs te Antwerpen door de W apenfabriek opgericht, moest voorzien in de herstel-Iingen van de înacbinegewèren, de geweren, karabijnen, lansen en sabels, die op het slag-front bij honderden beschadigd waren. Het had gelukkiglijk een groot getal wapen-makers uit het Luikerland kunnen aanwerven, die hun haardsteden voor den inval verlaten hadden. En, onder de leiding van den artillerie-ingenieur Boone, geholpen door wapencont.ro-leurs uit de fabriek, leverden deze ketirwerklie-den een nitstekenden arbeid. Het onderhoud en de hersfcelling van de wapens kregen des te ineer belang. daar wij ons in de volstrekte onmoge-lijkheid bevonden om op dit oogenblik door eigen middelen geweren te vervaardigen. En er moest niet s'.echts in de steeds stijgende behoeften van het veldleger voorzien worden; men moest ook 110g de rekruten bewapenen en de vrijwilligers die per duizenden hadden dienst genomen. De geringe voorraad die er in de magazijnen bestond Avas spoedig uilgepnt, en voor sommige korpsen vrijwilligers moest men zelfs zijn toevlucht nemen tôt een disparate be-wapening.bestaande uit geweren van oud naodel. Voor de eigenlijke veldtroepen, werd de herstelling vau de beschadigde Avapens gelukkiglijk in groote mate vergemakkeiijkt door het bestaan in het Midden-Arsenaal van een aanzienlijk gelai ver wisselslukkeu voor Mauser geweren en karabijnen. * * * Daar de Pyrolechnische School en het Cons-tructie-Arsenaal in normalen tijd reeds te Antwerpen gevestigd vraren, werden zij niet recht-streeks door de gebeurtenissen van het begin van den oorlog in dezelfde mate getroffon aïs de beide inrichtingen die door den inval uit Luik Averden verjaagd. Nu het hun mogelijk was met al hun hulp-bronnen en al hun personeel zooveel mogtdijk voort te brengen, begonnen beide werkhuizen, ieder op het hun eigen gebied dat wij hier be-paald hebben, x-eeds van af den eersten dag der v ij an de 1 i j kh e cl en, hun voortbrengst zooveel mogelijk te doen toenemen. Men mag zeggen dat er in dit opzicht geen moeite gespaard werd. De Pvrotechnische School ging voort met het leger van de noodige munitie te voorzien, ondanks het aanzienlijk verbruik dat de voortdu-rende gevechten vergden. Wat het Constructie-Arsenaal betreft, het is voldoende te denken aan het reusachtig vervoer dat het gemobiliseerd leger vergezelde, aan de verscheidenheid van de voertuigen die de op-vorderingen geleverd hadden, aan het sleet dat al deze zwaar-beladen en heen en weer ge-schokte rijtuigen op de slecht gekasseide of doorweekte wegen te verduren hadden, aan de onvermijdelijke beschadiging van het paarden-tuig, om zich een denkbeeld te vormen van de Een Belgisch Krijgsaalmoezenier in het Vatikaau De paus heeft den E. H. Verbist, Belgisehen krijgsaalmoezenier, die twee jaar lang a!s krijgs-gevangene, in tegenstrijd met al de voorschrif-ten van de Conventie van Geneve, in Duitsch-land werd weerhoud m, in privaat verhooi' ontvangen. Daar deze priester, uit het bisdoni Mechelen, den Paus deed opmerken dat men ongetwijfeld kardinaal Mercier in zijnen persoon. had willen trefien, antwoordde Benedictus XV : « De zoon is niet verantwoordelijk voor den vader en inoet voor dezen niet gestraft worden. De vader is hier overigens geenszins sehuldig ea heeft slechts gehandeld zooals billijk is. » De paus toonde zich diep aangedaan over de bijzonderheden,welke de Belgisehe priester hem — met photo's ter staving— mededeelde nopens het lijden in de Duitsche gevangenkampen en, na hem te hebben gezegend, heeft hem eenen spoedigen en gelukkigen teruglteer naar het vaderland gewenscht. Bij zij ne aankomst en bij zijn vertrek, werd door 's pausen lijfwacht de militaire eer usa den Belgischea aalaioezeaier