Bureel: & RÜSSELL SQUARE L8ND0N, VV.C, Telephone: Museum 267. De Stem VOOR GOD EN VADERLAND. uit jBeigie, Abonnement: 2sh. voor 3 maanden. Subscription: 2sh. for 3 months. Voor de Vereenigde Staten: 50 ets. Voor Holland: 1 fl. Voor Frankrijk: 2.50 fr. Voor de soldaten: lsh. of 1.50 fr. 3de Jaargang, Nr. 28.(Biz.1383.1394.) Oplage: 10,500. VRIJDAG, 30 MAART, 1917. Registered at GJP.O. as a Newspaper. 12 blz. ï}4d. De puinen van Caerphilly Castle (Zuid-Wales), nu eigendom van den markies van Bute, in de 12de eeuw gebouwd door Vlamingen voor den koning'van Engeland. De photo werd ons vriendelijk geleend door de firma Messrs. Raphael Tuck & Sons. BERICHT.—Volgend mummer verschijnt janstanden Donderdag. Nieuws in te sturen ïóór Dinsdag. Paaschplicht. Wie geen Belgisch priester in zijne nabijheid heeft om zijn Paaschplicht te kunnen nakomen, kan schrijven aan Zijne Hoogwaardigheid Monseigneur De Wachter, of ook aan het bureel der "Stem." Dat de ouders te dezer gelegenheid ook denken op de- Eerste Communie hunner kinderen. O De Oorlog en de Vlaamsciie Volkskracht. W Het vraagstuk luidit als volgt: Hoe zullen vrij de Vlaamsche volkskracht heropbouwen, in 't licht .van alles wat de oorlog ons leerde of ontteerde, met andere woorden hoe zullen wij "op verstandelijk, -zedelijk, maatschappelijk en godsdienstig g-ébied " ons volk opvoeden om het al de rijkdommen van, zijn wezen te keren ontginnen, en al zijin mogelijkheden tot werkelijkheid te maken, ten einde heft een eereplaats te laten innemen in de wereld, door deze oorlogsschommeling in zoo menig opzicht gewijzigd? Het zal niet ongelegen zijn nogmaals te herhalen dat wij, bij het aanduiden van de tekortkomingen in ons nationaal volksleven, niet de stelling verdedigen alsof ons volk in alles minderwaardig ware, vergeleken bij andere natiën volstrekt niet. Het ware ons een gemakkelijke taak de flauwe zijden van de landen onzer gastvrijheid te beschrijven, en we zullen 'het ook in gunstiger tijden doen. Dit nu te beproeven ware omkiesch, vermetel en voorbarig, en wij denken dat het een beginsel is van goede opvoedkunde de lichtzijden van de vreemde natiën, als een spiegel en een toonbeeld, op te toöveren. Het groote en het schoone voeden op. Het kleine en het leelijke niet. Alles samengenomen, weten en voeten wij meer dan ooit dat ons eigen land een paradijsje was van- geluk. Velen hadden een oorlog noodig om het te gelooven. En ten andere ware ons land no eenmaal schraal en kaal, wat baat het, 't is het onze, en daarom moeten wij het geern zien en het liefst zien.Sae' Ook vestig ik de aandacht der lezers op de bsteekenis van het woord: het volk. Door die benaming bedoel ik heel ons volk in al zijn klassen en standen, dat onverdeelbaar geheel door God en de natuur geschapen en gevormd. Ik.bedoel niet enkel het minder volk, het kleine volik. Ten andere de gronddeugden van ons nationaal karakter liggen veel gaver en gezonder bewaard in de ongekunstelde ziel vam bet kleine volk dan bij het hoogere volk, en het is volstrekt onrechtvaardig het mindere volk van tekortkomingen te beschuldigen, wanneer het blijkt dat de leidende standen het meest verantwoordelijk zijn, omdat zij zich van hun volk vervreemden, of hun volk minachtan. In de eerste bijdrage had ik het over verstandelijke volkskracht welke moet aangeworven worden en ontwikkeld door eigen onderwijs, met de moedertaal als voertaal, volledig en stelselmatig