De stem uit België

2252 0
close

Why do you want to report this item?

Remarks

Send
s.n. 1916, 28 July. De stem uit België. Seen on 28 March 2024, on https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/en/pid/cv4bn9xw2b/
Show text

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

IDe Stem tut 3Belgte Bureel: 21, Russell Square, London, W.C. Abonnement: ls. 9d. voor drie maanden. Subscription : ls. 9d. for three months. 2de Jaargang.-Nr. 45. Qpiage= »3,ooo. VRIJDAG, JULI 28, 1916. ^°iB,r,Tct, ; Price lèd. WAHHOPIGE PUITSCHE WEEBSTAHB OP HET EHGELSCH WESTERFROHT. | De zedelijke gevolgen van den Oorlog voor ons Volk. Het Vraagstuk. Ik deel niet in de gedachte van hen die beweren dat we na dezen oorlog zullen staan voor een nieuwe wereld, omdat zelfs een oorlog niet de menschen verandert die ten slotte de wereld uitmaken. Een of ander vorra kan wel veranderen, eene of andere levensuiting verschillen, maar werkelijk de menschelijke natuur blijft dezelfde, een men-geling en een strijd van grootheid en klein-heid, van idealisme en laag-naar-de-grondsch-heid. Het gaat niet om wetenschappelijk de gevolgen van den oorlog te beschrijven omdat de gegevens er voor in de toekomst lig-gen vooreerst. De mensch immers is zoo weinig uit één stuk gebeiteld, zijn levenslijn is zoo weinig rechtstreeks doorgaande op één doel, bij gémis aan karakter, hij is zoo zeer de speelbal van de omstandigheden en de ge-beurtenissen, dat men hem niet betrouwen mag als een bron van wetenschappelijke ervaring. De gevolgen van den oorlog verschillen teenenmale naarmate de oorlog eindigt met zegepraal of nederlaag, met vol-strekte of halve zegepraal, of met een on-beslissende uitkomst. Daarenboven, men kan wel van nu af de gevolgen van den oorlog bestudeeren op ons klein half millioen menschen die_ buiten het vaderland zijn. Maar, ik kan bezwaarlijk mijn glimlach weêrhouden wanneer ik zie welk belang er aan die kleine minderheid van vluchtelingen wordt gehecht, of welk belang zij aan zich zelf en hunne werking en denkwijze hechten, wanneer ik beschouw dat die kleine minderheid noodzakelijk wordt opgeslorpt door de zevenmillioen Belgen binnen het land, op welke de oorlog noodzakelijkerwijze ge-volgenrijk inwerken zal ; wanneer ik beschouw dat die kleine minderheid geen vaste houvast heeft voor denken en doen, dewijl zè heên en weêr wordt geschommeld door de gedachten en de gebruiken van uitheemsche volkeren, wier leven thans, ook niet normaal is ; en wanneer ik ten slotte besdhouw dat niet de vluchtelingen in de eerste plaats, maar wel het leger, de jongens van den Ijzer, 't zij dood, 't zij levend, het merg en de kern zullen vormen van ons vernieuwd vaderland. Om al deze redenen, is het zeer moeilijk om bepalen welke gevolgen deze oorlog feitelijk zal bewerken. Ik wil dus enkel trachten te omschrijven welke gevolgen de oorlog op ons volk zou moeten bewerken. Vandaag dus heb ik het over de gevolgen in zedelijk opzicht. Het moge dienen tôt een heilzame overweging voor hen die spijts ailes nog in het. idealisme gelooven en menigeen overtuigen dat het van elk een van ons af-hangt de omstandigheden en de gebeur-tenissen te beheerschen, door de grootheid van onze ziel, én het kapitaal der deugden in elke ziel én het kapitaal der zedelijke volkskracht te vermeerderen. Vaderlandsliefde. De oorlog heeft de Belgen tôt "bewuste" vaderlanders omschapen. Vooreerst weze het klaarduidelijk gezegd dat er nu lijk vôôr den oorlog een aantal menschen zijn die van de ware toedracht van het woord vaderlandsliefde niet het minste besef hebben en dit woord enkel gebruiken als een schreeuw-kleurig uitsteekberd voor hun business, hun politiek, hun glorie en hun zelfzucht. Ten tweede, het is een feit dat er een aantal menschen zijn die de vaderlandsliefde door hun dweepzucht