bewezeu. behoeften Avaarin het moest voorzien en van deil arbeid die het was opgelegd. Niettemin toonde deze inrichting zich op de hoogte van haar zware taak in de steeds moeilijke en dikwijls onvoor-ziene omsUindigheden Avuarmede het te kampeB had. Ten slotte moeten wij nog een woord reppen over het Reserve-Automobielpark, een bijzon-dere inrichting die te Antwerpen gevestigd was, als gevolg zelve van het aanzienlijk getal auto-mobielrijluigen, behoorende tôt de verschil-leude legerformaties op het oogenblik vaa da mobilisatie. Behalve een zeker getal vracht- en ambulancie» wagens, die in vredestijd bestonden of die men bij het begin van den oorlog aankocht, werden al deze voerluigen door de opvorderingen geleverd.Het Rfserve-Automobielparkhad voor opdrachl; te voorzien in de behoeften aan rijtuigen van dit soort, van de korpsen en diensten, de voertuigen te vervangen die tijdelijk buiten gebruik waren, evenals aan deze laatste de noodige herstellin» gen toe te brengen. Uitgestrekte garages werden onder de kaailoodsen ingerieht ; ploegen mécaniciens zorgden voor het onderhoud van de rijtuigen en vervingen de beschadigde of versleten deelen. Dat was. mag men zeggen. de eerste kern van de uitgestrekle constructie-werkhnizen voor automobielen, die heden van de Belgisehe artillerie-inrichtingen deel uitmaken. Daarom hebben wij het noodig geoordeeld er hier een korte melding van te inaken. * & A' Kartom, ondanks de bijzonder moeilijke om» standigheden door den overval van het grootste gedeelte van ons grondgebied veroorzaakt, ea ondanks den A'innigen strijd dien wij moesten voeren tegen een tegenslrever die even machtig als onverbiddelijk was, was België er in gelukt de voornaamste moeilijkheden te boven te komen. De toestand werd echter iederen dag ha-chelijker.Maàr zoolang als Antwerpen met de buiten-wereld in betrekking bleef, waardoor de aankomst van nieuwe hulpmiddelen in de plaats kon verzekerd worden, bleef het mogelijk de toekomst met vertrouAven te gemoet te zien. Men legde een onvermoeibare bedrijvigheid aan den dag om in de metropool, die nu de wijk-plaats van onzen hardnekkigen weerstand was geworden, al de middelen bij een te brengen die dezen weerstand vinniger maken en verlengen konden, terwijl de vurige wilskracht zich des te minder Net verzwakken daar de aanwezigheid van het Belgisch leger te Antwerpen A'ooP den vijand een voortdurende bedreiging uit-maakte.Het is overigens om dit gevaar te ver wij de» ren en om de vrijheid van hun bewegingen te verzekeren, het is met het klaarblijkend doel een einde te stellen aan een tegenstrever dien men ondanks zijn zwakheid als gevaarlijk erken-nen moest. dat de Duitsehers tegen einde Sep-tember besloten ons in Antwerpen zelve aan vallen, met de hoop er ons te verpletteren. Zoo het voornaamste en werkelijk doel niet bereikt werd, zou de vijand niettemin, door zijn plan met al de kracht van de middelen die hem ten dienste stonden door te zetten, het Belgisch leger in een van de meest tragische toestanden stellen die strijdende troepen ooit hebben ge» kend. (7 Vervolgt.) Belgisch Dankfeest in Nederland Een groep Belgen heeft het initiatief genomen tôt het inrichten van een feéstavond, gewijd aan Vlaamsche kunst, als dankbetuiging aan Nederland. Het feest zal plaats hebben op 23 April in den Koninklijken Schouwburg te 's Gravenhage en de bruto ontvangst zal worden overgemaakt aan het Nederlandsch Kon. Nat. Steuncomité. De kosten zallen door een vrijgevigen Belg worden gedvagen. Het puik der in Nederland vertoevende kuns-tenaars zal aan het feest medewerkeu, aiëook het Hesideutieorkest, 6 Maart 1917 Nnmmer 391

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.