aangepast aan de Vlaamsche toestanden. Vervolgens moet die verstandelijke volkskracht zich openbaren naai buiten, in den vreemde, op elk gebied van wetenschap en nijverheid. En binnen den lande moeten de drukpers, bet dagbladwezen, de letterkunde, en de staatkunde zoodanig ingerióht zijn dat zij het volk door de waarheid opvoeden voor de waarheid. Vandaag dus een en ander over zedelijke volkskracht. Lijk verstandelijke volkskracht het vermogen is dat uitgaat van het verstand en de geleerdheid van een volk, zoo is zedelijke volkskracht het vermogen dat uitgaat van het medelijk karakter en de deugdzaamheid van een volk. Verstandelijke volkskracht wordt verkregen door onderwijs. Zedelijke volks• klacht wordt verkregen "door opvoeding. Verstandelijk onderwijs op zichzelf genomen geeft geen levenswijsheid, dewijl het enkel rekening houdt met het verstand en den wil en het hart buitenschakelt en daardoor mist het de menschelijkheid. Uitsluitelijk verstandelijk onderwijs blaast ras op tot hoogmoed, en verblindheid, tot koude wreedheid en absolutisme. Zoo was Duitschland het geleerdste land der wereld, maar te vergeefs zoekt men in zijn organisatie naar dat beetje goedheid dat elke manschelïjktoeid kenmerkt. Zedelijke opvoeding is dus onontbeerlijk. Ja zedelijke opvoeding is noodzakelijker dan verstandelijke. Want men is niet eerst en meest mensoh door wat men weet, maar" wel door wat men is en doet. Toch moet het er bijgevoegd worden dat ^delijke opvoeding zonder verstandelijke weerom een kunsihma- (1) Zie eerste artikel "Stem uit België," Nr. 23, over "verstandelijke volkskracht." Ia verband met die eerste bijdrage over vlaamsche volkskracht, heb ik veel belangrijke en hoogst-aanmoedigende brieven ontvingen van breeddenkende Vlamingen. Ik ?al, na afwerking van het geheele onderwerp, in een bijzondere bijdrage op al die brieven antwoorden, 't Zal dienen tot een nadere toelichting. Het is immers van het hoogste belang dat wij onze volksvernieuwing van na den oorlog, van mi af voorbereiden door 't verspreiden vtan gezonde gedachten. tige verdeeling en derhalve verbrokkeling is van bet heale mensch-ziijn, en dat een deugd zonder wetenschap, blind en wisselvallig is. MeiT vergete echter niet dat geleerdheid an wetenschap niet alleen het verstand ontwikkelen., maar dat het verstand ook ontwikkeld wordt door de wijsheid, de levenswijsheid, en dat die wijsheid veelal de vrucht is van de zedelijke opvoeding en veel me-sr nog van de opvoeding in het bovennatuurlijke, door geloof en genade. Uit dit alles blijkt dat enkeling of èen volk in zedelijk opzicht kunnen krachtdadig zijn, zonder veel technische wetenschap en boekengeleerdheid. Daarenboven staat de zedelijke volkskracht ver verbeven boven de stoffelijke volkskrachit, vrucht van éénzijdige wetenschap, in zoover als dat de ziel bet lichaam overtreft. Dikwijls doodt of vermindert de stoffelijke en verstandelijke volkskracht de zedelijke volkskracht, terwijl anderzijds de zedelijke volkskracht de rijkste bronadar is van stoffelijke en verstandelijke volkskracht. Die sterkte en de glorie der kleine natiën liggen in hunne zedelijke volkskracht, ja hun onsterfelijkheid is er onbetwistbaar mede verbonden. Midden'al de pracht en de glo- rie van hun stofielijken rijkdom, en ornkröond mét het licht hunner geleerden, -zijn veel groote natiën verdwenen door de eeuwen henen, weggezonken omdat het voetstuk der zedelijkheid