en hun haat, zoo wild, en zoo ver drijven dat men hun schrijven en doen kan betitelen met een nieuwen naam, het " Belgianfsme " iets op den aard van het "pangermanisme." Die menschen immers vergeten dat de vaderlandsliefde lijk elk menschelijk gevoel moet geregeld en ge-breideld zijn door de rede, wil ze het recht hebben als een deugd te worden bestempeld ; verders, bestaat er velerlei verwarring waar het gaat over de juiste bepaling van de vaderlandsliefde omdat het vaderland onrecht-matig wordt beschouwd door enkelen als de politieke staat, of den regeeringsvorm, als een verbond van geesten en harten ten dienste eener maatschappelijke inrichting, dewijl ten slotte politieke staat, regeeringsvorm en maatschappelijke inrichting het vaderland zouden moeten dienstig zijn. Dat het vaderland niet gelijk staat met den politieken staat, blijkt nochthans klaar hieruit dat vele kleine natien gedwongen vechten voor den politieken staat, aan denwelken zij, tegen hun wil onderworpen zijn, maar in den grond hunner ziel vrij vechten voor een nieuwen politieken Europeeschen toestand, waarin recht aan hun nationaal vaderland zal wedervaren. Er is meer, indien het vaderland hetzelfde is als de politieke staat, dan vecht de helft der wereld, uit politieken dwang en niet uit ideale vaderlandsliefde, en dan kan het ook niet anders of de helft der wereld wordt ter slachtbank gedreven voor een doelwit voor hetwelk zij niets voelen, tegen hetwelk zij veelal opstand voelen in het hart, omdat juist de politieke staatsver-deeling een der redenen is van de Europeesche onrust en van den Europeeschen oorlog. Anderen weêrom verwarren het vaderland met het koninklijk of keizerlijk hof en zien niet in misschien dat dit weêrom de Katholieke Kerk die van natuurswege het werkdadigste en blijvendste internationalisme is, heeft in hare aanpassing altijd rekening gehouden met de vaderlandsliefde van elk land en niet het minst in de huidige wereld-krisis zorgt zij er voor opdat niet de gods-dienst een kluister zijn zou voor de vaderlandsliefde, noch de vaderlandsliefde een kluister voor den godsdienst. En het wordt haar in beide kampen, door menige opge-zweepte en oningewijde ultranationalisten euvel geduid. "De vaderlandsliefde is wel wezenlijk en in de eerste plaats een gevoel van eigenliefde voor den geboortegrond, met al zijn lief en leed, zijn verleden, zijn heden en zijn toekomst, zijn herinneringen en zijn ver-wachtingen, zijn mogelijkheden , en zijn werkelijkheden, een liefde voor het eigen huis met zijn eigen godsdienst, taal, zeden De Belgische kinderen die hun plechtige H. Commu ni kranigen aali maar een der vele staatsvormen is, goed als die regeeringsvorm overeenkomt met de historié en de psychologie van een volk, en ge-matigd is door de volksvertegenwoordiging, en de grondwettelijke volksrechten, maar slecht zoo de drager van het staatsgezag mag doen aan absolutisme, onverantwoordelijk is en het recht der erfelijkheid en het politiek en diplomatiesch huwelijk vrij mag gebruiken tôt het handhaven van den absolu-tieschen troon. Het moge waar zijn dat er in de démocratie en de republiek ook gevaar ligt voor autocratie, nepotisme, en bedrog, maar niemand die niet ziet dat deze huidige oorlog koning- en keizerdom fel heeft doen dalen, tenzij daar waar lijk bij ons, de Koning heeft gebleken te zijn de eerste burger, staande nevens zijn volk, met zwaard en geweer in de hand, om het vaderland te verdedigen. In het licht van dezen Europeeschen Oorlog is het een aangename verrassing het meesterlijk traktaat in te studeeren van St. Thomas "over de wetten " in zijne godgeleerde Summa. Het werpt zulk een helder licht in de duisternis van de hedendaagsche rechts- en machttoestanden, en geeft een zekeren onderbouw voor de Rechts- en Plichtleer der staatkunde. Maar helaas, daarvoor hebben de verantwoorde-lijke staatslieden geen tijd. En nochtans het zwaard kan wel het oud Europa ver-nietigen, om een nieuwe Europa te scheppen is het machteloos. Zoo leert de geschiedenis. God heeft de landen en de volkeren gemaakt. God alleen kan ze ontmaken. Dit kunnen de staten niet spijts al hun krijgsmacht ; waar zij de landen en volkeren trachten te ontmaken, daar werkt de wet Gods voort in de zielen der landen en volkeren om zich te hermaken. Dit leert de geschiedenis weêrom. Anderzijds is het uit dezen oorlog klaar gebleken dat de veelbelovende theorieen van het internationalisme, het cosmopolitisme en het pacifisme, waardeloos en machteloos zijn, omdai zij de vrucht zijn van een kunst-matig gevoel, het niet volhouden konden tegen de natuurstrooming van de vaderlandsliefde, elken mensch ingeboren. Ten andere e deden te llfracombe, met Rev. F. Steels, onzen noezenier. en gebruiken, en van daar voortgaande, door een uitbreiding tôt den evennaaste, een liefde voor dezelfde dingen en idealen van hen die behooren tôt dezelfde gemeenschap, en tôt al de inrichtingen di'e de welvaart van die broedergemeenschap bevorderen. Het Belgisch vaderland heeft deze eigen-aardigheid dat het bestaat uit twee nationali-teiten. Toch is er ééne vaderlandsliefde omdat er één wil bestaat van één land en één volk te zijn en daarin en daarin alleen, spijts ailes wat geleerde historiekers als Pirenne, Kurth en Van der Essen beweren, ligt de ééne Belgische ziel met dat één, de twee nationaliteiten vereenigende grondbestand-deel : de wil om onafhankelijk België uit te maken, wil volgehouden binst eeuwenlange overweldiging door andere staten, wil plechtig aanvaard en verklaard door de grondwet van het jaar 30, wil ontwikkeld en toegepast gedurende 85 jaren onafhankelijk-heid, wil door dezen oorlog door het bloed en de zelfverdediging bekrachtigd, en door de overwinning eerlang tôt een historiesch feit, in het aanschijn der wereld en der vroeger neutraliseerende mogendheden, als een onaanvechtbaar recht vastgeplant, en als een blijvend voorwerp der nu bewuste vaderlandsliefde van gansch het Belgisch volk, ge-huldigd en gevierd. Vroeger sluimerde de vaderlandsliefde diep in de zielen. Zij sluimerde in vrede, in welvaart, weelde. De schok van den oorlog wekte ze op want waar men lijdt daar is het vaderland, omdat men dan weet wat men verliest of verliezen kan. Liefde wordt zich zelf bewust door lijden, en lijden is een dauw voor de liefde. Liefde strievelt op elk ding en elk hoekie van het vaderland, zonneglans. Liefde zingt uit ailes, en.bezingt ailes. Het is allenthenen een nieuwe lente en een nieuw geluid. Uit de vlokken bloed der gesneu-velden is de liefde geboren, als een vrucht van het bloed in het bloed. Dan kome de vrede : en het bloedig realisme van den volk. Zoo is het in Ierland, zoo is het in Polen, zoo bewerkt deze oorlog het in ons eigen land. De opofferingsgeest. Lijk elk kwaal, kan ook de oorlog een ge-legenheid zijn voor het beoefenen van groote deugden. Menschen die graag weeklagen over de slechtheid van de wereld—zonder ooit naar zichzelf te zien—of zonder ook maar een vinger te verroeren tôt verbetering vam die wereld, vergeten gemakkelijk dat, zoo het waar is dat de oorlog noodlottig is voor de zedelijkheid, de welvoegelijkheid en andere meer, de oorlog toch heilzaam werkt om andere deugden in het daglicht te plaatsen, en dat zoo de verzwakking van zekere deugden wordt vergoed door de vermeer-dering van andere. De opofferingsgeest, de zelfopoffering komt immers met dezen oorlog op het voorplan. Ik weet het wel er is een klein groepje van personen die putten in de aarde klagen, tegenover Jan en alleman, en als bedrukte smartmenschen door de wereld gaan, of beter drentelen, juist alsof zij de eenige