onder hen werd verbrokkeld. Maar veel kleine natiën, van alle stoffelijke welvaart beroofd, bleven vast staan, en verjeugdigden zich onophoudelijk, midden oorlogen!, vervolgingen, slavernij, afpersingen, overrompelingen en rampspoeden, omdat zij met hand en voet zich vastklampten aan hun ziel, aan bun wil, aan hun zedelijk karakter. Wanneer een natie enkel leeft van brood, "dan sterft ze, zoo er hongersnood is en geen brood meer. Maar zoo een natie zich voedt aan de geestelijke schatten der ziel, dan mag het brood ontbreken. Zij heeft zielevoedsel. De oppervlakte van een klein land moge onbeduidend zijn, zoo die ziel van dat land groot is, het 13 een groot land. Het is derhalve de rol der kleine landen hun ziel zedelijkerwijze groot te maken, hun bestemming in de beschaving te verwezenlijken door_zedelijke grootheid, hun bestemming te uiten in een hooge kunst en een ridderlijk gedragen lijden. Ik wou Ierlands lijdenshistorie, die kruisweg van mirakelvolle zedelijke grootheid niet ruilen tegen Engelands bergen van geld. Ik wou Polens ééne ziel niet opgeven voor al de macht der drie landen die wegliepen met -elk een stuk van 't lichaam van Polen, en verwonderd staan gapen dat zij de ziel van Polen niet vast houden in bun rooversklauwen. Ik wou de zedelijke schoonheid van België's teganweér tegen den tneineedigen Duitscher. niet ver-wisselen tegen de schatten gelds welke de -ónzij-digen maakten uit dezen oorlog. En ten slotte voel ik me veel meer bevriend met dien Vlaamschen boerenjongen die in' de liefde voor zijn paard, en ploeg, en akker, zijn ■vaders en Gods wil doet, dan met don cosmopoliet die beweert het poeder te hebben uitgevonden en ten slotte maar een schooasprakerigé kwakzalver is. Vaderlandsliefde. De zedelijke volkskracht moet dus ontwikkeld worden door de zedelijke opvoeding door de opvoeding van den wil, het karakter, het hart, den geest, bet genie van een volk. En opvoeden is naar boven halen wat ligt in de diepte van de zieS). sprakeloos of vastgebonden. Opvoeden is dus geen toevoegen van vreemde stof, maar het openplooien van het machteloos ingevouwen natuurwezen. Elk volk heeft door de schepping Gods zijn eigen karakter, in eanklank met den grond en met de lucht. Dat wezen moet opgevoed en geen ander. Die oorkracht moet ontwikkeld in al haar eigendommelijkheid, want als een schepping 0033 is zij goed, en schoon, en zij is het eigenaardig kenmerk van zulk een volk, de scheidslijn van elk ander volk. Tegen de wet Gods in de historie der volkeren zondigt het cosmopolitisme of elke theorie die het verschil tusschem de natiën wil opaehorsen of uitvegen. Tegen de wet Gods in de'historie der volkeren zondigt elk volk dat zijn kenmerkende eigenschappen laat ontstelen. Tegen de wet Gods in de historie der volkeren zondigen al de staatslieden die de ziel der natie willen doodnijpen om doode lichamen met hun onzielkundig stelsel van politieke statenoptimmering te bezielen (?) Een zaak echter wordt te veel vergeten door die volkeren zelf die streven naar hunne nationale herwording namelijk de herwordiing van hunne zedelijke volkseigenschappen. Dewijl de moedertaal het kleed is van de ziel, is bat onontbeerlijk dat een volk streve voor 't behoud der moedertaal en voor bare toepassing in al de bedrijvigheden van het nationaal leven. Maar die ziel zelf moet schooner en grooter en gezonder worden gemaakt. Zoo, bij voorbeeld, is elke opvoeding