waren die lijden. Die menschen lijden bijzonderlijk van het verdriet dat zij zich zelf aandoen. De meeste Belgen echter staan sterk en getroosten zich met de spreuk dat het oorlog is. Die opofferingsgeest veruitwendigt zich tweederlei : in het ver-dragen en in het doen. Verdragen zonder klagen en met geduid getuigt een groote zielekracht en staat borg voor het uit-houdingsvermogen die we zoo noodig hebben in dezen langdurigen oorlog. Zoo binnen, zoo buiten het land blijft dat uithoudingsver-mogen onverzwakt en moet noodzakelijkerwijze de zedelijke voklskracht verstalen. De grootheid en de schoonheid van een volk stra-len uit in de som lijden welke dat volk bij machte was uit te staan voor 't behoud van zijn zelfstandigheid... en 't is maar al te waar dat—om niet te verweeken en niet te vervaUen—een volk van tijd tôt tijd door het lijdensbad stappen moet en elken drop van het lijdenswater moet liefkoozen, lijk de jonge bader die langs de stroom een na een de waterdroppen van zijn kroezelkop als een parel laat glijden door zijn hand. Maar anderszins wederom, welk een prachttooneel van wederzijdsche hulpvaar-digheid in dezen oorlog om 't gekneusde en gewonde lichaam der menschheid te heelen, om de zielewonden te balsemen, om de af-schuwelijkheden der zeven hoofdzonden te reinigen met de heerlijkheden der zeven geestelijke en lichamelijke werken van barm-hartigheid. Ik weet het, er zijn enggeestige menschjes die hun beurs toesnoeren en geld zitten te broeden, terwijl hun medemenschen lijden en sterven. 't Is afschuwelijk elk-voor-zijn-eigen, 't is ijselijk als een wraak-roepende zonde, 't is een soort achterhouden van het loon der werklieden, die in de loop-grachten liggen. Ik weet het, er zijn er die den oorlog van een businessstandpunt be-schouwen, en meer geld winnende dan ooit, zich een weelde veroorlooven, om aan hun medemenschen nog feller hun benepen levenslot te doen voelen, lijk die boeren-meiden aan het front die voor geld en schoone kleeren lichaam en ziel verkoopen. Ik weet het, er zijn eerzuchtige mannen die zich kleeden met de pauwpluimen der lief-dadigheid, niet om 't genot en de plicht der liefdadigheid, maar om hun klein persoontje wat hooger op te tillen op den ladder der toekomst. Foei, voor eer speculeeren op de ellende der massa ! Dit ailes bewijst hoe steeds het laagste krioelt tusschen het hoogste. Er is niet de minste twijfel de oorlogsgebeurtenissen—die plots al de klassen der Belgische samenleving op een zelfden voet van ontbering heeft ge-bricht, hebben voor de démocratie meer ge-dîm dan eene halve eeuw propaganda. De verschillen de klassen hebben een inzicht gekregen in elkancers denkwijze en deeltelijks is de sociale krisis, die op het breekpunt stond v<5<5r den oorlog, opgelost. E11 de weg van de liefde naar de iecht\aardigheid is kort. Het Rechtvaardigheidsgevoel. Diep wortelt dit gevoel in het menschelijk hart : aan elkeen te geven wat hem toekomt, dewijl men zelf zich vastlampt aan zijn eigen recht. Wij allen Belgen, kunnen met het hand op het geweten zeggen dat we noch van ver noch van bij geen schuld dragen aan dezen oorlog, en dat ons schroomelijk on-recht werd aangedaan. Wij weten dat we vechten en lijden voor het recht, voor een recht van zelfbestaan dat ons tôt beter handhaven van dat recht, ongevraagd door ons, door de Mogendheden werd gewaarborgd en Registered at the General Post Office as a Ncwspaper. Tolophoon: Muséum 267. tm~12 Bladx.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software. 

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
This item is a publication of the title De stem uit België belonging to the category Oorlogspers, published in Londen from 1914 to 1916.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Add to collection

Location

Subjects

Periods