in Vlaanderen uit den booze die de zedelijike karaktereigenschappen van den Vlaming niet ontwikkelt, ik beduid de rondborstigihèid, de earUjk-heid, .de arbeidsliefde, de houwetrouwheid, de eenvoudigheid, de blijmoedigheid, de vrijheid, en die niet opleide naar de hoogste zede dat zonderling mengsel van mystiek en Rubeniaansche vleeschelijkheid. En de opvoeding van die karaktereigenaardigheden noem ik de opvoeding van de Vlaamscbe vaderlandsliefde. Want al die karaktereigenschappen, in hun verschillende werkzaamheden, vormen het Vlaamsche vadfciland, dat veel meer gemaakt is uit ziel dan uit grond en lucht. Wat al kunstmatige en opgeschroefde theorieën, werden er niet uitgevonden, om de vaderlandsliefde te omschrijven, volgens den nood van het oogeniMik. Het is nochtans zoo eenvoudig. Vaderlandsliefde is de liefde voor de eigenschappen van het land van vader en moeder, of meer bepaald nog, voor de eigenschappen van vader en moeder zelf, die het stukje grond dat zij bebouwden of het huisje dat zij bewoonden, of den familiekring dien zij stichtten er mede berijKdomdan en als erfenis aan,bun 'kindiers medegaven den aangeboren wil om die eigenschappen te ontwikkelen en te verstevigen. De eenvoudige soldaat op het front vecht daarvoor en voor niets anders, en zoo ge naar hem gaat met ronkende zinnen over vaderlandsliefde, hij zal u vragen of al die konkeifoezerij, diplomatie, voorkeur, enz., vaderlandsliefde is. De tijd is voorbij, toen men met grootscheep-sche zinnen zeeverpraat kon verteilen. De jongens hebben te veel gezien en geboord' en ook gezwegen en geleden om zich te laten bedodden. Spreek hun van bun vader en hun moeder, van hun godsdienst en hun taal, van hun huis en hun arbeid, en om daarvoor te vechten voelen zij zich helden. Want aan ware vaderlandsliefde ontbreekt het hun niet. Die vaderlandsliefde moet worden opgevoed. D« opvoeder moet den opvoedeltag leerem 'zichzelf te kennen, en de opvoeding van een volk is enkel dan degelijk als dat volk daardoor leert al zijn mogelijkheden. Het voorbeeld van een opvoeding moet niet zijn een vreemde natie, maar het--ideaal van de eigen natie, aangepast dus aan de werkelijkheid. _ Het gevolg vaa de opvoeding der zelf-.kennis is zelfnerheid, het door en door toepassen van de wijze spreuk: geen rijker kroon dan eigen schoon. Dat deed men in ons land niet, zoo laag was de zelfnerheid in ons opvoedingsstelsel gezonken. Met den besten wil van de wereld, zoo bij voorbeeld, werkten de- nonnekens in de onderwijsgestichten aan de ontvlaamsching onzer meisjes, uitgaande van het aveiecbtsch beginsel' dat opvoeding bestaat in het inpompen van eenJFranschen beschavingsgeest in dien onbeschaafden klei-' klomp van Vlaanderen. God betere 't. Nu met den oorlog begint men in te zien wat al zedelijke, en 'k voeg er bij katholieke volkskracht, werd vernoozeld en vermooscht door een opvoeding die den Vlaamschen kleiklomp opsierde met kleuren en linten maar den kleiklomp zelf ongefeoetseerd liet versteenen. Anderzijds werd ook bij oris de verstandelijke opvoeding overdreven in den zin der veelomvattandheid, en de zedelijke opvoedingswaarde der verstandelijke leervakken werd niet genoeg uitgebaat tot wat de FranschmSn noemt "une leoon de choses," een les over levenswijsheid. Dit gold hoofdzakelijk voor bet onderwijs der geschiedenis en der aardrijkskunde. Het technisch vakonderwijs ging ook niet genoeg gepaard met zedelijke opvoeding. Bij ons sprak man niet genoeg over de schoonheid van den arbeid, en de liefde voor den arbeid, over de verantwoordelijkheid en het plichtbesef, over de aristocratie van de ziel, die al de manschen vereenigt in een ware democratie. En terloops voeg ik er bij, dat in h^t onderwijs van den godsdienst, wij niet genoeg de zedelijke schoonheid van het katholicisme lieten uitstralen noch de opvoedkundige beteekenis der geloofspunten. Ten slotte, moeten wij erkennen dat we de opvoeding der vaderlandsliefde volstrekt hebben verwaarloosd, doordat we aan de Vlaamsche letterkunde, en de Vlaamsche kunst niet de eereplaats hebben gegeven in ons onderwijs. Dat men dus wat minder goochele met het woord vaderlandsliefde, an wat meer praktische vaderlandsliefde doe. Niet enkel hij die een pakské chocalade zendt naar "a lonely soldier" is een vaderlandslievende of een soldaatliêVende, maar ook- hij dit, in" dezen schrikkelijken tijd van strijd voor onze politieke zelfstandigheid het •volksgeweten wakker schudt en het dwingt te wandelen in het licht van zijn eigen oorkracht. Ik herhaal het nog eens: de pooier- en de meetingsvaderlandsliefde is dood en begraven. Nu is er ruimte en vrijheid 'voor de ware vaderlandsliefde. Maar deze vergt zelfopoffering en vooruitzicht. P. Caiaewaert, O.P. (Wordt voortgezet.) Vlaamsche Krijg^benden in Engeland. De merkwaardige historische studie over Vlaanderen en Engeland waarvan het eerste deel in "De Stem" van verleden week'verscheen, vermeldt: " Sommigen onder hen vormden weldra onregelmatige benden, die voor den koning van Schotland of de in opstand gekomen leenmannen als Hugb Bigot oorlog voerden. In 1173 werden die Vlaamscbe huurlingen, welke zich boven de wet hadden weten te stellen, op hunnen .weg naar Leicester te Bury verslagen." Daarover zal een woordje meer wellicht welkom zijn: In het jaar 1173 werd Robert Earl van Leicester, die in opstand was tegen Hendrik II, door de koninklijke troepen verslagen te St. Edmundbury, in Oost-Engeland. Het leger van. Leicester bestond, althans voornamelijk, uit Vlamingen. Dat kan men opmaken uit de wijze waarop de gebeurtenis vermeld wordt door den tijdgenoot Jocelin de Btake-londe. Zijne Latijnsche Chronijk (de rebus gestis Samsonis abbatis monasterii Sancti Edmundi), voor de eerste maal uitgegeven! in 1840 door J. G. Rokewode, leidt Jocelin in met de woorden: "Quod vidi et audivi scri-bere curavi, quedam mala interserens ad cautelam, quedam bona ad usum, que conti-gerunt in ecclesia Sancti ^Edinundi in diebus aostris, ab anno quo Flandranses capti sunt... extra vill'am, quo babitum religionis susce-pi..." enz. En dan verder, bl. 42 van voornoemde uitgave: "Comes R. Bigot.vvexillum Sancti ^Edmundi... portavit quando comes Lehecestrie fuit èaptus et ïlandrenses --des-tructi." In de aanteekeningen welke hij aan zijne uitgave toevoegt, merkt Rokewode aan, den bedoelden veldslag besprekend : "Thjs event, so memorable in» the *eyes *of the monk of St. Edmunds, occurred in n 73. In that year, Robert Earl of Leicester, who had joined the confederacy in Normandy against King Henry IT. landed at Walton in Suffolk, upon the 29thSeptember, with a large body of Flemings, and was received by Hugh Bigot at his castle of Framlingbam. The Earl, after taking Randal de Broc's castle of Hagenet, and committing' other excesses, resolved

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.